Đề cương Lịch sử văn minh thế giới

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC
BỘ MÔN LỊCH SỬ

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
Tên học phần: Lịch sử văn minh thế giới
Mã học phần: HIC 131
1. Thông tin chung về môn học
- Số tín chỉ: 02
Loại học phần: Bắt buộc
- Các học phần tiên quyết:
- Học phần học trước:
- Các học phần song hành:
- Các yêu cầu đối với môn học (nếu có): không
- Bộ môn (Khoa) phụ trách học phần: Bộ môn Lịch sử
- Số tiết quy định đối với các hoạt động:
+ Nghe giảng lý thuyết
: 26 tiết
+ Thảo luận
: 4 tiết
+ Tự học
: 45 giờ
2. Thông tin về các giảng viên dạy môn học
STT
Học hàm, học vị, họ tên Số điện thoại
Email
1
Ths. Dương Thị Huyền
0975702362

2
Ths. Bùi Thị Kim Thu
0976198586

3
Ths.Vũ Thị Thu Hà
01656119385

3. Mô tả tóm tắt nội dung môn học
Giới thiệu sự hình thành và phát triển của văn minh nhân loại thông qua việc
trình bày nền văn minh phương Đông cổ trung đại (văn minh Ai Cập; văn minh
Lưỡng Hà; văn minh Trung Hoa; văn minh Ấn Độ; văn minh A rập; văn minh Đông
Nam Á) và văn minh phương Tây cổ trung đại (văn minh Hy Lạp - La Mã; văn
minh Tây Âu trung đại) văn minh công nghiệp; văn minh thế kỷ XX...
Trong mỗi nền văn minh sẽ giới thiệu ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên, môi
trường xã hội-văn hóa tới sự hình thành và phát triển của các nền văn minh. Trình
bày khái quát những nét chủ yếu của tiến trình văn minh và những thành tựu văn
minh tiêu biểu về chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học –kỹ thuật, tôn giáo...
Cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản về quá trình hình thành và
phát triển của văn minh thế giới.
4. Mục tiêu môn học
- Mục tiêu về kiến thức:

1


+ Những kiến thức cơ bản và hệ thống về những thành tựu văn hóa, văn minh
nhân loại.
+ Nắm bắt được phương pháp và những lý thuyết nghiên cứu cơ bản về văn hóa,

văn minh.
- Mục tiêu về kỹ năng:
+ Sinh viên có khả năng thuyết trình một vấn đề lịch sử văn minh.
+ Có khả năng làm việc theo nhóm
+ Có tư duy độc lập trong phân tích và vận dụng những kiến thức văn hóa, văn
minh nhân loại vào các lĩnh vực chuyên môn của mình.
- Mục tiêu về thái độ: Tạo cho sinh viên có nhận thức đúng và đánh giá khách
quan về những thành tựu văn hóa, văn minh nhân loại.
5. Học liệu
- Giáo trình chính
1. Vũ Dương Ninh, Lịch sử văn minh thế giới, Nxb Giáo Dục, HN, 2002.
2. Nguyễn Văn Tận, Hoàng Minh Hoa, Phạm Hồng Việt, Lịch sử văn minh thế
giới, Nxb Giáo Dục, HN, 1997.
- Tài liệu tham khảo
3. Almanach những nền văn minh thế giới, Nxb VHTT, 1999.
4. Alvin Toffler, Làn sóng thứ ba, Nguyễn Văn Trung dịch, Nxb Thanh niên,
2002
5. Đỗ Đình Hãng, Đinh Trung Kiên. Những nền văn minh rực rỡ cổ xưa, Nxb
Quân đội Nhân dân.
Tập 1 : Văn minh Ai Cập, Tây Á và Ấn Độ, HN. 1993.
Tập 2 : Văn minh Trung Quốc, HN.1993.
Tập 3 : Văn minh Hy Lạp La Mã, HN. 1996.
6. Samuel Huntington, Sự va chạm của các nền văn minh, Nguyễn Phương
Sửu, Nguyễn Văn Hạnh dịch, Nxb Lao động, 2003
7. F.Ia.Pôlianxki, Lịch sử kinh tế các nước (ngoài Liên Xô)-thời đại phong
kiến, Nxb KHXH, HN, 1978
8. Vũ Dương Ninh, Lịch sử thế giới cận đại, Nxb Giáo Dục, HN, 2001.
9. Nguyễn Anh Thái, Lịch sử thế giới hiện đại, Nxb Giáo Dục, HN, 2001.
10. Lương Ninh, Lịch sử văn hóa thế giới cổ trung đại, Nxb Giáo Dục, HN,
2003.

