LUẬN văn THẠC sĩ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO dục rèn LUYỆN đội NGŨ GIẢNG VIÊN ở các TRUNG tâm GIÁO dục QUỐC PHÒNG AN NINH KHU VỰC THÀNH PHỐ hà nội HIỆN NAY

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết đầy đủ

Chữ viết tắt

Công nghiệp hoá, hiện đại hoá

CNH, HĐH

Chủ nghĩa xã hội

CNXH

Đảng Cộng sản Việt Nam

ĐCSVN

Giáo dục và đào tạo

GD & ĐT

Giáo dục quốc phòng

GDQP

Giáo dục quốc phòng - an ninh

GDQP - AN

Quân đội nhân dân

QĐND

Quân ủy Trung ương

QUTW

Trong sạch vững mạnh

TSVM

Vững mạnh toàn diện

VMTD

Xã hội chủ nghĩa

XHCN


2

MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU

7

Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN LÝ LUẬN VÀ THỰC
TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC,

RÈN LUYỆN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN Ở CÁC
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG - AN NINH
KHU VỰC THÀNH PHỐ HÀ NỘI
1.1.

17

Giáo dục, rèn luyện và những vấn đề cơ bản về nâng cao
chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm giáo dục quốc phòng - an ninh khu vực thành
phố Hà Nội

1.2.

17

Thực trạng chất lượng và một số kinh nghiệm nâng cao
chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm giáo dục quốc phòng - an ninh khu vực thành

phố Hà Nội.
Chương 2 YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN NÂNG

38

CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC, RÈN LUYỆN ĐỘI
NGŨ GIẢNG VIÊN Ở CÁC TRUNG TÂM GIÁO DỤC
QUỐC PHÒNG - AN NINH KHU VỰC THÀNH PHỐ
HÀ NỘI HIỆN NAY
2.1. Những yếu tố tác động và yêu cầu nâng cao chất lượng

53

giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm
giáo dục quốc phòng - an ninh khu vực thành phố Hà Nội
2.2. Những giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng giáo dục, rèn

53

luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm giáo dục quốc
phòng - an ninh khu vực thành phố Hà Nội hiện nay
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
MỞ ĐẦU

57
80
82
86


3

1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh, sinh viên là một bộ phận
của nền giáo dục quốc dân, có tầm quan trọng đặc biệt trọng trong xây dựng
nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân góp phần quan trọng vào sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa giai đoạn hiện
nay. Để thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục quốc phòng và an ninh, vấn đề xây

dựng đội ngũ giảng viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ có vị trí, ý nghĩa đặc biệt
quan ttrọng về lý luận và thực tiễn hiện.
Là một trong những trung tâm GDQP - AN của đất nước, các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội có vị trí quan trọng trong sự nghiệp

quốc phòng, an ninh, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các trung tâm GDQP AN khu vực thành phố Hà Nội có nhiệm vụ giáo dục quốc phòng và an ninh
cho sinh viên hầu hết các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà
Nội và một số tỉnh lân cận, đào tạo giáo viên giáo dục quốc phòng và an ninh,
nghiên cứu khoa học sư phạm quân sự. Vì vậy, nâng cao chất lượng giáo dục,
rèn luyện đội ngũ giảng viên có ý nghĩa quan trọng đặc biệt, quyết định trực
tiếp đến chất lượng đội ngũ cán bộ, chất lượng giáo dục đào tạo và phát triển
của các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ đặt ra trong giai đoạn mới.
Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng ở các trung tâm GDQP - AN khu vực
thành phố Hà Nội và chất lượng đào tạo nói chung đã có nhiều chuyển biến,
tiến bộ trong học tập, rèn luyện chính quy từng bước được nâng lên, ngày
càng đạt được những kết quả quan trọng. Tuy nhiên, chất lượng, hiệu quả dạy
học về kiến thức quốc phòng và an ninh có mặt còn chưa cao, chưa đáp ứng
được những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục đào tạo, công cuộc
xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân vững chắc, bảo vệ vững
chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Trình độ kiến thức, kỹ năng thực hành,
phương pháp tư duy khoa học quân sự, quốc phòng và an ninh của không ít


4

học sinh, sinh viên về môn học giáo dục quốc phòng và an ninh chưa toàn
diện, vững chắc, tinh thần trách nhiệm và ý thức tự học, tự rèn còn hạn chế.
Trên thực tế hiện nay, các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố
Hà Nội trong những năm qua được sự quan tâm của đảng ủy, ban giám hiệu

các nhà trường trực tiếp quản lý và sự đầu tư mạnh mẽ có hiệu quả của Bộ
GD & ĐT, Bộ Quốc phòng. Việc chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng
viên đặc biệt là nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở
các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội được coi trọng về số
lượng, chất lượng, cùng với bồi dưỡng tại chỗ, nhiều giảng viên đã được nhà
trường và đơn vị quân đội trực tiếp quản lý tạo điều kiện cho đi học các trình
độ sau đại học để nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên hiện nay còn hạn chế
nhất định về trình độ, năng lực, trong đó, đội ngũ giảng viên trình độ sau đại
học đúng chuyên ngành đào tạo, được bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực
giảng dạy chưa nhiều. Vì vậy, vấn đề đặt ra cho các trung tâm GDQP - AN
khu vục thành phố Hà Nội là phải nghiên cứu rõ hơn về lý luận, thực tiễn, đúc
rút kinh nghiệm, nghiên cứu tìm ra giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục,
rèn luyện đội ngũ giảng viên.
Thực tiễn ở các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội đang
đặt ra nhiều vấn đề về lý luận, thực tiễn cần nghiên cứu tìm lời giải đáp nhưng
đến nay chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu toàn diện, cơ bản,
hệ thống để đáp ứng với thực tiễn đặt ra.
Với những lý do nêu trên, tác giả chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng
giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm giáo dục quốc phòng an ninh khu vực thành phố Hà Nội hiện nay” có ý nghĩa lý luận và thực tiễn
cấp thiết.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài


