Tăng cường công tác quản lý thu ngân sách Xã Xuân Hội, Huyện Nghi Xuân, Tỉnh Hà Tĩnh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (662.86 KB, 70 trang )
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN
́H
U
Ế
------
TÊ
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH
Đ
A
̣I H
O
̣C
K
IN
H
XÃ XUÂN HỘI, HUYỆN NGHI XUÂN, TỈNH HÀ TĨNH
Sinh viên thực hiện
Giảng Viên Hướng Dẫn
Võ Thị Hồng Ngọc
PGS.TS. Trần Văn Hòa
Lớp: K45A - KHĐT
Niên Khoá: 2011-2015
Huế, 05/2015
Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, lời đầu
tiên em xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô trường Đại
U
Ế
học Kinh tế Huế đã dạy dỗ và truyền đạt cho em những
́H
kiến thức quý báu làm nền tảng cho việc thực hiện bài
TÊ
khóa luận này.
Em xin tỏ lòng biết ơn chân thành nhất đến thầy
IN
H
PGS.TS. Trần Văn Hòa đã tận tình hướng dẫn từ định
K
hướng đến chi tiết cụ thể để em có thể hoàn thành luận
̣C
văn tốt nghiệp. Đồng thời em xin gửi lời cảm ơn đến tập
O
thể cán bộ nhân viên của UBND xã Xuân Hội, huyện
̣I H
Nghi Xuân, Tỉnh Hà Tĩnh đã quan tâm và tận tình giúp
Đ
A
đỡ em tìm kiếm tài liệu trong thời gian thực tập tại cơ
quan. Xin cảm ơn gia đình và bạn bè đã tạo mọi điều
kiện giúp đỡ em trong quá trình thực tập và làm bài
khóa luận.
Cuối cùng, em xin kính chúc Thầy, Cô dồi dào sức
khỏe để tiếp tuc sự nghiệp “ ươm mầm tài năng” cho
đất nước. Xin kính chúc các chú, các cô, các anh chị
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
trong UBND xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân, Tỉnh Hà
Tĩnh luôn mạnh khỏe và thành công trong công việc.
Chúc tập thể Khóa K45 trường Đại học Kinh tế Huế
hoàn thành tốt chương trình tốt nghiệp.
Trong quá trình làm khóa luận, em đã cố gắng hết
Ế
sức để tìm hiểu và nghiên cứu về đề tài nhưng không
Đ
A
̣I H
O
̣C
K
IN
H
TÊ
Em xin chân thành cảm ơn.
́H
góp ý nhiệt tình của quý Thầy, Cô.
U
tránh khỏi những sai sót. Vì vậy, kính mong nhận được sự
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
Sinh viên thực hiện
Võ Thị Hồng Ngọc
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục từ viết tắt
Danh mục sơ đồ
Ế
Danh mục bảng số liệu
U
Tóm tắt nghiên cứu
́H
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ...........................................................................................1
TÊ
2. Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................................2
H
4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................2
IN
5. Kết cấu của khóa luận ..............................................................................................3
K
PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................4
CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THU NGÂN SÁCH XÃ VÀ QUẢN
̣C
LÝ NGÂN SÁCH XÃ ....................................................................................................4
O
1.1. Những vấn đề chung về thu ngân sách xã.............................................................4
̣I H
1.1.1. Khái niệm ngân sách xã ..................................................................................4
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của thu ngân sách xã ........................................4
Đ
A
1.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến thu ngân sách xã ................................................6
1.1.4. Nội dung nguồn thu ngân sách xã...................................................................6
1.2. Nội dung quản lý thu ngân sách xã .......................................................................8
1.2.1. Lập dự toán thu ngân sách xã .........................................................................8
1.2.2. Chấp hành dự toán thu ngân sách xã ............................................................10
1.2.3. Quyết toán thu ngân sách xã .........................................................................11
1.3. Cơ sở thực tiễn ....................................................................................................12
1.3.1. Kinh nghiệm quản lý thu ngân sách của một số nước ..................................12
1.3.2. Công tác quản lý thu ngân sách của tỉnh Hà Tĩnh ........................................14
1.3.3. Bài học kinh nghiệm .....................................................................................16
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH XÃ
XUÂN HỘI, HUYỆN NGHI XUÂN, TỈNH HÀ TĨNH............................................17
2.1. Khái quát đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội và bộ máy quản lý của UBND xã
Xuân Hội. ............................................................................................................17
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của xã Xuân Hội ..................................17
2.1.2. Tổ chức bộ máy quản lý ở xã Xuân Hội.......................................................18
2.1.3. Tình hình phát triển kinh tế- xã hội của xã Xuân Hội ..................................19
2.2. Thực trạng quản lý thu ngân sách xã trên địa bàn xã Xuân Hội .........................26
Ế
2.2.1. Phân cấp nguồn thu ngân sách xã trên địa bàn .............................................26
U
2.2.2. Thực trạng lập dự toán thu ngân sách xã ......................................................27
́H
2.2.3. Thực trạng chấp hành dự toán thu ngân sách xã ..........................................29
TÊ
2.2.4. Thực trạng công tác quyết toán thu ngân sách xã.........................................47
2.3. Đánh giá về thực trạng công tác quản lý thu ngân sách xã trên địa bàn .............48
H
2.3.1. Những kết quả đạt được................................................................................48
IN
2.3.2. Những tồn tại và nguyên nhân......................................................................49
CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU
K
NGÂN SÁCH XÃ XUÂN HỘI, HUYỆN NGHI XUÂN, TỈNH HÀ TĨNH............52
̣C
3.1. Định hướng phát triển kinh tế - xã hội và quản lý ngân sách xã trên địa bàn.....52
O
3.1.1. Định hướng phát triển kinh tế - xã hội..........................................................52
̣I H
3.1.2. Phương hướng hoàn thiện quản lý thu ngân sách xã ....................................53
3.2. Giải pháp tăng cường công tác quản lý thu ngân sách xã trên địa bàn trong thời
Đ
A
gian tới.................................................................................................................55
3.2.1. Tập trung phát triển kinh tế - xã hội nhằm tạo nguồn thu sẵn có trên
