LUẬN văn THẠC sĩ CHẤT LƯỢNG CÔNG tác TUYÊN TRUYỀN của BAN TUYÊN GIÁO các HUYỆN ủy THÀNH ủy THUỘC ĐẢNG bộ TỈNH lào CAI HIỆN NAY

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết đầy đủ
Chính trị quốc gia
Chủ nghĩa xã hội
Gross Domestic Product
Hội đồng nhân dân
Mặt trận Tổ quốc
Quân đội nhân dân
Ủy ban nhân dân
Xã hội chủ nghĩa

Chữ viết tắt
CTQG
CNXH
GDP
HĐND
MTTQ
QĐND
UBND
XHCN


MỤC LỤC
Trang
3

MỞ ĐẦU

Chương 1

CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN CỦA
BAN TUYÊN GIÁO CÁC HUYỆN ỦY, THÀNH ỦY
THUỘC ĐẢNG BỘ TỈNH LÀO CAI - NHỮNG VẤN
ĐỀ CƠ BẢN VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

1.1.

12

Công tác tuyên truyền và chất lượng công tác tuyên
truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy

1.2.

thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai
Thực trạng và một số kinh nghiệm nâng cao chất

12

lượng công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các
huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai
Chương 2

34

YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC TUYÊN
TRUYỀN CỦA BAN TUYÊN GIÁO CÁC HUYỆN
ỦY, THÀNH ỦY THUỘC ĐẢNG BỘ TỈNH LÀO CAI
HIỆN NAY

2.1.

56

Sự phát triển của tình hình nhiệm vụ và yêu cầu nâng
cao chất lượng công tác tuyên truyền của ban tuyên
giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào

2.2.

Cai hiện nay
Những giải pháp chủ yếu nâng cao chất lượng công tác

56

tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy
thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai hiện nay
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

63
92
94
100

2

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Tuyên truyền là một trong những hoạt động quan trọng của công tác
tuyên giáo, nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước tới cán bộ, đảng
viên và quần chúng nhân dân; thông tin và định hướng các vấn đề thời sự
trong nước, quốc tế, các vấn đề nhạy cảm mà dư luận quan tâm; đấu tranh
chống những quan điểm sai trái, âm mưu thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của
các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội, góp phần tạo sự thống nhất về chính
trị, tư tưởng tổ chức trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội để thực hiện
thắng lợi nhiệm vụ cách mạng trong từng thời kỳ.
Nhận thức rõ điều đó, trong quá trình lãnh đạo, đấu tranh cách mạng,
các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai luôn đặt nhiệm vụ công
tác tuyên truyền, nội dung công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo nói riêng
lên hàng đầu, coi trọng cả mặt chỉ đạo nội dung tuyên truyền và xây dựng tổ
chức bộ máy làm công tác tuyên truyền. Công tác tuyên truyền của ban tuyên
giáo đã phát huy được vai trò trong việc tham mưu cho cấp ủy về công tác
xây dựng đảng trên lĩnh vực tư tưởng, giúp cấp ủy chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm
tra các tổ chức, các lực lượng tiến hành công tác tư tưởng văn hoá, tuyên
truyền, khoa giáo, báo chí, xuất bản, công tác lý luận - nghiên cứu, sưu tầm,
biên soạn lịch sử đảng bộ địa phương góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ chính
trị, xây dựng quê hương Lào Cai ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Tuy nhiên, công tác tuyên truyền nói chung và công tác tuyên truyền
của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai nói
riêng có lúc, có nơi chưa thực sự được quan tâm đúng mức, công tác tuyên
truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thiếu tính sắc bén, sức
thuyết phục, tính chiến đấu chưa cao. Nội dung, phương pháp công tác tuyên
truyền nghèo nàn, thiếu sức hấp dẫn; năng lực tổng hợp nhận định tư tưởng,
3

tâm trạng, dư luận xã hội, khả năng dự báo về tư tưởng còn hạn chế; trình độ
đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền chưa theo kịp, chưa đáp ứng yêu cầu
của công tác tuyên truyền trong tình hình mới.
Hiện nay, trước sự phát triển của tình hình nhiệm vụ cách mạng, nhiệm
vụ chính trị của các huyện, thành phố ở tỉnh Lào Cai, sự tác động mặt trái của
cơ chế thị trường và âm mưu thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch.
"Tăng cường tuyên truyền làm cho hệ tư tưởng của Đảng, của giai cấp công
nhân, lý tưởng xã hội chủ nghĩa, những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn
hóa dân tộc, những tin hoa văn hóa thế giới chiếm vị trí chủ đạo trong đời
sống tinh thần xã hội" [33, tr. 41 - 42] trở thành cấp thiết.
Với những lý do như trên, tôi lựa chọn vấn đề “Chất lượng công tác
tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ
tỉnh Lào Cai hiện nay” làm đề tài luận văn Thạc sỹ chuyên ngành xây dựng
Đảng và Chính quyền Nhà nước.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Vấn đề công tác tư tưởng nói chung và công tác tuyên truyền của Đảng
và Nhà nước nói riêng đã được nhiều nhà lãnh đạo, các cấp ủy đảng và các
nhà khoa học quan tâm nghiên cứu. Trong số các bài viết, các công trình khoa
học, các luận văn, luận án đã công bố liên quan đến công tác tuyên truyền thời
gian gần đây, gồm những công trình tiêu biểu sau:
- Nhóm các công trình bàn về công tác tư tưởng của Đảng và Nhà
nước: Hà Ngọc Hợi (Chủ biên) (2002), Đổi mới và nâng cao chất lượng,
hiệu quả công tác tư tưởng, Nxb CTQG, Hà Nội. Cuốn sách đề cập một số
vấn đề lý luận về chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng và một số giải pháp
để đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác tư tưởng trong
thời kỳ mới. Ngô Huy Tiếp (2011), Những vấn đề lý luận về công tác tư
tưởng của Đảng hiện nay, Nxb CTQG, Hà Nội. Cuốn sách đề cập đến một
số vấn đề lý luận cơ bản về công tác tư tưởng, khái niệm, chủ thể, đối tượng,