5

Nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên giáo dục
quốc phòng và an ninh các trường đại học, cao đẳng nói chung, chất lượng
giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên tại các trung tâm GDQP - AN nói

riêng, đặc biệt là các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội có vị
trí, vai trò rất quan trọng trong thực hiện quan điểm, đường lối, chủ trương
chính sách của Đảng và Nhà nước về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an
ninh nhân dân trong giai đoạn hiện nay. Do vậy các nhà khoa học luôn quan
tâm nghiên cứu với các góc độ khác nhau, để kiến nghị, đề xuất với lãnh đạo,
cấp ủy các cơ quan, ban, nghành những nội dung giải pháp quan trọng, phù
hợp để giáo dục nhận thức sâu sắc yêu cầu nhiệm vụ cho toàn dân mà nhất là
sinh viên các trường đại học, cao đẳng tiêu biểu có các công trình sau:
Đánh giá thực chất và đề xuất những nội dung giải pháp quan trọng của
chuyên viên vụ văn hóa, giáo dục thanh niên, thiếu niên và nhi đồng, Ths. Lê
Thị Phương Nam trong trong đề tài nghiên cứu khoa học “Thực trạng và giải
pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên đại học giai đoạn 2010 - 2015”
đã đánh giá đúng vị trí vai trò quan trọng của đội ngũ giảng viên đại học và
thực trạng của đội ngũ giảng viên đại học hiện nay, nghiêm túc chỉ ra những
hạn chế khuyết điểm còn tồn tại, yếu kém của đội ngũ giảng viên đại học của
nước ta giai đoạn hiện nay. Từ thực trang đó đã đề xuất một số giải pháp quan
trọng, thiết thực để nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên các trường đại học
của nước ta giai đoạn hiện nay đáp ứng yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao của
nền giáo dục nước nhà.
“Nâng cao chất lượng giảng dạy môn giáo dục quốc phòng và an ninh
ở trung tâm giáo dục Khánh Hòa theo hệ thống tín chỉ”, Luận văn thạc sỹ của
Lê Hoài Nam đã luận giải làm rõ những vấn đề liên quan, trực tiếp tác động
đến việc nâng cao chất lượng giảng dạy môn học giáo dục quốc phòng, luận
văn đã luận giải làm rõ vấn đề quan trọng là phải nâng cao năng lực trình độ,
chất lượng của đội ngũ giảng viên giáo dục quốc phòng và an nninh, đồng


6

thời chỉ rõ những nội dung giải pháp quan trọng để thiết thực góp phần nâng

cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên giáo dục quốc phòng và
an ninh.
Tác giả Lê Văn Nghệ: “Nghiên cứu, đề xuất giải pháp đồng bộ hóa công
tác quốc phòng và an ninh ở các trường đại học, cao đẳng và trung tâm
GDQP - AN sinh viên”, Đề tài khoa học cấp Bộ, mã số B2009-18-16NV,
tháng 9 năm 2011, trong các giải pháp để đồng bộ hóa công tác quốc phòng
và an ninh thì giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ
giảng viên giảng dạy bộ môn này có vị trí vai trò quan trọng và quyết định
đến chất lượng, hiệu quả công tác này.
Tác giả Bùi Văn Ga “Kết quả, kinh nghiệm đào tạo giáo viên giáo dục
quốc phòng và an ninh (2002-2012), giải pháp phát triển giáo dục quốc
phòng, an ninh những năm tiếp theo của Bộ Giáo dục và Đào tạo”, Tạp chí
Dân quân tự vệ - Giáo dục quốc phòng, số 58, tháng 7 năm 2012. Trong các
giải pháp những năm tiếp theo để nâng cao chất lượng công tác này tác giả rất
quan tâm đến giải pháp phải giáo dục, rèn luyện đào tạo đội ngũ giáo viên làm
công tác giáo dục quốc phòng và an ninh nhất là về phương pháp tác phong sư
phạm, phẩm chất đạo đức, lối sống.
Tác giả Nguyễn Thiện Minh “Những vấn đề cơ bản cần tập trung chỉ
đạo nâng cao chất lượng dạy, học giáo dục quốc phòng và an ninh cho học
sinh, sinh viên năm học 2012-2013 và những năm tiếp theo”, Tạp chí Dân
quân tự vệ - Giáo dục quốc phòng, tháng 8, năm 2012, số 59, tác giả cũng chỉ
rõ vấn đề cơ bản là phải giáo dục, rèn luyện nâng cao chất lượng đội ngũ giáo
viên gáo dục quốc phòng và an ninh.
“Một số biện pháp nâng cao năng lực giảng dạy và nghiên cứu khoa
học cho đội ngũ giảng viên ở trung tâm GDQP - AN Hà Nội 2”, (2012) Ths
Phan Xuân Dũng , trên tạp chí khoa học Đại học quốc gia Hà Nội, Khoa học
Xã hội và nhân văn đã luận giải làm rõ những thuận lợi, khó khăn tác động


7

đến kết quả giảng dạy của trung tâm GDQP - AN Hà Nội 2, đánh giá đúng
thực trạng ưu điểm, khuyết điểm trong giáo dục, rèn luyện của đội ngũ giảng
viên và yêu cầu đòi hỏi đối với đội ngũ giảng viên của trung tâm GDQP - AN
Hà Nội 2 hiệu nay từ đó đề xuất, kiến nghị những giải pháp quan trọng có ý
nghĩa thiết thực nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng
viên ở trung tâm GDQP - AN Hà Nội 2, một trung tâm GDQP - AN quan
trọng ở khu vực thành phố Hà Nội và trong cả nước.
“Quản lý dạy học môn học giáo dục quốc phòng và an ninh ở trung
tâm GDQP - AN Hà Nội 2”, đề tài luận văn thạc sỹ của Nguyễn Văn Phong
đã làm nổi bật yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao đối với việc nâng cao chất
lượng giảng dạy mộn học giáo dục quốc phòng và an ninh, một trong những
yêu cầy đòi hỏi quan trọng và cần thiết là phải nâng cao chất lượng quản lý
của các cơ quan chuyên môn, cán bộ làm công tác chuyên môn và chất lượng
giáo dục, rèn luyện của đội ngũ giảng viên thực hiện đồng bộ các giải pháp,
đề tài cũng xác định rõ để nâng cao chất lượng môn học giáo dục quốc phóng
và an ninh ở trung tâm GDQP - AN Hà Nội 2 thì vấn đề nâng cao chất lượng
giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên có vị trí vai trò hết sức quan trọng,
nghiêm túc chỉ ra những hạn chế, thiếu sót của đội ngũ giảng viên trong giáo
dục, rèn luyện và xác định những giải pháp quan trọng nâng cao chất lượng
đội ngũ giảng viên để đáp ứng yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao đối với môn học
giáo dục quốc phòng và an ninh của Trung tâm GDQP - AN Hà Nội 2 trong
thời gian tới.
Các công trình nghiên cứu liên quan đến xây dựng, bồi dưỡng và giáo
dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên các học viện nhà trường trong quân đội có ý
nghĩa thiết thực đến đề tài: Dương Văn Hải, “Xây dựng đội ngũ giảng viên
khoa học quân sự ở Học viện Quốc phòng trong giai đoạn hiện nay”, luận
văn thạc sĩ chuyên ngành Xây dựng Đảng Cộng Sản Việt Nam, Hà Nội 2006.
Nguyễn Văn Tháp, “Xây dựng đội ngũ giảng viên khoa học xã hội nhân văn

