MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 4 ĐẾN 5 TUỔI CHƠI TRÒ CHƠI XÂY DỰNG TẠI TRƯỜNG MẦM NON NGA THÁI

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ
PHÒNG GD&ĐT HUYỆN NGA SƠN
===========*0*==========

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÚP TRẺ
MẪU GIÁO 4 – 5 TUỔI CHƠI TRÒ CHƠI XÂY DỰNG
TẠI TRƯỜNG MẦM NON NGA THÁI

Người thực hiện
:
Chức vụ
:
Đơn vị công tác
:
SKKN thuộc lĩnh vực:

Nguyễn Thị Nhung
Giáo viên
Trường MN Nga Thái
Chuyên môn

THANH HOÁ, NĂM 2015
1


A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Hoạt động vui chơi có ý nghĩa đặc biệt đối với cuộc sống của trẻ em. Đối
với trẻ ở lứa tuổi mầm non thì đó là hoạt động chủ đạo. Trẻ mầm non “ Học
bằng chơi, chơi mà học”, trò chơi là động cơ thúc đẩy trẻ “ học” và là tình

huống hấp dẫn kích thích trẻ hứng thú, tự nguyện khám phá, thử nghiệm, cho
phép mở rộng hiểu biết về sự vật và hiện tượng của thế giới xung quanh.
Trong quá trình giáo dục trẻ nói chung, tổ chức cho trẻ chơi nói riêng. Giáo
viên cần phải biết dạy cho trẻ chơi cái gì? Chơi như thể nào để đem lại kiến thức
phục vụ cho hoạt động học, phục vụ cho sự phát triển tư duy của trẻ.
Vì vậy, góc chơi càng phong phú bao nhiêu thì càng kích thích trẻ chơi bấy
nhiêu và tạo sự ham muốn được khám phá mở mang kiến thức về thế giới xung
quanh trẻ bấy nhiêu. Từ những thực tế mà tôi đã thể hiện trên lớp, việc cho trẻ
hoạt động góc, tôi đã nhận thấy được rằng việc thực hiện hoạt động góc không
phải để cho trẻ chơi không, mà còn giúp trẻ phát triển toàn diện trong các lĩnh
vực ngôn ngữ, thẩm mỹ, thể chất, nhận thức và tình cảm xã hội, hay nói một
cách khác đây là mắc xích gắn kết hỗ trợ lẫn nhau.
Trò chơi xây dựng là loại trò chơi biểu hiện khả năng tạo hình của trẻ, từ
những khối gỗ, khối nhựa, hộp giấy… với những hình dạng kích thước khác
nhau, trẻ có thể lắp ghép xây dựng nên những công trình như: Công viên, lăng
Bác,... Hoặc từ những vật liệu thiên nhiên như vỏ sò, hến, ốc, đá, sỏi… trẻ xây
nên những vườn cây, ao cá, khu nuôi trồng thủy hải sản...
Trong những công trình đó, những sáng kiến của trẻ được bộc lộ rõ rệt, tùy
theo hoàn cảnh sống, vốn sống và khả năng tưởng tượng, mỗi trẻ đều có những
khả năng riêng biệt và được biểu hiện trong các công trình của mình. Qua trò
chơi trẻ thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu về đặc điểm, tính chất của thế giới xung
quanh đặc biệt là đồ vật xung quanh trẻ.
Thông qua trò chơi trẻ rèn luyện khả năng lắp ghép xây dựng, đồng thời
phát triển trí tưởng tượng, ý thức tình cảm, tính tò mò, tính ham hiểu biết và đó
cũng là những phẩm chất cần thiết của con người trong thời đại phát triển.
Để giúp trẻ chơi nhiều và trải nghiệm nhiều hơn tôi đã trăn trở và ấp ủ suy
nghĩ rất nhiều để quá trình chơi ở góc xây dựng đạt kết quả cao để trẻ được tạo
ra sản phẩm của mình là công trình xây dựng. Và tôi đã đi vào nghiên cứu với
đề tài: “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giúp trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi
chơi trò chơi xây dựng tại Trường mầm non Nga Thái”. Làm sáng kiến kinh

nghiệm của mình năm học: 2014 – 2015 với mong muốn góp một phần nhỏ bé
của mình trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng giáo dục trẻ
trong trường mầm non thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm học chung của nhà
trường.

2


B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN.

Trò chơi xây dựng là hình thành biểu tượng về mô hình mà sản phẩm trẻ
tạo ra đó là công trình, là một quá trình mà trẻ đã được quan sát, tích luỹ. Để tạo
được một công trình hoàn thiện trẻ vừa có nhận thức đúng về mô hình và khâu
thẩm mỹ. Trong quá trình xây dựng nhận thức của trẻ được hình thành mô hình
đó như thế nào? để xây dựng cho đúng, chuẩn, đẹp và dưới sự hướng dẫn của cô
giáo. Trẻ phải tự phân bố, bố trí không gian xây dựng sao cho hợp lý để công
trình đó đẹp và hấp dẫn hơn. Từ đó làm cho tư duy sáng tạo của trẻ được hình
thành và thẩm mỹ cũng được phát triển hơn. Vì vậy, trong hoạt đông vui chơi
của trẻ “Trò chơi xây dựng” không thể thiếu được trong hoạt động “Một ngày
hoạt động của trẻ” tại trường mầm non.
Như chúng ta đã biết trẻ mầm non “ Học bằng chơi, chơi bằng học” vai
trò của trò chơi xây dựng cũng cực kỳ quan trọng trong quá trình tư duy của trẻ.
Qua trò chơi xây dựng trẻ được giao lưu với bạn, được thảo luận nhiều và nói
lên được ý tưởng. Trẻ được tự phân công công việc “Ai là bác thợ cả”, “ Ai là
bác thợ phụ”.
Trong trò chơi xây dựng cũng rất cần một người chỉ huy cầm đầu xứng lĩnh
nhóm chơi đó để đạt được kết quả tốt. Các bạn chơi ở nhóm xây dựng hầu hết là
các bạn có kiến thức tốt, sự mạnh dạn tự tin có sự tư duy sáng tạo. Muốn tạo
được công trình thì nhóm đó phải có sự đoàn kết và phân công công việc hợp

