Giải pháp hỗ trợ sản xuất nông nghiệp trong điều kiện biến đổi khí hậu tại hệ thống tưới phú ninh, quảng nam

i

L IC M

N

Trong su t quá trình h c t p, nghiên c u và th c hi n lu n v n này tác gi đã
nh n đ

c s giúp đ t n tình c a r t nhi u th y cô giáo, cá nhân, các c quan và

các t ch c. Tác gi xin đ

c bày t lòng c m n chân thành và sâu s c nh t t i t t

c các th y cô giáo, cá nhân, các c quan và t ch c đã quan tâm giúp đ , t o m i
đi u ki n cho tác gi hoàn thành lu n v n này.
Tr
Vân, ng

c h t tác gi xin chân thành c m n cô giáo PGS.TS. Ngô Th Thanh
i đã tr c ti p h

ng d n và t n tình giúp đ , đ ng viên tác gi trong su t

quá trình nghiên c u và hoàn thành lu n v n này.
Tác gi xin chân thành c m n Ban giám hi u tr

ng

i h c Th y L i,

Khoa Kinh t và Qu n lý, các th y cô giáo đã t o đi u ki n thu n l i, giúp đ tác
gi v nhi u m t trong quá trình h c t p, nghiên c u và hoàn thành lu n v n này.
Tác gi xin chân thành c m n t nh Qu ng Nam, chính quy n đ a ph

ng

các xã trong Huy n, các HTXDVNN và bà con nông dân đã nhi t tình giúp đ tác
gi trong quá trình đi u tra th c t đ nghiên c u đ tài và hoàn thành lu n v n này.
Tác gi xin chân thành c m n nh ng ng

i thân và b n bè đã chia s cùng

tác gi nh ng khó kh n, đ ng viên và t o m i đi u ki n t t nh t cho tác gi h c t p,
nghiên c u và hoàn thành lu n v n.
Xin chân thành c m n!
Hà n i, ngày

tháng

n m 2016

Tác gi

Nguy n Bình Minh


ii

L I CAM OAN

Tôi xin cam đoan r ng s li u và k t qu nghiên c u trong lu n v n này là
c a riêng tôi, trung th c và ch a h đ

c s d ng đ b o v m t h c v nào.

Tôi xin cam đoan r ng, m i s giúp đ trong vi c th c hi n lu n v n này đã
đ

c c m n và thông tin trích d n trong lu n v n đ u đã đ

c ch rõ ngu n g c.

Tác gi lu n v n

Nguy n Bình Minh


iii

M CL C
L I C M N ............................................................................................................. i
L I CAM OAN ...................................................................................................... ii
M C L C ................................................................................................................. iii
DANH M C CÁC HÌNH V .................................................................................. vii
DANH M C CÁC B NG BI U ........................................................................... viii
CÁC T

VI T T T ................................................................................................. ix

Ban liên chính ph v bi n đ i khí h u ..................................................................... ix

M

U ................................................................................................................... xi
CH

NG 1: C

S

LÝ LU N VÀ TH C TI N V CÔNG TÁC H

S N XU T NÔNG NGHI P TRONG
H TH NG T

I U KI N BI N

TR

I KHÍ H U T I

I ..................................................................................................1

1.1. Khái ni m và vai trò c a h th ng công trình th y l i, h th ng t

iđ iv in n

kinh t qu c dân ..........................................................................................................1
1.1.1. Khái ni m h th ng công trình th y l i, h th ng t

i .........................1

1.1.2. Vai trò c a th y l i đ i v i n n kinh t qu c dân c a n
1.2. Bi n đ i khí h u và nh h

c ta .............1

ng c a bi n đ i khí h u đ i v i s n xu t nông

nghi p ..........................................................................................................................3
1.2.1. Bi n đ i khí h u ....................................................................................3
1.2.2. nh h
1.2.3.

nh h

ng c a bi n đ i khí h u đ i v i s n xu t nông nghi p ...........5
ng c a bi n đ i khí h u đ i v i H th ng th y l i ph c v

nông nghi p .....................................................................................................8
1.3. Khái ni m và đ c đi m và vai trò c a công tác h tr s n xu t nông nghi p
trong đi u ki n bi n đ i khí h u ..................................................................................9


iv

1.3.1. H tr s n xu t nông nghi p .................................................................9
1.3.2. Nh ng nhân t

nh h

ng đ n công tác h tr s n xu t nông nghi p11

1.3.3. H tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí h u ...........12
1.4. T ng quan công tác h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí
h u cho h th ng t

ic an

c ta ............................................................................14

1.4.1. T ch c s n xu t nông nghi p ............................................................14
1.4.2. M t s mô hình t ch c ho t đ ng h tr s n xu t nông nghi p ........17
1.4.3. H th ng nh ng v n b n pháp quy v h tr s n xu t nông nghi p ...19
1.5. Nh ng nhân t

nh h

ng đ n công tác h tr s n xu t nông nghi p trong đi u

ki n bi n đ i khí h u .................................................................................................20
1.5.1. Nh ng nhân t khách quan .................................................................20
1.5.2. Nh ng nhân t ch quan .....................................................................22
1.6. M t s kinh nghi m v h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí
h u nh m nâng cao hi u qu khai thác h th ng CTTL............................................22
1.7. M t s công trình nghiên c u có liên quan ........................................................28
K t lu n ch
CH

ng 1 .....................................................................................................32

NG 2: TH C TR NG CÔNG TÁC H

NGHI P TRONG

I U KI N BI N

TR

S N XU T NÔNG

I KHÍ H U T I H TH NG T

I

PHÚ NINH ............................................................................................................33
2.1.

c đi m t nhiên, kinh t - xã h i c a đ a bàn nghiên c u ..............................33
2.1.1.

c đi m đi u ki n t nhiên ...............................................................33

2.1.2. Tình hình kinh t - xã h i ....................................................................36
2.2. Tình hình bi n đ i khí h u t i khu v c nghiên c u ...........................................38
2.3. Th c tr ng s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí h u t i h th ng
t

i Phú Ninh ............................................................................................................40

v

2.3.1. Th c tr ng s n xu t nông nghi p tr

c khi bi n đ i khí h u .............40

2.3.2. Th c tr ng s n xu t nông nghi p sau khi bi n đ i khí h u.................42
2.4. Th c tr ng s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí h u t i h th ng
t

i Phú Ninh ............................................................................................................46
2.4.1. Tác đ ng đ n ngành tr ng tr t ............................................................48
2.4.2. Tác đ ng đ n ho t đ ng ch n nuôi gia súc .........................................55

2.5. Th c tr ng công tác h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí
h u t i h th ng t

i Phú Ninh .................................................................................56

