CN7-Bai55

1
Phần 4 – Chương 2 – Bài 55
Nguyeãn Quoác Vieät
Tuần 20 Ngày soạn 02/1/2009
Tiết 29 Ngày dạy 08/1/2009
I.Mục tiêu bài học
Qua bài này, học sinh phải:
 Biết được các phương pháp thu hoạch
 Biết được các phương pháp bảo quản sản phẩm thuỷ sản
 Biết được các phương pháp chế biến sản phẩm thuỷ sản
 Có thái độ học tập tích cực, ứng dụng những điều đã học vào thực tế thu hoạch,
bảo quản và chế biến tôm cá ở gia đình.
II.Chuẩn bị
1.Giáo viên
 Nội dung bài học và kiến thức bổ sung có liên quan đến bài học
 Phóng to các hình 86, 87.SGK trang 150,151 và một số tranh tranh ảnh có
liên quan đến bài học
2.Học sinh
 Học thuộc bài 54
 Nghiên cứu trước bài 55, nghiên cứu cách tiến hành, ưu nhược điểm của
các phương pháp thu hoạch, trình bày được các phương pháp bảo quản và
chế biến tôm cá.
III.Các hoạt động dạy - học
1. Ổn định lớp (1’)
2. Kiểm tra bài cũ (4’)
a. Trình dày tóm tắt các biện pháp chăm sóc tôm, cá? Quản lí ao nuôi cần
tiến hành như thế nào?
b. Trình bày mục đích và một số biện pháp phòng trị bệnh cho tôm, cá?
3. Giới thiệu bài mới (3’)
Thu hoạch, bảo quản, chế biến là khâu cuối cùng của quá trình sản xuất thuỷ
sản. Khâu kĩ thuật này làm không tốt sẽ ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và chất

lượng sản phẩm làm cho hiệu quả sản xuất không cao như mong đợi. Bài học
hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vấn đề này.
4. Các hoạt động dạy - học
Bài 55
THU HOẠCH, BẢO QUẢN VÀ CHẾ BIẾN SẢN PHẨM
THUỶ SẢN

Bài 55
THU HOẠCH, BẢO QUẢN VÀ CHẾ BIẾN SẢN PHẨM
THUỶ SẢN

1
Phần 4 – Chương 2 – Bài 55
Nguyeãn Quoác Vieät
TG
NỘI DUNG
KIẾN THỨC
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH
13’
I.Thu hoạch
Đánh tỉa, thả
bù
Thu hoạch
toàn bộ tôm cá
trong ao.
HĐ1. Tìm hiểu về các phương pháp thu hoạch tôm, cá
 Khi tiến hành thu hoạch cần

đảm bảo nhữn yêu cầu nào?
Tại sao?
 Theo em, có những cách thu
hoạch nào?
Câu hỏi thảo luận
 Kết hợp nội dung SGK trang
149 và kiến thức thực tế, em
hãy hoàn thành bảng sau:
Nội
dung
Đánh tỉa, thả
bù
Thu hoạch
toàn bộ tôm
cá trong ao
Cách
tiến hành
Ưu điểm
Hạn chế
 Treo một số tranh ảnh về thu
hoạch tôm cá cho học sinh
xem.
 Thu hoạch bằng phương
pháp đánh tỉa thả bù được áp
dụng cho những điều kiện
nuôi nào ? Tại sao?
 Có phải lúc nào thu hoạch
tôm và cá cũng khác nhau
không? Tại sao?
 Do sản phẩm thuỷ sản rất dễ ươn

thối, thu hoạch cần nhanh gọn,
thao tác nhẹ nhàng, đúng thời vụ
và tôm cá đạt kích thước nhất
định để đảm bảo lợi nhuận.
 Gồm hai phương pháp
+Đánh tỉa, thả bù
+Thu hoạch toàn bộ tôm cá trong
ao
 Thảo luận theo 2bàn/nhóm
trong 5’
 Đọc nội dung các phương pháp
thu hoạch SGK trang 149
 Thường áp dụng khi nuôi cá thịt
trong lồng bè do thu hoạch dễ
dàng, ít tốn công, ít gây ảnh
hưởng đến sự sinh trưởng và
phát triển của tôm cá. Nếu thu
hoạch tôm cá trong ao thì có thể
ảnh hưởng đến sức sống của tôm
cá nên khó áp dụng cho nuôi qui
mô lớn.
 Nuôi tôm thường có chà làm nơi
trú ẩn cho tôm. Nhưng nếu ao
không có chà thì thu hoạch cũng
như cá. Cứ việc tháo bớt nước,
Nội
dung
Đánh tỉa, thả
bù
Thu hoạch toàn