4


nguyên tắc, phương pháp và một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất
lượng công tác tư tưởng của Đảng hiện nay. Lương Ngọc Vĩnh (2013), "Tiêu
chí đánh giá chất lượng công tác tư tưởng ở cơ sở", Tạp chí Tuyên giáo, (8).
Tác giả khẳng định nâng cao chất lượng công tác tư tưởng ở cơ sở đảng là
một đòi hỏi bức thiết hiện nay và các tiêu chí đánh giá chất lượng công tác
tư tưởng ở cơ sở. Phạm Văn Linh (2014), “Công tác tư tưởng lý luận của
Đảng trong công cuộc đổi mới: Thành tựu, hạn chế và bài học kinh nghiệm”,
Tạp chí Tuyên giáo, số 9/2014. Bài báo đã nêu bật vai trò và chỉ ra một số
hạn chế, yếu kém của công tác tư tưởng lý luận trong thời gian qua, rút ra
bài học kinh nghiệm cho việc đổi mới công tác tư tưởng, lý luận trong thời
gian tới. Luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Minh Tân, Nâng cao chất
lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ tỉnh Tiền Giang giai đoạn hiện nay
năm 2003. Luận văn khẳng định hoạt động tuyên truyền miệng là hình thức
quan trọng trong công tác tư tưởng, đồng thời đưa ra những giải pháp nhằm
nâng cao chất lượng công tác tư tưởng trên địa bàn tỉnh Tiền Giang. Đề tài
luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Thanh Tâm, Chất lượng công tác tư
tưởng của Đảng bộ tỉnh Sơn La trong giai đoạn hiện nay năm 2004. Đề tài
xác định công tác tuyên truyền là một bộ phận của công tác tư tưởng nhằm
truyền bá cho đảng viên và quần chúng nhân dân lý luận Mác - Lênin, đường
lối, chủ trương, nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Luận văn
thạc sĩ của tác giả Nguyễn Ngọc Thuần, Chất lượng công tác tư tưởng của
Đảng bộ quận Ba Đình, thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay, năm
2006. Luận văn đã làm rõ những vấn đề lý luận về công tác tư tưởng; đánh
giá thực trạng chất lượng công tác tư tưởng (2000 - 2005), đề xuất phương
hướng, giải pháp nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ quận
Ba Đình trong giai đoạn 2005 - 2010. Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn
Tiến Cường, Chất lượng công tác tư tưởng của các đảng bộ huyện ở tỉnh

Nghệ An trong giai đoạn hiện nay, năm 2011. Luận văn đã làm rõ cơ sở lý
5


luận về chất lượng công tác tư tưởng; đánh giá thực trạng chất lượng công
tác tư tưởng của các Đảng bộ huyện ở tỉnh Nghệ An, từ đó đưa ra phương
hướng và đề xuất những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng công
tác tư tưởng của các Đảng bộ huyện ở tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2010 - 2015
và tầm nhìn đến năm 2020. Luận án tiến sĩ của tác giả Trương Minh Tuấn,
Đổi mới công tác tư tưởng của Đảng ở Tây Nguyên trong giai đoạn hiện
nay, năm 2012. Luận án đã làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về tư tưởng và
công tác tư tưởng ở Tây Nguyên hiện nay; thực trạng tư tưởng của cán bộ,
đảng viên và đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên; đề xuất những
giải pháp đổi mới công tác tư tưởng của Đảng ở Tây Nguyên trong giai đoạn
hiện nay. Luận văn thạc sĩ của Nguyễn Thị Thu Hằng, Chất lượng công tác
tư tưởng ở Đảng bộ Thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương trong giai đoạn
hiện nay, năm 2013. Luận văn làm rõ những vấn đề lý luận về chất lượng
công tác tư tưởng của Đảng, thực trạng chất lượng công tác tư tưởng của
Đảng bộ Thành phố Hải Dương từ 2005 - 2012; phương hướng và một số
giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác tư tưởng ở Đảng bộ thành phố
Hải Dương trong giai đoạn hiện nay. Đề tài khoa học cấp Bộ của tác giả
Trần Hoàng Diệu, Đổi mới phương thức lãnh đạo công tác tư tưởng, văn
hóa, khoa giáo của Đảng bộ xã phường, thị trấn ở Tiền Giang giai đoạn
2005- 2010. Đề tài đã đề cập đến quan điểm về công tác tư tưởng, văn hóa,
khoa giáo của chủ tịch Hồ Chí Minh, của Đảng Cộng sản Việt Nam; đánh
giá thực trạng công tác tư tưởng, văn hóa, xây dựng bộ máy tuyên giáo cơ sở
và đưa ra các giải pháp nhằm đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng bộ về
công tác này. Hà Ngọc Hợi và Ngô Văn Thạo, Đổi mới và nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác tư tưởng, Nxb CTQG, Hà Nội, 2002. Cuốn sách đã
đề cập những vấn đề cơ bản của công tác tư tưởng, nội dung, những giải

pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác tư tưởng. Trần Thị Anh
Đào (2014), Công tác tư tưởng và vấn đề đào tạo cán bộ làm công tác tư
6


tưởng, Nxb CTQG, Hà Nội. Cuốn sách đã đề cấp đến các khái niệm về tư
tưởng, công tác tư tưởng, tính khoa học, tính cách mạng; nội dung, phương
thức hoạt động và một số giải pháp nhằm đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu
quả công tác tư tưởng. Đồng thời cuốn sách đề cập đến vấn đề phẩm chất và
năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng.
Các công trình trên bàn về công tác tư tưởng của các chủ thể với đối
tượng, nội dung, phương pháp, góc độ tiếp cận, phạm vi tác động khác nhau.
Song đều khẳng định: tuyên truyền là một nội dung cơ bản, quan trọng trong
công tác tư tưởng của Đảng và Nhà nước, trực tiếp góp phần nâng cao nhận
thức, định hướng hành động tạo sự thống nhất cao về chính trị, tư tưởng, tổ
chức trong hệ thống chính trị và toàn xã hội để thực hiện thắng lợi mục tiêu,
nhiệm vụ các mạng trong từng thời kỳ. Hiện nay, để thực hiện thắng lợi sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước phải đổi mới, nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền cả về nội dung, hình thức, biện pháp
tổ chức bộ máy tuyên truyền.
- Nhóm các công trình bàn về công tác tuyên truyền của Đảng và Nhà
nước: Đề tài khoa học cấp bộ của Lương Khắc Hiếu, Tư tưởng, phong cách
Hồ Chí Minh và một vài suy nghĩ về công tác tuyên truyền hiện nay", năm
2006. Đề tài đã đề cập đến một số nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về tuyên
truyền, làm rõ phong cách sử dụng ngôn ngữ văn bản của Hồ Chí Minh và nêu
một số giải pháp nhằm đổi mới công tác tuyên truyền. Ban Tuyên giáo Trung
ương, Công tác tuyên truyền miệng báo cáo viên, Nxb Lao động - Xã hội, Hà
Nội, 2008. Cuốn sách đã đề cập những vấn đề cơ bản về công tác tuyên truyền
miệng, phương pháp, nguyên tắc, nội dung, đối tượng, mục đích tuyên truyền,
đồng thời đề cập đến một số kỹ năng trong việc thực hiện tuyên truyền miệng.