lý.
Qua trò chơi xây dựng trẻ biết được công việc, nhiệm vụ và các nguyên vật
liệu cần thiết để chơi trò chơi xây dựng. Qua đó chúng ta đã cung cấp thêm kiến
thức của trẻ được mở rộng, vốn từ được nâng lên, ngôn ngữ được hoàn thiện
hơn.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.
1. Thuận lợi:
Trường mầm non Nga Thái là trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I. Vì thế
cơ sở vật chất tương đối khang trang sạch đẹp, có đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho
hoạt động và thuận lợi cho quá trình thực hiện chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục
trẻ. Đặc biệt là tổ chức cho trẻ chơi “ Trò chơi xây dựng”.
- Được Ban giám hiệu nhà trường hỗ trợ mua sắm trang thiết bị, đồ dùng
phục vụ cho hoạt động đầy đủ, phòng học có diện tích rộng rãi, thoải mái phục
vụ cho giờ chơi, đặc biệt thoáng mát, có đủ ánh sáng.
- Đa số phụ huynh nhiệt tình có nhận thức về việc học tập của mình, sẵn
sàng hỗ trợ và tìm kiếm nguyên vật liệu cho việc làm đồ dùng càng thêm phong
phú và đa dạng.
3


- Bản thân tôi cũng có nhiều cố gắng trong quá trình tự học, tự rèn làm đồ
chơi phục vụ cho các góc.
- Được Ban giám hiệu phân công mở chuyên đề hoạt động góc cho chị em
dự giờ dưới sự hỗ trợ của Ban giám hiệu nhà trường.
2. Khó khăn.
Bên cạnh đó vẫn không tránh khỏi những mặt hạn chế cần khắc phục nhất
là góc xây dựng như: Đồ dùng đồ chơi còn hạn chế chưa đủ cho trẻ được hoạt
động trong một khoảng thời gian chơi dài, một số công trình yêu cầu xây dựng
trong chủ đề còn xa lạ với trẻ nông thôn, trẻ chưa nhìn thấy, quan sát tìm hiểu
được các đối tượng mà mình cần xây dựng để xây dựng lại, mô phỏng lại,..

“Công viên, vườn bách thú, Lăng Bác….”,
- Thời gian dành cho việc làm đồ dùng ở các góc còn ít,
- Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đế hoạt động vui chơi của con
hay phê bình cô giáo hay cho trẻ chơi mà ít dạy cho trẻ tập viết, đọc chữ cái, làm
toán..
- Một số trẻ trong lớp còn có tính thụ động ít giao lưu trong giờ chơi.
3. Kết quả thực trạng.
Vào đầu năm học tôi đã tổ chức các giờ hoạt động góc cho trẻ, qua đó tôi
nhận thấy rằng một số nhược điểm lớn là một số trẻ chưa tự xung phong nhận
vai chơi của mình mà chờ cô chỉ định, trẻ chưa tự chọn góc chơi cho chính trẻ,
đa số trẻ còn lẫn lộn giữa góc chơi này với góc chơi kia. trẻ không hứng thú,
một trẻ chưa biết sử dụng đồ chơi đúng mục đích dẫn đến giờ hoạt động góc đạt
tỷ lệ thấp. Cụ thể như sau:
Từ những thuận lợi và khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát và kết quả
đạt được như sau: ( Tháng 9 năm 2014 )
Nội dung khảo sát

Tổng
Kết quả khảo sát
số trẻ Trẻ đạt Tỷ lệ % Trẻ CĐ Tỷ lệ %
Trẻ biết phân công công
32
9
28
23
72
việc trong nhóm
Trẻ biết lựa chọn công
32
10

31
22
69
việc phù hợp với khả năng
của mình.
Trẻ biết lựa chọn nguyên
32
8
25
24
75
liệu phù hợp với công
việc
Trẻ lựa chọn dụng cụ cần
32
9
28
23
72
thiết để giúp cho quá trình
xây dựng
Trẻ tự sáng tạo các ý
32
7
21
25
79
tưởng
4

Qua kết quả khảo sát tôi nhận thấy rằng một số nhược điểm lớn là một số
trẻ ít tự xung phong nhận vai chơi của mình mà chờ cô chỉ định, trẻ chưa biết
phân công công việc trong nhóm, trẻ chưa biết lựa chọn công việc phù hợp với
khả năng của mình, trẻ chưa biết lựa chọn nguyên liệu phù hợp với công việc
đúng mục đích, trẻ chưa tự sáng tạo các ý tưởng dẫn đến giờ hoạt động góc xây
dựng đạt tỷ lệ thấp. Từ đó tôi đã mạnh dạn đưa ra một số giải pháp và đã đem lại
kết quả khá khả thi như sau:
III. CÁC GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN

Trò chơi xây dựng là một trong những trò chơi có sức hấp dẫn có tác động
mạnh đến sự phát triển toàn diện của trẻ mẫu giáo. Tổ chức tốt trò chơi xây
dựng phát huy được tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ. Giáo viên nên tăng
cường sử dụng một số biện pháp tổ chức cho trẻ 4-5 tuổi chơi trò chơi xây dựng
đó là:
1. Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi phong phú và sắp xếp, bố trí đồ chơi ở
góc xây dựng để khuyến khích trẻ sử dụng theo các cách khác nhau:
1.1. Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi phong phú, đa dạng phục vụ cho hoạt
động.
Đồ chơi của góc xây dựng cần đa dạng và phong phú. Nhiều đồ chơi của trẻ
có kích thước nhỏ nên làm lâu, đòi hỏi tôi phải chịu khó kiên trì khi làm đồ chơi
cho trẻ. Ngoài những gì bản thân tôi đã biết tôi còn hỏi thêm ở các bạn đồng
nghiệp để tạo ra các đồ dùng, đồ chơi phong phú hơn, phù hợp với nội dung
chơi.
Muốn cho trẻ hoạt động tốt hoạt động này, thì ngay từ đầu năm học tôi đã
lên kế hoạch cho việc làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ ở góc xây dựng, không lên
một cách chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ chơi
gì, phục vụ cho chủ đề nào?.
Ví dụ: + Với chủ đề: “Trường mầm non” trẻ chơi trò chơi “ Xây trường
mầm non” của bé. Để trẻ chơi được trò chơi này, tôi xác định cần phải làm một

