skkn phương pháp giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học

Đề tài: Phương pháp giúp trẻ nâng cao khả
năng cảm thụ tác phẩm văn học .
Họ và tên: Võ Thị Kim Hiền
Đơn vị: Trường MN Hoa Sen.
* Ưu điểm:
………………………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
* Khuyết điểm:
………………………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
* Nhận xét của Hội đồng chấm thi:
………………………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
* Xếp loại:
………………………………………
………………………………………
Chữ ký:

Buôn Đôn, ngày

tháng

năm 2012

Trang 1


Phần I
PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Các tác phẩm văn học là món ăn tinh thần khơng thể thiếu đối với trẻ
thơ nhất là lứa tuổi mẫu giáo. Nó có vai trị quan trọng đối với sự hình thành
và phát triển toàn diện nhân cách con người ngay từ thuở ấu thơ, là hành trang
cho mỗi người trên suốt đường đời, bởi lẽ cái gì đã lưu giữ được trong thời
niên thiếu thường rất khó phai mờ. Văn học khơng chỉ góp phần làm giàu có
tâm hồn, nâng cao năng lực cảm thụ cái đẹp, mà còn giúp cho trẻ phát triển trí
tuệ, mở rộng sự hiểu biết và hướng tới một lối sống giàu lòng nhân ái. Tuy
nhiên, tính tới thời điểm này, hầu như chưa có một cơng trình nào tổng kết,
đánh giá một cách tồn diện vai trò to lớn của văn học đối với việc giáo dục
trẻ em lứa tuổi mầm non. Vì vậy việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là
một việc rất quan trọng và cần thiết. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình được tiếp
xúc với tác phẩm văn học phải từ dễ đến khó, từ dơn giản đến phức tạp, để từ
đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự
phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực: Nhận thức – ngơn ngữ - tình cảm
xã hội. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm đến cho trẻ đòi hỏi người giáo viên phải
có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với lứa
tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những phương pháp, biện pháp
thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ tác phẩm văn học.
Từ lúc bước chân vào giảng dạy tôi luôn dược phân công đứng lớp nhỡ
và lớn. Tôi thấy đa số trẻ từ lớp dưới chuyển lên đều đã được làm quen với

một số tác phẩm văn học, song không phải trẻ nào cũng cảm nhận được cái
hay cái đẹp trong mỡi tác phẩm văn học. Do đó trong qua trình giảng dạy
cũng như việc truyền thụ kiến thức, kỹ năng cho trẻ làm quen văn học tôi đúc
kết được một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen văn học. Đó là lý do

Trang 2


tôi chọn đề tài: “ Phương pháp giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm
văn học”.
1.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
Mục tiêu và nhiệm vụ quang trọng của đề tài này là nâng cao khả năng
cảm thụ tác phẩm văn học đối với trẻ mần non.
1.3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
* Đối tương nghiên cứu của đề tài này là tất cả trẻ em trong độ tuổi
mầm non.
* Phạm vi nghiên cứu: Trường Mầm Non Hoa Sen – Buôn Đôn – Đăk
Lăk .
1.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu:
* Lớp lá 1 Trường Mầm Non Hoa Sen.
1.5. Phương Pháp nghiên cứu:
Trong đề tài này tôi đã chọn và sử dụng những phương pháp nghiên cứu sau:
* Phương pháp nghiên cứu sử dụng tài liệu.
* Phương pháp tuyên truyền với các bậc phụ huynh.
* Phương pháp đàm thoại nêu gương.
* Phương pháp dùng tình cảm.
* Phương pháp dùng lời.
* Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
Phần II
PHẦN NỘI DUNG

2.1 Cơ sở lý luận:
- Trong cương lĩnh chính trị của Đảng, giáo dục được coi là quốc sách
hàng đầu để phát triển đất nước, phát triển con người. Với ý nghĩa đó giáo
dục vừa là động lực tăng trưởng kinh tế, phát triển xã hội, vừa tạo ra những
Trang 3


