LUẬN văn tốt NGHIỆP bồi DƯỠNG đạo đức CÁCH MẠNG CHO THANH NIÊN ở HUYỆN SÔNG lô TỈNH VĨNH PHÚC HIỆN NAY

2BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT
CHỮ VIẾT ĐẦY ĐU

Ban chấp hành
Chính trị quốc gia
Chủ nghĩa xã hội
Nhà xuất bản
Trung học cơ sơ
Trung học phổ thông
Xã hội chủ nghĩa

CHỮ VIẾT TẮT

BCH
CTQG
CNXH
Nxb
THCS
THPT
XHCN


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU
Chương 1

1.1.
1.2.

3

MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN BỒI
DƯỠNG ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG CHO THANH
NIÊN Ở HUYỆN SÔNG LÔ - TINH VINH PHUC
HIÖN NAY
Đạo đức cách mạng và bồi dưỡng đạo đức cách
mạng cho thanh niên
Thực trạng và nguyên nhân bồi dưỡng đạo đức cách

9
9

mạng cho thanh niên ở huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh
Phúc hiện nay
Chương 2

24

YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP CHU YẾU BỒI
DƯỠNG ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG CHO THANH
NIÊN Ở HUYỆN SÔNG LÔ - TINH VINH PHUC
41

2.1.

HiÖN NAY
Yêu cầu bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh

41

2.2

niên ở huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay
Một số giải pháp cơ bản để bồi dưỡng đạo đức cách
mạng cho thanh niên ở huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh
Phúc hiện nay

KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

46
64
65
67


3
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ thiên tài của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động, người anh hùng dân tộc vĩ đại, người cha kính
yêu chúng ta đã dạy: "Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có
những con người xã hội chủ nghĩa" [11, tr.310]. Người rất quan tâm đến giáo
dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho các thế hệ thanh niên cách mạng Việt
Nam, trước lúc đi xa Người còn căn dặn Đảng ta: Đảng cần phải chăm lo giáo
dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây
dựng CNXH vừa "Hồng" vừa "Chuyên".
Ngay từ những ngày đầu đất nước ta bước vào công cuộc đổi mới, tại
Đại hội VI, Đảng ta đã chỉ rõ: Vấn đề đạo đức xã hội đang được đặt ra một
cách cấp bách. Trong công cuộc đổi mới đất nước, bên cạnh các thành tựu to

lớn đã đạt được, tình hình xã hội nước ta hiện nay còn tồn tại một số tiêu cực
cần phải giải quyết. Một trong những tiêu cực nổi lên đó là sự suy thoái về
đạo đức, lối sống ơ một bộ phận trong xã hội và trong đó có thanh niên. Thực
trạng đó đang là rào cản đối với công cuộc đổi mới toàn diện đất nước hiện
nay và cần phải được đấu tranh khắc phục kịp thời. Bơi vậy, bồi dưỡng đạo
đức cách mạng cho thanh niên nói chung, thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh
Vĩnh Phúc nói nói riêng trong tình hình hiện nay là một nhiệm vụ cấp thiết
nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới, đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước gắn với phát triển kinh tế trí
thức và hội nhập kinh tế quốc tế, thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược
của cách mạng nước ta, đó là xây dựng thành công CNXH và bảo vệ vững
chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Là một bộ phận của thanh niên cả nước, thanh niên huyện Sông Lô có
vai trò rất to lớn trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Vĩnh Phúc,


4
góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Đây là lực lượng
đông đảo đang xung kích, đi đầu thực hiện đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước, thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng,
văn minh”[24, tr 70]. Do vậy, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên ơ
huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay có vai trò rất quan trọng góp xây
dựng nền đạo đức mới, con người mới XHCN của tỉnh và đất nước.
Mặt khác, do tính chất phức tạp của nền kinh tế thị trường thời kỳ quá độ
lên CNXH; sự chống phá thường xuyên, thâm độc của kẻ thù đối với thanh
niên; cùng với các nguyên nhân khách quan và chủ quan khác đã khiến một bộ
phận không nhỏ thanh niên nói chung và thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh
Vĩnh Phúc nói riêng đã và đang suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống, xa
rời mục tiêu lý tương của Đảng, phai nhạt niềm tin vào tính tất thắng của con
đường đi lên CNXH mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Điều này đã

gây ra các hậu quả tiêu cực làm ảnh hương đến bản chất và truyền thống cách
mạng cao đẹp mà các thế hệ thanh niên đi trước của huyện Sông Lô đã dày
công vun đắp. Bơi vậy, để thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế
-xã hội mà Đại hội Đảng Bộ huyện Sông Lô lần thứ II đã xác định, đòi hỏi đặt
ra yêu cầu cấp thiết là phải đấu tranh khắc phục các biểu hiện tiêu cực về đạo
đức; đồng thời tích cực bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên ơ huyện
Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc - Lực lượng có vai trò to lớn thực hiện thắng lợi sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Với lý do trên, tác giả đã lựa chọn và thực hiện đề tài: "Bồi dưỡng đạo
đức cách mạng cho thanh niên ở huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay".
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Vấn đề đạo đức, đạo đức cách mạng cho thanh niên nói đã được Chủ
tịch Hồ Chí Minh, các nhà lãnh đạo của Đảng, đề cập một cách toàn diện và
sâu sắc. Đây cũng là vấn đề đã và đang được sự quan tâm nghiên cứu của
nhiều nhà khoa học.


5
Hiện nay, đã có nhiều công trình khoa học có liên quan đến đề tài
nghiên cứu của tác giả đã được công bố. Trong đó, có các công trình tiêu
biểu như: "Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh - truyền thống dân tộc và nhân
loại", Giáo sư Vũ Khiêu chủ biên, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội, 1993;
"Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức", Phó Giáo sư Thành Duy chủ biên,
Nxb CTQG, Hà Nội, 1996... Các công trình trên đã nghiên cứu một cách
sâu sắc và có hệ thống về tư tương đạo đức Hồ Chí Minh, khẳng định vai
trò và giá trị to lớn của nó trong sự nghiệp cách mạng của đất nước. Mặc
dù nghiên cứu từ những góc độ khác nhau, song các tác giả đều thống nhất
trong cách khái quát nội dung đạo đức cách mạng và vai trò đạo đức cách
mạng theo tư tương Hồ Chí Minh.
Trong các năm qua, đã có nhiều tác giả quan tâm nghiên cứu về tác

