Vai trò của chiến lược sản phẩm ngân hàng trong việc nâng cao khả năng cạnh tranh của ngân hàng, thực trạng tại ngân hàng tmcp kỹ thương việt nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI
KHOA KINH TẾ NGOẠI THƯƠNG

KHOA LUẬN TỐT NGHIỆP

Đề tài:

VAI TRÒ cùn CHIÊN Lược SẢN PHẨM NGÂN HÒNG TRONG Vlic
NÔNG cno KHẢ NĂNG CẠNH TRANH cùn NGÂN HỒNG, THỰC
TRỌNG TẠI NGAN HÀNG TMCP Kỹ THƯƠNG VIỆT NAM

Giảng viên hướng dẫn: Tiến sỹ Nguyễn Văn Hồng
Sình viên: Vũ Mai Hương
Lớp:

A14K38D

HẢ Nội ĨHÁNQ 72/2003

Ị —

r — 1


MỤC
Lòi m ở đầu

LỤC
OI

02
Chương ì: Khái quát chung về chiến lược sản p h ẩ m ngân hàng và
giới thiệu chung về ngân hàng Thương m ạ i cổ phần K ỹ thương
Viêt Nam
02
1
Chiến lược sản phẩm ngăn hàng và vai trò của nó trong việc
nâng cao khả năng cạnh tranh của ngân hàng
02
Chiến lược và chiến lược sản phẩm
1.1
02
1.1.1 Chiến lươc và khái niêm về chiến lươc
1.1.2 Chiến lược kinh doanh và vai trò của trong việc nâng cao khả
03
năng cạnh tranh của doanh nghiệp nói chung
1.2
Ngân hàng và sản phẩm ngân hàng
05
1.2.1 Ngân hàng thương mại và đặc thù kinh doanh của ngân hàng 05
thương mại
1.2.1.1 Ngân hàng thương mại và nguyên tắc hoạt động chủ yếu của
05
ngân hàng thương mại
1.2.1.2 Hoạt động cạnh tranh tại các ngân hàng thương mai
07
1.2.2 Sản phẩm và vai trò của nó trong việc nâng cao khả năng cạnh 08
tranh của ngân hàng
1.2.2.1 Sản phẩm ngân hàng
08

1.2.2.2 Vai trò của sản phẩm ngần hàng trong việc nâng cao khả năng
li
cạnh tranh của ngân hàng
1.2.3 Yêu cầu chung k h i hoach đinh chiến lươc sản phẩm ngân hàng
12
1.2.4 Các yếu tố ảnh hưởng trong việc ra quyết định về chiến lược sản 13
phẩm ngân hàng
2.
Giới thiệu chung về ngăn hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương18
Vìêt Nam
2.1
Lịch sử hình thành và phát triổn
18
2.1.1 Bối cảnh cho sự ra đòi và phát triổn của ngân hàng
18
2.1.2 Sơ bộ cơ cấu tổ chức ngân hàng Techcombank thời gian qua
19
2.2 Khái quát chung tình hình kinh doanh của ngân hàng giai đoan
20
1993-1998
2.2.1 Định hướng kinh doanh giai đoan này
20
2.2.2 Đánh giá chung về sư phát triổn của ngân hàng giai đoan 199320
1998
2.3 Khái quát tình hình kinh doanh giai đoan 1999-2003
21


2.3.1 Bối cảnh chung cho hướng đi mói của ngân hàng
2.3.2 Tình hình kinh doanh của ngân hàng Techcombank giai đoan này

2.3.3 Đánh giá chung về tình hình kinh doanh giai đoan 1999-2003
2.3.3.1 Những thành tích đát đươc
2.3.3.2 Các tồn tai chủ yếu

21
23
25
25
26

27
Chương li: Đánh giá về chiến lược sản p h ẩ m của ngân hàng
techcombank thời gian q u a
27
1.
Giới thiệu chung về sản phẩm ngân hàng techcombank thời gian
qua
27
1.1 Giai đoạn ì ( 1993-1998)
1.1.1 Bối cảnh chung
27
1.1.2 Quan điểm và định hướng phát triển sản phẩm của Techcombank 27
trong thời gian này
1.1.3 Sản phẩm ngân hàng Techcombank giai đoạn 1993-1998
28
1.2 Giai đoạn l i (1999-2003)
30
1.2.1 Bối cảnh chung
30
1.2.2 Chiến lược sản phẩm của ngân hàng Techcombank

