skkn một vài KINH NGHIỆM TRONG CÔNG tác CHỦ NHIỆM lớp ở TRƯỜNG TRUNG học cơ sở (lớp 6)

MỘT VÀI KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC
CHỦ NHIỆM LỚP Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
I. PHẦN MỞ ĐẦU:
1. Lý do chọn đề tài.
Trong hệ thống tổ chức của các trường trung học cơ sở, cơ bản để tổ
chức giảng dạy và giáo dục học sinh là lớp học. Để quản lí lớp học, nhà trường
cử ra một trong những giáo viên đang giảng dạy làm chủ nhiệm lớp. Giáo viên
chủ nhiệm (GVCN) được hiệu trưởng lựa chọn từ những giáo viên có kinh
nghiệm giáo dục, có uy tín với học sinh, được Hội đồng giáo dục nhà trường
nhất trí phân công chủ nhiệm lớp học để thực hiện mục tiêu giáo dục. Như vậy
khi nói đến GVCN là đề cập đến vị trí, vai trò, chức năng của người làm công
tác chủ nhiệm lớp, còn nói đến công tác chủ nhiệm lớp là đề cập đến những
nhiệm vụ, nội dung công việc mà người GVCN phải làm, cần làm và nên làm.
Xây dựng tập thể lớp vững mạnh là yêu cầu giáo dục bắt buộc của tất cả
cá trường trung học cơ sở, đó cũng là nhiệm vụ quan trọng của giáo viên chủ
nhiệm. Một tập thể lớp vững mạnh sẽ là động lực thúc đẩy mọi hoạt động khác
nhất là hoạt động học tập ở trường. Bên cạnh đó khi giáo viên làm tốt công tác
chủ nhiệm và có phương pháp tốt thì sẽ tạo điều kiện và có thời gian để bồi
dưỡng và hoàn thành tốt chuyên môn của mình.
2. Cơ sở lý luận.
Đối với giáo dục phổ thông, người giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò
quan trọng trong việc giáo dục học sinh. Ngoài việc trực tiếp giảng dạy ở lớp
chủ nhiệm, GVCN trước hết phải là nhà giáo dục, là người tổ chức các hoạt
động giáo dục, quan tâm tới từng học sinh, chăm lo đến việc rèn luyện đạo đức,
hành vi, những biến động về tư tưởng, nhu cầu, nguyện vọng của các em. Giáo
viên chủ nhiệm lớp bằng chính nhân cách của mình, là tấm gương tác động tích
cực đến việc hình thành các phẩm chất đạo đức, nhân cách của học sinh. Mặt
khác, GVCN còn là cầu nối giữa tập thể học sinh với các tổ chức xã hội trong
và ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục,... Có

1

thể nói vai trò xã hội của người giáo viên chủ nhiệm trở nên lớn hơn nhiều so
với chức năng của người giảng dạy bộ môn.
Giáo viên chủ nhiệm là người thay mặt hiệu trưởng, hội đồng nhà
trường và cha mẹ học sinh quản lý toàn diện học sinh lớp mình phụ trách. Điều
này đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm vừa quản lý tập thể học sinh, vừa quan tâm
đến từng cá nhân trong lớp về mọi phương diện: học tập, tu dưỡng, lao động và
sinh hoạt tập thể.
Giáo viên chủ nhiệm lớp là người lãnh đạo, tổ chức, điều hành, kiểm tra
mọi hoạt động và các mối quan hệ ứng xử thuộc lớp mình phụ trách theo đúng
chương trình và kế hoạch của nhà trường.
Giáo viên chủ nhiệm là nhân vật chủ đạo để hình thành nhân cách cho
từng học sinh trong tập thể lớp.
Giáo viên chủ nhiệm lớp là cầu nối, là nhân vật trung gian thiết lập các
mối quan hệ hai chiều: Nhà trường – tập thể học sinh, tập thể học sinh – xã hội.
Như vậy, một mặt giáo viên chủ nhiệm lớp vừa là đại diện cho nhà trường để
giáo dục học sinh, vừa đại diện cho tập thể học sinh để liên lạc với nhà trường.
Mặt khác, giáo viên chủ nhiệm lớp phải làm cho quan hệ giữa tập thể học sinh
với xã hội trở nên gắn bó hơn.
Giáo viên chủ nhiệm xây dựng, tổ chức tập thể lớp mình thành đơn vị
vững mạnh, tổ chức điều khiển, lãnh đạo các hoạt động giáo dục của tập thể
lớp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Giáo viên chủ nhiệm luôn thiết lập và phát triển các mối quan hệ với các
lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để giáo dục học sinh
3. Thực trạng công tác giáo viên chủ nhiệm lớp hiện nay:
Trong những năm gần đây, sự phát triển kinh tế - xã hội đã mang lại
không ít những thuận lợi cho công tác chủ nhiệm trong nhà trường. Sự quan
tâm đầu tư của Đảng, nhà nước cùng với sự hỗ trợ tích cực từ phía xã hội. Cơ
sở vật chất, trang thiết bị giáo dục của nhà trường ngày một khang trang, đầy

đủ, đảm bảo cho việc dạy và học. Mô hình ít con, kinh tế ngày càng được cải
thiện đã tạo thuận lợi cho trẻ em được quan tâm và chăm sóc tốt hơn. Bên cạnh
đó, sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ

2


thông tin đã hỗ trợ cho giáo viên và phụ huynh trong việc liên lạc, trao đổi,
nắm bắt nhanh những thông tin cần thiết trong phối hợp giáo dục; đồng thời hỗ
trợ tích cực cho hoạt động dạy của giáo viên trong những giờ lên lớp, trong
những hoạt động tập thể khiến học sinh thấy hứng thú hơn. Sự phối kết hợp
giữa các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường ngày càng trở nên chặt
chẽ.
Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi kể trên, công tác chủ nhiệm lớp
còn gặp không ít những khó khăn, thách thức. Trong thời đại khoa học công
nghệ và kinh tế thị trường hiện nay, ngoài những tiện ích to lớn mà nó mang
đến cho nhân loại thì kèm theo đó là hàng loạt các tác động tiêu cực đến đối
tượng học sinh: xu hướng đua đòi chưng diện theo trang phục, mái tóc của các
ca sĩ, diễn viên trong phim ảnh không lành mạnh và đặc biệt là game online.
Chính những vấn đề này ảnh hưởng không ít đến việc học tập, việc hình thành
nhân cách, đạo đức của học sinh và gây ra rất nhiều khó khăn cho giáo viên chủ
nhiệm trong công tác giáo dục đạo đức học sinh.
Nguyên nhân chủ yếu là do nhiều cơ sở kinh doanh chỉ chú ý đến lợi
nhuận. Hầu hết các điểm truy cập Internet đều trang bị những trò chơi bạo lực
thu hút học sinh. Vì thế, hiện tượng trốn tiết, giấu tiền để chơi game là điều
không tránh khỏi. Không những thế, hậu quả do những tác động của những trò
chơi nguy hiểm này dẫn đến các hành vi bạo lực khôn lường.
Mặt khác, nhiều gia đình do quá bận rộn với công việc nên thời gian
dành cho việc giáo dục con cái không nhiều, gần như phó mặc cho nhà trường
và xã hội, thậm chí cung cấp tiền bạc dư thừa không nghĩ đến hậu quả. Nhiều