2.5.1. T ch c s n xu t nông nghi p trên đ a bàn nghiên c u......................56
2.5.2. Tình hình th c hi n h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n
đ i khí h u t i h th ng t
2.6.

i .........................................................................57

ánh giá chung công tác h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i

khí h u nh m nâng cao hi u qu khai thác h th ng t
2.6.1. Nh ng k t qu đ t đ

i Phú Ninh .........................61

c ......................................................................61

2.6.2. Nh ng t n t i, h n ch và nguyên nhân ..............................................62
K t lu n ch
CH

ng 2 .....................................................................................................64

NG 3:

NGHI P TRONG

XU T M T S

GI I PHÁP H

I U KI N BI N

TR

S N XU T NÔNG

I KHÍ H U T I H TH NG T

I

PHÚ NINH ............................................................................................................66

3.1.

nh h

ng phát tri n s n xu t nông nghi p t i Phú Ninh, Qu ng Nam ..........66

3.2. Nh ng c h i và thách th c trong công tác h tr s n xu t nông nghi p trong
đi u ki n bi n đ i khí h u t i h th ng t

i Phú Ninh .............................................67

3.2.1. Nh ng c h i .......................................................................................67
3.2.2. Nh ng thách th c ................................................................................67
3.2.3. Nguyên nhân, ph

ng h

ng kh c ph c ............................................70


vi

3.3. Nguyên t c đ xu t gi i pháp trong h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n
bi n đ i khí h u .........................................................................................................71
3.3.1. Tr

c h t là gi i pháp v th y l i ......................................................71

3.3.2. Gi i pháp qui ho ch gi đ t tr ng lúa .................................................72
3.3.3. Gi i pháp chuy n đ i gi ng cây tr ng, v t nuôi .................................72

3.3.4. Gi i pháp v mùa v ...........................................................................72
3.3.5. Gi i pháp k thu t ...............................................................................73
3.4.

xu t m t s gi i pháp h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i

khí h u t i h th ng t

i Phú Ninh, Qu ng Nam t i n m 2020 ...............................75

3.4.1. Gi i pháp quy ho ch s n xu t t ng th trên toàn t nh và cung c p đ y
đ thông tin cho nông dân. ............................................................................75
3.4.1. Gi i pháp v c ch chính sách ...........................................................79
3.4.2. Gi i pháp kinh t - k thu t h tr s n xu t nông nghi p trong đi u
ki n bi n đ i khí h u .....................................................................................81
3.4.3. Gi i pháp đào t o ngu n nhân l c v h tr s n xu t nông nghi p
trong đi u ki n bi n đ i khí h u....................................................................83
3.4.4. Áp d ng ti n b công ngh trong h tr s n xu t nông nghi p ..........84
3.4.5. Gi i pháp v đ u t .............................................................................87
3.5. M t s ki n ngh v i c quan qu n lý Nhà n
K t lu n ch

c ...............................................89

ng 3 .....................................................................................................91

K T LU N – KI N NGH ......................................................................................93
TÀI LI U THAM KH O .........................................................................................96

vii

DANH M C CÁC HÌNH V
Hình 1.1: Bà con xã Quy t ti n tr ng hoa tam giác m ch ........................................19
Hình 2.1: V trí đ a lý công trình H ch a n

c Phú Ninh .......................................34

Hình 2.2: H u qu c a bi n đ i khí h u v i nông nghi p.........................................38
Hình 2.3: Tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ i v i nông nghi p .................................42
Hình 2.4: Nhi u nhà c a b trôi ( hình nh trên VTV3)............................................44
Hình 2.5: Di n tích lúa s b thu h p và chuy n sang nuôi tôm do gia t ng xâm nh p
m n ............................................................................................................................52


viii

DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 2.1: Các thông s chính c a h th ng kênh .....................................................35
B ng 2.2: B ng dân s t nh Qu ng Nam ...................................................................37
B ng 2.3: Gia t ng s n xu t và t c đ t ng tr

ng c a ngành tr ng tr t..................40

B ng 2.4: Gia t ng s n xu t và t c đ t ng tr

ng ngành th y s n ..........................41

B ng 2.5: Di n tích lúa b nhi m r y nâu, b nh vàng lùn, lùn xo n lá n m 2010 – 2014......43
B ng 2.6: Di n tích lúa b nhi m r y nâu, b nh vàng lùn, lùn xo n lá n m 2010 – 2014......49

B ng 2.7: Tình hình bi n đ ng s d ng đ t nông nghi p t n m 2005 đ n n m .....54
B ng 2.8: C c u cây tr ng h th ng Phú Ninh ........................................................60


ix

CÁC T

VI T T T

Ban QLDA

Ban Qu n lý d án

B KH

Bi n đ i khí h u

B NN&PTNT/MARD

B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn

B TN&MT/MONRE

B Tài nguyên và Môi tr

CPMO

Ban Qu n lý d án WB7

CPO

Ban Qu n lý Trung

CQs

L a ch n T v n theo ch t l

DA

D án

DA T

D án đ u t

DT

D toán

TM/EIA

Nghiên c u kh thi

GoV/GOV

Chính ph Vi t Nam

HP/C

H p ph n

HSMT

H s m i th u

IPCC

ng các d án Th y l i

ánh giá tác đ ng môi tr

FS/NCKT

ng

ng

ng

Ban liên chính ph

v bi n đ i khí

h u
M&E

Giám sát và đánh giá

O&M

V n hành và b o d

ODA

Ngu n v n h tr phát tri n chính th c

PCA
PIMS

ng

ánh giá n ng l c mua s m
H th ng qu n lý th c hi n d án


x

PIU(s)
PMO

n v th c hi n d án
Ban Qu n lý d án WB7 thu c B tài nguyên
&MT

PMU(s)

Ban qu n lý d án c p t nh

TDA

Ti u d án

TKCS

Thi t k c s

TKKT

Thi t k k thu t

TM T

T ng m c đ u t

UBND/PPC

y ban nhân dân

USD

ô la M

VN

Vi t Nam

VN

Vi t Nam

WB/NHTG

Ngân hàng th gi i

ng


xi

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Vi t Nam là m t n

c nông nghi p, v i đi u ki n khí h u có hai mùa rõ r t:

mùa khô và mùa m a, nên th y l i đóng vai trò quan tr ng đ bù đ p s thi u n

c

trong mùa khô, và tiêu đ c i t o vùng ng p l trong mùa m a. H n hai th p k
qua, Vi t Nam đã đi t n

c thi u l

ng th c t i m t trong nh ng n

c xu t kh u

g o l n trên th gi i. Nông nghi p đóng m t vai trò quan tr ng trong vi c xóa đói
gi m nghèo t i Vi t Nam. Giá tr s n xu t c a ngành nông nghi p chi m 22% GDP
c n

c, 30% kim ng ch xu t kh u và 60% t ng s lao đ ng.