số đồ dùng đồ chơi đó là: Hàng rào để trẻ lắp ghép khuôn viên trường. Gạch để
trẻ xây trường, hoa, cây cảnh, và một số đu quay, cầu trượt, bập bênh… Đồng
thời tôi cần phân loại những đồ chơi đâu là đồ chơi mua sẵn, đâu là đồ chơi tự
làm và những đồ chơi gì cần làm bổ sung để tôi và trẻ cùng làm.
Hay: Ở chủ đề “ Giao Thông” trẻ xây “ Nhà ga, bến phà” cần phải có
những đồ chơi như: Thảm cỏ, hoa, hàng rào, ô tô, máy bay, tàu thủy, thuyền
buồm, ga tàu.... để trẻ chơi trò chơi xây nhà ga, bến phà.
- Với chủ đề: “ Thế giới thực vật ” trẻ chơi xây dựng “ Vườn cây của bé”
để trẻ chơi được trò chơi này tôi đã chuẩn bị một số đồ chơi đó là: Hàng rào,
Cây xanh, cây ăn quả, một số loại rau, một số loại hoa… đặc biệt đây là những
đồ chơi do chính tôi và trẻ cùng làm để tạo được hứng thú cho trẻ khi tham gia
thực hiện…
+ Ở chủ đề: “ Thế giới động vật” trẻ chơi “ Xây dựng trang trại chăn
nuôi”; “ Vườn bách thú” “ Ao cá” … Để chơi được trò chơi này tôi cần chuẩn
5


bị đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động: Các con vật sống trong rừng, trong gia
đình, dưới nước…
+ Chủ đề “ Tết và Mùa xuân” thì cô giáo cần chuẩn bị đồ dùng như: Lon
nước yến, hộp giấy hình vuông, lá chuối, cành cây khô, giấy màu, hồ dán, tranh
ảnh về ngày tết, bài hát, bài thơ về mùa xuân, … khi trẻ chơi ở các góc trẻ có đủ
đồ dùng để thực hiện một số nội dung như: Làm bánh ngày tết, cắm hoa ngày
tết, hát múa về ngày tết, mùa xuân, xem tranh ảnh về ngày tết, mùa xuân; Tận
dụng khối xốp để làm bánh sinh nhật để tổ chức sinh nhật cho những trẻ có ngày
sinh trong mùa xuân; Tận dụng những cái quạt hư đem dán giấy lại để làm quạt
cho những lúc chơi đóng kịch, cũng từ những chiếc quạt đó tôi có thể hát múa
sử dụng bằng quạt trong giờ hoạt động chung trẻ rất thích.
Hay với chủ đề “ Quê hương – Đất nước – Bác Hồ” trẻ chơi trò chơi Xây
dựng “ Lăng Bác Hồ” Tôi đã chuẩn bị lăng bác làm bằng xốp, cây cảnh, khẩu

hiệu hai bên lăng Bác, lính gác, đèn chùm, hoa cỏ… để trẻ thực hiện trò chơi.
Sau khi xác định được nội dung chơi theo chủ đề và những đồ dùng, đồ
chơi cần thiết phục vụ cho hoạt động. Tôi tiến hành phân loại những đồ dùng, đồ
chơi có sẵn ra, còn lại tôi tận dụng những nguyên vật liệu ở dạng phế liệu sẵn có
ở địa phương, những nguyên vật liệu cần đảm bảo an toàn về tính mạng, không
gây độc hại, không sắc nhọn, không nặng nề đối với trẻ. Như: Dùng xốp màu,
len để tạo thành những cây cau, cây dừa, hoa đào, hoa mai, quả cam, quả dứa…;
Dùng vỏ ngao, vỏ hến tạo thành những con cua con cá…, dùng vỏ chai lọ để tạo
thành những chiếc ô tô, máy cày, tàu hỏa… Dùng vỏ hộp sữa, ống hút tạo thành
cột đèn tín hiệu, đu quay cầu trượt….

( Hình ảnh: Một số đồ chơi tự làm phục vụ cho trẻ chơi trò chơi xây dựng)

6


Đồ dùng đồ chơi phong phú về màu sắc, chủng loại, chất liệu trong đó bao
gồm cả đồ chơi mang tính sản phẩm công nghiệp và đồ chơi tự tạo bằng nguyên
vật liệu thiên nhiên hoặc vật liệu tái sử dụng “vỏ hộp, cát tông, thìa nhựa,
tranh ảnh cũ, vỏ hộp, ống hút...” Các vật liệu trên có thể chuẩn bị bằng cách tôi
mua ở cửa hàng, hoặc huy động phụ huynh thu gom hoặc cô và trẻ sưu tầm, thu
nhặt khi đi dạo chơi và tham quan ...
1.2. Bố trí sắp xếp đồ chơi ở góc xây dựng để khuyến khích trẻ sử dụng
theo các cách khác nhau.
Sau khi đã chuẩn bị được nội dung chơi, chuẩn bị các nguyên vật liệu chơi
phong phú, làm được đồ dùng đồ chơi thì việc bố trí, sắp xếp khu vực chơi xây
dựng phù hợp với diện tích lớp thuận tiện cho việc lựa chọn sử dụng theo ý thích
của trẻ. Đồng thời giúp trẻ nảy sinh ý tưởng và nội dung chơi mới.
Trong quá trình trẻ tham gia và trò chơi, tôi gợi ý để trẻ biết khai thác tối đa
cách sử dụng các nguyên vật liệu, đồ chơi theo nhiều cách khác nhau:

Cuối mỗi chủ đề tôi khuyến khích và tạo cơ hội cho trẻ tham gia thảo luận
về những đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu cần dùng cho chủ đề kế tiếp, sau đó
gợi ý để trẻ chuẩn bị và sắp xếp đồ dùng cùng cho cô.
Mặt khác tôi còn sắp xếp, bài trí nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi trong
khu vui chơi phù hợp với chủ đề.
Thiết kế môi trường, bố trí nguyên vật liệu trong khu vực chơi. Xây dựng
đảm bảo tính thẩm mĩ mang tính mở, phù hợp với quá trình triển khai chủ đề và
luôn tạo sự mới mẻ hấp dẫn kích thích trẻ hoạt động. Không bày quá nhiều đồ
dùng, đồ chơi với mục đích trang trí khu vực chơi là chủ yếu. Nếu quá gọn gàng,
ngăn nắp sẽ hạn chế các hoạt động và không phát huy được khả năng sáng tạo
của trẻ.
Các đồ dùng đồ chơi nguyên vật liệu trong quá trình sắp xếp sao cho dễ lấy,
dễ lựa chọn phù hợp với điều kiện đặc điểm của địa phương. Mỗi chủ đề giáo
viên cần thay đổi đồ chơi, thiết bị chơi để tạo cảm xúc mới và tăng cường hứng
thú hoạt động của trẻ.
Ví dụ: Vật liệu được tôi sắp xếp trong các hộp nhựa, trong rổ, vỏ hộp cũ
được phân loại và ghi rõ nhãn mác theo từng loại như: Khối vuông, khối chữ
nhật, hàng rào, cây cảnh, dụng cụ để xây…
Ngoài cây xanh, tranh ảnh sản phẩm thủ công mỹ nghệ của địa phương...
tôi đã sử dụng chính những sản phẩm của hoạt động của trẻ để trang trí ở những
khu vực chơi.
Khu vực chơi được trang trí hấp dẫn với tên gọi với những hình ảnh phù
hợp giúp trẻ nhận biết khu vực chơi một cách dễ dàng. Tên góc đơn giản gần gũi
dễ hiểu đối với trẻ và phù hợp với nội dung từng chủ đề như “công trình xây
dựng”, “công viên bách thú” “ngôi nhà của bé”, “vườn hoa xuân” và được
7


viết to theo đúng quy định mẫu chữ và giúp trẻ làm quen với chữ viết. Có thể
dán thêm tranh ảnh ở góc này như một gợi ý về nội dung chơi cho trẻ ( như

tranh ảnh về nhà, nhà ở thành phố, nhà ở nông thôn, nhà chung cư...

( Hình ảnh: Sắp xếp đồ dùng, đồ chơi tại góc xây dựng)
Ngoài ra có thêm những bộ trang phụ hoặc đồ dùng của người lớn phù hợp
với nội dung trò chơi để giúp trẻ tham gia vào trò chơi và thực hiện hành động
của vai chơi một cách biểu cảm hơn như bộ quần áo công nhân xây dựng, mũ
bảo hộ lao động, khẩu trang, xẻng, xô, bay, dao xây...
Trong góc chơi xây dựng bố trí nơi trưng bày các sản phẩm lắp ráp xếp
hình của trẻ gồm cả những sản phẩm đã hoàn thiện và những sản phẩm chưa
hoàn thiện. Việc này giúp trẻ phát huy tối đa khả năng sáng tạo của trẻ, kích
thích trẻ nảy sinh những ý tưởng mới trong trò chơi xây dựng.
* Kết quả:
- Tôi đã xác định rõ từng nội dung chơi theo chủ đề.
- Tìm kiếm, siêu tầm và làm nhiều đồ dùng đồ chơi cho trẻ chơi trò chơi
xây dựng.
- 100% trẻ hứng thú tham gia làm đồ dùng, đồ chơi cùng cô.
- Qua việc chuẩn bị đồ dùng đồ chơi phong phú, và sắp xếp khoa học phù
hợp tôi thấy trẻ sử dụng phù hợp và hiệu quả xây dựng của công trình trong chủ
đề được hoàn thiện nhanh và trẻ hứng thú hoạt động hơn trước nhiều.
2. Tổ chức cho trẻ quan sát tranh ảnh, băng đĩa mô hình và thăm quan
các công trình xây dựng.
8


Trước mỗi hoạt động tôi đã chuẩn bị các loại tranh ảnh, băng đĩa hoặc mô
hình về công trình xây dựng để trẻ tri giác một cách cụ thể: Có thể cho trẻ quan
sát trong hoạt động học có chủ định, mọi lúc mọi nơi hoặc ngay trong hoạt động
góc.
Ví dụ: Khi cho trẻ xây dựng “ Lăng Bác” Chủ đề “ Quê hương – Đất
nước – Bác Hồ” đây là chủ đề khó bởi ở nông thông phần đa là các cháu chưa

được một lần ra thăm lăng Bác chính vì vậy để trẻ xây dựng được lăng Bác là
một điều rất khó khăn chính vì vậy ngoài việc chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi
để trẻ chơi được trò chơi này tôi còn phải chuẩn bị thật kỹ những hình ảnh có
liên quan để trẻ tri giác, quan sát và đàm thoại để hiểu được lăng Bác được Xây
dựng ở đâu và nó được xây như thế nào. Bởi vậy tôi đã lên mạng và tìm kiếm
một số hình ảnh: Lăng Bác Hồ, Tháp rùa, Chùa một cột… để giới thiệu cho trẻ
xem qua đó trẻ biết được Lăng Bác là nơi Bác Hồ yên nghỉ và Lăng Bác được
đặt tại thủ đô Hà Nội,… Ngoài ra tôi còn giới thiệu cho trẻ một số hình ảnh gắn
liền với các di tích lịch sử của đất nước như: Hồ gươm trong câu chuyện “ Sự
tích Hồ gươm” “ Chùa một cột” và một số công viên, vườn bách thú … cho trẻ
tìm hiểu và quan sát trong thời gian đón trả trẻ hoặc mọi lúc mọi nơi.