phụ huynh chỉ gặp gỡ trao đổi với GVCN trong 1 buổi họp phụ huynh trong
một năm học. còn chủ yếu là trao đổi qua điện thoại trong những trường hợp
cần thiết. Trẻ thiếu thốn tình cảm, thiếu sự quan tâm của gia đình, dễ bị kẻ xấu
lôi cuốn sa ngã. Một số em do được chiều chuộng và chăm sóc quá chu đáo nên
nảy sinh tính ích kỉ, ương bướng, khó bảo.
Hơn nữa, công tác chủ nhiệm chủ yếu là kiêm nhiệm, thực tế hiện nay
chưa có một khoá đào tạo chính thức nào cho GVCN. Chính vì vậy, không
nhiều GVCN thực sự có năng lực, làm chủ nhiệm chủ yếu bằng kinh nghiệm

3


của bản thân, cộng với trao đổi học hỏi trong nhà trường. Bên cạnh đó, số tiết
dành cho GVCN còn quá ít, chỉ 4 tiết trên tuần, chưa tương xứng công sức giáo
viên đầu tư vào công tác chủ nhiệm, dẫn đến nhiều giáo viên chưa hăng say với
công tác chủ nhiệm. Nội dung chương trình giảng dạy còn nặng về kiến thức
thuần tuý, số tiết giành cho giáo dục công dân, giáo dục đạo đức học sinh còn
quá ít, trong khi xã hội ngày càng phát triển. Hơn nữa ở lứa tuổi này, tâm sinh
lí của các em đang phát triển mạnh, các em ngày càng có nhiều nhu cầu hiểu
biết, tìm tòi, bắt chước, thích giao lưu, đua đòi, thích sự khẳng định mình...,
trong khi kiến thức về xã hội, gia đình, sự hiểu biết về pháp luật còn hạn chế,
nên chiều hướng học sinh hư, lười học, hiện tượng bỏ giờ, trốn tiết, vi phạm
pháp luật, vi phạm đạo đức ngày càng nhiều.
Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận những thiếu sót về phía đội ngũ giáo
viên chủ nhiệm. Một bộ phận giáo viên chưa thật nhiệt tình, một phần do công
việc giảng dạy chiếm nhiều thời gian, hiệu quả công tác chủ nhiệm ít nhiều bị
ảnh hưởng. Một thiếu sót khác là nhiều giáo viên chủ nhiệm tiến hành công
việc khá cảm tính, chưa có phương pháp chủ nhiệm sáng tạo thích hợp. Có
người quá nghiêm khắc, có người quá dễ dãi. Người nghiêm khắc gò ép học
sinh theo khuôn khổ một cách máy móc. Và như thế, về mặt tâm lí, cả giáo

viên và học sinh đều như bị áp lực. Người dễ dãi thì lại buông lỏng công tác
quản lí, thiếu quan tâm sâu sát. Thực tế, nhiều khi giữa thầy cô chủ nhiệm và
học sinh không phải bao giờ cũng tìm được tiếng nói chung.
Đối với trường THCS Nguyễn Trãi, công tác chủ nhiệm cũng còn chưa
thật sự quan tâm nhiều, chưa có phương pháp và biện pháp giáo dục học sinh,
vì vậy học sinh càng học lên các lớp trên ý thức đạo đức càng đi xuống, từ chỗ
đi xuống về đạo đức đã làm ảnh hưởng đến lực học của các em; Là một giáo
viên đã nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, với chút ít kinh nghiệm tích luỹ
được qua thực tế công việc, tôi xin được trao đổi cùng các đồng nghiệp
về Công tác chủ nhiệm lớp ở trường trung học cơ sở với mong muốn nâng
cao hiệu quả của công tác chủ nhiệm lớp, góp phần cùng nhà trường hoàn
thành tốt mục tiêu giáo dục trong giai đoạn đổi mới đất nước hiện nay.
4.

Đối tượng nghiên cứu

4


Học sinh lớp 6A1 Trường THCS Nguyễn Trãi
5.

Giới hạn của đề tài

Nghiên cứu về thực trạng và biện pháp trong công tác chủ nhiệm lớp
6A1 Trường THCS Nguyễn Trãi trong năm học 2016-2017 và những năm tiếp
theo;

II. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN.
1.Tìm hiểu và nắm chắc đối tượng.

Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, giáo viên chủ nhiệm phải nắm vững
tâm sinh lí, nhu cầu, nguyện vọng, ước mong, khả năng trình độ của học sinh,
nắm vững hoàn cảnh sống, những tác động của gia đình, mối quan hệ xã hội,
bạn bè của học sinh. Tôi đã cố gắng tìm hiểu học sinh thông qua nhiều biện
pháp. Cụ thể như sau:
Tìm hiểu học sinh qua các tài liệu liên quan: Xem học bạ, sơ yếu lí lịch,
bản tự nhận xét của học sinh, nhận xét của GVCN cấp tiểu học hoặc của
GVCN cũ. Đây là tài liệu đáng tin cậy ban đầu giúp tôi nhận biết và phân loại
học sinh.
Qua điều tra tôi thấy tập thể lớp 6A1 là một tập thể khá đoàn kết và có ý
thức học tập, tuy nhiên kết quả ở năm học trước vẫn chưa hoàn toàn cao so với
lớp (còn13 học sinh đạt trung bình, 1 học sinh yếu), chưa xây dựng được tập
thể lớp tiên tiến, vững mạnh trong các phong trào. Một số em thường xuyên đi
trễ ( Minh Hiếu, anh Sang, Huỳnh Như, Minh Tâm), trốn học đi chơi (Minh
Hiếu) ….
Do vậy tôi tiến hành tìm hiểu học sinh thông qua quan sát trực tiếp:
Quan sát trực tiếp học sinh hằng ngày trong các hoạt động trên lớp, ngoài lớp
để biết hành vi thái độ học sinh. Đây là tài liệu sống, qua đó tôi cố gắng tìm ra
những nét cá tính nhất của từng em. Tôi quan sát lớp chủ nhiệm cả trong giờ ra
chơi xem em nào nghịch thái quá, em nào từ tốn, hiền lành, có khi trên đường

