Ngữ văn 11, Tuần 17

Tuần 17, tiết thứ: 49, 50, 51 Ngày soạn: từ 01 đến 07/1/2007
Các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh
a. mục tiêu bài học
Nắm đợc các hình thức kết cấu của văn bản thuyết minh.
Xây dựng đợc kết cấu cho văn bảm phù hợp với đối tợng thuyế minh
b. phơng tiện thực hiện
--SGK, SGV.
- Thiết kế bài học.
c. Tiến trìng dạy học
1. Kiểm tra bài cũ
2. Giới thiệu bài mới
Phơng pháp Nội dung cần đạt
GV: Cho H/S đọc SGK
GVH: Thế nào là văn bản
thuyết minh ? Theo em có
mấy kiểu thuyết minh ?
GV: Cho H/S đọc hai văn
bản SGK, có thể phân
nhóm để đọc.
GVH: Xác định đối tợng
và mục đích thuyết minh
của từng văn bản?
GVH: Tìm các ý chính để
tạo thành nội dung thuyết
minh của từng văn bản?
I. Khái niệm:
1. Thế nào là văn bản thuyết minh
HSĐ&TL:
- Văn bản thuyết minh là văn bản nhằm giới thiệu, trình bày
chính xác, khách quan về cấu tạo, tính chất, quan hệ, giá trị
của một sự việc, hiện tợng một vấn đề thuộc tự nhiên, xã hội,

con ngời.
- Có nhiều loại văn bản thuyết minh. Có loại chủ yếu trình
bày, giới thiệu nh thuyết minh về một tác giả, tác phẩm, một
danh lam thắng cảnh, một di tích lịch sử, một phơng pháp. Có
loại thiên về miêu tả sự vật, hiện tợng với những hình ảnh
sinh động giàu tính hình tợng.
2. Kết cấu của văn bản thuyết minh
HSĐ&TL:
* Văn bản 1: giới thiệu Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân thuộc
huyện Đan Phợng, Hà Tây.
* Văn bản 2: Giới thiệu Bởi Phúc Trạch - Hà Tĩnh.
* Văn bản một các ý chính là:
+ Giới thiệu sơ qua làng Đồng Vân, Xã Đồng Tháp, Huyện
Đan Phợng, Tỉnh Hà Tây.
+ Thông lệ làng mở hội trong đó có thổi cơm thi vào ngày
rằm tháng giêng.
+ Luật lệ và hình thức thi.
+ Nội dung hội thi ( diễn bíên cuộc thi)
+ Đánh giá kết quả.
+ ý nghĩa hội thi thổi cơm ở Đồng Văn
* Văn bản hai ý chính là:
+ Trên đất nớc ta có nhiều loại Bởi nổi tiếng: Đoan Hùng
(Phú Thọ), Mê Linh ( Vĩnh Phúc), Long Thành (Đồng Nai),
Tuần 17, tiết thứ: 49, 50, 51 Ngày soạn: từ 01 đến 07/1/2007
GVH: Anh (chị) phân tích
cách sắp xếp các ý trong
từng văn bản? Giải thích
cơ sở của cách sắp xếp
ấy?
GVH: Từ cách trả lời trên

đây, hãy nêu thế nào là
kết cấu của văn bản
thuyết minh ?
GVH: Nếu phải thuyết
minh bài tỏ lòng của
Phạm Ngũ lão thì chọn
hình thức kết cấu nào?
GVH: Nếu phải thuyết
minh một di tích một
thắng cảnh của đất nớc
thì anh (chị) giớ thiệu nội
dung nào, sắp xếp ra sao?
Phúc Trạch (Hà Tĩnh).
+ Miêu tả quả bởi Phúc Thạch (hình thể màu sắc bên ngoài
,mùi thơm của vỏ, vỏ mỏng).
+ Miêu tả hiện trạng (màu hồng đào, múi thì màu hồng khuyến
rũ, tép bởi,vị không cay, không chua, không ngọt đậm mà ngọt
thanh)
+ ở Hà Tĩnh ngời ta biếu ngời ốm bằng bởi.
+Thời kỳ chống Pháp, Mỹ thơng binh mới đợc u tiên...
+ ......
* Văn bản một: Các ý đã đợc sắp xếp theo trình tự thời gian,
giới thiệu hội thi và thi một công việc cụ thể nên ngời trình bày
phải theo thời gian. Sự việc. ấy đợc diễn ra từ lúc nào. ngời
giới thiệu đã theo quá trình vận động của cuộc thi mà lần lợt
tả, trình bày .
* Văn bản hai: Là sự kết hợp giữa nhiều yếu tố khác nhau.
+ Lúc đầu gới thiệu quả bởi Phúc Thạch theo trình tự từ hình
dáng bên ngoài đến chất lợng bên trong
+ Sau đó giơí thiệu giá trị sử dụng bởi Phúc Trạch.

