Một số biện pháp nâng cao hành vi có văn hóa cho trẻ 3-4 tuổi trong trường
Mầm non
A. MỞ ĐẦU
Từ xưa đến nay, hành vi văn minh được coi là biểu hiện tốt đẹp của mỗi dân
tộc. Ngay từ khi dựng nước, các vua Hùng đã cùng “tắm chung một dòng sông,
uống chung một nguồn nước” với người dân. Các nhà Nho xưa đặt chữ “lễ” - điểm
chính yếu trong hành vi văn minh lên hàng đầu trong năm phẩm chất cơ bản của
con người là “nhân, lễ, nghĩa, trí, tín”.
Đất nước ta đang trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bước vào
công cuộc toàn cầu hóa về mọi mặt (chính trị, kinh tế, văn hóa...) nên hành vi văn
minh của con người ngày càng trở nên quan trọng, giáo dục hành vi văn minh càng
trở nên cấp thiết. Giáo dục hành vi văn minh sẽ góp phần tích cực vào việc giữ gìn
bản sắc tốt đẹp và xây dựng lối sống văn hóa, bất kỳ ai, bất kỳ lĩnh vực nào cũng
rất cần phải quan tâm và không ngừng hoàn thiện.
Để đáp ứng yêu cầu của thời đại, ngành giáo dục cần phải xây dựng mục
đích yêu cầu, nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục phù hợp và cụ thể nhằm
xây dựng nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa. Mục tiêu chăm sóc, giáo dục
trẻ mầm non là “Phát triển một số giá trị, nét tính cách, phẩm chất cần thiết phù
hợp với lứa tuổi như mạnh dạn, tự tin, độc lập, sáng tạo, dễ hòa nhập, chia sẽ...
Hình thành nếp sống văn minh, có hành vi ứng xử, giao tiếp theo quy tắc, chuẩn
mực, phù hợp với lứa tuổi...”. Do đó, đây là cấp học nền tảng trong việc giáo dục
nhân cách con người phát triển toàn diện nói chung và giáo dục hành vi văn minh
cho trẻ nói riêng. Các nhà tâm lý học Mác xít đã khẳng định rằng những gì được
hình thành ở lứa tuổi mầm non sẽ ảnh hưởng, chi phối mạnh mẽ đến sự phát triển
nhân cách của con người ở giai đoạn tiếp theo. Điều này chứng tỏ việc giáo dục
hành vi văn minh cho trẻ ngay từ độ tuổi mầm non là rất cần thiết, đặc biệt là trẻ 34 tuổi. Bên cạnh đó, hành vi văn minh của trẻ được hình thành như một dòng chảy
theo định hướng của người lớn, cho nên với tư cách là người tổ chức, hướng dẫn
hoạt động giáo dục, nhà giáo dục cần phải nhìn nhận đầy đủ vê những vấn đề liên
quan đến giáo dục hành vi văn minh cho trẻ.
B. NỘI DUNG
I.CƠ SỞ KHOA HỌC
Mỗi giai đoạn lịch sử phát triển xã hội và trong từng xã hội cụ thể có mục
tiêu, nội dung, chương trình, phương pháp, hình thức giáo dục riêng nhằm xây
dựng nhân cách toàn diện cho thế hệ trẻ, đáp ứng được những đòi hỏi phát triển
của xã hội. Tuy nhiên, giáo dục hành vi văn minh là một nội dung không thể thiếu
trong mọi quá trình phát triển toàn diện nhân cách con người. Hành vi văn minh
mang đậm bản sắc địa phương, dân tộc, quốc gia, tạo nên lối sống tốt đẹp của mỗi
người, mỗi xã hội, được biểu hiện hàng ngày, hàng giờ, rất phong phú, đa dạng,
diễn ra trong mối quan hệ giao tiếp giữa con người với con người và con người với
thế giới tự nhiên.
Hành vi văn minh, lịch sự là nền tảng đạo đức của mỗi con người, là hành vi
văn hóa. Ngay từ nhỏ, trẻ cần được uốn nắn, giáo dục từ cử chỉ, lời nói, hành động
văn minh, lịch sự thì lớn lên trẻ mới trở thành người có ích cho bản thân, gia đình
và xã hội. Trẻ phải biết tu dưỡng, rèn luyện bản thân từng ngày, từng giờ theo
hướng tốt, nói lời hay ý đẹp, đi đứng nhẹ nhàng, khoan thai, cư xử với mọi người
niềm nở, lịch sự.