điều kiện và cơ hội để ai cũng được học hành, được thụ hưởng nền giáo dục
và phát triển một cách tồn diện. Vì thế mỗi giáo viên phải ln luôn nỗ lực
phấn đấu nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, có đủ trình độ để bồi dưỡng nhân
tài cho đất nước.
- Cho nên các cấp học, bậc học phải luôn tìm tịi đổi mới về nội dung,
hình thức, phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng dạy và học tốt hơn.
Trong đó bậc học mầm non đóng một vai trò hết sức quan trọng trong sự
nghiệp trồng người. Đối tượng của giáo viên mầm non là trẻ nhỏ, hoàn tồn
cịn non trẻ, nhạy cảm với tác động bên ngồi, đồng thời cũng là lúc phát triển
rất nhanh về mọi mặt, cả về thể chất, tinh thần và trí tuệ. Đây cũng chính là
giai đoạn khởi điểm của việc hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Các
mặt phát triển tồn diện của trẻ hịa quyện đan xen vào nhau ảnh hưởng lẫn
nhau, không tách rời rõ nét. Cho nên cho trẻ bước đầu làm quen với các môn
học, người giáo viên mầm non mang trách nhiệm của người thiết kế, thi cơng
đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển non nhân cách con người ở trẻ
mầm.
- Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học có vai trị vơ cùng to lớn trong
việc giáo dục tồn diện nhân cách cho trẻ em, cả về đạo đức, trí tuệ, thẩm
mĩ.Nhà văn Tơ Hồi, người có nhiều kinh nghiệm trong sáng tác cho các em
đã khẳng định tầm quan trọng của chức năng này: “ Nội dung một tác phẩm
văn học viết cho thiếu nhi bao giờ cũng qn triệt vấn đề xây dựng đức tính
con người. Nói thì thừa, cần nhắc lại và thật giảng dị, một tác phẩm chân
chính có giá trị đối với tuổi thơ là một tác phẩm tham dự mạnh mẽ vào sự

nghiệp nên người của bạn đọc ấy”.
Chính vì thế mơn văn học ảnh hưởng trực tiếp tới tâm hồn trẻ thơ. Trẻ
được làm quen với vạn vật, thiên nhiên đầy bí ẩn diệu kỳ, trẻ được làm quen
với những con vật ngộ nghĩnh đáng yêu, trẻ được thể hiện tính cách, sắc thái,
cử chỉ, điệu bộ, giọng điệu các nhân vật mà mình sắm vai, từ đó trẻ biết khen

Trang 4


chê những nhân vật thiện ác, biết loại bỏ những thói hư tật xấu của nhân vật,
học tâp tính tốt. Chính những hiểu biết trên đã tích lũy được một phần kiến
thức và kinh nghiệm sống cho riêng mình.
2.2 Thực trạng.
- Trong thực tế từ trước đến nay, các giờ học mơn văn hoc vẫn cịn
nhiều hạn chế chưa đáp ứng được sự cảm thu các tác phẩm văn học của trẻ.
Giáo viên dạy môn học này chuẩn bị đồ dùng cịn sơ sài, đồ dùng sử dụng
chưa có tính khoa học hoặc một số tác phẩm rất khó chuẩn bị đồ dùng như:
Sự tích ngày và đêm, Thầm sấm, Vì sao có mưa…..
- Ngay từ đầu năm học. Tơi quan tâm tìm hiểu đến đặc điểm tâm sinh
lý của trẻ cũng như khả năng chú ý, tiếp thu bài của trẻ trong hoạt động làm
quen với tác phẩm văn học do tôi và giáo viên đứng cùng lớp tổ chức. Qua
q trình giảng day tơi khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ thông qua
việc kể cho trẻ nghe một câu truyện, hoặc đọc cho trẻ nghe một bài thơ ngắn.
Sau đó cho từng trẻ nói lại nội dung câu chuyện, bài thơ. Kết quả đạt như sau:
+ 60% trẻ nhớ và nói được nội dung câu truyện , bài thơ.
+ 40% trẻ chỉ nhớ một phần nội dung câu truyện, bài thơ.
- Từ đó tơi cần chú ý nhiều hơn đến những trẻ mà khả năng cảm thụ văn học
còn chậm như: cháu Quang Minh, Tuyết Nhi, Hữu Nghĩa….Qua đó tơi
thường xun cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học ở mọi lúc mọi nơi. Việc
làm này cũng góp phần giúp trẻ đến gần với văn học hơn và có thể nâng cao

