Luận văn nghiên cứu sự biến đổi hình thái, chức năng tâm, sinh lý và thể lực của VDV pencak silat DTQG dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn trong chu kỳ huấn luyện năm

1

DANH MỤC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN

HLV

Huấn luyện viên

HLTT

Huấn luyện thể thao

LVĐ

Lượng vận động

SB

Sức bền

SBC

Sức bền chung

SBCM

Sức bền chuyên môn

TCTL

Tố chất thể lực

TĐ

Thi đấu

TT

Thể thao

TDTT

Thể dục thể thao

VĐV

Vận động viên


2

DANH MỤC ĐƠN VỊ ĐO LƯỜNG TRONG LUẬN ÁN

cm
kg
m
s
sl
V
VE
HR max

VO2/HR
∂
X
W%
VO2max (ml/min/kg)
VO2max (ml/min)
BLA max

centimet
kilogam
Met
Giây
Số lần
Vận tốc
chỉ số thơng khí phổi thở ra trong 1 phút
Nhịp tim tối đa
Chỉ số oxy – mạch
Độ lệch chuẩn
Số trung bình cộng
mức tăng trưởng
VO2max tương đối
VO2max tuyệt đối
Hàm lượng acid lactic tối đa trong máu

DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ TRONG LUẬN ÁN
Bảng
2.1
3.1
3.2
3.3

Nội dung
Đánh giá trạng thái VĐV
Kết quả phỏng vấn lựa chọn các chỉ số kiểm tra hình thái và chức năng tâm,
sinh lý, thể lực của cơ thể nam VĐV Pencak Silat Quốc gia (n = 50)
Các chỉ số về hình thái của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia lứa ở giai đoạn I
(n=13)
Kết quả phân loại sức khỏe của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia (n=13).

Trang
56
60
62
63


3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
3.12
3.13
3.14
3.15
3.16

3.17
3.18
3.19
3.20
3.21
3.22
3.23
3.24
3.25
3.26
3.27
3.28

Các chỉ số tim mạch trong quá trình thực hiện bài tập chuyên môn ở giai đoạn
I (n=13)
Các chỉ số chuyển hóa năng lượng trong q trình thực hiện bài tập chuyên
môn ở giai đoạn I (n=13)
Các chỉ số hô hấp trong q trình thực hiện bài tập chun mơn ở giai đoạn I
(n=13)
Các chỉ số huyết học của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia giai đoạn I (n=13)
Các chỉ số tâm lý giai đoạn I của nam Vận động viên Pencak Silat Quốc Gia
(n=13)
Các chỉ số thể lực trong q trình thực hiện bài tập chun mơn ở giai đoạn I
(n=13)
Kết quả phỏng vấn lựa chọn test đánh giá sức bền chuyên môn cho nam VĐV
đội tuyển Pencak Silat Quốc gia (n=50)
Tính thơng báo và độ tin cậy của các test lựa chọn với thành tích thi đấu của
nam VĐV Pencak Silat Quốc gia
Kết quả phỏng vấn lựa chọn các bài tập sức bền chuyên môn đặc trưng trong
môn Pencak Silat (n=50)

Kết quả phỏng vấn mức độ ưu tiên của các bài tập sức bền chuyên môn cho
nam VĐV pencak Silat đội tuyển Quốc gia (n=50)
Kết quả phỏng vấn tỷ lệ sắp xếp nội dung huấn luyện sức bền chuyên môn cho
nam VĐV Pencak Silat Quốc gia (n=30)
Giáo án mẫu bài tập sức bền chuyên môn giai đoạn I của nam VĐV đội tuyển
Pencak Silat Quốc gia
Giáo án mẫu bài tập sức bền chuyên môn giai đoạn II của nam VĐV đội tuyển
Pencak Silat Quốc gia
Giáo án mẫu bài tập sức bền chuyên môn giai đoạn III của nam VĐV đội
tuyển Pencak Silat Quốc gia
Phân bổ khối lượng theo thời gian
Các chỉ số tim mạch trong quá trình thực hiện bài tập chuyên môn ở giai đoạn
II (n=13)
Các chỉ số chuyển hóa năng lượng trong q trình thực hiện bài tập chuyên
môn ở giai đoạn II (n=13)
Các chỉ số hơ hấp trong q trình thực hiện bài tập chun môn ở giai đoạn II
(n=13)
Các chỉ số huyết học của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia giai đoạn
II (n=13)
Các chỉ số tâm lý giai đoạn II của nam VĐV đội tuyển Pencak Silat Quốc gia
(n=13)
Các chỉ số thể lực trong quá trình thực hiện bài tập sức bền chuyên môn ở giai
đoạn II (n=13)
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai
đoạn I đến giai đoạn II.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn
I đến giai đoạn II.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam

VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền
chuyên môn từ giai đoạn I đến giai đoạn II.
Diễn biến phát triển các chỉ số huyết học của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia

64
65
66
67
67
68
82
84
S 86
S 87
S 89
90
91
92
96
102
103
103
104
104
104
S 105
S 105
S 105
S 105

4

3.29
3.30
3.31
3.32
3.33
3.34
3.35
3.36
3.37
3.38
3.39
3.40
3.41
3.42
3.43
3.44
3.45
3.46
3.47
3.48
3.49

dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn I đến giai
đoạn II
Diễn biến tâm lý của VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia dưới tác động của
hệ thống bài tập sức bền chuyên môn giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biễn các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc giai

đoạn I và giai đoạn II
Các chỉ số về hình thái của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia ở giai đoạn III
(n=13).
Các chỉ số tim mạch trong quá trình thực hiện bài tập sức bền chun mơn ở
giai đoạn III (n=13)
Các chỉ số hơ hấp trong q trình thực hiện bài tập ở giai đoạn III (n=13)
Kết quả kiểm tra các chỉ số về chuyển hóa năng lượng trong q trình thực
hiện các bài tập chun mơn ở giai đoạn III (n=13)
Các chỉ số về huyết học của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động
của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn ở giai đoạn III (n= 13).
Các chỉ số tâm lý giai đoạn III của nam VĐV đội tuyểnPencak Silat Quốc gia
(n=13)
Kết quả kiểm tra các chỉ số thể lực trong quá trình thực hiện các bài tập chuyên
môn ở giai đoạn III (n=13)
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai
đoạn II đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn
II đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền
chuyên môn từ giai đoạn II đến giai đoạn III.
Diễn biến các chỉ số huyết học của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia lứa dưới
tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn II đến giai
đoạn III.
Diễn biến tâm lý của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia dưới tác động
của hệ thống bài tập SBCM giai đoạn II và giai đoạn III.
Diễn biến các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia
giai đoạn II và giai đoạn III