Giáo dục hành vi văn minh cho trẻ mầm non là một cách nhìn tổng quan về
hành vi văn hóa, bản chất sự phát triển hành vi của trẻ em và các quá trình giáo dục
cũng như cách thức tổ chức và đánh giá giáo dục hành vi cho trẻ tuổi mầm non. Nó
không chỉ có ý nghĩa to lớn đối với các nhà giáo dục mầm non mà còn góp phần
tích cực vào việc nâng cao nhận thức của những người quan tâm tới vấn đề này
nhằm chăm sóc, nuôi dạy trẻ tốt hơn.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
Năm học 2011-2012, tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo bé.
Hầu hết các cháu chưa có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, chưa biết lễ phép chào
hỏi, xin lỗi khi làm điều gì sai hay cảm ơn khi nhận quà. Thời gian đầu trẻ đến lớp
với thói quen tự do, hay nói leo, trả lời câu cụt, ra vào lớp tự nhiên không xin phép.
Một số cháu được ba mẹ cưng chiều quá mức, muốn gì được nấy, một số trẻ lại
không đón nhận được sự quan tâm chu đáo từ gia đình, một số trẻ sống trong môi
trường không lành mạnh từ gia đình.
Với tình hình thực tế của lớp tôi như vậy, bản thân tôi luôn trăn trở, suy
nghĩ, bằng phương pháp gì để giúp trẻ lớp tôi có những thói quen hành vi văn minh
phù hợp với chuẩn mực của xã hội. Chính vì điều băn khoăn, trăn trở ấy, bản thân
tôi đã tìm tòi, mạnh dạn thực hiện một số biện pháp nhằm giúp trẻ có những hành
vi văn minh trong cuộc sống hằng ngày, hình thành cho trẻ cơ sở ban đầu về nhân
cách của con người mới, góp phần đào tạo thế hệ trẻ những con người phát triển
toàn diện về nhân cách, trí tuệ.
Qua thời gian thực hiện, nắm bắt tình hình thực tế, tôi nhận thấy có những
thuận lợi nhất định nhưng cũng gặp không ít khó khăn sau:
1. Thuận lợi
Giáo dục mầm non ngày càng được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, các
ngành, các bậc phụ huynh để nâng cao chất lượng và hiệu quả chăm cóc, giáo dục
trẻ.
Trường mầm non Hoa Mai được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trang thiết
bị đầy đủ, phòng học rộng, thoáng mát.
Trẻ trong một lớp ở cùng độ tuổi nên dễ tổ chức hoạt động chăm sóc, giáo
dục.
Chương trình giáo dục hiện hành có những thay đổi, thuận lợi cho bản thân
tôi linh hoạt lựa chọn nội dung, hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ phù hợp với
mình.
Một số phụ huynh quan tâm đến việc học của con, họ nhận thức được tầm
quan trọng của việc giáo dục hành vi văn minh cho trẻ.
Đa số phụ huynh nhiệt tình với lớp, đưa đón trẻ đúng giờ, đóng góp các
khoản đúng quy định.
2. Khó khăn:
Mỗi gia đình chỉ một đến hai con nên trẻ ngày càng được quan tâm, nuông
chiều thái quá.
Một số phụ huynh chưa hiểu tầm quan trọng của giáo dục hành vi văn minh
cho trẻ ở lứa tuổi mầm non và thường giao phó cho giáo viên.
Thời gian đầu trẻ đến lớp với thói quen tự do, chưa biết lễ phép chào hỏi, “đi
thưa về trình”.
Trẻ chưa quen với nề nếp, thói quen của lớp, tính rụt rè, nhút nhát...còn
nhiều ở trẻ.
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC HÀNH
VI VĂN MINH CHO TRẺ MẪU GIÁO BÉ.
1. Tận dụng triệt để các điều kiện giáo dục
Qúa trình giáo dục hành vi văn minh cho trẻ đạt được kết quả tốt hay không
phụ thuộc nhiều vào các điều kiện giáo dục. Đó là các yếu tố liên quan, tác động
trực tiếp hoặc gián tiếp đến giáo dục hành vi văn hóa như: trẻ và tập thể trẻ, trẻ và
giáo viên, môi trường giáo dục và sự phối hợp với gia đình. Trong đó, điều kiện về
trẻ là quan trọng nhất, nó thể hiện quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, trẻ là chủ thể
hoạt động tích cực, chủ động, sáng tạo... theo chương trình đổi mới hiện nay. Các
yếu tố này có sự tác động qua lại với nhau và là tiền đề không thể thiếu trong quá
trình giáo dục hành vi văn minh cho trẻ mầm non. Do đó, tôi đã chú ý xây dựng tập
thể lớp đoàn kết trong một khối thống nhất, đồng lòng, biết quan tâm, chia sẽ lẫn
nhau, phản đối những hành vi không văn minh. Tạo cơ hội cho trẻ hoạt động cá
nhân lẫn hoạt động tập thể để trẻ có cơ hội thể hiện mình, chiếm lĩnh, học tập từ
bạn, điều chỉnh các hành vi theo chuẩn mực xã hội. Bên cạnh việc xây dựng điều
kiện giáo dục về cơ sở vật chất, trang thiết bị... thì cần phải tận dụng tối đa những
điều kiện có sẵn để tổ chức giáo dục hành vi văn minh cho trẻ, đặc biệt là cho trẻ
dạo chơi, tham quan và tham gia các hoạt động thực tiễn.