khả năng cảm thụ văn học của trẻ.
2.2.1 Thuận lợi và khó khăn.
*. Thuận lợi:
- Trường chúng tôi tọa lạc tại trung tâm huyện, được Phòng Giáo dục &
Đào tạo huyện chọn làm trường điểm, là trường đầu tiên của huyện đạt chuẩn
quốc gia cấp đọ 1. Với đội ngũ giáo viên được đào tạo về chun mơn có hệ

Trang 5


thống bài bản và tất cả giáo viên điều đạt từ trình độ chuẩn trở lên. Đội ngũ
giáo viên ln ln u nghề, mến trẻ, nhiệt tình, năng nổ với cơng việc được
giao.
- Bên cạnh đó là sự quan tâm của các cấp, đặc biệt là sự quan tâm và
chỉ đạo sâu sát của phòng Giáo dục & Đào tạo. Với đội ngũ lãnh đạo đầy
nhiệt huyết, nên trường chúng tôi nhiều năm liền đạt danh hiệu tiên tiến xuất
sắc ở các cấp.
*. Khó khăn:
- Từ những thuận lợi trên, chúng tơi vẫn cịn gặp một số khó khăn. Vì
trường chúng tôi cơ sở vật chất về công nghệ thông tin còn hạn chế, một số
giáo viên chưa thành thạo về ứng dụng cơng nghệ cũng như trình độ tin học
cịn kém.
- Vì thế giáo viên cịn nhiều hạn chế về cách thức hình thức tổ chức,
cho nên giờ học chưa đạt được sinh động và hấp dẫn. Hình thức trang trí lớp
chưa được đẹp và chưa có khoa học. Bên cạnh đó vẫn cịn một số bậc phụ
huynh chưa quan tâm tới con em mình, cịn ỷ lại nhà trường. Nên việc kết hợp
giữa gia đình và nhà trường chưa được tốt. Mặc dù gặp những khó khăn trên
nhưng chúng tôi đã phát huy những thuận lợi và khắc phục những khó khăn
để tìm ra một số biện pháp thực hiện.
2.2.2 Thành công, hạn chế.

* Thành công của việc sử dụng tác phẩm văn học trong các hoạt động ở
trường mầm non nhằm phát huy vai trò của văn học đối với việc phát triển
toàn diện nhân cách của trẻ .
* Bên cạnh thành cơng cịn có những hạn chế như chư có nhiều nguồn
tác phẩm văn học để sử dụng ( do nhà trường chưa có thư viện, do các cơ
khơng có thời gian sưu tầm…) và nhìn chung, chưa biết cách khai thác giá trị
của các tác phẩm văn học ( do năng lực cảm thụ văn học của các cơ cịn hạn
chế…).
Trang 6