động của cơ chế thị trường đến sự biến đổi giá trị và thang giá trị đạo đức ơ
nước ta, trong đó có các công trình tiêu biểu như: "Quan hệ giữa đạo đức và
kinh tế trong việc định hướng các giá trị đạo đức hiện nay", Tiến sĩ Nguyễn
Thế Kiệt, Tạp chí Triết học, Số 6, 12/1996; "Sự biến đổi của thang giá trị đạo
đức trong nền kinh tế thị trường với việc xây dựng đạo đức mới cho cán bộ
quản lý ở nước ta hiện nay", Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Chí Mỳ chủ biên,
Nxb CTQG, Hà Nội 1999; “Về định hướng xã hội chủ nghĩa trên các lĩnh vực
cơ bản của đời sống xã hội”, Giáo sư Trần Xuân Trường chủ biên, Đề tài
KX07.01, Nxb CTQG, Hà Nội 1999; “Giáo dục tư tưởng cách mạng cho thế
hệ trẻ Việt Nam trong tình hình mới”, Tiến sĩ Phạm Đình Nghiệp chủ biên,
Nxb Bến Tre 2000... Các công trình trên đi tìm hiểu tác động của cơ chế thị
trường đến đời sống đạo đức ơ nước ta hiện nay và đều thống nhất cho rằng,
sự biến đổi của hệ thống giá trị, thang giá trị đạo đức ơ nước ta hiện nay là
một tất yếu. Tác giả của các công trình trên cho rằng, định hướng giá trị đạo
đức trong điều kiện hiện nay là cần thiết và cấp bách trong xây dựng nền đạo
đức mới ơ nước ta hiện nay.


6
Tuy nhiên, dưới góc độ chính trị xã hội vấn đề: "Bồi dưỡng đạo đức
cách mạng cho thanh niên ở huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay"
chưa có công trình nào đề cập tới. Với đề tài nghiên cứu đã lựa chọn, tác giả
hy vọng sẽ góp phần làm sâu sắc hơn các vấn đề lý luận và thực tiễn cấp bách
đang đặt ra trong quá giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên
ơ huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng và thanh niên cả nước nói chung.
3. Mục đích và nhiệm vụ cơ bản của luận văn
* Mục đích:
Luận văn luận giải làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn của việc
bồi dưỡng đạo đức các mạng cho thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh
Phúc hiện nay, trên cơ sơ đó đề xuất một số yêu cầu và các giải pháp cơ bản

nhằm bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh
Vĩnh Phúc hiện nay.
* Nhiệm vụ:
- Phân tích làm rõ đạo đức cách mạng và vai trò của việc bồi dưỡng
đạo đức cách mạng cho thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc.
- Đánh giá đúng thực trạng, nguyên nhân của bồi dưỡng đạo đức cách
mạng cho thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay.
- Đề xuất một số yêu cầu và giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả
bồi dưỡng đạo đúc cách mạng cho thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh
Phúc hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu:
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh
Vĩnh Phúc.
*Phạm vi nghiên cứu:
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng của thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh
Vĩnh Phúc từ 2008 đến nay.


7
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận:
Luận văn được xây dựng trên cơ sơ lý luận là hệ thống các quan điểm
cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tương Hồ Chí Minh và đường lối quan
điểm của Đảng ta về đạo đức và đạo đức cách mạng. Tác giả có vận dụng, kế
thừa kết quả của các công trình khoa học của các tác giả có liên quan đến đề
tài nghiên cứu.
* Cơ sở thực tiễn:
Trên cơ sơ là tình hình đời sống xã hội, đời sống của thanh niên nói chung
và đời sống đạo đức của thanh niên ơ huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng,

đặc biệt là trong thời kỳ đổi mới đất nước. Luận văn còn dựa vào các văn kiện và
báo cáo tổng kết về công tác thanh niên của Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng
sản Hồ Chí Minh và của Huyện Đoàn Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc.
Luận văn còn dựa vào các số liệu điều tra, khảo sát về thanh niên của
một số công trình khoa học có liên quan về thực trạng bồi dưỡng đạo đức
cách mạng trong tình hình hiện nay.
* Phương pháp nghiên cứu:
Trên cơ sơ phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ
nghĩa duy vật lịch sử, luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu
của khoa học chuyên ngành: phân tích - tổng hợp, lôgíc - lịch sử, so sánh
thống kê, điều tra xã hội học, xử lý số liệu, xin ý kiến chuyên gia...để làm
sáng tỏ các vấn đề mà luận văn đã đặt ra.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn cung cấp một số vấn đề có ý nghĩa phương pháp luận trong
bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên ơ huyÖn S«ng Lô - tỉnh Vĩnh
Phúc hiện nay, để góp phần vào phát triển, hoàn thiện nhân cách của họ và
đáp ứng phần nào của thực tiễn nâng cao chất lượng toàn diện của nhân tố con
người trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.


8
Luận văn còn cung cấp cho cán bộ, các tổ chức Đoàn thanh niên ơ
huyện Sông Lô - tỉnh Vĩnh Phúc một số vấn đề mới để nâng cao chất lượng
toàn diện của người thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Việt Nam XHCN.
Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong giảng dạy
đạo đức cách mạng ơ các trung tâm và trường chính trị tỉnh.
7. Kết cấu của luận văn
Luận văn gồm phần mơ đầu, 2 chương (4 tiết), kết luận, danh mục tài
liệu tham khảo và phụ lục.

9
Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN BỒI DƯỠNG ĐẠO ĐỨC
CÁCH MẠNG CHO THANH NIÊN Ở HUYỆN SÔNG LÔ TỈNH VĨNH PHÚC HIỆN NAY
1.1. Đạo đức cách mạng và bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho
thanh niên
1.1.1. Đạo đức cách mạng và những biểu hiện đạo đức cách mạng
cuả thanh niên hiện nay
a. Đạo đức và đạo đức cách mạng
Đạo đức là toàn bộ những quy tắc nhằm điều chỉnh và đánh giá cách
ứng xử của con người trong quan hệ với nhau và quan hệ xã hội, được thực
hiện bơi niềm tin cá nhân, bơi truyền thống và sức mạnh của dư luận xã hội.
Đạo đức là một hình thái của ý thức xã hội, có thể coi là xuất hiện sớm nhất
trong sự phát triển của lịch sử. Trong xã hội cộng sản nguyên thủy, các chẩn
mực và quy tắc này cũng được củng cố trong cuộc sống của mỗi cộng đồng.
Khi sự ra đời của chế độ chiếm hữu nô lệ, ý thức đạo đức được hình thành
và phát triển với tính cách là một hình thái riêng của ý thức xã hội. Nhưng
do hạn chế về lập trường giai cấp và thế giới quan, các quan niệm trước Mác
đều giải thích một cách sai lầm về nguồn gốc, bản chất, vai trò của đạo đức
trong lịch sử.
Trên cơ sơ thế giới quan duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, C.Mác
và Ph.Ăng ghen đã xem xét toàn bộ những tư tương đạo đức của nhân loại từ
xa xưa, tổng kết và đưa ra những luận điểm khoa học về đạo đức. Hai ông đã
chỉ ra sự tất yếu xuất hiện một kiểu đạo đức mới trong lịch sử - đạo đức cách
mạng của giai cấp công nhân. Theo Ph.Ăng ghen, đây là nền đạo đức “đáng
tiêu biểu cho sự lật đổ hiện tại, biểu hiện cho lợi ích của tương lai, tức là đạo
đức vô sản, là thứ đạo đức có một số lượng nhiều nhất những nhân tố hứa hẹn
một sự tồn tại lâu dài” [5, tr.143].

