Lịch sử 8 bài 26 phong trào kháng chiến chống pháp trong những năm cuối thế kỉ XIX

KIỂM TRA BÀI CŨ
1)
Điểm khác nhau cơ bản giữa nội dung
Hiệp ước Hác-măng (1883) và Hiệp ước Pa-tơ-nốt (1884?)
Triều đình Huế cắt tỉnh Bình
Thuận ra khỏi Trung Kì, nhập
vào đất Nam Kỳ thuộc Pháp.
Ba tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh
được sát nhập vào Bắc Kì.

Pháp trả lại cho triều
đình Huế tỉnh Bình
Thuận và ba tỉnh ThanhNghệ-Tĩnh.

2) Em có nhận xét gì về 2 Hiệp ước trên?
Với 2 Hiệp ước trên, Việt Nam đã hoàn toàn trở
thành thuộc địa của Pháp.


KIỂM TRA BÀI CŨ :

?

Nội dung cơ bản các hiệp ước triều đình nhà Nguyễn
đã kí với thực dân Pháp?
Năm

Nội dung

1862

Nhường 3 tỉnh miền Đông Nam Kì cho Pháp

1874

6 tỉnh Nam Kì là thuộc địa của Pháp

1883

Việt Nam đặt dưới sự bảo hộ của Pháp

1884

Việt Nam chính thức là thuộc địa của Pháp


LỊCH SỬ 8
BÀI 26:
I- CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI
KINH THÀNH HUẾ. VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU
CẦN VƯƠNG”


Bài 26

PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX

I. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI
KINH THÀNH HUẾ. VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU
CẦN VƯƠNG”

1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế
tháng 7-1885
2. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộng


1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế
tháng 7/1885
- Nguyên nhân
+ Phái chủ chiến do Tôn Thất
Thuyết đứng đầu muốn
giành lại chủ quyền từ tay
Pháp.

Sau hai Hiệp ước 1883,
1884, phe chủ chiến do Tôn
Thất Thuyết đứng đầu có
ham muốn gì?


1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế
tháng 7/1885
- Nguyên nhân
+ Phái chủ chiến do Tôn Thất
Thuyết đứng đầu muốn
giành lại chủ quyền từ tay
Pháp.

Tôn thất thuyết (1835-1913)

1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế
tháng 7/1885
- Nguyên nhân
+ Phái chủ chiến do Tôn Thất
Thuyết đứng đầu muốn
giành lại chủ quyền từ tay
Pháp.

Để chuẩn bị hành động, phe
chủ chiến do Tôn Thất
Thuyết đứng đầu đã làm gì?
Xây dựng lực lượng, tích
trữ lương thảo, khí giới,
trừng trị những kẻ thân
Pháp, đưa Hoàng thân Ưng
Lịch lên ngôi (vua Hàm
Nghi).


1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế
tháng 7/1885
- Nguyên nhân
+ Phái chủ chiến do Tôn Thất
Thuyết đứng đầu muốn
giành lại chủ quyền từ tay
Pháp.
+ Thực dân Pháp lo sợ, tìm
mọi cách để tiêu diệt phái
chủ chiến.

Thái độ và hành động của
thực dân Pháp trước những
việc làm của phe chủ chiến?


1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế
tháng 7/1885
- Nguyên nhân
+ Phái chủ chiến do Tôn Thất
Thuyết đứng đầu muốn
giành lại chủ quyền từ tay
Pháp.
+ Thực dân Pháp lo sợ, tìm
mọi cách để tiêu diệt phái
chủ chiến.
- Diễn biến
Cuộc phản công diễn ra vào
đêm mồng 4, rạng sáng
ngày mồng 5-7-1885

Lược đồ kinh thành Huế 1885

Vì sao cuộc phản công quân
Pháp của phe chủ chiến lại
thất bại?


2. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộng
- Ngày 13-7-1885, vua Hàm
Nghi ra chiếu Cần vương.

Phú Gia-nơi ban chiếu Cân
vương lần II(20-9-1885)

Căn cứ thượng lưu sông
Gianh - nơi vua Hàm Nghi
bị bắt (11-1888)
Tân Sở-nơi ban chiếu Cân
vương lần I (13-7-1885)
Cuộc rút khỏi kinh thành Huế
của phe chủ chiến


“Từ xưa kế sách chống giặc không ngoài ba điều:
đánh, giữ, hòa. Đánh thì chưa có cơ hội; gữ thì khó
định hẹn được sức; hoà thì họ đòi hỏi không biết chán.
...Nước ta gần đây ngẫu nhiên gặp nhiều việc. Trẫm
tuổi trẻ nối ngôi, không lúc nào không nghĩ đến tự
cường tự trị. Kẻ phái của Tây ngang bức, hiện tình mỗi
ngày một quá thêm. Hôn trước chúng tăng thêm binh
quyền đến, buộc theo những điều mình không thể nào
làm được...; trong triều đình đắn đo về hai điều: cúi
đầu tuân mạng, ngồi để mất cơ hội, sao bằng nhìn thấy
chỗ âm mưu biến động của địch mà đối phó trước? Vì
bằng việc xảy ra không thể tránh, thì cũng còn có cái
việc ngày nay để mưu tốt cái lợi sau này, ấy là do thời
thế xui nên vậy. Phàm những người cùng dự chia mối
lo này cũng đã dư biết. Biết thì phải tham gia công
việc, nghiến răng dựng tóc, thề giết hết giặc, nào ai là
không có cái lòng như thế?”