2.2.3 Mặt mạnh, mặt yếu.
- Trước hết, văn học đem đến cho trẻ những hình ảnh đẹp đẽ, tươi sáng,
gợi mở trong trẻ ngững cảm xúc thẩm mĩ và thị yếu thẩm mĩ, phát huy trí
tưởng tượng phong phú bay bổng, kích thích sự sáng tạo say sưa thơng qua
trị chơi đóng kịch.
- Ngồi ra văn học cịn trẻ nhận biết về các hiện tượng tự nhiên : Mây,
mưa, sấm, chớp…Những biểu hiện rất thú vị về thế giới cây cỏ hoa la, về thế
giới loài vật, về các mối quan hệ trong cuộc sống…
- Mặt mạnh đặt biệt của mơn văn học là có thể lồng ghép vào tất cả các
hoạt động học tập giúp trẻ cảm thụ văn học sâu hơn, cụ thể
* Hoạt động thể dục : Ở hoạt động này, giáo viên thường chỉ sử dụng
một số tình tiết trong các bài thơ hoặc câu chuyện. Do đặc thù của hoạt động
này khơng chỉ có một vận động xuyên suốt mà gồm nhiều vận động, nên giáo
viên cần kết hợp một cách linh hoạt các tình tiết và đặc điểm của các nhân vật
trong các câu chuyện để trẻ thực hiện các vận động một cách tích cực và chủ
động.
* Hoạt động LQMTXQ : Với mơn học này, giáo vên dễ dàng sử dụng
các tác phẩm văn học. Có rất nhiều các tác phẩm văn học mà nội dung của nó
phù hợp với cho trẻ nhận biết các loại rau, củ, hoa, quả, các con vật, đồ vật,

các phương tiện giao thông hoặc những ngành nghề trong xã hội…thông
thường giáo viên sử dụng tác phẩm văn học để cung cấp cho trẻ những tri
thức tiền khoa học mà khơng cần giải thích dài dịng. Ví dụ: để cho trẻ biết sự
sinh trưởng của cây cô giáo sử dụng truyện hạt đỗ sót, chú đỗ con và bài thơ
vòng quay luân chuyển trẻ nghe rất thú vị.
* Hoạt động tạo hình: Trong hoạt động này cơ thường sử dụng tác
phẩm văn học để mở bài, gây hứng thú cho trẻ và cũng để cung cấp thêm kiến
thức phục vụ cho bài, trẻ sẽ vẽ hay xé dán….Ví dụ: Khi cho trẻ xé dán về hoa,
cô đọc bài đọc bài thơ hoa kết trái, hoa cúc vàng, hoa sen …
Trang 7


* Hoạt động giáo dục âm nhạc: Trong hoạt động này tác phẩm văn học
thường sử dụng ngay phần mở đầu của giờ học để trẻ nhớ lại những bài hát có
nội dung tương tự, ví dụ: dạy bài hát màu hoa, cho trẻ đọc bài thơ hoa đào,
hoa kết trái…Giáo viên khai thác chủ yếu nội dung tác phẩm nhằm kích thích
trí nhớ của trẻ.
* Hoạt động làm quen với tốn: Do đặc thù của mơn học này là cung
cấp cho trẻ những tri thức khoa học tự nhiên nên giáo viên sử dụng tác phẩm
văn học ít hơn. Tuy nhiên các cơ thường sử dụng nhiều hình thức gắn trẻ vào
tình huống câu chuyện trong thơ. Ví dụ: Dạy trẻ phân biệt cao thấp, cô sử
dụng bài thơ tìm bạn, dạy về mối quan hệ to nhỏ, cơ sử dụng câu chuyện gấu
con chia quà…
* Hoạt động làm quen chữ cái: Trong hoạt động này cô sử dụng tác
phẩm văn học rất nhiều và đa dạng thường thì các cô viết những câu thơ, bài
thơ mà các cháu quen thuộc vào một cuốn sách hay một tờ giấy khổ rộng, cho
trẻ quan sát để tìm những chữ giống nhau và đọc to những từ đó lên. Bằng
cách này trẻ khơng chỉ hiểu được nội dung và cịn nhận biết được mặt chữ khi
tiếp xúc với tác phẩm văn học. Đồng thời trẻ cũng tích lũy được những kinh
nghiệm trong việc học đọc, học viết sau này ở trường tiểu học.