bộ tôm cá trong
ao
Cách
tiến hành
Thu hoạch
những cá thể
đạt chuẩn thực
phẩm, bổ sung
tôm, cá giống
vào.
Tập trung thu
hoạch triệt để
một lần.
Ưu điểm
Tôm cá đạt
chuẩn, mang lại
lợi nhuận cao
Lượng đánh bắt
lớn, chi phí đánh
bắt thấp
Hạn chế
Thời gian thu
hoạch kéo dài,
lượng đánh bắt
thường không
lớn
Năng suất tôm cá
nuôi bị hạn chế,
lợi nhuận không
cao.

1
Phần 4 – Chương 2 – Bài 55
Nguyeãn Quoác Vieät
TG
NỘI DUNG
KIẾN THỨC
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH
kéo lưới rồi đánh bắt
13’
II.Bảo quản
1.Mục đích
Hạn chế hao
hụt về chất lượng
và số lượng của
sản phẩm, đảm
bảo nguyên liệu
cho chế biến phục
vụ trong nước và
xuất khẩu.
2.Các phương
pháp bảo quản
- Ướp muối
- Làm khô
- Làm lạnh
HĐ2. Tìm hiểu về mục đích và các phương pháp bảo quản tôm, cá
 Nếu chúng ta mua hoặc đánh
bắt tôm, cá mà không bảo

quản thì nó sẽ như thế nào?
 Mục đích của bảo quản tôm cá
là gì?
 Treo hình 86.SGK trang 150
 Chúng ta có những phương
pháp bảo quản nào?
 Ướp muối được tiến hành như
thế nào?
 Tại sao muốn bảo quản lâu thì
cần tăng tỉ lệ muối?
 Làm khô được thực hiện ra
sao?
 Làm lạnh tiến như thế nào?
 HS trả lời tự do: tôm cá bị ươn,
không sử dụng được lâu dài, chất
lượng tôm cá sẽ bị giảm…
 Trả lời như SGK
 Gồm: ướp muối, làm khô, làm
lạnh
 Cá móc ruột, bỏ mang, đánh vẩy
(cá nước ngọt), xếp một lớp cá,
một lớp muối.
 Cần tăng tỉ lệ muối nếu muốn bảo
quản lâu hơn do muối sẽ hạn chế
hoạt động của vi sinh vật gây thối,
giúp tôm cá khó bị ươn, thối.
 Tôm, cá được làm sạch, rồi được
phơi hay sấy khô, có thể để trên
giàn sấy hoặc treo lên (cá có kích
thước lớn).

 Hạ thấp nhiệt độ thực phẩm xuống
mức vi sinh vật gây thối không
hoạt động được. Cụ thể có thể đưa
vào kho đông lạnh; cho vào thùng
1
Phần 4 – Chương 2 – Bài 55
Nguyeãn Quoác Vieät
TG
NỘI DUNG
KIẾN THỨC
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH
 Trong các biện pháp trên, biện
pháp bảo quản nào được áp
dụng phổ biến hơn cả? Tại
sao?
 Muốn bảo quản tốt sản phẩm
cần chú ý điều gì?
chứa nước đá; cho vào tủ lạnh…
 Trong các biện pháp trên, làm lạnh
phổ biến hơn cả vì chất lượng tôm
cá còn nguyên vẹn, đảm bảo tôm
cá luôn tươi sạch, dễ vận chuyển
đi xa và chế biến thành nhiều sản
phẩm khác nhau, còn ướp muối
chủ yếu áp dụng đối với tôm cá
còn thừa, không sử dụng hết, ướp
muối chỉ dùng trong vài ngày.