n i mà h u h t ng

các vùng nông thôn

i nghèo sinh s ng ph thu c vào s n xu t nông nghi p có t

làm ngu n t o lao đ ng và thu nh p. Gi a n m 2006 và 2010, t c đ t ng tr

i
ng

trung bình c a ngành là kho ng 3,5% m i n m, riêng trong n m 2010 t ng giá tr
s n xu t t ng 4,5%. S t ng tr

ng trong ngành không ch tác đ ng tr c ti p đ n

thu nh p và đ i s ng h gia đình, mà còn kích thích t ng tr

ng ngành phi nông

nghi p thông qua liên k t c cung và c u, do đó nâng cao ngu n thu t i nông thôn.
D ch v h tr s n xu t nông nghi p thích ng khí h u s giúp nâng cao đ i

s ng nông dân t i các vùng nông thôn thông qua vi c phát tri n s n xu t, nâng cao
n ng su t và l i nhu n c a nông nghi p. M c tiêu này s đ t đ

c thông qua vi c

nâng cao k thu t s n xu t (thích ng thông minh v i khí h u) và qu n lý (b o qu n
sau thu ho ch) th c hành, phân ph i h p lý và hi u qu các d ch v h tr tr ng
y u, nâng cao n ng l c s n xu t c a c ng đ ng. Các ho t đ ng nông nghi p s t p
trung ch y u vào t ng n ng su t c a các cây tr ng chính c ng nh cây n trái và
các lo i cây tr ng cho th c n ch n nuôi t i các khu v c đ

ct

i tiêu.

Bi n đ i khí h u trong nh ng n m g n đây, bão l n, l l t và các thiên tai
khác gây ra thi t h i kinh t cho ng
1,5% GDP.

c tính có 70% s ng

i dân c a n

c ta hàng n m t

i dân trong n

nhi u tr n thiên tai. Bi n đ i khí h u c ng đ

ng đ

ng v i

c ph i ti p xúc v i r i ro t

c d báo s t o ra nhi u t n th

ng

h n trong ngành nông nghi p, đ c bi t là liên quan t i n ng su t. D ki n s n l

ng

có th gi m nhi u nh t khi ch u úng trong các đ t m a l n kéo dài, tùy thu c vào


xii

lo i cây tr ng. Các tác đ ng ti m n vào n ng su t nông nghi p có th bao g m
m c gi m 11-42% n ng su t lúa và 7-45% n ng su t cây trông khác. 53% t ng kh i
l

ng phát th i đ

c quy cho nông nghi p, v i lúa là ngu n phát th i chính. Nông

nghi p thông minh thích ng khí h u t o ra con đ
cao và ph c h i m t cách b n v ng cho ng

ng r ng m đ t t i n ng su t

i dân, đ ng th i gi m phát th i hi u

ng nhà kính.
Qu ng Nam là đ a ph

ng có nhi u h th ng t

l i Phú Ninh có đ ngu n n

cđ t

th ng Phú Ninh m i ch đ m b o t
bi n đ i khí h u làm cho ngu n n
nhi m m n, không đ m b o t

i l n, trong đó h th ng thu

i cho 19.427 ha đ t canh tác.Hi n nay h
i cho 12.032/19.427 ha. Do nh h
c Thu B n, Tr

ng Giang th

ng c a

ng xuyên b

i ph c v s n xu t nông nghi p c a 1.800 ha c a

huy n Duy Xuyên và 200 ha huy n Th ng Bình. D ch v phân ph i n

c t kênh

chính xu ng kênh c p hai

m c trên trung bình (do chi u dài kênh không l n)

nh ng d ch v phân ph i n

c t i m t ru ng thì ch a đ t yêu c u làm gi m hi u

qu s n xu t nông nhi p.
Vì v y, h c viên ch n đ tài “Gi i pháp h tr s n xu t nông nghi p trong
đi u ki n bi n đ i khí h u t i h th ng t

i Phú Ninh, Qu ng Nam” làm đ tài

lu n v n t t nghi p th c s có ý ngh a có tính c p thi t và ý ngh a khoa h c th c ti n
cho mình đ nghiên c u.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
Trên c s h th ng nh ng v n đ lý lu n và th c ti n v công tác h tr s n
xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí h u, d a trên c n c nh ng k t qu
đánh giá th c tr ng v công tác s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí
h u t i h th ng t

i Phú Ninh, lu n v n nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp nh m

h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí h u nh m nâng cao hi u
qu kinh t cho h th ng t

i Phú Ninh, t nh Qu ng Nam.


xiii

3. Ph

ng pháp nghiên c u
gi i quy t các v n đ c a lu n v n, đ tài áp d ng ph

c u sau: Ph

ng pháp k th a; ph

giá, t ng h p; ph

ng pháp đi u tra; ph

ng pháp so sánh; ph

4.

it

ng và ph m vi nghiên c u

a.

it

ng nghiên c u
it

h th ng t

ng pháp nghiên

ng pháp phân tích, đánh

ng pháp đ i chi u v i v n b n hi n hành.

ng nghiên c u c a đ tài là công tác h tr s n xu t nông nghi p cho
i trong đi u ki n bi n đ i khí h u, nh ng nhân t

gi i pháp h tr s n xu t nông nghi p cho h th ng t

nh h

ng và nh ng

i trong đi u ki n bi n đ i khí

h u nh m nâng cao l i ích các công trình th y l i.
b. Ph m vi nghiên c u
- Ph m vi nghiên c u v n i dung và không gian: N i dung nghiên c u c a đ
tài là công tác h tr s n xu t nông nghi p cho h th ng t

i Phú Ninh, Qu ng

Nam;
- Ph m vi v th i gian: Lu n v n s thu th p các s li u trong th i gian t
n m 2012 - 2015 đ đánh giá th c tr ng, và đ ra các gi i pháp h tr s n xu t nông
nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí h u trong th i gian t i
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
a. Ý ngh a khoa h c
Nh ng k t qu nghiên c u h th ng hóa c s lý lu n và th c ti n v công
tác h tr s n xu t nông nghi p cho h th ng t

i trong đi u ki n bi n đ i khí h u

là nh ng nghiên c u có giá tr tham kh o trong h c t p, gi ng d y và nghiên c u
các v n đ h tr s n xu t nông nghi p nói chung.
b. Ý ngh a th c ti n
Nh ng phân tích đánh giá và gi i pháp đ xu t là nh ng tham kh o h u ích
áp d ng cho công tác h tr s n xu t nông nghi p cho h th ng t

i trong đi u ki n

bi n đ i khí h u nh m nâng cao hi u qu cho công trình th y l i Phú Ninh nói riêng
và công trình th y l i nói chung.