5


vào dạy lớp khác tôi cũng ngang qua lớp chủ nhiệm. Nếu thấy những sai phạm
của học sinh thì phải nhắc nhở ngay.
Có thể tiến hành những thử nghiệm tìm hiểu học sinh. Đây là cách làm
giúp cho người giáo viên chủ nhiệm có thể thu được thông tin về một hay nhiều
vấn đề cần làm sáng tỏ. Những thử nghiệm này là những bài tập tình huống đã
được xây dựng về một vấn đề nào đó để học sinh có dịp bộc lộ mình. Chẳng

hạn có thể đưa ra tình huống: Cô đang rất cần một số em chiều nay tham gia
trang trí lại lớp học cho đẹp mắt hơn; hoặc cho học sinh trả lời nhanh vào phiếu
in sẵn một số câu hỏi về vấn đề định tìm hiểu (ví dụ: tìm hiểu về thái độ của
học sinh đối với cha mẹ và anh chị em trong gia đình bằng những câu hỏi đơn
giản),... Những thử nghiệm nhỏ này có thể áp dụng linh hoạt sao cho phù hợp
với học sinh ở từng vùng dân cư. Kết quả thử nghiệm sẽ giúp giáo viên chủ
nhiệm lớp có thể nắm bắt được thêm những thông tin mới, bổ sung cho những
nhận định của mình về học sinh.
2. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp.
Trên cơ sở nắm được mục tiêu, nhiệm vụ của nhà trường trong năm học,
đặc điểm tình hình lớp, địa phương, cơ sở vật chất của nhà trường, GVCN tiến
hành xây dựng kế hoạch giáo dục đạt kết quả cao cần phải có kế hoạch sát
đúng, phù hợp.
Trong kế hoạch giáo dục phải xác định rõ ràng mục đích, chỉ tiêu phấn
đấu và các biện pháp chính. Đặc biệt chú trọng chiến lược phối hợp giữa các
lực lượng giáo dục khác để đạt mục đích đề ra, cần có phương hướng phát triển
lớp, sự thực hiện tuần tự hợp lí nhằm đi đến mục đích. Kế hoạch phải phát huy
được mặt mạnh, khắc phục được hạn chế của lớp. Biện pháp thực hiện cần thể
hiện tính phong phú, đa dạng. Tuy nhiên các biện pháp đề ra trong kế hoạch chỉ
là “phần cứng”. Trong quá trình thực hiện cần phải vận dụng, điều chỉnh một
cách linh hoạt các biện pháp giáo dục sao cho phù hợp với tình hình thực tế để
công việc đạt hiệu quả cao.
- Xây dựng kế hoạch chủ nghiệm lớp đòi hỏi phải khoa học. Tránh tình
trạng tùy hứng tùy tiện, qua loa. Vì thế xây dựng kế hoạch chủ nhiệm là một
yêu cầu cần thiết để bảo đảm hiệu quả giáo dục học sinh:

6


+ Nắm được kế hoạch, chương trình giáo dục của nhà trường.

+ Nắm bắt tình hình cụ thể của lớp chủ nhiệm từ các thông tin nói trên
giáo viên chủ nhiệm dự kiến kế hoạch, đặt ra các yêu cầu trọng điểm cho từng
giai đoạn. Sau đó, phác thảo kế hoạch chủ nhiệm thông qua các hoạt động cụ
thể theo trình tự thời gian.
+ Sau khi phác thảo kế hoạch, giáo viên chủ nhiệm cần tham khảo ý
kiến đông nghiệp và đội tự quản lớp để thống nhất một số nội dung cần thiết.
- Chỉ đạo tập thể học sinh thực hiện kế hoạch: Giáo viên chủ nhiệm luôn
có sự chỉ đạo tốt để đạt hiệu quả như mong muốn.
+ Phổ biến rõ công tác cho tập thể lớp, thống nhất quyết tâm thực hiện
tốt kế hoạch, biến kế hoạch thành chương trình hành động cụ thể.
- Chuẩn bị các điều kiện vật chất và kỹ thuật để thực hiện các hoạt động.
- Phối hợp với đội ngũ cán bộ tự quản thực hiện và điều hành công việc
quản lý lớp.
- Theo dõi kiểm tra và điều chỉnh hoạt động để các hoạt động đi đúng
hướng.
- Kết thúc một công việc cần tổng kết đánh giá phân tích ưu điểm và hạn
chế rút kinh nghiệm.
- Có sự khuyến khích tập thể hay cá nhân tốt, phê bình các cá nhân thiếu
tích cực, thiếu cố gắng.
- Triển khai các hoạt động tiếp theo.
Trong kế hoạch chủ nhiệm cần đặt ra các yêu cầu ngày càng cao nhưng
vừa sức với học sinh để kích thích sự tiến bộ không ngừng.
Giáo viên chủ nhiệm khi lập kế hoạch phải đưa ra được chỉ tiêu cụ thể
trong năm học.
Ví dụ: Đối với lớp tôi chủ nhiệm, tôi đã đưa ra chỉ tiêu như sau:
+ Đạo đức loại khá trở lên đạt 100% (trong đó tốt 60%).
+ Học lực đạt trung bình trở lên 100% (trong đó: khá 35%, giỏi 10%).
+ Đạt lớp tiên tiến xuất sắc, Chi đội vững mạnh.
+ Hoàn thành và tham gia đầy đủ, đạt kết quả xuất sắc trong tất cả các
hoạt động được giao.

7


Với việc lập kế hoạch cho công tác chủ nhiệm như trong năm học qua,
lớp tôi chủ nhiệm đã hoàn thành tốt, đúng thời gian quy định và đạt được nhiều
thành tích cao.
3. Phát huy tính tự giác, khả năng tự quản của học sinh
Công việc này yêu cầu GVCN phải thường xuyên đến lớp vào đầu buổi
học, giữa các tiết và cuối buổi học. Để rèn cho học sinh tính tổ chức kỷ luật,
phải giúp các em nhận thức đúng vấn đề, trên cơ sở đó các em sẽ thực hiện một
cách tự giác. Xây dựng dựng đội ngũ tự quản là nền tảng cho công tác chủ
nhiệm và cũng là một việc làm quan trọng và khó khăn đối với giáo viên chủ
nhiệm.
Đầu tiên giáo viên chủ nhiệm cần xác định được tiêu chuẩn của cán bộ
lớp:
+ Có ý thức tổ chức kỷ luật tốt, có khả năng gương mẫu.
+ Tính tình thẳng thắn, giám đấu tranh, giám phê bình.
+ Năng nổ hoạt động và sẵn sàng hoạt động.
+ Có khả năng học tập tốt: Từ khá trở lên.
+ Được tập thể lớp tín nhiệm.
+ Có hoàn cảnh gia đình thuận lợi.
Để xây dựng đội ngũ cán bộ lớp tốt cần tìm hiểu thông qua giáo viên
chủ nhiệm cũ, bạn bè trong lớp, quan sát sự hoạt động của các em khi ra chơi
hoặc giao một số công việc.
Khi đã tìm được đội ngũ cán bộ lớp, giáo viên chủ nhiệm cần bồi dưỡng
cho các em có ý thức trách nhiệm cao đối với lớp, phục vụ tập thể lớp, biết phê
bình và tự phê bình. Bồi dưỡng cho các em có phương pháp quản lý lớp.
Mỗi tháng họp một lần để tổng kết rút kinh nghiệm, giao kế hoạch
nhiệm vụ tháng tới, lập sổ theo dõi. Mỗi tuần giao ban một lần vào thứ 6 để thứ

