3
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Công an thành phố Bạc Liêu đã trải qua gần 70 năm chiến đấu đầy gian
khổ, hy sinh, được Đảng, Nhà nước thường xuyên chăm lo, giáo dục, rèn luyện,
được nhân dân hết lòng thương yêu, giúp đỡ, lực lượng Công an thành phố Bạc
Liêu ngày càng lớn mạnh, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp giải phóng dân
tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ
nghĩa. Hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu là lực lượng trẻ, giữ vai
trò xung kích trong thực hiện nhiệm vụ của công an thành phố Bạc Liêu, là lực
lượng luôn tích cực phấn đấu, khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm
vụ được giao, sẳn sàng hy sinh vì an ninh Tổ quốc, vì cuộc sống bình yên và
hạnh phúc của nhân dân.
Giáo dục chính trị cho hạ sỹ quan, chiến sỹ Công an thành phố Bạc Liêu
là một nội dung cơ bản, quan trọng của nhiệm vụ xây dựng lực lượng, là khâu
trung tâm có ý nghĩa quyết định, xây dựng hoàn thiện nhân cách, phẩm chất của
người công an nhân dân, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng
Công an thành phố Bạc Liêu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của lực lượng công an
trong mọi thời kỳ cách mạng.
Thời gian qua, công tác giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an
thành phố Bạc Liêu đã được cấp ủy, chỉ huy các đơn vị công an trong thành phố
quan tâm, chỉ đạo, tổ chức chặt chẽ, nhờ đó nhận thức chính trị của hạ sĩ quan,
chiến sĩ công an thành phố Bạc Liêu không ngừng được củng cố, nâng cao, trước
những diễn biến nhanh chóng và phức tạp của tình hình quốc tế và yêu cầu ngày
càng cao của công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng lực lượng Công an nhân dân
trong tình hình mới, trước sự tiến công chống phá quyết liệt của các thế lực thù
địch đối với cách mạng nước ta, đặc biệt là chiến lược “DBHB” của chủ nghĩa đế
quốc đứng đầu là đế quốc Mỹ, đại bộ phận hạ sỹ quan, chiến sĩ công an thành phố
Bạc Liêu vẫn giữ vững lập trường tư tưởng kiên định vững vàng, yên tâm công tác,
không ngừng tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, năng lực toàn diện, tuyệt đối trung
thành với Đảng, nhân dân và chính quyền, kiên quyết bảo vệ chế độ, bảo vệ nhân
4
dân trong mọi hoàn cảnh, xứng đáng là chỗ dựa tin cậy, là công cụ bạo lực sắc bén
của chính quyền và nhân dân Thành phố Bạc Liêu.
Tuy nhiên, trong điều kiện đất nước đang tham gia ngày càng sâu vào quá
trình toàn cầu hoá, mở rộng hội nhập toàn diện với quốc tế, sự phát triển về khoa
học, kỹ thuật, bùng nổ thông tin hiện nay đã làm cho đời sống chính trị - xã hội
trong Thành phố Bạc Liêu phát triển ngày càng phức tạp, sự phân tầng xã hội đang
diễn ra mạnh mẽ, tạo nên sự cách biệt giàu, nghèo ngày càng lớn, các tệ nạn xã hội
có xu hướng gia tăng, Bạc Liêu là một tỉnh cực Nam Tổ quốc, thuộc bán đảo Cà
Mau, điều kiện kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội còn nhiều khó khăn, phức tạp.
Những điều kiện, hoàn cảnh đó đang tác động vào đời sống tâm tư, tình cảm của hạ
sĩ quan, chiến sĩ công an thành phố Bạc Liêu, trong khi đó, công tác giáo dục chính
trị cho hạ sỹ quan, chiến sĩ công an thành phố Bạc Liêu tuy đã được quan tâm
nhưng còn bộc lộ những bất cập, hạn chế, nội dung giáo dục chính trị còn biểu hiện
giáo điều, xa rời thực tiễn, hình thức giáo dục chính trị còn khuôn cứng, thiếu sức
thuyết phục; năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác giáo dục chính trị chưa thật sự
đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ. Vì thế, Nghiên cứu vấn đề “Nâng cao chất
lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu”
là vấn đề có ý nghĩa cấp thiết trong tình hình hiện nay.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Vấn đề giáo dục chính trị và nâng cao chất lượng giáo dục chính trị đã
được nhiều tác giả nghiên cứu trong các đề tài, công trình khác nhau:
* Các luận văn, luận án
Nguyễn Văn Quyết: Đẩy mạnh quá trình hình thành và phát triển phẩm
chất chính trị của thanh niên quân đội ta trong giai đoạn hiện nay, Luận văn
Phó Tiến sĩ Khoa học quân sự, Hà Nội, 1991.
Nguyễn Hồng Anh: Nâng cao ý thức chính trị xã hội chủ nghĩa của Quân
đội nhân dân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, Luận văn cao học, Hà Nội, 1995.
Nguyễn Đình Tu: Nâng cao bản lĩnh chính trị của sĩ quan trẻ trong
QĐNDVN hiện nay, Luận văn Phó Tiến sĩ Khoa học quân sự, Hà Nội, 1996.
Hồ Viết Hải: Bồi dưỡng phẩm chất chính trị của học viên đào tạo cán bộ
chỉ huy - tham mưu binh chủng hợp thành cấp trung, sư đoàn ở Học viện Lục
5
quân trong giai đoạn hiện nay, Luận văn thạc sĩ khoa học chính trị, chuyên
ngành Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị .
Nguyễn Văn Thắng, Nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị cho
cán bộ ở đơn vị cơ sở trong quân đội hiện nay dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí
Minh, Luận án Tiến sĩ lịch sử, Học viện Chính trị quân sự, Hà Nội, 2001.
Nội dung các luận văn, luận án trên đã khẳng định rõ tính cấp thiết phải
nghiên cứu, luận giải sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về giáo dục, xây
dựng ý thức, bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sĩ trong quân đội; những vấn đề cơ
bản về xây dựng quân đội về chính trị trong thời kỳ mới. Đề xuất và kiến nghị những
giải pháp cơ bản xây dựng, giáo dục, bồi dưỡng chính trị cho quân nhân phù hợp với
đặc điểm tình hình hiện nay của đất nước, của quân đội và các đơn vị trong lực
lượng vũ trang.
Những luận văn, luận án trên đều liên quan đến hướng nghiên cứu của tác giả.
Đây chính là nguồn tài liệu rất quan trọng để tác giả nghiên cứu, tham khảo trong
quá trình xây dựng, hoàn thiện đề tài luận văn của mình.
* Các đề tài khoa học
Đề tài: “Tác động của những biến đổi kinh tế - xã hội ở nước ta đến xây
dựng QĐNDVN về chính trị trong giai đoạn cách mạng mới”, Đề tài khoa học
cấp Bộ Quốc phòng, TCCT, Nxb. QĐND, Hà Nội, 2000.
Đề tài:”Định hướng giá trị nhân cách đội ngũ sĩ quan trẻ QĐNDVN
hiện nay”, Đề tài khoa học cấp Bộ Quốc phòng, Học viện Chính trị quân sự
- Bộ Quốc phòng Hà Nội, 2001.
Tổng cục Chính trị, Nâng cao chất lượng giáo dục chủ nghĩa yêu nước trong
Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2002.
Tổng cục Chính trị: Xây dựng chính trị, tinh thần của nhân dân và quân
đội ta sẵn sàng đánh thắng cuộc tiến công hoả lực bằng vũ khí công nghệ cao
của Mỹ đối với Việt Nam, Nxb. QĐND, Hà Nội, 2002.