10
Tiếp tục tư tương của C.Mác và Ph.Ăng ghen, trong quá trình đấu tranh
chống lại các học thuyết đạo đức duy tâm, phản động đang đầu độc giai cấp
công nhân và nhân dân lao động, V.I.Lênin đã khẳng định sự tất yếu ra đời
của “luân lý cộng sản” và “đạo đức cộng sản”. Trong đó, V.I Lênin đã chỉ ra
thực chất cách mạng của nội dung đạo đức mới, “đó là những gì góp phần phá
hủy xã hội cũ của bọn bóc lột và góp phần đoàn kết tất cả những người lao
động chung quanh giai cấp vô sản đang sáng tạo ra xã hội mới của những
người cộng sản”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà tư tương, lãnh tụ cách mạng đã bàn đến
rất nhiều đến vấn đề đạo đức. Đạo đức do Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập và
dày công xây dựng là đạo đức cách mạng, đây là kiểu đạo đức mới về chất so
với các kiểu đạo đức đã có trong lịch sử nhân loại. Đó là sản phẩm của sự kết
hợp giữa đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc với tinh hoa đạo đức nhân
loại. Trong đó, nó bao gồm những phẩm chất cần thiết phục vụ cho sự nghiệp
đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân để cải tạo và xóa bỏ chế độ xã
hội cũ, xây dựng thành công chế độ xã hội mới, giải phóng triệt để nhân dân
lao động khỏi mọi ách áp bức, bóc lột, bất công và đem lại cuộc sống ấm no,
tự do, hạnh phúc cho mọi người. Trong quan niệm của chủ tịch Hồ Chí Minh,
với lý tương chính trị của giai cấp công nhân.
Đạo đức cách mạng do Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập và xây dựng có
nội dung cơ bản và cốt lõi là: trung với nước, hiếu với dân, quyết tâm phấn
đâu suốt đời, không ngại hy sinh gian khổ vì độc lập, tự do, hạnh phúc, v×
CNXH. Là cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, là đoàn kết, thật thà, chủ
nghĩa tập thể, chủ nghĩa yêu nước và tinh thần quốc tế vô sản. Mỗi nội dung,
tiêu chuẩn đó lại được biểu hiện một cách sinh động, cụ thể ơ mỗi người, mỗi
lứa tuổi mỗi lĩnh vực công tác khác nhau.

11
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến bồi dưỡng, giáo
dục đạo đức cách mạng cho các thế hệ thanh niên cách mạng nước ta. Trong
đó, vấn đề quan trọng hàng đầu mà Người quan tâm bồi dưỡng, giáo dục
thanh niên là lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, với đất nước và hiếu với
nhân dân. Người rất chú trọng bồi dưỡng các phẩm chất đạo đức cách mạng
cao quý “cần, kiêm, liêm, chính, chính, chí công vô tư” và các đức tính khiêm
tốn, giản dị, tinh thần lao động tích cực, siêng năng, lòng dũng cảm, không sợ
khó khăn gian khổ, trung thực, giản dị cho mỗi thanh niên. Người yêu cầu
thanh niên phải : nâng cao tinh thần làm chủ tập thể, trừ bỏ chủ nghĩa cá nhân,
chớ phô trương hình thức, chớ kiêu ngạo tự mãn.
Vấn đề đạo đức cách mạng đã được nhiều nhà khoa học đi sâu nghiên
cứu và tiếp cận ơ nhiều góc độ khác nhau. Nhưng về thực chất, các góc độ và
phương pháp nghiên cứu đều thống nhất với nhau về các đặc trưng cơ bản
trong nội hàm của khái niệm đạo đức cách mạng như tính giai cấp, tính cách
mạng và khoa học, tính kế thừa trong sự ph¸t triÓn của nó, sự thống nhất giữa
động cơ và hiệu quả trong hành vi của phẩm chất đạo đức.
Trên cơ sơ những quan điểm có tính chất phương pháp luận của các
nhà kinh điển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tương Hồ Chí Minh về đạo đức cách
mạng, vận dụng phương pháp tiếp cận giá trị, chúng ta có thể quan niệm:
Đạo đức cách mạng là một hệ thống giá trị và định hướng giá trị được
thể hiện dưới dạng các nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức xuất phát từ lợi ích sự
nghiệp đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân, tính thực tiễn của nó là
sự thống nhất giữa ý thức và hành vi đạo đức, tạo nên phẩm chất đạo đức yếu tố nền tảng trong nhân cách của người cách mạng.


12
Đạo đức cách mạng mà chúng ta đề cập tới là đạo đức của giai cấp
công nhân và nó mang bản chất cách mạng, khoa học của giai cấp công nhân.