Diễn biến các chỉ số về hình thái của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia giai
đoạn I và giai đoạn III (n=13).
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai
đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn
I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền
chuyên môn từ giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số huyết học của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn I đến giai
đoạn III.
Diễn biến tâm lý của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia dưới tác

106
107
108
S 109
S 109
S 109
110
110
110
S 111
S 111
S 111
S 111
S 111

S 111
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113


5
3.50

Sơ đồ
1.1
1.2
Biểu đồ
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
3.12
3.13
3.14

3.15

đông của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn giai đoạn I và giai đoạn III
Diễn biến các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn giai đoạn I và giai
đoạn III
Tóm tắt đặc tính và tư tưởng của Pencak Silat.
Hệ thống tấn pháp của Pencak Silat
Lượng vận động trong chu kỳ huấn luyện tuần và tháng
Diễn biến phát triển các chỉ số huyết học của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển
quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn I
đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat đội tuyển quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn TAY
từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat đội tuyển quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
CHÂN từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat đội tuyển quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn HỖN
HỢP từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat đội tuyển quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập GẮNG SỨC TỐI
ĐA từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn TAY từ giai đoạn I
đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn CHÂN từ giai đoạn
I đến giai đoạn II

Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn HỖN HỢP từ giai
đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn GẮNG SỨC TỐI
ĐA từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
TAY từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượngcủa nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
CHÂN từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
HỖN HỢP từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượngcủa nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
GẮNG SỨC TỐI ĐA từ giai đoạn I đến giai đoạn II
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn TAY từ giai

S 113

11
12
97
S 105
S 105
S 105
S 105

S 105
S 105
S 105
S 105
S 105
S 105
S 105
S 105
S 105
S 111


6
3.16
3.17
3.18
3.19

3.20
3.21
3.22
3.23
3.24
3.25
3.26
3.27
3.28
3.29
3.30
3.31

đoạn II đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn CHÂN từ giai
đoạn II đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn HỖN HỢP từ
giai đoạn II đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak Silat Quốc
gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn GẮNG SỨC TỐI ĐA từ
giai đoạn IIđến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn TAY từ giai đoạn II
đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn CHÂN từ giai đoạn
II đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn HỖN HỢP từ giai
đoạn II đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat Quốc
gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn GẮNG SỨC TỐI ĐA từ
giai đoạn IIđến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
TAY từ giai đoạn II đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
CHÂN từ giai đoạn II đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam

VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
HỖN HỢP từ giai đoạn II đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn
GẮNG SỨC TỐI ĐA từ giai đoạn II đến giai đoạn III
Diễn biến các chỉ số huyết học của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia lứa dưới
tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn II đến giai
đoạn III.
Diễn biến các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn TAY từ giai đoạn II đến giai
đoạn III
Diễn biến các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn CHÂN từ giai đoạn II đến giai
đoạn III
Diễn biến các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập chuyên môn HỖN HỢP từ giai đoạn II đến
giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn TAY từ
giai đoạn I đến giai đoạn III.

S 111
S 111
S 111
S 111

S 111
S 111
S 111
S 111

S 111
S 111
S 111
S 111
S 111
S 111
S 110
S 113


7
3.32
3.33
3.34
3.35
3.36
3.37
3.38
3.39
3.40
3.41
3.42
3.43
3.44
3.45
3.46
3.47

Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn CHÂN

từ giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn HỖN
HỢP từ giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng tim mạch của nam VĐV Pencak
Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập GẮNG SỨC TỐI ĐA từ
giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn TAY từ giai
đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn CHÂN từ
giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn HỖN HỢP
từ giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng hô hấp của nam VĐV Pencak Silat
Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập GẮNG SỨC TỐI ĐA từ giai đoạn
I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền
chuyên môn TAY từ giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền
chuyên môn CHÂN từ giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền
chuyên môn HỖN HỢP từ giai đoạn I đến giai đoạn III.
Diễn biến phát triển các chỉ số chức năng chuyển hóa năng lượng của nam
VĐV Pencak Silat Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập GẮNG SỨC

TỐI ĐA từ giai đoạn I đến giai đoạn III
Diễn biến phát triển các chỉ số huyết học của nam VĐV Pencak Silat Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn từ giai đoạn I đến giai
đoạn III.
Diễn biến tâm lý của VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia dưới tác đông của
hệ thống bài tập sức bền chuyên môn giai đoạn I và giai đoạn III
Diễn biến các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn TAY từ giai đoạn I đến
giai đoạn III.
Diễn biến các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn CHÂN từ giai đoạn I
đến giai đoạn III
Diễn biến các chỉ số thể lực của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển Quốc gia
dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn HỖN HỢP từ giai
đoạn I đến giai đoạn III

S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113
S 113

S 113
S 113


8


9

PHẦN MỞ ĐẦU
Thể dục thể thao (TDTT) là một hoạt động gắn liền với đời sống của con
người, trải qua hàng ngàn năm lịch sử cùng với sự phát triển của khoa học kỹ
thuật và nền văn minh nhân loại TDTT đã không ngừng lớn mạnh cả về số
lượng và trình độ, trở thành một động lực quan trọng thúc đẩy sự tiến bộ, văn
minh của xã hội loài người. Đặc biệt TDTT còn được coi là sứ giả của hịa bình,
mang trong mình một sứ mệnh cao đẹp đó là nối vịng tay bằng hữu, thắt chặt
tình đồn kết giữa các quốc gia, các dân tộc trên thế giới [2], [4].
Dân tộc Việt Nam là một dân tộc thượng võ, lịch sử TDTT gắn liền với
truyền thống hơn 4000 năm dựng nước và đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
Ngày nay dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, dưới ánh sáng tư
tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh nền TDTT nước ta đang có những bước tiến
vững chắc vì sự nghiệp nâng cao sức khỏe cho nhân dân, vì thành tích thể thao
đỉnh cao. Và Pencak Silat là một trong những môn thể thao mũi nhọn trong
chiến lược phát triển thể thao thành tích cao của nền thể thao nước nhà.
Pencak Silat là một môn võ thuật cổ xưa ra đời ở vùng quần đảo Nam
Dương (Indonesia, Malaysia, Singapore) và có bề dày lịch sử hàng trăm năm
môn võ này lúc đầu chỉ được dùng để biểu diễn trong các lễ hội, cầu khấn thần
linh trải qua năm tháng nó đã trở thành mơn võ được đưa vào thi đấu chính thức
tại các kỳ Đại hội TDTT trong khu vực và quốc tế. Ngay từ những ngày đầu mới
du nhập vào Việt Nam (năm 1989 sau Seagames 15 tại Malaysia), môn võ này