Các đề tài trong nhóm này đã đề cập khá toàn diện những vấn đề lý luận
và thực tiễn liên quan đến vấn đề giáo dục, xây dựng nhân cách cán bộ; làm rõ
khái niệm, cấu trúc, biểu hiện và những bài học kinh nghiệm, trong xây dựng,
6
giáo dục, bồi dưỡng nhân cách quân nhân. Đồng thời từ những phân tích, lý giải
thực trạng, nguyên nhân, chỉ ra những yếu tố tác động đến tư tưởng cán bộ,
chiến sĩ; dự báo xu hướng biến đổi của đời sống tư tưởng, trên cơ sở đó đề xuất
những giải pháp chủ yếu nhằm bồi dưỡng, giáo dục, nâng cao bản lĩnh chính trị,
niềm tin CSCN cho cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang, góp phần xây
dựng quân đội vững mạnh toàn diện theo hướng cách mạng, chính quy, tinh
nhuệ và từng bước hiện đại, trong đó lấy xây dựng chính trị làm cơ sở.
* Các công trình khoa học thuộc Bộ Công an
- Bàn về đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng của Công an các
đơn vị địa phương có:
“Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chính trị, tư tưởng, góp phần
hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ ANTT và xây dựng lực lượng CAND
trong tình hình mới”, Nguyễn Khánh Toàn, Tạp chí Công an nhân dân số 10
năm 2009. “Một số vấn đề trọng tâm trong công tác tư tưởng của lực lượng
Công an nhân dân hiện nay, Lê Ngọc Nam, tạp chí CAND số 10 năm 200*.
“Nâng cao hiệu quả công tác chính trị, tư tưởng cho CBCS Tổng cục kỹ
thuật” Tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Tổng cục an ninh đa dạng hóa hình
thức giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ chiến sỹ” , Nguyễn Văn Kiểm tạp
chí CAND số 10 năm 2009. “Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng góp phần
xây dựng đội ngũ cán bộ chiến sỹ cảnh vệ trong sạch, vững mạnh” Ngũ Xuân
Sinh, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Tuyên truyền giáo dục chính trị, tư
tưởng cho đoàn viên công đoàn Công an nhân dân góp phần thực hiện tốt
nhiệm vụ được giao”, Nguyễn Văn Pháp, tạp chí CAND số 10 năm 2009.
“Cục bảo vệ chính trị I nâng cao nhận thức chính trị tư tưởng cho đội ngũ
cán bộ chiến sỹ”, Nguyễn Xuân Hùng, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Đổi
mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng góp phần xây dựng lực lượng cảnh
sát nhân dân trong sạch, vững mạnh”. Nguyễn Văn Ba, tạp chí CAND số 10
năm 2009. “Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức
vụ chú trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng phục vụ nhiệm vụ công tác
chuyên môn”, Nguyễn Tiến Luật, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Công tác
7
giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ chiến sỹ Cảnh sát điều tra tội phạm
về trật tự xã hội”. Hoàng Văn Lĩnh, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Công
an tỉnh Bắc Ninh dổi mới công tác giao1 dục chính trị tư tưởng”, Nguyễn
Xuân Mười, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Công an Tiền Giang tăng
cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ chiến sỹ” , Nguyễn
Chí Phi, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Công an tỉnh Cao Bằng chú trọng
công tác giáo dục chính trị, tư tưởng nhằm xây dựng lực lượng trong sạch,
vững mạnh”, Bế Ngọc Báu, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Công an tỉnh
Bắc Giang nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng”, Phạm
Văn Minh, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Công tác giáo dục chính trị, tư
tưởng cho cán bộ chiến sỹ Công an là người dân tộc Khmer của Công an tỉnh
Sóc Trăng”, Nguyễn Phúc Thảo, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Công an
tỉnh Gia Lai đẩy mạnh công tác giáo dục, động viên tư tưởng”, Trần Đình
Thư, tạp chí CAND số 10 năm 2009. “Công an tỉnh Nam Định nắm và giải
quyết tư tưởng cho cán bộ chiến sỹ tăng cường cho Công an cơ sở” , Phạm
Văn Vĩnh, tạp chí CAND số 10 năm 2009.
- Bàn về các giải pháp nâng cao chất lượng hiệu quả công tác chính trị,
tư tưởng của lực lượng Công an nhân dân có:
“Những vấn đề trọng tâm trong công tác chính trị, tư tưởng của lực
lượng Cảnh sát trại giam trong thời gian tới”, Phạm Đức Chấn. “Đẩy mạnh
công tác giáo dục chính trị, tư tưởng - giải pháp quan trọng để xây dựng lực
lượng Công an Thủ đô trong sạch, vững mạnh”, Nguyễn Đức Nhanh. “Công
tác giáo dục chính trị, tư tưởng ở Đảng bộ Cục Cảnh sát giao thông đường
bộ, đường sắt”, Đỗ Đình Nghị. “Thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo góp
phần làm tốt công tác tư tưởng trong lực lượng Công an nhân dân hiện nay”,
Nguyễn Thế Báu. “Giáo dục chính trị, tư tưởng – nhân tố quyết định trong
công tác chiến đấu của lực lượng Cảnh sát bảo vệ và hỗ trợ tư pháp” ,
Nguyễn Quang Vy. “Thi đua khen thưởng góp phần nâng cao chất lượng
công tác chính trị, tư tưởng”, Đặng Thái Giáp. “Báo chí Công an nhân dân
góp phần nâng cao chất lượng công tác chính trị, tư tưởng”, Vũ Hồng Sơn.
8
“Những vấn đề trọng tâm của công tác chính trị, tư tưởng của Công an tỉnh
Lạng Sơn”, Hoàng Minh Dũng. “Đối thoại trực tiếp – một số biện pháp nâng
cao hiệu quả công tác chính trị, tư tưởng ở Công an tỉnh Vĩnh Phúc”, Trần
Anh Dũng. “Nâng cao chất lượng công tác chính trị, tư tưởng góp phần xây
dựng lực lượng Công an tỉnh Hà Nam trong sạch vũng mạnh”, Nguyễn Văn
Khuông. “Công tác chính trị, tư tưởng góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục, đào tạo ở Học viện Cảnh sát nhân dân”, Nguyễn Xuân Yêm. “Nội dung
cơ bản của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho học viên các trường
Công an nhân dân”, Phạm Hồng Cử. “Công tác chính trị, tư tưởng và tiêu
chí đánh giá hiệu quả công tác chính trị, tư tưởng trong lực lượng Công an
nhân dân”, Vũ Văn Hiến.
Mỗi công trình đều có đối tượng, phương pháp nghiên cứu riêng, đã có
những đóng góp nhất định về lý luận và thực tiễn xung quanh vấn đề: Đổi mới
công tác giáo dục chính trị của công an ở các đơn vị, địa phương và các giải
pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chính trị, tư tưởng của lực lượng
Công an nhân dân. Đó là những đóng góp khoa học có giá trị lý luận, thực tiễn
cao, có thể tham khảo trong nghiên cứu thực hiện luận văn, tuy vậy cho đến nay,
chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu đầy đủ, hệ thống, trực tiếp,
toàn diện, chuyên sâu về “Nâng cao chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sỹ
quan, chiến sỹ Công an thành phố Bạc Liêu hiện nay’.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu
Làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn; xác định các biện
pháp cơ bản nâng cao chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ
Công an thành phố Bạc Liêu.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Luận giải làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận nâng cao chất lượng
giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu.
- Đánh giá thực trạng, nguyên nhân ưu điểm, khuyết điểm của quá trình nâng cao
chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu.
9
- Xác định các giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng giáo dục chính trị
cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an Công an thành phố Bạc Liêu hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu
Chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố
Bạc Liêu
* Phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu toàn bộ hoạt động giáo dục chính trị cho
hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu. Thời gian và các số liệu sử
dụng khảo sát, điều tra tính từ 2008 đến nay.
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận
Luận văn nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh; đường lối chính trị,quân sự của Đảng, nghị quyết của Bộ
công an về công tác tư tưởng văn hóa. Đề tài còn tham khảo kết quả nghiên cứu
của các công trình khoa học, các đề tài có liên quan đã được nghiệm thu công bố
trong thời gian qua.
