Bài 23 hịch tướng sĩ ngữ văn 8

? Trong chương trình Ngữ văn lớp 7, các em đã được
học văn bản nào được coi là bản Tuyên ngôn độc lập
đầu tiên của dân tộc ta?
Trả lời: Văn bản " Sông núi nước Nam" ( Nam quốc sơn hà)
Phiên âm
Nam quốc sơn hà Nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.
Dịch thơ
Sông núi nước Nam vua Nam ở
Vằng vặc sách trời chia xứ sở
Giặc dữ cớ sao phạm đến đây
Chúng mày nhất định bị tan vỡ.



Tiết 93. Văn bản:
I. GIỚI THIỆU CHUNG

( Trần Quốc Tuấn)

1. Tác giả:
- ( 1231?- 1300), t­íc H­ng §¹o V­¬ng

Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn


-Ông là con An Sinh Vương Trần
Liễu.

- Ông là người đã biết đặt lợi ích
của quốc gia lên trên mọi hiềm
khích cá nhân.
- 1257 cầm quân trấn giữ biên thuỳ
chống quân Mông Cổ ở phía Bắc.
- 1285-1287 được cử làm Tiết chế
thống lĩnh các đạo quân.
- Ông là nhà lí luận quân sự với các
tác phẩm :Vạn kiếp tông bí truyền
thư, Binh thư yếu lược
- Đời Trần Anh Tông, ông về trí sĩ
ở Vạn Kiếp ( Chí Linh- Hải Dư
ơng) và mất ở đó.


Tiết 93. Văn bản:
I. GIỚI THIỆU CHUNG

( Trần Quốc Tuấn)

1. Tác giả:
- ( 1231?- 1300), t­íc H­ng §¹o V­¬ng
- Lµ danh t­íng kiƯt xt cđa d©n téc.

Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn



Tiết 93. Văn bản:
I. GIỚI THIỆU CHUNG

( Trần Quốc Tuấn)

1. Tác giả:
- ( 1231?- 1300), t­íc H­ng §¹o V­¬ng
- Lµ danh t­íng kiƯt xt cđa d©n téc.

2. Tác phẩm

* Hoàn cảnh
ViÕt tr­íc cc kh¸ng chiÕn chèng qu©n
Nguyªn- M«ng lÇn 2(1285).
* Thể loại -Hòch
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

1. Đọc và tìm hiểu chú thích

- PhÇn më ®Çu: cã tÝnh chÊt
nªu vÊn ®Ị.
- PhÇn thø hai: nªu trun
thèng vỴ vang trong sư s¸ch
®Ĩ g©y lßng tin t­ëng.
- PhÇn thø ba: nhËn ®Þnh
t×nh h×nh, ph©n tÝch ph¶i tr¸i
®Ĩ g©y lßng c¨m thï giỈc.
- PhÇn kÕt thóc: nªu chđ tr­
¬ng cơ thĨ vµ kªu gäi ®Êu
tranh.

Huống dư dữ nhữ đẳng sinh ư nhiễu
nhương chi thu;
Trưởng ư gian nan chi tế.
Thiết kiến ngụy sứ vãng lai, đạo đồ
bàng ngọ.
Trạo hào ô chi thốn thiệt nhi lăng nhục
triều đình;
Ủy khuyển dương chi xích khu nhi cứ
ngạo tể phụ.
Thác Hốt Tất Liệt chi lệnh nhi sách
ngọc bạch, dĩ sự vô dĩ chi tru cầu;
Giả Vân Nam Vương chi hiệu nhi khu
kim ngân, dĩ kiệt hữu hạn chi thảng
hố.
Thí do dĩ nhục đầu nỗi hổ, ninh năng
miễn di hậu hoạn dã tai?