đã thu hút mạnh mẽ lực lượng thanh thiếu niên tham gia tập luyện.
Trong những năm gần đây, trên các võ đài quốc tế và khu vực các VĐV
Pencak Silat đã giành được những chiến thắng vẻ vang đem lại vinh quang cho
nền thể thao nước nhà. Cho đến nay Pencak Silat Việt Nam đã có nhiều nhà vơ
địch thế giới, vơ địch Seagames như: Nguyễn Thị Hồng Hải, Trịnh Thị Mùi,
Nguyễn Văn Hùng, Đặng Thị Thúy, Huỳnh Thị Thu Hồng…., góp phần nâng
cao thành tích chung của đồn thể thao Việt Nam. Được sự quan tâm và đầu tư
đúng hướng của Đảng, Nhà nước và ngành TDTT môn Pencak Silat đang ngày


10

một phát triển để tiến tới giành được những thứ hạng cao hơn tại các giải thi đấu
trong khu vực, quốc tế và trên thế giới.
Tuy nhiên TDTT, đặc biệt là thể thao thành tích cao là một lĩnh vực ln
phát triển khơng ngừng. Điều này địi hỏi những chun gia, huấn luyện viên
(HLV) phải không ngừng học tập và nghiên cứu nâng cao trình độ trong cơng tác
chun mơn nhằm đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao của thể thao thành tích
cao. Để nâng cao được thành tích thể thao cần phải tuân theo những quy luật sinh
học và quy luật giáo dục thể chất (GDTC) trong quá trình huấn luyện thể thao
(HLTT), mọi sự tác động của bài tập lên cơ thể vận động viên (VĐV) đều dẫn đến
những biến đổi về mặt hình thái, chức năng, chuyển hóa năng lượng [6], [[9].
Đã có rất nhiều chuyên gia, HLV và các sinh viên Pencak Silat đã nghiên cứu về
vấn đề này như: Trần Kim Tuyến (2003; 2009), Nguyễn Hồng Hải (2009),
Nguyễn Xuân Hải (2010), Mai Thế Lâm (2009), Lê Thị Hường (2012). Tuy nhiên
chưa tác giả nào đề cập đến mức độ biến đổi hình thái, chức năng tâm, sinh lý
trong mối tương quan giữa cường độ và khối lượng vận động của từng bài tập sức
bền chuyên môn của nam vận động vên (VĐV) Pencak Silat. Đối với tất cả các
mơn thể thao nói chung và mơn Pencak Silat nói riêng việc giải quyết được vấn
đề trên có ý nghĩa rất lớn trong việc nâng cao thành tích cho các VĐV.

Xuất phát từ những địi hỏi của thực tiễn, nhận thấy sự cần thiết của vấn
đề nghiên cứu, chúng tôi nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu sự biến đổi hình thái,
chức năng tâm, sinh lý và thể lực của nam vận động viên Pencak Silat đội
tuyển Quốc gia dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chun mơn trong
chu kỳ huấn luyện năm".
Mục đích nghiên cứu:
Trên cơ sở nghiên cứu tổng hợp những cơ sở lý luận, những cơ sở y sinh
học và qua quan sát thực tiễn đề tài được thực hiện với mục đích lựa chọn, hệ
thống hóa và sắp xếp hợp lý các bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho nam
VĐV đội tuyển Pencak Silat Quốc gia, sao cho đem lại sự biến đổi tốt nhất đối
với cơ thể VĐV để đạt được thành tích cao nhất trong thi đấu.


11

Mục tiêu nghiên cứu:
Mục tiêu 1: Đánh giá thực trạng các chỉ số về hình thái, chức năng tâm,
sinh lý và thể lực của nam VĐV đội tuyển Pencak Silat Quốc gia
Mục tiêu 2: Nghiên cứu xác định hệ thống bài tập phát triển sức bền
chuyên môn cho nam VĐV Pencak Silat đội tuyển quốc gia trong chu kỳ huấn
luyện năm.
Mục tiêu 3: Đánh giá sự biến đổi về hình thái, chức năng tâm, sinh lý và
thể lực dưới tác động của hệ thống bài tập sức bền chuyên môn trong chu kỳ
huấn luyện năm của nam VĐV Pencak Silat đội tuyển qc gia.
Giả thuyết khoa học:
Trình độ tập luyện của VĐV vừa ảnh hưởng tới thành tích thi đấu. Nó bao
gồm các nhân tố nội sinh và một số nhân tố ngoại sinh. Các nhân tố nội sinh là
hình thái cơ thể, chức năng sinh lý, phẩm chất tâm lý, tố chất thể lực, trình độ kỹ
chiến thuật. Từ lý luận và thực tiễn đào tạo VĐV Pencak silat cho thấy, trình độ
tập luyện của VĐV Quốc gia mơn Pencak Silat trong những năm gần đây có

nhiều khiếm khuyết, dẫn tới thành tích thi đấu bị hạn chế. Vấn đề này do nhiều
nguyên nhân, nhưng nguyên nhân cơ bản là sức bền chuyên môn yếu. Nếu lựa
chọn được các bài tập chuyên môn phù hợp và ưu tiên sắp xếp phát triển sức bền
chuyên môn cho nam VĐV Pencak Silat một cách hợp lý và khoa học, chắc chắn
sẽ ảnh hưởng tốt tới hình thái, chức năng tâm, sinh lý và thể lực của VĐV, vì vậy
thành tích thi đấu sẽ khả quan hơn.