* Cơ sở thực tiễn
Thực tiễn công tác giáo dục chính trị, xây dựng lực lượng của Công an
Bạc Liêu; các báo cáo về tình hình, chất lượng công tác giáo dục chính trị, xây
dựng lực lượng của Công an Bạc Liêu; kết quả nghiên cứu, điều tra, khảo sát
thực tế của tác giả về công tác giáo dục chính trị, xây dựng lực lượng của Công
an Bạc Liêu.
* Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, luận
văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu nghiên cứu của khoa học
chuyên ngành và liên ngành, trong đó đặc biệt chú trọng các phương pháp lôgic
- lịch sử, phân tích, tổng hợp, điều tra, khảo sát, so sánh, tổng kết thực tiễn và
phương pháp chuyên gia.
6. Ý nghĩa của luận văn
Những kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần cung cấp thêm cơ sở khoa
học giúp Đảng ủy, Ban giám đốc Công an tỉnh Bạc Liêu, các cấp ủy đảng và các tổ
10
chức Ban chỉ huy Công an thành phố Bạc Liêu nghiên cứu, vận dụng vào quá trình
lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng Công an Bạc Liêu vững mạnh.
Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ giảng dạy, nghiên
cứu môn giáo dục chính trị ở các nhà trường Bộ Công An.
7. Kết cấu của luận văn
Luận văn gồm: Mở đầu, 2 chương (4 tiết), kết luận và kiến nghị, tài liệu
tham khảo, phụ lục.
11
Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ CHO HẠ SĨ QUAN, CHIẾN SĨ
CÔNG AN THÀNH PHỐ BẠC LIÊU
1.1. Giáo dục chính trị và những vấn đề cơ bản về
nâng cao chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến
sĩ Công an thành phố Bạc Liêu
1.1.1. Giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu
* Công an thành phố Bạc Liêu
Bạc Liêu là một tỉnh nằm ven biển Đông, miền đất cực Nam Tổ quốc,
thuộc bán đảo Cà Mau. Phía Đông - Đông Nam giáp biển Đông; Tây - Tây Nam
giáp tỉnh Cà Mau; Bắc giáp tỉnh Hậu Giang - Kiên Giang; Đông - Đông Bắc
giáp tỉnh Sóc Trăng. Có tuyến quốc lộ xuyên qua trên 80km. Diện tích đất tự
nhiên 258.247 ha, tổng dân số 205.554 hộ, 946.163 khẩu.
Bạc Liêu hiện có 06 huyện và 01 Thành phố Bạc Liêu, là địa bàn trung
tâm kinh tế - chính trị, văn hoá - xã hội của tỉnh có diện tích tự nhiên là
175,3819 km2 (17.538,19 ha với trên 711,01 hecta đất trồng rừng và 11.246,05
đất nông nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản, có tuyến vành đai bờ biển dài 12 km, có
06 khóm, ấp liên kết thuộc 1 phường và 2 xã).
Với tổng số 30.786 hộ, 156.729 khẩu, 81.183 nữ, tuổi 14 trở lên có
127.268 khẩu, định cư trên 67 khóm, ấp của 7 phường 3 xã thuộc thành phố, có
03 cơ quan cấp Trung ương, 79 cơ quan cấp tỉnh, 27 cơ quan cấp thành phố, 01
trường đại học, 01 trường cao đẳng, 04 trường trung học chuyên nghiệp; 01 khu
công nghiệp Trà Kha; nhà máy điện gió.
Kinh tế thành phố Bạc Liêu phát triển ổn định và đang trên đà tăng trưởng
tốt, cùng với quá trình đô thị hoá nhanh đã thúc đẩy lĩnh vực thương mại dịch vụ
chuyển biến tích cực. Thu nhập bình quân 26 triệu đồng/người/năm. Mạng lưới
giao thông đô thị đang được đầu tư nâng cấp và mở rộng, có 138 tuyến đường,
tổng chiều dài là 138,4 km. Trong đó: Tuyến Quốc lộ IA cũ: 06 km; tuyến tránh
12
Quốc lộ 1A mới: 04 km; tuyến Quốc lộ Nam Sông Hậu: 12,3 km; tuyến tỉnh lộ:
23,4 km; tuyến hương lộ: 11 km; nội ô có 138 tuyến, 81,7 km.
Do ảnh hưởng nét đặc trưng của nền văn hóa các dân tộc Kinh - Hoa Khmer nên có nhiều đình, chùa, nhà thờ, am, cốc, tịnh xá. (25 chùa, 02 đình, 04
nhà thờ, 02 thánh thất). Bạc Liêu có quần thể du lịch phong phú, đa dạng như
sân chim Hiệp Thành, Giồng nhãn cổ, cây xoài trên 300 năm tuổi, đồng hồ đá,
chùa Xiêm Cán, khu du lịch văn hóa tâm linh Quán âm Phật Đài, cụm nhà cổ
“Công tử Bạc Liêu”. Đặc biệt, Bạc Liêu nơi sản sinh ra bản Dạ cổ hoài lang, tiền
thân của bản Vọng cổ ngày nay, là một trong những cái nôi của Đờn ca tài tử
Nam bộ được đông đảo du khách biết đến và chính thức vào tháng 4/2014 thành
phố Bạc Liêu sẽ diển ra Festival Đờn ca tài tử. Hiện nay tỉnh và các nhà đầu tư
đang triển khai dự án du lịch, khu nhà nghỉ dưỡng và khu resort ven biển, các
khu du lịch sinh thái, khu du lịch trên biển…..
Cùng với sự ra đời của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam, Công an
tỉnh Bạc Liêu (tiền thân là Quốc gia tự vệ cuộc) cũng được ra đời từ ngày
25/8/1945 và tháng 8 năm 1948 Công an thị xã Bạc Liêu (nay là thành phố Bạc
Liêu) chính thức được thành lập. Tính đến ngày 15/10/2013, đơn vị có 250 đồng
chí (nghỉ chờ hưu 03 đồng chí). Trong đó: Biên chế 235 đồng chí (33 nữ);
CDPVCTH 14 đồng chí; hợp đồng cấp dưỡng 01 đồng chí. Tổng hợp: 7/235
đồng chí (03%); Xây dựng lực lượng và Hậu cần - Kỹ thuật: 14/235 đồng chí
(06%); Lực lượng An ninh: 18/235 đồng chí (7.7%); Lực lượng Cảnh sát:
195/235 đồng chí (83.3%). Biên chế cụ thể: Ban chỉ huy Công an thành phố: 05
đồng chí; Ban chỉ huy cấp đội: 30 đồng chí (12 Đội trưởng, 18 Phó Đội trưởng);
Ban chỉ huy cấp phường, xã: 26 đồng chí (07 đồng chí Trưởng Công an
phường, 03 đồng chí Trưởng Công an xã, 16 đồng chí phó Trưởng Công an
phường).
Đảng bộ Công an thành phố Bạc Liêu có 121 đảng viên, chính thức 105
đồng chí, dự bị 16 đồng chí. Ban Thường vụ: 05 đồng chí, Ban Chấp hành 15
đồng chí. Có 12 chi bộ trực thuộc.
Trình độ văn hóa của cán bộ, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu có
100% tốt nghiệp trung học phổ thông, riêng thạc sỹ có 02 đồng chí, (0.8%). Về
13
trình độ nghiệp vụ: Đại học: 63 đồng chí (25.2%), trung học: 167 đồng chí
(66.8%), Về chính trị: Cử nhân: 04 đồng chí; Cao cấp: 07 đồng chí; Trung cấp:
28 đồng chí; Sơ cấp: 05 đồng chí.
Riêng lực lượng hạ sĩ quan chiến sĩ của Công an thành phố Bạc Liêu hiện
nay có 82 đồng chí, trong đó có 59 đồng chí biên chế (Công an phường 23 đồng
chí, Công an xã 05 đồng chí, các Đội nghiệp vụ gồm an ninh và cảnh sát 31
đồng chí); Công dân phục vụ có thời hạn (NVQS) 27 chiến sĩ, trong đó (Chiến sĩ
Binh nhì 09 đồng chí, Hạ sĩ quan 18 đồng chí). 100% số hạ sĩ quan, chiến sĩ
công an thành phố Bạc Liêu đã tốt nghiệp phổ thông trung học; có 59 đồng chí
(71,95%) đã qua đào tạo trung cấp Cảnh sát Công an nhân dân. 30% số hạ sĩ
quan đã trở thành đảng viên, 5% số chiến sĩ là đảng viên. Tuổi đời trung bình
của chiến sĩ công an thành phố Bạc Liêu là 20, số hạ sĩ quan, chiến sĩ công an
thành phố Bạc Liêu đều là con em nhân dân tại địa bàn Bạc Liêu.