30
giai đoạn 1999-2003
1.2.3 Sản phẩm được cung cấp trong giai đoạn 1999-2003
32
1.2.3.1 Sân phẩm và dịch vụ bán lẻ các sản phẩm tiền gửi dành cho dân 32
cư
1.2.3.2 Sản phẩm dịch vụ dành cho khách hàng doanh nghiắp
35
2.
Đánh giá chiến lược sản phẩm của techcombank trong thời gian
41
qua
2.1 Giai đoạn 1( 1993-1998)
41
2.1.1 Những kết quả đạt được
41
2.1.2 Những tổn tại yếu kém cần khắc phục
42
2.2 Giai đoạn 1999-2003
43
2.2.1 Những thành tựu, tiến bộ ngân hàng^đạt được trong giai đoan này 43
2.2.1.1 Về mặt huy động vốn
43
2.2.1.2 Hoạt động tín dụng
45
2.2.1.3 Hoạt động đầu tư, kinh doanh trên thi trường liên ngàn hàng
48
2.2.1.4 Dịch vụ thanh toán quốc tế
48
2.2.1.5 Phát triển hắ thống ngân hàng đại lý trên toàn cầu

49
2.2.1.6 Dịch vụ thanh toán trong nước
49
2.2.1.7 Công tác marketing và phát triển sản phẩm
50
2.2.1.8 Công tác hiắn đại hoa Ngân hàng
51
2.2.1.9 Chương trình quản lý chất lương theo tiêu chuẩn ISO
51
9001:2000


51
2.2.2 Những han chế cẩn khắc phúc
2.3 Đánh giá chung và bài học kinh nghiệm về chiến lược sản phẩm 52
của Techcombank trong thời gian qua
52
2.3.1 Đánh giá chung tình hình thực hiện hiến lược trong cả hai
giai đoan
54
2.3.2 M ộ t số nguyên nhân chính ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết
định và triển khai chiến lược sản phẩm của ngân hàng, bài học kinh
nghiêm cho thòi gian tói
Chương I U : M ộ t số giải pháp xây dụng và thực hiện chiến lược sản
phẩm t r o n g thời gian tói từi ngân hàng Techcombank
1.
Xu hướng phát triển chung của nền kinh tế và hệ thống ngân
hàng thương mại nói riêng
1.1
X u hướng và định hướng của nước ta trong việc phát triển kinh

tế
1.2 X u hướng sử dụng dịch vụ tín dụng từi các NHCP của từng phân
đoừn thị trường trong thời gian tới
1.2.1 Phán đoừn thị trường doanh nghiệp
1.2.1.1 Doanh nghiệp nhà nước
1.2.1.2 Doanh nghiệp nhà nước cổ phần hoa
1.2.1.3 N h ó m doanh nghiệp tư nhân lớn
1.2.1.4 Doanh nghiệp tư nhân
1.2.1.5 Doanh nghiệp nước ngoài
1.2.1.6 Doanh nghiệp trong khu công nghiệp, khu chế xuất
1.2.2 Phân đoừn thị trường dân cư và bán lẻ
1.2.2.1 Thị trường khách gửi tiền
1.2.2.2 Thị trường nhà đất bán lẻ
1.2.2.3 Thị trường ô tô
1.2.2.4 Thị trường thẻ và tín dụng tiêu dùng
1.2.2.5 Thị trường hộ kinh doanh cá thể
1.2.2.6 Thị trường ngân hàng cá nhân
1.2.3 Thị trường liên ngân hàng
1.3 X u thí hội nhập và những thách thức đặt ra đối với hệ thống
ngân hàng Việt Nam
1.3.1 X u thế hội nhập kinh tế quốc tế của ngân hàng trong thời gian tói
1.3.2 Những cơ hội và thách thức đối vói các ngân hàng trong thời
gian tói
1.3.2.1 Những cơ hội lớn
1.3.2.2 Nhưng thách thức đặt ra đối với các ngân hàng trong thời gian
tói

58
58
58

59
59
59
60
61
62
63
64
64
65
65
66
66
66
67
67
68
68
69
69
69


71
2.
Chiến lược sản phẩm ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam
trong thời gian tới
71
2.1 Tăng cường phát triển đích vu ngân hàng đích vụ dân sinh
73