Những nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức đó chứa đựng những nội dung cách
mạng triệt để của hệ tư tương, thế giới quan và lập trường cách mạng, khoa
học của giai cấp công nhân. Trong đời sống hiện thực, đạo đức cách mạng
chính là sự thống nhất giữa phẩm chất chính trị và phẩm chất đạo đức trong
nhân cách người cách mạng. Tính cách mạng, khoa học của đạo đức cách
mạng không chỉ thể hiện ơ nội dung lý luận mà nó còn được thể hiện chính
trong thực tiễn sự nghiệp của giai cấp công nhân.
Đạo đức cách mạng kế thừa và phát triển những tinh hoa văn hóa đạo
đức nhân loại và truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc. Tuy nhiên, trong
qua trình kế thừa và phát triển, giai cấp công nhân phải đấu tranh một cách
kiên quyết và triệt để chống lại các tàn dư tư tương, tập quán của xã hội cũ
của giai cấp thống trị bóc lột. Đạo đức cách mạng là một hệ thống giá trị và
định hướng giá trị được thể hiện dưới dạng các nguyên tắc, chuẩn mực đạo
đức xuất phát từ lợi ích của sự nghiệp cách mạng do giai cấp công nhân tiến
hành. Trong đó, giá trị cơ bản, cốt lõi là lòng trung thành tuyệt đối với sự
nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân, là tinh thần đoàn kết và là chủ
nghĩa yêu nước và tinh thần quốc tế vô sản của giai cấp công nhân.
Đạo đức cách mạng là đạo đức mới của giai cấp công nhân, nó đối lập
và khác về chất so với các kiểu đạo đức đã có trong lịch sử nhân loại. Theo
chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tương Hồ Chí Minh, đạo đức cách mạng, đạo
đức XHCN và đạo đức cộng sản không phải là các kiểu đạo đức khác nhau,
mà nó là sự phản ánh quá trình vận động, phát triển của đạo đức cộng sản ơ
các giai đoạn khác nhau. Đạo đức cách mạng, đạo đức XHCN và đạo đức
cộng sản thống nhất với nhau về bản chất giai cấp công nhân và thống nhất
với nhau ơ mục đích cuối cùng là góp phần đấu tranh cải tạo, xóa bỏ chế độ
xã hội cũ, xây dựng thành công chế độ xã hội mới - xã hội XHCN.
b. Những biểu hiện đạo đức cách mạng của thanh niên
Một là, trung với Đảng, hiếu với dân, nguyện suốt đời phấn đấu cho
cách mạng, cho Tổ quốc và nhân dân.

13
Đây là phẩm chất bao trùm, quan trọng nhất đạo đức cách mạng của
thanh niên, thể hiện trước hết ơ mục tiêu, lý tương sống người cách mạng là
phấn đấu cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, vì hạnh phúc của
nhân dân, chỉ có người cách mạng trong xã hội mới khẳng định được phẩm
chất đạo đức lối sống này.
Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tương Hồ Chí Minh về
đạo đức cách mạng, trung với Đảng, với Tổ quốc là tuyệt đối trung thành với
mục tiêu lý tương của Đảng cộng sản với con đường phát triển đất nước theo
định hướng XHCN. Người đạo đức cách mạng là phải suốt đời phấn đấu cho
sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân lao
động. Có tinh thần cảnh giác cách mạng cao, kiên quyết đấu tranh chống mọi
âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch để bảo vệ Đảng, bảo vệ
chế độ, và nhân dân. Trong mọi điều kiện hoàn cảnh, người thanh niên cách
mạng phải luôn biết đặt lợi ích của Đảng, giai cấp và dân tộc lên trên lợi ích
cá nhân, lấy sự cống hiến, hy sinh cho Đảng, cho Tổ quốc và nhân dân là
niềm hạnh phúc và vinh dự của mình.
Hai là, cần, kiệm,liêm, chính, chí công vô tư.
Đây là những phẩm chất quan trọng, là yêu cầu phải có của người thanh
niên cách mạng, là dấu hiệu đặc trưng để phân biệt giữ người cách mạng và
người không cách mạng, là phẩm chất nền tảng của đạo đức cách mạng mà
mỗi người cần phải quán triệt. Nó phản ánh mối quan hệ tự mình đối với
mình, tức là lấy bản thân mình để làm đối tượng để tu dưỡng, rèn luyện.
Đây là một phẩm chất nhân cách hoàn toàn xa lạ với “ đạo đức cũ ”của
giai cấp thống trị, áp bức, bóc lột nhân dân. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ
rõ: “ Bọn phong kiến xưa kia đã nêu ra cần, kiêm, liêm, chính, nhưng không
bao giờ làm, mà bắt nhân dân phải phụng sự quyền lợi của chúng. Ngày nay,
ta đề ra cần, kiêm, liêm, chính cho người cách mạng thực hiện là làm gương
cho nhân dân noi theo để lợi cho nước, cho dân” [13, tr.321].

14
“ Cần” trong đạo đức cách mạng của người thanh niên là biết công
việc, biết cách làm việc có khoa học, có kế hoạch để đạt hiệu quả cao nhất.
“Cần” còn thể hiện ơ tinh thần đấu tranh chống mọi biểu hiện ngại khó, ngại
khổ, lười biếng trong công việc của chính mình và người khác, để làm cho
công việc của tập thể, của xã hội luôn được thực hiện với hiệu suất, chất
lượng cao.
“Kiệm” trong đạo đức cách mạng của người thanh niên là phải luôn biết
tiết kiệm về mọi mặt, thời gian, vật chất, sức khỏe, không lãng phí của cải,
tiền bạc, công sức của bản thân, của gia đình và của tập thể. Biết tranh thủ
mọi thời gian để làm việc, học tập có hiệu quả, để nâng cao trình độ, năng lực
của bản thân mới cống hiến được nhiều cho tập thể và cho xã hội. Kiên quyết
đấu tranh với những biểu hiện sai trái, làm lãng phí tiền bạc, công sức của
nhân dân.
“Liêm, Chính” ơ người thanh niên cách mạng là sống trong sạch, lành
mạnh, không ham muốn tham ô của tập thể, luôn biết quý trọng của cải, tiền
bạc của nhân dân. Giữ cho mình và biết đấu tranh với những biểu hiện không
liêm, lợi dụng chức quyền, thu vén cá nhân, làm giàu trên mồ hôi, công sức
của nhân dân lao động, mưu cầu lợi ích riêng của mình.
“ Chí công, vô tư” thể hiện ơ thanh là mọi hành động của người thanh
niên cách mạng là phải luôn xuất phát từ lợi ích của Tổ quốc và của nhân dân,
sống không ham địa vị, quyền lực, mà phải biết cống hiến, hy sinh vì sự
nghiệp chung của đất nước.
Ba là, có ý thức và tinh thần làm chủ, kiên quyết đấu tranh chống chủ
nghĩa cá nhân.
Đạo đức cách mạng của người thanh niên là đạo đức của người làm chủ
đất nước, xã hội và sự nghiệp cách mạng. Đây là đạo đức thực sự của những
con người có đầy đủ điều kiện để tự mình xây dựng cuộc sống mới của chính

mình nên đòi hỏi người thanh niên cách mạng phải thường xuyên chăm lo, tổ
chức xây dựng và quản lý ®Êt níc, coi việc của xã hội, của tập thể như việc
của nhà mình, luôn biết quý trọng, gìn giữ, bảo vệ lợi ích và thành quả của tập
thể, góp phần tích cực vào việc xây dựng ®Êt níc phån vinh, giàu mạnh.