Vua Hàm Nghi
(1872-1943)

(Trích “Chiếu Cần vương”- theo SGV)

Mục đích của Chiếu Cần vương là gì?


2. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộng
- Ngày 13-7-1885, vua Hàm
Nghi ra “chiếu Cần vương”,
kêu gọi văn thân cùng nhân
dân cả nước đứng lên giúp
vua cứu nước.

Thành phần lãnh đạo phong
trào Cần vương?
Những sĩ phu văn thân yêu
nước, có chung nỗi đau với
quân chúng lao động, tự
động đứng về phía nhân dân
chống thực dân Pháp.


2. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộng
- Ngày 13-7-1885, vua Hàm
Nghi ra “chiếu Cần vương”,
kêu gọi văn thân cùng nhân
dân cả nước đứng lên giúp
vua cứu nước.

- Phong trào Cần vương bùng
nổ và lan rộng
+ 1885-1888: Phong trào bùng
nổ khắp cả nước, sôi động
nhất là các tỉnh ở Trung Kì
và Bắc Kì.

Lược đồ phong trào cần vương cuối TKXIX


Lược đồ các cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương

? Em hãy đọc tên các cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương.


2. Phong trào Cần vương bùng nổ và lan rộng
- Ngày 13-7-1885, vua Hàm
Nghi ra “chiếu Cần vương”,
kêu gọi văn thân cùng nhân
dân cả nước đứng lên giúp
vua cứu nước.
- Phong trào Cần vương bùng
nổ và lan rộng
+ 1885-1888: Phong trào bùng
nổ khắp cả nước, sôi động
nhất là các tỉnh ở Trung Kì và
Bắc Kì.
+ 1888-1896:
• Tháng 11-1888 vua Hàm Nghi
bị bắt sang Angieri.

• Phong trào vẫn được duy trì và
tạo thành những cuộc khởi
nghĩa lớn.

Khởi nghĩa
Bãi Sậy
Khởi nghĩa
Hương Khê

Lược đồ phong trào cần vương cuối TKXIX


Vua Hàm Nghi bị bắt
(tranh vẽ)

Vua Hàm Nghi
(1872 – 1943)


SƠ KẾT BÀI HỌC
- Sau Hiệp ước 6-6-1884, thực dân Pháp
tìm mọi cách loại trừ phe chủ chiến trong
triều đình Huế.
- Phong trào Cần vương bùng nổ và lan
rộng khắp Trung kì và Bắc Kì.
- Tính chất chính của phong trào này là yêu
nước chống xâm lược, dưới ngọn cờ của
một ông vua yêu nước.

_ GIẢI Ô CHỮ _


P 
h 
ả
1.
2.

T
3.
 h
 a

T
4.
 a
 i X
 u
 â
 n
 T

5. M
 ồ
 n

6.
Đ
 r


7.
T
 à
 m

8.
H


n 
c 
ô 
n 
g

Ô chữ thứ 1 là 1từ gồm 8 chữ cái: chỉ hành
động của phái chủ chiến đối với thực dân
Pháp.
Ô chữ thứ 2 là 1 từ gồm 7 chữ cái: là quyết
định cuối cùng của người đứng đầu phái
chủ chiến khi tình hình đã vô cùng khó
khăn.

Ô chữ thứ 3 gồm 13 chữ cái: đó là tên gọi
người đứng đầu phe chủ chiến trong kinh
 h
 ấ
 t T
 h

 u
 y
 ế
 t thành Huế.
T
Ô chữ thứ 4 là một từ gồm 5 chữ cái: đó là
 a

u
việc làm của triều đình Huế và phái chủ
 n
 g

ở
chiến sau khi vua Tự Đức chết.

 ầ
 u
 v
 i ệ
 n

C

ô n

y v
 ư

h

 ơ
 n
 p
 h
 ò
 n
 g

S
 n
 g
 Q
 u
 ố
 c

u
 g
 h
 i
N

Ô
thứ
thứ
786làlà
11từ
từ
gồm

9chữ
chữ
chữ
cái:
cái:
đó
đólà
Ôchữ
chữ
thứ
5là1là
1 từ
gồm
13
chữ
đó
ÔÔchữ
chữ
thứ
từ
gồm
711
cái
: cái:
đó
làlà
nước
tên
gọi
mà

những
phái
chủ
căn
chiến
cứ
được
đã
sang
xây
dựng
khi
tình
ở
têncủa
người
đầunhưng
cuộc sớm
khởi có
nghĩa ở
tênlàgọi
ôngđứng
vua trẻ
hình
khắp
gặp
các
khó
tỉnh
khăn.

từ
Quảng
Trị
đến
Thanh
Bình
lòng
yêuĐịnh.
nước.
Hóa.


CÔNG VIỆC VỀ NHÀ
1. Học bài (các câu hỏi SGK)
2. Chuẩn bị bài 26, phần II
NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨA LỚN TRONG
PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG
- Vẽ lược đồ H91, H92, H94 - sgk
- Tìm hiểu thân thế, sự nghiệp của Phạm Bành,
Nguyên Thiện Thuật, Phan Đình Phùng, Cao
Thắng.