2.2 Sản phẩm huy động vốn
74
2.3 Sản phẩm sử dụng công nghệ cao
3.
Yêu cầu đặt ra đối với Techcombank trong việc phát triển chiến74
lược sản phẩm thời gian tới
75
4.
Các kiến nghị và giải pháp
Các kiến nghị chung đối với hệ thống N H T M Việt Nam
75
4.1
4.2 M ộ t số giải pháp đối vói ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam 78
78
4.2.1 Đ ố i với viéc hoach đinh chiến lươc
4.1.2 Đ ố i với việc thực hiện chiến lược
79
Kết luân
83
Tài liêu t h a m khảo

84


Luân văn rốt nghiêp

Đại học Ngoai Thương Hà Nôi

LỜI MỞ ĐẦU
Trong giai đoạn hiện nay, toàn cầu hoa là x u hướng phát triển tất yếu của nền

kinh tế thế giói. Cùng với đó là sự bùng phát về khoa học cõng nghệ của nền kinh
tế tri thức, vói nhiều cơ hội lớn cũng nhu thách thức lớn đan xen, để có thể hoa
nhịp với xu thế phát triển chung của nền kinh tí T h ế giới và trong nước, các ngân
hàng thương mại Việt Nam nói chung cũng như các ngân hàng thương mại cổ
phần (TMCP) nóiriêngcần hoạch định rõ ràng hướng phát triển kinh doanh của
ngân hàng mình. M ộ t hướng phát triển đúng đắn chính là yếu tố quyết định tói sự
thành bại trong cạnh tranh cũng như trong kinh doanh của ngân hàng.
Trong chiến lược phát triển chung đó, chiến lược sận phẩm đóng vai trò là chiến
lược chủ đạo, có yếu tố quyết định đến sự thành bại trong kinh doanh của ngân
hàng. Đ ể tồn tại và phát triển, ngân hàng cần phậi đưa ra một chiến lược sận
phẩm rõ ràng và đúng đắn.
Được thành lập vào tháng 9/1993, ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ Thương
Việt Nam (sau đây gọi tắt là Techcombank) sau hơn 10 năm hoạt động và gần 5
năm triển khai chiến lược sận phẩm, bước đầu đã đạt được những thành tựu và
tiến bộ đáng kể. M ộ t yếu tố quyết định đến sự thành công đó chính là việc ban
Quận trị cũng như ban giám đốc đã sáng suốt thay đổi định hướng kinh doanh
nói chung và chiến lược sận phẩm nóiriêng.Tuy nhiên, để thành công trong cạnh
tranh cũng như là để phát triển mạnh mẽ, Techcombank cần phậi hoạch định một
chiến lược sận phẩm đúng đắn và phù hợp hơn nữa vói xu thế phát triển hiện nay.
Trong phạm vi bài luận văn này, tác giậ tập trung phân tích tinh hình triển khai
chiến lược sận phẩm tại ngân hàng Techcombank và vai trò của nó với sự phát
triển của ngân hàng trong thời gian qua. V ớ i phần kiến nghị và giậi pháp, tác giậ
mong muốn đóng góp một phần nhỏ vào việc xây dựng và thực hiện chiến lược
sận phẩm trong tương lai của ngân hàng.
Để hoàn thành bài luận văn này, tác giậ xin gửi tói người thầy, người đã có đóng
góp to lớn từ điểm khỏi dẫu là ý tưởng của đề tài tới suốt quá trình hoàn thành bài
luận văn này, Tiến sỹ Nguyễn Vãn Hồng, lòi cậm ơn chân thành và sâu sắc nhất!

Em x i n trân trọng cậm ơn thầy!

Sinh viên Vù Mai Hương

]

Lớp A14K38D


Luân văn rốt nghiêp

Đại học Ngoai Thương Hà Nôi

C H Ư Ơ N G ì:
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CHIẾN L ư ợ c SẢN PHẨM N G Â N
H À N G VÀ GIỚI THIỆỤ CHUNG VE N G Â N H À N G T H Ư Ơ N G
MẠI CỐ PHẦN KỸ T H Ư Ơ N G VIỆT NAM.
Ì

CHIÊN L Ư Ợ C SẢN PHẨM N G Â N H À N G V À VAI T R Ò C Ủ A N Ó
TRỌNG VIỆC N Â N G CAO K H Ả N Ă N G CẠNH TRANH C Ủ A
N G Â N HÀNG.