15
Ý thức và tinh thần làm chủ tập thể của người thanh niên, không chỉ biểu
hiện ơ lòng nhiệt tình, hăng say, tích cực vì lợi ích chung mà còn phải có tinh
thần, ý trí đấu tranh với những biểu hiện sai trái của lối sống cá nhân, chỉ biết
đến lợi ích của mình, không quan tâm đến lợi ích và công việc của tập thể và
của người khác.
Bốn là, có tinh thần nhân văn nhân đạo cao cả, yêu thương con người,
đoàn kết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
Đây là giá trị truyền thống nhân nghĩa của dân tộc, kết hợp với chủ
nghĩa nhân văn của nhân loại, chủ nghĩa nhân đạo cộng sản. Yêu thương
con người, đoàn kết giúp đỡ nhau là phẩm chất đạo đức cao quý của người
thanh niên cách mạng, được thể hiện ơ tình cảm của người cách mạng dành
cho nhân dân lao động, thể hiện trong mối quan hệ với đồng chí, với mọi
người xung quanh.
Phẩm chất yêu thương con người, đòi hỏi người thanh phải làm mọi việc
để phát huy sức mạnh của mỗi người, đoàn kết để phấn đấu cho hạnh phúc
của nhân dân, tin vào khả năng của con người, giúp cho mỗi người ngày càng
tiến bộ, trương thành. Với bản thân mình thì nghiêm khắc, với mọi người thì
khoan dung, độ lượng, rộng rãi, phải nâng con người lên, chứ không phải hạ
thấp, càng không phải vùi dập con người. Tình cảm yêu thương con người của
người thanh niên không chỉ bằng lời nói, bằng khẩu hiệu mà được cụ thể hóa
bằng hành động thông qua các phong trào cụ thể như: phong trào đền ơn đáp
nghĩa, phong trào ủng hộ đồng bào bị thiên tai, hiến máu nhân đạo...Bằng
những hành động cụ thể đó, đã thể hiện rõ được phẩm chất đạo đức của người

thanh niên thế hệ Hồ Chí Minh.
Năm là, tinh thần ham học tập, cầu tiến bộ, ý chí phấn đấu vươn lên của
thanh niên.
Tinh thần ham học tập, cầu tiến bộ, có ý chí phấn đấu vươn lên là thuộc tính,
đặc điểm đặc thù của tuổi trẻ và cũng là tiêu chuẩn về đạo đức của thanh niên.


16
Thanh niên ngày nay được sinh ra và lớn lên trong điều kiện cả nước
đang trong thời kỳ đẩy manh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thực hiện mục
tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”[24, tr.70]. Bơi
vậy, họ là những người có đầy đủ điều kiện để học tập, nâng cao tri thức và sự
hiểu biết cho mình. Mặt khác, có thể nhận thấy, thế hệ thanh niên ngày nay
còn thiếu nhiều kinh nghiệm sống, trình độ chính trị tư tương còn có những
hạn chế, sự nhạy cảm về chính trị trong nhận diện các âm mưu của chủ nghĩa
đế quốc và các thế lực thù địch còn giản đơn, chưa sâu sắc, đặc biệt là các tệ
nạn xã hội ơ thanh niên ngày càng tăng và có những biểu hiện ngày càng
thêm phức tạp. Định hướng nghề nghiệp ơ nhiều thanh niên còn rất mơ hồ.
Bơi vậy, đòi hỏi người thanh niên phải luôn ra sức học tập, phấn đấu một cách
toàn diện thì mới xứng đáng là chủ nhân tương lai của nước nhà.
Sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phấn đấu đến năm
2020 nước ta cơ bản trơ thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, đòi hỏi
phải phát huy sức mạnh của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Trong đó, lực
lượng thanh niên - chủ nhân tương lai của nước nhà phải luôn có tinh thần
ham học tập, cầu tiến bộ, có ý chí phấn đấu vươn lên, nâng cao trình độ mọi
mặt thì mới thực hiện được vai trò xung kích của mình trong thực hiện mục
tiêu chiến lược của đất nước. Coi đây không chỉ là trách nhiệm của tuổi trẻ
đối với sự nghiệp xây dựng quê hương, đất nước, mà còn là trách nhiệm đối
với chính sự trương thành của bản thân mình. Trong mọi điều kiện, mọi hoàn
cảnh người thanh niên phải tích cực học tập, nỗ lực phấn đấu với tinh thần

khiêm tốn, cầu tiến bộ; tranh thủ học tập ơ mọi lúc, mọi nơi để nâng cao trình
độ về mọi mặt. Ra sức học tập, trau rồi kiến thức về mọi mặt, nâng cao nhận
thức và bản lĩnh chính trị, chuyên môn nghiêp vụ, vươn lên để xây dựng quê
hương đất nước ngày càng giàu đẹp.


17
Trên đây là những biểu hiện cụ thể của đạo đức cách mạng của người
thanh niên hiện nay, các biểu hiện cơ bản ấy là sự thống nhất, gắn bó hữu
cơ với nhau trong hệ thống phẩm chất đạo đức cách mạng của người thanh
niên. Vì vậy, quá trình bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh hiện nay
phải có quan điểm toàn diện cả về nhận thức và hành động. Những phẩm
chất cơ bản này chỉ được hình thành thông qua hoạt động giáo dục, bồi
dưỡng tích cực chủ động của gia đình, nhà trường và xã hội, đồng thời là
sự nỗ lực tự học tập, tự tu dưỡng của bản thân mỗi thanh niên. Bơi vì theo
Chủ tịch Hồ Chí Minh “§ạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống.
Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố.
Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong” [9,
tr.293]. Đó là một quá trình hoạt động có ý thức của chủ thể và khách thể
để bồi dưỡng, giáo dục nhằm biến những giá trị đạo đức xã hội thành đạo
đức cách mạng của thanh niên hiện nay.
1.1.2. Quan niệm về bồi dưỡng đạo đức cách mạng và vai trò của đạo
đức cách mạng đối với thanh niên
a. Quan niệm về bồi dưỡng đạo đức cách mạng
Bồi dưỡng là một hoạt động nhằm tác động đến sự phát triển phẩm chất
và năng lực của một đối tượng nhất định. Theo từ điển tiếng Việt: “Bồi dưỡng
là làm cho tăng thêm năng lực hoặc phẩm chất ”[19, tr.79]. Chủ tich Hồ Chí
Minh đã nêu vấn đề: “Bồi dưỡng là như thế nào ?” và trả lời: “ Như người nào
chưa biết chữ, biết tính thì giúp họ học chữ, học tính. Như phải giúp anh chị
em nắm vững đường lối, chính sách của Đảng, để anh chị em càng ngày càng

nâng cao năng lực làm việc”[10, tr.409 ]. Theo Người, bồi dưỡng rèn luyện
đạo đức cách mạng là một quá trình giáo dục, quản lý công phu, nghiêm túc
của tổ chức và sự kiên trì, bền bỉ phấn đấu, tu dưỡng lâu dài của mỗi cán bộ,
chứ không phải ngày một ngày hai mà có thể làm được.
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên hiện nay là hoạt động
vừa gắn với mỗi cá nhân vừa đặt trong tổ chức, gắn với sự quản lý, giáo dục
của các tổ chức, các lực lượng. Bồi dưỡng đạo đức cách mạng nhằm hướng
tới mục tiêu chung là hình thành, phát triển hoàn thiện phẩm chất đạo đức
cách mạng cho đội ngũ thanh niên.