9


( Hình ảnh:Lăng Bác, Tháp rùa, chùa một cột, công viên cây xanh cho trẻ quan
sát)

Trong quá trình trẻ quan sát, tôi hướng dẫn trẻ tới việc trẻ tri giác cấu trúc
chung của công trình xây dựng. Đồng thời nhấn mạnh những vẻ đẹp độc đáo của
đối tượng để tăng hứng thú của trẻ. Sử dụng câu hỏi ngợi mở kích thích trẻ quan
sát trao đổi, thảo luận để khắc sâu hình ảnh, biểu tượng của đối tượng quan sát.
Chẳng hạn đoán xem đây là công trình xây dựng ở đâu ? Công trình xây dựng
cái gì ? có những bộ phận nào? lối đi, cổng ra vào các ô cửa được trang trí như
thế nào? Sau đó tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi xây dựng.

( Hình ảnh: Trẻ xây dựng Lăng Bác Hồ )
Ngoài ra tôi còn tạo điều kiện cho trẻ dạo chơi tham quan, tiếp xúc với
công trình xây dựng ở xung quanh. Chọn công trình xây dựng đẹp, gần gũi với
mục tiêu chủ đề để trẻ được khám phá... ở gần trường để cho trẻ tham quan. Có

thể phối hợp với phụ huynh trẻ để tổ chức cho cả lớp đi tham quan ở những nơi
xa trường.
Ví dụ: Tôi đã phối hợp với cac bậc phụ huynh trong lớp tổ chức cho trẻ đi
tham quan cung văn hóa thiếu nhi Huyện Nga Sơn qua đó tôi thấy 100% phụ
huynh đồng tình ủng hộ, trẻ được trực tiếp quan sát, được tìm hiểu qua thực tế
nên trẻ rất hứng thú. Khi về trường tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi xây dựng “
Cung văn hóa thiếu nhi trẻ thực hiện lại rất tốt.

10


( Hình ảnh: Trẻ đi thăm quan cung văn hoá thiếu nhi huyện Nga Sơn)
Lập kế hoạch cụ thể cho buổi quan sát ( quan sát gì, vào thời điểm nào, cần
đặt câu hỏi gì cho trẻ...) cần tìm hiểu vốn kinh nghiệm và hứng thú của trẻ.
Trong quá trình quan sát giáo viên trao đổi gợi ý hỏi để trẻ khắc sâu biểu tượng
quan sát và mở rộng hiểu biết của trẻ.
Sau khi tham quan giáo viên trò chuyện gợi hỏi để trẻ có thể mô tả lại công
trình xây dựng hoặc nói về những gì trẻ thấy trong chuyến thăm quan.
Ví dụ: Các con được tham quan ở đâu? Hãy kể lại những gì các con nhìn
thấy ? công trình đó được xây dựng như thế nào?...
Giáo viên cần linh hoạt giải quyết các tình huống nảy sinh trong quá trình
tổ chức cho trẻ quan sát và đảo bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ trong quá trình dạo
chơi thăm quan.

( Hình ảnh: Trẻ lớp tôi chơi trò chơi xây dựng “ Vườn cây của bé” )
11


* Kết quả: Từ việc được trược tiếp quan sát các công trình và xem các
công trình qua vi deo các cháu đã mạnh dạn, tự tin trong các công trình của

mình, tôi không phải làm mẫu công trình mà chỉ gợi ý cho trẻ mừng tượng lại và
mô phỏng lại đầy đủ và sáng tạo hơn.
3. Tạo tình huống và tận dụng tình huống nảy sinh trong quá trình trẻ
tham gia trò chơi xây dựng:
Tạo tình huống lôi cuốn trẻ tham gia vào trò chơi xây dựng:
Tình huống có thể tạo ra dưới dạng 1 bài hát, bài thơ, câu chuyện giúp trẻ
có hứng thú động cơ bước vào trò chơi xây dựng. Giáo viên cần tạo bầu không
khí thân thiện, cởi mở để tất cả trẻ đều có thể tham gia.
Quan sát trẻ chơi giúp giáo viên phát hiện được những tình huống nảy sinh
theo diễn biến của trò chơi và sử dụng các tình huống đó kích thích trẻ phát hiện
tìm tòi suy nghĩ, và tìm cách giải quyết.
Ví dụ: Ở chủ đề: Trường mầm non, nội dung chơi “ Xây dựng trường mầm
non” Khi trẻ đã về góc chơi, nhận vai chơi cô có thể đến và tham gia và tạo tình
huống để chơi cùng trẻ như: Xin chào các bác xây dựng. Hôm nay các bác định
xây gì đấy ạ? Ai là thợ cả? Để xây được trường mầm non các bác xây gì trước?
Có những gì? Bác ơi theo tôi Bác phải xây như thế này nhé bác thấy có được
không? Chẳng hạn khi trẻ đang xây dựng hết nguyên vật liệu... giáo viên có thể
đặt câu hỏi: Có thể dùng những gì để tiếp tục công trình xây dựng ? Bác ơi tôi
thấy cửa hàng vật liệu bên cạnh đang còn đấy. Bác có thể cử ai đi mua thêm
nguyên vật liệu đi ?...
Giáo viên có thể tạo tình huống chơi mới gợi mở phát triển nội dung chơi,
mở rộng chủ đề tăng cường sự liên kết giữa các góc chơi để duy trì hứng thú
chơi của trẻ.
Ví dụ: Trẻ đang xây dựng “ Vườn cây của bé”, cô đặt tình huống: Hôm
nay tôi thấy bên cửa hàng giống cây trồng có rất nhiều các loại cây ăn quả các
bác nên mua thêm để trồng đi“ Khi các bác thợ xây” đồng ý mua giáo viên gợi
ý “ đã có vườn để trồng cây chưa? nhiều cây thế này phải có khu vườn rộng
đấy ”, “ tôi thấy chỗ đất này đang còn trống thì phải bác hãy làm gì với chỗ
đất này đi”. Như vậy trẻ sẽ hào hứng bàn nhau xây mở rộng vườn trồng cây.