Tiết 93. Văn bản:
I. GIỚI THIỆU CHUNG

( Trần Quốc Tuấn)

* Phần 1:Từ đầu -> “ lưu tiếng tốt”
Nªu g­¬ng nh÷ng trung thÇn nghÜa sÜ
- ( 1231?- 1300), t­íc H­ng §¹o V­¬ng
- Lµ danh t­íng kiƯt xt cđa d©n téc.
trong sư s¸ch.
2. Tác phẩm
* Phần 2: Tiếp theo -> “vui lòng”

* Hoàn cảnh
ViÕt tr­íc cc kh¸ng chiÕn chèng qu©n NhËn ®Þnh t×nh h×nh ®Êt n­íc vµ nçi
lßng cđa chđ t­íng.
Nguyªn- M«ng lÇn 2(1285).
1. Tác giả:

* Thể loại -Hòch

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

1. Đọc và tìm hiểu chú thích
2. Bố cục

* Phần 3: Tiếp theo -> “phỏng có
được không?”
Lêi ph©n tÝch ph¶i tr¸i cïng c¸c t­íng sÜ.
* Phần 4: Còn lại
Nh÷ng nhiƯm vơ cÊp b¸ch, khÝch lƯ tinh
thÇn chiÕn ®Êu.


Bố
Bo cục chung của
một bài hòch
P1: Nêu vấn đề

Bố cục của bài
“Hòch tướng só”
P1: Nêu gương những trung
thần nghóa só trong sử sách

P2: Nêu truyền thống vẻ
vang trong lòch sử

P2: Nhận đònh tình hình và
nỗi lòng của chủ tướng

P3: Nhận đònh tình hình,
phân tích phải trái

P3: Phân tích phải trái cùng
các tướng só

P4: Chủ trương cụ thể, kêu P4: Nhiệm vụ cấp bách,
gọi đấu tranh
khích lệ tinh thần chiến đấu


Tiết 93. Văn bản:
I. GIỚI THIỆU CHUNG

1. Tác giả:

( Trần Quốc Tuấn)

- X­a: KØ TÝn, Do Vu, Dù Nh­ỵng,Th©n Kho¸i…
- ( 1231?- 1300), t­íc H­ng §¹o V­¬ng - Nay: V­¬ng C«ng Kiªn, Cèt §·i Ngét Lang…
- Lµ danh t­íng kiƯt xt cđa d©n téc.
-> Nh÷ng tÊm g­¬ng hi sinh v× vua, v× n­íc.
2. Tác phẩm

=> C¸ch vµo bµi tù nhiªn, khÐo lÐo, dÉn chøng
* Hoàn cảnh
thut phơc.
ViÕt tr­íc cc kh¸ng chiÕn chèng qu©n * KhÝch lƯ lßng trung qu©n ¸i qc ë c¸c t­íng sÜ.
Nguyªn- M«ng lÇn 2(1285).
* Thể loại -Hòch
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

1. Đọc và tìm hiểu chú thích
2. Bố cục
3. Phân tích
a. PhÇn1: Nªu g­¬ng nh÷ng trung
thÇn nghÜa sÜ trong sư s¸ch.
b. PhÇn2: NhËn ®Þnh t×nh h×nh ®Êt n­íc
vµ nçi lßng cđa chđ t­íng.


Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc,
lớn gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh
ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều
đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh Hốt
Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thoả lòng tham không
cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét
của kho có hạn. Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ
đói, sao cho khỏi để tai vạ về sau!
Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau
như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột
da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này
phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta
cũng vui lòng.

Tiết 93. Văn bản:
I. GIỚI THIỆU CHUNG

( Trần Quốc Tuấn)

1. Tác giả:

(*)NhËn ®Þnh t×nh h×nh
- ( 1231?- 1300), t­íc H­ng §¹o V­¬ng + thêi lo¹n l¹c, bi gian nan -> ho¹ x©m l¨ng
- Lµ
danh t­íng
xtc¸c
cđa ng­¬i
d©n téc. + sø giỈc
“Hng
chi takiƯt
cïng
®i l¹i nghªnh ngang