Từ ngày thành lập đến nay, trong bất kỳ giai đoạn cách mạng khó khăn,
gian khổ nào, Công an Bạc Liêu cũng luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ
Đảng, bảo vệ chính quyền và thành quả cách mạng. Hàng trăm cán bộ, chiến sỹ
Công an đã vĩnh viễn nằm xuống hoặc hiến dâng một phần xương máu vì độc
lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Lực lượng Công an Bạc Liêu
dưới sự lãnh đạo rèn luyện của Đảng, Bác Hồ kính yêu và sự đùm bọc giúp đỡ
của nhân dân đã không ngừng phát huy bản chất tốt đẹp và truyền thống vẽ
vang: Trung thành với Đảng, tận tụy với nhân dân, cần - kiệm - liêm - chính,
đoàn kết, mưu trí, sáng tạo, dũng cảm chiến đấu, sẳn sàng hy sinh vì an ninh Tổ
quốc, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân.
* Đặc điểm của hạ sĩ quan chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu:
Hạ sỹ quan, chiến sỹ Công an thành phố Bạc Liêu là những công dân Việt Nam
được tuyển chọn, giáo dục, huấn luyện chặt chẽ theo tiêu chuẩn của Bộ Công an, là lực
lượng đông đảo, quan trọng góp phần trực tiếp quyết định thực hiện thắng lợi nhiệm vụ
giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của toàn thành phố. Hạ sĩ quan, chiến sĩ
công an thành phố Bạc Liêu có các đặc điểm nổi bật sau:
14
Thứ nhất, hạ sĩ quan chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu là những thanh
niên có tuổi đời còn rất trẻ, có sức khỏe, năng động, nhiệt tình, ham hiểu biết, có
hoài bão, ước mơ lớn. Song bản lĩnh thiếu vững vàng, dễ bi quan, dao động
trước những thử thách khó khăn.
Hạ sĩ quan chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu đại bộ phận là con em
của các tầng lớp nhân dân trong tỉnh, là lực lượng trẻ, khỏe tuổi đời trung bình là
20, có trình độ, tiếp thu nhanh, 100% tốt nghiệp phổ thông trung học, 71,95% đã
qua đào tạo Trung cấp cảnh sát, được tuyển chọn kỹ về thể lực, lai lịch chính trị,
quan hệ xã hội của gia đình và bản thân trước khi vào ngành. Họ có hoài bão,
ước mơ lớn, động cơ học tập, rèn luyện đúng đắn, có xu hướng nghề nghiệp rõ
ràng, có nguyện vọng phục vụ lâu dài trong ngành. Song do tuổi đời còn trẻ, thời
gian rèn luyện, công tác trong ngành chưa nhiều, kinh nghiệm công tác còn ít
nên bản lĩnh chính trị, bản lĩnh nghề nghiệp còn thiếu vững vàng, dễ bi quan,
dao động, lúng túng trước những tình huống phức tạp. Tóm lại, họ là những chất
liệu quý nhưng chưa được tinh chế toàn bộ nhân cách của người chiến sĩ công an
nhân dân có được hình thành, phát huy ở họ hay không, điều đó phụ thuộc rất
lớn vào công tác huấn luyện, giáo dục công phu, tỉ mỉ của lãnh đạo, chỉ huy ở
đơn vị.
Hai là, hạ sĩ quan chiến sĩ công an thành phố Bạc Liêu công tác trong
môi trường phức tạp, căng thẳng, mang tính độc lập, tự giác cao.
Hạ sĩ quan chiến sĩ công an thành phố Bạc Liêu được tổ chức ăn ở, sinh
hoạt tập trung theo biên chế trong các khu vực doanh trại và được đặt dưới sự
lãnh đạo, chỉ huy, quản lý trực tiếp của các tổ chức và ban chỉ huy các đội, các
phường. Song do nhu cầu, tính chất nhiệm vụ, đại đa số hạ sĩ quan chiến sĩ công
an trong quá trình thực thi nhiệm vụ đều phải trực tiếp tiếp xúc với các âm mưu
thủ đoạn phá hoại của kẻ thù, các tệ nạn xã hội và các tình huống nảy sinh trong
giao thông, sinh hoạt của cộng đồng dân cư… liên quan đến hy sinh, đổ máu.
Địa bàn công tác rộng, trong quá trình công tác phải giải quyết nhiều mối quan
hệ liên quan đến luật pháp, lợi ích quyền lợi cá nhân, gia đình, địa phương, ảnh
15
hưởng nhiều của biến đổi thời tiết, khí hậu. Đòi hỏi tính tự giác, quyết đoán cao,
điều kiện, phương tiện kỹ thuật, vật chất bảo đảm của ngành và địa phương còn
gặp nhiều khó khăn, điều đó đòi hỏi việc giáo dục chính trị tư tưởng cho hạ sĩ
quan, chiến sĩ công an phải cụ thể, tỉ mỉ, sát từng đối tượng, từng nhiệm vụ, tính
chất đặc điểm của công việc và khâu kết hợp với công tác tổ chức, chính sách
thường xuyên chăm lo đến đời sống vật chất, tinh thần của chiến sĩ.
Ba là, Số lượng, chất lượng hạ sĩ quan chiến sĩ công an thành phố Bạc
Liêu luôn biến đổi.
Quân số hạ sĩ quan, chiến sĩ công an thành phố Bạc Liêu hàng năm có sự
biến động thường xuyên gắn liền với các đợt ra quân và nhận quân theo Luật
nghĩa vụ quân sự. Việc xét và giữ các chiến sĩ tiếp tục phục vụ lâu dài trong lực
lượng công an phải tuân theo cơ cấu biên chế tổ chức cho phép, qua quá trình
tuyển chọn và xem xét nguyện vọng của hạ sĩ quan, chiến sĩ, từ đó tạo ra những
biến động về quân số của hạ sĩ quan, chiến sĩ, tác động đến cơ cấu chất lượng
của lực lượng hạ sĩ quan, chiến sĩ phục vụ trong lực lượng công an Thành phố.
Mỗi một lớp chiến sĩ mới nhập ngũ vào đơn vị hoặc được quyết định tuyển phục
vụ lâu dài lại mang thêm những đặc điểm tâm sinh lý, văn hóa vùng miền khác
nhau; những nhu cầu, sở thích, tính nổi trội khác nhau, điều này gây nên sự xáo
trộn về chất lượng tư tưởng, tổ chức của đơn vị, đặt ra những yêu cầu mới về
việc xây dựng yếu tố chính trị, tinh thần cho hạ sĩ quan chiến sĩ công an Thành
phố đáp ứng yêu cầu thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.
* Giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu
Giáo dục là hoạt động truyền thụ những tri thức và kinh nghiệm, rèn luyện
kỹ năng và lối sống, bồi dưỡng tư tưởng và đạo đức cần thiết cho đối tượng, giúp
hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất, nhân cách phù hợp với mục đích,
mục tiêu chuẩn bị cho đối tượng tham gia lao động sản xuất và đời sống xã hội
Giáo dục lý luận chính trị là hoạt động truyền bá, xây dựng, bảo vệ và
phát triển hệ tư tưởng, lý luận của giai cấp cầm quyền nhằm tập hợp, huy động
và phát huy vai trò của quần chúng nhân dân thực hiện thắng lợi mục tiêu,
nhiệm vụ mà giai cấp đề ra.