- Với đề tài này thì rát ít mặt yếu vì thơ, truyện đi vào tâm hồn trẻ thơ ngay từ
khi còn bé thơ bằng những lời ru tiếng hát của mẹ như:
“ Chiều chiều ông Lữ đi câu
Bà Lữ đi bắt con dâu đi mò
Bắt được con ốc con cua
Bà về bà lặc bà kho
Con dâu đứng đợi bà cho cái càng”……
Từ những lời ru câu hát đó đã thấm vào lòng trẻ thơ ngay còn rất sớm nhưng
nếu khơng dùng nhiều thủ thuật thì trẻ sẽ cảm thụ văn học không đạt mức yêu

Trang 8


cầu, trẻ chỉ nhớ lúc đó rồi trẻ sẽ chóng quên không để lại cho trẻ ấn tượng của
các nhân vật.
2.3 Giải pháp, biện pháp.
2.3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
- Để tiết học đạt kết quả cao thì trước hết người giáo viên phải xác định
rõ mục đích – yêu cầu của tác phẩm và phải thuộc tác phẩm. Từ đó đưa ra nội
dung giáo dục phù hợp với cốt truyện, phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Bên cạnh
đó giáo viên phải chú ý đến giọng kể của mình, kể diễn cảm, đúng ngữ điệu
của từng nhân vật trong truyện, thể hiện nét mặt cử chỉ, tư thế phù hợp với
diễn biến của câu truyện thì mới thu hút sự chú ý của trẻ. Giọng đọc, giọng kể
của cô nhịp nhàng, đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc hơn về nội dung
bài thơ, câu truyện và khả năng cảm thụ văn học của trẻ cũng được nâng cao.
- Muốn cho trẻ làm quen với một tác phẩm văn học ( dù là một câu chuyện
hay một bài thơ) thì người giáo viên phải ln dành thời gian để đọc tác phẩm
nhiều lần. Vì vậy khi tơi dạy về văn học, tơi tin rằng mình cũng đã phần nào
góp phần nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ.
2.3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.

- Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù là thơ hay truyện.
Muốn đạt kết quả cao thì việc đầu tiên giáo viên phải chuẩn bị tốt đồ dùng
dạy học, đồ dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ. Trước đây giáo viên
thường sử dụng tranh minh hoạ làm đồ dùng chính trong hoạt động cho trẻ
làm quen với tác phẩm văn học. Song với hình thức đổi mới hiện nay, thời
đại CNTT nên việc ứng dụng CNTT vào bài giảng mang lại kết quả rất
cao.Biện pháp này ln gây sự chú ý, tị mị cho trẻ . Vì vậy giáo viên nên
đưa CNTT vào giảng dạy để mang lại kết quả cao.
* Đơn giản là các hình ảnh đưa lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù
hợp cũng đã gây sự chú ý của trẻ.

Trang 9


* Những giáo viên có khả năng sử dụng máy tính thành thạo hơn họ có thể
chuyển các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn phim hoạt
hình, hay ta có thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với nội dung như thế rất
thu hút và gây hưng thú hơn cho trẻ.
- Với câu chuyện “Cáo, Thỏ và Gà Trống” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt
hình về nội dung câu chuyện, ngồi ra tơi cịn làm đoạn phim về các con vật
kết hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung truyện và thấy
được nét đặc trưng của các nhân vật.

Trang 10


* Sử dụng nghệ thuật múa rối:
- Việc sử dụng rối trong tiết học gây được sự chú ý, tò mò của trẻ tạo điều
kiện cho trẻ tiếp cận với nghệ thuật múa rối, một môn nghệ thuật truyền thống
của dân tộc.