2. Tá
c phẩ
m lo¹n l¹c, lín gỈp
sinh
ph¶i
thêi
* Hoà
n cảnan.
nh Ngã thÊy sø giỈc

bi
gian
ccngang
kh¸ng ngoµi
chiÕn chèng
®iViÕt
l¹i tr­íc
nghªnh
®­
qu©n n
Nguyªn2(1285).
êng,
l­ìiM«ng
có lÇn
diỊu
mµ sØ
* Thể triỊu
loại -Hòch
m¾ng
®×nh, ®em th©n dª
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
chã mµ b¾t n¹t tĨ phơ, th¸c mƯnh
1. Đọ
và tìm
chú lơa,
thích®Ĩ
Hèt
TÊtcLiƯt
mµ hiể
®ßiungäc

2. Bố
cụctham kh«ng cïng, gi¶
tho¶
lßng
3. Phâ
n tích
hiƯu
V©n
Nam V­¬ng mµ thu
a. PhÇn1: Nªu g­¬ng nh÷ng s¸ng
b¹c vµng, ®Ĩ vÐt cđa kho cã h¹n.
trong sư s¸ch
ThËt
kh¸cNhËn
nµo nh­
thÞt ®Êt
mµn­
b. PhÇn2:
®Þnh ®em
t×nh h×nh
nu«i
khái ®Ĩ tai
íc vµhỉ
nçi®ãi,
lßngsao
cđacho
chđ t­íng.
v¹ vỊ sau!”

l­ìi có diỊu: sØ m¾ng triỊu ®×nh

th©n dª chã :b¾t n¹t tĨ phơ,
th¸c mƯnh…gi¶ hiƯu: ®ßi, thu, vÐt…
-> Èn dơ, tõ ng÷ giµu h×nh ¶nh, ®èi ngÉu
-> bản chất xấu xa; hành động ngang ngược;
lòng tham không cùng của kẻ thù
+ ThËt… nh­… nu«i hỉ ®ãi, ®Ĩ tai v¹ vỊ sau!”
-> H×nh ¶nh so s¸nh:t×nh thÕ nguy kÞch cđa ®Êt n­íc
=>Dẫn chứng xác thực, lý lẽ sắc sảo.
* Khơi gợi lòng căm thù giặc của các tướng só
(*) Nçi lßng cđa chđ t­íng


Tiết 93. Văn bản:
I. GIỚI THIỆU CHUNG

( Trần Quốc Tuấn)

(*) NhËn ®Þnh t×nh h×nh
=>Dẫn chứng xác thực, lý lẽ sắc sảo.
- ( 1231?1300),
t­íc H­ng
“Ta
th­êng
tíi §¹o
b÷aV­¬ng * Khơi gợi lòng căm thù giặc của các tướng só
- Lµ danh t­íng kiƯt xt cđa d©n téc.
(*) Nçi lßng cđa t¸c gi¶
quªn
¨n,
nưa

®ªm
vç
2. Tác phẩm
+ Ta th­êng
quªn ¨n, nưa ®ªm vç gèi
gèi;
rt
®au
nh­
c¾t,
* Hoàn cảnh
rt ®au nh­ c¾t, n­íc m¾t ®Çm ®×a
ViÕtn­íc
tr­íc cc
kh¸ng
chiÕn
chèng
m¾t ®Çm ®×a;
-> Èn dơ so s¸nh: t©m tr¹ng ®au xãt ®Õn tét ®é.
qu©n Nguyªn- M«ng lÇn 2(1285).
+ C¨m tøc
x¶ thÞt lét da
chØ c¨m tøc ch­a x¶
* Thể loại -Hòch
nt gan, ng m¸u qu©n thï
thÞt lét da, nt gan

1. Tác giả:

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

ng
m¸uhiểqu©n
thï.
1. Đọ
c và tìm
u chú thích
2. Bố
cục cho tr¨m th©n
DÉu
3. Phâ
n tích
nµy
ph¬i ngoµi néi

a. PhÇn1: Nªu g­¬ng nh÷ng s¸ng
ngh×n x¸c nµy
trongcá,
sư s¸ch
b. PhÇn2:
NhËn ®Þnh
h×nh ta
®Êt n­
gãi trong
da t×nh
ngùa,
íc vµ nçi lßng cđa cđa t­íng.

còng vui lßng.”

