Soạn : 24/10
Giảng: 9a: 9b:
Tiết 46: đồng chí
Chính Hữu
A. Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Cảm nhận đợc vẻ đẹp chân thực, giản dị của tình đồng chí đồng đội và hình ảnh ngời lính
cách mạng đợc thể hiện trong bài thơ.
- Nắm đợc đặc sắc nghệ thuật của bài thơ: Chi tiết chân thức, hình ảnh gợi cảm và cô đúc,
giàu ý nghĩa biểu tợng
- Rèn luyện năng lực cảm thụ, phân tích các chi tiết nghệ thuật, các hình ảnh trong 1 t/p thơ
giàu cảm hứng hiện thực mà không thiếu sự bay bổng.
- Giáo dục ý thức giúp đỡ nhau
B. Chuẩn bị:
1. Thày: Soan, H/a ngời lính đứng gác
2. Trò : học bài, soạn
C. Tiến trình tổ chức cách oạt động dạy và học
*Hoạt động 1: Khởi động
1.ổn định tổ chức: 9a: 9b:
2. Kiểm tra: Sự chuẩn bị bài cũ
3. Giới thiệu bài:
* Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản
GV đọc mẫu 1 đoạn, nêu y/c đọc
Gọi HS đọc tiếp?
Dựa vào chú thích * cho biết vài nét cơ
bản về tác giả - tác phẩm?
H/c ra đời của tác phẩm?
Hiểu gì về đ/n 1948?
(6 câu đầu: cơ sở tình đ/c; câu 7 tách
riêng có cấu trúc đặc biệt; phần còn lại
những biểu hiện của tình đồng chí)
Đọc 7 dòng thơ đầu?
T/g lý giải cơ sở của tình đồng chí nh
thế nào?
Em hiểu chi kỷ là gì?
Dung ý cuả T/g khi tách câu thơ cuối
đồng chí, thành 1 dòng thơ đặc biệt?
(GV bình : Tạo một nốt nhấn vang lên
nh 1 phát hiện, k/định; giống 1 bản lề
gắn kết đoạn đầu với Đ2)
I. Tiếp xúc văn bản
1. Đọc diễn cảm
2. Tìm hiểu chú thích :
- Tác giả: Nhà thơ - Chiến sỹ
- Tác phẩm: sáng tác 1948 (Sau chiến dịch Việt
Bắc) trích tập Đầu súng trăng treo
- Từ khó: SGK
3. Bố cục : 2 phần
II. Phân tích văn bản
1. Cơ sở của tình đồng chí
Anh Tôi
Nớc mặt đồng chua <- Nghèo -> Đất cằn lên sỏi đá
NT: Kể, hình ảnh sóng đôi, thành ngữ
Cùng
thành phần xuất thân lao động.
Súng bên súng đầu sát bên đầu
Đên rét chung chăn thành đôi chi kỷ
NT: Miêu tả
Những ngời có cùng nhiệm vụ,
cùng lý tởng.
Đồng chí !
-> Tình đồng chí sâu sắc, thiêng liêng
2. Tình đồng chí giản dị, sâu sắc
- Ruộng nơng anh... nhớ ngời ra lính
T/g đa ra những biểu hiện cụ thể nào
của tình đ/c, đồng đội? PT những h/a
đó?
PT h/a Thơng nhau...bàn tay
- Cảm nhận của em về sức mạnh của
tình đồng chí ở 3 câu cuối khổ thơ?
(GV bình: tình đ/c giúp họ vợt và chiến
thắng mọi khó khăn, gian khổ)
Tìm những h/a đối ứng nhau? Qua BP
NT đó thể hiện rõ điều gì?
H/a trong những câu thơ cuối gợi cho
em cảm nghĩ gì?
GV bình: súng trăng, gần xa,
hiện thực trữ tình, chiến sỹ thi
sỹ). H/a đầu súng trăng treo là h/a
thực đợc nhẩn a từ những đêm hành
quânphục kích -> gợi liên tởng súng
trăng, gần xa, thực tại thơ mộng
chất chiến đấu trữ tình, c/sỹ
thi sỹ -> biểu tợng thơ ca k/c: Hiện thực
+ lãng mạn)
- Qua bài em nêu cảm nhận về những
lính?