12

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Đặc điểm mơn Pencak Silat.
1.1.1. Tính thực dụng của mơn võ Pencak Silat.
Các đặc tính của mơn Pencak Silat bao gồm: Tính dân tộc, tính chiến đấu,
tính Nghệ thuật và tính thể thao. Kết hợp bốn đặc tính của Pencak Silat là các
hình thức tinh thần võ đạo, tự vệ chiến đấu, biểu diễn nghệ thuật võ và thi đấu
thể thao đã tạo nên cơ sở cho việc hình thành phát triển Pencak Silat thành bốn
nội dung, mỗi nội dung có tính chất và mục tiêu riêng đó là: Tinh thần võ đạo
Pencak Silat, tự vệ và chiến đấu Pencak Silat, biểu diễn nghệ thuật võ Pencak
Silat và thi đấu thể thao Pencak Silat. [15], [39].
Như vậy, trên cơ sở các hình thức và đặc tính cấu thành nội dung mơn
Pencak Silat, môn võ này đã được chia thành bốn nội dung nhỏ, mỗi nội dung
này có mục tiêu riêng và căn cứ vào mục tiêu đó mà mỗi nội dung sẽ đi sâu vào
hình thức cụ thể nhưng vẫn có sự kết hợp liên quan đến các hình thức cịn lại.
Như đã đề cập, nội dung thực chất của Pencak Silat chính là những địn
thế, kỹ thuật tự vệ chiến đấu dưới dạng hình ảnh tư duy và dưới dạng động tác
hoạt động của cơ thể, bao gồm các tổ hợp đòn thế kỹ thuật được thực hiện một
cách chủ động, có kiểm sốt (có nghĩa là mang tinh thần võ đạo trong đó), có
hiệu quả chiến thuật đẹp mắt, có tác dụng phát triển thể chất con người và mỗi
tổ hợp bao giờ cũng có các tiêu chí thống nhất như sau:

Tăng cường khả năng tự chủ và phát triển sức mạnh lý trí của người võ sĩ;
Phát triển khả năng tự vệ trước sự tấn công của người khác;
Thể hiện nét đẹp và sự hoà hợp trong các động tác;
Phát triển kỹ năng thân thể và thể chất con người.
Các kỹ thuật và tổ hợp đòn trong nội dung tự vệ chiến đấu là Pencak Silat
nguyên bản và tương đối hoàn chỉnh, là khởi thuỷ cho các nội dung khác của
Pencak Silat có nghĩa là: các kỹ thuật và tổ hợp trong các nội dung khác của


13

Pencak Silat là các kỹ thuật và tổ hợp được phát sinh và biến đổi từ các kỹ thuật
và các tổ hợp của nội dung tự vệ chiến đấu. Tập Pencak Silat là hình thức rèn
luyện thân thể và thi đấu, với mục tiêu là phát triển sức khoẻ và thi đấu thể thao,
trong đó bao hàm bốn hình thức: Tinh thần võ đạo, tự vệ, nghệ thuật và thể thao
[6], [16];
Thi đấu Pencak Silat là một lĩnh vực có thể tập trung phát triển mở rộng,
về phương diện kỹ thuật thực chất là Pencak Silat tự vệ chiến đấu được tổ chức
theo luật thi đấu thể thao. Do đó, các kỹ thuật thi đấu Pencak Silat ngoài tác
dụng rèn luyện thân thể cịn có tác dụng tự vệ chiến đấu, biểu diễn nghệ thuật võ
và rèn luyện sự tự chủ, kiểm sốt bản thân [15], [39].
Pencak Silat có thể là một môn võ với các động tác được rút ra và biến
đổi từ các kỹ thuật, tổ hợp kỹ thuật, Pencak Silat cũng có thể chia làm hai cấp
độ đó là Pencak Silat vận động nhẹ dùng để rèn luyện thân thể và phát triển sức
khoẻ cho tất cả các lứa tuổi và Pencak Silat vận động nặng dành cho các vận
động viên thành tích cao.
Pencak Silat thi đấu thể thao sử dụng sức mạnh, tốc độ, sự khéo léo, kỹ
thuật phịng thủ, tấn cơng, bộ pháp để chiến thắng đối phương và gần gũi với nội
dung tự vệ chiến đấu.
Pencak Silat là môn thể thao, là một môn giáo dục thể chất rèn luyện sức

khoẻ con người, là mơn thể thao phù hợp với quần chúng, loại hình tập luyện
đơn giản, tiện lợi, bổ ích và dễ đầu tư.
1.1.2. Đặc điểm thi đấu môn Pencak Silat.
Pencak Silat là sản phẩm văn hố, các loại tổ hợp địn, kỹ thuật được thể
hiện đa dạng tuỳ vào bản sắc văn hoá riêng của mỗi Dân tộc. Một phong cách
thể hiện tổ hợp địn, kỹ thuật nhất định có các đặc điểm riêng khác biệt hẳn so
với các phong cách khác thì được gọi là một trường phái võ Pencak Silat [15],
[39]. Việc hình thành nên nhiều trường phái (phong cách) riêng xuất phát từ
những lý do sau:


14

Điều kiện địa lý và tự nhiên của từng vùng, Ví dụ: ở những vùng núi, địa
hình gồ ghề mấp mơ, vùng đồng bằng địa hình bằng phẳng… nên việc sử dụng
các kỹ thuật chiến đấu, các tổ hợp đòn cũng phải khác nhau.
Những loài động vật được quan sát để sáng tạo ra kỹ thuật có rất nhiều
loại: Hổ, Báo, Rắn, Sư tử, Chim ưng, Khỉ… do vậy các kỹ thuật, tổ hợp đòn
sáng tạo ra cũng rất khác nhau.
Cách thức chọn cự ly trong chiến đấu khác nhau tuỳ theo cấu tạo cơ thể
khác nhau của con người, Ví dụ: Chiến đấu tầm xa, tầm trung, tầm gần.
Tính chất tự vệ chiến đấu khác nhau, tự vệ chủ động hay tự vệ bị động.
Nhưng tất cả các trường phái đều phải hội tụ bốn đặc tính của Pencak Silat:
Tính võ đạo, Tính tự vệ chiến đấu, Tính nghệ thuật và tính thể thao thượng võ.
Kỹ thuật Pencak Silat có thể thu nhận những kỹ thuật của Karatedo,
Taekwondo, Jujitsu và các môn võ thuật khác để ngày càng trở lên phong phú,
đa dạng và đặc sắc hơn. Điều thiết yếu để có thể hợp các kỹ thuật của các môn
võ khác vào Pencak Silat là phải đảm bảo được các quy chuẩn kỹ thuật của
Pencak Silat. Mặc dù kỹ thuật chiến đấu khác nhau nhưng trong lĩnh vực tinh
thần võ đạo và tư tưởng triết lý xuyên suốt thì khơng được khác. Nhờ vậy,

Pencak Silat phát huy được tính đa dạng, phong phú nhưng khơng mất đi những
đặc tính truyền thống của mình [15], [39].
Do đặc điểm của mơn Pencak Silat nên hiện nay các quốc gia trên thế giới
có mơn Pencak Silat thì việc thể hiện các kỹ thuật thi đấu cũng như tổ hợp đòn
rất đa dạng và phong phú, ngay ở vùng Đông Nam Á là cái nôi của Pencak Silat,
các quốc gia dựa trên quy chuẩn của Pencak Silat và bên cạnh đó cũng đã tận
dụng hết những tinh hoa võ thuật của mình để đưa vào tập luyện và thi đấu
Pencak Silat và làm cho môn này ngày càng đa dạng và hấp dẫn hơn.
Thông qua các giải thi đấu quốc tế cho thấy rõ rệt nhất có 2 phong cách
thi đấu ở vùng Đơng Nam Á đó là lối đánh va chạm và lối đánh kỹ thuật.
Phong cách thứ nhất là lối đánh va chạm theo kiểu võ tự do, các Quốc gia
đánh theo phong cách này là Thái Lan, Lào, Myanma, các tổ hợp đòn và kỹ