Hà Đăng (2012), "Làm gì để đổi mới công tác Tuyên giáo?", Tạp chí Tuyên
giáo điện tử, (25/10/2012). Bài viết đã đề cập đến một số giải pháp cần phải
thực hiện để đối mới công tác Tuyên giáo đáp ứng với điều kiện phát triển hiện
7


nay. Nguyễn Chí Mỳ (2009), "Suy nghĩ về đổi mới phương pháp tuyên truyền
miệng", Tạp chí báo cáo viên (2/2009). Bài viết đã đưa ra một số phương pháp
cơ bản trong công tác tuyên truyền miệng của người làm công tác này. Hà Kế
San (2010), "Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng trong
giai đoạn hiện nay", tham luận tại Hội thảo khoa học “80 năm công tác tuyên
giáo của Đảng - Kinh nghiệm và đổi mới” do Ban Tuyên giáo Trung ương tổ
chức, (7/2010). Bài viết đã đưa ra được một số kinh nghiệm thực tiễn trong qúa
trình thực hiện công tác tuyên truyên miệng ở Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Phú
Thọ. Đề tài luận án tiến sỹ của tác giả Nguyễn Hoàng Lân, Kỹ năng tuyên
truyền của cán bộ chính trị đơn vị cơ sở trong Quân đội nhân dân Việt Nam,
Nxb QĐND, Hà Nội, 2008. Đề tài đã đưa ra được một số kỹ năng cơ bản và
giải pháp thực hiện công tác tuyên truyền của cán bộ chính trị đơn vị cơ sở
trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Cao Đức Hải (2011), "Xây dựng đội ngũ
cán bộ tuyên giáo tỉnh Lào Cai giai đoạn 2011 – 2015, tầm nhìn 2020", Tạp chí
Cộng sản, (12/2011). Bài viết đã đề cập đến thực trạng công tác tuyên giáo ở
Đảng bộ tỉnh Lào Cai và một số giải pháp nhăm nâng cao chất lượng công tác
tuyên giáo của đảng bộ giai đoạn 2011 – 2015 và tầm nhìn đến năm 2020. Vũ
Ngọc Hoàng (2015), "Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức
công tác tuyên giáo", Tạp Chí Tuyên giáo, (1/2015). Bài viết đã đề cập đến một
số giải pháp nhằm đổi mới mạnh mẽ công tác tuyên giáo đáp ứng tình hình
hiện nay. Đề tài luận văn thạc sỹ của tác giả Phan Phong Vũ, Nâng cao hiệu
quả công tác tuyên truyền miệng ở đảng bộ thị xã Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp
trong giai đoạn hiện nay, năm 2012. Đề tài đề cập đến chất lượng đội ngũ báo
cáo viên, tuyên truyền viên và hoạt động tuyên truyền miệng, đồng thời đề xuất

một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền miệng ở thị xã
Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp hiện nay. Đề tài luận văn thạc sỹ của tác giả Bùi Thị
Hoàng Oanh, Xây dựng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện đáp ứng yêu cầu mới,
năm 2011. Đề tài khẳng định vai trò quan trọng của công tác tuyên truyền
8


miệng, đội ngũ báo cáo viên trong việc tuyên truyền chủ trương, đường lối của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đồng thời xây dựng các tiêu chuẩn
của người báo cáo viên cấp huyện, cụ thể là huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh để
đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Những công trình trên ở nhiều góc độ tiếp cận khác nhau đã đề cập khá
sâu sắc và vai trò công tác tuyên truyền và nâng cao chất lượng công tác
tuyên truyền của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn hiện nay. Đó là những tài
liệu có giá trị để tác giả nghiên cứu kế thừa trong việc giải quyết các vấn đề
nghiên cứu của đề tài. Song do mục tiêu, nhiệm vụ, đối tượng, phạm vi
nghiên cứu của mỗi công trình khác nhau, nên những công trình trên chưa đề
cập đến việc nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo
các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai hiện nay một cách cơ bản,
có hệ thống với tính chất của một đề tài khoa học độc lập.
Vì vậy, tác giả lựa chọn vấn đề nghiên cứu "Chất lượng công tác tuyên
truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào
Cai" không trùng lặp với các công trình khoa học đã nghiệm thu và công bố.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
* Mục đích nghiên cứu
Làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận, thực tiễn và đề xuất những giải
pháp chủ yếu nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo
các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Làm rõ những vấn đề cơ bản về chất lượng công tác tuyên truyền của

ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai.
- Đánh giá đúng thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân và rút ra một số kinh
nghiệm nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các
huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai.

9


- Xác định yêu cầu và đề xuất những giải pháp chủ yếu nâng cao chất
lượng công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc
Đảng bộ tỉnh Lào Cai hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
* Đối tượng nghiên cứu
Chất lượng công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy,
thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai là đối tượng nghiên cứu của đề tài.
* Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài tập trung nghiên cứu chất lượng công tác tuyên truyền của ban
tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai; các tư liệu, số
liệu điều tra, khảo sát chủ yếu từ năm 2010 đến nay. Những yêu cầu và giải
pháp ứng dụng có giá trị đến năm 2025.
- Phạm vi khảo sát ở ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy, tỉnh ủy;
các ban đảng của huyện ủy, thành ủy, tỉnh ủy; đảng ủy các xã, phường, thị
trấn và các cơ quan thông tin tuyên truyền thuộc tỉnh Lào Cai.
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu của đề tài
* Cơ sở lý luận
Cơ sở lý luận của đề tài dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, quan điểm của Đảng về công tác
tuyên truyền nói chung và công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo nói riêng.
Đồng thời kế thừa, tiếp thu có chọn lọc những kết quả nghiên cứu của các
chuyên gia đầu ngành, các công trình khoa học có liên quan.
* Cơ sở thực tiễn

Thực tiễn tiến hành công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện
ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai từ năm 2010 đến nay; các báo cáo
tổng kết công tác tuyên giáo, công tác tuyên truyền hằng năm của ban tuyên
giáo tỉnh ủy, huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai; kết quả nghiên

10


cứu điều tra, khảo sát thực tế của tác giả về chất lượng công tác tuyên truyền
của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai.
* Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận Chủ nghĩa Mác - Lênin, tác giả sử dụng
tổng hợp phương pháp nghiên cứu của khoa học chuyên ngành, liên ngành,
trong đó chú trọng phương pháp phân tích, tổng hợp, lô gích, lịch sử, quan
sát, điều tra xã hội học, tổng kết thực tiễn và phương pháp chuyên gia.
6. Ý nghĩa của đề tài
- Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần cung cấp thêm cơ sở khoa
học giúp cho các huyện ủy, thành ủy, ban tuyên giáo tỉnh ủy nghiên cứu vận
dụng để đề ra chủ trương, biện pháp nâng cao chất lượng công tác tuyên
truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai.
- Đồng thời đề tài còn có thể làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu
giảng dạy bộ môn xây dựng Đảng trong các nhà trường.
7. Kết cấu của đề tài
Luận văn gồm phần mở đầu, kết luận, 2 chương (4 tiết), kết luận, danh
mục tài liệu tham khảo và phụ lục.