16
Giáo dục lý luận chính trị là giáo dục trong xã hội có giai cấp, giai cấp
cầm quyền sử dụng giáo dục lý luận chính trị như là công cụ xây dựng và quản
lý xã hội, là con đường, biện pháp truyền bá, bảo vệ và phát triển hệ tư tưởng
của đảng cầm quyền; giáo dục lý luận chính trị mang tính giai cấp sâu sắc và
mang tính lịch sử, xã hội.
Lực lượng công an là công cụ bạo lực của Đảng, Nhà nước, do Đảng,
Nhà nước tổ chức, lãnh đạo và quản lý. Ngay từ khi được Đảng, Bác Hồ tổ
chức, rèn luyện và giáo dục, lực lượng công an nhân dân đã được xác định là lực
lượng vũ trang, là công cụ sắc bén bảo vệ Đảng, Nhà nước và chế độ, giữ gìn
trật tự, an toàn xã hội và tính mạng, tài sản của nhân dân.
Hoạt động của lực lượng công an nhân dân là sẵn sàng chiến đấu và chiến
đấu bảo vệ Đảng, chính quyền, trật tự an toàn xã hội cho nhân dân. Hoạt động
của lực lượng công an nhân dân có đặc thù: gắn liền với sự hi sinh, gian khổ,
nguy hiểm, những bất ngờ, những tình huống biến động... Ngay trong thời bình,
người chiến sĩ công an nhân dân đã phải học tập và rèn luyện với cường độ cao
sát thực tế chiến đấu. Luôn luôn trong tư thế sẵn sàng chiến đấu cao, khi có lệnh
là sẵn sàng nhận nhiệm vụ, chịu đựng mọi gian nguy, thử thách, thậm chí hy
sinh cả tính mạng để hoàn thành nhiệm vụ.
Quá trình giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan và chiến sĩ ở Công an thành
phố Bạc Liêu là quá trình tiếp tục xác định, phát triển phẩm chất chính trị, đạo
đức lối sống đã được hình thành từ trong gia đình, trường học, nơi công tác. Sự
hình thành và phát triển các phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống không những
đáp ứng cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu thắng lợi mà còn có ý
nghĩa quan trọng đối với sự phát triển phẩm chất nhân cách của người chiến sĩ
công an nhân dân để sau khi hết hạn nghĩa vụ quân sự, họ chuyển sang môi
trường công tác mới, những phẩm chất được rèn luyện trong thời gian tại ngũ sẽ
giúp họ phấn đấu, trưởng thành trên cương vị mới. Chính vì vậy, việc giáo dục
chính trị cho hạ sĩ quan và chiến sĩ công an thành phố Bạc Liêu còn có ý nghĩa
góp phần xây dựng phát huy nguồn lực con người với tư cách vừa là mục tiêu
vừa là động lực của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN.
17
Từ những cách tiếp cận trên có thể quan niệm: Giáo dục chính trị cho hạ
sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu là hoạt động có mục đích, tổ chức
của lãnh đạo, chỉ huy, cơ quan chức năng và cán bộ các cấp nhằm trang bị
những vấn đề cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường
lối, chủ trương của Đảng pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của cách mạng,
của công an, truyền thống của Đảng, dân tộc và nhân dân, nhiệm vụ trức trách
của hạ sĩ quan, chiến sĩ công an, góp phần hình thành nhân cách người chiến sĩ
công an nhân dân có bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí quyết tâm cao, sẵn
sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Mục đích giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố
Bạc Liêu là nhằm nâng cao nhận thức, giác ngộ chính trị, giúp họ quán triệt sâu
sắc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước, nhiệm vụ
cách mạng, đơn vị và chức trách bản thân; xây dựng bản lĩnh chính trị, ý chí
quyết tâm thực hiện nhiệm vụ được giao. Chủ tịch Hồ Chí Minh viết : "Học để
sửa chữa tư tưởng: hăng hái theo cách mạng, điều đó rất hay... Tư tưởng đúng
thì hành động mới khỏi sai lạc và mới làm tròn nhiệm vụ cách mạng được. Học
để tu dưỡng đạo đức cách mạng. Có đạo đức cách mạng thì mới hi sinh tận tụy
với cách mạng... Học để tin tưởng vào đoàn thể. Tin tưởng vào nhân dân. Tin
tưởng vào tương lai tiền đồ của dân tộc. Tin tưởng vào tương lai của cách mạng.
Có tin tưởng thì lúc ra thực hành mới vững chắc hăng hái, lúc gặp khó khăn mới
kiên quyết, hy sinh” [29, tr.316 - 322].
Chủ thể giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc
Liêu là cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, tổ chức chỉ huy, cơ quan chức năng, đội
ngũ cán bộ, đảng viên và các tổ chức quần chúng trong đơn vị
Nội dung giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố
Bạc Liêu gồm những vấn đề chủ yếu sau đây:
Thứ nhất, giáo dục lý luận chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
làm cơ sở để hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu quán triệt sâu
sắc đường lối của Đảng, củng cố vững chắc niềm tin, lý tưởng chiến đấu. Chủ
nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là cơ sở tư tưởng, kim chỉ nam cho
hành động của Đảng và nhân dân ta. Nắm vững lý luận Mác-Lênin, tư tưởng Hồ
18
Chí Minh sẽ giúp hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu có cơ sở
hiểu rõ đường lối chính sách của Đảng, có lập trường quan điểm và phương
pháp tư tưởng đúng để suy nghĩ và có thái độ đúng, khả năng vận dụng sáng tạo
trong thực hiện nhiệm vụ. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: "Phải dạy lý luận
Mác-Lênin cho mọi người” [29,tr.46]. Do đó, việc giáo dục chủ nghĩa MácLênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an thành phố Bạc
Liêu là một nội dung cơ bản của giáo dục chính trị.
Thứ hai, giáo dục cho hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu
quán triệt sâu sắc đường lối chính trị, quân sự của Đảng nhằm nâng cao giác ngộ
chính trị của họ. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: "Phải học tập chính trị. Quân sự
mà không có chính trị như cây không có gốc vô dụng lại có hại" [28, tr.252].
Nhân dân có Đảng lãnh đạo, Đảng có chính cương chính sách. Đã là lực lượng
vũ trang nhân dân thì phải học chính sách của Đảng. Điều đó lý giải vì sao nội
dung quan trọng hàng đầu của giáo dục chính trị là giáo dục đường lối chính trị
của Đảng. Đường lối chính trị của Đảng nhằm giải quyết những vấn đề thực tiễn
của cách mạng Việt Nam. Quán triệt đường lối chính trị của Đảng là cơ sở để
tiếp thu đường lối quân sự và xây dựng ý chí quyết tâm chiến đấu cho cán bộ,
chiến sĩ công an cũng như củng cố sự nhất trí về chính trị tinh thần trong đơn vị.
Cùng với giáo dục đường lối chính trị phải quán triệt cho hạ sĩ quan và
chiến sĩ nắm vững đường lối quân sự của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ:
"Chính trị của các chú biểu hiện ra trong lúc đánh giặc" [28, tr.319].
Đường lối quân sự có mối quan hệ hữu cơ với đường lối chính trị, xuất
phát từ đường lối chính trị và phục vụ cho thực hiện đường lối chính trị. Đường
lối quân sự của Đảng chỉ đạo mọi hoạt động xây dựng và chiến đấu của lực
lượng vũ trang, là cơ sở để rèn luyện nâng cao bản lĩnh chiến đấu, hiệu lực lãnh
đạo chỉ huy cũng như trình độ nghiệp vụ của hạ sĩ quan và chiến sĩ công an.
Giáo dục quán triệt những quan điểm cơ bản trong đường lối xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc của Đảng, bao gồm các nội dung: Quan điểm xây dựng nền quốc phòng
toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân; chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình
hình mới; âm mưu, thủ đoạn của đối tượng tác chiến...
19
Thứ ba, cần phải đặc biệt coi trọng giáo dục cho hạ sĩ quan và chiến sĩ
Công an thành phố Bạc Liêu truyền thống lịch sử dân tộc, lịch sử Đảng, lịch sử
địa phương cũng như lịch sử truyền thống của lực lượng công an Bạc Liêu; tình
yêu Tổ quốc XHCN, một số kiến thức khoa học xã hội nhân văn cần thiết.
