Bài giảng thao giảng sinh 9 phương pháp nghiên cứu di truyền người (1) ppsx

TRƯỜNG THCS TRẦN ĐĂNG NINH
GV: Nguyễn Thị Như Quỳnh

LỚP 9

SINH HỌC


Chương V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
Tiết 29 – Bài 28:

Phương pháp nghiên cứu di truyền người
I. Nghiên cứu phả hệ.


Các kí hiệu được sử dụng trong nghiên cứu phả hệ:

Nam giới

Nữ giới
Kết hôn
2 trạng thái đối lập nhau của cùng một tính trạng


Hoạt động cá nhân: Quan sát sơ đồ hình 28.1a, b và cho biết:

H28.1a
Bố, mẹ(P)

1: Mắt nâu và mắt đen tính trạng nào là trội?

- Mắt nâu là tính trạng trội.
- Mắt đen là tính trạng lặn.

Con(F1)

2: Sự di truyền tính trạng màu mắt có liên quan
đến giới tính hay không? Tại sao?

Cháu(F2)

- Sự di truyền tính trạng màu mắt không liên
H28.1b

Bố, mẹ(P)

Con(F1)

Cháu(F2)

quan đến giới tính.


Chương V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
Tiết 29 – Bài 28

Phương pháp nghiên cứu di truyền người
I. Nghiên cứu phả hệ:
1. Khái niệm phương pháp nghiên cứu phả hệ:
- Là phương pháp thiết lập sơ đồ phả hệ để theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một
dòng họ qua nhiều thế hệ, người ta có thể xác định được đặc điểm di truyền (trội, lặn, do một hay nhiều gen quy định, có liên quan

đến giới tính hay không...).


Thảo luận nhóm: Vẽ sơ đồ và trả lời câu hỏi.

1. Vẽ sơ đồ phả hệ của trường hợp trên?
2. Bệnh máu khó đông do gen trội hay gen lặn quy
Bố, mẹ

định?

Con

Bệnh máu khó đông do gen lặn quy định.

3. Sự di truyền bệnh máu khó đông có liên quan đến
giới tính hay không? Tại sao?
- Có liên quan đến giới tính. Vì do gen lặn quy định và
thường thấy xuất hiện ở nam giới.


Chương V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
Tiết 29 – Bài 28:

Phương pháp nghiên cứu di truyền người
I. Nghiên cứu phả hệ:

1.Khái niệm phương pháp nghiên cứu phả hệ:
- Là phương pháp thiết lập sơ đồ phả hệ để theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng
một dòng họ qua nhiều thế hệ, người ta có thể xác định được đặc điểm di truyền (trội, lặn, do một hay nhiều gen quy định,

có liên quan đến giới tính hay không...).

2.Ý nghĩa:
- Khắc phục được những khó khăn trong nghiên cứu di truyền người.

-. Đơn giản, dễ thực hiện, hiệu quả cao.
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh.


Một số hình ảnh của những cặp đồng sinh
Mẹ của 2 em

2 em: Mai Hương và Lan Hương

Nguyễn Mạnh Toàn và Nguyễn Minh Tâm
Xã Hưng Lộc - H. Thống Nhất - T. Đồng Nai.

Ảnh đoạt giải ấn tượng trong cuộc thi ảnh dành cho trẻ
đồng sinh

-Là 2 anh em sinh đôi 1 trai – 1 gái-

Ảnh chụp tại CV Đầm Sen - Lễ hội dành cho các bé đồng sinh ngày 1/6/07


Một số hình ảnh của những trường hợp đồng sinh

Sinh 3: Mỹ Linh, Khánh Linh, Ái Linh

Sinh 4: Linh Mai, Linh Lan, Linh Cúc, Linh Trúc

Ảnh chụp tại CV Đầm Sen - Lễ hội tổ chức cho các bé đồng sinh ngày 1/6/07


Chương V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
Tiết 29 – Bài 28:

Phương pháp nghiên cứu di truyền người
I. Nghiên cứu phả hệ:

1.Khái niệm phương pháp nghiên cứu phả hệ:
- Là phương pháp thiết lập sơ đồ phả hệ để theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng
một dòng họ qua nhiều thế hệ, người ta có thể xác định được đặc điểm di truyền (trội, lặn, do một hay nhiều gen quy định,
có liên quan đến giới tính hay không...).