18
Từ cách tiếp cận trên, có thể quan niệm:
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên là tổng thể nội dung,
cách thức, biện pháp của các tổ chức, lực lượng tác động vào nhận thức, tư
tưởng, tình cảm, và hành vi đạo đức của đội ngũ thanh niên nhằm nâng cao
đạo đức cách mạng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ đất nước.
*Mục đích bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên:
Là nhằm phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, khuyết điểm, hình thành
và phát triển những chuẩn mực đạo đức cách mạng để mỗi người thanh niên
tiến bộ, trương thành đáp ứng yêu cầu mới của huyện. Chủ tịch Hồ Chí Minh
thường dạy: chúng ta phải bồi dưỡng rèn luyện đạo đức cách mạng để trơ
thành người công dân tốt, người cán bộ tốt và khi đã có “Đạo đức cách mạng
thì mới hy sinh tận tụy với cách mạng... đưa cách mạng đến thắng lợi hoàn
toàn”[9, tr.50].
*Chủ thể và lực lượng tham gia bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho
thanh niên:
Lực lượng thanh niên với tư cách là thành viên của xã hội, vì vậy, bồi
dưỡng đạo đức cách mạng cho họ là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị,
của Đảng, của Nhà nước, của các tổ chức quần chúng, của gia đình, nhà

trường và toàn xã hội. Trong đó chủ thể trực tiếp bồi dưỡng đạo đức cách
mạng cho thanh niên hiện nay là các tổ chức Đoàn, đội ngũ cán bộ đoàn, đoàn
viên, thanh niên trong ơ từng địa phương. Trong đó, BCH đoàn cơ sơ các cấp
là chủ thể trực tiếp quản lý, giáo dục đội ngũ thanh niên về mọi mặt, chịu
trách nhiệm chính trong giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh
niên. Tùy theo vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của từng cấp và con người
mà xác định nội dung, phương pháp cho phù hợp.
*Đối tượng bồi dưỡng đạo đức cách mạng:


19
Là tổng thể đoàn viên, thanh niên, mà trước hết phải là cán bộ đoàn các
cấp. Mỗi đoàn viên thanh niên vừa là đối tượng bồi dưỡng nhưng là chủ thể
cụ thể. Việc phân chia chủ thể, lực lượng, đối tượng trên chỉ là tương đối
trong một mối quan hệ cụ thể, xác định. Bơi lẽ, trên thực tế đội ngũ thanh
niên, trong mối quan hệ này là đối tượng, nhưng trong mối quan hệ khác lại là
chủ thể trực tiếp của hoạt động bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên
hiện nay. Đặc biệt, trong hoạt động tự tu dưỡng đạo đức cách mạng thì chính
bản thân từng thanh niên vừa là chủ thể, lại vừa là đối tượng bồi dưỡng đạo
đức cách mạng.
*Nội dung bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên:
Giác ngộ mục tiêu, lý tương của Đảng về con đường đi lên CNXH. Chủ
tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Trong việc giáo dục và học tập, phải chú trọng đủ
các mặt đạo đức cách mạng, giác ngộ XHCN, văn hóa, kỹ thuật, lao động và
sản xuất” [13, tr.190]. Khi người thanh niên giác ngộ sâu sắc mục tiêu, lý
tương của Đảng họ sẽ luôn trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc và
với nhân dân.
Bồi dưỡng chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối, quan điểm của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước và quy định của địa phương. Sinh thời
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “ Đảng ta phải ra sức tăng cường giáo dục toàn

Đảng về lý tương cộng sản chủ nghĩa, về đường lối, chính sách của Đảng, về
nhiệm vụ và đặc điểm của người cách mạng” [11, tr.439]. Do đó, bồi dưỡng
đạo đức cách mạng là làm cho mỗi thanh niên nắm vững và thực hiện thắng
lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước và các
quy định của địa phương.
Học tập tư tương và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh: Đây là nội dung
rất quan trọng, góp phần làm cho thanh niên có nhận thức đúng đắn và thấm
nhuần sâu sắc vị trí, vai trò, yêu cầu, phẩm chất, nguyên tắc, phương pháp rèn
luyện đạo đức cách mạng theo tư tương Hồ Chí Minh. Điều quan trọng nhất
đối với việc bồi dưỡng nội dung này là cần tạo được chuyển biến tích cực,
mạnh mẽ trong đội ngũ đoàn viên, thanh niên đối với việc học tập và làm theo
tư tương, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.


20
Bồi dưỡng hành vi đạo đức, lối sống tốt đẹp cho thanh niên : Trong bồi
dưỡng đạo đức cách mạng cho đội ngũ thanh niên, cần phải đặc biệt chú ý tới
việc định hướng, khích lệ cho từng thanh niên biết lựa chọn, phấn đấu tu
dưỡng, theo những hành vi đạo đức tốt đẹp, cao thượng, lối sống có lý tương
hoài bão, có văn hóa, không vì danh vọng cá nhân mà phải biết đặt lợi ích của
tập thể, của xã hội lên trên hết.
Bồi dưỡng những giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc cho
thanh niên : Trên cơ sơ bồi dưỡng, giáo dục những giá trị tinh hoa văn hóa
của nhân loại. Đồng thời phải bồi dưỡng cho thanh niên nhận thức đúng đắn
những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Đặc biệt là các giá
trị như: tiết kiệm, cần cù, chịu thương, chịu khó trong lao động, ham học hỏi,
cầu tiến bộ... để khích lệ thanh niên nỗ lực phấn đấu vươn lên góp sức xây
dựng quê hương, đất nước.
*Hình thức, phương pháp bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên:
Thông qua sinh hoạt của các tổ chức đoàn các cấp ơ địa phương và các