xiv

6. K t qu d ki n đ t đ

c

Nh ng k t qu mà đ tài nh m đ t đ

c nh sau:

- H th ng c s lý lu n và th c ti n v công tác h tr s n xu t nông nghi p
cho h th ng t

i trong đi u ki n bi n đ i khí h u;

ánh giá th c tr ng công tác h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n

-

bi n đ i khí h u t i h th ng t
qu đ t đ
-

i Phú Ninh, Qu ng Nam, qua đó rút ra nh ng k t

c c n phát huy và nh ng t n t i c n tìm gi i pháp kh c ph c;
xu t m t s gi i pháp nh m t ng c

nghi p cho h th ng t

ng công tác h tr s n xu t nông

i trong đi u ki n bi n đ i khí h u nh m nâng cao hi u qu

công trình th y l i trong th i gian t i.
7. N i dung c a lu n v n
Ngoài nh ng n i dung quy đ nh nh : ph n m đ u, k t lu n ki n ngh , danh

m c tài li u tham kh o lu n v n g m có 3 ch
- Ch

ng:

ng 1: C s lý lu n và th c ti n v công tác h tr s n xu t nông nghi p
trong đi u ki n bi n đ i khí h u t i h th ng t

- Ch

ng 2: Th c tr ng công tác h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n
đ i khí h u t i h th ng t

- Ch

i

ng 3:

i Phú Ninh, Qu ng Nam

xu t m t s gi i pháp h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n
bi n đ i khí h u t i h th ng t

i Phú Ninh, Qu ng Nam


1

CH

NG 1: C

S

LÝ LU N VÀ TH C TI N V CÔNG TÁC H

S N XU T NÔNG NGHI P TRONG I U KI N BI N

TR

KHÍ H U T I H TH NG T

I

I

1.1. Khái ni m và vai trò c a h th ng công trình th y l i, h th ng t

iđ i

v i n n kinh t qu c dân
1.1.1. Khái ni m h th ng công trình th y l i, h th ng t

i

H th ng công trình th y l i nói chung và h th ng t

i nói riêng là t p h p

m t h th ng công trình đ u m i đ n m t ru ng, b o đ m cung c p n
tr ng khi thi u n
mãn yêu c u n

c và tiêu thoát k p th i cho cây tr ng khi th a n

c cho cây

c nh m th a

c cho cây tr ng phát tri n t t và chon ng su t cao. Th c t h

th ng công trình th y l i th

ng là h th ng ph i đáp ng yêu c u l i d ng t ng

h p cho nhi u ngành khác nhau, không ch gi i quy t c p thoát n
nghi p mà còn ph i gi i quy t c p thoát n

c cho nông

c cho nhi u ngành kinh t qu c dân

khác nh c p thoát cho sinh ho t, công nghi p, phát đi n, ch n nuôi, phát tri n th y
s n, giao thông th y, du l ch, c i t o môi tr

ng.

Công trình th y l i là công trình thu c k t c u h t ng nh m khai thác m t
l ic an

c; phòng, ch ng tác h i do n

sinh thái, bao g m: h ch a n
n

c gây ra, b o v môi tr

ng và cân b ng

c, đ p, c ng, tr m b m, gi ng, đ

ng ng d n

c, kênh, công trình trên kênh và b bao các lo i.H th ng công trình th y l i"

bao g m các công trình th y l i có liên quan tr c ti p v i nhau v m t khai thác và
b o v trong m t khu v c nh t đ nh.
H th ng công trình thu l i t
t

i tiêu là c s h t ng quan tr ng, ph c v

i tiêu cho di n tích cây tr ng, góp ph n quan tr ng làm t ng n ng su t, s n l

và ch t l

ng

ng s nph m nông nghi p.

1.1.2. Vai trò c a th y l i đ i v i n n kinh t qu c dân c a n
N n kinh t c a đ t n

c ta

c ta ch y u là nông nghi p còn ph thu c r t nhi u

vào thiên nhiên, n u nh th i ti t khí h u thu n l i thì đó là môi tr

ng thu n l i đ

nông nghi p phát tri n nh ng khi g p nh ng th i k mà thiên tai kh c nghi t nh


2
h n hán, bão l t thì s gây nh h

ng nghiêm tr ng đ i v i đ i s ng c a nhân dân

ta đ c bi t đ i v i s phát tri n c a cây lúa, b i vì lúa là m t trong nh ng m t hàng
xu t kh u quan tr ng c a n

c ta. Vì v y mà các h th ng công trình thu l i có vai

trò tác đ ng r t l n đ i v i n n kinh t c a đ t n

c ta nh :

T ng di n tích canh tác c ng nh m ra kh n ng t ng v nh ch đ ng v

n

c, góp ph n tích c c cho công tác c i t o đ t.
Nh có các h th ng công trình thu l i mà có th cung c p n

khu v c b h n ch v n

ct

c cho nh ng

i tiêu cho nông nghi p đ ng th i kh c ph c đ

tình tr ng khi thi u m a kéo dài và gây ra hi n t

ng m t mùa mà tr

c

c đây tình

tr ng này là ph bi n. M t khác nh có h th ng thu l i cung c p đ n

c cho

đ ng ru ng t đó t o ra kh n ng t ng v , vì h s quay vòng s d ng đ t t ng t
1,3 lên đ n 2-2,2 l n đ c bi t có n i t ng lên đ n 2,4-2,7 l n. Nh có n
đ ng nhi u vùng đã s n xu t đ
l i

n

c 4 v . Tr

ct

i ch

c đây do các h th ng công trình thu

c ta ch a phát tri n thì lúa ch có hai v trong m t n m. Hi n nay do có s

quan tâm đ u t m t cách thích đáng c a

ng và Nhà n

c t đó t o cho ngành

thu l i có s phát tri n đáng k và góp ph n vào v n đ xoá đói gi m nghèo, đ ng
th i c ng t o ra m t l

ng lúa xu t kh u l n và hi n nay n

c ta đang đ ng hàng

th hai trên th gi i v xu t kh u g o…Ngoài ra, các h th ng công trình thu l i
c ng góp ph n vào vi c ch ng hi n t

ng sa m c hoá, t ng n ng xu t cây tr ng, t o

đi u ki n thay đ i c c u nông nghi p, gi ng loài cây tr ng, v t nuôi, làm t ng giá
tr t ng s n l

ng c a khu v c.