Ví dụ:
Thông qua các hoạt động tổ chức lễ hội như ngày sing nhật Bác 19/5, ngày
20/11, Tết nguyên đán... Từ ý nghĩa của những ngày lễ lớn, tôi đã tổ chức các hoạt
động văn nghệ để chào mừng, đồng thời ôn lại truyền thống của dân tộc để giáo
dục trẻ lòng tự hào dân tộc, biết kính trọng những người đã hy sinh cho lợi ích dân
tộc, lợi ích trồng người. Nhằm hình thành cho trẻ lòng tự hào, kính yêu đối với
người lớn tuổi, thông qua đó khuyến khích trẻ học tập và phấn đấu thành con người
có ích cho xã hội.
2. Giáo dục hành vi văn minh ở mọi lúc mọi nơi
Hằng ngày các cháu đến lớp với nhiều nội dung hoạt động: giờ ăn, giờ ngủ,
vệ sinh, học tập, vui chơi, giờ đón, giờ trả... mọi sinh hoạt đều là những hình thức
để trẻ được rèn luyện. Đối với độ tuổi này để đưa các cháu vào nề nếp thói quen
không phải là chuyện giản đơn. Thực tế các cháu còn bé, chưa có ý thức được như
các anh chị lớn, điều này cũng là một thử thách cho cô giáo. Muốn tạo cho trẻ có
được thói quen thường xuyên phải luôn nhẹ nhàng gần gũi và tình cảm với trẻ để
uốn nắn trẻ hoặc thông qua bài hát, bài thơ, câu chuyện... trò chơi có nội dung nói về
các hành vi văn minh. Nhờ sự tạo điều kiện giúp đỡ của cô, trẻ được uốn nắn kịp thời
thường xuyên, liên tục, do đó việc rèn luyện nề nếp thói quen của trẻ trong mọi
hoạt động mọi lúc, mọi nơi mang lại hiệu quả cao hơn, các cháu ngoan và nề nếp hơn.
Ví dụ: Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ, tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô
với bố mẹ trẻ. Tôi tập luyện cho trẻ đến lớp biết chào cô, sau đó chào tạm biệt bố
mẹ để vào lớp học.
Trong giờ chơi tự do hay giờ lao động, sinh hoạt ngoài trời, nếu cháu làm
việc gì sai đối với bạn, với cô thì phải biết xin lỗi, ai cho gì thì nhận bằng hai tay
và nói lời cảm ơn.
Giờ chơi, cháu đoàn kết với bạn bè, không tranh giành đồ chơi.
Giờ dạo chơi, sinh hoạt ngoài trời, trẻ biết nhặt rác bỏ vào thùng đúng nơi
quy định.
Ví dụ: Tham quan vườn rau trong sân trường
Đàm thoại: Muốn có nhiều rau xanh ta phải làm gì?
Khi ăn canh rau các con nhớ đến ai?
Giáo dục cháu kính trọng, yêu quý những người lao động, khi ăn phải từ tốn,
chậm rãi, không vứt bừa bãi. Giáo dục cháu giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh
lớp, biết đoàn kết, giúp đỡ bạn bè và mọi người xung quanh. Qua nhiều lần như
vậy, cháu lớp tôi có những thói quen, hành vi tốt.
Hoặc vào các giờ sinh hoạt chiều, tôi thường tổ chức các hoạt động sinh hoạt
câu lạc bộ thơ, truyện, sinh hoạt văn nghệ, qua đó rèn luyện cho trẻ thói quen biết
chào hỏi thông qua các bài hát như: Bé ngoan, Lời chào buổi sáng, Mẹ yêu không
nào. Các bài thơ: Miệng xinh, Cháu chào ông ạ , Thăm nhà bà, Quạt cho bà ngủ...