Những nội dung đó trực tiếp góp phần xây dựng tư tưởng, tình cảm đạo đức
trong sáng cho hạ sĩ quan và chiến sĩ. Đặc biệt cần coi trọng giáo dục chủ nghĩa
yêu nước Việt Nam, làm cơ sở hình thành động lực tinh thần mạnh mẽ của hạ sĩ
quan và chiến sĩ côn an trong thực hiện nhiệm vụ.
Như vậy, việc giáo dục lý luận Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và một
số kiến thức khoa học xã hội và nhân văn cần thiết là một nội dung quan trọng
của giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an Thành phố Bạc Liêu.
Đương nhiên phải căn cứ vào mục tiêu và nhiệm vụ, giáo dục hạ sĩ quan, chiến
sĩ để xác định nội dung cho thích hợp. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Huấn
luyện cốt thiết thực chu đáo hơn tham nhiều, huấn luyện từ dưới lên trên, huấn
luyện phải nhằm đúng nhu cầu”. Tư tưởng của Người là phải đặt tính hiệu quả
của giáo dục lên hàng đầu. Vì vậy phải lấy tài liệu chủ nghĩa Mác-Lênin làm
gốc, nhưng tài liệu phải được lựa chọn, sắp xếp lại vì trình độ người học không
đều nhau cần có tài liệu thích hợp với từng đối tượng.
Thứ tư, giáo dục đạo đức, giáo dục pháp luật Nhà nước, kỉ luật công an,
xây dựng cho hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu những phẩm
chất chính trị, tinh thần của người công an nhân dân.
Trong nội dung giáo dục chính trị, giáo dục đạo đức có vị trí đặc biệt quan
trọng. Bởi vì, đạo đức điều chỉnh các mối quan hệ cá nhân với tập thể, cá nhân
với xã hội, xác định nghĩa vụ trách nhiệm của hạ sĩ quan và chiến sĩ công an đối
với cuộc sống. Vì vậy, khi nói đến giáo dục chính trị không chỉ là giáo dục các
quan điểm chính trị chung mà còn giáo dục những qui tắc đạo đức cách mạng
cho hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu. Chủ tịch Hồ Chí Minh
cho rằng việc giáo dục đạo đức không nằm ngoài nội dung giáo dục chính trị và
trở thành nền tảng của chiến lược con người. Bởi vì, chính trị có tác động đến
mọi mặt của đời sống xã hội và cá nhân. Theo Người, chất lượng của một con
người là sự thống nhất biện chứng giữa đức và tài, phẩm chất và năng lực, trong
20
đó đạo đức cách mạng là cái gốc : “Cũng như sông có nguồn thì mới có nước,
không có nguồn thì sông cạn, cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. “Người
cách mạng phải có đạo đức" [28, tr.252] Bản chất của giáo dục đạo đức là bồi
dưỡng cho hạ sĩ quan và chiến sĩ công an những quan điểm đạo đức cách mạng,
những tình cảm, thói quen và hành vi đạo đức của người công an nhân dân. Nội
dung đạo đức cách mạng có vai trò hạt nhân định hướng, điều chỉnh, chi phối
tình cảm, thói quen, hành vi đạo đức của hạ sĩ quan và chiến sĩ. Việc giáo dục
đạo đức cách mạng cho chiến sĩ công an thể hiện sự thống nhất hữu cơ giữa mục
tiêu chính trị và đạo đức trong giáo dục và đào tạo người chiến sĩ công an cách
mạng. Do đó, giáo dục đạo đức cách mạng là một nội dung không thể thiếu của
giáo dục chính trị.
Một trong những phẩm chất chính trị tinh thần của hạ sĩ quan và chiến sĩ
công an nhân dân là có tính kỉ luật cao. Đó là lòng trung thành với 6 lời thề của
công an nhân dân, sẵn sàng xả thân hi sinh để hoàn thành nhiệm vụ; tinh thần
phục tùng tuyệt đối mệnh lệnh của chỉ huy, luôn luôn chấp hành nghiêm chỉnh
ki luật quan hệ với nhân dân, kỉ luật trực ban chiến đấu, kỉ luật hiệp đồng... Ý
nghĩa của việc giáo dục pháp luật Nhà nước và kỉ luật công an nhân dân ngày
càng tăng, bởi vì việc chấp hành những tiêu chuẩn pháp lý trong xã hội và công
an bảo đảm cho người chiến sĩ công an có thể hoàn thành nhiệm vụ. Vì vậy, giáo
dục pháp luật Nhà nước và kỉ luật công an nhân dân là một nội dung của giáo
dục chính trị nhằm xây dựng cho hạ sĩ quan và chiến sĩ công an có bản lĩnh
chính trị, tinh thần trách nhiệm cao.
Thứ năm, giáo dục những vấn đề về âm mưu thủ đoạn của kẻ thù, về
những diễn biến sôi động của tình hình kinh tế, chính trị, xã hội ở trong nước và
trên thế giới. Sự nghiệp xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc XHCN trong bối
cảnh quốc tế diễn biến nhanh chóng và phức tạp, trong đó có những nhân tố gây
mất ổn định, khó lường. Đặc biệt các thế lực thù địch tiến hành một cách quyết
liệt chiến lược “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ hòng xoá bỏ độc lập dân tộc
và CNXH ở nước ta. Vì vậy, phải giáo dục cho hạ sĩ quan và chiến sĩ công an
nhận rõ kẻ thù, đề cao cảnh giác cách mạng; đồng thời giáo dục cho họ những
vấn đề thời sự của cách mạng để họ có nhận thức, làm chủ được bản thân trước
21
diễn biến phức tạp của tình hình kinh tế, chính trị, xã hội ở địa phương, trong
nước, khu vực cũng như trên thế giới.
Bản chất, mục đích của giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an
thành phố Bạc Liêu quy định tính toàn diện của nội dung giáo dục, phân biệt và chỉ
ra vai trò, mối liên hệ của nó với các hoạt động giáo dục khác trong lực lượng công
an. Bởi vì, con người là một bản thể mang tính xã hội sâu sắc. Các mối quan hệ cá
nhân và tập thể, cá nhân và xã hội, sự nhận thức sâu sắc các mối quan hệ lợi ích,
nghĩa vụ của người chiến sĩ công an... tất cả đều do các quan điểm chính trị chi phối.
Giáo dục chính trị chỉ ra những tác động rộng lớn toàn diện của chính trị tới ý thức
xã hội và ý thức nhân cách. Giáo dục chính trị là một bộ phận của công tác xây dựng
lực lượng mà hoạt động chủ yếu của nó là ở lĩnh vực giáo dục con người, công tác
xây dựng lực lượng còn bao hàm cả công tác tổ chức nhằm xây dựng hệ thống tổ
chức trong lực lượng công an vững mạnh.
Kiến thức cơ bản về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh;
quan điểm, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước; kiến thức về truyền
thống, văn hóa của dân tộc, của Đảng và của lực lượng vũ trang; đạo đức cách
mạng, kỷ luật công an nhân dân; nhiệm vụ của cách mạng và đơn vị; âm mưu
thủ đoạn của kẻ thù
Hình thức phương pháp giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công
an thành phố Bạc Liêu rất phong phú linh hoạt. Hiện nay, có những hình thức
chủ yếu sau:
Học tập chính trị tập trung trong chương trình huấn luyện hàng năm do
Tổng cục xây dựng lực lượng quy định là hình thức giáo dục chính trị quan
trọng nhất. Theo hệ thống chương trình này hạ sĩ quan và chiến sĩ công an có thể
lĩnh hội được những quan điểm tư tưởng, chủ trương chính sách của Đảng và
Nhà nước, những di sản quân sự của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và nhiệm vụ của lực lượng công an
trong từng giai đoạn cách mạng.