C i thi n ch t l

ng môi tr

nh ng vùng khó kh n v ngu n n
c a các ngành khác nh

ng và đi u ki n s ng c a nhân dân nh t là
c, t o ra c nh quan m i.Thúc đ y s phát tri n

công nghi p, thu s n, du l ch. T o công n vi c làm, góp

ph n nâng cao thu nh p cho nhân dân, gi i quy t nhi u v n đ xã h i, khu v c do
thi u vi c làm, do thu nh p th p. T đó góp ph n nâng cao đ i s ng c a nhân dân
c ng nh góp ph n n đ nh v kinh t và chính tr trong c n

c.


3
Thu l i c ng góp ph n vào vi c ch ng l l t qua vi c xây d ng các công
trình đê đi u t đó b o v cu c s ng bình yên c a nhân dân và t o đi u ki n thu n
l i cho h t ng gia s n xu t .
Tóm l i thu l i có vai trò vô cùng quan tr ng trong cu c s ng c a nhân dân
nó góp ph n vào vi c n đ nh kinh t và chính tr tuy nó không mang l i l i nhu n

m t cách tr c ti p nh ng nó c ng mang l i nh ng ngu n l i gián ti p nh vi c phát
tri n ngành này thì kéo theo r t nhi u ngành khác phát tri n theo. T đó t o đi u
ki n cho n n kinh t phát tri n và góp ph n vào vi c đ y m nh công cu c công
nghi p hóa - hi n đ i hóa đ t n

c.

1.2. Bi n đ i khí h u và nh h

ng c a bi n đ i khí h u đ i v i s n xu t nông

nghi p
1.2.1. Bi n đ i khí h u
Bi n đ i khí h u là s thay đ i c a h th ng khí h u bao g m: khí quy n,
sinh quy n, th y quy n, th ch quy n hi n t i và trong t

ng lai b i các nguyên

nhân t nhiên và nhân t o trong m t giai đo n nh t đ nh tính b ng th p k hay hang
tri u n m. S bi n đ i có th là thay đ i th i ti t bình quân hay thay đ i s phân b
các s ki n th i ti t quanh m t m c trung bình. S bi n đ i khí h u có th gi i h n
trong m t vùng nh t đ nh hay có th xu t hi n trên toàn c u. Trong nh ng n m g n
đây, đ c bi t trong nh ng ng c nh chính sách môi tr
thay đ i khí h u hi n nay, đ

c g i chung là hi n t

ng th

ng đ c p t i s

ng nóng lên toàn c u, nguyên

nhân chính làm bi n đ i khí h u trái đ t là do s gia tang các ho t đ ng t o ra các
ch t th i khí nhà kính, các ho t đ ng khai thác quá m c các b h p th và b ch a
khí nhà kính nh sinh kh i, r ng, các h sinh thái bi n, ven b và đ t li n khác.
Bi n đ i khí h u (B KH) toàn c u đang di n ra ngày càng nghiêm tr ng. Bi u hi n
rõ nh t là s nóng lên c a trái đ t, là b ng tan, n
t

ng th i ti t b t th

d n đ n thi u l
gia súc, gia c m.

c bi n dâng cao; là các hi n

ng, bão l , sóng th n, đ ng đ t, h n hán và giá rét kéo dài…

ng th c, th c ph m và xu t hi n hàng lo t d ch b nh trên ng

i,


4
Có th th y tác h i theo h
gia t ng m c n

ng nóng lên toàn c u th hi n

10 đi u t i t sau đây:

c bi n, b ng hà lùi v hai c c, nh ng đ t nóng, bão t và l l t,

khô h n, tai bi n, suy thoái kinh t , xung đ t và chi n tranh, m t đi s đa d ng sinh
h c và phá hu h sinh thái.
Nh ng minh ch ng cho các v n đ này đ

c bi u hi n qua hàng lo t tác đ ng c c

đoan c a khí h u trong th i gian g n đây nh đã có kho ng 250 tri u ng
h

ng b i nh ng tr n l l t

Nam Á, châu Phi và Mexico. Các n

ib

nh

c Nam Âu đang

đ i m t nguy c b h n hán nghiêm tr ng d d n t i nh ng tr n cháy r ng, sa m c
hóa, còn các n
n

c Tây Âu thì đang b đe d a x y ra nh ng tr n l l t l n, do m c

c bi n dâng cao c ng nh nh ng đ t b ng giá mùa đông kh c li t. Nh ng tr n

bão l n v a x y ra t i M , Trung Qu c, Nh t B n, n
t

...có nguyên nhân t hi n

ng trái đ t m lên trong nhi u th p k qua. Nh ng d li u thu đ

t ng n m cho th y s l

ng các tr n bão không thay đ i, nh ng s tr n bão, l c

c

ng đ m nh, s c tàn phá l n đã t ng lên, đ c bi t

D

ng, Ân

D

c qua v tinh

ng, b c

i Tây D

90%.cho th y s có ít nh t 3 t ng

B c M , tây nam Thái Bình

ng. M t nghiên c u v i xác su t lên t i

i r i vào c nh thi u l

ng th c vào n m 2100,

do tình tr ng m lên c a Trái đ t.
B KH còn kéo theo s thay đ i c a th i ti t, nh h

ng tr c ti p đ n cây

tr ng, s n xu t nông, lâm, công nghi p và nuôi tr ng, đánh b t th y - h i s n.
bi t là s xu t hi n c a d ch b nh và khan hi m v l
s có kho ng 1,8 t ng
b suy dinh d

ng th c, n

i trên th gi i s khó kh n v n

ng vì thi u l

ng th c do nh h

c

c ng t. D báo,

c s ch và 600 tri u ng

i

ng c a B KH toàn c u trong

nh ng n m t i.
Theo th ng kê, s đ t không khí l nh nh h

ng đ n Vi t Nam gi m rõ r t

trong vòng 2 th p k qua. T 29 đ t m i n m (t 1971 - 1980) xu ng còn 15 - 16
đ t m i n m t 1994 – 2007.

c bi t là tình hình bão l và h n hán. N

dâng d n đ n s xâm th c c a n
ngu n n

c ng m, n

nghi p. N u n

c m n vào n i đ a, nh h

c sinh ho t c ng nh n

c bi n

ng tr c ti p đ n

c và đ t s n xu t nông - công

c bi n dâng lên 1m s làm m t 12,2% di n tích đ t là n i c trú c a


5
23% dân s (17 tri u ng
ch u nh h

i) c a n

c ta. Trong đó, khu v c ven bi n mi n Trung s

ng n ng n c a hi n t

ng B KH và dâng cao c a n

c bi n. Riêng

đ ng b ng sông C u Long, d báo vào n m 2030, kho ng 45% di n tích c a khu
v c này s b nhi m m n c c đ và gây thi t h i mùa màng nghiêm tr ng do l l t
và ng p úng. N u không có k ho ch đ i phó, ph n l n di n tích c a đ ng b ng
sông C u Long s ng p tr ng nhi u th i gian trong n m và thi t h i

c tính s là

17 t USD.
1.2.2.