địa bàn ...........................................................................................................55
3.2.2. Tăng cường công tác tập huấn, đào tạo đội ngũ cán bộ ...............................56
3.2.3. Nâng cao chất lượng công tác lập kế hoạch thu ngân sách ..........................57
3.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý ngân sách ..................57
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................58
1. Kết luận ..................................................................................................................58
2. Kiến nghị ................................................................................................................58
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................60
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
:
Giá trị gia tăng
HĐND
:
Hội đồng nhân dân
KBNN
:
Kho bạc nhà nước
NS
:
Ngân sách
NSĐP
:
Ngân sách địa phương
NSNN
:
Ngân sách nhà nước
NSX
:
Ngân sách xã
TNCN
:
Thu nhập cá nhân
TNDN
:
Thu nhập doanh nghiệp
TP
:
Thành phố
Trđ
:
Triệu đồng
IN
H
TÊ
́H
U
GTGT
TX
̣C
UBND
:
Thị trấn
:
Thị xã
:
Ủy ban nhân dân
:
Xây dựng cơ sở hạ tầng
K
TT
Đ
A
̣I H
O
XD CSHT
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
Ế
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Trang
Đ
A
̣I H
O
̣C
K
IN
H
TÊ
́H
U
Ế
Sơ đồ 2.1: Quá trình tổ chức thực hiện thu ngân sách Xã Xuân Hội ............................29
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU
Trang
Bảng 2.1. Tình hình thu NSX trên địa bàn xã Xuân Hội từ năm 2011-2014................33
Bảng 2.2. Tình hình các khoản thu 100% của NSX trên địa bàn xã Xuân Hội từ năm
2011-2014 .....................................................................................................39
Bảng 2.3. Tình hình các khoản thu phân chia theo tỷ lệ (%) NSX trên địa bàn xã Xuân
Hội từ năm 2011-2014 ..................................................................................44
Đ
A
̣I H
O
̣C
K
IN
H
TÊ
́H
U
Ế
Bảng 2.4. Thu bổ sung từ ngân sách cấp trên................................................................45
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU
Qua thời gian nghiên cứu tại địa bàn Xã Xuân Hội với đề tài: “ Tăng cường
công tác quản lý thu ngân sách Xã Xuân Hội, Huyện Nghi Xuân, Tỉnh Hà Tĩnh”
cùng với những số liệu thu thập được, tôi đã nhận thấy tình hình công tác quản lý thu
ngân sách vai trò của nó đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Mục tiêu nghiên cứu:
Ế
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn về công tác quản lý thu NSX tại
U
Xã Xuân Hội.
́H
- Đề tài nhằm phân tích thực trạng, những ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của
việc quản lý thu NSX trong những năm gần đây trên địa bàn xã Xuân Hội.
TÊ
- Đưa ra một số giải pháp dựa trên khoa học và thực tiễn để nâng cao hiệu quả
Dữ liệu phục vụ nghiên cứu:
H
quản lý thu NSX trong giai đoạn tới, góp phần ổn định NSĐP.
IN
Thông qua các sách báo, báo cáo phát triển kinh tế - xã hội, các điều luật, nghị
K
định và các tài liệu có liên quan đến công tác thu ngân sách trên địa bàn xã Xuân Hội.
Các số liệu thu thập được tại Phòng Tài chính - Kế toán xã.
̣C
Phương pháp nghiên cứu:
O
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Đọc, tổng hợp, phân tích thông tin từ giáo
̣I H
trình internet, sách báo và các tài liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu.
- Phương pháp thống kê mô tả: Thu thập các số liệu liên quan đến đề tài nghiên
Đ
A
cứu tại đơn vị thực tập sau đó tổng hợp lại dưới dạng các bảng biểu, hình vẽ để thấy
được thực trạng chung.
- Phương pháp thu thập số liệu thông qua các báo cáo của Phòng Tài chính - Kế
toán về thu Ngân sách Xã.
- Phương pháp xử lý số liệu: Sử dụng phương pháp phân tích và so sánh để đưa
ra các nhận xét về thực trạng, từ đó đề xuất các giải pháp liên quan.
Kết quả nghiên cứu đạt được:
- Đưa ra những cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn về thu ngân sách xã và quản lý thu
ngân sách xã. Lý luận về vai trò của công tác quản lý thu ngân sách góp phần thúc đẩy
phát triển mọi mặt tại địa phương.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
- Khái quát chung về điều kiện tự nhiên như vị trí địa lý, địa hình, khí hậu, thủy
văn và các tài nguyên thiên; tình hình kinh tế - xã hội của xã, để từ đó rút ra những
nhận xét khách quan về những thuận lợi cũng như khó khăn liên quan đến công tác
quản lý thu ngân sách.
- Nêu, phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý thu ngân sách xã trên địa
bàn xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2011 - 2014.
- Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng để đưa ra các giải pháp tăng cường
Ế
công tác quản lý thu ngân sách xã trên địa bàn xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân, tỉnh
U
Hà Tĩnh:
́H
+ Tập trung phát triển kinh tế - xã hội nhằm tạo nguồn thu sẵn có trên địa bàn
+ Tăng cường công tác tập huấn, đào tạo đội ngũ cán bộ
TÊ
+ Nâng cao chất lượng công tác lập kế hoạch thu ngân sách
+ Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý ngân sách
H
- Từ đó đưa ra kiến nghị đối với địa phương cũng như kiến nghị đối với các cơ
IN
quan nhà nước để công tác quản lý thu ngân sách nhà nước cấp xã ngày được nâng cao
Đ
A
̣I H
O
̣C
K
về chuyên môn, đạt hiệu quả cao trong thu NS.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngân sách nhà nước là công cụ tài chính quan trọng không thể thiếu để Nhà nước
thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình. Sự phân cấp quản lý NSNN phù hợp với sự
phân cấp của bộ máy chính quyền, tạo ra những đòn bẩy tích cực nhằm phát triển mọi
lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh… Xã là cấp chính quyền cơ sở
Ế
trong hệ thống hành chính bốn cấp của nước ta, là cấp trực tiếp triển khai mọi chủ
U
trương, đường lối, chính sách và pháp luật của Đảng và Nhà nước đến người dân.
́H
Trong chủ trương đổi mới của Đảng và Nhà nước ta việc ưu tiên phát triển cho
TÊ
nông thôn là vấn đề bức thiết cần giải quyết nhằm thực hiện thành công sự nghiệp
công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Để thực hiện được điều đó phải xây dựng và
H
hoàn thiện các cơ chế chính sách để quản lý tại các cấp cơ sở, cụ thể là chính quyền
IN
cấp xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là vô cùng quan trọng, đặc biệt là phải
hoàn thiện cơ chế chính sách liên quan đến hoạt động NSX. Tuy nhiên trong điều kiện
K
hiện nay, công tác quản lý NSX còn nhiều vấn đề cần phải được hoàn thiện để đáp ứng
̣C
được sự phát triển lớn mạnh của nền kinh tế đất nước phù hợp với thời đại hội nhập.