11


Chương 1

CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN CỦA BAN TUYÊN
GIÁO
CÁC HUYỆN ỦY, THÀNH ỦY THUỘC ĐẢNG BỘ TỈNH LÀO CAI NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

1.1. Công tác tuyên truyền và chất lượng công tác tuyên truyền của
ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai
1.1.1. Ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy và công tác tuyên truyền
của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai
* Một số nét khái quát về tỉnh Lào Cai
Lào Cai được tái lập tháng 10/1991, là tỉnh miền núi, vùng cao, phía Bắc
của Tổ quốc; phía Đông giáp tỉnh Hà Giang, phía Tây giáp tỉnh Lai Châu, phía
Nam giáp tỉnh Yên Bái, phía Bắc giáp tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) với 185,7
km đường biên giới. Có hai cửa khẩu: cửa khẩu Quốc tế (Lào Cai - Hà Khẩu) và
cửa khẩu Quốc gia (Mường Khương). Diện tích tự nhiên là 6.383,88 km2, có 8
huyện, một thành phố (thành phố Lào Cai) và 164 xã, phường, thị trấn.
Địa hình tỉnh Lào Cai khá phong phú, đa dạng, có thung lũng, vùng núi thấp
và vùng núi cao, trong đó 80% diện tích là đồi núi đá; khí hậu nhiệt đới gió mùa,
nhưng do nằm sâu trong lục địa, lại bị chi phối bởi yếu tố địa hình phức tạp nên
thời tiết có sự thay đổi và khác biệt, tạo thành nhiều vùng khí hậu, trong đó có hai
vùng đặc trưng là nhiệt đới và ôn đới, với hai mùa tương đối rõ rệt. Tài nguyên
thiên nhiên phong phú: với 278.907 ha rừng, chiếm 43,9% tổng diện tích tự nhiên;
35 loại khoáng sản trữ lượng lớn, chất lượng cao và đất đai màu mơ, hệ thống
sông suối dày đặc; nhiều danh lam thắng cảnh tạo điều kiện thuận lợi để Lào Cai
phát triển kinh tế lâm nghiệp, công nghiệp và du lịch. Với vị trí là địa đầu của Tổ
quốc, Lào Cai có vị trí chiến lược về quốc phòng - an ninh.
Nhân dân Lào Cai có truyền thống yêu nước, đoàn kết, dũng cảm kiên
cường trong đấu tranh, cần cù, sáng tạo trong lao động có khả năng thích ứng với
thiên nhiên khắc nghiệt, vượt khó vươn lên để phát triển. Là tỉnh miền núi, địa

12

hình tỉnh Lào Cai bị chia cắt lớn, giao thông đi lại khó khăn, dân cư thưa thớt,
mật độ dân số trung bình năm 2013 là 103,7 người/km 2. Lào Cai có 25 dân tộc
cùng sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ 65,4% dân số. Mỗi dân tộc
có những nét văn hóa riêng, song đều mang đậm bản sắc của dân tộc Việt Nam.
Lào Cai là địa phương có nhiều tiềm năng, đồng thời sau gần 30 năm đổi
mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Lào Cai đã có nhiều chuyển biến tích cực và đạt
được nhiều thành tựu đáng kể, nền kinh tế phát triển nhanh, toàn diện. Tốc độ
tăng trưởng kinh tế cao, bình quân trong hơn 20 năm đạt 11%/năm. GDP bình
quân đầu người hăng năm đều tăng, năm 2013 đạt 29,7 triệu đồng, gấp 59,4 lần so
năm 1991. Năm 2014, tốc độ tăng trưởng kinh tế 14,3%, đạt kế hoạch giao. Từ
năm 2011-2015, số hộ nghèo của Lào Cai giảm từ 43% năm 2010 (61.042 hộ
nghèo) xuống còn 17,6% (26.735 hộ nghèo). Tính trung bình, giai đoạn 2010 2015 tỉ lệ hộ nghèo ước giảm 5,6%. Cơ sở hạ tầng được cải thiện. Đến nay, đã có
100% xã có đường ô tô tới trung tâm được rải nhựa hoặc rải cấp phối, 87% số
thôn, bản có đường giao thông liên thôn; 100% số xã, phường, thị trấn có điện
lưới quốc gia, 83% số hộ dân được sử dụng điện; 100% số xã có trạm y tế xã.
Mạng lưới cấp thoát nước được đầu tư xây dựng và mở rộng trên phạm vi toàn
tỉnh, cơ bản bảo đảm phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất, trên 70% dân số được sử
dụng nước hợp vệ sinh. Bưu chính viễn thông ngày càng được nâng cấp, hiện đại,
có nhiều dịch vụ đa dạng, tiện lợi.
Tuy nhiên, đến nay Lào Cai vẫn là một trong những tỉnh khó khăn của cả
nước. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế diễn ra chậm so với mặt bằng chung cả nước,
nông nghiệp chiếm tỷ trọng lớn trong GDP. Vẫn còn tình trạng di dịch cư tự do,
du canh, du cư; đốt, phá rừng bữa bãi làm cho nguồn tài nguyên rừng bị kiệt quệ.
Tình trạng buôn bán, nghiện hút ma túy; truyền đạo trái phép, mê tín dị đoan, dịch
bệnh, mù chữ diễn biến phức tạp. Đặc biệt, trước sự tác động bởi mặt trái cơ chế
thị trường, giao lưu mở cửa và sự phá hoại của các thế lực thù địch làm cho tình
hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn có lúc, có nơi không ổn

13


định, tiềm ẩn những tình huống khó lường. Đời sống đồng bào các dân tộc thiểu
số còn gặp nhiều khó khăn.
* Ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai
Căn cứ Quy định số 220 - QĐ/TW ngày 27/12/2013 của Ban Bí thư (khóa
XI) “về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách tham mưu,
giúp việc huyện uỷ, quận uỷ, thị uỷ, thành uỷ trực thuộc tỉnh uỷ, thành uỷ”; bộ
máy ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai có chức
năng, nhiệm vụ, biên chế và các mối quan hệ như sau:
1. Chức năng
Là cơ quan tham mưu của huyện uỷ, thành ủy mà trực tiếp và thường
xuyên là ban thường vụ, thường trực huyện uỷ, thành ủy về công tác xây dựng
đảng thuộc các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, tuyên truyền, lý luận chính trị, báo chí,
xuất bản, văn hoá, văn nghệ, khoa giáo, biên soạn lịch sử đảng bộ địa phương.
Là cơ quan chuyên môn, nghiệp vụ về công tác tuyên giáo của huyện uỷ,
thành ủy.
2. Nhiệm vụ
Nghiên cứu theo dõi, tổng hợp tình hình tư tưởng trong cán bộ, công
chức, viên chức, đảng viên và nhân dân, lực lượng vũ trang địa phương,
những diễn biến trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa ở địa bàn huyện, thành phố;
dự báo những diễn biến, xu hướng tư tưởng có thể xảy ra, kịp thời báo cáo,
tham mưu và kiến nghị với ban thường vụ huyện uỷ, thành ủy, huyện ủy,
thành về phương hướng, nhiệm vụ, nội dung, biện pháp giải quyết.
Chuẩn bị hoặc tham gia chuẩn bị nghị quyết đại hội; xây dựng các đề
án, nghị quyết, quyết định, chỉ thị, quy định, quy chế của huyện uỷ, thành ủy,
ban thường vụ huyện uỷ, thành ủy về công tác tuyên giáo.
Sơ kết công tác tuyên giáo gồm các lĩnh vực; tư tưởng, văn hóa, văn
nghệ, khoa giáo, tuyên truyền, lý luận chính trị, sưu tầm lịch sử đảng bộ

huyện, thành phố…
Tổ chức nghiên cứu, học tập; hướng dẫn triển khai thực hiện; kiểm tra,
giám sát các cấp ủy, tổ chức đảng, các ban, ngành, MTTQ Việt Nam và đoàn
thể chính trị - xã hội huyện, thành phố trong việc thực hiện các nghị quyết của
14