nh h

ng c a bi n đ i khí h u đ i v i s n xu t nông nghi p

Nông nghi p Vi t Nam là m t trong n m n
tr ng c a bi n đ i khí h u (B KH) và n
Nam có th t ng lên 300C và m c n

c s ch u nh h

ng nghiêm

c bi n dâng nhi t đ trung bình

Vi t

c bi n có th dâng 1m. Theo đó kho ng 40

nghìn km2 đ ng b ng ven biên Vi t Nam s b ng p.Theo d đoán c a ch

ng

trình phát tri n Liên H p Qu c (UNDP), các tác đ ng trên s gây thi t h i r t l n
v kinh t và khi n kho ng 17 tri u ng

i không có nhà.

Theo nghiên c u c a ngân hàng th gi i (WB), n
hai vùng đ ng b ng l n, khi m c n

c ta v i b bi n dài và

c bi n dâng cao 0,2-0,6m s có t 100.000

đ n 200.000 ha đ t b ng p và làm thu h p di n tích đ t s n xu t nông nghi p.
C th , n u m c n

c bi n dâng 1 m s có kho ng 10% dân s b

ti p, t n th t đ i v i GDP kho ng 10%. N u n
dân s b

nh h

nh h

ng tr c

c bi n dâng 3 m s có kho ng 25%

ng tr c ti p và t n th t đ i v i GDP lên t i 25%. H u qu c a

BÐKH đ i v i Vi t Nam là nghiêm tr ng và là m t nguy c hi n h u cho m c tiêu
xóa đói, gi m nghèo, cho vi c th c hi n các m c tiêu thiên niên k và s phát tri n
b n v ng c a đ t n

c.

H u h t các d báo đ u cho th y, đ n n m 2100, v a lúa đ ng b ng sông C u Long
có nguy c m t đi 7,6 tri u t n/n m, t

ng đ

ng v i 40,52% t ng s n l

ng lúa

ng n ng n nh t khi t ng s n l

ng s n

c a c vùng, do tác đ ng c a B KH.
Và ngành tr ng tr t s là ngành ch u nh h

xu t tr ng tr t có th gi m t 1-5%, n ng su t các cây tr ng chính có th gi m đ n
10%, đ c bi t đ i v i s n xu t lúa. N

c bi n dâng cao làm xâm nh p m n sâu h n


6
vào n i đ a, có th làm cho kho ng 2,4 tri u ha đ t b n
m cn

c bi n xâm nh p. Và khi

c bi n dâng cao 1m thì nhi u di n tích chuyên tr ng lúa 2 v /n m s không

th s n xu t đ

c do n

c m n tràn vào.

Bi n đ i khí h u đe d a nghiêm tr ng đ n an ninh l

ng th c và phát tri n

nông nghi p: Thu h p di n tích đ t nông nghi p, đ c bi t là m t ph n đáng k
vùng đ t th p đ ng b ng ven bi n, đ ng b ng sông H ng, sông C u Long b ng p
m n do n

c bi n dâng; tác đ ng l n đ n sinh tr

ng, n ng su t cây tr ng, th i v

gieo tr ng, làm t ng nguy c lây lan sâu b nh h i cây tr ng; th i gian thích nghi c a
cây tr ng nhi t đ i m r ng và c a cây tr ng á nhi t đ i thu h p l i; nh h
sinh s n, sinh tr

ng đ n

ng, t ng kh n ng sinh b nh, truy n d ch c a gia súc, gia c m.

Do tác đ ng c a bi n đ i khí h u, tài nguyên n
gi m do h n hán ngày m t t ng
nghi p, cung c p n

c

c ph i ch u thêm nguy c suy

m t s vùng, mùa, nh h

ng tr c ti p đ n nông

nông thôn, thành th và s n xu t th y đi n. Ch đ m a

thay đ i có th gây l l t nghiêm tr ng vào mùa m a, và h n hán vào mùa khô, t ng
mâu thu n trong khai thác và s d ng tài nguyên n
Theo báo cáo c a T ch c Nông L

c.

ng Liên hi p qu c( FAO) hi n nay

nhi t đ trái đ t t ng bình quân hàng n m là 0,5oC, mà theo các nhà khoa h c cho
bi t n u nhi t đ t ng 1oC thì s n l

ng l

ng th c s gi m đi t

ng đ

ng 10%.

Bi n đ i khí h u hàng ngày, hàng gi đã và đang di n ra v i t c đ nhanh chóng.
Nó đã th hi n ngay tr

c m t chúng ta, nh hi n nay

m t s Qu n ngo i thành n

c tri u dâng đã gây ng p úng c c b nhi u vùng dân

c gây nhi u khó kh n cho ng
t

Thành ph H Chí Minh

i dân, ch ng khác nào s ng trong vùng l l t. Hi n

ng El Nino đã làm cho các t nh Mi n B c b h n hán kéo dài, mi n Nam và Tây

nguyên mùa khô đ n s m và không có m a ngh ch mùa nh nh ng n m tr
m a đ n ch m h n 1 tháng và l

c, mùa

ng m a phân ph i không đ u gi a các vùng làm

cho cây tr ng, v t nuôi phát tri n kém, d ch b nh nhi u h n. Nhi u lo i hoa ch n
v mùa hè nay do nhi t đ cao l i n r c r ngay đ u xuân nh B ng L ng, Ph
H ng, Hoàng H u, Di p vàng

ng


7

Có l bi n đ i khí h u s
l

nh h

ng tr c ti p và rõ r t nh t đ n an ninh

ng th c, do dân s t ng nhanh, trong khi m t di n tích đ t nông nghi p s b

gi m đi do: đô th hóa, nhà

nông thôn t ng, công nghi p phát tri n chi m khá l n

đ t và l n nh t là m t di n tích đ t tr ng lúa s b nh n chìm do n
N

c bi n dâng cao

c bi n dâng lên 1m s làm ng p kho ng 0,3-0,5 tri u ha t i

sông H ng ( BSH) và nh ng n m l l n kho ng 90% di n tích

ng b ng

ng b ng sông

C u Long ( BSCL) b ng p t 4-5 tháng, vào mùa khô kho ng 70% di n tích b
xâm nh p m n v i n ng đ l n h n 4g/l.