2.Ý nghĩa:
- Khắc phục được những khó khăn trong nghiên cứu di truyền người.

-. Đơn giản, dễ thực hiện, hiệu quả cao.
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh.

1.Khái niệm trẻ đồng sinh:
- Là những đứa trẻ cùng được sinh ra ở một lần sinh.
+ Đồng sinh cùng trứng
+ Đồng sinh khác trứng.


Hoạt động nhóm: Quan sát sơ đồ hình 28.2a và b để hoàn thành phiếu học tập.
- Sơ đồ hình 28.2a và b giống và khác nhau ở điểm nào?

THỤ TINH

HỢP TỬ
PHÂN BÀO
PHÔI
BÀO
TÁCH
NHAU

PHÔI

H 28.2a

H 28.2b


Hoạt động nhóm: Quan sát sơ đồ hình 28.2a và b để trả lời: - Sơ đồ hình 28.2a và b giống và khác nhau
ở điểm nào?
* Giống nhau:……………………………..
Đều tạo thành 2 cơ thể
* Khác nhau:

Đặc điểm

Số trứng được thụ tinh.

Kiểu gen

Giới tính

Hình 28.2a

1

Giống nhau

Hình 28.2b

2

Khác nhau

Cùng hoặc khác giới tính

Cùng giới tính


Thảo luận cả lớp: Dựa vào phiếu học tập đã hoàn chỉnh trả lời các câu hỏi sau:
1.

Đồng sinh cùng trứng là gì? Tại sao trẻ đồng sinh
cùng trứng lại luôn cùng giới tính?
- Đồng sinh cùng trứng được phát triển từ một hợp
tử ban đầu nên cùng kiểu gen và cùng giới tính.

Đặc điểm

Hình 28.2a

Hình 28.2b

2.

Đồng sinh khác trứng là gì? Những đứa trẻ đồng
sinh khác trứng có thể khác nhau về giới tính hay
không?

Số trứng được thụ
tinh

1

- Đồng sinh khác trứng được phát triển từ các hợp

2

tử khác nhau nên có kiểu gen khác nhau, do đó có
thể cùng hoặc khác giới tính.
3.

Kiểu gen

Giới tính

Giống nhau

Khác nhau

Cùng

Cùng hoặc khác giới

giới tính

tính

Đồng sinh cùng trứng và khác trứng khác nhau cơ
bản ở điểm nào?


Chương V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
Tiết 29 – Bài 28: Phương pháp nghiên cứu di truyền người

I. Nghiên cứu phả hệ:

1.Khái niệm phương pháp nghiên cứu phả hệ:
- Là phương pháp thiết lập sơ đồ phả hệ để theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng
một dòng họ qua nhiều thế hệ, người ta có thể xác định được đặc điểm di truyền (trội, lặn, do một hay nhiều gen quy định,
có liên quan đến giới tính hay không...).

2.Ý nghĩa:
- Khắc phục được những khó khăn trong nghiên cứu di truyền người.

-. Đơn giản, dễ thực hiện, hiệu quả cao.
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh.

1.Khái niệm trẻ đồng sinh:
- Là những đứa trẻ cùng được sinh ra ở một lần sinh.
+ Trẻ đồng sinh cùng trứng:
+ Trẻ đồng sinh khác trứng:

có cùng kiểu gen, cùng giới tính.
khác nhau kiểu gen, có thể cùng hoặc khác
giới tính.