7 có số liệu sinh hoạt và khen, chê kịp thời.
Trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ lớp, giáo viên chủ nhiệm cũng cần
chú ý chọn đúng nguồn, tránh việc thay cán bộ lớp, không phó mặc việc lớp
cho đội ngũ cán bộ lớp.

8


Cụ thể trong năm học qua nhờ việc chọn được đội ngũ cán bộ lớp: Lớp
trưởng em Quyên, lớp phó học tập em Linh, lớp phó lao động em khanh; Cán
sự toán em Tin... Nhờ đó tôi đã rất dễ dàng trong công tác chủ nhiệm, nhiều
khi giáo viên chủ nhiệm do một số lý do nào đó không trực tiếp quản lý đôn
đốc các em nhưng các em vẫn hoàn thành tốt công việc học tập và rèn luyện.
Đúng vậy quản lý lớp việc này phải dựa vào ban cán sự lớp và Ban chỉ
huy chi đội. Điều quan trọng là phải chọn được những học sinh nhiệt tình và có
năng lực công tác. Song dù có năng lực tốt thế nào thì các em vẫn đang ở lứa
tuổi học trò, do đó GVCN phải giáo dục cho học sinh ý thức được đầy đủ vai
trò, nhiệm vụ của người cán bộ lớp để các em thực sự có trách nhiệm, và nâng
cao tinh thần trách nhiệm đối với công tác được giao.
Khi xây dựng đội ngũ tự quản cần xuất phát từ đặc điểm, nhiệm vụ từng
năm học và tính chất phát triển của tập thể học sinh. Nhiều GVCN chỉ căn cứ
vào một số tiêu chuẩn cán bộ lớp như học giỏi, đạo đức tốt, rất ít GVCN dựa
vào đặc điểm của quá trình phát triển của tập thể để xây dựng cấu trúc đội ngũ
tự quản. Nên căn cứ vào 3 giai đoạn phát triển của tập thể lớp mà lựa chọn đội
ngũ tự quản. Ví dụ: ở giai đoạn đầu (tập thể mới hình thành) rất cần có một lớp
trưởng (thủ lĩnh) biết hi sinh, có uy tín, biết quan tâm đến người khác, gương
mẫu, biết cảm hoá các bạn..., không nhất thiết phải là học sinh học giỏi nhất
lớp. Nhưng sang giai đoạn 2 và 3 (khi tập thể đã phát triển) rất cần có “thủ
lĩnh” năng động, sáng tạo, luôn tìm tòi nội dung, phương pháp, hình thức tổ
chức hoạt động mọi mặt để cuốn hút các bạn. Giáo viên chủ nhiệm nên lấy hoạt

động chiều sâu của nội dung học tập, hoạt động ngoại khoá, văn hoá xã hội làm
phương tiện giáo dục tập thể, rèn luyện năng lực tự quản, thái độ, tình cảm và
hành vi của học sinh.
Để phát huy vai trò cố vấn, GVCN cần có năng lực dự báo chính xác
khả năng của học sinh trong lớp, biết khêu gợi tiềm năng sáng tạo của các em
trong việc đề xuất các nội dung hoạt động, xây dựng kế hoạch hoạt động toàn
diện phù hợp với nhiệm vụ và điều kiện của mỗi tháng, mỗi học kì của từng
năm học. Giáo viên chủ nhiệm chỉ là người giúp học sinh tự tổ chức các hoạt
động đã được kế hoạch hoá. Điều đó không có nghĩa là GVCN khoán trắng,

9


đứng ngoài hoạt động của tập thể lớp học mà nên cùng hoạt động, điều chỉnh
hoạt động, kịp thời giúp các em tháo gỡ những khó khăn trong quá trình hoạt
động.
Ngoài ra cần tạo hứng thú trong công việc, tạo sự đoàn kết nhất trí cao
trong ban cán sự để làm sao các em cũng phải biết làm việc “hết mình”, biết
phấn đấu vì tập thể và biết tự giác, chủ động điều hành lớp ngay cả khi không
có giáo viên chủ nhiệm. Sử dụng phiếu giao việc cũng là một hình thức tạo cho
học sinh phát huy tính tự giác, tự quản, tinh thần trách nhiệm trong công việc.
Trên cơ sở được giao việc học sinh phải tự lập kế hoạch và giáo viên chủ
nhiệm hẹn thời gian để duyệt. Nhìn chung được giao việc và nhất là được thầy
cô tin tưởng, phát huy tính dân chủ và tự quản các em rất phấn khởi và tất
nhiên phải rút kinh nghiệm, khen chê kịp thời (trong một năm học, ban cán sự
ít nhất được động viên, khen thưởng hai lần vào dịp sơ kết học kỳ I và tổng kết
năm học).
4. Giáo dục học sinh cá biệt.
Trong một lớp học bao giờ cũng có học sinh ngoan ngoãn, học sinh
nghịch ngợm, cá biệt. Do đó tìm hiểu nắm vững từng đối tượng học sinh sẽ

giúp GVCN có biện pháp giáo dục tốt sẽ là động lực để xây dựng được tập thể
lớp vững mạnh.
+ Giáo viên chủ nhiệm phải tìm hiểu lý lịch, tính cách học sinh, tìm hiểu
điểm yếu của học sinh.
+ Kết hợp với giáo viên bộ môn, nhà trường, gia đình.
+ Giáo viên chủ nhiệm không được nóng vội, uốn nắn dần, khi đưa ra
tập thể lớp không nói nhiều, khi gặp riêng không được chì trích mà nhẹ nhàng
tâm sự và phân tích.
+ Giao cho học sinh cá biệt một số việc và sau đó phải động viên
khuyến khích kịp thời những việc em làm tốt.
+ Lập kế hoạch cho cán sự lớp để thành lập các đôi bạn cùng tiến.
+ Luôn thông báo kịp thời các thông tin về học sinh với gia đình và
ngược lại.