8

ở các trường đào tạo sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay”, luận
văn thạc sỹ chuyên ngành Xây dựng Đảng Cộng Sản Việt Nam, Học viện
Chính trị quân sự, năm 2007. Nguyễn Cảnh Ứng (2007), “Xây dựng đội ngũ
nhà giáo khoa học cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới ở
Trường Sĩ quan Lục quân 1”, Cao Hồng Phong “Bồi dưỡng phương pháp
công tác của người giảng viên cho đội ngũ cán bộ tuyển dụng ở các khoa
thuộc học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay” đề tài luận văn thạc sĩ
chuyên ngành Xây dựng Đảng và chính quyền Nhà nước. Các đề tài trên đã
luận giải làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về xây dựng, bồi dưỡng,
giáo dục rèn luyện đội ngũ cán bộ và đội ngũ giảng viên ở các học viện,
trường sĩ quan quân đội; chỉ ra được các yếu tố tác động, quan niệm chung,
tiêu chí đánh giá; đánh giá thực trạng, chỉ ra nguyên nhân và rút ra được
những bài học kinh nghiệm trong xây dựng, bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện
đội ngũ giảng viên ở các học viện, trường sĩ quan quân đội cũng như yêu cầu
đòi hỏi nâng cao chất lượng môn học giáo dục quốc phòng và an ninh các
trường ngoài quân đội. Các tác giả đã dự báo sự phát triển của tình hình
nhiệm vụ của đội ngũ giảng viên là sỹ quan quân đội, nhiệm vụ đào tạo cán
bộ trong thời gian tới, xác định yêu cầu và những giải pháp chủ yếu xây dựng,
bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các học viện, trường sĩ
quan quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Trước yêu cầu đòi hỏi ngày càng
cao trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân giai đoạn hiện
nay các đề tài trên có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng bồi dưỡng và
giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên các trung tâm GDQP - AN hiện nay
trong phạm vị cả nước mà nhất là các trung tâm giáo GDQP - AN khu vực
thành phố Hà Nội.
Các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội trong những
năm gần đây đã quan tâm đến công tác nâng cao chất lượng giáo dục, rèn

luyện đội ngũ giảng viên để nâng cao chất lượng giảng dạy hoàn thành tốt
mọi nhiệm vụ được giao, Vụ Giáo dục quốc phòng - Bộ Giáo GD & ĐT, Bộ


9

Tổng Tham mưu - Bộ Quốc phòng đã tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng
thường xuyên cho đội ngũ giảng viên về kiến thức chuyên môn nghiệp vụ về
trình độ tác phong, phương pháp giảng dạy truyền đạt kiến thức, gắn học tập
với rèn luyện đồng thời quan tâm tổ chức các hội thi giảng viên dạy giỏi để
giảng viên toàn quốc có điều kiện giao lưu, học hỏi lẫn nhau. Việc làm này đã
kích thích được tinh thần học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn giáo dục rèn
luyện cho đội ngũ giảng viên giáo dục quốc phòng và an ninh. Tuy nhiên để
nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện cho đại đa số giảng viên thì rất cần
có các biện pháp hữu hiệu thiết thực để nâng cao chất lượng đội ngũ giảng
viên giáo dục quốc phòng và an ninh.
Nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung
tâm GDQP - AN nói chung, khu vực thành phố Hà Nội nói riêng đã được
nhiều nhà khoa học, giảng viên, cán bộ quản lý quan tâm nghiên cứu. Tuy
nhiên, thực tiễn đang đặt ra nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu như đổi mới
nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh, xây dựng lực lượng,
trong đó, vấn đề cấp thiết hàng đầu là nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện
đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN khu vục thành phố Hà Nội.
Nhìn tổng thể về nội dung nghiên cứu, cho đến nay vẫn chưa có một
công trình nghiên cứu cơ bản nào đề cập toàn diện đến lý luận, thực tiễn nâng
cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP
- AN khu vực thành phố Hà Nội. Vì vậy, việc nghiên cứu làm rõ về lý luận,
thực tiễn, đánh giá đúng thực trạng, đề xuất các giải pháp để nâng cao chất
lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN
khu vực thành phố Hà Nội là rất cần thiết, nó góp phần nâng cao chất lượng

giảng dạy và rèn luyện xây dựng bản lĩnh, tác phong và ý thức kỷ luật cho
sinh viên học tập ở các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
trong tình hình hiện nay.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu


10

* Mục đích nghiên cứu
Làm rõ lý luận, thực tiễn, xác định yêu cầu, đề xuất giải pháp nâng cao
chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP AN khu vực thành phố Hà Nội.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Luận giải một số vấn đề cơ bản về chất lượng giáo dục, rèn luyện và
nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội.
- Đánh giá đúng thực trạng chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ
giảng viên và rút ra một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng giáo dục, rèn
luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà
Nội.
- Xác định yêu cầu, đề xuất giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng giáo
dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN khu vực thành
phố Hà Nội hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu
Nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội.
* Phạm vi nghiên cứu của đề tài
Chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội: Trung tâm GDQP - AN Hà Nội 1 Đại học Sư phạm thể dục thể thao Hà Nội; Trung tâm GDQP - AN Hà Nội 2 Đại học Sư phạm Hà Nội 2; Trung tâm GDQP - AN Đại học Quốc gia Hà Nội
- Đại học Quốc gia Hà Nội. Các tư liệu, số liệu điều tra khảo sát ở các trung

tâm phục vụ nghiên cứu chủ yếu từ năm 2010 đến nay.