Nhận xét về NT bài thơ?
* Hoạt động 3 Luyện tập
* Hoạt động 4 Củng cố, dặn dò
- Đọc lại bài thơ
1. Học thuộc lòng
2. Su tầm tiếp thơ văn về ngời lính
3. Soạn: Bài thơ về tiểu đội xe...
NT: Lối nói hàm ý, nhân hoá -> Hiểu tâm t t/c
-> cùng thể hiện nhớ quê
- áo anh rách.. quần tôi... sốt run ngời
NT: Miêu tả h/a chân thực, lời thơ mộc mạc,
giản dị -> cùng nhau chia sẻ thiếu thốn, gian khổ
của đời lính
- Thơng nhau tay nắm lấy bàn tay
-> Tình yêu thơng chia sẻ,sự động viên, sởi ấm sức
mạnh của tình đồng chí.
+ Những câu thơ sóng đôi Anh Tôi đối ứng ->
sự gắn bó, chia sẻ, sự giống nhau trong mọi cảnh
ngộ
- H/a đặc sắc: Đêm nay... trăng treo
-> Là 1 bức tranh đẹp về tình đ/c đồng đội
+ Hiện thực: Rừng hoang sơng muối có 3 h/a
gắn kết nhau: ngời lính, súng, vầng trăng
=> Biểu tợng cao đẹp tình đồng chí đồng đội, sức
mạnh tình đồng chí đồng đội giúp vợt qua tất cả vẻ
đẹp tinh thần hoà quyện hiện thực vàlãng mạn.
3. H/a ng ời lính
- Xuất thân từ nông thôn, sẵn sàng ra đi vì nghĩa
lớn; từ bỏ tất cả.
- Là những con ngời không vô tình mà gắn bó quê
hơng.
- Họ trải qua những gian lao thiếu thốn tột cùng
- Đẹp nhất là tình đồng chí đồng đội, thắm thiết
- Kết tinh hình ảnh ngời lính và tình đồng chí ở bức
tranh đặc sắc trong đoạn cuối
III. Tổng kết Ghi nhớ
- NT: Cấu trúc thơ; h/a thơ sóng đôi, h/a chọn lọc
gần gũi, chân thực
- ND: Vẻ đẹp của tìh đồng chí trong kháng chiến;
h/a ngời lính trong kháng chiến chồng pháp
* Ghi nhớ: SGK 131
IV: Luyện tập
- Đọc 1 số câu văn, bài thơ về ngời linh
Soạn 24/10
Giảng: 9a: 9b:
Tiết 47: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Phạm Tiến Duật
A. Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Cảm nhận đợc nét độc đáo của hình tợng những chiếc xe khong kính cùng hình ảnh những
ngời lái xe Trờng Sơn hiên ngang dũng cảm, sôi nổi trong bài thơ
- Thấy đợc những nét riêng của giọng điệu, ngôn ngữ bài thơ
- Rèn KN phân tích h/a, ngôn ngữ thơ.
- Giáo dục lòng tự hào dân tộc
B. Chuẩn bị:
1. Thày: Soạn, chuyện kể về các c/s lái xe thời chống Mỹ
2. Trò: Học bài.Tranh ảnh, chuyện kể về các c/s lái xe thời chống Mỹ
C. Tiến trình tổ chức cách oạt động dạy và học
* Hoạt động 1 Khởi động:
1. Tổ chức: 9a: 9b:
2. Kiểm tra: ĐTL Đồng chí, nêu cảm nhận về tình đ/c đồng đội của những ngời l ính đợc
thể hiện trong bài thơ?
3.Giới thiệu bài: SGV 145
* Hoạt động 2 - Đọc hiểu văn bản
GV đọc mẫu, nêu cách đọc (giọng vui
vẻ, sôi nổi, hồn nhiên đậm chất lính)
Gọi HS đọc tiếp?
Dựa chú thích *, nêu vài t/g t/p
(GV bổ xung thêm)
Em hiểu gì về h/c ra đời của t/p
Bố cục của bài thơ?