Sinh hoạt chính trị, học tập quán triệt các nghị quyết mới, những buổi
thông báo thời sự chính sách, những ngày sinh hoạt chính trị- văn hoá tinh thần
là những hình thức quan trọng của giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan và chiến sĩ.
22
Những hình thức này nhanh chóng giúp hạ sĩ quan và chiến sĩ công an cập nhật
những thông tin mới, kiến thức chính trị mới, nâng cao giác ngộ chính trị, xây
dựng tư tưởng, tình cảm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ chức trách của mỗi người.
Tổ chức có hiệu quả các hoạt động đọc báo, nghe đài, xem truyền hình
theo chế độ nền nếp; tổ chức tốt các hoạt động vui chơi tích cực cho hạ sĩ quan
và chiến sĩ trong những ngày nghỉ, giờ nghỉ cũng là một hình thức giáo dục
chính trị ở Công an thành phố Bạc Liêu. Những hình thức này có sự hỗ trợ của
các phương tiện thông tin đại chúng, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của
hạ sĩ quan và chiến sĩ. Điều chính yếu là thông qua các phương tiện (thu thanh,
truyền hình, báo chí, sách...) với nội dung rất phong phú tác động vào ý thức hạ
sĩ quan và chiến sĩ, tạo cơ sở cho họ tiếp nhận các quan điểm chính trị, đạo đức,
khoa học.
Một hình thức có vai trò đặc biệt quan trọng trong giáo dục chính trị cho hạ
sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu là “tự học”. Tự học là hình thức hoạt
động tự nhận thức của cá nhân hạ sĩ quan, chiến sĩ nhằm củng cố, mở rộng kiến thức
chính trị đã lĩnh hội. Ngày nay, do trình độ học vấn của hạ sĩ quan và chiến sĩ công
an ngày càng phát triển. Sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực phát thanh,
truyền hình làm cho khả năng và nhu cầu thông tin của hạ sĩ quan và chiến sĩ công
an ngày càng nhiều. Từ đó, yêu cầu việc tổ chức tự học chính trị phải được chú ý, tổ
chức, quản lý tốt. Cần phải nghiên cứu thiết lập những mối liên hệ gắn chặt giữa nhu
cầu nhận thức lành mạnh, sự phong phú đời sống tinh thần với việc nâng cao giác
ngộ chính trị, bồi dưỡng những tư tưởng, tình cảm đạo đức trong sáng. Cần phải tổ
chức chặt chẽ, định hướng cho hạ sĩ quan và chiến sĩ trong tiếp nhận thông tin, giúp
họ tự phê phán những thông tin sai lệch, biết sử dụng những kiến thức chính trị đã
tiếp nhận vào việc tự lý giải, tự đánh giá các hiện tượng trong đời sống xã hội, của
địa phương và đơn vị
Giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan và chiến sĩ Công an thành phố Bạc
Liêu được thực hiện thông qua rất nhiều phương pháp sinh động khoa học. Cơ
sở khoa học của phương pháp giáo dục chính trị là lý luận Mác-Lênin và tư
tưởng Hồ Chí Minh là sự thống nhất giữa giáo dục với hoạt động, lý luận liên hệ
với thực tiễn, học đi đôi với hành. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, trong học tập
23
lý luận phải nghiên cứu công tác thực tế, kinh nghiệm thực tế, lúc học rồi, có thể
tự mình tìm ra phương hướng chính trị, có thể làm những công việc thực tế, cải
tạo tư tưởng, nâng cao khả năng và tẩy rửa khuyết điểm.
Giáo dục thuyết phục nêu gương là phương pháp có hiệu quả cao nhất
của giáo dục chính trị. Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu người huấn luyện phải
làm kiểu mẫu về mọi mặt, tư tưởng, đạo đức, lối làm việc và nhấn mạnh: “người
huấn luyện phải học thêm mãi thì mới làm được công việc huấn luyện của mình”
[29, tr.46]. Kết hợp giáo dục chung với giáo dục riêng cũng là một phương pháp
giáo dục chính trị có hiệu quả cao. “Cần có tài liệu thích hợp với từng hạng”
[29, tr.47]. Không được công thức, rập khuôn, máy móc trong giáo dục chính
trị. Phải lấy tự học làm cốt [29, tr.50]. Muốn vậy, phải rèn luyện tác phong độc
lập suy nghĩ, tự do tư tưởng trong học tập. Phát huy tinh thần tự giác tích cực
chủ động sáng tạo, Phải học tập ở mọi lúc, mọi nơi. Học ở trường, học ở sách
vở, học lẫn nhau và học nhân dân [29, tr.50] . Giáo dục chính trị phải được tiến
hành trong suốt quá trình tại ngũ của hạ sĩ quan và chiến sĩ, gắn chặt với công
tác huấn luyện, trong các nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, trong quá trình lao động
học tập của người chiến sĩ công an. Thông qua đó mà bồi dưỡng nâng cao bản
lĩnh chính trị của họ.
Phương châm giáo dục chung chỉ đạo toàn bộ hoạt động giáo dục chính
trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu là phát huy dân chủ, đề
cao phê bình và tự phê bình trong giáo dục chính trị. Xây dựng mối quan hệ thật
tốt, đoàn kết chặt chẽ giữa cán bộ, chiến sĩ công an để hoàn thành thắng lợi
nhiệm vụ giáo dục chính trị.
* Vai trò giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố
Bạc Liêu
Một là, giáo dục chính trị trực tiếp góp phần bồi dưỡng, nâng cao nhận
thức, giác ngộ về chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu.
Giáo dục chính trị trực tiếp trang bị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ công an lý
luận chủ nghĩa Mác – Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của
Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của ngành, cơ quan, đơn vị, nhiệm vụ
24
chính trị của địa phương, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa
bàn; những tri thức khoa học về tự nhiên, xã hội nhân văn. Qua đó hình thành
thế giới quan, phương pháp luận khoa học, giúp hạ sĩ quan, chiến sĩ công an
xem xét, lý giải các sự kiện, các hiện tượng trong đời sống xã hội một cách đúng
đắn và hành động phù hợp.
Hai là, giáo dục chính trị trực tiếp góp phần xây dựng, hình thành đạo đức
cách mạng, hoàn thiện phẩm chất, nhân cách người chiến sĩ công an nhân dân
cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu.
Đạo đức cách mạng và nhân cách người chiến sĩ công an nhân dân được
hình thành, hoàn thiện thông qua quá trình giáo dục và hoạt động thực tiễn của
người chiến sĩ công an. Giáo dục chính trị với các nội dung mang tính định
hướng cao sẽ góp phần trực tiếp, bồi dưỡng, hình thành cho hạ sĩ quan, chiến sĩ
Công an thành phố Bạc Liêu những quan điểm, quy tắc, nguyên tắc của đạo đức
cách mạng, đạo đức người chiến sĩ công an nhân dân; những chuẩn mực xã
hội…những nội dung này là cơ sở hình thành, điều chỉnh thói quen, hành vi đạo
đức cho hạ sĩ quan, chiến sĩ công an, giúp học nhận thức đúng những chuẩn mực
đạo đức để rèn luyện bản thân theo những yêu cầu chuẩn mực đó.
Quá trình thực hiện nhiệm vụ, bản thân hạ sĩ quan, chiến sĩ công an
thường xuyên diễn ra cuộc đấu tranh gay gắt giữa cái đúng với cái sai, giữa cái
tích cực và tiêu cực, giữa tư tưởng tiến bộ và tư tưởng bảo thủ, lạc hậu. Thông
qua giáo dục chính trị sẽ giúp cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc
Liêu nhận thức được sự đúng đắn, khách quan, tính cách mạng khoa học trong
đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ
cách mạng, nhiệm vụ lực lượng công an nhân dân, nhiệm vụ chính trị của địa
phương, đơn vị. Qua đó, định hướng tư tưởng, nhận thức đúng đắn cho hạ sĩ
quan, chiến sĩ công an đấu tranh khắc phục những biểu hiện sai trái, những tác
động tiêu cực vào đời sống, học tập, công tác của hạ sĩ quan, chiến sĩ công an.