- Với câu truyện “Chú thỏ thông minh” tôi sử dụng mơ hình sân khấu là một
khu đầm lầy nhỏ, có hoa, cỏ, cây….. nhân vật trong truyện được cách điệu
hoá, thỏ mặc quần áo, di bằng 2 chân… Khi tôi dạy, tôi dùng cánh tay lồng
vào con rối, điều khiển con rối bằng ba ngón tay: ngón cái, trỏ, giữa sao cho
những cử chỉ phù hợp với lời thoại trong truyện… Nhờ việc sử dụng nghệ
thuật rối trong tiết học mà số trẻ có khả năng cảm thụ tác phẩm văn học đạt
cao, đa số trẻ nhớ được nội dung câu truyện, lời thoại của các nhân vật trong
truyện và qua đó trẻ biết nhận xét đánh giá tính cách của nhân vật trong
truyện như ai là người xấu? Ai là người tốt.

Trang 11


- Nghệ thuật múa rối ngồi rối tay tơi đã nói trên cịn có các loại rối như:

Rối phễu

Rối dẹt

Trang 12


Rối tay
- Sử dụng đa dạng các loại hình múa rối ở các tác phẩm văn học sẽ càng làm
tăng khả năng cảm thụ văn học của trẻ lên cao, đồng thời giúp trẻ khăc sâu
các tác phẩm vă học hơn.
* Trị chơi đóng kịch:
- Là hoạt động giúp trẻ phát triển trí nhớ và giáo dục trẻ tinh thần tập thể. Qua
hoạt động đóng kịch trẻ truyền đạt lại nội dung câu truyện, làm sống lại tâm
trạng, hành động ngôn ngữ hội thoại của các nhân vật trong truyện, đồng thời

trẻ biết thể hiện tình cảm và đánh giá các nhân vật trong truyện. Khi đóng
kịch trẻ dễ dàng nắm được nội dung, ý nghĩa của tác phẩm, nắm được tính
liên tục của câu truyện, điều này góp phần đẩy mạnh sự phát triển tư duy, cảm
thụ tác phẩm một cách sâu sắc ở trẻ. Để đạt được điều đó thì trước khi cho trẻ
đóng kịch giáo viên phải cho trẻ ôn lại nội dung câu truyện và đàm thoại với
trẻ về nội dung. Giúp trẻ hiểu sâu hơn về nội dung truyện và lời thoại của các
nhân vật trong truyện. Để từ đó trẻ biết thể hiện những sắc thái khác nhau về
ngữ điệu, tính cách tâm trạng của các nhân vật trong truyện. Nhằm giúp trẻ
phân biệt được giọng điệu lời nói của các nhân vật. Qua đó trẻ khắc hoạ được
tính cách nhân vật.Để trẻ nhớ được ngôn ngữ, lời thoại của các nhân vật
trong truyện để đóng kịch thì trước hết cho trẻ nhắc lại lời thoại của nhân vật

Trang 13


sau đó cho trẻ đóng vai theo tổ hoặc nhóm. Ví dụ trong truyện “Chú dê đen”
cho tổ 1 làm dê trắng, tổ 2 làm dê đen, tổ 3 làm cho sói để trẻ tự thể hiện hành
động, điệu bộ của nhân vật cho quen và thành thạo. Sau đó phân vai cho từng
trẻ theo vai của các nhân vật trong truyện và cho trẻ nhắc lại lời thoại của
nhân vật trong truyện mà trẻ sẽ đóng. Lúc này cơ giáo là người dẫn truyện và
trẻ tự diễn theo nội dung câu truyện. Khi trẻ diễn xong lên cho trẻ tự nhận xét
về vai diễn của mình, của bạn, từ đó trẻ xác định được thái độ của trẻ đối với
nhân vật trong truyện là u hay ghét.
Trị chơi đóng kịch thực sự giúp trẻ cảm nhận tác phẩm văn học một cách sâu
sắc và để đạt được điều đó thì việc trang trí sân khấu và hố trang cho trẻ rất
quan trong, với câu truyện “3 chú Lợn” tôi làm sân khấu có màn che, rồi trang
trí cảnh phù hợp với câu truyện.
Bên cạnh việc làm mơ hình sân khấu thì việc hố trang cho trẻ đóng kịch cũng
rất cần thiết. Với nhân vật “3 chú Lợn” tôi cho trẻ mặc mặt nạ hình con lợn,
bao tay và giầy hình chân con lợn và áo quần màu sắc khác nhau phù hợp với

tính cách của từng nhân vật.
Việc hố trang và bố trí sân khấu phù hợp, trang phục đẹp sẽ giúp trẻ tự tin
khi nhập vai tạo cho trẻ hứng thú hơn với từng vở diễn.