11

5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận
Đề tài dựa trên cơ sở quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh; đường lối, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về công
tác cán bộ, xây dựng đội ngũ nhà giáo, đội ngũ trí thức cách mạng, về giáo
dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, giảng viên trong quân đội.
* Cơ sở thực tiễn
Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên; thực tế chất lượng đội
ngũ giảng viên các trung tâm GDQP - AN khu vực Hà Nội; các báo cáo về số,
chất lượng công tác cán bộ, chất lượng đảng viên, chất lượng đội ngũ giảng
viên hàng năm; kết quả công tác giáo dục quốc phòng và an ninh hàng năm
của các trung tâm, đồng thời kế thừa có chọn lọc kết quả nghiên cứu một số
công trình khoa học của một số tập thể, cá nhân có liên quan đến nâng cao
chất lượng công tác giáo dục quốc phòng và an ninh và nâng cao chất lượng
giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, giảng viên của các nhà trường, các trung
tâm GDQP - AN và những kết quả thực tiễn điều tra xã hội học ở các trung
tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội.
* Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
đường lối quan điểm của Đảng; sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên
cứu của khoa học chuyên ngành và liên ngành trong đó chú trọng các phương
pháp: phân tích, tổng hợp, logic kết hợp với lịch sử; phương pháp thống kê, so
sánh, tổng kết thực tiễn và phương pháp chuyên gia.

6. Ý nghĩa của đề tài

12

Kết quả nghiên cứu của luận văn làm sáng tỏ cơ sở lý luận, thực tiễn
nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội giảng viên ở các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội; cung cấp cơ sở khoa học để đảng ủy,
ban giám hiệu các trường đại học quản lý các trung tâm GDQP - AN khu vực
thành phố Hà Nội đề ra các chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo thích hợp
nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm
GDQP - AN thuộc quyền quản lý của mình, góp phần tích cực vào việc xây
dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân của đất nước ta trong giai
đoạn cách mạnh hiện nay.
7. Kết cấu của đề tài
Luận văn gồm: Phần mở đầu, 2 chương, kết luận, danh mục tài liệu
tham khảo và phụ lục.


13

Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG
CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC, RÈN LUYỆN ĐỘI NGŨ GIẢNG
VIÊN Ở CÁC TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG - AN NINH
KHU VỰC THÀNH PHỐ HÀ NỘI
1.1. Giáo dục, rèn luyện và những vấn đề cơ bản về nâng cao chất
lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm giáo dục
quốc phòng - an ninh khu vực thành phố Hà Nội
1.1.1. Giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên và chất lượng giáo dục,
rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm giáo dục quốc phòng - an

ninh khu vực thành phố Hà Nội
* Khái lược về các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
Trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay có ba trung tâm GDQP - AN.
Các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội có nhiệm vụ giáo dục
quốc phòng và an ninh cho sinh viên hầu hết các trường đại học, cao đẳng
trên địa bàn thành phố Hà Nội, tỉnh Phú Thọ, tỉnh Vĩnh Phúc, đào tạo giáo
viên giáo dục quốc phòng và an ninh, nghiên cứu khoa học sư phạm quân sự.
Trung tâm GDQP - AN Hà Nội 1 thuộc trường Đại học Sư phạm thể
dục thể thao Hà Nội. Trung tâm có quy mô đào tạo, GDQP - AN cho 25.000
sinh viên/năm. Chi bộ trung tâm có 26 đảng viên. Trung tâm có hai khoa giáo
viên: Khoa quân sự, Khoa chính trị.
Trung tâm GDQP - AN Hà Nội 2 thuộc trường Đại học Sư phạm Hà
Nội 2. Trung tâm có quy mô đào tạo, GDQP - AN cho 30.000 sinh viên/năm.
Chi bộ trung tâm có 28 đảng viên. Trung tâm có hai khoa giáo viên: Khoa
đường lối quân sự, Khoa kỹ thuật - chiến thuật.


14

Trung tâm GDQP - AN Đại học quốc gia Hà Nội thuộc trường Đại học
Quốc gia Hà Nội. Trung tâm có quy mô đào tạo, GDQP - AN cho 30.000 sinh
viên/năm. Chi bộ trung tâm có 25 đảng viên. Trung tâm có hai khoa giáo
viên: Khoa quân sự, Khoa chính trị.
* Đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố
Hà Nội
- Quan niệm về đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN khu
vực thành phố Hà Nội: Đội ngũ giảng viên ở các trung tâm giáo GDQP - AN
khu vực thành phố Hà Nội là những sĩ quan quân đội thuộc Bộ Tư lệnh Thủ
đô Hà Nội và Trường Sĩ quan Lục quân 1 quản lý được Bộ Quốc phòng điều
động biệt phái về các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội.

Đội ngũ giảng viên trung GDQP - AN Hà Nội 1: Tổng số 25 giảng
viên, trong đó thạc sỹ 4 chiếm tỷ lệ 16%, cử nhân 21 chiếm tỷ lệ 84%. Từ
năm 2010 đến nay qua phân tích đánh giá chất lượng cán bộ đảng viên hàng
năm, đảng viên đều đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ (trong đó có trên
20% đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ), đánh giá chất lượng cán bộ,
giảng viên hàng năm, tỉ lệ cán bộ, giảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ cao đạt
trên 90% (trong đó có 10 - 15% cán bộ, giảng viên hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ). Không có giảng viên vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, giảng viên vi
phạm kỷ luật về tinh thần trách nhiệm về phẩm chất đạo đức lối sống, tinh
thần khắc phục khó khăn phấn đấu học tập, rèn luyện nâng cao trình độ, năng
lực công tác tốt, 100% giảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, không dao
động trước mọi khó khăn thử thách, luôn yên tâm công tác xác định tốt nhiệm
vụ.
Đội ngũ giảng viên ở trung tâm GDQP - AN Hà Nội 2: Tổng số 22,
trong đó thạc sỹ 6 chiếm tỷ lệ 27,3%, cử nhân 16 chiếm tỷ lệ 72,7%. Năng lực
công tác: Từ năm 2010 đến nay qua phân tích đánh giá chất lượng cán bộ
đảng viên hàng năm, đảng viên đều đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm vụ


15

(trong đó có trên 20 % đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ), đánh giá
chất lượng cán bộ, giảng viên hàng năm, tỉ lệ cán bộ, giảng viên hoàn thành
tốt nhiệm vụ cao đạt trên 90%, trong đó có 15 - 20% cán bộ, giảng viên hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ. Không có giảng viên vi phạm kỷ luật nghiêm trọng,
giảng viên vi phạm kỷ luật về tinh thần trách nhiệm về phẩm chất đạo đức lối
sống, tinh thần khắc phục khó khăn phấn đấu học tập, rèn luyện nâng cao
trình độ, năng lực công tác tốt, 100% giảng viên có bản lĩnh chính trị vững
vàng, không dao động trước mọi khó khăn thử thách, luôn yên tâm công tác
xác định tốt nhiệm vụ.