12


( Hình ảnh: Giáo viên tham gia tạo tình huống cho trẻ )
Không những thế tôi còn gợi mở để trẻ thực tái tạo lại những công việc cần
thiết như: Các Bác ơi! Tôi thấy vườn cây của các bác vừa trồng đẹp lắm rồi
nhưng để cây nhanh tốt thì các bác phải làm gì nữa? ( trẻ trả lời tưới nước cho
cây, mua phân về bón..) Tôi thấy bên cửa hàng còn có cả phân bón cho cây đấy
các bác sang xem thế nào (trẻ trả lời Bác để tôi đi cho) giáo viên liên tiếp đặt ra
các tình huống lôi cuốn trẻ để hoàn cảnh chơi mới, từ đó mở rộng nội dung chủ
đề phạm vi chơi và kéo dài hứng thú chơi của trẻ.
Tình huống chơi cần phát triển một cách tự nhiên không khiên cưỡng và
được trong mối liên hệ với các hoạt động khác.
* Kết quả: Việc tạo ra các tình huống trước trong khi xây dựng đã giúp trẻ
có thêm nhiều sáng tạo trong công trình và công trình của trẻ hoàn thiện hơn.
4. Phối kết hợp với các góc chơi khác.
Một nhà giáo dục học người Nga đã nói “Sự phong phú của nhân cách phụ
thuộc vào sự phong phú của các mối quan hệ xã hội” “. Góc xây dựng ở Mẫu
Giáo phải có mối quan hệ qua lại giữa các góc khác. Tuy góc xây dựng được
chơi độc lập trong nhóm lớp tuy nhiên nếu chúng ta không biết phối kết hợp với
các góc chơi khác thì góc chơi sẽ trở nên đơn diệu và nhàm chán.
Tôi luôn luôn làm phong phú các mối quan hệ xã hội cho trẻ bằng cách liên
kết các góc chơi theo chủ đề thành một xã hội thu nhỏ, trong đó có nhiều ngành
nghề khác nhau, góc xây dựng ở mẫu giáo phải có mối quan hệ qua lại giữa các
góc chơi khác, khi đó trẻ không những đặt mối quan hệ trong cùng một nhóm
mà còn biết nhân rộng mối quan hệ với các nhóm khác. Khi chơi xây dựng,
13


ngoài tạo một công viên nhất định, cô giáo còn có thể gợi ý cho trẻ mở rộng liên

kết với các góc khác bằng những đường nối từ góc này sang góc kia, như từ khu
chợ đến góc gia đình, từ khu vui chới đến cửa hàng, lúc này góc xây dựng làm
nhiệm vụ trung tâm nối các góc lại với nhau, muốn đi chợ phải đi băng qua góc
xây dựng,..
Tuy nhiên, ở góc chơi này tôi cũng gặp khó khăn về vật liệu xây dựng. Để
khắc phục điều này bản thân cũng cần phải hiểu được ý nghĩa của từng góc chơi
và hướng lái trẻ bằng cách kết hợp các góc chơi với nhau.
* Ví dụ: Trong trò chơi xây dựng ở chủ đề “Thế giới động vật” “Góc xây
dựng” xây công trình “Trang trại chăn nuôi” thì cô phải hiểu được trang trại
chăn nuôi cần có rất nhiều vật nuôi. Trong quá trình trẻ xây dựng tôi đến “Góc
xây dựng” và gợi mở cho trẻ như “Tôi thấy hôm nay các bác ở trung tâm con
giống có bán rất nhiều con giống tốt, các bác xây dựng đến xem có mua được
con giống về nuôi trong trang trại chăn nuôi của mình không” , tôi còn đến
“Góc tạo hình” gợi ý như “Các bác ở góc tạo hình hôm nay làm rất nhiều các
con vật đẹp đấy, mà hôm nay các bác xây dựng lại chuẩn bị khánh thành công
trình xây dựng các bác hãy mang sản phẩm của mình tặng cho các bác góc xây
dựng đi nhé,..”
Góc xây dựng còn là chỗ trưng bày sản phẩm của góc tạo hình sau khi trẻ
làm xong những sản phẩm, từ đó trẻ có thể kết thúc buổi chơi vào góc xây dựng,
như đi khánh thành công trình “Công viên cây xanh” và kết thúc hoạt động chơi
một cách nhẹ nhàng.
* Kết quả: Qua việc phối hợp các góc chơi khác đã giúp cho “Góc chơi
xây dựng thêm phong phú, đa dạng đồ chơi, công trình đầy đủ, đẹp hơn và quan
hệ các nhóm chơi và quan hệ của trẻ trong lớp học cũng được phát triển tốt hơn.
5. Cung cấp kiến thức, mô hình qua hoạt động khác.
* Hoạt động học có chủ định: Trong hoạt động học có chủ định tôi cũng
tân dụng để cung cấp kiến thức cho trẻ.
Ví dụ: Hoạt động “Khám phá khoa học”
Với đề tài “Tìm hiểu về quê hương làng xã nơi trẻ sinh sống” Chủ đề
“Quê hương- Đất nước - Bác Hồ” Tôi cho quay hình ảnh về cánh đồng cói,

hình ảnh về núi Mai An Tiêm, hình ảnh đài tưởng niệm xã Nga Thái cóp vào
đĩa. Trong quá trình hoạt động tôi mở cho trẻ xem các hình ảnh và cùng trò
chuyện về các hình ảnh đó. Đặc biệt là hình ảnh đài tưởng niệm xã tôi thấy đến
khi cho trẻ hoạt động ở góc xây dựng thì trẻ đã xây dựng được công trình theo ý
tưởng của tôi.