Đối với lứa tuổi này, trẻ học mà chơi, chơi mà học, trong giờ vui chơi trẻ
được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống của người
lớn. Tôi tiến hành lồng ghép các hành vi đạo đức vào vai chơi, qua đó trẻ được đối
thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay. Tôi
theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn nắn trẻ khi có biểu hiện chưa chuẩn
mực. Qua đó giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong giao tiếp.
Ví dụ: Qua trò chơi phân vai: y tá - bác sĩ
Bác sĩ biết thăm hỏi bệnh nhân ân cần, xưng hô cô, chú, bác, cháu đau chổ
nào? Đau ra sao?
Y tá phát thuốc dặn bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần, bệnh nhân nhận
thuốc bằng hai tay và nói lời cảm ơn đối với cô y tá, bác sĩ.
Qua hoạt động vui chơi, cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao tiếp
ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình.
Từ đây trẻ lớp tôi đã hết nói trổng, câu cụt câu què. Trẻ biết nói và trả lời
đầy đủ câu, biết xưng hô lễ phép.
Trong lớp tôi có sọt rác để vào góc lớp, tôi thường nhắc nhở động viên trẻ
sau khi ăn quà vặt nên vứt rác vào giỏ để giữ vệ sinh chung. Nhìn chung trẻ thực
hiện rất tốt, nhất là sau các hoạt động tạo hình xé dán, trong lớp tôi không còn
mảnh giấy vụn nào rơi xuống sàn nhà. Từ đó, trẻ có thói quen vệ sinh văn minh
hơn.
3. Giáo viên gương mẫu trong mọi hoạt động
Giai đoạn trẻ 3-4 tuổi là giai đoạn hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Trẻ
hoàn toàn còn non nớt, nhạy cảm với tác động bên ngoài, đồng thời cũng là lúc trẻ
phát triển rất nhanh về mọi mặt. trẻ rất dễ bị tổn thương về tâm lý. Bởi thế muốn
rèn luyện nề nếp thói quen hành vi văn minh, ngay từ những ngày đầu trẻ mới vào
lớp tôi luôn chú ý làm sao để trẻ cảm nhận được sự an toàn, ấm áp như ở nhà, thấy
mình được chấp nhận, được yêu mến và là thành viên trong cộng đồng mà trẻ đang
hoà nhập. Quan hệ của tôi cũng như hai cô giáo trong lớp với trẻ giàu cảm xúc thân
thiết, yêu thương như quan hệ mẹ con. Tác động sư phạm của chúng tôi luôn thay
đổi, phù hợp với nhu cầu phát triển của trẻ có cảm tình, có hứng thú. Tôi dã chú ý
hoà nhập vào thế giới trẻ, biết quên mình là người lớn để thực sự là người bạn của
trẻ. Biết tôn trọng và đồng cảm với trẻ tạo nên không khí cởi mở, lôi cuốn, thu hút
trẻ, như thế trẻ dễ nghe theo sự hướng dẫn , biết vâng lời một cách thoải mái, vui
vẻ. Từ đó giúp trẻ những hiểu biết nhất định, tạo cho trẻ có đầy đủ điều kiện về thể
lực, kiến thức đồng thời hình thành và phát triển nhân cách tốt cho trẻ, tạo tiền đề
cho trẻ vững vàng và tự tin hơn.
Tôi luôn chuẩn mực trong lúc giao tiếp với người lớn. Với trẻ không to tiếng
quát tháo, xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu. Giờ đón trả trẻ, tôi luôn ân cần, dịu
dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh. Cháu hỏi gì
tôi trả lời rỏ ràng, gọn gàng, tôn trọng lời nói của trẻ, lắng nghe ý kiến của trẻ.
Tôi hứa điều gì với trẻ là thực hiện đúng lời hứa. Nếu trẻ có hành vi hoặc lời
nói không hay, tôi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích trẻ tránh sai phạm lần sau.
Tuyệt đối không chạm tự ái của trẻ hoặc làm trẻ phải sợ hãi, lo lắng. Tác phong
quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự.
Ở trong lớp học, tôi luôn chú ý sắp xếp gọn gàng, sạch sẽ. Mọi sinh hoạt của
lớp có nề nếp làm cho lớp học vui tươi, đầm ấm. Tất cả những cái đó ảnh hưởng rất
lớn đến sự hình thành thói quen cho trẻ. Lớp học sạch đẹp, cháu không nỡ vứt rác
bừa bãi, cháu không vứt đồ chơi lung tung. Khi mọi thứ trong lớp đều được sắp
xếp theo đúng chổ quy định.
Hằng ngày, tôi thực hiện nghiêm túc thời gian biểu, cháu sẽ thực hiện đúng
giờ nào việc đó. Vì những việc làm tốt được lặp đi lặp lại nhiều lần thì sẽ thành
thói quen tốt.