Đội ngũ giảng viên ở trung tâm GDQP - AN Đại học quốc gia Hà Nội:
Tổng số 15, trong đó, trình độ thạc sỹ 8đ/c chiếm tỷ lệ 53,3%, đại học 7
chiếm tỷ lệ 46,7%. Từ năm 2010 đến nay qua phân tích đánh giá chất lượng
cán bộ đảng viên hàng năm, đảng viên đều đủ tư cách hoàn thành tốt nhiệm
vụ (trong đó có trên 20 % đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ), đánh giá
chất lượng cán bộ, giảng viên hàng năm, tỉ lệ cán bộ, giảng viên hoàn thành
tốt nhiệm vụ cao đạt trên 90% (trong đó có 15 - 20% cán bộ, giảng viên hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ). Không có giảng viên vi phạm kỷ luật nghiêm trọng,
giảng viên vi phạm kỷ luật về tinh thần trách nhiệm về phẩm chất đạo đức lối
sống, tinh thần khắc phục khó khăn phấn đấu học tập, rèn luyện nâng cao
trình độ, năng lực công tác tốt, 100% giảng viên có bản lĩnh chính trị vững
vàng, không dao động trước mọi khó khăn thử thách, luôn yên tâm công tác
xác định tốt nhiệm vụ.
- Vị trí, vai trò của đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN
khu vực thành phố Hà Nội
Đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN là một trong những
lực lượng nòng cốt của nhà trường, lực lượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ
giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng,
trung cấp chuyên nghiệp theo phân luồng của Bộ GD & ĐT.


16

Đội ngũ giảng viên ở các trung tâm giáo GDQP - AN có vị trí, vai trò
quyết định trực tiếp chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên
các trường đại học cao đẳng. Đội ngũ giảng viên làm công tác giáo dục quốc
phòng và an ninh cho sinh viên ở vùng kinh tế xã hội trọng điểm, tình hình an
ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội diễn biến phức tạp, nhạy cảm nhưng đội
ngũ giảng viên đều giữ được bản lĩnh, tác phong yên tâm công tác, xác định
tốt nhiệm vụ, không dao động tư tưởng trước mọi khó khăn thử thách, không

giao động tư tưởng trước mọi khó khăn thử thách.
Đội ngũ giảng viên các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà
Nội đã có nhiều thâm niên, kinh nghiệm công tác trong môi trường quân đội
chính quy, tích lũy nhiều kinh nghiệm thực tiễn đó là cơ sở quan trọng, thiết
thực để giáo dục, rèn luyện bản lĩnh, tác phong, ý thức tổ chức kỷ luật cho
sinh viên và đều có tinh thần cố gắng nỗ lực và quyết tâm thực hiện nhiệm vụ.
Đội ngũ giảng viên các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà
Nội được đào tạo ở nhiều học viện, trường sỹ quan trong quân đội vì vậy
dung lượng kiến thức quân sự, chính trị của đội ngũ giảng viên các Trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội cơ bản rất phong phú để giảng dạy,
trang bị cho sinh viên.
* Quan niệm, đặc điểm giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
- Quan niệm giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
Giáo dục, rèn luyện là hai hoạt động khác nhau nhưng luôn có quan hệ
thống nhất với nhau; là hai hoạt động diễn ra đồng thời và đều là những hoạt
động của chủ thể nhằm tác động đến sự phát triển phẩm chất, năng lực của đối
tượng. Theo từ điển tiếng Việt: “Giáo dục là hoạt động nhằm tác động một
cách có hệ thống đến sự phát triển tinh thần, thể chất của một đối tượng nào
đó, làm cho đối tượng ấy dần dần có được những phẩm chất, năng lực như


17

yêu cầu đề ra”; “rèn luyện là luyện tập nhiều trong thực tế để đạt tới những
phẩm chất hay trình độ vững vàng thông thạo”. Theo nghĩa đó giáo dục, rèn
luyện là những hoạt động nhằm nâng cao phẩm chất, năng lực của đối tượng
đạt tới độ bền vững thông thạo trong hoạt động thực tiễn.
Như vậy, giáo dục và rèn luyện đội ngũ giảng viên các trung tâm

GDQP - AN là những hoạt động có quan hệ biện chứng với nhau. Đều là
những hoạt động của chủ thể giáo dục và đối tượng giáo dục thông qua đó
nhằm nâng cao nhận thức, xây dựng niềm tin, bản lĩnh, tác phong, rèn luyện ý
chí, thói quen hành vi tốt đẹp trong nhân cách người giảng viên giáo dục quốc
phòng và an ninh.
Có thể quan niệm, giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội là hoạt động có tổ chức, có mục đích
của chủ thế với nội dung, hình thức, biện pháp phù hợp nhằm nâng cao phẩm
chất, trình độ, năng lực, phương pháp tác phong công tác cho đội ngũ giảng
viên giáo dục quốc phòng và an ninh.
Giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN
diễn ra trong môi trường sư phạm quân sự; là quá trình tương tác giữa giáo
dục, rèn luyện của lãnh đạo, chỉ huy các cấp trong môi trường quân đội và các
nhà trường dân sự quản lý các trung tâm GDQP - AN với sự tự giáo dục, rèn
luyện của từng giảng viên nhằm đạt được chuẩn mực nhà giáo, chuẩn mực
người quân nhân cách mạng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của nhà trường, đơn
vị và cương vị, chức trách được giao của đội ngũ giảng viên giáo dục quốc
phòng và an ninh.
Mục đích giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội hiện nay là nhằm bồi dưỡng, rèn
luyện đội ngũ giảng viên theo những yêu cầu và phẩm chất, trình độ, năng
lực, biểu hiện cụ thể là trình độ chính trị, quân sự, khoa học kỹ thuật, công
nghệ; năng lực sư phạm; đạo đức, nhận thức, trách nhiệm. Giáo dục, rèn luyện