đảng, quyết định, chỉ thị, quy định, quy chế của cấp ủy cấp trên và của huyện
ủy, thành ủy trong lĩnh vực tuyên giáo.
Bồi dương, hướng dẫn nghiệp vụ cho cấp ủy, cán bộ tuyên giáo cấp
dưới. Hướng dẫn cấp ủy xã, phường, thị trấn, tổ chức cơ quan, đơn vị trực
thuộc huyện, thành phố sưu tầm, biên soạn lịch sử đảng bộ.
Hướng dẫn, thẩm định, kiểm tra công tác tuyên truyền các ngày lễ lớn,
các phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động, truyền thống cách mạng của
đảng, của dân tộc và địa phương.
Thẩm định, thẩm tra đề án, văn bản của các cơ quan Đảng, Nhà nước,
MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội của huyện, thành phố có
liên quan đến lĩnh vực tư tưởng - văn hoá, khoa giáo, lịch sử đảng bộ huyện,
thành phố, cơ quan, đơn vị trước khi trình ban chấp hành, ban thường vụ,
thường trực huyện uỷ, thành ủy.
Phối hợp với các cơ quan chức năng tham gia xây dựng Đảng về chính
trị, tổ chức, về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tuyên giáo ở các
chi bộ, đảng bộ trực thuộc huyện ủy, thành ủy; tham gia ý kiến về công tác cán bộ
đối với đội ngũ cán bộ trong khối theo phân cấp quản lý; phối hợp với ban tổ chức
huyện ủy, thành ủy và trung tâm bồi dương chính trị, các cơ quan quân sự các
huyện, thành phố xây dựng kế hoạch nội dung đào tạo, bồi dương chính trị, hành
chính, nghiệp vụ công tác Đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị xã hội cho đội ngũ cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị ở cơ sở.
Thực hiện một số nhiệm vụ do ban thường vụ, thường trực huyện uỷ,
thành ủy giao. Tổ chức mạng lưới và chỉ đạo nội dung hoạt động đối với báo
cáo viên, tuyên truyền viên, cộng tác viên từ huyện, thành phố đến cơ sở. Tổ

chức thông tin, thời sự, tuyên truyền chủ trương, chính sách theo kế hoạch,
chương trình của ban tuyên giáo tỉnh ủy, cấp ủy cấp trên và của huyện ủy,
thành ủy. Tổ chức sưu tầm, quản lý tư liệu và biên soạn lịch sử đảng bộ.
Chủ trì, chỉ đạo, định hướng, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát về chính trị,
tư tưởng trong hoạt động của các cơ quan văn hóa, cơ quan thông tin đại
chúng ở địa phương, bảo đảm hoạt động theo đúng đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước.
15


Chỉ đạo chương trình, nội dung đào tạo, bồi dương đối với trung tâm
bồi dương chính trị huyện, thành phố.
3. Tổ chức, biên chế bộ máy
Lãnh đạo: gồm trưởng ban, không quá 2 phó trưởng ban.
Biên chế: có từ 4 đến 6 người.
4. Mối quan hệ công tác
Quan hệ với huyện ủy, thành ủy, ban thường vụ, thường trực huyện ủy,
thành ủy. Ban tuyên giáo chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo của huyện ủy, thành ủy, trực
tiếp là ban thường vụ, thường trực huyện ủy, thành ủy; thực hiện chế độ báo cáo,
xin ý kiến và đề xuất các vấn đề thuộc trách nhiệm lĩnh vực được phân công với
ban thường vụ, thường trực huyện ủy, thành ủy; về chương trình công tác được
phân công.
Quan hệ với các ban xây dựng Đảng của tỉnh ủy. Ban tuyên giáo các huyện
ủy, thành ủy định kỳ báo cáo công tác với ban tuyên giáo tỉnh ủy, chịu sự hướng
dẫn, kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ của ban tuyên giáo tỉnh ủy theo quy định.
Quan hệ với các cơ quan tham mưu giúp việc của huyện
ủy, thành ủy và MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã
hội cấp huyện, thành phố. Là quan hệ phối hợp công tác, trong phạm vi
lĩnh vực công tác, chủ trỉ phối hợp với cơ quan tham mưu giúp việc huyện ủy,
thành ủy, MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện, thành

phố triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quy định, quyết định, quy chế của
cấp trên và cấp mình. Phối hợp nghiên cứu, hướng dẫn triển khai nghị quyết, chỉ
thị, quy định, quyết định, quy chế và kiểm tra, giám sát theo chức năng, nhiệm vụ
được huyện ủy, thành ủy, ban thường vụ, thường trực huyện ủy, thành ủy giao.
Quan hệ với Thường trực HĐND và UBND huyện, thành
phố. Là quan hệ phối hợp công tác khi triển khai thực hiện nhiệm vụ tham
mưu có gắn với công tác quản lý nhà nước, ban tuyên giáo huyện ủy, thành ủy
phối hợp với Thường trực HĐND, UBND; các cơ quan đảng, nhà nước tạo
điều kiện hỗ trợ lẫn nhau để cùng hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Tại kỳ họp HĐND và UBND huyện, thành phố bàn về chương trình,
quyết định, chính sách, chế độ… có liên quan đến lĩnh vực chuyên môn của
16


cơ quan thì đại diện lãnh đạo cơ quan được mời tham dự, tham gia ý kiến.
Những nội dung cần thiết, lãnh đạo cơ quan làm việc trực tiếp với thường trực
HĐND và UBND để phối hợp thực hiện nhiệm vụ.
Quan hệ với cấp ủy cơ sở và bộ phận tham mưu giúp
việc của cấp ủy cơ sở. Là quan hệ phối hợp, hướng dẫn, trao đổi trong
thực hiện công tác chuyên môn và công tác cán bộ theo phân cấp. Quan hệ
giữa ban tuyên giáo huyện ủy, thành ủy và các bộ phận tham mưu giúp việc
cấp ủy cơ sở là quan hệ hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ trong
phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được phân công.
* Những vấn đề cơ bản công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các
huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai
Quan niệm về công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo:
Trong tiếng La tinh, “tuyên truyền” (Propaganda) là truyền bá, truyền
đạt một quan điểm nào đó. Trong tác phẩm “Người tuyên truyền và cách
tuyên truyền”, đăng trên Báo sự thật, số 79, từ ngày 26/6 – 9/7/1947, Chủ tịch
Hồ Chí Minh cho rằng: “Tuyên truyền là đem một việc gì nói cho dân hiểu,