c tính Vi t Nam s m t đi kho ng 2

tri u ha đ t tr ng lúa trong t ng s 4 tri u ha hi n nay, đe d a nghiêm tr ng đ n
an ninh l

ng th c Qu c gia và nh h

ng đ n hang ch c tri u ng

i dân. Bi n

đ i khí h u làm thay đ i đi u ki n sinh s ng c a các loài sinh v t, d n đ n s bi n
m t c a m t s loài và ng

c l i làm xu t hi n nguy c gia t ng các loài “thiên

đ ch”. Trong th i gian g n đây, d ch r y nâu, vàng lùn, lùn xo n lá
ra ngày càng ph c t p nh h
s nl

ng đ n kh n ng thâm canh t ng v và làm gi m

ng lúa. Bi n đ i khí h u có th tác đ ng đ n th i v , thay đ i c u trúc mùa,

quy ho ch vùng, k thu t t

i tiêu, sâu b nh, n ng su t, s n l

tài nguyên đ t, đa d ng sinh h c b đe d a, suy gi m v s l
ng p n

BSCL di n

ng, làm suy thoái
ng và ch t l

ng do

c, do khô h n, t ng thêm nguy c di t ch ng đ ng v t, làm bi n m t các

ngu n gen quý hi m. M t s loài nuôi có th b tác đ ng làm gi m s c đ kháng
do biên đ dao đ ng c a nhi t đ , đ

m và các y u t ngo i c nh khác t ng lên,

S thay đ i các y u t khí h u và th i ti t có th làm n y sinh m t s d ch b nh
m i đ i v i ch n nuôi gia súc, gia c m, th y c m và phát tri n thành d ch hay đ i
d ch.
Hàng n m ngành nông nghi p nói riêng và n n kinh t nói chung ch u thi t h i n ng
n do h u qu c a bão và hi n t

ng th i ti t c c đoan.

M t s nghiên c u khoa h c đã ch ra nh ng tác đ ng c a B KH đ i v i nông
nghi p bao g m: Thay đ i ngu n n

c do nhi u vùng b c n ki t ngu n n

nh ng nhi u vùng l i b ng p l t, n

c bi n dâng;

nh h

c ng t

ng đ n h sinh thái nh


8
m t cân b ng, suy gi m đa d ng sinh h c; Hi n t

ng th i ti t c c đoan khó d

báo; R i ro và các thay đ i khác nh thi t h i đ n c s h t ng.
nh h

1.2.3.

ng c a bi n đ i khí h u đ i v i H th ng th y l i ph c v nông

nghi p
H th ng th y l i c n

c c b n ph c v n

ct

i cho 6,92 tri u hécta đ t

tr ng lúa, 1,5 tri u hécta rau màu và cây công nghi p ng n ngày, tiêu thoát n

c

cho 1,72 tri u hécta đ t nông nghi p. Các công trình th y l i còn góp ph n ng n
m n cho 0,87 tri u hécta đ t nông nghi p, c i t o chua phèn 1,6 tri u hécta, duy trì
5,65 t mét kh i n

c c p n

c sinh ho t và s n xu t công nghi p. Tuy nhiên,

nh ng con s trên ch a đáp ng k p yêu c u phát tri n kinh t , xã h i trong giai
đo n hi n nay khi h n hán vào mùa khô, úng ng p vào mùa m a, tri u c
xu ng th t th

ng xâm nh p sâu vào đ t li n x y ra

qua. Các h th y đi n đã gi ph n l n ngu n n
đ x v h l u dòng ch y có ch t l

nhi u đ a ph

ng lên

ng th i gian

c l v i dòng phù sa t nhiên l i

ng hoàn toàn thay đ i so v i tr

c.

Bi n đ i khí h u có th làm thay đ i dòng ch y c a các con sông, m c n
ng m, làm bi n đ i tri u c

c

ng. T đó làm thay đ i nh ng ch tiêu thi t k c a các

h th ng công trình th y l i ph c v nông nghi p, s có nh ng ch tiêu không còn
phù h p, ph i ti n hành c i t o nâng c p h th ng th y l i đã có. Ho c có th ph i
xây d ng m i các công trình, các h th ng th y l i đ đ m b o an toàn ngu n n

c,

đ m b o s n xu t.
Bão là nguyên nhân gây thi t h i cho các h th ng đê sông, đê bi n, úng l t ngày
càng nghiêm tr ng và n

c m n tràn sâu vào đ t li n.

Tình tr ng h n hán, thi u n
s d ng n

c mùa khô di n ra ngày càng ph bi n, vi c khai thác,

c không phù h p v i kh n ng th c t c a ngu n n

c.

L quét, t và l c tàn phá nhà c a, cây c i, công trình thu l i ngày càng kh c li t.
N

c m n ngày càng xâm nh p sâu vào đ t li n, đ ng ru ng làm cho nhi u công

trình thu l i không còn ho t đ ng bình th
t

i tiêu.

ng, nh h

ng đ n nhi u công trình


9
M a l n kéo dài làm cho các h ch a, đ p dâng, tr m b m b
đó còn làm t ng tr

t l đ t, xói mòn s làm t ng l

nh h

ng. Bên c nh

ng phù sa và làm l ng đ ng

lòng h , gi m dung tích h u ích c a h ch a.
Tr l

ng n

các gi ng n
t

c ng m gi m, m c n

c ng m b h th p d n, kh n ng khai thác c a

c ng m c ng b gi m sút không đáp ng đ

c yêu c u sinh ho t và

i tiêu.

M t đ dông, bão t i các vùng nhi t đ i s t ng lên, đe d a t i tính m ng và sinh
ho t c a con ng

i, c s h t ng, các ho t đ ng s n xu t, phá h y các h sinh thái.

Phân b các khu v c khí h u s có nh ng bi n đ ng. Do n
dòng ch y sông su i s thay đ i theo h

c bi n dâng, ch đ

ng b t l i, các công trình th y l i s ho t

đ ng trong đi u ki n khác v i thi t k , làm cho n ng l c ph c v c a công trình
gi m. N u m c n

c bi n dâng cao 1,0m thì di n tích đ t trong đê ng p hoàn toàn

c a đ ng b ng sông H ng là 157.781ha và bán ng p là 321.998ha.
Các công trình th y l i b xói mòn, b i l ng lòng h , b i l p kênh m
h

ng nh

ng đ n nhi m v công trình và tiêu t n kinh phí n o vét.

