06/25/13 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ
ĐỔI MỚI GIÁO DỤC THPT
Phần thứ nhất
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐỔI MỚI GDPT
Phần thứ hai
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC BỘ MÔN
SINH HỌC
Phần thứ ba
ĐỔI MỚI ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
MÔN SINH HỌC
06/25/13 2
Phần thứ nhất
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐỔI MỚI
GIÁO DỤC PHỔ THÔNG
I. ĐỔI MỚI CHƯƠNG TRÌNH GDPT
II. 1. Căn cứ pháp lí
2. Căn cứ khoa học và thực tiễn
3. Nguyên tắc đổi mới chương trình
giáo dục, SGK phổ thông
4. Thực hiện đổi mới chương trình giáo
dục phổ thổng
06/25/13 3
II. THỰC HIỆN ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
PHỔ THÔNG
1. Vấn đề phân ban ở cấp THPT
2. Về chương trình giáo dục THPT
3. Về SGK THPT
3.1. Các yêu cầu đổi mới SGK THPT
3.2. Một số điểm mới của SGK môn học
a) Về mặt hình thức
- Có hai bộ SGK được biên soạn theo chương
trình chuẩn và chương trình nâng cao
- Riêng môn Ngữ văn và Toán có sách tập 1 và
tâp 2
06/25/13 4
a) Về mặt hình thức (tiếp)
- Trong cấu trúc hình thức mỗi cuốn SGK,
cách trình bầy thể hiện rõ sự hỗ trợ cho
đổi mới PPDH, tạo điều kiện cho HS làm
việc tích cực, chủ động; hạn chế việc cung
cấp kiến thức, việc mô tả các quá trình
06/25/13 5
b) Về mặt nội dung
•
Các tác giả SGK thực hiện đổi mới qua
việc cân nhắc lựa chọn kiến thức, xác
định mức độ các kiến thức ở từng bài
hướng vào việc thực hiện các mục tiêu
giáo dục của từng bài, từng chương, của
bộ môn ở từng lớp và cả cấp THPT.
06/25/13 6
III. ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
1. Quan điểm dạy học
Những quan điểm dạy học cơ bản:
-
DH giải thích minh họa
-
DH gắn với kinh nghiệm
-
DH kế thừa
- DH định hướng học sinh
-
DH định hướng hành động
-
DH định hướng mục tiêu
-
DH giải quyết vấn đề
-
DH theo tình huống
-
DH giao tiếp
-
DH nghiên cứu; khám phá; mở
06/25/13 7
2. Tiến trình dạy học
Còn được gọi là các bước dạy học hay
tiến trình lí luận dạy học, tiến trình phương
pháp.
06/25/13 8
3. Phương pháp dạy học
-
Thuật ngữ PP bắt nguồn từ tiếng HiLạp
(methodos) có nghĩa là con đường để đạt được
mục đích. Theo đó PPDH là con đường để đạt
mục đích dạy học.
- PPDH là những hình thức và cách thức hoạt
động của GV và HS trong những điều kiện dạy
học xác định nhằm đạt được mục đính dạy học.
06/25/13 9
4. Định hướng đổi mới PPDH
Bám sát mục tiêu giáo dục phổ thông.
Phù hợp với nội dung dạy học cụ thể
Phù hợp với đặc điểm tâm lí lứa tuổi học sinh
Phù hợp với cơ sở vật chất, các điều kiện dạy học của
nhà trường
Phù hợp với đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học dạy-
học
Kết hợp giữa việc tiếp thu và sử dụng có chọn lọc, có
hiệu quả phương pháp dạy học tiên tiến với phương việc
khai thác những yếu tố tích cực của phương pháp dạy
học truyền thống
Tăng cường sử dụng PTDH, TBDH và ứng dụng CNTT.
06/25/13 10
5. Mục đích của đổi mới PPDH
Thay đổi cách dạy truyền thụ một chiều
sang dạy học theo “Phương pháp dạy học
tích cực” (PPDHTC) nhằm giúp học sinh
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng
tạo, rèn luyên thói quen và khả năng tự
học, tinh thần hợp tác, kĩ năng vận dụng
kiến thức và những tình huống khác nhau
trong học tập.
06/25/13 11
6. Đặc trưng của các phương pháp dạy
học tích cực
6.1. Dạy học tăng cường phát huy tính tự tin, tích cực,
chủ động, sáng tạo thông qua tổ chức thực hiện các
hoạt động học tập của học sinh
6.2. Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp và
phát huy năng lực tự học của học sinh
6.3. Dạy học phân hóa kết hợp với học tập hợp tác
6.4. Kết hợp đánh giá của thầy với đánh giá của bạn,
với tự đánh giá
6.5. Tăng cường khả năng, kĩ năng vận dụng vào thực
tế
6.6. Đem lại niềm vui, tạo hứng thú trong học tập cho
học sinh, đạt hiệu quả cao.