15

thuật mang tính chất thực dụng ít hoa mỹ, khả năng va chạm và lối đánh áp đảo,
dùng sức.
Phong cách thứ hai là lối đánh kỹ thuật được các Quốc gia là Inđônêsia,
Malaisia, Singapo, Philippin, Brunei sử dụng và tổ hợp đòn được sử dụng khéo
léo, phối hợp đòn linh hoạt và đa dạng.
Quy chuẩn thi đấu Pencak Silat.
Trong thi đấu Pencak Silat các kỹ thuật của Pencak Silat còn được gọi là
quy định kỹ thuật của thi đấu hay quy định kỹ thuật trận đấu. Đây là những quy
định cơ bản về thi đấu đối kháng Pencak Silat được áp dụng trong các trận đấu
và được chia thành 4 nhóm quy tắc như sau:
Tuân thủ luật thi đấu Pencak Silat.
Bắt đầu bằng cách lập thế và di chuyển theo các bộ pháp, thế tấn của
Pencak Silat.
Ra địn tấn cơng, phịng thủ, đánh ngã.

Trở về vị trí lập tấn ban đầu và bắt đầu di chuyển.
Tuân thủ luật thi đấu Pencak Silat: Bất kỳ trận đấu đối kháng nào cũng
phải tuân thủ luật thi đấu Pencak Silat.
Bắt đầu thi đấu: Trận đấu bắt đầu bằng cách lập thế và di chuyển theo các
bộ pháp, thế tấn của Pencak Silat.
Thế lập tấn là tư thế đầu tiên trước khi di chuyển tiếp cận hay tránh né để
tấn cơng hay phịng thủ, tư thế lập tấn là sự tổng hợp của các phần sau:
Thế tấn: Có 8 thế tấn đó là: Tấn trọng tâm trước (Tấn trước), Tấn trọng
tâm trước xoay người (Tấn xoay), Tấn trọng tâm trước chéo (Tấn chéo), Tấn
trung bình ngang (Tấn ngang), Tấn trọng tâm sau (Tấn sau), Tấn trung bình bên
(Tấn bên), Tấn trọng tâm trước mở (Tấn mở) và Tấn co chân.
Hướng thân người: Đối diện, đổi bên xoay người.
Thế tay thủ: Những tư thế lập thế bị cấm là:
Tư thế lập tấn khơng có tay thủ (hai tay buông thõng).
Thế tấn không thuộc 8 thế tấn quy định nói trên.


16

Tư thế và phong cách không phải của Pencak Silat.
Di chuyển tiếp cận hay tránh né: Được thực hiện theo các bộ pháp, thế tấn
đồ hình di chuyển của Pencak Silat. Các bộ pháp, thế đồ hình di chuyển phải
đảm bảo đúng yêu cầu kỹ thuật, đẹp mắt.
Thế tấn di chuyển chuẩn xác: là 8 thế tấn nói trên.
Bộ pháp di chuyển chuẩn xác: bao gồm các bước di chuyển : Bước
thường, bước nhấc chân, bước di chân và bước dích chân.
Đồ hình di chuyển: Đường thẳng, Chữ U, Chữ nhật, Tam giác, Ziczắc,
Chữ S, Chữ X.
Các cách di chuyển bị cấm là: Bước chạy, nhảy liên tục tại chỗ, nhảy vọt
về trước hoặc về sau.

Ra địn tấn cơng, phịng thủ, đánh ngã đối phương
Đòn phòng thủ: Kỹ thuật phòng thủ là những kỹ thuật căn bản dùng để
chống trả lại địn tấn cơng của đối phương. Địn phịng thủ bao gồm các địn gạt
đỡ, tránh né, lách địn, hố giải.
Đòn gạt đỡ: Là các kỹ thuật dùng cánh tay, bàn tay để cản địn tấn cơng
hay thay đổi hướng địn tấn cơng của đối phương.
Địn tránh né: Là các kỹ thuật tránh khỏi hướng tấn công của đối phương
bằng cách thay đổi thế tấn, vị trí và di chuyển bằng các bộ pháp.
Đòn lách: Là các kỹ thuật tránh địn tấn cơng của đối phương bằng cách
đảm bảo thân người nhưng khơng thay đổi thế tấn hay vị trí.
Địn hố giải: Là các kỹ thuật làm cho địn tấn công của đối phương bị vô
dụng bằng cách sử dụng các kỹ thuật tấn công hay các kỹ thuật đặc biệt khác.
Địn tấn cơng: kỹ thuật tấn cơng là những kỹ thuật căn bản dùng để đánh
trúng đối phương hoặc làm cho đối phương khơng cịn khả năng duy trì tấn công
hay hạn chế sự tấn công của đối phương. Địn tấn cơng bao gồm các địn tay,
địn chân, địn cắt kéo, địn qt trước, qt sau.
Địn tấn cơng bằng tay hợp lệ: Là những đòn đánh thẳng và phải trúng
giáp bảo vệ (đích tấn cơng hợp lệ).


17

Các đòn cấm là những đòn đánh vào những vùng cấm, những địn đánh
móc từ dưới lên.
Địn tấn cơng bằng chân hợp lệ: Đá trước, đá vòng cầu, đá ngang, đá sau.
Đòn đánh ngã là các kỹ thuật cao cấp dùng để làm cho đối phương bị ngã
và không thể tấn công lại được. Kỹ thuật đánh ngã bao gồm các kỹ thuật sau: cài
móc, tỳ hơng, bốc, qt, móc đẩy,cài đẩy, cắt kéo.
Những địn đánh ngã khơng được cơng nhận là:
Sau khi thực hiện địn đánh ngã chưa thốt ly, vẫn để đối phương tóm giữ

