Bài 11 cụm danh từ ngữ văn 6

Gi¸o viªn : §ç Thu B×nh


Kiểm tra bài cũ
Thế nào là danh từ chung? Danh từ riêng ? Cho mỗi loại một
ví dụ ?
-Danh từ chung là tên gọi một loại sự vật
Ví dụ:- Vua,công ơn,tráng sĩ
-Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng
vật,từng địa phương
Ví dụ:Gióng, Gia Lâm, Hà Nội


tiết 44 : cụm danh từ
Ví dụ 1
I.Cụm danh từ là
Ngày xưa,
xưa có hai vợ chồng ông lão đánh cá
gì ?
DT
DT
1.Ví dụ
2.Nhận xét
ở với nhau trong một túp lều nát trên bờ biển.
-Cụm danh từ:
DT
+ Là tổ hợp từ
do danh từ với
một số từ ngữ
Các từ ngữ in đậm màu
phụ thuộc nó

Những
đỏ trong
từ câu
đượctrên
bổ sung
bổ sung
ý
tạo nên.
Qua
ví dụ,
hiểu
thế
nghĩa
: ngày,
vợem
chồng,
ý nghĩa
cho
những
từ nào?
nàothuộc
là cụm
từ?
từ
túp lều
từdanh
loại gì?


tiÕt 44 : côm danh tõ

I.Côm danh tõ lµ g× ?
1.VÝ dô
2.NhËn xÐt
VÝ dô 2:

-tóp lÒu
-mét tóp lÒu
-mét tóp lÒu n¸t

So s¸nh c¸c c©u nãi
trªn ®©y råi rót ra
nhËn xÐt vÒ nghÜa cña
côm danh tõ so víi
nghÜa cña mét danh tõ

mét tóp lÒu
mét tóp lÒu n¸t;
mét tóp lÒu n¸t trªn
bê biÓn.


tiết 44
I.Cụm danh từ là
gì ?
1.Ví dụ
2.Nhận xét
- Cụm danh từ :
+ Là tổ hợp từ do
danh từ với một
số từ ngữ phụ

thuộc nó tạo nên.
+ Có ý nghĩa đầy
đủ hơn, cấu tạo
phức tạp hơn
danh từ.

cụm danh từ


tiết 44
I.Cụm danh từ là gì ?

cụm danh từ
Ví dụ 3

1.Ví dụ
nhớ
1 sang sông.
Con thuyềnGhi
ấy chở
khách
2.Nhận xét
Qua các ví dụ vừa phân
CN
VN
tích,
em
rút
ra
- Cụm danh từ :

*Cụm
danh
tổ hợp từ do
(Cụm
danh
từ)từ là loại những
nhận
xétmột
gì về
niệm
danh
từ với
số khái
từ ngữ
phụ thuộc
+ Là tổ hợp từ do danh
điểm của cụm danh
nóvà
tạođặc
thành.
từ với một số từ ngữ phụ
*Cụm danh từ từ
thuộc nó tạo nên.
có ?ý nghĩa đầy đủ hơn
và có cấu tạo phức tạp hơn một mình
+ Có ý nghĩa đầy đủ hơn,
danh từ, nhưng hoạt động trong câu
cấu tạo phức tạp hơn
giống như một danh từ.
danh từ.

+ Hoạt động trong câu
giống như một danh từ.
3.Ghi nhớ 1 (SGK)


tiÕt 44
II.CÊu t¹o cña côm
danh tõ
1.VÝ dô

côm danh tõ


VÝ dô
Vua sai ban cho lµng Êy ba thóng g¹o nÕp víi ba con tr©u ®ùc, ra
lÖnh ph¶i nu«i lµm sao cho ba con tr©u Êy ®Î thµnh chÝn con, hÑn
n¨m sau ph¶i ®em nép ®ñ, nÕu kh«ng th× c¶ lµng ph¶i téi.

Liệt kê những từ ngữ phụ
thuộc đứng trước và đứng sau
Tim
c¸ccác
cômcụm
danh
tõtừ
trong
trong
danh
trên. c©u trªn?
Điền các cụn danh từ đã tìm

được vào mô hình cụm danh
từ?


làng ấy ; ba thúng gạonếp ; ba con trâu đực ; ba con trâu ấy ; chín con
? Hãy cho biết cấu tạo đầy đủ của một cụm danh từ gồm mấy
;
năm
sau? Đó
cảlà
làng
phần
những phần nào ?
Phần trước

Phần trung tâm

t2

T1

t1

Bổ sung ý nghĩa về
số và lượng

D T chỉ
đơn vị

T2

Danh từ
chỉ sự vật

Phần sau
s1.