Trang 14


2.3.3 Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp.
Để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thì việc tạo cơ hội cho
trẻ làm quen với tác phẩm văn học phải thường xuyên. Ngay từ đầu năm học
BGH nhà trường đã trang bị cho lớp nhiều quyển truyện, tạp chí. Ngồi ra tơi
cịn sưu các sách văn học, các hoạ báo, tập chí, lịch cũ, nguyên liệu cho trẻ tự
làm sách để xây dựng một “Góc thư viện” mang nội dung văn học, tại “Góc
thư viện” trẻ được xem các tranh truyện, tạp chí, hoạ báo. Sau đó cô kể truyện
cho trẻ nghe về nội dung những câu truyện như “dê con biết nhận lỗi, chuyện
của dê con, sự tích quả dưa hấu”….. hướng dẫn trẻ cách tri giác các tranh
truyện đó dần dần trẻ có thể tự đọc. Tất nhiên có thể lúc đầu trẻ đọc theo trí
nhớ, trẻ nhớ về nội dung câu truyện cơ đã kể rồi tự kể khớp với nội dung câu
truyện mà trẻ tri giác.
2.3.4 Mối liên hệ giữa giải pháp và biện pháp.
Làm quen với tác phẩm văn học là một hoạt động quen thuộc ở nhà
trường mầm non. Thuật ngữ này đã chỉ ra mức độ, giới hạn, yêu cầu của việc
cho trẻ tiếp xúc với TPVH qua nghệ thuật đọc và kể chuyện của cô giáo. Hoạt
Trang 15


động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ cảm nhận những giá trị nội dung, nghệ
thuật phong phú trong tác phẩm văn học, khơi gợi ở trẻ sự rung động, hứng
thú đối với văn học, có ấn tượng về những hình tượng nghệ thuật, cái hay cái
đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm nhận đó qua các hoạt động mang tính

chất văn học nghệ thuật như đọc thơ, kể chuyện, chơi trị chơi đóng kịch, cao
hơn nữa là tiến tới sáng tạo ra những vần thơ, câu chuyện theo trí tưởng tượng
của mình, góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
2.3.5 kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.

Môn

Thơ

Truyện

Khảo sát đầu năm
Hứng thú: 65%

Khảo sát cuối năm
Hứng thú: 85%

So sánh
Tăng 20%

Hiểu nội dung: 65%

Hiểu nội dung: 95%

Tăng 30%

Thuộc tác phẩm: 70%

Thuộc tác phẩm: 95%

Tăng 25%

Đọc diễn cảm: 52%
Hứng thú: 75%

Đọc diễn cảm: 78%
Hứng thú: 95%

Tăng 26%
Tăng 20%

Hiểu nội dung: 50%

Hiểu nội dung: 80%

Tăng 30%

Kể diễn cảm: 25%
Kể diễn cảm: 45%
Tăng 20%
2.4 Kết quả thu được qua khảo nghiệ, giá trị khoa học của vấn đề nghiên
cứu.
- Sau khi áp dụng một số biện pháp cho trẻ cảm thụ văn học trong năm học đã
cho thấy:
+ Trẻ thông minh sáng tạo hơn khi học các tiết văn học.
+ Trẻ thích được đóng kịch.
+ Trẻ thích đọc thơ kể truyện.
+ Trẻ ghi nhớ thuộc thơ truyện lâu hơn.
+ Trẻ có khả năng tự sáng tạo và thể hiện tính cách nhập vai một cách
linh hoạt.