10


Như vậy đối với những học sinh ngoan, có ý thức thì chỉ cần nhắc nhở
chung. Nhưng đối với những học sinh có cá tính, có hoàn cảnh khó khăn thì lại
phải vừa nghiêm khắc khi xử lý những sai phạm của các em, vừa phải tình cảm,
động viên, thậm chí phải dỗ dành. Giáo dục những học sinh cá biệt điều quan
trọng là phải tạo được mối quan hệ gần gũi, cảm thông giữa thầy và trò. Muốn
vậy GVCN không chỉ đứng ở cương vị người thầy mà phải biết nhập vai, biết
lắng nghe các em nói, tìm hiểu tâm tư của các em, tạo cho các em có cảm giác
mình được chia sẻ, cảm thông, được giúp đỡ thì các em sẽ tự giác sửa chữa
khuyết điểm, tự giác phấn đấu hơn. Có những học sinh khi mắc khuyết điểm đã
nói với bạn bè rằng: không sợ bị kỷ luật, bị phạt mà chỉ sợ làm ảnh hưởng đến
thành tích thi đua của lớp, sợ làm cô giáo buồn…
Có em học sinh đầu năm học thường xuyên đi học muộn, nhiều hôm
không vào được trường lại ra quán Internet. Tôi đã sắp xếp thời gian đến thăm

gia đình học sinh này, mới hay em ở với ông bà ngoại ( cha mẹ ly hôn, cha có
vợ khác). Vì ít được quan tâm nên em cũng sao nhãng chuyện học hành. Được
cô giáo đến thăm nhà, động viên nên em tiến bộ rất nhanh, chấm dứt hiện
tượng đi học muộn và tham gia rất tích cực vào các hoạt động của lớp.
Qua những trường hợp cụ thể vừa nêu, tôi thấy việc sắp xếp thời gian
đến thăm gia đình học sinh (đặc biệt là những học sinh cá biệt) cũng đem lại
nhiều hiệu quả trong công tác chủ nhiệm.
Ngoài ra, để tạo không khí cởi mở trong tập thể lớp và cũng là để giúp
cho mình hiểu học sinh hơn, tôi thường động viên các em ghi nhật ký lớp hằng
ngày. Thi thoảng tôi lại cho học sinh viết cảm nhận về lớp mình. Có những
điều thường ngày có khi khó nói ra được, nhưng khi viết cảm nhận hoặc ghi
nhật kí lớp các em lại có dịp để giãi bày. Qua những bài cảm nhận và những
trang nhật ký lớp, thầy trò, bạn bè hiểu nhiều về nhau hơn và đương nhiên tập
thể lớp ngày càng thêm gắn bó.
5. Tổ Chức tốt giờ sinh hoạt lớp.
Giáo viên chủ nhiệm nhất thiết phải dự giờ sinh hoạt lớp và xem trước
kế hoạch sinh hoạt lớp của lớp trưởng và các tổ, giáo viên chủ nhiệm lên một
kế hoạch sinh hoạt riêng cho mình. Khi dự sinh hoạt lớp dưới sự điều khiển

11


riêng của lớp trưởng, giáo viên chủ nhiệm cần so sánh các số liệu với tuần
trước, khen chê phải hợp lý, nhẹ nhàng để cho các em chấp nhận, không được
chì trích.
- Lớp trưởng điều khiển tiết sinh hoạt: Nhận xét tuần đọc kế hoạch tuần
tới.
- Giáo viên chủ nhiệm là người dự, góp ý kiến, nhận xét cuối buổi.
- Các tổ trưởng lần lượt thông báo kết quả theo dõi và xếp loại của tổ,
thành viên trong tổ nêu ý kiến.

- Cờ đỏ nhận xét, đọc kế hoạch đội, đoàn.
- Giáo viên chủ nhiệm nhận xét, khen chê kịp thời, đưa ra ý kiến, nêu kế
hoạch tuần tới.
- Thư ký ghi biên bản: Giáo viên chủ nhiệm, lớp trưởng ký xác nhận
Tuy nhiên cách thức tổ chức các giờ sinh hoạt trên lớp cũng nên linh
hoạt. Giờ sinh hoạt lớp không nên chỉ kiểm điểm học sinh, hoặc có kiểm điểm
thì cũng không nên máy móc. Đôi khi có thể biến giờ sinh hoạt thành những
hội thảo nhỏ với những chủ đề phù hợp với học đường như: chọn nghề cho
tương lai, sự lạc quan trong cuộc sống, những mơ ước tuổi trẻ, làm thế nào để
sống đẹp mỗi ngày, văn minh trong cách tặng quà,... Có thể thay những lời phê
bình gay gắt bằng một câu chuyện nào đó. Chẳng hạn:
Để nhắc nhở các em việc đi học đầy đủ, nghỉ học phải viết giấy xin phép
tôi kể câu chuyện Bác Hồ khi đã làm Chủ tịch nước, một lần phải đi công tác
nước ngoài, Bác đã viết giấy xin phép nghỉ kỳ họp Quốc hội, hoặc Bác viết đơn
xin ứng cử Đại biểu Quốc hội. Kết quả là những lớp tôi được phân công chủ
nhiệm học sinh rất hạn chế nghỉ học và hầu như không có hiện tượng học sinh
nghỉ học không xin phép.
Như vậy không kiểm điểm mà lại hoá ra kiểm điểm nhưng giờ sinh hoạt
rõ ràng đỡ căng thẳng hơn và lại có hiệu quả.
6. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
Kĩ năng sống của con người nói chung đó là sự tự ý thức vai trò trách
nhiệm của bản thân mình trong việc ứng xử với mọi người xung quanh và môi
trường tự nhiên trong đó con người đang tồn tại. Từ những ngày học đầu tiên ở

12


trường học sinh đã được bồi dưỡng cả hai mặt đức và tài. Sự phát triển của mỗi
người nói chung và học sinh nói riêng được hình thành thông qua việc tiếp thu
tri thức hằng ngày trong cuộc sống như kĩ năng làm việc hợp tác, kĩ năng giao