O
Sự ổn định vững chắc của NSX sẽ đóng góp vào sự ổn định phát triển của NSNN và
̣I H
nền tài chính quốc gia.
Huyện Nghi Xuân nói chung và xã Xuân Hội nói riêng trong những năm gần đây
Đ
A
kinh tế đã có sự phát triển một cách ổn định, đời sống người dân đang ngày càng được
nâng cao, có được kết quả đó là nhờ vào sự đóng góp không nhỏ của công tác quản lý
NSNN, đặc biệt sự thay đổi bộ mặt ở nông thôn có sự đóng góp rất lớn của công tác
quản lý NSX khi thực hiện Luật NSNN. Mặc dù vậy bên cạnh những mặt đã làm được
NSX của xã cũng có không ít hạn chế vì vậy trong quá trình thực tập tại UBND xã
Xuân Hội cùng với sự giúp đỡ của các thầy cô giáo và các cô chú, anh chị ở UBND xã,
tôi đã chọn đề tài: “Tăng cường công tác quản lý thu ngân sách xã Xuân Hội, huyện
Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh” để đánh giá tình hình thực hiện thu ngân sách xã trên địa
bàn xã Xuân Hội và đưa ra một số giải pháp nhằm tăng cường công tác quản thu ngân
sách xã trên địa bàn xã hiện nay.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
1
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Đề tài góp phần ổn định và làm vững mạnh NSNN giúp tăng thu, tiết kiệm chi,
tạo đà phát triển kinh tế - xã hội, ổn định tình hình chính trị, an ninh, trật tự xã hội tại
địa phương theo chủ trương của Đảng và Nhà nước đề ra.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn về công tác quản lý thu NSX tại
Ế
Xã Xuân Hội.
U
- Đề tài nhằm phân tích thực trạng, những ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của
́H
việc quản lý thu NSX trong những năm gần đây trên địa bàn xã Xuân Hội.
- Đề xuất giải pháp dựa trên khoa học và thực tiễn để nâng cao hiệu quả quản lý
TÊ
thu NSX trong giai đoạn tới, góp phần ổn định NSĐP.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
H
3.1. Đối tượng nghiên cứu
IN
Đề tài thực hiện đánh giá công tác quản lý thu ngân sách xã gồm lập dự toán,
K
chấp hành dự toán, quyết toán thu NSX, công tác kiểm tra NSX và ảnh hưởng đến đời
sống kinh tế - xã hội địa phương.
O
̣C
3.2. Phạm vi nghiên cứu
̣I H
- Về mặt không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu tại UBND xã Xuân Hội.
- Về mặt thời gian: Tiến hành nghiên cứu trong giai đoạn từ (2011 - 2014).
Đ
A
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Đọc, tổng hợp, phân tích thông tin từ giáo
trình internet, sách báo và các tài liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu.
- Phương pháp thống kê mô tả: Thu thập các số liệu liên quan đến đề tài nghiên
cứu tại đơn vị thực tập sau đó tổng hợp lại dưới dạng các bảng biểu, hình vẽ để thấy
được thực trạng chung.
- Phương pháp thu thập số liệu thông qua các báo cáo của Phòng Tài chính - Kế
toán về thu Ngân sách Xã.
- Phương pháp xử lý số liệu: Sử dụng phương pháp phân tích và so sánh để đưa
ra các nhận xét về thực trạng, từ đó đề xuất các giải pháp liên quan.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
2
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
5. Kết cấu của khóa luận
Ngoài phần mở đầu và kết luận khóa luận bao gồm 3 chương:
Chương 1: Những vấn đề chung về thu ngân sách xã và quản lý thu ngân sách xã.
Chương 2: Thực trạng công tác quản lý thu ngân sách xã trên địa bàn xã Xuân
Hội, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
Chương 3: Giải pháp tăng cường công tác quản lý thu ngân sách xã trên địa bàn
Đ
A
̣I H
O
̣C
K
IN
H
TÊ
́H
U
Ế
xã Xuân Hội, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
3
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THU NGÂN SÁCH
XÃ VÀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH XÃ
1.1. Những vấn đề chung về thu ngân sách xã
1.1.1. Khái niệm ngân sách xã
Trong điều kiện hiện nay, sự tồn tại và hoạt động của NSX được coi như là điều
Ế
hiển nhiên. Chính vì vậy, trong cơ cấu tổ chức của hệ thống NSNN ở hầu hết các quốc
U
gia đều có cấp NSX (hoặc vùng). Song vấn đề quan niệm về NSX lại chưa có sự thống
́H
nhất. Vì thế đòi hỏi phải có một khái niệm về NSX chính xác làm cơ sở cho việc xác
TÊ
định các yêu cầu, nhiệm vụ của nó sau này.
Khái niệm về NSX được xác lập như sau: Ngân sách xã là hệ thống các quan hệ
H
kinh tế giữa Nhà nước với các chủ thể khác phát sinh trong quá trình phân phối nhằm
IN
tạo lập, sử dụng quỹ tiền tệ gắn liền với việc thực hiện các nhiệm vụ của chính quyền
cấp xã hàng năm. Nói một cách cụ thể: NSX là toàn bộ các khoản thu, chi được quy
K
định trong dự toán trong một năm do HĐND cấp xã quyết định và giao cho UBND cấp
̣C
xã thực hiện nhằm đảm bảo thực hiện các chức năng nhiệm vụ của chính quyền cấp xã.
O
Ngân sách xã là công cụ, phương tiện vật chất bằng tiền để chính quyền cấp xã
̣I H
thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình, là một công cụ kinh tế quan trọng điều
tiết, quản lý nền kinh tế xã hội tại địa phương. Là một cấp ngân sách cơ sở cuối cùng
Đ
A
trong hệ thống NSNN, NSX trong những năm qua đã được Đảng và Nhà nước quan
tâm chú ý cùng với quá trình phát triển và hoàn thiện không ngừng chức năng, nhiệm
vụ của chính quyền cấp cơ sở.