Trang 16


+ Biết kể truyện sáng tạo, kể theo trí tưởng tượng một cách phong phú
và đa dạng

Phần III
PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1 Kết luận.
Với những biện pháp và kết quả nêu trên bản thân tôi tự rút ra được kết
luận sau:
+ Ngay từ đầu năm học người giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm
sinh lý của trẻ
+ Luyện tập giọng đọc, giọng kể sao cho diễn cảm, thể hiện được nét
mặt, cử chỉ, điệu bộ của các nhân vật trong truyện.
+ Ứng dụng CNTT vào giảng dạy.
+ Sử dụng tốt mơ hình rối, rối dẹt, rối tay…..
+ Tham khảo thêm một số kịch bản đã được biên soạn sẵn và tập cho
trẻ đóng kịch.
+ Tích cực làm đồ dùng, đồ chơi theo chủ đề, đồ dùng minh hoạ cần
phong phú, đa dạng hấp dẫn. Giáo viên phải sử dụng khoa học gọn gàng đúng
lúc.
+ Tham mưu tốt với phụ huynh hỗ trơn thêm một số tranh truyện sách
báo, tạp chí.
+ Thường xuyên học hỏi đồng nghiệp tham khảo thêm một số tài liệu
liện quan đến việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Để từ đó tổ chức
tốt hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
3.1 Kiến nghị.

Trang 17

Để thực hiện tốt đề tài này chúng tôi là những người làm công tác giáo
dục trực tiếp giảng dạy ở những nơi có hồn cảnh khó khăn, phụ huynh chưa
quan tâm đến tình hình học tập của các cháu. Để trẻ tiếp thu văn học ngày
càng tốt hơn, hứng thú hơn. Rất mong muốn lãnh đạo cấp trên quan tâm nhiều
hơn nữa trong việc bổ sung thêm thiết bị, đồ dùng cho mơn văn học nói riêng
để trẻ có thêm nhiều đồ dùng để phục vụ cho tiết dạy.
Bản thân giáo viên chúng tôi sẽ luôn cố gắng và cố gắng hơn nữa làm
thêm đồ dùng đồ chơi, sân khấu, rối, tạo mọi điều kiện để trẻ tiếp thu bài
được tốt hơn.
Để hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm này, mặc dù được sự quan tâm giúp đỡ
của các chị em đồng nghiệp và đặc biệt của giáo viên chủ nhiệm lớp. Nhưng
khơng tránh khỏi những thiếu sót rất mong được sự đóng góp ý kiến của ban
lảnh đạo cấp trên và các bạn đồng nghiệp để sáng kiến ngày càng tốt hơn.
Buôn Đôn, ngày 10 tháng 03 năm 2012
Người viết

Võ Thị Kim Hiền

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Trang 18


- Phương pháp tổ chức hoạt động làm quen với tác phẩm văn học.
- Phương pháp dạy trẻ học nói như thế nào.
Tác giả Kha- Hai – Nơ – Đích. NXBGD1990.
- Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ từ 3-5 tuổi.
- Bồi dưỡng thường xuyên.

- Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua bộ môn LQVH.
- WWW. Mầm nom.com.
- Văn học thiếu nhi với giáo dục trẻ em lứa tuổi mần non
Tác giả: Lã Thị Bắc Lý. MXB Đại học sư phạm.

Trang 19


Trang 20


Trang 21


Trang 22


Trang 23


TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Phương pháp tổ chức hoạt động làm quen với tác phẩm văn học.
- Phương pháp dạy trẻ học nói như thế nào
Tác giả Kha – Hai – Nơ – Đích. NXBGD 1990.
- Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ từ 3-5 tuổi.
- Bồi dưỡng thường xuyên
- Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua bộ môn LQVH.
- WWW. Mầm non. Com.
- Văn học thiếu nhi với gióa dục trẻ em lưa tuổi mầm non
Tác giả: Lã Thị Bắc Lý. NXB Dại Học Sư Phạm.

Trang 24