Bộ Trưởng nói về Phương Pháp dạy học

Nguyễn Thiện Nhân (sinh 12 tháng 6 năm 1953), là một Giáo sư, chính trị gia Việt Nam;
hiện ông là Phó Thủ tướng Chính phủ kiêm Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam.
Ông được biết đến là một Bộ trưởng có khả năng diễn thuyết trước đám
đông tốt
[5]
, nói tiếng Anh giỏi
[6]
và nhất là người khởi động cho công
cuộc "cải cách giáo dục Việt Nam"
[7]
nhằm mang đến "nền giáo dục
Việt Nam khác"
[7]
. Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo
Ngay từ lúc nhậm chức, ông đã đề ra chính sách cải cách nền giáo dục Việt Nam với tiêu
chí
[7]
: "chống bệnh thành tích trong học tập và thi cử", "xây dựng một phương pháp học
sáng tạo, thực chất, học là phải dùng được", "đổi mới phương pháp học tập theo xu hướng
tiên tiến của thế giới".
/>Dạy ít hơn, học nhiều hơn là phương châm của giáo dục Singapore", Bộ trưởng Nguyễn Thiện
Nhân chia sẻ. Để làm được điều đó, có 2 vấn đề: Quan niệm lại chức năng thầy cô giáo hoặc công
cụ giảng dạy không còn là thầy cô giáo. "Đây là điều Việt Nam cần bàn nhiều".
Năm 1998, Singapore đặt vấn đề về đổi mới giáo dục, trong đó đặc biệt đổi mới phương pháp
giảng dạy và vai trò người thày, từ chỗ dạy để truyền đạt kỹ năng, tri thức, đến nhấn mạnh việc
dạy khả năng làm việc tập thể, lãnh đạo tập thể và khả năng học tập, rèn luyện suốt đời.
Theo tân Bộ trưởng, đi quan sát các nước tiên tiến, thấy họ đa phần chuyển từ dạy tri thức kỹ
năng sang dạy năng lực tự học, năng lực sáng tạo, năng lực làm việc. Đó là chuẩn bị để vào đời,
nôm na là chuẩn bị làm người.
Ông quan niệm, giáo dục phổ thông là dạy khả năng làm người, tức là không chỉ có tri thức, mà

còn cần các kỹ năng sống, hiểu biết luật pháp, khả năng chung sống...
Nguồn ViêtNamNet
Phó TBT Nguyễn Như Phong: Xin chuyển đến Phó Thủ tướng câu hỏi của độc giả tên Hiếu, 17 tuổi: Ngày
xưa khi học sinh đi học thì khi mắc lỗi hay lười học thì giáo viên thường có những hình phạt để răn đe, và
thực tế cho thấy không ít học sinh đã trưởng thành và thay đổi hiện nay thì ngược lại, giáo viên hễ cứ động
đến học sinh là phụ huynh lại kiện ngay lập tức, thành ra có thể nói giáo viên "sợ" học sinh và chính điều đó
làm cho họ mất đi sự nhiệt tình trong giảng dạy và họ đi dạy cho qua ngày và cho có trách nhiệm. Là một
học sinh trải qua 11 năm trên ghế nhà trường, cháu đã từng học rất nhiều thầy cô nghiêm khắc nhưng sự
nghiêm khắc và những hình phạt đó là vì muốn tốt cho học sinh và vì lo cho học sinh. Vậy bộ đã cónhững
việc làm và giảp pháp gì về vấn đề này?
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân: Hồi nhỏ tôi viết chữ xấu, thầy gõ thước vào tay mà không dám mách
bố mẹ, không dám kêu, quả thực sau đó chữ có đẹp hơn.
Bây giờ phải có xu hướng giáo dục các em bằng những phương pháp khác. Không nên giáo dục các em
bằng cách phạt, đánh các em mà dùng những biện pháp có tính giáo dục. Không chỉ động viên khi các em
giỏi mà còn động viên ngay cả khi các em còn yếu kém.
Chúng ta nên có xu hướng dạy học tạo nên một quá trình tiến bộ của học sinh. Nếu thầy, cô giáo sợ học trò
là hỏng về mặt sư phạm. Giáo viên không được sợ các em, thầy cô yêu thương các em và các e phải biết
kính trọng thầy, cô giáo.
Bởi vì nếu chúng ta không làm các em kính trọng, trân trọng thầy, cô giáo thì sẽ không giúp các em trở
thành công dân có ích. Trong một chừng mực nhất định gia đình có trách nhiệm giáo dục các em trân trọng
thày cô. Nếu các em không biết trận trọng thầy cô giáo, lâu dài có thể hại chính gia đình, chính các em.
Chúng tôi xin thiết tha kêu gọi gia đình và nhà trường kết hợp để giáo dục các em trong suốt 12 năm học
phổ thông để các em trở thành trò giỏi, con hiếu thảo, công dân tốt cho xã hội.
Thứ Ba, 28/11/2006 - 10:00 AM
Những câu nói ấn tượng của Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân
(Dân trí) - Sau 4 tháng giữ cương vị Bộ trưởng với các cuộc
“hành quân” liên tục vào Nam ra Bắc và đặc biệt trong hơn
200 phút “đăng đàn” Quốc hội vào hai ngày 25 và 27/11, Bộ
trưởng Nguyễn Thiện Nhân không những chiếm được cảm
tình của đông đảo dư luận mà còn luôn khiến mọi người bất