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của thu ngân sách xã
1.1.2.1. Khái niệm, đặc điểm thu ngân sách
Thu NSX là quá trình Nhà nước sử dụng quyền lực của mình để động viên một
bộ phận nguồn tài chính Quốc gia hình thành quỹ tiền tệ của chính quyền Nhà nước
cấp xã nhằm đáp ứng các nhu cầu của chính quyền cấp cơ sở trong khuôn khổ đã được
phân công, phân cấp quản lý được thực hiện bằng hệ thống các chính sách, pháp luật
do Nhà nước ban hành.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
4
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
Từ khái niệm đã đưa ra về thu NSX ta có thể rút ra một số đặc điểm về thu NSX
như sau:
Một là, thu NSX chứa đựng các quan hệ phân phối dưới hình thức giá trị nảy sinh
trong quá trình Nhà nước dùng quyền lực tập trung một phần nguồn tài chính quốc gia
hình thành quỹ tiền tệ tập trung của chính quyền Nhà nước cấp xã.
Hai là, hoạt động thu của NSX luôn gắn chặt với nhiệm vụ của chính quyền xã
được phân cấp, đồng thời luôn chịu sự kiểm tra giám sát của cơ quan quyền lực Nhà
Ế
nước ở cấp xã. Chính vì vậy các chỉ tiêu thu luôn mang tính pháp lý.
U
Ba là, thu NSX phản ánh quan hệ lợi ích giữa hai bên, một bên là lợi ích chung
́H
của cộng đồng cấp cơ sở đại diện chính quyền xã với một bên là lợi ích chung của các
chủ thể kinh tế khác.
TÊ
Bốn là, hoạt động thu NSX luôn gắn chặt với thực trạng kinh tế và sự vận động
của các phạm trù giá trị như giá cả, lãi suất, thu nhập…..
H
Năm là, thu NSX có các quan hệ thu rất đa dạng và biểu hiện dưới nhiều hình
IN
thức khác nhau. Nhưng các khoản thu này chỉ được thừa nhận khi được cơ quan nhà
K
nước phê duyệt.
1.1.2.2. Vai trò của thu ngân sách xã đối với sự phát triển kinh tế - xã hội
O
̣C
NSX là phương tiện vật chất đảm bảo cho sự tồn tại và hoạt động của bộ máy
̣I H
Nhà nước ở cơ sở, giúp cho chính quyền cấp xã thực hiện các chức năng nhiệm vụ
theo luật định.
Đ
A
Thu NSX có một vai trò hết sức quan trọng đó là đảm bảo một phần kinh phí
hoạt động của bộ máy chính quyền cấp xã, từ thu ngân sách đã tạo lập ra quỹ NSX, từ
đó có điều kiện để hoạt động và nó là nguồn lực quan trọng để đầu tư phát triển nếu
biết cách khai thác hợp lý các nguồn thu. Qua hoạt động thu còn giúp chính quyền xã
thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát và điều chỉnh các hoạt động sản xuất kinh doanh đi
theo đúng hướng, đúng khuôn khổ của pháp luật. Thu ngân sách còn góp phần thực
hiện các chính sách về công bằng xã hội… Việc thực hiện chế độ thu phạt vi phạm đối
với các tổ chức, cá nhân vi phạm không những tạo nguồn thu cho ngân sách mà còn
góp phần răn đe, giáo dục nâng cao ý thức, trách nhiệm và buộc phải chấp hành đúng
chính sách pháp luật, giữ gìn an ninh trật tự xã hội.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
5
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
1.1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến thu ngân sách xã
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thu NSX, nhưng một số nhân tố cơ bản sau đã
ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề thu NSX:
Thứ nhất, thu nhập bình quân đầu người. Thu nhập bình quân đầu người quyết
định đến NSNN nói chung và NSX nói riêng. Nếu không tính đến chỉ tiêu này thì ảnh
hưởng tiêu cực đến các vấn đề tiết kiệm, tiêu dùng và đầu tư của các tổ chức kinh tế và
các tầng lớp dân cư.
Ế
Thứ hai, mức độ trang trải các khoản chi phí của chính quyền cấp xã. Trong điều
U
kiện hiện nay, chưa kể đến các nhân tố ảnh hưởng đến sức mua của đồng tiền, thì nhu
́H
cầu chi của chính quyền cấp xã ngày càng tăng lên. Mặt khác tăng thu NSX chỉ được
đạt đến một giới hạn nhất định. Vì vậy việc xác định một mức độ trang trải các chi phí
TÊ
của chính quyền cấp xã hợp lý và tiết kiệm là rất quan trọng.
Thứ ba, tổ chức bộ máy thu nộp. Tổ chức bộ máy thu nộp cũng là một nhân tố
H
quan trọng ảnh hưởng đến thu NSX. Nếu bộ máy thu nộp tổ chức gọn nhẹ, đạt hiệu
IN
quả cao, chống được các hành vi trốn lậu thuế gây thất thu ngân sách từ đó có thể giảm
K
được các chi phí thu không cần thiết, rút ngắn thời gian thu mà vẫn đảm bảo các nhu
cầu chi tiêu của chính quyền cấp xã.
O
̣C
1.1.4. Nội dung nguồn thu ngân sách xã
̣I H
Nguồn thu của ngân sách xã do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định phân cấp
trong phạm vi nguồn thu ngân sách địa phương được hưởng.
Đ
A
Nguồn thu của ngân sách xã được hình thành trên cơ sở tiềm năng và nhu cầu
phát triển kinh tế, xã hội địa phương kết hợp với các nhiệm vụ về quản lý kinh tế - xã
hội mà chính quyền xã được phân công, phân cấp thực hiện. Đó chính là sự kết hợp
giữa phân cấp quản lý kinh tế, xã hội với sự phân cấp về quản lý chính trị, ngân sách.
Theo Thông tư 60/2003/BTC của Bộ Tài Chính ra ngày 23/06/2003 về việc quy định
quản lý ngân sách xã và các hoạt động tài chính ở xã, phường, thị trấn thì nguồn thu
của ngân sách xã được quy định như sau:
1.1.4.1. Các khoản thu ngân sách xã hưởng 100%
Là các khoản thu dành cho xã sử dụng toàn bộ để chủ động về nguồn tài chính
bảo đảm các nhiệm vụ chi thường xuyên, đầu tư. Căn cứ quy mô nguồn thu chế độ
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
6
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
phân cấp quản lý kinh tế - xã hội và nguyên tắc đảm bảo tối đa nguồn tại chỗ cân đối
cho các nhiệm vụ chi thường xuyên, khi phân cấp nguồn thu, HĐND cấp tỉnh xem xét
dành cho NSX 100% các khoản thu dưới đây:
- Các khoản phí, lệ phí thu vào NSX theo quy định.