Ngời ốm.
Thơng bệnh binh.
Bộ đội qua làng.
Sang cả Hồng Kông , Pari
Phần này theo trật tự logic.
=> Kết cấu của văn bản thuyết minh là sự tổ chức, sắp xếp
các thành tố của văn bản thành một đơn vị thống nhất hoàn
chỉnh và phù hợp với mối quan hệ bên trong và bên ngoài
với nhận thức bên ngoài với nhận thức con ngời.
II. Luyện tập
HSĐ&TL
HSPB: Chọn hình thức kết cấu hỗn hợp :
- Giới thiệu Phạm Ngũ Lão là một vị tớng, môn khách , cũng
là con rể Trần Quốc Tuấn. Đã từng đánh đông ,dẹp bắc.
Ca ngợi sức mạnh của quân dân đời Trần trong đó có Phạm
Ngũ Lão .
Phạm Ngũ Lão còn băn khoăn vì nợ công danh.
+ So sánh với Gia Cát Lợng thì thấy xấu hổ vì mình cha làm đ-
ợc là bao để đáp đền nợ nớc.
Gợi ý học sinh làm.
III. Củng cố
- Tham khảo phần Ghi nhớ trong SGK.
Tuần 17, tiết thứ: 49, 50, 51 Ngày soạn: từ 01 đến 07/1/2007
Bài viết số 4
( Kiểm tra học kì I)
a. Mục tiêu bài học
Giúp HS: + Qua kiểm tra, tập trung đánh giá các nội dung cơ bản
của cả ba phân môn trong SGK Ngữ Văn 10 tập I
+ Biết cách vận dụng những kiến thức và kĩ năng đã học
một cách tổng hợp và toàn diện để làm bài theo nội dung và cách

thức đánh giá mới.
B. phơng pháp và tiến trình tổ chức dạy học
1, Tiến trình thực hiện
GV:
GV Hớng dẫn HS cách ôn tập và lu ý hình thức kiểm tra.
Thảo luận trong tổ chuyên môn để thống nhất cách ra đề, nội dung ra
đề để đáp ứng nội dung chơng trình, phơng thức kiểm tra đánh giá và
điều kiện, đặc điểm tình hình cụ thể của từng lớp.
Phân công ra đề ( cô Hải )
b. Tổ chức cho HS làm bài
GV nhắc nhở HS về ý thức và thái độ làm bài; động viên khuyến khích
khả năng sáng tạo của các em. Giải đáp thắc mắc nếu có.
HS làm bài tự giác, không chép, copy bài bạn hoặc từ tài liệu, không
mất trật tự, không đợc tráo đề.
c. Thu bài
- GV cho HS thu bài theo bàn khi hết giờ
- Nhắc nhở, nhận xét ý thức làm bài của các em
HS:
Ôn tập theo hớng dẫn của GV, làm quen với hình thức kiểm tra.
Thực hiện làm bài nghiêm túc trên lớp.
Tự đánh giá chất lợng bài làm để chuẩn bị nghe GV trả bài.
3. Đề bài & Đáp án
( Có kèm theo Giáo án)
4. Thang điểm:
* Điểm 8,9: Bài làm đáp ứng khá tốt các yêu cầu của mỗi đề. Có sáng
tạo, cảm xúc. Có thể còn mắc 1,2 lỗi diễn đạt nhỏ, không sai quá 2 lỗi
chính tả.
* Điểm 5,6,7: Đáp ứng đợc những yêu cầu cơ bản của đề. Diễn đạt cha
thật tốt, có thể còn mắc lỗi về chính tả nhng không phải những từ cơ bản.
Không sai kiến thức.

* Điểm 3,4,2: Bài làm lan man sơ sài, có lỗi kiến thức cơ bản, cha đáp
ứng đợc những yêu cầu cơ bản. Sai nhiều chính tả.
* Điểm 0,1: Bài làm lạc đề hoặc bỏ giấy trắng.

TuÇn 17, tiÕt thø: 49, 50, 51 Ngµy so¹n: tõ 01 ®Õn 07/1/2007