nhà trường trong huyện; giới thiệu chuyên đề, tập huấn cho cán bộ, hội thi;
coi trọng giáo dục thuyết phục, nêu gương; đề cao tính tích cực, chủ động của
mỗi thanh niên trong tự tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng; thực hành
dân chủ, đề cao tính tự phê bình và phê bình; nêu gương, nhân rộng các tâp
thể và cá nhân điển hình; đấu tranh phê phán đối với các biểu hiện chủ nghĩa
cá nhân, thông qua hoạt động lao động, học tập để nâng cao đạo đức cách
mạng cho đội ngũ thanh niên hiện nay.
b. Vai trò của bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên hiện nay
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên hiện nay chính là quá
trình tác động có ý thức, có tổ chức, có mục đích một cách tự giác của chủ thể
bồi dưỡng vào ý thức, tình cảm, ý chí của thanh niên nhằm hình thành phát
triển vững chắc các chuẩn mực hành vi, ứng xử của người thanh niên. Việc
bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng cho thanh niên hiện nay là vấn đề có
tính tất yếu khách quan, cơ bản, lâu dài, đồng thời cũng là vấn đề mang tính
cấp thiết trong chiến lược con người mới phát triển một cách toàn diện. Vì
vậy, vai trò của bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên hiện nay được
thể hiện trên những vấn đề sau:


21
Một là, bồi dưỡng đạo đức cách mạng là cơ sở điều kiện phát triển tài
năng, hoàn thiện nhân cách của người thanh niên.
Tài năng và nhân cách có mối quan hệ biện chứng thống nhất với nhau.
Đặc biệt đối với người cách mạng, giữa đức và tài càng có mối quan hệ gắn
bó hữu cơ không tách rời trong cả nhận thức và hành động thực tiễn. Nếu tài
năng giúp con người hoàn thành tốt nhiệm vụ thì đạo đức là cái định hướng
cho con người có mục đích đúng đắn trong thực hiện công việc.
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn xác định đức là cái gốc nhưng
không quan niệm đức một cách chung chung trìu tượng mà nó gắn bó chặt
chẽ với tài. Người đã coi mối quan hệ giữa đức và tài như một sự giàng buộc

không thể tách rời. Theo người “Có tài mà không có đức ví như một anh làm
kinh tế tài chính rất giỏi nhưng lại đi đến thụt két, thì chẳng những không làm
được ích gì cho xã hội mà còn có hại cho xã hội. Người có đức mà không có
tài ví như ông bụt ngồi trong chùa không làm hại gì nhưng không có lợi gì
cho loài người ”[ 11, tr.174 ].
Như vậy mối quan hệ thống nhất gắn bó chặt chẽ không tách rời giữa
đức và tài, phẩm chất và năng lực, giữa hồng và chuyên luôn là yêu cầu bắt
buộc của mỗi người cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: Người
cách mạng phải có đạo đức cách mạng, không có đạo đức cách mạng thì dù
tài giỏi đến mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân. Bơi vậy, tu dưỡng trau
dồi đạo đức cách mạng luôn là yêu cầu nền tảng của mỗi người trong nhận
thức và hoạt động thực tiễn. Bơi vì phẩm chất đạo đức cách mạng càng cao
thì nó càng trơ thành động lực nội sinh thôi thúc mạnh mẽ lòng nhiệt tình, lý
tương hoài bão ơ họ để họ phấn đấu vươn lên xứng đáng là chủ nhân tương lai
của nước nhà. Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên là từng bước
nâng cao trình độ giác ngộ cách mạng, giúp họ nhận thức đầy đủ hơn, sâu sắc
hơn về trách nhiệm và nghĩa vụ của người công dân đối với đất nước. Từ đó
tạo niềm tin, ý chí mạnh mẽ, lòng quyết tâm cao, thúc đẩy họ vượt qua thử
thách, ra sức học tập và tích cực trong lao động sản xuất góp phần xây dựng
gia đình, quê hương ngày càng giàu đẹp.


22
Hai là, bồi dưỡng đạo đức cách mạng thực hiện chức năng định hướng
giá trị và điều chỉnh hành vi ở mỗi người thanh niên cho phù hợp với yêu cầu
thực tiễn của đất nước.
Với tư cách là một hình thái ý thức xã hội, đạo đức cách mạng phản
ánh năng động sáng tạo và tích cực hiện thực khách quan. Đạo đức cách mạng
là đạo đức mới nó mang bản chất cách mạng khoa học của giai cấp công nhân
do vậy nó góp phần cải tạo hiện thực khách quan và cải tạo điều chỉnh hành vi

của con người. Tức là đạo đức cách mạng trơ thành biểu hiện cụ thể của thế
giới quan mácxít trong lĩnh vực đời sống đạo đức xã hội. Thông qua đó trang
bị tri thức tình cảm niềm tin, ý chí thực hành đạo đức cho con người trong
hiện thực khách quan.
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng chính là xây dựng thế giới quan mácxít
cho thanh niên, trang bị cho họ vốn tri thức sống, những giá trị chuẩn mực,
quy tắc đạo đức. Là cơ sơ cho thanh niên nhận thức cải tạo hiện thực, cải tạo
bản thân mình trong các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Trước sự biến đổi nhanh chóng khó lường trên tất cả các lĩnh vực của
đời sống kinh tế xã hội đã và đang làm xuất hiện những giá trị mới, chuẩn giá
trị mới của đạo đức xã hội, có đan xen cả giá trị tiến bộ và giá trị phản tiến bộ.
Vì vậy, bồi dưỡng đạo đức cách mạng là cơ sơ điều kiện để thanh niên có cái
nhìn khoa học tích cực, xem xét, đánh giá và lựa chọn các chuẩn giá trị tiến
bộ làm phong phú hơn, sâu sắc hơn đời sống tinh thần đạo đức của mỗi thanh
niên. Cùng với những chuẩn giá trị đạo đức tiến bộ đó, thì những chuẩn mực
giá trị như: bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với Đảng, với
Tổ quốc và nhân dân, tin tương vào con đường đi lên CNXH... vẫn là những
chuẩn giá trị đúng đắn định hướng nhận thức và điều chỉnh hành vi trong các
hoạt động thực tiễn của thanh niên.