- Thu đấu thầu, thu khoán theo mùa vụ từ đất công ích và hoa lợi công sản
- Thu từ các hoạt động sự nghiệp của xã, phần nộp vào ngân sách theo chế độ
quy định.
Ế
- Các khoản huy động đóng góp của các tổ chức, cá nhân.
U
- Viện trợ không hoàn lại do các tổ chức, cá nhân ở nước ngoài trực tiếp cho NSX.
́H
- Thu kết dư NSX năm trước
- Các khoản thu khác của NSX theo quy định của pháp luật.
TÊ
1.1.4.2. Các khoản thu phân chia theo tỷ lệ phần trăm giữa ngân sách xã với ngân
sách cấp trên
IN
- Thuế chuyển quyền sử dụng đất.
H
a) Theo quy định của Luật NSNN bao gồm:
K
- Thuế nhà đất (thuế sử dụng đất phi nông nghiệp)
Theo Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp được Quốc Hội thông qua tại kỳ
O
̣C
họp thứ 7, khóa XII năm 17/07/2010 bao gồm 4 Chương, 13 Điều, có hiệu lực kể từ
̣I H
01/01/2012 thay thế cho Pháp lệnh thuế nhà, đất năm 1992 và Pháp lệnh sửa đổi, bổ
sung một số điều của Pháp lệnh thuế nhà, đất năm 1994. Vì vậy bắt đầu kể từ năm
Đ
A
2012, thuế nhà đất được thay đổi với cái tên thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và một
số nội dung trong đó:
- Thuế môn bài thu từ cá nhân, hộ kinh doanh
- Thuế sử dụng đất nông nghiệp thu từ hộ gia đình.
-
Lệ phí trước bạ nhà đất.
Các khoản thu trên, tỷ lệ ngân sách xã, thị trấn được hưởng tối thiểu 70%. Căn cứ
vào nguồn thu và nhiệm vụ chi của xã, thị trấn, HĐND cấp tỉnh có thể quyết định tỷ lệ
ngân sách xã, thị trấn được hưởng cao hơn, tối đa là 100%.
b) Ngoài các khoản thu phân chia theo quy định của ngân sách xã còn được
HĐND cấp tỉnh bổ sung thêm các nguồn thu phân chia sau khi các khoản thuế, lệ phí
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
7
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
phân chia theo Luật NSNN đã dành 100% cho xã và các khoản thu NSX được hưởng
100% nhưng vẫn chưa cân đối được nhiệm vụ chi.
1.1.4.3. Thu bổ sung từ ngân sách cấp trên cho ngân sách xã
Trong điều kiện hiện nay ở nước ta phần lớn ngân sách cấp xã chưa tự cân đối
thu - chi ngân sách nên ngân sách cấp trên phải bổ sung và hình thành nên nguồn thu
thứ 3 cho NSX. Cơ chế xác lập số thu bổ sung từ ngân sách cấp trên được quy định
như sau:
Ế
- Thu bổ sung để cân đối ngân sách được xác định trên cơ sở chênh lệch giữa dự
U
toán ngân sách chi theo các nhiệm vụ được giao trong và dự toán thu từ các nguồn thu
́H
được phân cấp (các khoản thu 100% và các khoản thu phân chia theo tỷ lệ %). Số bổ
sung cân đối này được xác định từ năm đầu của thời kỳ ổn định ngân sách và được
TÊ
giao ổn định năm 3 - 5 năm.
- Thu bổ sung có mục tiêu là các khoản bổ sung theo từng năm để hỗ trợ xã thực
H
hiện một số nhiệm vụ cụ thể.
IN
1.2. Nội dung quản lý thu ngân sách xã
K
Quản lý thu ngân sách xã là sự tác động của các cơ quan làm nhiệm vụ thu ngân
sách lên các khoản thu ngân sách bằng cách hoạch định kế hoạch, tổ chức triển khai kế
O
̣C
hoạch thu và phối hợp, kiểm tra, đánh giá quá trình thực hiện kế hoạch thu, kiểm tra,
̣I H
giám sát, đánh giá quá trình và kết quả thực hiện kế hoạch thu.
Quản lý thu NSNN nói chung, quản lý thu NSX nói riêng nhất thiết phải trải qua
Đ
A
quy trình gồm 3 khâu: lập dự toán thu NSX, chấp hành dự toán thu NSX và kế toán và
quyết toán thu NSX.
1.2.1. Lập dự toán thu ngân sách xã
Đây là khâu đầu tiên trong quy trình quản lý thu NSX, nó đặt cơ sở nền tảng
cho những khâu tiếp theo. Xây dựng dự toán thu nhằm xác định khả năng thu
NSX trên địa bàn.
- Căn cứ lập dự toán thu NSX: Dự toán NSX được lập dựa trên những căn cứ
cụ thể để có thể xác lập các chỉ tiêu thu NSX một cách tương đối chính xác, khoa
học bao gồm:
+ Chủ trương, định hướng phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh, huyện.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
8
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
+ Các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự
an toàn xã hội trên địa bàn của xã.
+ Chính sách, chế độ thu NSNN, cơ chế phân cấp nguồn thu NSX và tỷ lệ phân
chia nguồn thu do HĐND cấp tỉnh quy định.
+ Chế độ, tiêu chuẩn, định mức thu ngân sách do Chính phủ, Thủ tướng Chính
phủ, Bộ Tài Chính và HĐND cấp tỉnh quy định.
+ Số kiểm tra về dự toán NSX do UBND huyện thông báo.
Ế
+ Tình hình thực hiện dự toán NSX các năm trước, ước chi thực hiện ngân sách
U
năm hiện hành.
́H
- Trình tự lập dự toán thu NSX
TÊ
+ Cán bộ tài chính xã phối hợp với cơ quan Thuế, tổ đội Thuế xã (nếu có), tổ ủy
nhiệm thu, các thôn, đội để tính toán các khoản thu ngân sách trên địa bàn (Trong
H
phạm vi phân cấp cho xã quản lý)
IN
+ Cán bộ tài chính xã lập dự toán thu, chi và cân đối NSX trình UBND xã báo
cáo thường trực HĐND xã để xem xét gửi UBND huyện và Phòng Tài chính - kế
K
hoạch huyện. Thời gian báo cáo dự toán NSX do UBND cấp tỉnh quy định.