tiếp, kĩ năng thích nghi, kĩ năng xử lí tình huống, kĩ năng giữ gìn bảo vệ môi
trường… Những kĩ năng này không chỉ đòi hỏi cho một giai đoạn nào đó mà
nó cần thiết cho cả đời người đặc biệt là chuỗi ngày đi học. Khẩu hiệu “Mỗi
ngày đến trường là một ngày vui”xuất hiện ở các trường cũng vì lẽ đó. Kĩ năng
sống được biểu hiện đa dạng tuỳ từng người, từng sự việc và từng hoàn cảnh cụ
thể. Nhưng dù trong trường hợp nào, đối với ai thì kĩ năng sống nhất thiết phải
vươn tới chân lý tốt đẹp: nhân ái, vị tha, bản lĩnh tự tin, khiêm tốn, văn minh
lịch sự, dám nghĩ dám làm, hoà đồng và tôn trọng người khác. Thực tiễn ngày
nay cho thấy đôi khi kiến thức uyên bác, học vị cao lại không làm nên sự thành
đạt của con người bằng chính kĩ năng sống của họ. Cuộc sống ngày càng phát
triển, đất nước đang hội nhập với thế giới, cơ hội có được vị trí trong xã hội và
khẳng định bản thân của người lao động đang rộng mở, nhưng số lượng người
thất nghiệp vẫn không ngừng gia tăng. Một trong những nguyên nhân quan
trọng là do họ chưa được trang bị những kĩ năng sống cơ bản của một người
lao động. Chính vì vậy, kĩ năng sống cần được mỗi người chúng ta rèn luyện
ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Trong bốn trụ cột của giáo dục được
Unesco nêu ra là “học để biết, học để làm việc, học để làm người, học để cùng
chung sống” đã có ba nội dung hàm chứa các yêu cầu kĩ năng sống. Điều này
càng khẳng định hơn nữa tầm quan trọng và cần thiết của nhà trường trong việc
giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Đành rằng hình thành kĩ năng sống phải
qua cả trường học và trường đời nhưng trường học vẫn giữ vị trí nền móng vì
hầu hết mọi người đều được đi học, và nội dung học ở trường phổ thông gồm
nhiều lĩnh vực tự nhiên, xã hội cùng nhiều bài học về lối sống tốt đẹp của
những bậc tiền nhân mà học sinh cần học tập noi theo.
Có thể tiến hành giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp chủ nhiệm bằng
các hình thức như:
+ Tổ chức các hoạt động tập thể, ngoại khoá để các em được tham gia
vào hoạt động thực tiễn của cuộc sống, tạo cơ hội bộc lộ chân thật những suy

13

nghĩ, tình cảm, hành vi trong công việc, chia sẻ những khó khăn và niềm vui
cũng như hoàn thiện dần dần các kĩ năng thực hành một cách tự nhiên. Từ đây,
tính ích kỷ cá nhân, ngại khó, vụng về, rụt rè sợ sệt sẽ nhường chỗ cho lòng
bao dung, sự tự tin, dũng cảm, tháo vát, nhanh nhẹn, khéo léo, tinh tế, hoà đồng
và thân thiện. Nội dung hoạt động cũng khá đa dạng như: hội trại, thể thao, văn
nghệ, tham quan bảo tàng và danh lam thắng cảnh; chăm sóc di tích cách mạng,
văn hoá lịch sử; trò chơi tập thể, câu lạc bộ xanh; thi phòng tránh tai nạn giao
thông, diễn thuyết tranh luận về bảo vệ môi trường, quyền trẻ em, xử lý tình
huống khẩn cấp… Có thể tổ chức theo lớp, khối, toàn trường hoặc từng nhóm
nhỏ từ 10 - 15 em và chú ý xác định rõ kĩ năng sống cần đạt được cho học sinh
sau mỗi hoạt động. Nên để cho học sinh viết lại, nói lại những điều mà các em
cảm thấy thú vị và bổ ích nhất.
+ Một hình thức nữa để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh đó là thông
qua hoạt động dạy học trên lớp. Trong mỗi tiết dạy, ngoài yêu cầu về kiến thức
thì yêu cầu về kĩ năng và thái độ luôn được đặt ra và đó cũng chính là yêu cầu
về giáo dục kĩ năng sống. Do vậy, trong các giờ lên lớp tôi đều có sự liên hệ
với thực tế cuộc sống của học sinh ở cả hai mặt tích cực và hạn chế. Tuỳ theo
bài học mà hình thành những kĩ năng tích hợp cho học sinh như kĩ năng đặt câu
hỏi và trả lời, kĩ năng trình bày, kĩ năng phân tích tổng hợp, kĩ năng ra quyết
định, kĩ năng xử lý tình huống, kĩ năng tự học, kĩ năng làm việc hợp tác (còn
gọi là hợp tác nhóm hay hoạt động nhóm)… Trong đó, kĩ năng làm việc hợp
tác cần được đặc biệt quan tâm vì đây là kĩ năng sống mang tính thời đại, nó
thể hiện cách làm việc theo cơ chế phân công hợp tác, tôn trọng quyền và lợi
ích của từng thành viên và cùng nhau phát triển. Qua sự tổ chức hướng dẫn của
giáo viên, học sinh được chia thành các nhóm. Mỗi em được phân công đảm
trách một công việc của nhóm (nhóm trưởng, thư ký, theo dõi thời gian, động
viên phát biểu, trình bày trước lớp). Tất cả thành viên trong nhóm được trình
bày suy nghĩ của cá nhân nhưng cũng phải tôn trọng ý kiến người khác và chấp

nhận sự thống nhất chung của nhóm. Mỗi nhóm sẽ cùng nhau thảo luận để giải
quyết một nội dung khó của bài học mà chỉ với mỗi cá nhân có thể không tìm
được lời giải đáp.

14


+ Ở tiết sinh hoạt lớp, giáo viên cần tạo điều kiện để các em tự đánh giá
nhận xét về bản thân và lớp của mình. Các em có thể trình bày ý kiến về những
việc làm tốt và chưa tốt; cùng nhau xây dựng nội quy của lớp; thiết kế, đề xuất
các việc làm, hoạt động hằng tháng và cả năm học.
+ Chức vụ lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, tổ phó nên được thay đổi theo
tháng hoặc học kỳ để nhiều em được làm quen với kỹ năng điều hành, quản lý
công việc đồng thời ngăn ngừa cách sống tự kiêu, độc đoán có thể xảy ra ngay
từ tuổi học đường.
+ Xây dựng các quy tắc ứng xử với môi trường như giữ gìn vệ sinh
trường lớp, bảo vệ môi trường sống, rèn luyện và bảo vệ sức khoẻ, tiết kiệm
năng lượng, phòng chống tai nạn thương tích. Bên cạnh đó, cần chú ý xây dựng
cảnh quan trường lớp với những hình ảnh mang tính giáo dục và thẩm mỹ,
những lời hay ý đẹp như “Bảo vệ môi trường là bảo vệ chính cuộc sống của
chúng ta”, “Mỗi lần giao tiếp là mỗi lần bạn thể hiện mình”, “Bạn có thể vấp
ngã, điều quan trọng là bạn phải đứng lên”...
+ Ngoài ra, cần tạo cơ hội cho các em được bày tỏ ý kiến của mình đối
với thầy cô giáo và nhà trường qua việc thực hiện “Hộp thư những điều em
muốn nói” và tổ chúc tư vấn cho học sinh. Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh
phải thông qua việc làm cụ thể và sự chủ động cao của các em.
- Cách rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh phải từ dễ đến khó. Chẳng
hạn khi học sinh mới vào lớp, trong mục cùng góp ý trong giờ sinh hoạt, tôi
yêu cầu học sinh “Em hãy nói vài ý kiến của mình về những vi phạm của các
bạn trong tuần vừa qua”. Ban đầu, các em còn nói năng lí nhí, mắt không dám