Trích đọc: “Em có biết”

Hình 28.3: Hai em bé đồng sinh
(Ảnh chỉ mang tính chất minh hoạ mà không phải nhân vật thực)


Hoạt động cá nhân: Theo dõi mục “ Em có biết” và trả lời câu hỏi:

1. Yếu tố ảnh hưởng nhiều đến chiều cao, nước da và giọng nói khác nhau của Phú
và Cường?

-

Môi trường tự nhiên và xã hội

2. Mặc dù sống ở 2 môi trường khác nhau nhưng mái tóc quăn, mắt đen và mũi dọc
dừa của 2 anh em rất giống nhau, vậy yếu tố nào quyết định điều đó?

-

Kiểu gen.


Chương V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI

Tiết 29 – Bài 28: Phương pháp nghiên cứu di truyền người
I. Nghiên cứu phả hệ:

1.Khái niệm phương pháp nghiên cứu phả hệ:
- Là phương pháp thiết lập sơ đồ phả hệ để theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người
thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ, người ta có thể xác định được đặc điểm di truyền (trội, lặn, do một hay
nhiều gen quy định, có liên quan đến giới tính hay không...).

2.Ý nghĩa:
- Khắc phục được những khó khăn trong nghiên cứu di truyền người.

-. Đơn giản, dễ thực hiện, hiệu quả cao.
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh.

1.Khái niệm trẻ đồng sinh:
- Là những đứa trẻ cùng được sinh ra ở một lần sinh.
+ Trẻ đồng sinh cùng trứng: có cùng kiểu gen, cùng giới tính.
+ Trẻ đồng sinh khác trứng: khác nhau kiểu gen, có thể cùng hoặc khác giới tính.
2. Ý nghĩa:
- Hiểu rõ vai trò của kiểu gen và môi trường lên sự hình thành tính trạng.
- Hiểu rõ sự ảnh hưởng khác nhau của môi trường đối với tính trạng chất lượng và tính trạng số lượng.


Một số hình ảnh của những cặp đồng sinh

Tổng thống và thủ tướng của nước Ba Lan (là 2 anh em sinh
đôi).

Hai MC song sinh nổi tiếng của chương trình ASIA

MTV - Singapor. (May và Choy)


Một số hình ảnh của những cặp đồng sinh

2 bé Remee (da trắng) và Kian (da màu) là cặp song sinh (sinh
tháng 4/05 tại Nottingham – Anh)


Củng cố toàn bài:
Hoạt động cá nhân: Hoàn thành bài tập điền từ.
- Theo dõi sự di truyền của ………………………... nhất
định
trên
một
tính
trạng
1 những người thuộc
cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ, người ta có thể xác định được đặc điểm
………………. (trội, lặn, do một hay nhiều gen quy định).

2
di truyền
- Nghiên cứu ………...…………………… có thể xác định được tính trạng nào do gen
quyết định là chủ yếu, tính trạng nào chịu ảnh hưởng nhiều của
……………………………………………
3
trẻ đồng sinh cùng trứng

4 xã hội

môi trường tự nhiên và


1

P

H

Ả

H

Ệ

2

C

Ù

N

G

T

R

Ứ

N

G

3

M

Ô

I

T

R

Ư

Ờ

N

G

4

G

E

N

L

Ặ

N

5

K

H

Á

C

T

R

Ứ

N

G

6

Đ

Ồ

N

G

S

I

N

H

7

K

I

Ể

U

H

Ì

N

H

8

K

I

Ể

U

G

E

N



NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI


5 chữ: Chỉ sự ghi chép thứ tự các thế hệ của những người trong cùng một
dòng họ?

9 chữ: Những trường hợp đồng sinh giống nhau về kiểu gen và giới tính được
gọi là trường hợp đồng sinh?


8 chữ: Yếu tố nào ảnh hưởng nhiều đến sự hình thành tính trạng số lượng?


6 chữ: Bệnh máu khó đông do gen nào quy định?