18

đội ngũ giảng viên để bảo đảm đội ngũ giảng viên tuyệt đối trung thành với
Đảng, Tổ quốc, với sự nghiệp cách mạng; xác định rõ tránh nhiệm với sự
nghiệp giáo dục và nhiệm vụ quốc phòng và an ninh của đất nước; có ý thức

tổ chức kỷ luật tự giác, nghiêm minh....
Đối tượng giáo dục, rèn luyện là đội ngũ giảng viên các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội. Đội ngũ này vừa là đối tượng của
quá trình giáo dục, rèn luyện, vừa là chủ thể của quá trình tự giáo dục, rèn
luyện của đội ngũ giảng viên ở các trung tâm này.
Nội dung giáo dục, rèn luyện là toàn bộ nội dung giáo dục, rèn luyện
theo quy định chương trình giáo dục cho cán bộ, sĩ quan, đảng viên; giáo dục
nhiệm vụ, truyền thống.... Trong đó, tập trung giáo dục lý luận chủ nghĩa Mác
- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm, của Đảng; về công tác
quốc phòng, an ninh của Đảng; chính sách và pháp luật của Nhà nước. Nâng
cao tinh thần cảnh giác cách mạng của đội ngũ giảng viên và chủ động đấu
tranh làm thất bại trước những âm mưu, thủ đoạn của chủ nghĩa đế quốc và
các thế lực thù địch, nhất là âm mưu thủ đoạn chống phá cách mạng Việt
Nam.
Chuẩn mực đạo đức của người sỹ quan quân đội, người giảng viên giáo
dục quốc phòng và an ninh như: trung với nước, trung với Đảng, hiếu với
dân; đức tính cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; tình yêu thương đồng
chí, đồng đội; mưu trí, dũng cảm; kỷ luật tự giác, nghiêm minh, đạo đức, tác
phòng chuẩn mực của nhà giáo, của người quân nhân trong và ngoài quân đội.
Giáo dục đường lối, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quốc phòng an ninh, xây
dựng cho họ có ý thức trách nhiệm cao trong việc giữ gìn và phát huy phẩm
chất “Bộ đội Cụ Hồ”, phẩm chất của người giáo viên nhân dân; giáo dục về
trách nhiệm trong đấu tranh chống tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, sự suy
thoái về phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, nhất là đạo đức phẩm chất
nhân cách cao đẹp ở các nhà giáo.


19

Hình thức, biện pháp giáo dục, rèn luyện cho đội ngũ giảng viên các

trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội là tổ chức tuyên truyền,
quán triệt, học tập đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; hoạt động
của các tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, các phòng, khoa chức năng ở các đơn
vị quân đội quản lý giảng viên và các nhà trường trực tiếp quản lý các trung
tâm GDQP - AN, nhất là các hoạt động tập huấn, bồi dưỡng kiến thứ, phương
pháp tác phong công tác của Vụ Giáo dục quốc phòng - Bộ GD & ĐT, Bộ Tư
lệnh Thủ đô Hà Nội và trường Sỹ quan lục quân 1; thực hiện chức trách,
nhiệm vụ và giải quyết các mối quan hệ xã hội, các hoạt động sơ tổng kết,
khen thưởng, xử phạt; công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng và
ủy ban kiểm tra các cấp; công tác kiểm tra về chuyên môn của các cơ quan
chức năng, công tác phân tích, đánh giá chất lượng đảng viên, tổ chức đảng,
nhận xét cán bộ, đảng viên; kết hợp giữa giáo dục chung với giáo dục riêng;
kết hợp giữa đơn vị, địa phương và gia đình, gắn với quá trình tự giáo dục,
rèn luyện của mỗi cán cán bộ, đảng viên, giảng viên của các trung tâm GDQP
- AN.
- Đặc điểm giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm
GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
Một là, đối tượng là những sĩ quan quân đội biệt phái làm công tác
giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên.
Giáo dục, rèn luyện cho đội ngũ giảng viên các trung tâm GDQP - AN
khu vực thành phố Hà Nội luôn bám sát nhiệm vụ giáo dục và đào tạo,
nghiên cứu khoa học sư phạm quân sự và công tác xây dựng Đảng, công tác
tổ chức cán bộ của các đơn vị quân đội quản lý giảng viên là sỹ quan biệt phái
và các nhà trường quản lý các trung tâm GDQP – AN khu vực thành phố Hà
Nội.
Đây là đặc điểm nổi bật, phản ánh sự khác nhau giữa công tác giáo dục,
rèn luyện cho các đối tượng khác nói chung với công tác giáo dục, rèn luyện