1.1 Chiến lược và chiến lược sản phẩm
1.1.1 Chiến lược và khái niệm về chiến lược.
Từ xa xua, chiến lược đã luôn đóng một vai trò vô cùng quan trọng không những
chỉ ở các hoạt động quân sự của các bộ tộc, các quốc gia m à còn ở chính sách
đối nội, đối ngoại của quốc gia đó. Nhận thức được tầm quan trọng của việc
hoạch định chiến lược, đã có rụt nhiều nhà khoa học, các trường phái đưa ra các
khái niệm khác nhau về chiến lược. Trước tiên, thòi xa xưa, khi m à chiến lược
chủ yếu được dùng trong các mục đích quân sự thì chiến lược được hiểu là những
kỹ năng và nghệ thuật sử dụng các nguồn lực quân sự của các nhà chì huy, nhằm

giành ưu thế vềmình, xoay chuyển tình thế trong cuộc chiến để có thể đánh bại
đối phương. Nói cách khác, thuật ngữ chiến lược thường được sử dụng để chỉ
những kế hoạch lớn, dài hạn được đua ra dựa trên cơ sở t i n chắc cái gì đối
phương có thể làm, không thể làm để giành thắng lợi trước đối phương.
Cùng với sự phát triển của xã hội, khái niệm chiến lược được hiểu một cách rộng
rãi hơn và vai trò của nó ngày càng được đềcao ở nhiều lĩnh vực hơn. N ó không
chỉ là "kế hoạch hay nghệ thuật thực hiện cuộc chiến tranh hoặc chiến dịch quân
sự" m à nó còn là "khoa học và nghệ thuật sử dụng các nguồn lực của quốc gia
hoặc của nhóm quốc gia để thực hiện chính sách hoa bình hoặc chiến tranh". T ừ
tụt cả những tìm hiểu vềkhái niệm chiến lược trên ta có thể hiểu khái niệm chiến
lược một cách khái quát nhụt như sau: "chiến lược là khoa học, nghệ thuật xây
dựng mục tiêu dài hạn, các chính sách và tổ chức hoạt động sản xuụt kinh doanh,
phối họp một cách t ố i ưu các nguồn lực của doanh nghiệp, đồng thời hướng
doanh nghiệp thích ứng với sự biến động của môi trường, nhằm tạo ra lọi thế
cạnh tranh để đạt được những mục tiêu dài hạn m à doanh nghiệp đã đềra và đưa
các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp lên một bước phát triển cao hơn."

Sinh viên Vũ Mai Hương

Ì

Lớp A14K38D


Luận văn tốt nghiép

Đại học Ngoại Thương Hà Nôi

Có rất nhiều cách để phân loại chiến lược theo tùng khía cạnh của đạc thù kinh
doanh nhung để hiểu một cách khái quát nhất vé chiến lược ta có thể phân chiến

lược thành ba loại:
Chiến lược tiến công hay còn gọi là chiến lược phát triển: thích họp vói một
doanh nghiệp đang ở trong điều kiện phát triển thuận l ợ i có ưu thế rất lớn về sản
phẩm, kỹ thuật, thịttường.Chiếnlược phòng ngự hay còn gọi là chiến lược duy
trì: thích hợp với doanh nghiệp m à môi trường bên ngoài và điều kiện bên trong
tạm thời ổ vào một tình thí xấu hoặc tương đối ổn đinh trong lúc kinh doanh của
doanh nghiệp vừa có ưu thế đột xuất lại vừa có nhân tố bất lợi rõ rệt.
Chiến lược rút lui hay còn gọi là chiến lược rút gọn: thích hợp với doanh nghiệp
có một môi trường kinh doanh ở vào một địa vị hết sức bất lợi.
Doanh nghiệp có thể lựa chọn một loại chiến lược mà cũng có thể căn cứ vào tình
huống khác nhau vận dụng, xen kẽ 3 loại hay 2 loại chiến lược để có thể tiến lên
hoặc cũng có thể rút lui.
Hiểu sâu hơn vế chiến lược đổng nghĩa phải gắn liến chiến lược vói các mối quan
hệ khác tương đổng như: kế hoạch, m ô hình và mục tiêu triển vọng.
Chiến lược và kế hoạch: Chiến lược bao gồm trong nó những chuỗi liên tục các
hành động được định hướng, các hoạt động này nối tiếp nhau, có tính liên tục,
chuẩn bị để đương đầu với các tình huống có thể xảy ra m à doanh nghiệp đã dự
đoán trước nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra. K ế hoạch chất lượng là một bộ
phận quan trọng của chiến lược.
Chiến lược và mô hình: chiến lược là phản ánh ý chí các nhà lãnh đạo doanh
nghiệp nhằm hướng doanh nghiệp đạt được mục đích trong tương lai dài hạn, vì
vậy ứng với m ỗ i m ô hình tổ chức ta có Ì chiến lược phù hợp, đó chính là m ô hình
của phương án hành động trong Ì doanh nghiệp.
Chiến lược và mục tiêu triền vọng: Khi xây dựng chiến lược, các nhà hoạch định
thường phải đặt ra những mục tiêu lớn, cơ bản và đây chính là hình ảnh của
doanh nghiệp tương lai.
1.1.2 Chiến lược kinh doanh và vai trò của nó trong việc nâng cao khả
nâng cạnh t r a n h của doanh nghiệp nói chung
Trong xu thế hội nhập và vì mục tiêu phát triển kinh tế trên toàn thế giói, chiến
lược kinh doanh hơn lúc nào hết đóng vai trò quyết định cho sự tồn tại và phát