̣C
+ Căn cứ Quyết định giao nhiệm vụ thu NSX do UBND cấp huyện giao,
̣I H
31/12 năm trước.
O
UBND xã hoàn chỉnh dự toán thu NSX trình HĐND xã quyết định trước ngày
+ Dự toán thu NSX sau khi được HĐND xã quyết định, UBND xã báo cáo
Đ
A
UBND cấp huyện và Phòng Tài chính cấp huyện; đồng thời thông báo công khai dự
toán NSX theo chế độ công khai tài chính, ngân sách theo quy định hiện hành.
- Nội dung dự toán thu ngân sách xã.
Chi tiết các chỉ tiêu dự toán thu ngân sách được lập theo đúng mẫu biểu quy định
tại Thông tư số 60/2003/TT-BTC ngày 23/06/2003 của Bộ Tài Chính, bao gồm dự
toán thu theo đúng nội dung kinh tế và theo đúng mục lục ngân sách. Việc xác lập các
chỉ tiêu dự toán thu được thực hiện trên cơ sở dự toán thu, ước thực hiện năm báo cáo,
số giao dự toán thu của Chi Cục thuế và UBND huyện, các văn bản quy định về chế độ
thu, nộp hiện hành của cấp có thẩm quyền.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
9
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
1.2.2. Chấp hành dự toán thu ngân sách xã
Sau khi dự toán NSX được phê duyệt và năm ngân sách bắt đầu (Tính theo năm
dương lịch) thì việc thực hiện dự toán NSX được tiến hành.
Chấp hành thu NSX là quá trình sử dụng tổng hòa các biện pháp về kinh tế, tài
chính và hành chính nhằm biến các chỉ tiêu đã được ghi trong dự toán thu trở thành
hiện thực.
Tổ chức thu ngân sách xã.
U
đủ, kịp thời các khoản thu theo phân cấp vào ngân sách.
Ế
Cán bộ tài chính xã có nhiệm vụ phối hợp với cơ quan thuế đảm bảo thu đúng,
́H
Đơn vị, cá nhân có nghĩa vụ nộp ngân sách, căn cứ vào thông báo thu của cơ
TÊ
quan thu hoặc của bộ phận kế toán xã, lập giấy nộp tiền (nộp bằng chuyển khoản hoặc
nộp bằng tiền mặt) đến KBNN để nộp trực tiếp vào NSNN.
H
Trường hợp đối tượng phải nộp ngân sách không có điều kiện nộp tiền trực tiếp
IN
vào NSNN tại KBNN thì:
K
- Đối với các khoản thu thuộc nhiệm vụ thu của cơ quan thuế, cơ quan thuế thu,
̣C
sau đó lập giấy nộp tiền vào KBNN. Trường hợp cơ quan thuế ủy quyền cho Bộ phận
̣I H
theo quy định.
O
kế toán xã thu, cũng thực hiện theo quy trình trên và được hưởng phí ủy nhiệm thu
- Đối với các khoản thu thuộc nhiệm vụ thu của Cán bộ tài chính xã, Cán bộ tài
Đ
A
chính xã thu sau đó lập giấy nộp tiền và nộp tiền vào KBNN hoặc nộp vào quỹ của
ngân sách để chi theo chế độ quy định nếu là các xã miền núi vùng sâu, vùng xa chưa
có điều kiện giao dịch thường xuyên với KBNN.
- Nghiêm cấm thu không có biên lai, thu để ngoài sổ sách, khi thu phải giao biên
lai cho đối tượng nộp.
- Trường hợp cơ quan thẩm quyền quyết định phải hoàn trả thu ngân sách xã,
KBNN xác nhận rõ số tiền đó thu vào ngân sách xã của các đối tượng nộp trực tiếp
hoặc chuyển khoản vào KBNN, đối với đối tượng nộp qua cơ quan thu, cơ quan thu
xác nhận để Bộ phận kế toán xã làm căn cứ hoàn trả.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
10
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
1.2.3. Quyết toán thu ngân sách xã
* Tổ chức hạch toán, kế toán thu ngân sách xã.
UBND cấp xã phải thực hiện tổ chức công tác hạch toán kế toán NSX theo đúng
chế độ kế toán ngân sách và tài chính xã ban hành tại Quyết định số 94/2005/QĐ-BTC
ngày 12/05/2005 của Bộ Tài chính. Cán bộ tài chính xã có trách nhiệm thực hiện công
tác hạch toán kế toán và quyết toán NSX theo Mục lục NSNN và chế độ kế toán NSX
hiện hành, thực hiện chế độ báo cáo kế toán và quyết toán theo quy định. KBNN nơi
Ế
giao thực hiện công tác kế toán thu, chi quỹ NSX theo quy định, định kỳ hàng tháng,
báo cáo đột xuất theo yêu cầu của UBND xã.
TÊ
* Thời hạn chỉnh lý quyết toán ngân sách xã.
́H
U
hàng quý báo cáo tình hình thực hiện thu, chi NSX, tồn quỹ NSX gửi UBND xã, và
Theo quy định của Luật NSNN năm 2002, thời hạn chỉnh lý quyết toán NSX
H
được thực hiện hết ngày 31/01 năm sau.
IN
* Công tác khóa sổ và quyết toán thu ngân sách xã hàng năm.
Cán bộ tài chính xã cần thực hiện một số việc sau:
K
- Ngay trong tháng 12 phải rà soát tất cả các khoản thu theo dự toán, có biện
̣C
pháp thu đầy đủ các khoản thu vào ngân sách. Trường hợp có khả năng hụt Ngân sách
O
phải có phương án chủ động sắp xếp lại các khoản chi để đảm bảo cân đối NSX.
̣I H
- Phối hợp với KBNN huyện nơi giao dịch để đối chiếu tất cả các khoản thu
NSX trong năm, bảo đảm hạch toán đầy đủ chính xác các khoản thu theo mục lục
Đ
A
NSNN, kiểm tra lại số thu được phân chia giữa các cấp Ngân sách theo tỷ lệ quy định.
Đối với những khoản tạm thu, tạm giữ, tạm vay (nếu có) phải xem xét xử lý hoặc hoàn
trả, trường hợp chưa xử lý được thì phải làm thủ tục chuyển năm sau.