dân nhớ, dân theo, dân làm. Nếu không đạt được mục tiêu đó, là tuyên truyền
thất bại” [48, tr.162].
Trong Đại bách khoa toàn thư Liên Xô, thuật ngữ tuyên truyền có hai
nghĩa: nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Theo nghĩa rộng, tuyên truyền là sự truyền bá
những quan điểm, tư tưởng về chính trị, triết học, khoa học, nghệ thuật...
nhằm biến quan điểm, tư tưởng ấy thành ý thức xã hội, thành hành động cụ
thể của quần chúng. Theo nghĩa hẹp, tuyên truyền là truyền bá những quan
điểm lý luận nhằm xây dựng cho quần chúng một thế giới quan nhất định phù
hợp với lợi ích của chủ thể tuyên truyền và kích thích những hoạt động thực
tế phù hợp với thế giới quan ấy [43, tr.16].
Như vậy, có thể hiểu tuyên truyền là việc truyền bá
những kiến thức, những giá trị tinh thần đến đối tượng, nhằm
làm chuyển biến, nâng cao nhận thức, bồi dưỡng tình cảm, xây
dựng niềm tin; thúc đẩy đối tượng hành động một cách tự giác
theo những định hướng, mục tiêu đã xác định.
17


Bước vào thời kỳ mới, thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì
mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, công tác tuyên
truyền được Đảng ta đặc biệt quan tâm, Ban Chấp hành TW, Bộ Chính trị, Ban
Tuyên giáo TW đã ban hành nhiều chỉ thị, quy định và xây dựng một hệ thống bộ
máy tuyên truyền rộng lớn của Đảng và Nhà nước nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác
- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước, những tinh hoa văn hóa của dân tộc và nhân loại... làm cho
chúng giữ vai trò chủ đạo, trở thành nhân tố chi phối, thống trị trong đời sống tinh
thần của xã hội; động viên, cổ vũ tính tích cực, tự giác, sáng tạo của nhân dân
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.
Công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc
Đảng bộ tỉnh Lào Cai là chức năng nhiệm vụ cơ bản của ban, là một khâu quan

trọng trong hoạt động lãnh đạo của huyện ủy, thành ủy nhằm xây dựng các cấp
ủy, tổ chức đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, không ngừng nâng cao trình
độ giác ngộ chính trị, khơi dậy, động viên các tầng lớp nhân dân thực hiện thắng
lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng an ninh của tỉnh.
Công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy do nhiều
yếu tố cấu thành, giữa chúng có quan hệ biện chứng, thống nhất với nhau. Đó là
tổng thể các chủ trương, biện pháp cách thức đề xuất để ban thường vụ, thường
trực huyện ủy, thành ủy quyết định nội dung, biện pháp hoạt động công tác tuyên
truyền; chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra các lực lượng tiến hành công tác tuyên
truyền theo chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được quy định.
Từ cách tiếp cận trên có thể quan niệm: Công tác tuyên truyền của ban
tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai là một bộ phận
công tác tư tưởng của ban tuyên giáo, gồm tổng thể các hoạt động đề xuất, tham
mưu để huyện ủy, thành ủy quyết định nội dung, hình thức, biện pháp công tác
tuyên truyền ở địa phương. Xây dựng kế hoạch tuyên truyền, trực tiếp tiến hành
và chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra các lực lượng thực hiện, nhằm làm chuyển biến,
nâng cao nhận thức, xây dựng niềm tin, thúc đẩy hệ thống chính trị, các tầng lớp
nhân dân hành động một cách tự giác theo định hướng, mục tiêu đã xác định.
Quan niệm trên chỉ rõ:
18


Mục đích công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy
nhằm bảo đảm các quyết định của cấp trên, cấp mình về công tác tuyên truyền
được thực hiện nghiêm túc; góp phần xây dựng các tổ chức đảng vững mạnh về
tư tưởng, nâng cao nhận thức, bồi dương tư tưởng, tình cảm, xây dựng niềm tin,
thúc đẩy mọi tầng lớp nhân dân hành động một cách tự giác, thực hiện thắng lợi
mục tiêu, nhiệm vụ chính trị của địa phương trong từng thời kỳ.
Chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các
huyện ủy, thành ủy là ban thường vụ, thường trực huyện ủy, thành ủy, ban tuyên

giáo tỉnh ủy, chi ủy, chi bộ ban tuyên giáo.
Chủ thể quản lý tham mưu trực tiếp tổ chức thực hiện là các thành viên
trong ban tuyên giáo.
Lực lượng tham gia công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo huyện ủy,
thành ủy là các thành viên trong ban tuyên giáo. Các tổ chức, các lực lượng trong
hệ thống chính trị huyện, thành phố và cơ sở.
Đối tượng công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành
ủy là toàn bộ các tổ chức đảng trong đảng bộ, hệ thống chính trị huyện, thành phố,
các tầng lớp nhân dân và các lực lượng đứng chân trên địa bàn.
Nội dung công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo huyện ủy, thành ủy
gồm: Tham mưu, đề xuất để huyện ủy, thành ủy quyết định nội dung, biện pháp
công tác tuyên truyền ở địa phương theo từng thời kỳ và từng nhiệm vụ. Theo dõi,
tổng hợp tình hình tư tưởng của các tầng lớp nhân dân trên địa bàn, dự báo xu
hướng tư tưởng có thể xảy ra, kịp thời báo cáo, tham mưu với ban chấp hành, ban
thường vụ, thường trực huyện ủy, thành ủy về chủ trương, phương hướng, nhiệm
vụ, nội dung biện pháp công tác tuyên truyền.
Chuẩn bị và tham gia chuẩn bị nghị quyết, đề án, quy chế, quy định, sơ kết,
tổng kết của huyện ủy, thành ủy có liên quan đến công tác tuyên truyền.
Tổ chức, hướng dẫn, kiểm tra các lực lượng tiến hành công tác tuyên
truyền theo chức trách, nhiệm vụ quyền hạn được giao.
Tổ chức tuyên truyền việc quán triệt hướng dẫn triển khai và thực hiện các
văn bản của đảng. Kiểm tra, giám sát các cấp ủy đảng, các ban, ngành, MTTQ
Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội của huyện, thành phố trong việc thực
19


hiện các nghị quyết, quy định, chỉ thị, quy chế của cấp ủy cấp trên, của huyện ủy,
thành ủy.
Bồi dương, hướng dẫn nghiệp vụ công tác tuyên truyền cho cấp ủy, cán
bộ tuyên giáo cấp dưới. Hướng dẫn, thẩm định, kiểm tra công tác tuyên