20

cho đội ngũ giảng viên các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
nói riêng. Thực tiễn công tác xây dựng đội ngũ giảng viên hiện nay ở các nhà
trường quản lý các trung tâm GDQP - AN, nhất là các nhà trường quản lý các
trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội nói riêng hiện nay yêu cầu
đội ngũ giảng viên thực hiện nhiệm vụ GD & ĐT, nghiên cứu khoa học của
các nhà trường có quy định và yêu cầu nội dung cụ thể, về hình thức và biện
pháp công tác giáo dục, rèn luyện. Nhiệm vụ GD & ĐT, nghiên cứu khoa học
và phương pháp, tác phong sư phạm ngày càng đặt ra yêu cầu cao về phẩm
chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật của đội ngũ giảng viên
của các nhà trường nói riêng trong đó có đội ngũ giảng viên GDQP - AN, ý
thức tự giác rèn luyện và chấp hành kỷ luật của đội ngũ giảng viên ở các trung
tâm GDQP - AN luôn phải gắn với yêu cầu cao không chỉ ở các nhà trường
trực tiếp quản lý các trung tâm GDQP - AN mà phải như đội ngũ giảng viên ở
các nhà trường trong quân đội. Do đó cấp ủy, tổ chức đảng, người chỉ huy và
từng cán bộ cần nắm vững nhiệm vụ chính trị của trung tâm, nhà trường, các
đơn vị quân đội mà giảng viên chịu sự chỉ huy, quản lý; mục tiêu yêu cầu đào
tạo của từng đối tượng học viên, sinh viên để xác định nội dung, hình thức,
biện pháp giáo dục, rèn luyện cho đội ngũ giảng viên GDQP - AN sát với tình
hình thực tiễn, nhất là sát với cương vị, chức trách, mối quan hệ công tác của
đội ngũ giảng viên. Thông qua hoạt động quản lý, chỉ huy và huấn luyện, giáo
dục kiến thức quốc phòng và an ninh cho sinh viên, thông qua những mối
quan hệ trong thực tế để giáo dục, rèn luyện và đánh giá những phẩm chất nhà
giáo của đội ngũ giảng viên. Luôn coi trọng việc tự tu dưỡng, rèn luyện của
cá nhân từng giảng viên, để họ thực sự trở thành tấm gương sáng về lời nói và
việc làm trước sinh viên, cần chống các biểu hiện châm trước, hạ thấp yêu cầu
trong giáo dục, rèn luyện cho sinh viên.
Hai là, thường xuyên có sự phối hợp chặt chẽ giữa trường đại học quản
lý các trung tâm và đơn vị quân đội quản lý đội ngũ sỹ quan biệt phái

21

Giáo dục, rèn luyện cho đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP -AN
khu vực thành phố Hà Nội luôn được tiến hành chặt chẽ và luôn được tiến
hành đồng thời và phối, kết hợp chặt chẽ giữa công tác giáo dục, quản lý, rèn
luyện giảng viên của các nhà trường đại học quản lý các trung tâm GDQP AN và công tác giáo dục rèn luyện cán bộ đảng viên của Bộ Tư lệnh Thủ đô
và Trường Sỹ quan Lục quân 1.
Giáo dục, rèn luyện phương pháp tác phong công tác và nhất là đạo
đức nghề nghiệp, đạo đức người quân nhân cách mạng của các nhà trường
quản lý cho đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN khu vực thành
phố Hà Nội và công tác giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên của Bộ Tư lệnh
thủ đô Hà Nội và trường Sỹ quan lục quân 1, luôn được kết hợp và gắn bó
chặt chẽ với nhau, có quan hệ biện chứng, hữu cơ với nhau và có hiệu quả
thiết thực góp phần thực hiện mục tiêu, yêu cầu giáo dục, rèn luyện kiến thức,
phương pháp tác phong công tác và ý thức tổ chức tổ chức chức kỷ luật tự
giác nghiêm minh, phẩm chất năng lực của nhà giáo và của người quân nhân
cách mạng. Yêu cầu và chuẩn mực đó hết sức quan trọng bởi đội ngũ giảng
viên giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên ở các trung tâm GDQP AN khu vực thành phố Hà Nội không chỉ giảng dạy về kiến thức quốc phòng
và an ninh mà đa số còn là lực lượng trực tiếp quản lý, chỉ huy, là “người thầy
thứ hai”, cùng ăn, cùng ở, cùng sinh hoạt hàng ngày với sinh viên; vì thế chỉ
khi đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN này có công tác giáo dục,
rèn luyện tốt mới hoàn thành nhiệm vụ giáo dục, rèn luyện cho sinh viên các
trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp học giáo dục quốc phòng
và an ninh tại các trung tâm GDQP - AN.
Ba là, tiến hành trong môi trường sư phạm dân sự kết hợp với sư phạm
quân sự; nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành toàn diện, phong phú, linh
hoạt, sáng tạo

22

Môi trường GD & ĐT ở các nhà trường quản lý các trung tâm này có tác
động trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng công tác giáo dục, rèn luyện cho đội
ngũ giảng viên giáo dục quốc phòng và an ninh. Là các trung tâm giáo dục
kiến thức quốc phòng và an ninh cho hầu hết các trường đại học cao đẳng trên
địa bàn thành phố Hà Nội, tỉnh Vĩnh Phúc, tỉnh Phú Thọ. Hệ thống tổ chức
của các trung tâm này luôn được các đơn vị quân đội và các nhà trường quản
lý trực tiếp quan tâm, tạo điều kiện xây dựng vững mạnh, hoạt động đúng
chức năng, nhiệm vụ đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm này nhìn chung luôn nhiệt tình trách nhiệm, tâm huyết với sự
nghiệp, gương mẫu về lời nói và việc làm, luôn là tấm gương sáng cho sinh
viên các trường Đại học, cao đẳng học giáo dục quốc phòng và an ninh tại các
trung tâm này học tập và noi theo.
* Quan niệm về chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
Giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng ciên ở các trung tâm GDQP - AN gồm
nhiều khâu: xác định chủ trương, phương hướng để đạt mục tiêu; sử dụng các
giải pháp để tổ chức thực hiện. Do vậy, chất lượng giáo dục, rèn luyện là tổng
thể các giá trị được tạo bởi các yếu tố, các khâu của quá trình giáo dục, rèn
luyện đội ngũ giảng viên như: chủ trương, biện pháp lãnh đạo; tính hiệu quả
của việc triển khai nội dung, hình thức thực hiện; phẩm chất, năng lực của các
chủ thể giáo dục, rèn luyện; thái độ, trách nhiệm, tinh thần tự giác của đội ngũ
giảng viên; kết quả hoàn thành nhiệm vụ và chuyển biến của đội ngũ giảng
viên....
Từ quan điểm và phương pháp tiếp cận trên cho thấy, chất lượng giáo
dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm giáo GDQP - AN là tổng
hòa các giá trị thể hiện trình độ, phẩm chất, năng lực, phương pháp tác phong
công tác của đội ngũ giảng viên; chất lượng giảng dạy của các khoa giáo viên;