tay, thân người, vai và cổ.
Thời gian thực hiện đòn đãnh ngã quá 3 giây.
Sau khi thực hiện đòn đánh ngã bị ngã theo đối phương.
Trở về vị trí lập tấn ban đầu và bắt đầu di chuyển:
Sau khi thực hiện các đòn tấn cơng, phịng thủ, võ sĩ thi đấu lại thốt ly
khỏi tầm đòn, lập tấn, di chuyển và chuẩn bị đợt tấn cơng phịng thủ mới.
Quy định kỹ thuật trong thi đấu Pencak Silat
Pencak Silat có thể sử dụng nhiều kỹ thuật và các thế tấn khác nhau. Mỗi
tổ hợp các kỹ thuật, các thế tấn được ghép lại với nhau theo một ý tưởng, mục
đích riêng tạo thành một tổ hợp đòn và Pencak Silat là tổng thể một hệ thống kỹ
thuật tự vệ chiến đấu bao gồm nhiều tổ hợp đòn, mỗi một tổ hợp đòn là độc lập
nhưng lại gắn bó, kết hợp liên quan chặt chẽ đến nhau. Hệ thống các kỹ thuật
cấu thành của Pencak Silat bao gồm bốn phần, đó là: Hệ thống tấn pháp, hệ
thống bộ pháp di chuyển, hệ thống các kỹ thuật tấn cơng và hệ thống các kỹ
thuật phịng thủ.
Hệ thống tấn pháp: là hệ thống các tư thế đứng thủ ban đầu trước khi thực
hiện các kỹ thuật phòng thủ, tấn công. Về mặt kỹ thuật, hệ thống tấn pháp là sự
phối kết hợp của 3 phần: Các thế tấn, hướng thân người và thế tay thủ.
Hệ thống các bộ pháp di chuyển: là hệ thống các kỹ thuật di chuyển để
thay đổi vị trí, thay đổi tấn pháp nhằm mục đích tiếp cận đối phương, ra địn tấn
cơng phịng thủ hay tránh né địn tấn cơng của đối phương. Về mặt kỹ thuật hệ


18

thống này bao gồm các bước chân di chuyển, các vị trí thân người và các thế tay
kết hợp khi di chuyển.
Hệ thống các kỹ thuật tấn công: là hệ thống các kỹ thuật dùng để đánh
trúng đối phương hoặc làm cho đối phương khơng cịn khả năng duy trì tấn công
hay hạn chế sự tấn công của đối phương. Các kỹ thuật tấn cơng có thể sử dụng

đấm, đá, đánh ngã… Mỗi loại lại có nhiều địn thế khác nhau.
Hệ thống các kỹ thuật phòng thủ: là hệ thống kỹ thuật dùng để chống trả
lại địn tấn cơng của đối phương. Căn cứ vào tính chất phịng thủ, người ta chia
hệ thống này ra làm hai hệ thống nhỏ đó là: Hệ thống phịng thủ bị động và hệ
thống kỹ thuật phòng thủ chủ động. Nếu căn cứ vào các kỹ thuật, hệ thống này
được chia thành các kỹ thuật gạt đỡ, tránh né, lách địn, hố giải.
Hệ thống tấn pháp và hệ thống bộ pháp được gọi là các kỹ thuật chiến đấu
gián tiếp của Pencak Silat, còn hệ thống kỹ thuật tấn cơng và phịng thủ thì được
gọi là kỹ thuật chiến đấu trực tiếp của Pencak Silat. Thi đấu Pencak Silat chính
là sự vận dụng các kỹ thuật tấn pháp, bộ pháp, tấn cơng và phịng thủ một cách
có hiệu quả, thực tế, liên hồn và mang tính chiến thuật, việc thực hành có thể
dưới dạng tự do hay dưới dạng các tổ hợp đòn và dựa trên các quy chuẩn của thi
đấu Pencak Silat [15], [39].


19
NỀN VĂN HỐ MANG TÍNH
CỘNG ĐỒNG

TIÊU CHUẨN VỀ CON NGƯỜI CĨ
TÍNH CÁCH VÀ TÂM HỒN CAO THƯỢNG

4 ĐẶC TÍNH CỦA PENCAK SILAT

CÁC ĐỨC TÍNH CỦA VÕ SĨ SILAT

- TÍNH CÁCH CAO
TÍNH

TÍNH

DÂN

CHIẾN

TỘC

ĐẤU

TÍNH

TÍNH

THƯỢNG

NGHỆ

THỂ

- SẴN SÀNG CỐNG

THAO

HIẾN CHO XÃ HỘI

THUẬT

- U HỒ BÌNH
- CÓ KỶ LUẬT
- TUÂN THỦ SỰ LÃNH

4 NỘI DUNG CỦA PENCAK SILAT

TỰ VỆ

NGHỆ

CHIẾN

THUẬT

ĐẤU

ĐẠO

THỂ
THAO
SỨC MẠNH
TINH THẦN

XÃ HỘI CÓ TRẬT TỰ, ỔN ĐỊNH, HỒ BÌNH VÀ THỊNH VƯỢNG

Sơ đồ 1.1: Tóm tắt đặc tính và tư tưởng của Pencak Silat.


