Lập kế hoạch chăm sóc
Gồm 4 bước:-Lựa chọn ưu tiên
-Viết kết quả mong đợi
-Thiết kế can thiệp ĐD
-Viết kế hoạch chăm sóc
1.Lựa chọn ưu tiên
1.1.Bậc thang Maslow(1948):
Tự
hoàn thiện
Tôn trọng
Xã hội
An toàn/bảo đảm
Sinh lý
Lựa chọn ưu tiên(tiếp)
1.2Bậc thang Kalish(1983):
Tự
hoàn thiện
Được
Tôn trọng
tôn trọng người khác
Tình yêu
An toàn
Tình dục
Thức ăn
Không khí
Hoạt động
Nước
Bổn phận
Bảo đảm
Khám phá
Nhiệt độ
Gần gũi
Bảo vệ
Thao tác
Bài tiết
Mới lạ
Nghỉ ngơi
Tránh đau
Lựa chọn ưu tiên(tiếp)
Maslow cho rằng:-NB sẽ tiến triển theo bậc
thang từ thấp đến cao khi cố gắng thỏa mãn
các nhu cầu.
-Nhu cầu sinh lí được ưu tiên
-Khi nhu cầu thấp chưa thỏa mãn,NB không có
khả năng giải quyết nhu cầu cao hơn
Lựa chọn ưu tiên(tiếp)
Kalish cải tiến bậc thang Maslow: chia nhu cầu sinh lí
thành:nhu cầu sống và nhu cầu kích thíchGiúp ĐD
lựa chọn ưu tiên các nhu cầu.
1.2.1Nhu cầu sinh lí:
(1).Nhu cầu sống:-thức ăn:thay đổi dinh dưỡng ít hơn
nhu cầu cơ thể liên quan đến sự chán ăn.
-Không khí:tổn thương trao đổi khí liên quan đến ứ
đọng dịch tiết.
Nhu cầu sống (tiếp)
-Nước: thiếu dịch liên quan đến nôn,ỉa chảy
-Nhiệt độ:tăng thân nhiệt liên quan đến tấm sưởi
-Bài tiết:ỉa chảy liên quan đến hậu quả của điều trị kháng sinh.
-Nghỉ ngơi: rối loạn giấc ngủ liên quan đến tiếng ồn
-Đau liên quan đến co thắt cơ
(2).Nhu cầu kích thích:
-Tình dục: rối loạn chức năng tình dục liên quan đến việc không
thỏa mãn do bệnh tật.
-Hoạt động:thiếu hoạt động giải trí liên quan đến hậu quả của
nằm bệnh viện
Nhu cầu kích thích (tiếp)
-Khám phá:ảnh hưởng của HĐ thể lực liên quan
đến yếu nửa người bên phải
-Thao tác:thiếu khả năng tự CS liên quan đến
đau khớp buổi sáng do viêm.
-Sự mới lạ:thay đổi cảm giác,giác quan liên quan
đến các kích thích do sự cách li
1.2.2Nhu cầu về sự an toàn
-Sự bảo đảm:điều trị duy trì tại nhà bị ảnh
hưởng liên quan đến nguồn tài chính không đủ
-Sự an toàn:nguy cơ chấn thương liên quan
đến thiếu kiến thức về các tai nạn có thể xảy ra
-Sự bảo vệ:nguy cơ bạo lực liên quan đến cảm
giác thất vọng
1.2.3.Tình yêu và bổn phận
-Tình yêu:quan hệ mẹ-trẻ giảm sút liên quan đến sự
cách li mẹ và trẻ
-Bổn phận:cuộc sống gia đình bị đảo lộn liên quan đến
hậu quả của bệnh giai đoạn cuối
-Gần gũi:cách li xã hội liên quan đến phải nằm viện lâu
1.2.4.Sự tôn trọng:
-buồn rầu liên quan đến thay đổi hình dạng do cắt bỏ vú.
1.2.5.Tự hoàn thiện:
Là nhu cầu cao nhất”đem hết năng lưc,tình cảm,tinh
thần,thể lực để tự hoàn thiện mình.”
NB ở BV thường không quan tâm nhu cầu này khi
nằm BV
NB ở phòng khám,chăm sóc tại nhà thường tập trung
vào nhu cầu tự hoàn thiện
VD:Ảnh hưởng quá trình tư duy liên quan đến tác hại
của rượu.
14 nhu cầu hàng ngày của Virginia
Henderson
Hô hấp bình thường
Ăn uống đầy đủ
Chăm sóc bài tiết
Ngủ và Nghỉ ngơi
Vận động và tư thế
Mặc quần áo thích hợp
Duy trì nhiệt độ cơ thể
Vệ sinh cá nhân
Tránh nguy hiểm,an toàn
Giao tiếp
Tôn trọng tự do, tín ngưỡng
Tự chăm sóc, làm việc
Vui chơi và giải trí
Học tập các kiến thức cần thiết
9 nhu cầu đầu tiên là nhu cầu về sinh lí
Nhu cầu 10-14: Giao tiếp và học tập
Nhu cầu 12-`13: Xã hội, hướng tới nghề nghiệp
Hướng dẫn viết kết quả mong đợi
KQMĐ là 1 thành tố của KHCS,nếu được viết tốt sẽ
quyết định hiệu quả của can thiệp điều dưỡng
(1).KQMĐ liên quan mật thiết với phản ứng :
-Chẩn đoán ĐD:nguy cơ nhiễm trùng liên quan đến sự
yếu mệt và nằm bất động kéo dài
-KQMĐ:
+viết không đúng: giảm sự yếu mệt trong 24 giờ
+viết đúng:không có dấu hiệu nhiễm trùng trong quá
trình nằm viện
Hướng dẫn viết KQMĐ(tiếp)
(2)KQMĐ phải là vấn đề trọng tâm của NB:
Chẩn đoán ĐD: nguy cơ tổn thương da liên quan đến
nằm bất động
KQMĐ: viết không đúng:phòng tổn thương da
Viết đúng: không có dấu hiệu tổn thương da ở vùng tỳ
đè trong quá trình nằm viện.
