Bài dự thi dạy học tích hợp: Mùa xuân nho nhỏ Ngữ văn 9 tập 2 (Dự thi cấp tỉnh)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NINH
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN TIÊN YÊN

TRƯỜNG TH&THCS ĐIỀN XÁ
***************

HỒ SƠ DẠY HỌC
Vận dụng kiến thức các môn học:
Văn học, Địa lí, Giáo dục công dân, Lịch sử,
Âm nhạc, Mĩ thuật để dạy tiết 116 – 117
văn bản “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải
(Ngữ văn 9 – tập 2)

Giáo viên: Hà Văn Đại

1


PHIẾU MÔ TẢ DỰ ÁN DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN
1. Tên hồ sơ dạy học:
Vận dụng kiến thức các môn học: Văn học, Địa lí, Giáo dục công dân, Lịch sử,
Âm nhạc, Mĩ thuật để dạy tiết 116 - 117: Văn bản “Mùa xuân nho nhỏ” của
Thanh Hải (Ngữ văn 9 – tập 2)
2. Mục tiêu dạy học:
Kiến thức, kĩ năng, thái độ của các môn học sẽ đạt được trong dự án này là:
* Môn Văn học: Tích hợp với các văn bản: “ Một khúc ca xuân” (Tố Hữu)
và kiến thức Tiếng việt về Ẩn dụ, Điệp ngữ, kiến thức Tập làm văn về Thuyết minh
để đạt được mục tiêu:
- Cảm nhận được những xúc cảm của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên
đất nước và khát vọng đẹp đẽ muốn làm “một mùa xuân nho nhỏ” dâng hiến cho
cuộc đời.

- Từ đó mở ra những suy nghĩ về ý nghĩa, giá trị của cuộc sống của mỗi cá
nhân là sống có ích, sống để được cống hiến cho cuộc đời chung.
* Môn Địa lý:
- Biết được những nét đặc trưng về điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa của
xứ Huế.
- Xác định được trên bản đồ vị trí của Huế, một số địa danh nổi tiếng ở Huế.
* Môn Sinh học: Giới thiệu đặc điểm, tập tính của loài chim chiền chiện.
* Môn Giáo dục công dân:
- Tích hợp kiến thức bài 10, lớp 9 “Lí tưởng sống của thanh niên”, bước đầu
giáo dục lòng yêu nước và niềm tự hào về quê hương đất nước, học sinh biết rút ra
các bài học về thái độ và cách ứng xử giữa con người với con người.
- Tích hợp kiến thức bài 14, lớp 7 “Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên
nhiên” để thấy được ý nghĩa của thiên nhiên với cuộc sống của con người, từ đó,
mỗi cá nhân nhận thấy vai trò và trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn và phát
huy những nét đẹp trong truyền thống văn hóa dân tộc, ý thức bảo vệ môi trường,
bảo vệ thiên nhiên.
* Môn Lịch sử:
- Hiểu được hoàn cảnh lịch sử gắn với sự ra đời của bài thơ.
- Thấy được những biến cố thăng trầm của thành phố Huế trong hai cuộc
kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ.
* Môn Âm nhạc:
2


- Sử dụng bài hát “Hò mái nhì” để giới thiệu về Huế.
- Sử dụng bài hát “Mùa xuân nho nhỏ” để củng cố nội dung bài học.
* Môn Mĩ thuật:
- Cảm nhận được về cảnh sắc thiên nhiên xứ Huế mộng mơ qua đường nét,
màu sắc…
- Biết lựa chọn gam màu, chi tiết… để vẽ tranh thiên nhiên mùa xuân.

3. Đối tượng dạy học của dự án:
* Đối tượng:
- Số lượng học sinh: 20
- Lớp : 9
* Đặc điểm của học sinh dạy học theo dự án:
- Thuận lợi:
+ Bản thân chúng tôi là giáo viên đang trực tiếp giảng dạy bộ môn Ngữ văn
lớp 9, do đó có nhiều thuận lợi trong quá trình thực hiện.
+ Là học sinh lớp 9 đã được tiếp cận với chương trình THCS hơn 4 năm, các
em không còn bỡ ngỡ khi tiếp cận phương pháp dạy học mới, cách đổi mới trong
việc kiểm tra đánh giá mà giáo viên thực hiện trong quá trình giảng dạy.
- Khó khăn: + Sự nhận thức của các em không đồng đều
+ Khả năng tư duy, độc lập của các em còn hạn chế.
4. Ý nghĩa của dự án:
- Việc vận dụng kiến thức liên môn có ý nghĩa thiết thực đối với đời sống
của con người, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế và xã hội của đất nước, với
thực tiễn học tập của mọi học sinh. Nó giúp các em trưởng thành hơn, vững vàng
hơn trước mọi gian nan thử thách. Đặc biệt, các em có thể giải quyết được những
tình huống trong cuộc sống một cách hiệu quả.
- Rèn luyện cho học sinh năng lực vận dụng những kiến thức liên môn: Âm
nhạc, Mĩ thuật, Địa lí, Giáo dục công dân… để giải quyết các vấn đề bài học đặt ra.
- Học sinh sẽ được rèn các kĩ năng sống cơ bản:
+ Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin về thái độ sống và cách ứng xử giữa
con người với con người.
+ Kĩ năng tư duy phê phán đối với các hành vi không biết trân trọng vẻ đẹp
của thiên nhiên.
- Giáo dục học sinh có ý thức trân trọng những giá trị của cuộc sống.
3