14


(Hình ảnh: Các cháu Trường MN Nga Thái đi thăm quan đài tưởng niệm )
* Hoạt động ngoài trời:
Hoạt động ngoài trời là hoạt động giúp trẻ được gần gũi với thiên nhiên và
trực tiếp được quan sát như mô hình cây cối, con vật... do vậy qua hoạt động
ngoài trời cũng cung cấp cho trẻ kiến thức về mô hình để quá trình trẻ thực hiện
trò chơi xây dựng được tốt hơn.
Ví dụ: “ Quan sát công viên cây xanh”. Chủ đề “Thế giới thực vật” qua
hoạt động quan sát công viên cây xanh trẻ biết được quy mô của công viên đó
được xây dựng như thế nào?
Từ đó mà khi trẻ chơi trò chơi xây dựng “Xây dựng công viên cây xanh”
trẻ sẽ thực hiện xây dựng công trình một cách dễ dàng và chính xác
Hoặc cho trẻ quan sát “Vườn cây ăn quả” để trẻ xây dựng Vườn cây của bé
có các khuôn viên được đẹp hơn, trẻ nhớ chi tiết các khuôn viên trong vườn,...từ
đó khi trẻ xây dựng công trìmh “ Vườn cây của bé” Hoặc các công trình khác
trẻ cũng có kiến thức để lắp ghép tạo ra vườn hoa đẹp
* Kết quả: Việc cung cấp kiến thức, mô hình cho trẻ qua các hoạt động
khác tôi thấy trẻ cũng có thêm nhiều kiến thức cho hoạt động góc xây dựng, thể
hiện rất rõ qua việc sau mỗi lần tìm hiểu, quan sát xong tôi cho trẻ xây dựng
công trình trẻ cũng nhớ rất rõ các chi tiết cần có trong mỗi công trình đó.
6. Công tác tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh tìm kiếm nguyên
vật liệu phế thải làm đồ dùng đồ chơi phục phụ cho hoạt động góc.

15


Muốn trẻ nâng cao chất lượng hoạt động góc xây dựng và để có sự giáo dục
đồng bộ giữa gia đình và nhà trường là 1 việc làm hết sức cần thiết, bởi tôi nhận
thấy rằng tất cả mọi khó khăn trong học tập không thể thiếu được vai trò giải
quyết khó khăn của phụ huynh.
Bản thân là một giáo viên trực tiếp chăm sóc giáo dục trẻ, tôi luôn đặt lòng
yêu nghề lên trên hết đó là động lực cho tôi phấn đấu học hỏi. Ngoài ra cùng với
sự yêu nghề tôi luôn chú trọng tuyên truyền với các bậc phụ huynh. Ngay từ đầu
năm học để phụ huynh hiểu thêm về ý nghĩa, tác dụng của hoạt động góc, đặc
biệt góc xây dựng tôi đã tổ chức 1 số hoạt động mẫu để giúp phụ huynh có nhận
thức sâu sắc hơn về hoạt động vui chơi này để phụ huynh nhận thức được rằng
hoạt động góc xây dựng là “Học bằng chơi, chơi bằng học” vai trò của trò chơi
xây dựng cũng cực kỳ quan trọng trong quá trình tư duy của trẻ.

( Hình ảnh: Tuyên truyền với các bậc phụ huynh )
Vì vậy, để có được nguồn nguyên vật liệu rất đa dạng và dồi dào nhưng làm
thế nào để tìm kiếm và lấy được chúng một cách dễ dàng nhất để tận dụng các
nguyên vật liệu dễ kiếm, rẻ tiền để làm đồ dùng giúp giáo viên vừa có điều kiện
tiết kiệm chi phí? Đó cũng là một vấn đề không đơn giản. Chính vì vậy tôi đã
dùng biện pháp là tuyên truyền phối kết hợp với phụ huynh để cùng hỗ trợ trong
việc sưu tầm, tìm kiếm các nguyên vật liệu cần thiết cho việc thực hiện các chủ
đề giáo dục.
Trong năm học có thể chia làm nhiều đợt huy động phụ huynh, cũng có thể
phụ huynh đem vào ngay. Giáo viên có thể trao đổi trước từ đầu năm học đến
16

các chủ đề thì huy động thêm. Việc lựa chọn nguyên vật liệu để làm ĐDĐC cần
chú ý:
- Lựa chọn các nguyên vật liệu phải sạch, đảm bảo an toàn.
- Tận dụng những nguyên vật liệu phổ biến, rẻ tiền.
- Những vật liệu dễ vận động được từ phụ huynh, học sinh đóng góp.
- Vật liệu có màu sắc đẹp, có kích thước phù hợp vừa với tầm tay trẻ
Ví dụ:
+ Để làm ngôi nhà bằng cói thì tôi đã tuyên truyền phụ huynh mang cói
khô đến lớp vì đây là sản phẩm sẵn có ở địa phương. Đặc biệt quê tôi nổi tiếng
với vùng chiếu cói Nga Sơn, việc lựa chọn các nguyên vật liệu từ cói, lõi cói để
làm ra các loại đồ chơi rất phong phú, từ đó lồng ghép vào các bài học rất bổ ích
cho trẻ.
+ Để làm các bức tranh phục vụ cho chủ đề giáo dục tôi đã vận động phụ
huynh mang những tờ lịch cũ, hoạ báo, vỏ trai, vỏ ngao, hột hạt,... để làm đồ
dùng đồ dạy học cho trẻ.

( Tranh chủ đề: Thế giới động vật)
+ Làm chiếc thuyền bằng mo cau, chiếc ô tô bằng hộp bánh tôi đề nghị phụ
huynh tìm kiếm và cho trẻ mang tới lớp.

17


Hay để làm những con công thật
ngộ nghĩnh đáng yêu tôi đã vận động phụ huynh tìm kiếm những hộp sữa chua
bỏ đi để làm những con công cho trẻ chơi

Qua trò chơi xây dựng phụ huynh thấy con mình đựơc thể hiện sự hiểu biết
khi xây dựng, trẻ được giao lưu với bạn, được thảo luận nhiều và nói lên được ý
tưởng. Trẻ được tự phân công công việc “Ai là bác thợ cả”, “ Ai là bác thợ

phụ”. Phụ huynh còn thấy được vai trò của những trẻ được làm thủ lĩnh trong
các buổi chơi sẽ giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trong cuộc sống, các cháu chơi ở
nhóm xây dựng hầu hết là các bạn có kiến thức tốt, sự mạnh dạn tự tin có sự tư
duy sáng tạo.
Muốn tạo được công trình thì nhóm đó phải có sự đoàn kết và phân công
công việc hợp lý, làm việc theo quy trình từ đơn giản đến phức tạp, từ trong ra
ngoài
Ví dụ: Trẻ biết xây dựng công trình hoàn thiện xong mới xây cổng của
công trình.