(3)KQMĐ cần rõ ràng,chính xác:
Chẩn đoán ĐD:làm sạch đường thở không hiệu quả liên
quan đến ứ đọng dịch tiết
KQMĐ:ho,thở sâu và thực hiện dẫn lưu tư thế 2h/l
Hướng dẫn viết KQMĐ(tiếp)
(4)KQMĐ có thể đo lường và quan sát được:
CĐĐD:thiếu dịch liên quan đến….
KQMĐ: viết không đúng
viết đúng
uống đủ dịch
uống 2000ml/ngày
(5).KQMĐ cần phù hợp với điều kiện thực tế
Cần xem xét đến nguồn lực:NB,ĐD,bố trí công việc
NB đái đường có thu nhập thấp?
NB cần ngồi xe đẩy 4 giờ/ngày,tắm lúc 9 giờ?
Hướng dẫn KQMĐ(tiếp)
(6).KQMĐ phải có giới hạn về thời gian
CĐĐD:Táo bón liên quan đến tác dụng phụ của
codein
KQMĐ: viết không đúng
viết đúng
NB ỉa được
NB ỉa trongvòng24 h
(7).KQMĐ cần được cả NB và ĐD quyết định
VD: Ông M bị đau sau mổ thoát vị đĩa đệm,
3.Đưa ra các can thiệp điều dưỡng
-Thiết kế 1 chiến lược đặc hiệu nhằm giúp NB đạt
KQMĐ
-Can thiệp điều dưỡng dựa vào các yếu tố liên quan đã
được xác định trong chẩn đoán điều dưỡngxác định
các can thiệp cần thiết
-Can thiệp điều dưỡng có 3 loại: can thiệp độc lập,can
thiệp phối hợp và can thiệp phụ thuộc
Các đặc điểm của can thiệp ĐD
-Phù hợp với kế hoạch chăm sóc
-Dựa trên cơ sở khoa học
-Tùy theo tình trạng của từng NB
- Tạo ra môi trường chữa trị an toàn
- Tận dụng các cơ hội giáo dục sức khỏe
-Sử dụng các nguồn lực thích hợp và sẵn có
Hướng dẫn viết can thiệp ĐD
(1).Cần ghi rõ ngày,giờ,kí tên
(2).Cần dùng động từ chính xác và liệt kê các hoạt động
đặc biệt để đạt KQMĐ
(3).Xác định các hoạt động sẽ diễn ra:ai làm,làm cái gì,ở
đâu,khi nào,bao nhiêu lần.
Ví dụ: rửa vết thương
(4).Phù hợp với từng NB:
-ví dụ:Thực hiện chăm sóc catheter 3 lần/tuần:thứ
2,4,6.không dùng bethadin vì dị ứng.
4.Viết kế hoạch chăm sóc
Là bước cuối cùng của lập kế hoạch chăm sóc
gồm các phần sau:
-Chẩn đoán điều dưỡng
-Kết quả mong đợi
-Can thiệp điều dưỡng
Đặc điểm của kế hoạch chăm sóc
(1).Do điều dưỡng có kinh nghiệm viết
(2).Khi tiếp xúc với NB lần đầu
(3).Luôn sẵn có
(4).Luôn cập nhật
Các loại kế hoạch chăm sóc
Xây dựng riêng cho từng NB
Kế hoạch chăm sóc chuẩn
Kế hoạch chăm sóc dựa vào máy tính:
+KHCS dựa vào chẩn đoán y khoa
+KHCS dựa vào chẩn đoán điều dưỡng
+KHCS xây dựng cho từng NB
Thực hiện kế hoạch chăm sóc
Gồm 3 bước:Chuẩn bị-can thiệp-ghi
hồ sơ
1.Chuẩn bị:
-Xem xét trước các can thiệp điều dưỡng
-Phân tích các kiến thức và kĩ năng cần thiết
-Nhận rõ các biến chứng tiềm ẩn
-Cung cấp những nguồn lực cần thiết
-Chuẩn bị một môi trường phù hợp:
+thoải mái,chú ý đến tuổi,khả năng vận động
2.Can thiệp theo các kiểu phản ứng
2.1.Trao đổi:
(1)Xác định các bệnh lí qua đánh giá
(2)Xác định các yếu tố liên quan
(3)Xác định nguồn lực sẵn có
(4)Cung cấp các giáo dục sức khỏe đặc trưng
(5)Thực hiện các can thiệp phòng và điều trị
Can thiệp theo các kiểu phản ứng…
(2)Giao tiếp:
-Xác định các yếu tố liên quan
-Thiết kế các phương pháp giao tiếp
(3).Mối quan hệ:
-Giúp NB xác định vai trò
-Xác định các cản trở thực hiện vai trò
-Xác định các nguồn lực
-Tiến hành GDSK phù hợp