truyền các ngày lễ lớn, ngày kỉ niệm, các phong trào thi đua, tuyên truyền
cách mạng của dân tộc, địa phương.
Thẩm định, thẩm tra các đề án, văn bản của các cấp ủy đảng, chính
quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội, cơ quan quân sự huyện,
thành phố có liên quan đến lĩnh vực tuyên truyền, trước khi trình Ban Thường
vụ, Thường trực huyện ủy, thành ủy.
Phối hợp với các cơ quan chức năng tham gia xây dựng Đảng về chính
trị tư tưởng và xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức làm công tác
tuyên truyền của hệ thống chính trị cơ sở và các chi bộ, đảng bộ cơ sở trực
thuộc huyện ủy, thành ủy.
Phối hợp với ban tổ chức huyện ủy, thành ủy, phòng nội vụ, trung tâm
bồi dương chính trị, cơ quan quân sự huyện, thành phố xây dựng kế hoạch,
nội dung hình thức, phương pháp đào tạo, bồi dương cho đội ngũ cán bộ
tuyên truyền trong hệ thống chính trị cơ sở.
Tổ chức mạng lưới và chỉ đạo nội dung hình thức, phương pháp hoạt động
đối với đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, công tác viên từ huyện, thành phố
đến cơ sở. Tổ chức thông tin tình hình thời sự, kiến thức quốc phòng, an ninh, văn
hóa, xã hội, khoa học kỹ thuật, tuyên truyền chủ trương, chính sách theo kế hoạch,
chương trình của cấp ủy cấp trên và của huyên ủy, thành ủy.
Chủ trì, chỉ đạo, định hướng, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát hoạt động
của các cơ quan văn hóa, cơ quan thông tin đại chúng ở địa phương bảo đảm
tuyên truyền theo đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước.
Hướng dẫn các cơ quan chức năng nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn,
cảnh giác và kiến quyết đấu tranh trên lĩnh vực lý luận chính trị, tư tưởng, văn
hóa, bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của đảng ở cơ sở.

20

Hình thức, phương pháp tiến hành công tác tuyên truyền của ban tuyên
giáo các huyện ủy, thành ủy
Đối với nhiệm vụ tham mưu: Có thể tiến hành bằng hình thức tham mưu
trực tiếp hoặc gián tiếp, định kỳ và đột xuất.
Tham mưu trực tiếp: là các thành viên hoặc đại diện ban tuyên giáo trực
tiếp báo cáo với ban thường vụ, văn phòng huyện ủy, các ban xây dựng đảng
huyện ủy, thành ủy tình hình tư tưởng các tầng lớp nhân dân, dư luận xã hội, dự
báo diễn biến tư tưởng và đề xuất các chủ trương, biện pháp tuyên truyền. Hình
thức này được áp dụng thông qua quy chế công tác sinh hoạt của huyện ủy, thành
ủy với các ban xây dựng đảng và chức năng, nhiệm vụ. Chế độ công tác của ban
tuyên giáo đã xác định.
Tham mưu gián tiếp: là hình thức ban tuyên giáo đề xuất chủ trương, kế
hoạch, biện pháp tuyên truyền bằng văn bản cho ban chấp hành, ban thường vụ,
thường trực huyện ủy, thành ủy. Hoặc thông qua cơ chế phối hợp giữa các ban
xây dựng đảng cùng phối hợp tham mưu cho ban chấp hành, ban thường vụ,
thường trực huyện ủy, thành ủy về các đề án, chương trình, kế hoạch, trong đó có
hoạt động tuyên truyền.
Tham mưu theo định kỳ: là hình thức ban tuyên giáo sử dụng để tham mưu
cho huyện ủy, thành ủy, ban thường vụ, thường trực huyện ủy, thành ủy tổ chức
sơ kết, tổng kết thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng đảng hằng năm
và nhiệm kỳ hoạt động của các cấp ủy, tổ chức đảng.
Tham mưu đột xuất: là hình thức ban tuyên giáo sử dụng để tham mưu
khi địa phương xuất hiện những hiện tượng bất thường như thiên tai, địch
họa, điểm nóng… hoặc khi có yêu cầu kiểm tra đột xuất của cấp trên về công
tác tuyên truyền.
Đối với việc thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra các lực
lượng tiến hành công tác tuyên truyền.
Trên cơ sở chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao và quy chế làm
việc của ban ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy, công tác tuyên truyền
tiến hành bằng hình thức, phương pháp cơ bản sau:

21


Nghiên cứu để nắm chắc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ chính trị của địa phương, nghị quyết, chỉ thị,
kế hoạch của cấp trên, của ban thường vụ huyện ủy, thành ủy và kế hoạch và
hướng dẫn của ban tuyên giáo cấp trên. Trên cơ sở đó, xây dựng kế hoạch công
tác để tổ chức thực hiện ở cấp mình và chủ trì, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc cấp
dưới thực hiện.
Điều tra, khảo sát, nghiên cứu nắm bắt thông tin dư luận xã hội để nắm
chắc tình hình mọi mặt của các tầng lớp nhân dân trên địa bàn, đặc biệt là diễn
biến tình hình tư tưởng của nhân dân, âm mưu diễn biến hòa bình của các thế lực
thù địch. Dự báo những diễn biến, xu hướng tư tưởng các tầng lớp nhân dân có
thể xảy ra, kịp thời báo cáo, đề xuất cho cấp ủy, cấp trên có biện pháp giải quyết.
Xây dựng kế hoạch công tác tuyên truyền trong từng giai đoạn, khoảng
thời gian, từng nhiệm vụ, địa bàn. Đồng thời, phổ biến, quán triệt cho các lực
lượng thực hiện.
Duy trì thực hiện nghiêm túc chế độ kiểm tra, báo cáo, thống kê theo quy
định. Định kỳ cử cán bộ đi cơ sở, bám sát các khu dân cư để nắm chắc diễn biến
tình hình và giúp đơ cấp dưới một cách thiết thực.
Quá trình tổ chức thực hiện kế hoạch tuyên truyền, thường xuyên dựa
vào tổ chức đảng, liên hệ chặt chẽ với quần chúng, mở rộng và phát huy dân
chủ trong cơ quan. Kết hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn. Giữ vững
nguyên tắc và ý thức tổ chức kỷ luật, để cao tự phê bình và phê bình.
Chủ động phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với các cơ quan đảng, cấp ủy,
ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể địa phương và các cơ quan, đơn
vị liên quan trên địa bàn để thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền.
Chỉ đạo, hướng dẫn các cấp, các ngành, sơ kết, tổng kết việc thực hiện
kế hoạch công tác tuyên truyền hàng quý, sáu tháng, tổng kết cuối năm về
việc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm, nhiệm vụ đột xuất.