Em có nhận xét gì về nhan đề của bài
thơ?
Đó là một phát hiện mới hay cũ?
Em có thể đặt tên khác cho văn bản
đợc không? Vì sao lại đặt nh vậy?
I. Tiếp xúc văn bản:
1. Đọc
2. Tìm hiểu chú thích
- Sáng tác đề tài ngời lính cô thanh niên xung
phong, trờng sơn giọng điệu sôi nổi, trẻ trung hồn
nhiên tinh nghịch mà sâu sắc.
- T/p trích Vầng trăng quầng lửa
- Từ khó: SGK
3. Bố cục:
2 phần + Hình ảnh những chiếc xe không kính
+ Hình ảnh những chiến sỹ lái xe
II. Phân tích văn bản:
1.Tìm hiểu chung về bài thơ:
- Nhan đè khá dài
Nổi bật rõ hình ảnh toàn bài
thơ; Những chiếc xe không kính
Một phát hiện mới thú vị, thể hiện sự gắn bó am
hiểu hiện thực chiến tranh.
- Quê Phú Thọ (1941-2007)
- Nhà thơ - ngời lính (chống
Mỹ)
Vì sao có thể nói đây là hình ảnh độc
đáo?
Tg giải thích nguyên nhân đó nh thế
nào?
Nhận xét về lời thơ của Tg?
T thế của ngời lính đợc thể hiện qua
những câu thơ nào? NT? TD?
Những câu thơ nào nói về thái độ của
ngời lính? NT? ND?
Đọc khổ 5,6 ? 2 khổ thơ nói rõ thêm
p/c cao đẹp nào của ngời lính? Những
chi tiết tởng nh BT song trong cảnh
chiến tranh khốcliệt, thể hiện tình
đồng chí đồng đội?
2 câu cuối thể hiện vẻ đẹp gì? H/a ẩn
dụ 1 trái tim biểu tợng?
- Độc đáo về NT? ND?
* Hoạt động 3 Luyện tập:
* Hoạt động 4 Củng cố, dặn dò
- Hệ thống KT cơ bản
- Ôn tập giời sau KT truyện trung đại
(theo câu hỏi SGK)
- Bài thơ: cho thấy rõ cái nhìn, cách khai thác hiện
thực của tác giả: Không chỉ muốn viết về những
chiếc xe không kính...muốn nói về chất thơ hiện
thực ấy.
1. H/a những chiếc xe không kính
- Vì ở đây chiếc xe là hình ảnh thực, thực đến nỗi
trần trụi
- Nguyên nhân: Bôm giật....kính vỡ đi rồi
Bom đạn là xe biến dạng
- Không có kính.....có xớc
Lời thơ gần giống
với văn xuôi
Đây là một hồn thơ nhạy cảm, ngang
tàng và tinh nghich, thích cái lạ.
2. Hình ảnh những chiến sỹ lái xe
- T thế: Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
NT: nhịp 2/2/2,điệp ngữ
T thế hiên ngang, tập
trung cao độ của ngời lái.
- Thái độ:
+Không có kính....châm điếu thuốc
+ Không có kính...cây số nữa
NT: Miêu tả thực, thanh điệu phối hợp linh hoạt
Tạo cảm hứng nhẹ nhõm, lạc quan, thanh thản.
Hối hả của đoàn xe.
- Tình đồng đội:
+ Những chiếc Xe...gia đình đấy
-> Tình cảm đồng chí đồng đội gắn bó, thiêng liêng
Xe vẫn chạy... chỉ cần trong xe có một trái tim
Ngữ điệu nhe nhàng song lại khắc hoạ đợc một
chân lý: Sức mạnh quyết định chiến thắng không
phải là vũ khí mà là con ngời.
III. Tổng kết Ghi nhớ
- NT: Giọng ngang tàng, nghịch ngợm, h/a độc đáo
- ND: khắc hoạ h/a những ngời lính xe TS chống Mỹ
* Ghi nhớ: SGK 133
IV Luyện tập.
- Đọc 1 số câu văn, thơ về ngời lính thời chống Mỹ