 Muốn bảo quản tốt sản phẩm cần
chú ý:
+Đảm bảo chất lượng: tôm cá phải
tươi, không bị nhiễm bệnh và
nhiễm độc…
+Nơi bảo quản phải đảm bảo yêu
cầu về kĩ thuật: nhiệt độ, độ ẩm…
6’
III.Chế biến
1.Mục đích
Tăng giá trị sử
dụng thực phẩm
đồng thời nâng
cao chất lượng
sản phẩm.
2.Các phương
pháp chế biến
-Phương pháp thủ
công tạo ra nước
mắm, mắm tôm,
tôm chua.
-Phương pháp
công nghiệp tạo
ra các sản phẩm
đồ hộp
HĐ3. Tìm hiểu về mục đích và các phương pháp chế biến tôm, cá
Khi ra chợ mua về 1 con cá lóc
khoảng nửa ký, em sẽ làm món
gì để ăn?
Tại sao ta lại chế biến thành

nhiều món ăn như vậy?
Mục đích của chế biến tôm cá là
gì?
Treo hình 87, yêu cầu HS giới
thiệu các sản phẩm thuỷ sản
trong hình.
Em hãy kể tên một số sản phẩm
thuỷ sản khác mà em biết?
Có rất nhiều sản phẩm tôm cá
khác nhau, nhưng tóm lại, chúng
ta có thể chia thành những
phương pháp chế biến nào? Cho
ví dụ?
Một vài HS trả lời
Để ăn ngon miệng, giúp cơ thể tiêu
hoá tốt.
Chế biến tôm cá nhằm tăng giá trị
sử dụng thực phẩm đồng thời nâng
cao chất lượng sản phẩm.
Cá ba sao kho tộ, cá rô phi philê,
chả tôm, chả cá, cá kho tộ, mắm
nêm, mắm ruốc, nước mắm…
HS trả lời tự do.
Có hai phương pháp chế biến:
Phương pháp thủ công tạo ra nước
mắm, mắm tôm, tôm chua, mắm
ruốc, mắm nêm…
Phương pháp công nghiệp tạo ra các
sản phẩm đồ hộp như cá mòi, cá phi
lê..

IV.Tổng kết bài học – Đánh giá – Dặn dò (5’)
A.Tổng kết bài học
1
Phần 4 – Chương 2 – Bài 55
Nguyeãn Quoác Vieät
Hoàn thành các yêu cầu sau
1. Học sinh đọc “Ghi nhớ”
2. Hoàn thành sơ đồ sau
3. Chọn câu đúng nhất
3.1.Đánh tỉa thả bù là
A.Thu hoạch triệt để tôm cá, thả thêm tôm cá nhỏ vào
B.Thu hoạch những con đạt chuẩn sản phẩm, những con không đạt thì thu
hoạch sau.
C.Thu hoạch những cá thể đạt chuẩn thực phẩm, sau đó bổ sung cá giống,
tôm giống vào để đảm bảo mật độ nuôi
D.Cách áp dụng nuôi tôm và cá trong lồng, bè.
3.2.Mục đích của bảo quản sản phẩm thuỷ sản là
A.Nhằm tăng giá trị sử dụng thực phẩm đồng thời nâng cao chất lượng sản
phẩm.
B. Hạn chế sự hao hụt về chất và lượng của sản phẩm, đảm bảo nguyên
liệu cho chế biến phục vụ trong nước và xuất khẩu.
C.Sử dụng sản phẩm tôm cá được lâu dài, ít tốn công thu hoạch nhiều lần.
D.Tăng giá trị sản phẩm thuỷ sản.
 Đáp án
2.Sơ đồ
3.Trắc nghiệm: 3.1.C, 3.2.B
B.Đánh giá
C.Công việc về nhà
Tôm, cá
Thu hoạch Bảo quản Chế biến

Đánh
tỉa,
thả bù
Thu
hoạch
toàn
bộ
Ướp
muối
Làm
khô
Làm
lạnh
Thủ
công
Công
nghiệp
Tôm, cá
Thu hoạch Bảo quản Chế biến