Thường xuyên động viên, tạo điều kiện nâng cao trình độ, năng lực công
tác cho cán bộ, chuyên viên trong ban tuyên giáo và hệ thống cán bộ, công chức,
viên chức làm công tác tuyên truyền ở địa phương.
22


* Vai trò công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành
ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào Cai
Thứ nhất, công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo trực tiếp góp phần bảo
đảm công tác tuyên truyền của các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh Lào
Cai phát triển đúng hướng, đạt hiệu quả cao.
Các huyện ủy, thành ủy thực hiện sự lãnh đạo của mình đối với mọi mặt ở
địa phương không chỉ thông qua hệ thống các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền,
các đoàn thể chính trị - xã hội, mà còn thông qua đội ngũ cán bộ, đảng viên và các
cơ quan chức năng giúp việc. Ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng
bộ tỉnh Lào Cai là cơ quan giúp huyện ủy, thành ủy lãnh đạo công tác tư tưởng
nói chung và công tác tuyên truyền nói riêng ở địa phương, là lực lượng nòng cốt,
trực tiếp theo dõi, tổng hợp tình hình tư tưởng các tầng lớp nhân dân trên địa bàn,
dự báo xu hướng tư tưởng có thể xảy ra, kịp thời báo cáo, tham mưu với ban chấp
hành, ban thường vụ, thường trực huyện ủy, thành ủy về chủ trương, phương
hướng, nhiệm vụ, nội dung biện pháp công tác tuyên truyền. Đồng thời, còn là lực
lượng trực tiếp hướng dẫn, kiểm tra các lực lượng trên địa bàn thực hiện thắng lợi
các chủ trương, chỉ thị của huyện ủy, thành ủy về công tác tuyên truyền. Với ý
nghĩa ấy, công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy giữa
vai trò trực tiếp, hàng đầu bảo đảm cho công tác tuyên truyền của các huyện ủy,
thành ủy phát triển đúng hướng, đạt hiệu quả cao.
Thứ hai, công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các
huyện ủy, thành ủy trực tiếp góp phần xây dựng các cấp ủy,
tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao năng lực, trí
tuệ, bản lĩnh chính trị, củng cố niềm tin cho cán bộ, đảng

viên.
Đối tượng hàng đầu công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện
ủy, thành ủy là các cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ đảng viên. Thực hiện
chức năng nhiệm vụ của mình, trên cơ sở quán triệt sâu sắc đường lối xây dựng
đảng trong thời kỳ mới, tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng
đảng của đảng bộ địa phương, đặc điểm các tổ chức đảng. Ban tuyên giáo phối
23


hợp với các ban xây dựng Đảng trực tiếp tham mưu để ban chấp hành, ban
thường vụ huyện ủy, thành ủy quyết định nội dung, hình thức, biện pháp xây
dựng đảng bộ trong sạch vững mạnh, đồng thời hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra các
cấp ủy, tổ chức đảng thực hiện chủ trương của huyện ủy, thành ủy xây dựng đảng
trong sạch vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức. Trực tiếp phối hợp với
phòng nội vụ, trung tâm bồi dương chính trị xây dựng, cải tiến chương trình, nội
dung, phương pháp đào tạo, bồi dương đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ chính trị địa phương, thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.
Chất lượng hiệu quả đổi mới, chỉnh đốn Đảng và nâng cao chất lượng đội
ngũ cán bộ, đảng viên phụ thuộc rất lớn vào ý thức, trình độ, năng lực của ban
tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy. Với ý nghĩa đó, công tác tuyên truyền của ban
tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy trực tiếp góp phần xây dựng các cấp ủy, tổ
chức đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao năng lực, trí tuệ, bản lĩnh chính trị,
củng cố niềm tin cho cán bộ, đảng viên.
Thứ ba, công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy
trực tiếp góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân
trong việc thực hiện chủ trương, đường lối, nghị quyết của đảng, chính sách pháp
luật của nhà nước.
Trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, công tác tuyên truyền luôn là mũi
nhọn xung kích, vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng của Đảng. Trực tiếp truyền
bá, phổ biến tư tưởng cách mạng trong xã hội, giáo dục, động viên và tổ chức

quần chúng tham gia vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, chuẩn bị tiền đề về tư
tưởng, lý luận, con người và tổ chức cho các nhiệm vụ cách mạng. Chính nhờ có
công tác tuyên truyền mà chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thâm
nhập, sau rộng vào quảng đại quần chúng, giúp cho họ nâng cao giác ngộ cách
mạng, tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, tự nguyện đi theo Đảng; đội
ngũ cán bộ, đảng viên của đảng ngày càng được tôi luyện vững vàng về chính trị,
tư tưởng, trong sạch về phẩm chất đạo đức, lối sống. C.Mác đã viết: Vũ khí của
sự phê phán cố nhiên không thể thay thế được sự phê phán của vũ khí, lực lượng
vật chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lượng vật chất; nhưng vũ khí lý luận cũng
24


sẽ trở thành lực lượng vật chất, một khi nó thâm nhập vào quần chúng để qua đó
“trở thành lực lượng vật chất”; “làm cho hệ tư tưởng của Đảng, của giai cấp công
nhân, lý tưởng xã hội chủ nghĩa, những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn hóa
dân tộc, những tinh hoa văn hóa thế giới chiếm vị trí chủ đạo trong đời sống tinh
thần xã hội” [33, tr,41 - 42].
Ở cơ sở địa phương công tác tuyên truyền có sức mạnh to lớn trong việc
truyền bá, phổ biến hệ tư tưởng cách mạng, khơi dậy truyền thống yêu nước, lòng
tự hào dân tộc, tinh thần trách nhiệm, tính sáng tạo của các tầng lớp nhân dân; tập
hợp tổ chức, động viên nhân dân thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị ở địa
phương. Song toàn bộ sức mạnh, ý nghĩa to lớn của công tác tuyền tuyền của địa
phương đều phụ thuộc một cách trực tiếp vào việc tham mưu, chỉ đạo, định hướng
thông tin tuyên truyền của ban tuyên giáo trong thực hiện nhiệm vụ phát triển
kinh tế, chính trị, xã hội, quốc phòng, an ninh ở địa phương. Với ý nghĩa đó, công
tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy thuộc Đảng bộ tỉnh
Lào Cai trực tiếp góp phần nâng cao nhận hức của các tầng lớp nhân dân trong
thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và
thiết lập, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với toàn thể giai cấp công nhân và
nhân dân lao động.

Thứ tư, công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy
góp phần đấu tranh trên mặt trận chính trị, tư tưởng của Đảng ở địa phương.
Quá trình hình thành và phát triển của hệ tư tưởng luôn gắn liền với cuộc
đấu tranh chống lại các tư tưởng thù địch. Đây là cuộc đấu tranh gay go quyết liệt,
với những đặc trưng và yêu cầu riêng. Hiện nay, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực
thù địch đang tập trung chống phá đất nước ta với những âm mưu, thủ đoạn cực
kỳ thâm độc, xảo quyệt. Công tác tuyên truyền của ban tuyên giáo các huyện ủy,
thành ủy với tính định hướng chính trị đúng đắn, tính chiến đấu cao. Với thế trận
chặt chẽ, phương pháp nhạy bén, sắc sảo… đã thực sự góp phần bảo vệ vững chắc
và không ngừng hoàn thiện, phát triển chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, đường lối của Đảng, góp phần giữ cho hệ tư tưởng của Đảng thực sự giữ
vai trò chủ đạo trong đời sống xã hội. Thông qua quá trình bám sát cuộc sống, kịp
25