- Các khoản thu phát sinh vào thời điểm cuối năm được thực hiện theo nguyên
tắc: Các khoản thu nộp chậm nhất trước cuối giờ làm việc ngày 31/12, nếu nộp sau
thời hạn trên sẽ chuyển vào thu năm sau.
* Lập báo cáo quyết toán thu ngân sách xã thường năm.
- Cán bộ tài chính xã có trách nhiệm giúp UBND xã lập báo cáo quyết toán thu
NSX hàng năm theo đúng biểu mẫu, đúng mục lục NSNN áp dụng đối với cấp xã và
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
11
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
chế độ kế toán NSX trình UBND xã xem xét để trình HĐND xã phê chuẩn, đồng thời
gửi Phòng - Tài chính huyện để tổng hợp.
- Quyết toán chi NSX không được lớn hơn quyết toán thu NSX. Số chênh lệch
lớn hơn giữa số thu và số chi NSX là kết dư NSX. Toàn bộ kết dư năm trước (nếu có)
sẽ được chuyển vào thu NS năm sau.
- Sau khi HĐND xã phê chuẩn, báo cáo quyết toán được lập thành 05 bản để gửi
cho HĐND xã, UBND xã, Phòng Tài chính huyện, KBNN huyện nơi giao dịch (để
Ế
làm thủ tục ghi kết dư Ngân sách) lưu Cán bộ tài chính xã và thông báo công khai nơi
́H
Phòng tài chính huyện do UBND tỉnh quy định.
U
công cộng cho nhân dân trong xã biết. Thời gian gửi báo cáo quyết toán năm cho
TÊ
- Phòng Tài chính huyện là đơn vị được giao trách nhiệm thẩm định báo cáo
quyết toán thu, chi NSX.
1.3. Cơ sở thực tiễn
IN
H
1.3.1. Kinh nghiệm quản lý thu ngân sách của một số nước
1.3.1.1. Trung quốc
K
Hệ thống ngân sách nhà nước của Trung Quốc được chia thành ngân sách trung
̣C
ương và ngân sách địa phương. Về ngân sách theo quy định của hiến pháp, mỗi cấp
O
chính quyền là một cấp ngân sách. Các cấp ngân sách ở Trung Quốc được thống nhất
̣I H
chỉ đạo và phân cấp quản lý trên cơ sở thống nhất về chính sách chế độ và kế hoạch dự
toán của trung ương, cho phép ngân sách cấp địa phương thực hiện quyền điều chỉnh
Đ
A
dự toán, quyền sử dụng các nguồn lực tài chính, quyền thi hành các biện pháp tài chính
phù hợp với tình hình địa phương.
- Về phân cấp nguồn thu:
+ Các khoản thu 100% của ngân sách trung ương bao gồm: thuế thu nhập doanh
nghiệp trung ương quản lý, thuế thu nhập ngân hàng, thuế doanh thu đường sắt, bảo
hiểm, thuế tiêu thụ đặc biệt.
+ Các khoản thu 100% của ngân sách địa phương bao gồm: thuế thu nhập doanh
nghiệp địa phương quản lý, thuế thu nhập cá nhân, thuế sử dụng đất, thuế giao dịch
chứng khoán, thuế sản xuất nông nghiêp.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
12
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
+ Các khoản phân chia giữa trung ương và địa phương gồm: thuế VAT- trung
ương 75%, địa phương 25%, thuế tài nguyên… Trung Quốc thực hiện theo nguyên tắc
4/6 nghĩa là ngân sách trung ương kiểm soát ít nhất 60% tổng thu ngân sách nhà nước,
trong đó 40% được chi ở cấp trung ương, còn lại 20% phân bổ ngân sách cho ngân
sách địa phương theo hình thức trợ cấp.
+ Trung Quốc lập quỹ hộ trợ ngân sách trung ương đối với các địa phương.
Nguồn hình thành quỹ này được trích một phần trong số thu về ngân sách trung ương.
Ế
Ngân sách trung ương hỗ trợ cho ngân sách địa phương bằng nhiều hình thức như hỗ
U
trợ chung, hỗ trợ có mục tiêu, bổ sung ngân sách địa phương. Hình thức bổ sung (trợ
nhằm khuyến khích các địa phương phát triển.
TÊ
1.3.1.2. Thái Lan
́H
cấp) nhằm giúp các địa phương không có khả năng cân đối thu chi. Hỗ trợ có mục tiêu
Thái Lan là một nước lớn trong khu vực Đông Nam Á. Tổ chức quản lý đất nước
H
theo mô hình “tam quyền phân lập”. Hệ thống chính quyền được tổ chức bao gồm: cấp
IN
trung ương, cấp địa phương.
K
Ngân sách địa phương ở Thái Lan do hội đồng dân cư địa phương quyết định trên
cơ sở các chính sách kinh tế tài chính của trung ương và phù hợp với kế hoạch tài
O
̣C
chính trung hạn. Mô hình ngân sách của Thái Lan là mô hình không lồng ghép, nghĩa
̣I H
là ngân sách của một cấp không tổng hợp từ ngân sách cấp dưới, về kết cấu ngân sách
địa phương gồm: được sử dụng theo chế độ chính sách của địa phương và được sử
Đ
A
dụng không theo quy định của địa phương. Hội đồng dân cư địa phương thông qua các
khoản thu chi trong từng niên độ thuộc thẩm quyền quyết định của địa phương. Thái
Lan còn áp dụng nhiều hình thức trợ cấp ngân sách cho các địa phương: trợ cấp mục
tiêu, trợ cấp chung, trợ cấp đặc biệt.