18


Ngoài ra tôi còn trò chuyện, trao đổi với phụ huynh về các công trình của
trẻ trong chủ đề để phụ huynh cùng tôi sưu tầm các nguyên liệu phế thải để làm
đồ dùng, đồ chơi cho các cháu học.
Mặt khác tôi tuyên truyền với phụ huynh có điều kiện cho trẻ đi thăm quan
du lịch để trẻ được mở mang kiến thức và khơi dạy lòng ham hiểu biết về quá
trình phát triển lịch sử của đất nước như quan sát các công trình “ Lăng Bác”,
“Viện bảo tàng” để trẻ nhận thức được về mô hình thực tế, vì trẻ mầm non quá
trình tư duy còn hạn chế. Để quá trình chăm sóc nuôi dưỡng trẻ được tốt rất cần
sự phối kết hợp giữa gia đình và phụ huynh một cách hợp lý. Từ đó quá trình
phát triển nhận thức của trẻ được hoàn thiện hơn.
* Kết quả:
Việc cho trẻ tự làm ĐDĐC được phụ huynh đồng tình hưởng ứng, đến cuối
năm có tới 85% phụ huynh tham gia thu thập nguyên vật liệu, tạo điều kiện giúp
tôi hoàn thành tốt công việc của mình.
Phụ huynh luôn quan tâm động viên kịp thời tới trẻ, hướng lái trẻ nhiều hơn
tới việc làm đồ chơi và giữ gìn chúng.
IV. KIỂM NGHIỆM:

Sau một năm nghiên cứu kết quả trên bản thân tôi được trao dồi thêm kiến
thức và rút thêm kinh nghiệm khi hướng dẫn trẻ chơi trò chơi xây dựng. Qua đó
tôi tiến hành khảo sát lần 2 kết quả trên cháu như sau:
Kết qủa khảo sát lần 2 ( Tháng 4 năm 2015 )
Kết quả khảo sát

Nội dung khảo sát

Tổng
số trẻ

Trẻ đạt

Tỷ lệ %

Trẻ chưa
đạt

Tỷ lệ
%

Trẻ biết phân công công
việc trong nhóm.
Trẻ biết lựa chọn công
việc phù hợp với khả năng
của mình.
Trẻ biết lựa chọn nguyên
liệu phù hợp với công
việc
Trẻ lựa chọn dụng cụ cần

thiết để giúp cho quá trình
xây dựng
Trẻ tự sáng tạo các ý
tưởng

32

28

87

4

13

32

29

91

3

0,9

32

28

88

4

12

32

28

88

4

12

32

27

84

5

16

19


Qua bảng chất lượng các cháu đã tăng lên rõ rệt so với đầu năm.
* Đối với cô:

Bản thân tôi đã rút được nhiều kinh nghiệm trong việc lựa chọn các phương
pháp, biện pháp đồ dùng đồ chơi, các hình thức phong phú để tạo hứng thú, sự
hấp dẫn đối với trẻ tạo cho trẻ sự tích cực sáng tạo có hiệu quả mà không làm
cho trẻ nhàm chán vào các hoạt động khác.
* Đối với phụ huynh:
Phụ huynh nhiệt tình trong việc cùng cô tìm kiếm nguyên vật liệu làm đồ
dùng đồ chơi cho trẻ.
Đặc biệt có một số phụ huynh cho con đi thăm quan du lịch, quan sát các
công trình nổi tiếng.
Trên đây là một số biện pháp mà tôi đã thực hiện tốt với hoạt động góc “trò
chơi xây dựng”. Rất mong được sự đóng góp của các đồng chí, đồng nghiệp để
tôi phát huy sáng kiến được tốt hơn.
C. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
I. KẾT LUẬN

Muốn trẻ hoạt động tốt góc xây dựng và đưa góc xây dựng vào trong đời
sống hàng ngày của trẻ ở trường mầm non thì trước hết:
- Người giáo viên phải nắm vững kiến thức kỹ năng cơ bản của hoạt động
góc, đặc biệt là góc xây dựng.
- Giáo viên luôn là người tạo cơ hội cho trẻ hướng dẫn gợi mở cho trẻ khi
tham gia hoạt động.
- Thực hiện tốt công tác tham mưu để có sự quan tâm động viên kịp thời và
chỉ đạo sâu sắc của BGH.
- Luôn động viên trẻ thường xuyên, kịp thời và có sự nổ lực của các cháu.
- Kết hợp chặt chẽ với hội phụ huynh để có sự gíup đỡ theo yêu cầu của nhà
trường tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức thực hiện.
- Bản thân tôi không ngừng học hỏi, tham khảo tài liệu, tham quan học tập
sáng tạo trong phương pháp giảng dạy.
- Sáng kiến này không tránh khỏi những thiếu sót. Vậy tôi rất mong nhận
được sự quan tâm giúp đỡ của các đồng nghiệp và các cấp trong quá trình xét

duyệt.
II. ĐỀ XUẤT:
Qua 8 năm công tác với đồng lương ít ỏi nhưng với một tấm lòng yêu nghề.
Tôi vẫn thực hiện tốt công tác chăm sóc và giáo dục trẻ. Nhưng nay có sự quan
tâm của Đảng và ngành giáo dục chế độ của chúng tôi đã được mở sang một
trang mới. Do vậy tôi cũng yên tâm công tác và chăm sóc giáo dục các cháu tốt

20


hơn nữa. Do vậy tôi chỉ kiến nghị thêm mong các cấp, các ngành, phòng giáo
dục quan tâm hơn nữa về đồ dùng đồ chơi cho các cháu, hỗ trợ với chúng tôi để
bổ sung thêm đồ dùng đồ chơi.
Trên đây, là bài viết sáng kiến kinh nghiệm của tôi về việc “ Một số biện
pháp nâng cao chất lượng giúp trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi chơi trò chơi xây dựng
tại Trường mầm non Nga Thái”. Rất mong được sự góp ý của Hội đồng khoa
học ngành cũng như của các bạn đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Nga Sơn, ngày 15 tháng 4 năm 2015
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác.

Trịnh Thị Oanh

Nguyễn Thị Nhung

21