Ba là, giáo dục chính trị góp phần nâng cao tinh thần cảnh giác cách
mạng, năng lực đấu tranh chống các tư tưởng sai trái, thù địch cho hạ sĩ quan,
chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu.
25
Nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, đấu tranh chống các quan điểm
sai trái thù địch là một trong những nhiệm vụ quan trọng của công tác xây dựng
lực lượng công an nhân dân. Trong điều kiện các thế lực thù địch ra sức đẩy
mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình” tập trung chống phá cách mạng Việt Nam
hiện nay, vấn đề nâng cao cảnh giác cách mạng, đấu tranh chống các tư tưởng
sai trái, thù địch càng trở nên cấp thiết. Thông qua các nội dung giáo dục chính
trị, hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu sẽ nhận thức sâu sắc hơn về
bản chất lý luận Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng,
nhiệm vụ cách mạng và nhiệm vụ của lực lượng công an nhân dân. Quá trình
giáo dục chính trị cũng góp phần bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, bảo vệ nền
tảng tư tưởng của Đảng, củng cố bản lĩnh chính trị, bảo đảm cho hạ sĩ quan,
chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu nhận thức sâu sắc, đầy đủ hơn bản chất,
âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, chủ động
tham gia đấu tranh chống các tư tưởng thù địch sai trái, bảo vệ vững chắc trận
địa tư tưởng của Đảng.
Bốn là, giáo dục chính trị góp phần xây dựng lực lượng công an Thành
phố Bạc Liêu vững mạnh.
Giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ là một nhiệm vụ thường
xuyên quan trọng của lãnh đạo, chỉ huy các cấp trong Công an thành phố Bạc
Liêu; là trách nhiệm chính trị của mỗi chiến sĩ công ann trong quá trình công
tác, học tập, rèn luyện tại đơn vị. Giáo dục chính trị nâng cao kiến thức, hiểu
biết về tình hình, về nhiệm vụ cách mạng và nhiệm vụ đơn vị; pháp luật Nhà
nước, kỷ luật, điều lệnh, điều lệ của công an nhân dân và các chế độ, quy định,
quy chế của đơn vị cho lực lượng hạ sĩ quan, chiến sĩ công an, là cơ sở tạo nên
tính thống nhất về nhận thức, hành động trong lực lượng cán bộ, chiến sĩ cpoong
an thành phố Bạc Liêu. Thông qua quá trình giáo dục chính trị mà trang bị cho
hạ sĩ quan, chiến sĩ có nhận thức đúng đắn, thống nhất về đường lối, quan điểm
của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của cách mạng, của lực
lượng công an và đơn vị; nhận rõ âm mưu, thủ đoạn hoạt động phá hoại cách mạng
nước ta của các thế lực thù địch, từng bước nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, bản
26
lĩnh chính trị, hình thành ý thức trách nhiệm chính trị đúng đắn, tinh thần tự giác
trong công tác, học tập, rèn luyện và quyết tâm khắc phục khó khăn, hoàn thành
nhiệm vụ được giao. Quá trình giáo dục chính trị cũng tạo nên sự đồng thuận về
nhận thức, hành động, củng cố các mối quan hệ trong đơn vị, xây dựng tinh thần
đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong lực lượng công an, giữa công an với nhân dân; góp
phần nâng cao chất lượng hiệu quả công tác, học tập, rèn luyện của mỗi người, xây
dựng lực lượng công an Thành phố Bạc Liêu vững mạnh toàn diện, hoàn thành
nhiệm vụ được giao.
1.1.2. Những vấn đề cơ bản về chất lượng và nâng cao chất lượng giáo dục
chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu
1.1.2.1. Quan niệm, yếu tố tạo thành và tiêu chí đánh giá chất lượng giáo
dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu
* Quan niệm về chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ
Công an thành phố Bạc Liêu
Thuật ngữ “chất lượng” được sử dụng rộng rãi trong đời sống, trong các lĩnh
vực hoạt động của con người. Triết học Mác – Lênin cho rằng, mỗi một sự vật hiện
tượng là sự thống nhất biện chứng giữa chất và lượng, quy định bản chất của sự
vật, hiện tượng đó. Sự tác động biện chứng giữa chất và lượng theo những quy luật
nhất định làm cho sự vật tồn tại, vận động, phát triển không ngừng. Theo Từ điển
Tiếng Việt: “chất lượng là cái tạo nên phẩm chất, giá trị của một con người, một sự
vật, một sự việc” [39, tr.331]. Như vậy, chất lượng là tổng hợp các yếu tố, điều kiện
tham gia vào quá trình hình thành phẩm chất, giá trị của con người, sự vật để thỏa
mãn nhu cầu nào đó trong đời sống xã hội và con người.
Trong đời sống xã hội và trong hoạt động của con người, chất lượng bao giờ
cũng có tính cụ thể, xác định. Không có chất lượng thuần túy, chung chung mà nó được
thể hiện trong hoạt động, trong tham gia vào các mối quan hệ xã hội. Vì vậy, cần có
quan điểm hệ thống về chất lượng, nghĩa là: Phải xem xét toàn diện các quá trình, các
nhân tố, các điều kiện tạo nên phẩm chất, giá trị của sự vật, hiện tượng đó.
Giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu là
một lĩnh vực hoạt động xã hội, liên quan đến tư tưởng, tình cảm, lý trí và tác
động trực tiếp đến hành động của hạ sĩ quan, chiến sĩ, là kết quả tổng hợp của
27
nhiều yếu tố. Từ việc xác định mục đích đến việc xác định thực hiện nội dung,
hình thức, phương pháp giáo dục và phát huy các lực lượng, phương tiện, cơ sở
vật chất kỹ thuật để đạt được mục tiêu…
Theo đó có thể quan niệm: chất lượng giáo dục cho hạ sĩ quan, chiến sĩ
Công an thành phố Bạc Liêu là tổng hợp các yếu tố, các bộ phận của hoạt động
giáo dục chính trị, được tạo nên bởi phẩm chất, năng lực của chủ thể tiến hành
cùng hoạt động học tập, tu dưỡng, rèn luyện của đối tượng và được biểu hiện ở
kết quả thực hiện mục tiêu, yêu cầu giáo dục chính trị.
* Các yếu tố tạo thành chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan,
chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu
Thứ nhất: trách nhiệm, năng lực của chủ thể và các lực lượng tham gia
giáo dục chính trị. Đây là yếu tố đầu tiên, yếu tố quan trọng hàng đầu trong lãnh
đạo, chỉ đạo, xây dựng kế hoạch, tổ chức quản lý điều hành, phối hợp hoạt động,
sử dụng nội dung, hình thức, phương pháp thực hiện các khâu, các bước của
giáo dục chính trị. Vì vậy, chất lượng giáo dục cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an
thành phố Bạc Liêu trước hết được tạo thành bởi phẩm chất, năng lực của chủ
thể và các lực lượng tham gia giáo dục cho hạ sĩ quan, chiến sĩ công an như thế
nào. Nội dung, hình thức, biện pháp, phương pháp giáo dục ra sao?
Thứ hai: chất lượng của nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị.
Nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị là các thành phần, các yếu
tố cốt lõi tạo nên hoạt động giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an
thành phố Bạc Liêu. Chất lượng giáo dục chính trị ở mức độ nào ? mục tiêu, yêu
cầu giáo dục chính trị có được thực hiện hay không phần lớn phụ thuộc vào mức
độ hoàn thiện của nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị.
Thứ ba: chất lượng của đối tượng giáo dục chính trị. Đối tượng giáo dục
chính trị là người trực tiếp tiếp nhận những nội dung giáo dục chính trị, song
đến lượt mình họ lại là chủ thể của quá trình tự giáo dục. Đội ngũ hạ sĩ quan,
chiến sĩ Công an thành phố Bạc Liêu có trình độ nhận thức, đặc điểm tâm, sinh
lý khác nhau, những đặc điểm tâm, sinh lý, ý thức tự tu dưỡng, tự rèn luyện của
hạ sĩ quan, chiến sĩ công an đều ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giáo dục