23
Như vậy, bồi dưỡng đạo đức cách mạng để nâng cao nhận thức điều
chỉnh hành vi là giúp cho mỗi thanh niên có lối sống trong sạch, lành mạnh.
Đây là yêu cầu đặc biệt quan trọng trong điều kiện mà những tệ nạn tiêu cực
xã hội ngày càng nhiều.Vì vậy, bồi dưỡng đạo đức cách mạng làm cho thanh
niên có lối sống nhân ái hơn, tình người hơn, coi trọng những chuấn giá trị
đạo đức, lợi ích tập thể mình vì mọi người. Tránh được những ảnh hương của
lối sống thực dụng, lối sống vì đồng tiền, đề cao lợi ích cá nhân, bị cám dỗ,
tha hóa bơi những lợi ích vật chất tầm thường. Có như vậy mỗi thanh niên

mới tin tương phấn đấu tu dưỡng trong nhận thức, từ đó điều chỉnh hành động
thực tiễn của bản thân theo đúng quy chuẩn đạo đức tiến bộ.
Ba là, bồi dưỡng đạo đức cách mạng còn góp phần phát triển nhân
cách toàn diện cho thanh niên để đáp ứng yêu cầu mới của cách mạng đặt ra.
Nếu như quan niệm nhân cách là tổng hòa các phẩm chất xã hội, chính
trị, đạo đức, văn hóa trong những con người cụ thể, thì đạo đức chính là một
phẩm chất cơ bản trong nhân cách của mỗi con người. Bơi vậy, bồi dưỡng
đạo đức có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành, phát triển nhân cách
của mỗi thanh niên. Chức năng giáo dục đạo đức sẽ tham gia vào quá trình
hình thành các quan điểm, nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức. Nó giúp cho mỗi
thanh niên nhận thức một cách đúng đắn về mặt đạo đức, từ đó chuyển biến
thành tình cảm, niềm tin và hành vi ơ mỗi người thanh niên.
Đạo đức cách mạng là yếu tố nền tảng trong nhân cách của người cách
mạng, nó là điều kiện quan trọng nhất để người cách mạng hoàn thành được các
nhiệm vụ vẻ vang của mình. Là một hệ thống giá trị được thể hiện dưới dạng
các nguyên tắc và các chuẩn mực đạo đức, đạo đức cách mạng luôn giữ vai trò
chủ đạo, định hướng cho sự hình thành, phát triển nhân cách ơ người thanh
niên. Khi các nguyên tắc, chuẩn mực của đạo đức cách mạng được thấm sâu
vào người thanh niên, nó trơ thành động lực thôi thúc nội tại, làm bùng cháy lên
ngọn lửa nhiệt tình cách mạng, lý tương, hoài bão, chí tiến thủ và định hướng
một cách vững chắc cho sự phát triển các giá trị nhân cách của họ.


24
Đạo đức cách mạng góp phần tích cực và tác động mạnh mẽ đến sự
phát triển trí tuệ, tài năng, thể chất, thẩm mỹ của nhân cách. Người có đức độ,
lòng nhân ái, có ý chí nghị lực, có động cơ lý tương cao cả vì dân, vì nước thì
tài năng phát triển đúng hướng và trơ thành người có ích cho dân, cho nước.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Có đạo đức cách mạng thì khi gặp thuận lợi
và thành công cũng vẫn giữ vững tinh thần gian khổ, chất phác, khiêm tốn, “ lo

trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”, “lo hoàn thành nhiệm vụ cho tốt chứ không
kèn cựa về mặt hương thụ, không công thần, không quan liêu, không kiêu ngạo,
không hủ hóa. §ó cũng là biếu hiện của đạo đức cách mạng ”[12, tr.142].
Đạo đức cách mạng cổ vũ trực tiếp tư tương và hành động của người
thanh niên, góp phần quyết định chất lượng thực hiện các nhiệm vụ được
giao; đồng thời là nền tảng và cơ sơ để mỗi người phát huy tài năng và các
phẩm chất khác, hướng các phẩm chất năng lực của con người vào những
hoạt động thực tiễn cách mạng. Mặt khác, giúp thanh niên không ngừng vươn
lên học tập nắm vững kiến thức, làm giàu trí tuệ của bản thân, góp phần xây
dựng quê hương đất nước giàu mạnh.
Bốn là, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên góp phần đẩy lùi
những tác động tiêu cực mặt trái của nền kinh tế thị trường, nâng cao tinh
thần cảnh giác cách mạng của thanh niên.


25
Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, đã đem lại những nhân tố
tích cực, năng động, hiệu quả, tạo ra điều kiện vật chất để phát triển kinh tế và
mọi mặt đời sống xã hội, là tiền đề cho xây dựng, bồi dưỡng, giáo dục đạo
đức cách mạng cho thế hệ trẻ. Tuy nhiên, mặt trái của nền kinh tế thị trường
đã và đang tác động tiêu cực tới mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội ơ nước
ta, đó là: “Đã xuất hiện khuynh hướng làm giàu bằng bất cứ giá nào, kể cả lừa
đảo, gây tội ác, vi phạm pháp luật, sẵn sàng trà đạp lên lương tâm và nhân
phẩm, lối sống trụy lạc, chạy theo thị hiếu thấp hèn, văn hóa không lành mạnh
và những hủ tục, mê tín, dị đoan đang phục hồi và phát triển. Trong thế hệ có
một bộ phận phai nhạt về lý tương, chạy theo lối sống thực dụng” [22, tr.137].
Đặc biệt là tâm lý sùng bái vật chất, đồng tiền, coi lợi nhuận là tất cả, tệ nạn
tham ô, tham nhũng, tình trạng thoái hóa biến chất của một bộ phận không
nhỏ thanh niên đã và đang làm xói mòn phẩm chất đạo đức cách mạng cao
đẹp vốn có của thế hệ trẻ. Bơi vậy, gây cản trơ không nhỏ tới sự sự nghiệp

công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực
phản động đang thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” đối với cách mạng
nước ta. Trong đó, mục tiêu quan trọng của nó là làm xói mòn đạo đức, lối
sống, làm tha hóa hư hỏng con người, mà một trong mũi nhọn của chiến lược
này là chĩa vào thế hệ trẻ. Hiện nay, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản
động đang bằng nhiều âm mưu, thủ đoạn nham hiểm và xảo quyệt đánh vào
tư tương, đạo đức, lối sống của thanh niên. Chúng đang ra sức tận dụng mặt
trái của nền kinh tế thị trường và các tiêu cực xã hội hiện nay để thẩm thấu
các quan điểm, tư tương phản động vào thanh niên, đầu độc thanh niên về đạo
đức, lối sống làm cho các thế hệ thanh niên cách mạng hiện nay mất phương
hướng chính trị, xa rời mục tiêu và lý tương chiến đấu của Đảng, tha hóa về
đạo đức, lối sống và quên đi các giá trị đạo đức trường tồn của dân tộc ta.