- Bồi dưỡng tình cảm yêu quê hương, đất nước.
- Giáo dục học sinh năng lực vận dụng những kiến thức liên môn để giải
quyết các vấn đề dự án dạy học đặt ra.
5. Thiết bị dạy học, học liệu:
- Giáo án, SGK, Sách giáo viên Ngữ Văn 9 và các tư liệu, kiến thức có liên quan.
- Các thiết bị như: Bài giảng điện tử, băng hình, máy chiếu, loa máy tính, đĩa
nhạc…
- Phiếu khảo sát, bảng phụ…
6. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học:
- Tiến trình dạy học và hoạt động dạy học của dự án này được mô tả thông
qua giáo án dạy tiết 116 - 117: Văn bản “Mùa xuân nho nhỏ” (Thanh Hải).
- Học sinh được phân công chuẩn bị theo cá nhân và theo nhóm.

4


Giáo án:
Tiết 116 - 117

Mùa xuân nho nhỏ
- Thanh Hải –
A. Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức:
- Cảm nhận được những xúc cảm của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên đất
nước và khát vọng đẹp đẽ muốn làm “một mùa xuân nho nhỏ” dâng hiến cho cuộc
đời. Từ đó mở ra những suy nghĩ về ý nghĩa, giá trị của cuộc sống của mỗi cá nhân
là sống có ích, cống hiến cho cuộc đời chung.
2. Kĩ năng:
* Kĩ năng bài dạy:
- Đọc - hiểu được một văn bản thơ trữ tình hiện đại

- Cảm thụ, phân tích hình ảnh thơ trong mạch vận động của tứ thơ.
* Kỹ năng sống:
- Tìm kiếm và xử lí thông tin, ứng xử.
3. Thái độ:
- Thêm yêu thiên nhiên, biết sống có ích cho đời, biết cống hiến cho cuộc đời
chung.
- Tích hợp:
- Tích hợp với chủ đề “Giáo dục bảo vệ môi trường trong môn Ngữ văn lớp 9”
- Tích hợp kiến thức các môn học: Văn học, Địa lí, Giáo dục công dân, Lịch sử,
Âm nhạc, Mĩ thuật, sinh học để giúp cho học sinh hiểu rõ hơn về hình ảnh thơ trong
văn bản.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: Sáng tạo, giải quyết vấn đề.
- Năng lực chuyên biệt: Đọc, hiểu; cảm thụ thẩm mĩ.
B- Chuẩn bị
*) Giáo viên: - Đồ dùng dạy học: Chân dung nhà thơ Thanh Hải, máy tính, máy
chiếu, đĩa nhạc: Bài hát: Hò mái nhì, Mùa xuân nho nhỏ
*) Học sinh: - SGK, vở ghi, sách bài tập, đồ dùng học tập.
B. Phương pháp và kĩ thuật dạy học:

5


7. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập:
* Cách thức đánh giá: Giáo viên sử dụng phiếu khảo sát để kiểm tra đánh giá
kết quả học tập của học sinh.
 Cụ thể như sau:
PHIẾU KHẢO SÁT
1. Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của tác giả Thanh Hải đã mang lại cho em những
cảm xúc như thế nào?

......................................................................................................................................
2. “Mùa xuân nho nhỏ” là một bài thơ hay. Theo em, bài thơ hay ở điểm nào?
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
3. Bài thơ là lời tâm sự chân thành, lời nhắn nhủ của nhà thơ. Từ lời nhắn nhủ đó,
em có suy nghĩ gì về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong bối cảnh đất nước hiện nay?
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
* Tiêu chí đánh giá: Giáo viên đánh giá kết quả học tập của học sinh theo
các cấp độ nhận thức. Cụ thể như sau:
Mức độ nhận thức

Điểm tương ứng

Biết

5 -> 6 điểm

Hiểu

7 -> 8 điểm

Vận dụng

9 -> 10 điểm

Không đạt yêu cầu

< 5 điểm

Qua khảo sát tình hình học tập của học sinh, giáo viên thu được kết quả như sau:
Sĩ số:

Điểm

Tỉ lệ

Điểm

Tỉ lệ

Điểm

Tỉ lệ

Điểm

Tỉ lệ

16

9-10

%

7- 8,75

%

5 – 6,75

%

<5

%

Số lượng

0

0

12

60

7

35

1

5

8. Sản phẩm của học sinh:
6


8.1 Bài giới thiệu về cố đô Huế:

1. Học sinh: Lý Thị Hà

Nếu có dịp đến với Huế, du khách sẽ không bao giờ quên một miền đất
mộng mơ bởi lẽ Huế là một trong những trung tâm văn hóa, nghệ thuật lớn của Việt
Nam. Huế là một thành phố đẹp. Huế đẹp của thiên nhiên Việt Nam. Huế đẹp của
thơ. Huế đẹp của những con người sáng tạo, anh hùng.
Huế là sự kết hợp hài hòa của núi, sông và biển. Chúng ta có thể lên núi
Bạch Mã để đón gió biển. Từ đèo Hải Vân mây phủ, chúng ta có thể nghe tiếng
sóng biển rì rào. Từ đây, buổi sáng chúng ta có thể lên dãy Trường Sơn, buổi chiều
tắm biển Thuận An và ban đêm ngủ thuyền trên sông Hương.
Huế có những công trình kiến trúc nổi tiếng được Liên hợp quốc xếp vào
hàng các di sản văn hóa Thế giới. Huế nổi tiếng với các lăng tẩm của các vua
Nguyễn, với chùa Thiên Mụ, chùa Trúc Lâm, với Đài Vọng Cảnh, chợ Đông Ba…
Đến với Huế, du khách sẽ được thưởng thức các sản phẩm đặc biệt nơi đây.
Huế là thành phố của những cảnh vườn xinh đẹp, những vườn hoa, cây cảnh, vườn
cây ăn quả… Những chiếc nón Huế thấp thoáng, tà áo dài tím mộng mơ càng làm
cho các cô gái Huế duyên dáng, dịu dàng hơn. Huế còn là thành phố anh hùng,
thành phố đấu tranh kiên cường. Cuối cùng, Huế đẹp và thơ đã đi vào lịch sử của
những thành phố anh hùng.
Đến với Huế thân yêu, du khách có lẽ sẽ không bao giờ quên được những
khoảnh khắc lắng sâu trong làn điệu ca Huế. Huế sẽ mãi là địa điểm du khách lí
tưởng của bạn bè quốc tế năm châu.
2.

Học sinh: Hà Thị Nhuyệt

“Đã đôi lần đến với Huế mộng mơ, tôi ôm ấp một tình yêu dịu ngọt. Vẻ đẹp
Huế chẳng nơi nào có được, nét dịu dàng pha lẫn trầm tư…”. Chắc hẳn lời ca trên
đã giúp du khách hiểu được phần nào về xứ Huế - quê hương tôi. Cố đô Huế ngày
nay vẫn còn lưu giũ trong lòng những di sản văn hóa vật thể và phi vật thể chứa

đựng nhiều giá trị biểu trưng cho trí tuệ và tâm hồn của dân tộc việt Nam. Suốt mấy
thế kỉ, bao nhiêu tinh hoa của cả nước được chắt lọc, hội tụ về đây hun đúc cho một
nền văn hóa đậm đà bản sắc để hoàn chỉnh cho một bức cảnh thiên nhiên tuyệt vời
sẵn bày sông núi hữu tình thơ mộng.
Trong gần bốn trăm năm (1558-1945), Huế đã từng là thủ phủ của 9 đời chúa
Nguyễn ở Đàng Trong, là kinh đô của triều đại Tây Sơn, rồi đến kinh đô của quốc
gia thống nhất dưới 13 triều vua Nguyễn. Nói đến Huế, người ta nghĩ ngay đến
thành quách, cung điện vàng son, những đền đài miếu vũ lộng lẫy, những lăng tẩm
uy nghiêm, những danh lam cổ tự trầm tư u tịch, những thắng tích thiên nhiên thợ
trời khéo tạc…

7


Huế từng hiện hữu những khu vườn ngự danh tiếng như Ngự Viên, Thư
Quang, Thường Mậu, Thiệu Phương…
Huế đẹp với cảnh sắc sông núi. Sông Hương đẹp như một dải lụa xanh bay
lượn trong tay người nghệ sĩ múa. Núi Ngự Bình như cái yên ngựa nổi bật trên nển
trời trong xanh xứ Huế. Chiều đến, những chiếc thuyền nhỏ nhẹ nhàng lướt trên
dòng nước dịu hiền của dòng sông Hương. Những mái chèo thong thả buông,
những giọng hò Huế ngọt ngào bay lượn trên mặt sóng, trên những ngọn cây thanh
trà, phượng vĩ.
Xin mời du khách hãy đến với Huế để được sống trong những giây phút
thăng hoa, ngây ngất, hãy đến với xứ Huế mộng mơ. Huế luôn dang rộng vòng tay
và tấm lòng để chào đón mọi du khách đến tham quan.
8.2 Bức tranh thiên nhiên xứ Huế:
Nhóm 1:

Nhóm 3:

8


8.3 Thảo luận nhóm:

9


10