triển của doanh nghiệp. Chính vì vai MÒ to lớn đó m à chiến lược kinh doanh hiện

Sinh viên Vũ Mai Hương

3

Lớp A14K38D


Luận văn tốt nghiép

Đại học Ngoại Thương Hà Nôi

nay được các nhà khoa học nghiên cứu quan tâm hơn cả. Chiến lược kinh doanh
nhìn chung không thể tách rời những m ố i quan hệ nói trên. Đ ó là các m ố i quan
hệ với kế hoạch, m ô hình, và mục tiêu triển vọng.
Kết nối các mối quan hệ đó lại đặt trong môi trường kinh doanh của doanh
nghiệp ta thấy chiến lược có những tác dụng chủ yếu sau:
- Thúc đẩy và đảm bảo sộ phất triển thuận lợi của doanh nghiệp.
- Nâng cao tính mục đích trong sản xuất và kinh doanh.
- Tăng cường năng lộc quản lý của xí nghiệp.
- Nâng cao phẩm chất của nhân viên kinh doanh của doanh nghiệp và của chủ
doanh nghiệp.
Như vậy, doanh nghiệp muốn thành công trên thương trường không thể thiếu việc
hoạch định chiến lược kinh doanh. Hiểu và nhận thức được một cách đầy đủ vai
trò của chiến lược mới có thể giúp doanh nghiệp đưa ra một chiến lược kinh
doanh đúng đắn. Chiến lược nhìn chung có những có những vai trò chủ yếu sau:
Một là, chiến lược kinh doanh là định hướng dài hạn cho hoạt động kinh doanh
của doanh nghiệp. Kinh doanh là một hành động luôn chịu sộ ảnh hưởng của các
yếu tố bên ngoài và bên trong. Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp vừa linh

hoạt vừa chủ động để thích ứng vói những biến động của thị trường đồng thời
chiến lược còn đảm bảo cho doanh nghiệp hoạt động và phát triển theo đúng
huống. Bên cạnh đó khi xây dộng chiến lược kinh doanh, các doanh nghiệp còn
phải xác định cho mình các yếu tổ thuộc tính chiến lược đó là: tầm nhìn, nhiệm
vụ và mục đích. Tất cả các yếu tố đó doanh nghiệp nào cũng đều phải ra sức phấn
đấu để đạt được nhằm nâng cao vị thế của doanh nghiệp trên thị trường.
Hai là, chiến lược kinh doanh là công cụ cạnh tranh có hiệu quả của doanh
nghiệp. Trong điều kiện cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp trên thị
truồng như hiện nay, ngoài những yếu t ố cạnh tranh như giá cả, chất lượng,
quảng cáo, marketingũcác doanh nghiệp còn sử dụng chiến lược kinh doanh như
một công cụ cạnh tranh có hiệu quả nhất trong điều kiện cạnh tranh toàn cầu hoa
và hội nhập ngày nay. Trong bài phát biểu tại cuộc gặp gỡ các doanh nghiêp tại
Hà N ộ i ngày 25 tháng 3 năm 2003, Thủ tướng Phan Văn Khải đã khẳng định
"Doanh nghiệp trước hít phải xây dộng cho mình chiến lược cạnh tranh trong
từng thòi kỳ dộa trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá x u hướng của thị trường và lợi
thí cạnh tranh của doanh nghiệp".

Sinh viên Vũ Mai Hương

4

Lớp A14K38D