Quy trình lập, phân bố ngân sách gồm 3 giai đoạn: giai đoạn chuẩn bị và xây
dựng dự toán ngân sách, giai đoạn thảo luận và thông qua dự toán ngân sách, giai đoạn
điều chỉnh dự toán ngân sách. Quy trình lập và phân bổ ngân sách địa phương cũng
tiến hành tương tự ở trung ương và được tiến hành song song với trung ương.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
13
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
1.3.2. Công tác quản lý thu ngân sách của tỉnh Hà Tĩnh
Hà tĩnh là tỉnh thuộc Bắc Trung Bộ, Phía Bắc giáp tỉnh Nghệ An, phía Nam
giáp Quảng Bình, phía Đông giáp biển Đông, phía Tây giáp với nước Cộng hoà dân
chủ nhân dân Lào. Hà Tĩnh có Tp Hà Tĩnh, Thị xã Hồng Lĩnh và 9 huyện. Diện tích
đất tự nhiên 6.019 km2, dân số 1.289.058 người (năm 2005), có 127 km đường
Quốc lộ 1A, 87 km đường Hồ Chí Minh và 70km đường sắt Bắc - Nam chạy dọc
theo hướng Bắc Nam, có đường Quốc lộ 8A chạy sang Lào qua cửa khẩu Quốc tế
Ế
Cầu Treo với chiều dài 85 km, Quốc lộ 12 dài 55 km đi từ cảng Vũng Áng qua
U
Quảng Bình đến cửa khẩu Cha Lo sang Lào và Đông Bắc Thái Lan. Ngoài ra Hà
́H
Tĩnh còn có 137 km bờ biển có nhiều cảng và cửa sông lớn cùng với hệ thống
đường giao thông khá tốt, rất thuận lợi cho giao lưu văn hoá phát triển kinh tế xã
TÊ
hội với những điều kiện như vậy, tỉnh đã có những thuận lợi cũng như khó khăn
trong công tác thu ngân sách tỉnh.
H
Thực hiện kế hoạch 5 năm 2011 - 2015 trong điều kiện khủng hoảng kinh tế toàn
IN
cầu, kinh tế trong nước gặp nhiều khó khăn, thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp,
K
nhưng được sự giúp đỡ của trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các bộ ngành
trung ương và các tổ chức quốc tế cùng với sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND và UBND
O
̣C
tỉnh, sự nỗ lực của toàn thể nhân dân… kinh tế xã hội của tỉnh Hà Tĩnh từ năm 2011 -
̣I H
2014 đã có những bước tăng trưởng khá, huy động vốn đầu tư toàn xã hội tăng cao,
nhiều chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch đề ra. Chỉ đạo triển khai các dự án đầu tư trên địa
Đ
A
bàn, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, đảm bảo tiến độ các dự án lớn trong
khu kinh tế Vũng Áng. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng nhanh, là yếu tố đóng góp
quan trọng trong tăng trưởng kinh tế và thu ngân sách của tỉnh nhà. Thu ngân sách nhà
nước trên địa bàn vượt kế hoạch trung ương và HĐND tỉnh giao. Cơ cấu nguồn thu có
chuyển biến tích cức, thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh chiếm 85,6% tổng thu
ngân sách.
Năm 2011, tổng thu ngân sách, của tỉnh 17.576.467.000 đồng, trong đó: Ngân
sách Trung ương: 851.602.000 đồng, ngân sách địa phương: 16.724.865.000 đồng.
Như vậy, thu ngân sách của tỉnh năm 2011chủ yếu từ nguồn ngân sách địa phương,
chiếm 95,15% tổng nguồn sách của tỉnh.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
14
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: PGS.TS Trần Văn Hòa
Tổng thu ngân sách nội địa trên địa bàn Hà Tĩnh năm 2012 đạt trên 3.042 tỷ đồng
bằng 167% dự toán T.Ư giao, tăng 38% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, thuế và
phí đạt 2.346 tỷ đồng đạt 130% dự toán T.Ư giao, bằng 86% kế hoạch HĐND tỉnh giao.
Một số sắc thuế đã thu tăng trên 100% so với năm 2011 là phí và lệ phí, thu khác ngân
sách, tiền thuê đất, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Kết thúc công tác thu thuế
năm 2012, khối huyện thị cũng đã có nguồn thu vượt ngoài sự mong đợi. Điển hình là
các đơn vị Hương Khê đạt 205% kế hoạch, Lộc Hà đạt 236%, Kỳ Anh 200%, Đức Thọ
Ế
229%... Với những con số này, Hà Tĩnh đã dẫn đầu cả nước về tỷ lệ tăng thu ngân sách.
U
Tổng thu ngân sách của tỉnh năm 2013 đạt 4.170 tỷ đồng. Để đạt được nguồn thu
́H
như vậy, tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phối hợp với một số ngành liên quan
tham mưu cho UBND tỉnh giao dự toán thu ngân sách ngay trong tháng 12 - 2012.
TÊ
Trên địa bàn tính đến ngày 10 - 12 tháng 12 năm 2014 đạt trên 10.000 tỷ đồng. Trong
đó, thu nội địa đạt trên 4.000 tỷ đồng, bằng 66% kế hoạch HĐND tỉnh giao, bằng
H
103% kế hoạch trung ương giao; thu xuất nhập khẩu đạt trên 6.000 tỷ đồng, tăng 5,7
IN
lần so với kế hoạch.
K
Thực hiện ngân sách cả năm 2014 của tỉnh đạt trên 12.500 tỷ đồng, bằng 176%
kế hoạch HĐND tỉnh giao, 254% kế hoạch Trung ương giao và gấp 2,3 lần số thu năm
O
̣C
2013. Hiện Hà Tĩnh là tỉnh dẫn đầu khu vực Bắc Trung bộ về thu ngân sách. Trong
̣I H
năm 2014, Hà Tĩnh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 50 dự án, trong đó có 47 dự án
đầu tư trong nước với số vốn đăng ký 5.572 tỷ đồng và 3 dự án đầu tư nước ngoài với
Đ
A
số vốn đăng ký 26 triệu USD. Tỉnh đã thu hồi giấy chứng nhận đầu tư của 17 dự án,
trong đó có 3 dự án đầu tư nước ngoài. Các dự án bị thu hồi là do nhà đầu tư vi phạm
Luật Đầu tư, vi phạm cam kết, triển khai đầu tư chậm.
Như vậy, qua số liệu về nguồn thu của tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2011 - 2014 ta
thấy được sự chuyển tích cực trong công tác thu ngân sách. Các khoản thu theo quy
định của nhà nước được thực hiện tương đối hiệu quả, đặc biệt là khoản thu từ thuế.
Bên cạnh đó vẫn còn những hạn chế, một số khoản thu thấp hơn hoặc cao hơn so với
dự toán do công tác lập dự toán. UBND tỉnh Hà Tĩnh cần khai thác lợi thế của mình đế
tạo nguồn thu lớn, nỗ lực hơn nữa trong công tác quản lý thu ngân sách trên địa bàn
tỉnh để việc lập dự toán ngân sách đạt hiệu quả cao trong thời gian tới.
SVTH: Võ Thị Hồng Ngọc – K45A-KHĐT
15