11. Lương Ninh, Lịch sử thế giới cổ trung đại, Nxb Giáo Dục, 2003.
12. Will Durant: Lịch sử văn minh Ấn Độ, Nxb VHTT, 2000.
12. Will Durant: Lịch sử văn minh Trung Quốc, Nxb VHTT, 2000.
13. Will Durant: Lịch sử văn minh A Rập, Nxb VHTT, 2000
6. Nhiệm vụ của sinh viên
2


6.1. Phần lý thuyết, bài tập, thảo luận
- Dự lớp ≥ 80% tổng số thời lượng của học phần
6.2. Phần thí nghiệm, thực hành: không
6.3. Phần bài tập lớn, tiểu luận: không
6.4 Phần khác: không
7. Tiêu chuẩn đánh giá sinh viên và thang điểm
- Điểm đánh giá bộ phận chấm theo thang điểm 10 với trọng số như sau:
+ Thảo luận, bài tập, chuyên cần: 20%
+ Kiểm tra giữa học phần: 20%
+ Điểm thi kết thúc học phần: 60%
- Hình thức thi: Viết
- Điểm học phần là điểm trung bình chung có trọng số của các điểm đánh giá bộ
phận và điểm thi kết thúc học phần làm tròn đến chữ số thập phân.
8. Nội dung chi tiết học phần
Chương 1: Những vấn đề chung
1.1. Khái niệm văn minh
1.2. Điều kiện hình thành nền văn minh
1.3. Các thành tố của văn minh
Chương 2: Văn minh thế giới thời cổ đại
2.1. Văn minh phương Đông cổ đại
2.2. Văn minh phương Tây cổ đại
Chương 3: Văn minh thế giới thời trung đại

3.1. Văn minh phương Đông trung đại
3.2. Văn minh phương Tây trung đại
Thảo luận
Chương 4: Văn minh thế giới thời cận đại
4.1. Cách mạng tư sản (TK XVI- XVIII) và sự thắng lợi của CNTB trên
phạm vi toàn thế giới
4.2. Hình thức nhà nước
4.3. Trình độ mới của khoa học- kỹ thuật
4.4. Những thành tựu văn hóa tư tưởng
Chương 5: Văn minh thế giới thời hiện đại
5.1. Các loại hình nhà nước thế kỷ XX
5.2. Những thành tựu văn hóa tư tưởng

3


5.3. Cách mạng khoa học công nghệ nửa sau TK XX và Xu thế toàn cầu
hóa
Thảo luận

4


9. Nội dung chi tiết và kế hoạch triển khai môn học
Tuần

Nội dung

Số tiết của hình thức tổ chức các lớp học phần
Lý

(3

Bài tập

Chương 1: Những vấn đề chung

3

SV tự học,

tra,

nhóm

thực tập

tự nghiên

đánh

cứu

giá

Bài 1,2,3, 0

0

4,5,6

1.1. Khái niệm văn minh

viên chuẩn bị

Thực hành,

tuần)
1

Yêu cầu sinh

Thảo luận

thuyết

tiết/

Kiểm

1.2. Điều kiện hình thành nền văn minh

Sự khác biệt

Đọc tài liệu 1

giữa

văn

(tr.3 – 13); 2

minh

với

(tr.7-30)

hình

thái

5 (tr. 29-40)

kinh tế xã

1.3. Các thành tố của văn minh

hội

1.4. Những dấu hiệu văn minh trong xã
hội nguyên thủy
2

Chương 2: Văn minh thế giới thời cổ

3

đại

Bài

0

0

Đọc tài liệu 1

7,8,9,10

(tr.13 – 163); 8
(tr.37-103), 3

2.1. Văn minh phương Đông cổ đại
3

2.1. Văn minh phương Đông cổ đại

3

Bài

0
5

0

Thành

tựu

Đọc

tài

liệu


2.2. Văn minh phương Tây cổ đại

11,12,13

tư tưởng của
văn

8,10,11

minh

phương
Đông
4

2.2. Văn minh phương Tây cổ đại

1

Bài 14,15

1

0

Đặc điểm
lịch sử của
các quốc gia
cổ đại

1

Đọc tài liệu
1 (tr.184-249)
8 (tr.159-170)

phương Tây
5

6

Chương 3: Văn minh thế giới thời trung

3

Bài

0

đại

16,20,21,

3.1. Văn minh phương Đông trung đại

22

3.1. Văn minh phương Đông trung đại

3

0

Đọc tài liệu
1 (tr.249- 304);
5 (tr.35 – 64);

Bài

0

0

Đọc tài liệu 3,

17,18,

3.2. Văn minh phương Tây trung đại

6, 1 (tr.249 –
304);

7

3.2. Văn minh phương Tây trung đại

1

Bài 19

6

0

2

Thành

tựu

Đọc tài liệu 1

kinh tế của

(tr.249 – 339);

Tây

5 (tr.146-163)

Âu

trung đại
8

Chương 4: Văn minh thế giới thời cận

3

đại

Bài

0

0

Đọc tài liệu 1

23,24,25

(tr.304 – 334);

4.1. Cách mạng tư sản (TK XVI- XVIII)

4 (tr.163-168),

và sự thắng lợi của CNTB trên phạm vi
toàn thế giới
4.2. Hình thức nhà nước
4.3. Trình độ mới của khoa học- kỹ thuật.

9

4.4. Những thành tựu văn hóa tư tưởng

3

Bài

0

0

26,27,28

Chương 5: Văn minh thế giới thời hiện
đại

Những trào

Đọc tài liệu 2

lưu tư tưởng

(tr.145- 278); 3,

thời cận đại

7

5.1. Các loại hình nhà nước thế kỷ XX

5.2. Những thành tựu văn hóa tư tưởng
10

5.3. Cách mạng khoa học công nghệ nửa

2

Bài 29,30

sau TK XX và Xu thế toàn cầu hóa

1

0

Đọc
1,2,4, 5

7

tài

liệu


Hiệu trưởng

Bộ môn

Giảng viên phụ trách

Ths. Nguyễn Minh Tuấn

Dương Thị Huyền

8