nhìn thẳng, gương mặt căng thẳng. Nhưng sau vài lần, các em không còn
những cái nhìn ái ngại, trở nên dạn dĩ hơn, cảm thấy tự tin và câu nói chắc gọn,
cộng thêm một môi trường giáo dục thân thiện hoà đồng, cho phép các em tiến
đến gần và hoà nhập với nhau, sau đó là những điều khác như đóng góp ý kiến
cho tập thể, ý tưởng độc đáo cho các hoạt động của lớp phong phú hơn, hiệu
quả hơn và đặc biệt kỹ năng làm việc nhóm, các em được trang bị lý thuyết cụ
thể, rồi thực hành để hiểu. Với kỹ năng làm việc nhóm, các em được tập làm
việc để biết cách hợp tác và chấp nhận lẫn nhau trong mọi hoàn cảnh. Mục đích

15


quan trọng nhất là giúp các em tự tin hơn, tự lập hơn trong cuộc sống, đây là
điều rất cần thiết trong cuộc sống của các em sau này.
Kết hợp với Đội thiếu niên, Đoàn thanh niên:
Giáo viên chủ nhiệm phải nắm bắt được kế hoạch của nhà trường,Đội
thiếu niên, Đoàn thanh niên để phối hợp và phổ biến kịp thời đến học sinh.
Thường xuyên động viên, đôn đốc nhắc nhở các em tham gia tốt các hoạt đông
đoàn thể, phong trào thi đua do đoàn thể phát động. Trên cơ sở đó, lớp lại đề ra
các hình thức thi đua giữa các tổ, nhóm và các cá nhân. Kết thúc mỗi đợt thi
đua lại chọn ra những tập thể (tổ, nhóm) và các cá nhân xuất sắc để biểu dương
khen thưởng. Để tạo hứng thú cho học sinh trong việc xây dựng bài học ở trên
lớp, tôi gợi ý các em tính điểm thi đua cho mỗi lượt phát biểu. Kết quả nhiều
giờ học diễn ra sôi nổi và có chất lượng, giáo viên dạy rất phấn khởi.
Trong năm học qua, lớp 6A1 đã tham gia “ áo trắng tặng bạn”, hoàn
thành và đạt vượt chỉ tiêu về kế hoạch nhỏ, tham gia ủng hộ bạn nghèo. Tham
gia và đạt giải cao trong các đợt thi văn nghệ chào mừng ngày 20/11, 8/3, 26/3.
8. Phối hợp các lực lượng giáo dục khác.
- Phối hợp với Ban giám hiệu nhà trường: Giáo viên chủ nhiệm là cầu
nối giữa hiệu trưởng với học sinh, truyền đạt chủ trương chính sách của ngành,

nội quy của nhà trường đến học sinh không phải bằng mệnh lệnh mà bằng sự
thuyết phục cảm hoá, gương mẫu của bản thân mình. Bên cạnh đó GVCN phát
hiện kịp thời các hành vi xấu của học sinh, đề nghị nhà trường xét kỷ luật
nghiêm khắc nhằm ngăn chặn hành vi xấu khác có thể xẩy ra tiếp.
- Phối hợp với giáo viên bộ môn: Biết lắng nghe những nhận xét của
giáo viên bộ môn thậm chí là những phê phán cá nhân, tập thể lớp mình sau đó
chọn lọc, phân tích thông tin để phối hợp tác động giáo dục cùng chiều, khắc
phục khó khăn, vướng mắc của học sinh trong quá trình học tập, đề đạt nguyện
vọng của học sinh với giáo viên bộ môn để nâng cao chất lượng giáo dục. Phối
hợp với các giáo viên khác để dạy học có hiệu quả ở lớp chủ nhiệm. Đề xuất
các ý kiến của tập thể học sinh về công tác dạy và học với giáo viên có liên
quan.

16


Cụ thể do thường xuyên kết hợp được với giáo viên bộ môn nắm được
toàn diện về học sinh. Từ đó đưa ra biện pháp giáo dục, trong năm qua tôi đã
giúp cho các học sinh như em: Hiếu, Tâm, sang ,... từ học lực yếu lên học lực
trung bình và khá vào cuối năm, có ý thức đạo đức tốt.
Đối với tập thể lớp thì các em luôn chuẩn bị bài cũ ở nhà, làm bài tập về
nhà đầy đủ, hăng hái phát biểu ý kiến. Cuối năm đã đạt được kết quả cao về
học tập và rèn luyện.
- Phối hợp với cha mẹ học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm và cha mẹ học sinh phải thống nhất được phương
hướng phấn đấu của lớp đặt trong kế hoạch chung của nhà trường, đặc biệt là
thống nhất được các biện pháp thực hiện. Đây là điều kiện đầu tiên để giáo viên
chủ nhiệm có được sự ủng hộ của phụ huynh trong công tác tổ chức lớp học.
Đặc biệt với những học sinh vi phạm nội quy của trường, lớp, tuỳ theo mức độ
vi phạm GVCN thông báo với phụ huynh bằng văn bản (giấy thông báo), bằng

điện thoại hoặc trực tiếp gặp để thống nhất biện pháp giáo dục. Trong thực tế
biện pháp này tôi và nhiều giáo viên đã làm và có hiệu quả: học sinh tiến bộ và
phụ huynh cũng cảm thấy thoải mái mỗi khi được mời đến gặp.
+ Tổ chức và thực hiện tốt các kỳ họp phụ huynh học sinh do nhà trường
đề ra.
+ Đi thăm và trao đổi trực tiếp với gia đình học sinh khi cần thiết.
+ Mời phụ huynh học sinh đến trường để trao đổi về việc giáo dục học
sinh khi có những hiện tượng bất thường và khẩn cấp.
+ Liên hệ thường xuyên với Ban đại diên cha mẹ học sinh để tích cực
hoá các hoạt động của hội phụ huynh học sinh trong công tác giáo dục.
+ Mỗi tháng mời bác trưởng Ban đại diên cha mẹ học sinh lớp dự buổi
sinh hoạt lớp vào tuần cuối cùng của tháng.
+ Thiết lập mối quan hệ giữa nhà trường và gia đình qua sổ liên lạc.
Do vậy trong năm qua tôi luôn nắm bắt được tình hình cụ thể của từng
học sinh và ngược lại gia đình cũng thường xuyên biết được kết quả học tập
của con em mình. Không còn hiện tương học sinh bỏ học, đi học không đúng
giờ.