s2

Chỉ đặc điểm của
sự vật

Xác định vị trí
của sự vật


Phần trước
t2

t1

Phần trung tâm

Phần sau

T1

s1

T2

làng
ba
ba
ba

thúng
con
con

chín

con
năm

cả

gạo
trâu
trâu

.

s2

ấy
nếp
đực
ấy
sau

làng

- Cụm danh từ: Làng ấy , năm sau : chỉ có phần trung tâm và
phần phụ
Emsau.
có nhận xét gì về cấu tạo của các cụm danh từ :
làng
ấy, chín con
con,:năm
sau,
cả làng
- Cụm danh từ: Cả
làng,
chỉ có
phần
phụ ?trước và
phần trung tâm.


tiết 44 cụm danh từ
II.Cấu tạo của cụm danh từ
1.Ví dụ
2.Nhận xét
- Cấu tạo đầy đủ của một cụm danh từ gồm 3 phần.
Phần trước

t2

t1

Bổ sung ý nghĩa
về số và lượng

Phần trung
tâm
T1

T2

DT
chỉ
đơn
vị

DT
chỉ
sự
vật

3.Ghi nhớ 2 (SGK)

Phần sau

s1

s2

Nêu đặc Xác định vị trí của sự
điểm

vật trong không gian,
của sự
thời gian
vật


TiÕt 44 : Côm danh tõ
I.Côm danh tõ lµ g×?
II.CÊu t¹o cña côm danh tõ
1.VÝ dô
2.NhËn xÐt
3.Ghi nhí 2 (SGK)

-

* L­u ý :
Cã thÓ côm danh tõ chØ bao gåm : phÇn tr­
íc vµ trung t©m hoÆc phÇn trung t©m vµ
phÇn sau.


Tiết 44 : Cụm danh từ
I.Cụm danh từ Bài
Bài11::Tìm
Tìmcụm
cụmDT
DTtrong
trongcác
cáccâu
câusau:

sau:
là gì?
a)Vua
a)Vuacha
chayêu
yêuthương
thươngMị
MịNương
Nươnghết
hếtmực
mựcvà
vàmuốn
muốn
II.Cấu tạo của kén
kéncho
chocon
conmột
mộtngười
ngườichồng
chồngthật
thậtxứng
xứngđáng.
đáng.
cụm danh từ
b)
b)Gia
Giatài
tàichỉ
chỉcó
có

III.Luyện tập một
mộtlưỡi
lưỡibúa
búacủa
củacha
chađể
đểlại.
lại.
c)
c)Đại
Đạibàng
bàng
nguyên
nguyênlà
làmột
mộtcon
conyêu
yêutinh
tinhởởtrên
trênnúi,
núi,có
cónhiều
nhiều
phép
phéplạ.
lạ.
Bài 2: Chép các cụm danh từ trên vào mô hình cụm
danh từ.
Phần trước

Phần trung tâm

t2

t1

T1

T2

s1

một

người
lưỡi

chồng
búa

con

yêu tinh

thật xứng đáng
của cha để lại
ở trên núi, có
nhiều phép lạ

một

một

Phần sau
s2


tiết 44 cụm danh từ
I.Cụm danh từ là
gì ?
II.Cấu tạo của
cụm danh từ
III.Luyện tập

Bài 3 : Tìm các phụ ngữ thích hợp điền vào
chỗ trống trong phần trích sau:
Khi kéo lưới lên, thấy nằng nặng, Lê
Thận chắc mẩm được mẻ cá to. Nhưng khi thò
tay vào bắt cá, chàng chỉ thấy có một thanh
ấy. xuống nước,
sắt. Chàng vứt luôn thanh sắt
rồi lại thả lưới ở một chỗ khác.
Lần thứ hai cất lưới lên cũng thấy nặng
rồi lại
tay, Thận không ngờ thanh sắt vừa

chui vào lưới mình. Chàng lại ném nó xuống
cũ.. mắc vào
sông. Lần thứ ba, vẫn thanh sắt
lưới.
(Sự tích Hồ Gươm)

Quan sát bức ảnh sau và đặt một câu trong đó có sử dụng
một cụm danh từ.


Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc ghi nhớ .
- Hoàn thành các bài tập.
- Viết một đoạn văn (nội dung tự chọn )trong đó có
sử dụng cụm danh từ.
- Làm thêm bài tập trong sách Bài tập Ngữ văn 6
- Đọc và soạn bài : Số từ và lượng từ theo các câu
hỏi trong SGK.




Xin cảm ơn các thầy cô
giáo và các em học sinh