23

chất lượng đào tạo, bồi dưỡng của trung tâm; sự chuyển biến tích cực trong
thực tiễn xây dựng trung tâm VMTD, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.
Các yếu tố cấu thành chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở
các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội đó là những nội dung,
biện pháp giáo dục, rèn luyện của các cơ quan, tổ chức trong và ngoài quân
đội quản lý các trung tâm mà trực tiếp là các khoa giáo viên; vai trò, trách
nhiệm cấp ủy, chi bộ các trung tâm; sự cố gắng, nỗ lực phấn đấu, rèn luyện
của cá nhân từng giảng viên.
Biểu hiện của chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội là: Chất lượng hoàn thành
nhiệm vụ của các trung tâm mà trực tiếp là của các khoa giáo viên; kết quả và
chất lượng phân tích chất lượng cán bộ, đảng viên của các trung tâm; bản lĩnh,
tác phong của giảng viên.
* Tiêu chí đánh giá chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên
ở các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
Công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên các trung tâm GDQP
- AN khu vực thành phố Hà Nội là những hoạt động thống nhất của chủ thể
và đối tượng. Vì vậy, để đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động này phải căn
cứ vào các tiêu chí cơ bản sau:
Một là, nhận thức, trách nhiệm của chủ thể và các lực lượng đối với
nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên.
Chất lượng, hiệu quả giáo dục, rèn luyện phụ thuộc vào nhận thức,
trách nhiệm và trình độ, năng lực tổ chức thực hiện của chủ thể giáo dục, rèn
luyện. Ý thức, trách nhiệm, năng lực của chủ thể được xem xét dựa vào mức
độ của sự quan tâm thường xuyên hay không thường xuyên của cấp uỷ, tổ
chức đảng và cán bộ chủ trì các cấp đến các hoạt động giáo dục, rèn luyện đội
ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN. Sự quan tâm đó được thể hiện ở

24

những chủ trương, biện pháp lãnh đạo đúng đắn, khả thi trong các nghị quyết
thường kỳ hoặc chuyên đề của tổ chức đảng; các hoạt động quản lý, giáo dục,
rèn luyện, kiểm tra, xử lý vi phạm kỷ luật của cấp uỷ đảng; các chương trình,
kế hoạch của cán bộ chủ trì các cấp. Năng lực, trách nhiệm của cấp uỷ, tổ
chức đảng và cán bộ chủ trì các cấp được đánh giá dựa trên cơ sở của tính tích
cực, chủ động trong hoạt động xây dựng trung tâm vững mạnh về mọi mặt,
giáo dục cho sinh viên đoàn kết, gắn bó, lối sống trong sạch, lành mạnh, có ý
thức tổ chức kỷ luật tự giác, nghiêm minh, có dư luận xã hội tích cực…nhằm
tạo ra những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của đội ngũ giảng viên.
Mặt khác, năng lực, ý thức trách nhiệm của chủ thể còn được đánh giá
ở khả năng phát huy vai trò, khả năng phối hợp các lực lượng, các phương
tiện, các hình thức, biện pháp nhằm tạo ra sức mạnh tổng hợp trong giáo dục,
rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN của cấp uỷ, tổ chức
đảng và cán bộ chủ trì các cấp.
Hai là, nội dung hoạt động giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội
Hoạt động giáo dục, rèn luyện đội giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN
khu vực thành phố Hà Nội chỉ thực sự có chất lượng, hiệu quả khi nội dung
giáo dục, rèn luyện sát thực, đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn; hình thức, biện
pháp giáo dục, rèn luyện đa dạng, linh hoạt, phù hợp với từng đối tượng, từng
giai đoạn, từng đặc điểm, nhiệm vụ của đơn vị. Bởi vậy, mức độ thực hiện các
nội dung, hình thức, biện pháp giáo dục, rèn luyện, nhất là giáo dục, rèn luyện
về đạo đức cách mạng là một tiêu chí quan trọng. Mức độ thực hiện các nội
dung giáo dục, rèn luyện được thể hiện ở tính toàn diện, đồng bộ, tính khoa
học của các giá trị chuẩn mực đạo đức mà chủ thể truyền đạt đến đối tượng; ở
độ nông sâu, rộng hẹp của các kiến thức và sự phù hợp hay chưa phù hợp với

từng đối tượng. Nội dung toàn diện, đồng bộ giáo dục của đội ngũ giảng viên
các trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội được thể hiện ở kết hợp


25

giữa trang bị những kiến thức quốc phòng và an ninh. Bên cạnh đó, còn được
thể hiện ở khả năng lý giải có cơ sở khoa học những vấn đề lý luận và thực
tiễn nhiệm vụ quốc phòng và an ninh đặt ra trong từng giai đoạn lịch sử, ở
mức độ đổi mới nội dung, cập nhật thông tin thời sự cho cho phù hợp với sự
phát triển của thực tiễn cách mạng và yêu cầu nhiệm vụ xây dựng nền quốc
phòng toàn dân, an ninh nhân dân của nước ta vững mạnh trong giai đoạn
hiện nay.
Hình thức, biện pháp giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên ở các
trung tâm GDQP - AN khu vực thành phố Hà Nội được đánh giá ở sự phong
phú, đa dạng, linh hoạt và mức độ phù hợp với đối tượng và hoàn cảnh. Chủ
thể có thể thông qua học tập chính trị, nghiên cứu quán triệt đường lối, nghị
quyết của Đảng; thông qua sinh hoạt các tổ chức và hoạt động tự phê bình và
phê bình; thông qua hoạt động thực tiễn giảng dạy trang bị kiến thức quốc
phòng và an ninh cho sinh viên, thông qua quản lý sinh viên học giáo dục
quốc phòng, an ninh để giáo dục, rèn luyện.
Ba là, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp giáo dục,
rèn luyện đội ngũ giảng viên
Đây là tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá công tác giáo dục, rèn luyện
của đội ngũ giảng viên ở các trung tâm GDQP - AN. Trình độ phát triển các
hình thức biện pháp giáo dục rèn luyện hiệu quả của từng cá nhân, cơ quan, tổ
chức đã được thực tế chứng minh và kiểm nghiệm qua thực tiễn là sự chuyển
biến về ý thức, tình cảm, hành vi, ý thức trong giáo dục, rèn luyện được xem
xét với ba nội dung chính: trình độ nhận thức và năng lực thực hành các biện
pháp giáo dục, rèn luyện; mức độ phát triển, vận dụng các biện pháp giáo dục

rèn luyện hiệu quả và tinh thần ham học tập, rèn luyện cầu tiến bộ,...
Bốn là, phẩm chất, trình độ, năng lực, phương pháp tác phong công tác
và kết quả hoàn thành nhiệm vụ của độ ngũ giảng viên