Thêm n a, công tác đ u t m i các công trình th y l i theo quy ho ch, s a ch a,
nâng c p, n o vét các công trình th y l i hi n có còn h n ch nên không b o trì, tích
tr n
tr

c và phân ph i h p lý ngu n n

c trong n m cho các nhu c u s d ng. Môi

ng t nhiên b phá v do ch t phá r ng, đ t n

ng làm r y và t p quán canh tác

c a đ ng bào dân t c thi u s đã làm cho nguy c x y ra h n hán tr nên nghiêm
tr ng h n.
1.3. Khái ni m và đ c đi m và vai trò c a công tác h tr s n xu t nông nghi p
trong đi u ki n bi n đ i khí h u
1.3.1. H tr s n xu t nông nghi p
Nhà n

c đã có nhi u chính sách h tr s n xu t nông nghi p, c khoa h c

k thu t và tài chính nh m nâng cao đ i s ng cho ng

i nông dân nh mi n thu s

d ng đ t nông nghi p, h tr khoa h c công ngh , h tr gi ng, u đãi tín d ng, thu
mua thóc v i giá cao.


10
+ Chính sách mi n gi m thu nông nghi p: V i m c tiêu khuy n khích phát
tri n nông nghi p, gi m nh đóng góp cho nông dân, Qu c h i đã ban hành Ngh
quy t s 15/2003/QH11 v mi n, gi m thu s d ng đ t nông nghi p giai đo n
2003 – 2009 và Ngh quy t s 55/2010/QH12 v mi n, gi m thu s d ng đ t nông
nghi p giai đo n 2011 – 2020, nông dân s d ng đ t s n xu t nông nghi p đ

c

mi n gi m thu nông nghi p theo 2 m c 50% (ph n di n tích ngoài h n đi n) và
100% (trong h n đi n). Theo s li u th ng kê, trung bình m i n m Nhà n

c đã

mi n gi m cho trên 11,2 tri u h nông dân v i t ng s thu mi n, gi m 1,85 tri u
t n quy thóc, thành ti n là 2.837 t đ ng (tính bình quân theo giá th c t ). T ng
di n tích tr ng lúa c a c n
Qu c h i và các v n b n h

c kho ng 3,8 tri u ha. Tuy nhiên, Ngh quy t c a

ng d n th c hi n chính sách mi n gi m ch a g n đ

trách nhi m c a nông dân v i quy ho ch và trách nhi m v i xã h i v ch t l
nông lâm th y s n, d n đ n ph bi n tình tr ng lúc th a, lúc thi u, d l
đ c h i trong nông s n l n, nh h

c
ng

ng ch t

ng đ n kinh t và s c kh e c a toàn dân.

+ Chính sách mi n gi m th y l i phí: Ngày 28/11/2003, Chính ph đã ban
hành Ngh đ nh 143/N -CP v vi c Quy đ nh chi ti t thi hành m t s đi u c a Pháp
l nh khai thác và b o v công trình th y l i và Ngh đ nh s 115/2008/N -CP ngày
14/11/2008 s a đ i b sung Ngh đ nh 143/N -CP, trong đó quy đ nh v m c thu
và mi n, gi m thu l i phí. M c tiêu c a vi c mi n gi m th y l i phí nh m giúp
nông dân gi m chi phí s n xu t.
+ Chính sách h tr doanh nghi p thông qua đ u t các d án: Trong nh ng
n m qua, Nhà n

c đã h tr hàng ch c nghìn t đ ng cho nông nghi p thông qua

vi c h tr lãi xu t, gi m thu nh p kh u cho các doanh nghi p nh p kh u phân
bón, h tr gi ng.
Bên canh đó Nhà N

c ph i đi u ti t thúc đ y n n kinh t nông nghi p đ u

t vào các ho t đ ng s n xu t nông nghi p có th

ng hi u xanh và thích ng c ng

nh xúc ti n h tr cho các doanh nghi p s n xu t v a và nh tham gia vào chu i
giá tr toàn c u. Tái c c u ngành nông nghi p theo h

ng n n kinh t nông nghi p

“thông minh” v i các tác đ ng c a bi n đ i khí h u. Tái c c u s n xu t, chuy n


11
d ch c c u cây tr ng, t ng c

ng các bi n pháp canh tác, các ph

nông nghi p đa m c tiêu đ m b o an ninh l
và gi m phát th i.

ng th c s n xu t

ng th c, t ng thu nh p cho nông dân

c bi t, chú tr ng đ u t nghiên c u ch n t o, đ a vào s n xu t

các gi ng cây tr ng m i thích nghi v i bi n đ i khí h u, ch ng ch u đ
h n hán, ng p úng hay phèn m n.

i v i l nh v c th y s n, ngành đi u ch nh quy

ho ch nuôi tr ng th y s n phù h p v i xu h
ng t do nh h

c rét, nóng,

ng thay đ i ranh gi i n

c m n, l và

ng c a bi n đ i khí h u.

Xây d ng các mô hình t ch c s n xu t và d ch v ngh cá trên bi n nh m
khai thác, b o v ng tr
ng th i, t ng c

ng và gi m phát th i khí nhà kính, ti t ki m nhiên li u.

ng h th ng c nh báo g n b và xa b cho ng dân.

Phát tri n đa d ng các gi ng th y s n, có kh n ng s ng
kháng b nh, áp d ng các công ngh s d ng n

vùng n

c m n cao và

c hi u qu đ đ m b o s n l

ng

đáp ng xu t kh u.
Các ho t đ ng h tr s n xu t nông nghi p trong đi u ki n bi n đ i khí h u s t p
trung ch y u vào t ng n ng su t c a các cây tr ng chính c ng nh cây n trái và
các lo i cây tr ng cho th c n ch n nuôi t i các khu v c đ

ct

i tiêu. Các ho t

đ ng này bao g m:
(i) Nâng c p công ngh và s n xu t th c hành, ví d nh , thông qua các tri n
lãm liên quan t i nông nghi p và đào t o nông dân, nhóm nông dân.
(ii)

u t (liên quan đ n đóng góp c a ng

ih

ng l i) trong nhóm c ng

đ ng đ u t nh m nâng cao thu nh p ví d nh , nhà kho l u tr nh .
(iii) H tr cho các nhà v
(iv) ào t o, t ng c

n, t p trung vào lao đ ng ph n

nông thôn; và

ng n ng l c và các chuy n th m ti p xúc dành cho các

nhóm nông dân và cán b t các c quan th c hi n.
1.3.2. Nh ng nhân t

nh h

M c h tr c a n
ng

i nông dân ch a đ

ng đ n công tác h tr s n xu t nông nghi p

c ta c ng r t l n. Tuy nhiên, chính sách ch a rõ ràng,
ch

ng l i, gây thi t h i kinh t , s c kh e cho xã h i.