20

TẤN PHÁP

MỤC ĐÍCH
TẤN CƠNG

MỤC ĐÍCH
PHỊNG
THỦ

THẾ TẤN CHIẾN
THUẬT

THẾ TẤN MỞ

CÁC THẾ TẤN

THẾ TẤN
ĐĨNG

THẾ TẤN
CAO

VỊ TRÍ TẤN

THẾ TẤN
TRUNG

8 THẾ TẤN

Sơ đồ 1.2: Hệ thống tấn pháp của Pencak Silat

THẾ TẤN
THẤP

21

1.1.3. Xu thế phát triên môn Pencak silat
1.1.3.1. Sự phát triển của Pencak silat ở nước ngoài
Tại Malaysia:
Các dân tộc MaLai là những nhóm người sinh sống chủ yếu bằng nơng
nghiệp và mối quan hệ xã hội được hình thành theo hệ thống cộng đồng. Đặc
tính này đã định hình nên người dân MaLai một hệ tư tưởng và lối sống cộng
đồng dựa trên việc đảm bảo và giữ gìn các giá trị. Nguyên tắc cộng đồng cũng
như đề cao những tiêu chuẩn đạo đức và nhân văn cao cả. Để thích ứng với các
vấn đề của xã hội, việc tập luyện và sử dụng KIAT - LAGA cũng chủ yếu được
thực hiện nhằm mục đích tự vệ và tên gọi của nó cũng được đổi thành KIAT BEDIRI ( kỹ thuật tự vệ). Cùng với quá trình phát triển của lịch sử, các kỹ thuật
tay khơng, binh khí của KIAT - BEDIRI đã được sáng tạo, phát triển và hoàn
thiện để sử dụng trong quân đội, phục vụ cho chiến tranh và một phần trong đó
đã được phát triển thành võ môn thuật biểu diễn và thi đấu thể thao.
Trong quá trình phát triển của xã hội người dân MaLai cũng đã tiếp thu và
kết hợp hài hòa giữa tinh hoa của các nền văn hóa khác và các nguyên tắc vốn
có của xã hội bản địa. Tư tưởng triết lý của đạo hồi, đạo phật, đạo Hinđu đã
được tiếp nhận, đưa vào hệ tư tưởng lối sống của cộng đồng và tất nhiên điều
này đã ảnh hưởng không nhỏ tới KIAT - BEDIRI.
Dưới ách cai trị của thực dân Tây Âu, việc truyền bá tập luyện
Pencaksilat đã bị nghiêm cấm chặt chẽ vì Pencaksilat được coi là biểu trưng của
tinh thần quật cường dân tộc và là vũ khí đấu tranh chống ách xâm lược. Nhưng
bất chấp mọi nguy hiểm người dân MaLai vẫn âm thầm tập luyện, truyền bá và
Pencaksilat vẫn tiếp tục phát triển. Đến đại chiến thế giới lần thứ 2, dân tộc
MaLai phải chịu sự thống trị của phát xít Nhật, nhưng chính quyền đơ hộ lại cho
phép tự do phát triển văn hóa dân tộc. Chính trong thời điểm này việc tập luyện
và truyền bá Pencaksilat đã được mở ra một giai đoạn mới.
Sau khi MaLai thoát khỏi ách cai trị của nước ngồi và hình thành nên các

quốc gia độc lập, Pencaksilat đã được thể hiện và phát triển nhanh chóng rộng


22

rãi, đặc biệt là khi các liên đoàn Pencaksilat (Persilat) được thành lập đã tạo ra
một thời kỳ phát triển mới. Thời kỳ mà Pencaksilat bắt đầu được phổ biến rộng
rãi ra thế giới và trở thành môn thể thao thi đấu chính thức trong khu vực Đơng
Nam Á.
Tại Indonesia:
Vào thời kỳ sơ khai trên quần đảo Indonesia, Malaysia (một trong những
cái nơi của nền văn hóa lúa nước ) cuộc sống của người dân nơi đây luôn gắn
liền với các lễ hội tôn giáo và những phong tục mang đậm tính thần bí. Trong lễ
hội các chiến binh đã biểu diễn các điệu múa được đúc rút từ các động tác chiến
đấu trong thực tiễn và đây chính là các viên gạch đặt nền móng đầu tiên đánh
dấu sự ra đời của mơn võ Pencaksilat.
Tuy có lịch sử hình thành và phát triển từ rất lâu nhưng Pencaksilat chỉ
được biết đến và được chính thức phổ biến vào những năm đầu của thế kỷ XV.
Trong thời kỳ này các giai đoạn lịch sử tiếp theo, môn võ Pencaksilat đã từng
bước được phát triển mạnh mẽ và trở thành môn Quốc võ của Indonesia . Từ thế
kỷ XVII trở đi Indonesia là thuộc địa của Hà Lan và Pencaksilat đã bị cấm tập
luyện và truyền dậy dưới mọi hình thức, nhưng người dân ở đây vẫn tập luyện,
truyền bá môn Quốc võ này và Pencaksilat đã được tính bất diệt của nó.
Vào tháng 9 năm 1945, sau khi Indonesia giành được độc lập, cùng với
quốc đạo Islam, Pencaksilat một lần nữa trở thành Quốc võ và được phát triển
mạnh mẽ, rộng khắp ở Indonesia. Cùng với sự phát triển của lịch sử, Pencaksilat
cũng đã được phát triển rất nhiều hệ phái chính như Setihati, Tapaksici,
Nusantara, Setihati – Teraha, Maunghjai, Prisaidiri, Panglipur, Ace, Merpatputil.
Trong 10 hệ phải kể trên, hệ phái lớn nhất là Tapaksici. Tuy mỗi hệ phái đều có
hệ thống kỹ thuật chiến thuật và các loại binh khí đặc thù nhưng xuyên suốt tất

cả vẫn là “tinh thần võ đạo” của môn võ thuật này.
Trông giống như những điệu múa cổ, nhưng thật ra Pencaksilat lại là một
nghệ thuật tự vệ đặc sắc. Ngày nay, khi được phổ biến ở miền Bắc Sumata,
Pencaksilat đã trở thành một nội dung rất quan trọng trong việc giáo dục nhân


23

cách cho thanh, thiếu niên. Môn võ này đã được truyền dạy trong các lớp học
buổi chiều ở vùng ngoại ô, làng mạc và được coi như là một môn nghệ thuật đặc
sắc. Các võ sinh được rèn luyện và trau dồi những chiêu thế tuyệt hảo nhằm
tránh né và đánh bại đối thủ có dao hoặc gươm. Pencaksilat được sử dụng với
hai hình thức chủ yếu là biểu diễn ( Pencaksilat Pulat) và thi đấu (Pencaksilat
Buach).
Với hình thức biểu diễn (Pencaksilat Pulat) chủ yếu được sử dụng trong
các lễ hội hoặc lễ cưới. Cịn hình thức thi đấu (Pencaksilat Buach) thì chỉ được
sử dụng trong các cuộc thi đấu, tranh tài. Chỉ cần xem qua các chiêu thế khởi
đầu là người ta đã có thể phân biệt ngay được hình thức thể hiện của mơn võ
này. Trong bất cứ trường hợp nào thì những động tác thể hiện của mơn sinh
Pencaksilat cũng đều hoạt bát tốt lên sức mạnh tinh thần và lời cầu nguyện của
chính bản thân họ để họ mong muốn có được một sức mạnh siêu phàm.
Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật và nền văn minh nhân loại,
môn võ Pencaksilat cũng ngày được truyền bá rộng khắp và hiệp hội Pencaksilat
Đông Nam Á được phát triển rộng khắp và là môn thể thao thi đấu mang tính
quốc tế, là một nội dung thi đấu chính thức trong Đại hội thể thao Châu Á. Giải
vô địch Pencaksilat thế giới vẫn được tổ chức định kỳ hai năm một lần với sự
tham gia của các Liên đoàn Pencaksilat quốc gia như: NPSB (Hà Lan), PSUO
(Áo), PSE (Tây Ban Nha), BPSB (Bỉ), PSAT (Thái Lan), PHILSILAT (Philipin),
ISAVI (Việt Nữ), PSMY (Myanma), PSL (Lào), PSUD (Đức), TAPF (Pháp),
WAPSA (Úc), PSFUK (Anh), JAPSA (Nhật Bản), PSFUSA (Mỹ), PSHAKA