17


Ví dụ: Như em Hiếu không còn nói dối bố mẹ đến trường đi học để đi
chơi, không bỏ học. Phụ huynh của HieeusSang đã quan tâm đến việc học của
con mình hơn...
- Nhìn chung nếu biết kết hợp các lực lượng giáo dục, chắc chắn công
tác chủ nhiệm sẽ đạt hiệu quả cao.
III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.
Trong năm học 2016-2017 với các biện pháp nhằm xây dựng tập thể lớp
vững mạnh trong công tác chủ nhiệm, tôi đã đạt được một số kết quả sau đây:
- Tập thể 6A1 luôn là lớp đạt yêu cầu trong mọi hoạt đông của trường.

Kết thúc học kỳ 1, cuối học kì I2016-2017 được xếp hạng 2.
- Chi đội vững mạnh.
- Tham gia và đạt thành tích tốt chào mừng ngày 20/11
- Tập thể lớp 6A1 luôn là một tập thể lớp đoàn kết, vững mạnh, luôn
giúp đỡ và thi đua trong học tập cũng như trong các hoạt động khác.
IV. KẾT LUẬN, BÀI HỌC KINH NGHIỆM.
Nhìn chung biện pháp để làm tốt công tác chủ nhiệm thì nhiều, tuỳ theo
đặc điểm tình hình của mỗi lớp, giáo viên chủ nhiệm có thể tìm cho mình
những biện pháp thích hợp, không nên áp dụng rập khuôn máy móc bất kỳ một
phương pháp tiên tiến nào bởi lẽ sản phẩm đây chính là “con người.” Tuy
nhiên điều cơ bản nhất là giáo viên chủ nghiệm phải tạo được uy tín với học
sinh và đồng nghiệp về năng lực chuyên môn và tư cách đạo đức, tác phong
công việc. Chỉ có thể trở thành GVCN tốt khi thực sự là một tấm gương mẫu
mực trong cuộc sống, giải quyết tốt các mối quan hệ không chỉ đối với học sinh
lớp chủ nhiệm mà còn với gia đình, đồng nghiệp, với mọi người ở nơi cư trú.
Có thể thấy mọi cử chỉ, cách ăn mặc, nói năng, đi đứng, thái độ biểu hiện của
GVCN đối với mọi hiện tượng xã hội lúc có mặt học sinh hay không có mặt
học sinh đều có ảnh hưởng đến nhân cách học sinh lớp chủ nhiệm.
Xây dựng tập thể lớp vững mạnh là hết sức phong phú và phức tạp. Đòi
hỏi ngoài những phẩm chất và năng lực của mọi giáo viên bình thường khác,
giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải có lòng nhiệt tình, yêu nghề, yêu trẻ sâu sắc,

18


chấp nhận gian khó và rèn luyện năng lực hoạt động xã hội, đoàn thể, chính
trị,... để làm tốt công tác chủ nhiệm của mình.
Trong công tác này giáo viên chủ nhiệm không nên nóng vội, áp đặt, mà
cần có lòng kiên nhẫn, có nghệ thuật giao tiếp với học sinh, luôn đặt quyền lợi
của học sinh lên trên hết, giành nhiều thời gian và tâm sức thì khi đó công tác

chủ nhiệm sẽ không còn khó khăn phức tạp mà sẽ là niềm vui cho mỗi giáo
viên khi đến trường.
Có thể nói vai trò, chức năng và nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm được
thể hiện bằng sơ đồ sau:
Trên đây là một số biện pháp nhằm xây dựng tập thể lớp vững mạnh
trong công tác chủ nhiệm mà tôi đã sử dụng và đạt được kết quả rất tốt sau
nhiều năm làm công tác chủ nhiệm. Tôi đưa ra đây để đồng nghiệp và bạn đọc
cùng tham khảo. Dù đã cố gắng rất nhiều nhưng chắc chắn không thể tránh
khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của cấp trên,
đồng nghiệp, các bạn đọc để tôi có dịp bổ sung, sửa chữa và tích luỹ thêm được
nhiều kinh nghiệm hay.
Người viết

Trương Thị Đan Phượng

19


NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC



………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………

.

20


TÀI LIỆU KHAM KHẢO
1. Lý luận quản lý giáo dục và phương pháp nghiên cứu khoa học giáo
dục trường THCS - tập 2 - trường cán bộ quản lý giáo dục TP. Hồ Chí Minh
năm 2003
2.

Chỉ thị 40/CT-BGD ĐT và kế hoạch của Sở Giáo dục, Thành phố

Cần thơ về triển khai phong trào thi đua “ Xây dựng trường học than thiện, học
sinh tích cực” giai đoạn 2008-2013;
3.

Quyết định số 40/2006/QĐ - BGDĐT về việc ban hành quy chế

đánh giá xếp loại học sinh THCS và học sinh THPT,
21


4. Thông tư 58/2011/TT-BGD ĐT, ban hành quy chế đánh giá, xêps loại
học sinh THCS và THP
5.Thông tư 12/2011/TT BGD ĐT ngày 28/03/2011 của Bộ trưởng Bộ
giáo dục và Đào tạo, ban hành Điều lệ Trường THCS, THPT và trường phổ
thong có nhiều cấp học;
6.

Giáo viên chủ nhiệm trường phổ thông: Sứ mệnh hình thành phát

triển nhân cách toàn vẹn của thế hệ trẻ, của PGS.TS Đặng Quốc Bảo(Theo
Giáo dục Thủ đô số 9 – tháng 9/2010 )
7.

Tham khảo một số tư liệu, kinh nghiệm của bạn đồng nghiệp gần

xa, đăng trên báo Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh, diễn đàn ngành Giáo dụcĐào tạo TP HCM

22


MỤC LỤC
I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài............................................................................. .
2. Cơ sở lý luận................................................................................... .....
3. Thực trạng công tác giáo viên chủ nhiệm lớp hiện nay........................
.

4. Giới hạn của đề tài...........................................................................
II.Giải pháp thực hiện ..........................................................................
1. Tìm hiểu và nắm chắc đối tượng ......................................................
2. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp ...................................................
3. Phát huy tính tự giác, khả năng tự quản của học sinh ........................
4. Giáo dục học sinh cá biệt ................................................................
5. Tổ chức tốt giờ sinh hoạt lớp ...........................................................
6. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ...............................................
7. Kết hợp với Đội thiêú niên, Đoàn thanh niên .....................................
8. Phối hợp với các lực lương giáo dục khác ........................................

III. Kết quả đạt được.............................................................................
IV.Kết luận, bài học kinh nghiệm..........................................................
*Tài liệu tham khảo, mục luc ..............................................................
* Mục luc .............................................................................................

23