-> ®éng tõ m¹nh: lßng c¨m thï sơc s«i cđa t¸c gi¶.
+ DÉu cho tr¨m th©n …ngh×n x¸c nµy …
-> phãng ®¹i, sư dơng ®iĨn cè
-> ý chÝ qut chiÕn, s½n sµng hy sinh
=> lßng yªu n­íc thiÕt tha cđa t¸c gi¶
⇒ Giäng v¨n lóc tha thiÕt lóc ®anh thÐp hïng hån.
* Kh¬i dËy lßng yªu n­íc vµ tinh thÇn s½n sµng
x¶ th©n v× tỉ qc ë c¸c t­íng sÜ.


Bằng ngòi bút chính luận sắc
bén , phần 1-2 của văn bản đã
thể hiện sâu sắc lòng yêu nước,
tinh thần quyết chiến của người
anh hùng Trần Quốc Tuấn. Từ
đó khơi dậy ý thức dân tộc và
tinh thần sẵn sàng xả thân vì tổ
quốc ở các tướng sĩ.


Tiết 93. Văn bản:
I. GIỚI THIỆU CHUNG

( Trần Quốc Tuấn)

(*) NhËn ®Þnh t×nh h×nh
=>Dẫn chứng xác thực, lý lẽ sắc sảo.
- ( 1231?- 1300), t­íc H­ng §¹o V­¬ng * Khơi gợi lòng căm thù giặc của các tướng só
- Lµ danh t­íng kiƯt xt cđa d©n téc.
(*) Nçi lßng cđa chđ t­íng

2. Tác phẩm
+ Ta th­êng
quªn ¨n, nưa ®ªm vç gèi
* Hoàn cảnh
rt ®au nh­ c¾t, n­íc m¾t ®Çm ®×a
ViÕt tr­íc cc kh¸ng chiÕn chèng
-> Èn dơ so s¸nh: t©m tr¹ng ®au xãt ®Õn tét ®é.
qu©n Nguyªn- M«ng lÇn 2(1285).
+ C¨m tøc
x¶ thÞt lét da
* Thể loại -Hòch
nt gan, ng m¸u qu©n thï

1. Tác giả:

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

-> ®éng tõ m¹nh: lßng c¨m thï sơc s«i cđa t¸c gi¶.

1. Đọc và tìm hiểu chú thích
2. Bố cục
3. Phân tích

+ DÉu cho tr¨m th©n …ngh×n x¸c nµy …

a. PhÇn1: Nªu g­¬ng nh÷ng s¸ng
trong sư s¸ch
b. PhÇn2: NhËn ®Þnh t×nh h×nh ®Êt n­
íc vµ nçi lßng cđa chđ t­íng.

=> lßng yªu n­íc thiÕt tha cđa t¸c gi¶

III. LUYỆN TẬP

-> phãng ®¹i, sư dơng ®iĨn cè
-> ý chÝ qut chiÕn, s½n sµng hy sinh
⇒ Giäng v¨n lóc tha thiÕt khi ®anh thÐp hïng hån.
* Kh¬i dËy lßng yªu n­íc vµ tinh thÇn s½n s»ng
x¶ th©n v× tỉ qc ë c¸c t­íng sÜ.


Nêu gương các
trung thần nghóa
só trong sử sách

Khích lệ lòng trung
quân ái quốc của các
tướng só

Mục đích:
Nhận đònh tình
hình đất nước và
nỗi lòng tác giả

Phân tích phải
trái cùng các
tướng só

Nhiệm vụ cấp
bách, khích lệ tinh

thần chiến đấu

Khơi gợi lòng yêu nước,
ý chí xả thân vì tổ quốc

Khích
lệ
tướng
só
rèn luyện
Binh
thư
yếu
lược,
binh đao ,
quyết tâm
chiến thắng
kẻ thù.








H×nh 1

H×NH 4

H×nh
2

H×nh
5

H×NH 3

H×nh
6