TAHER (Thụy Sỹ), PST (Thổ Nhĩ Kỳ), PSP (Ma Rốc), PSB (Hy Lạp), PSM
(Monaco), PSC (Canada)....
Nhìn chung đời sống văn hóa xã hội của cộng đồng các dân tộc Mã Lai
rất ít bị ảnh hưởng bởi các nền văn hóa bên ngoài, do đây là một cộng đồng thủ
cựu và và vì vậy nó vẫn duy trì được những nét văn hóa dân tộc đặc sắc từ xa
xưa. Tuy nhiên, trong q trình phát triển các giá trị văn hóa khác nếu phù hợp
với tinh thần cộng đồng của người Mã Lai thì cũng vẫn được đón nhận và tiếp


24

thu. Điều này dẫn đến kết quả là tư tưởng, giáo lý của đạo Hồi, đạo Phật và đặc
biệt là đạo Hindu đã dần hịa nhập vào nền văn hóa bản địa và trở thành nền
tảng tư tưởng của cộng động các dân tộc, tinh thần của Pencaksilat cũng chịu
ảnh hưởng tác động và là sự thể hiện rõ nét nhất của nền tảng tư tưởng này.
Về mặt kỹ thuật, Pencaksilat cũng bị ảnh hưởng nhiều bởi môn võ Kuntao
(Kungfu), một môn phái võ tự vệ chiến đấu đặc sắc có nguồn gốc từ Trung Hoa.
Pencaksilat đã tiếp thu những kỹ thuật độc đáo của mơn phái có đặc điểm và
tinh thần phù hợp, tương đồng này để đưa vào trong các RURUT của mình sau
khi đã cải biển, sửa đổi để chúng mang đậm màu sắc văn hóa tinh thần của
người Mã Lai.
Cùng với xu thế hội nhập quốc tế, ngày nay rất nhiều các kỹ thuật của các
môn phái như Karatedo, Teakwondo...đã được kết hợp và đưa vào trong hệ
thống kỹ thuật của Pencaksilat làm cho nó ngày càng trở nên phong phú và đa
dạng hơn nhưng vẫn đảm bảo giữ nguyên các quy chuẩn kỹ thuật truyền thống.
1.1.3.2. Sự phát triển môn Pencaksilat tại Việt nam
Pencak Silat chỉ mới được du nhập vào Việt Nam từ năm 1989 tức là chỉ mới 18 năm
trở lại đây. Mặc dù vậy, với những đường quyền gần gũi với võ cổ truyền Việt Nam và phù
hợp với thể lực người Việt, môn võ mới lạ đã thu hút sự hâm mộ của nhiều người.
Năm 1993, tuy chưa có giải tồn quốc để đánh giá chung phong trào nhưng đội tuyển

Pencak Silat vẫn được tuyển chọn dựa trên kết quả thi đấu của giải Pencak Silat mở rộng lần
thứ 1 tổ chức tại Hà Nội để chính thức tham gia Seagames tại Singapore và giành được 4 huy
chương đồng.
Năm 1994, giải vơ địch Pencak Silat đã có bước tiến quan trọng và được đưa vào nội
dung thi đấu chính thức của Đại hội Thê thao toàn quốc lần thứ 3. Cũng trong năm này, đội
tuyển Pencak Silat Việt Nam đã tham dự SeaGames 18 và đã giành được 3HCB, 4HCD.
Năm 1997, đội tuyển Pencak Silat Việt Nam tham dự giải vô địch Pencak Silat thế
giới tổ chức tại Malaysia và giành được 3 HCV, 2 HCB, 1 HCD; tham dự SeaGames 19 giành
được 3 HCV, 5 HCB, 2 HCD.
Năm 1999 là năm thành công nhất của Silat Việt nam. Đội tuyển tham dự SeaGames
20 tại Indonesia và giành được 7 HCV, 3 HCB và 5HCD vượt lên trên cả nước chủ nhà.
Năm 2001, đội tuyển tham dự SeaGames 21 và giành được 6 HCV, 3 HCB và 6 HCD.


25
Pencak Silat đã được Việt hóa để trở thành một trong những môn thể thao thế mạnh
của Việt Nam, qua số huy chương vàng đoạt được mỗi kỳ Seagames nhiều đến nỗi Pencak
Silat luôn được coi là 'mỏ vàng' của đội tuyển Việt Nam. Điển hình như tại SeaGames 23 ở
Philippines năm 2005, dù phải thi đấu trên đất khách, Pencak Silat đã có đến 8 hạng cân được
dự trận chung kết và 7 lần quốc kỳ Việt Nam được kéo lên.

Giải vô địch quốc gia và giải trẻ quốc gia đã được tổ chức định kỳ hàng
năm với sự tham dự của nhiều địa phương. Sau một thời gian phát triển Silat đã
có mặt tại nhiều tỉnh, thành, ngành trên tồn quốc và đã đóng góp một số gương
moặt xuất sắc vào các giải thi đấu quốc tế, khu vực cũng như góp phần nâng cao
thành tích của thể thao nước nhà như: Nguyễn Thị Hồng Hải, Trần Thu Hương,
Đặng Thị Thúy…[9]
Hiện nay, Pencak Silat ở Việt Nam đã được phát triển rộng khắp trên
phạm vi toàn quốc. Thường xuyên có khoảng trên dưới 10.000 võ sinh tham gia
tập luyện thi đấu và biểu diễn môn võ thuật hấp dẫn, hào hứng và phù hợp với

mọi lứa tuổi này.
Trong những năm gần đây, trên các võ đài quốc tế, các VĐV Pencak Silat
Việt Nam đã giành được những chiến thắng vẻ vang đem lại vinh quang cho nền
thể thao nước nhà. Cho đến nay Pencak Silat Việt Nam đã có nhiều nhà vơ địch
thế giới, vơ địch Seagames. [9]
1.1.3.3. Xu hướng huấn luyện môn Pencak Silat ở Việt Nam.
Việc có được những thành tích thể thao cao địi hỏi cơng tác huấn luyện
phải được diễn ra một cách có khoa học, chặt chẽ và nghiêm túc bởi thành tích
thể thao môn Pencak Silat là tổng hợp kết quả của nhiều yếu tố hợp thành nên
không thể coi nhẹ bất kỳ yếu tố nào mà phải phát triển động bộ, toàn diện…
Muốn phát triển tố chất thể lực cho vận động viên Pencak Silat thì nhất thiết
phải thực hiện huấn luyện thể lực một cách tồn diện, có kế hoạch, có mục đích
và khoa học. Như vậy mới đảm bảo cho việc nắm vững, ổn định tồn diện trình
độ kỹ thuật, tâm sinh lý cho vận động viên Pencak Silat có khả năng phối hợp