ngờ.
Mạnh mẽ, quyết liệt, không rào đón, không né tránh - đó là phong cách phát ngôn của ông Nhân.
Hầu như trong các lần diễn thuyết, Bộ trưởng Nhân đều “nói vo” và rất ít khi phải cầm theo văn
bản. Ông có thể đứng nói 40-60 phút liền một mạch mà không hề bị lặp ý hay vấp váp.
Một điều nổi bật khác trong phong cách phát ngôn của Bộ trưởng Nhân còn là sự thẳng thắn trong
việc sử dụng ngôn từ - những ngôn từ thường được coi là phải “né” như theo luật bất thành văn của
những người làm chính trị. Dù vậy, ông vẫn dùng một cách rất hợp lý và cũng rất chính xác. Chính
điều này đã vừa tạo nên sự bất ngờ, vừa tạo nên sự thiện chí đặc biệt của dư luận dành cho ông Bộ
trưởng Bộ GD-ĐT.
Chúng tôi xin giới thiệu một số câu nói đầy ấn tượng như vậy của Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân.
- Năm 2010 là năm tôi kết thúc “kỳ thi tuyển sinh” của chính bản thân tôi với đề bài là chống tiêu
cực và bệnh thành tích. (Trao đổi cùng báo chí nhân dịp khai giảng năm học 2006-2007)
- Chúng ta phải chọn con đường phát triển chất lượng giáo dục cao với chi phí thấp. (Trong Lễ phát
động cuộc vận động “nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích…”, 31/7/2006)
- “Tặc lưỡi” cấp bằng cho học sinh vào đời là sai lầm! Điều này có thể ví với việc xác nhận quân
nhân bắn súng tốt trong khi anh ta chưa đủ tài cầm súng. Như vậy, khi ra trận, anh ta dễ dàng bị giết
đầu tiên và hậu quả không chỉ là tổn thất của cá nhân anh ta mà là tổn thất của xã hội nói chung.
(Trong Lễ phát động cuộc vận động “nói không…”, 31/7/2006)
- “Từ lâu nay, trong ngành sư phạm đã tồn tại tình trạng đào tạo “bừa”!” (Phát biểu tại hội nghị đổi
mới các trường Sư phạm tháng 11/2006)
Các câu nói của Bộ trưởng trong dịp trong dịp trao tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà
giáo ưu tú nhân dịp 20/11/2006:
- Đó là những nụ cười ra nước mắt. Khi tôi lên các vùng cao và nói chuyện với các thầy cô ở đây,
lúc nói chuyện, họ hay lấy tay che miệng. Không phải để làm duyên mà để che hàm răng đen vì
phải thường xuyên ăn rau đắng. Ở đó, các thầy cô cũng không có nhiều P/S hay Colgate như ở dưới
miền xuôi!
Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân.
(Ảnh: fetp.edu.vn)
- Các thầy, cô xin đừng vội nghỉ hưu. Ông cụ tôi hồi hơn 80 vẫn còn đi dạy!
- Không phải chúng ta không thấy mà là chúng ta “quên”. Các thầy cô của chúng ta hiện nay đang