06/25/13 12
7. Yêu cầu về đổi mới PPDH
7.1. Yêu cầu chung
Dạy học thông qua việc tổ chức hoạt động học tập
của học sinh.
Dạy học kết hợp giữa học tập cá nhân với học tập
hợp tác; giữa hình thức học cá nhân với học theo
nhóm, theo lớp.
DH thể hiện mối quan hệ tích cực giữa giáo viên và
học sinh, giữa HS với HS
DH chú trọng đến việc rèn luyện các kĩ năng, năng
lực tự học, tăng cường thực hành, gắn nội dung bài
học với thực tiễn.
06/25/13 13
7.1.Yêu cầu chung (tiếp)
DH chú trọng đến việc rèn phương pháp tư duy,
năng lực tự học, tự nghiên cứu; tạo niềm vui,
hứng thú, nhu cầu hành động và thái độ tự tin
trong học tập của học sinh.
DH chú trọng đến việc sử dụng có hiệu quả
phương tiện, TBDH được trang bị hoặc do giáo
viên tự làm, đặc biệt lưu ý đến những ứng dụng
CNTT trong dạy học.
Dạy học chú trọng đến việc đa dạng nội dụng,
các hình thức, cách thức đánh giá và tăng
cường hiệu quả việc đánh giá.
06/25/13 14
7.2. Yêu cầu đối với HS
Tích cực suy nghĩ, chủ động tham gia các hoạt
động học tập để tự khám phá và lĩnh hội kiến
thức, rèn luyện kĩ năng, xây dựng thái độ và
hành vi đúng đắn.
Tích cực sửn dụng TB, đồ dùng học tập; thực
hành thí nghiệm; thực hành vận dụng kiến thức
đã học để phân tích, đánh giá, giải quyết các
tình huống và các ván đề đặt ra từ thực tiễn; xây
dựng và thực hiện các kế hoạch học tập phù
hợp với khả năng và điều kiện.
06/25/13 15
7.3. Yêu cầu đối với giáo viên
Thiết kế, tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện các
hoạt động học tập với các hình thức đa dạng phù
hợp.
Động viên, khuyến khích, tạo cơ hội và điều kiện cho
học sinh được tham gia một cách tích cực, chủ động
sáng tạo vào quá trình khám phá và lĩnh hội kiến
thức; giúp các em phát huy tối đa tiềm năng của bản
thân.
Thiết kế và hướng dẫn học sinh thực hiện các dạng
câu hỏi, bài tập phát triển tư duy và rèn luyện kĩ năng;
hướng dẫn sử dụng các TB, đồ dùng học tập; tổ
chức có hiệu quả các giờ thực hành; hướng dẫn học
sinh thói quen vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
Sử dụng phương pháp và hình thức học tập hợp lí,
hiệu quả, linh hoạt phù hợp.
06/25/13 16
7.4. Yêu cầu đối với cán bộ quản lí
Nắm vững chủ trương đổi mới giáo dục phổ
thông thể hiện ở chương trình, SGK, PPDH, sử
dụng PTDH, TBDH, hình thức tổ chức và cách
đánh giá kết quả giáo dục.
Tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên thực hiện
đổi mới PPDH.
Có biện pháp quản lí, chỉ đạo đổi mới PPDH
trong nhà trường một cách có hiệu quả; thường
xuyên tổ chức thực hiện, kiểm tra, đánh giá các
hoạt động dạy và học theo định hướng đổi mới
PPDH
06/25/13 17
8. Một số phương pháp dạy học tích cực
8.1. Dạy học vấn đáp: Vấn đáp tái hiện; vấn
dáp giải thích- minh họa và vấn đáp tìm tòi
8.2. Dạy và học phát hiện và giải quyết vấn
đề
8.3. Dạy và học hợp tác trong nhóm nhỏ:
PP cùng tham gia
Cần lưu ý: dạy học tích cực không có nghĩa
là gạt bỏ các PPDH truyền thống: Dùng
lời, TQ, TH.
06/25/13 18
9. Một số hình thức tổ chức dạy học theo
hướng đổi mới
9.1. E-learning
9.2. Dạy học theo dự án
Là gì ?
Cấu trúc đề cương dạy học theo dự án
Giới thiệu hoàn cảnh
Nêu nhhiệm vụ
Tìm, khai thác nguồn thông tin
Tiến hành theo qui trình
Đánh giá, kết luận
06/25/13 19
10. Một số kĩ thuật dạy học góp phần
đổi mới phương pháp dạy học
•
Kĩ thuật dạy học (KTDH): là những biện
pháp, cách thức hành động của giáo viên
và học sinh trong các tình huống hành
động nhỏ nhằm thực hiện và điều khiển
quá trình học tập.
•
Các KTDH chưa phải là PPDH độc lập,
mà là những thành phần của PPDH,
KTDH được hiểu là đơn vị nhỏ nhất của
PPDH