Bài 5 sự phát triển của từ vựng (tiếp theo)

BÀI 5

SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG
(Tiếp theo)


Sù ph¸t triÓn tõ vùng tiÕng ViÖt

Ph¸t triÓn sè lîng tõ

Ph¸t triÓn nghÜa cña tõ

Ph¸t

Ph¸t

triÓn

triÓn

nghÜa

nghÜa

theo

theo

phương

phương

thức

thức

Èn dô

ho¸n dô


Cho các từ sau: điện thoại, kinh tế, di động, sở hữu, tri thức, đặc khu, trí tuệ.


ĐiÖn tho¹i di ®éng:


ĐiÖn tho¹i di ®éng: ®iÖn tho¹i v« tuyÕn nhá mang theo ngêi, ®îc sö dông
trong vïng phñ sãng cña c¬ së thuª bao.


Së h÷u trÝ tuÖ:


Së h÷u trÝ tuÖ: quyÒn së h÷u ®èi víi c¸c s¶n phÈm do ho¹t ®éng trÝ tuÖ
®em l¹i, ®îc ph¸p luËt b¶o hé nh quyÒn t¸c gi¶, quyÒn ®èi víi s¸ng chÕ,
gi¶i ph¸p h÷u Ých, kiÓu d¸ng c«ng nghÖ...


Kinh tÕ tri thøc:

Kinh tÕ tri thøc: nÒn kinh tÕ chñ yÕu dùa vµo viÖc s¶n xuÊt, lu th«ng, ph©n
phèi c¸c s¶n phÈm cã hµm lîng tri thøc cao.


ĐÆc khu kinh tÕ:


ĐÆc khu kinh tÕ: khu vùc dµnh riªng ®Ó thu hót vèn vµ c«ng nghÖ níc
ngoµi víi những chÝnh s¸nh u ®·i.


Từ ngữ mới có cấu tạo theo mô hình: x + tặc.


2/ Từ ngữ mới có cấu tạo theo mô hình: X-tặc.

+Lâm tặc :kẻ cướp tài nguyên rừng.
X+tặc
+ Tin tặc : Kẻ dùng kĩ thuật thâm nhập trái phép vào dữ liệu trên
máy tính của người khác để khai thác hoặc phá hoại.


.

a

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,

Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước , áo quần như nêm.
(Nguyễn Du , Truyện Kiều)


.

a

Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước , áo quần như nêm.
(Nguyễn Du , Truyện Kiều)


b. Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc,
tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu
đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương,
xuống đất xin làm cỏ Ngu mĩ. Nhược bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng dối
con, dưới xin làm mồi cho cá tôm,trên xin làm cơm cho diều quạ, và xin chịu
khắp mọi người phỉ nhổ.
(Nguyễn Dữ , Chuyện người con gái Nam Xương)


b. Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc,
tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu

đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương,
xuống đất xin làm cỏ Ngu mĩ. Nhược bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng dối
con, dưới xin làm mồi cho cá tôm,trên xin làm cơm cho diều quạ, và xin chịu
khắp mọi người phỉ nhổ.
(Nguyễn Dữ , Chuyện người con gái Nam Xương)


Tiếng Việt dùng những từ ngữ nào để chỉ những khái niệm sau:

a/ Bệnh mất khả năng miễn dịch, gây tử vong:

b/ Nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng những ®iÒu kiÖn ®Ó tiªu thô hµng ho¸:


a/ Bệnh mất khả năng miễn dịch, gây tử vong:

AIDS

b/ Nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng những ®iÒu kiÖn ®Ó tiªu thô hµng ho¸:
ma- két - tinh (Marketing) – tiếp thị

=> Tiếng Anh.
AIDS là tên bệnh gọi tắt bằng tiếng Anh, tên tiếng Pháp là SIDA, có nghĩa là Hội
chứng suy giảm miễn dịch mắc phải.


Bµi tËp 1: Hai m« h×nh cã kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng tõ ng÷ míi.
- X + truêng: c«ng truêng; chiÕn truêng; n«ng truêng …
- X + ho¸: « xi ho¸; c«ng nghiÖp ho¸, lão hóa…

Bài tập 2:
- Bàn tay vàng: bàn tay khéo léo, tài giỏi hiếm có trong việc thực hiện một thao tác lao
động, kĩ thuật nào đó đạt hiệu quả xuất sắc.
- Cơm bụi: cơm giá rẻ, thờng bán trong các quán nhỏ, tạm bợ.
- Cầu truyền hình: hình thức truyền hình tại chỗ cuộc giao lu , đối thoại trực tiếp qua hệ
thống ca- mê-ra giữa các điểm cách xa nhau.
- Công nghệ cao: công nghệ dựa trên cơ sở khoa học kĩ thuật hiện đại, có độ chính xác và
hiệu quả kinh tế cao.
- Đa dạng sinh học: phong phú, đa dạng về nguồn gien về giống loài sinh vật trong tự
nhiên.



Hướng dẫn học tập:

-

Dựa vào Từ điển Từ mới tiếng Việt để tìm hiểu một số từ mới trong tiếng Việt.
Nắm vững các cách phát triển từ vựng.
Hoàn thành các bài tập trong sách giáo khoa.
Đọc và soạn kĩ bài “ Truyện Kiều – Nguyễn Du”.