phải ở trong những cái gọi là “lều” công vụ chứ không phải nhà công vụ.
- Các thầy cô đừng tự ái nếu như có lúc này hay lúc khác dư luận không ủng hộ mình.
- Những người đã là GS thì làm thế nào để sớm có ngày có một PGS làm việc cạnh mình, đó là
“phúc” cho ngành, cho xã hội.
- Việc đào tạo tiến sĩ của chúng ta luôn trong tình trạng “cơm chấm cơm”. “Chấm” 31 năm không
sao nhưng đến thời kỳ hội nhập là không bình thường nên không thể kéo dài tình trạng này.
Tại Hội thảo Đề án xây dựng mạng lưới các trường ĐH, CĐ giai đoạn 2006-2020, tháng
11/2006:
- Khi người ta mua một cái tivi, nếu dùng một thời gian thấy nó không tốt thì người ta có thể bỏ đi
và mua cái khác nhưng không ai học một trường ĐH sau 5 năm chỉ để biết nó tốt hay không tốt.
- Chúng ta phải mạnh dạn lên khi trình Chính phủ những ý tưởng của chúng ta. Chúng ta cũng phải
mạnh dạn “nhắc” Chính phủ về quyền lợi cho ngành giáo dục.
- Nhà nước phải hỗ trợ theo “đầu” sinh viên của mỗi trường, không để tình trạng trường công thì
được hỗ trợ, trường tư thì không như hiện nay.
- Đối với đào tạo tại chức và từ xa thì chỉ cần gióng chuông cảnh báo, việc giải quyết chưa cần cấp
bách và để cho các trường có thời gian để sẵn sàng vì dù sao, tại chức cũng là “cái nồi cơm” của các
trường và các trường đã có 40 đến 50% khoản thu thêm từ đó. “Siết” lại ngay thì khổ cho các
trường.
- Các trường ĐH phải “đùm bọc” lẫn nhau để cùng phát triển.
Các câu nói trong phần trả lời chất vấn của Quốc hội trong hai ngày 25 và 27/11/2006:
- Dự thảo tăng lương cho giáo viên có khả thi không? Tháng 5/2007 Bộ mới “nộp bài”cho Chính
phủ nên chưa thể có “đáp án” ngay được.
- Nếu hỏi tôi bao giờ mới xoá xong phòng học tranh tre nứa lá, tôi không thể trả lời được.
- Chúng tôi đã cân thử cặp của học sinh, nếu chỉ có SGK thì cặp không nặng, nhưng do học sinh còn
mang theo tập vở, sách tham khảo, thậm chí cả đồ chơi nên cặp của các em rất nặng.
- Trong quá trình phát triển, ban đầu Bộ quản tất các các trường ĐH, CĐ, nhưng ở địa phương có
tâm lý trường nào trực thuộc Uỷ ban thì cao hơn, oai hơn!
- Chức năng phát triển nhân tài của chúng ta trong chương trình giáo dục là chưa rõ.
- Các Giáo sư là một tài sản vô giá, không thể để “phí” đi khi các giáo sư đồng loạt về hưu.
- Hiện, tỷ lệ học sinh tiểu học đang giảm mạnh, trong khi đội ngũ giáo viên không thay đổi. Vì vậy,

nếu dưới 20% học sinh ở lại lớp cũng không có vấn đề lớn lắm về giáo viên!
- 50% học sinh Hồng Công học thêm, ở Braxin là 40%, Nhật Bản 70% và Malaysia là hơn 80%.
Chúng tôi đưa ra con số như vậy không phải để tự khen mình! Bản thân học thêm dạy thêm không
xấu, vấn đề là động cơ người dạy.
M.M
(Tổng hợp)
Trao đổi về lựa chọn phương pháp dạy học
11/11/2003 03:51:20 PM
PPDH truyền thống là những cách thức dạy học quen thuộc được truyền từ lâu đời và
được bảo tồn, duy trì qua nhiều thế hệ. Về cơ bản, phương pháp DH này lấy hoạt động
của người thầy là trung tâm. Theo Frire - nhà xã hội học, nhà giáo dục học nổi tiếng
người Braxin đã gọi PPDH này là "Hệ thống ban phát kiến thức", là quá trình chuyển tải
thông tin từ đầu thầy sang đầu trò. Thực hiện lối dạy này, giáo viên là người thuyết trình,
diễn giảng, là "kho tri thức" sống, học sinh là người nghe, nhớ, ghi chép và suy nghĩ
theo. Với PPDH truyền thống, giáo viên là chủ thể, là tâm điểm, học sinh là khách thể, là
quỹ đạo. Giáo án dạy theo phương pháp này được thiết kế kiểu đường thẳng theo hướng
từ trên xuống. Do đặc điểm hàn lâm của kiến thức nên nội dung bài dạy theo phương
pháp truyền thống có tính hệ thống, tính logic cao. Song do quá đề cao người dạy nên
nhược điểm của PPDH truyền thống là học sinh thụ động tiếp thu kiến thức, giờ dạy dễ
đơn điệu, buồn tẻ, kiến thức thiên về lý luận, ít chú ý đến kỹ năng thực hành của người
học; do đó kỹ năng hành dụng vào đời sống thực tế bị hạn chế.
PPDH hiện đại xuất hiện ở các nước phương Tây (ở Mỹ, ở Pháp...) từ đầu thế kỷ XX và
được phát triển mạnh từ nửa sau của thế kỷ, có ảnh hưởng sâu rộng tới các nước trên thế
giới, trong đó có Việt Nam. Đó là cách thức DH theo lối phát huy tính tích cực, chủ động
của học sinh. Vì thế thường gọi PP này là PPDH tích cực; ở đó, giáo viên là người giữ
vài trò hướng dẫn, gợi ý, tổ chức, giúp cho người học tự tìm kiếm, khám phá những tri
thức mới theo kiểu tranh luận, hội thảo theo nhóm. Người thầy có vai trò là trọng tài, cố
vấn điều khiển tiến trình giờ dạy. PPDH này rất đáng chú ý đến đối tượng học sinh, coi
trọng việc nâng cao quyền năng cho người học. Giáo viên là người nêu tình huống, kích