Đặc điểm của trẻ là hay bắt chước, có thể là bắt chước cái đúng, cái tốt nhưng
cũng có thể là bắt chước cái sai, cái xấu. Vì vậy, tôi luôn tự rèn bản thân và tuân
thủ những yêu cầu vệ sinh của nhà trường. Thực hiện triệt để lời nói phải đi đôi với
việc làm để thực sự là tấm gương cho các cháu noi theo.
4. Khích lệ nêu gương
Các hoạt động của trẻ ở độ tuổi 3 - 4 tuổi chịu sự chi phối nhiều bởi xúc
cảm. tình cảm, trẻ mới có hứng thú tham gia lao động tự phục vụ nhưng mức độ
hình thành kỷ năng còn yếu, chưa có ý thức thực hiện hành vi văn hóa. Do đó,
nhiệm vụ chính ở độ tuổi này là tập trung giáo dục tình cảm cho trẻ. trẻ càng nhỏ
thì càng phải chú ý đến việc hình thành và khơi dậy những xúc cảm, tình cảm ở trẻ.
Hình thành các kỹ năng và nhận thức cho trẻ đều phải dựa trên những cảm xúc,
hứng thú và mong muốn của trẻ, có như vậy mới đạt được mục đích giáo dục cho
trẻ.
Bên cạnh đó, với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ phát triển mạnh, trẻ còn bé
hay tò mò thích bắt chước, tôi luôn tôn trọng trẻ và hết sức công bằng, sử dụng
khen chê đúng mực. Khen và chê có tác dụng mạnh đến hành vi vâng lời của trẻ,
nhưng không nên khen quá đáng và chê trách chung chung, nên tôi thường khen
những gương tốt để trẻ bắt chước. Hằng ngày, vào giờ nêu gương cuối ngày trước
khi cắm cờ, tôi cho trẻ tự nhận xét về mình trong ngày đó. Có bạn nào có hành vi,
lời nói hay tôi nêu gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một bông hoa bé ngoan.
Ví dụ: Cô khen những trẻ đi học ngoan, đúng giờ, mặc quần áo, đầu tóc gọn
gàng, sạch đẹp, biết chào cô khi đến lớp. Từ sự giúp đỡ của cô giáo mà các hành vi
văn minh của trẻ ngày càng được hình thành một cách tự nhiên. Được cô tạo điều
kiện giúp đỡ, do được rèn luyện mà trẻ đã thực sự hòa nhập vào nề nếp, khuôn khổ
của tập thể lớp một cách thoải mái, dễ dàng và tự tin.
5. Đánh giá giáo dục hành vi văn minh cho trẻ
Đánh giá là một khâu quan trọng không thể thiếu trong giáo dục hành vi văn
minh cho trẻ. Nếu trước đây, người ta xem nhẹ vấn đề này thì trong chương trình
mầm non mới, đánh giá là cơ sở giúp giáo viên nhận định được mức độ của trẻ để
điều chỉnh và định hướng trong mục tiêu, lựa chọn nội dung, phương pháp giáo
dục ở giai đoạn sau. Đánh giá cũng có thể coi là một phương pháp, một phương
tiện giáo dục.
Để đánh giá hành vi văn minh của trẻ mầm non cần phối hợp sử dụng nhiều
phương pháp thu thập thông tin: phỏng vấn trao đổi với trẻ, quan sát hành vi của
trẻ kết hợp trao đổi với phụ huynh để thu thập đủ thông tin về hành vi trẻ. đánh giá
sự nhận thức được tiến hành trong những địa điểm quen thuộc với trẻ, trong bầu
không khí vui vẽ, cởi mở, chân tình.
Tôi tiến hành đánh giá hai lần trong một năm dựa vào các chỉ số đánh giá sự
phát triển của trẻ trong lĩnh vực tình cảm và quan hệ xã hội. Tôi thực hiện cách
đánh giá một cách tự nhiên thông qua các hoạt động diễn ra hằng ngày của trẻ.
Ví dụ: Thông qua các hoạt động góc, hoạt động vui chơi, sinh hoạt chiều,
hoạt động chung tôi tạo ra những tình huống đơn giản để trẻ giải quyết như: xếp
cất đồ chơi, đồ dùng sau khi chơi xong, hay không tranh giành đồ chơi khi chơi
cùng bạn, biết bỏ rác đúng nơi quy định, biết cảm ơn khi nhận quà và xin lỗi khi
làm điều gì sai. Ngoài ra, trong quá trình trẻ chơi, tôi luôn chú ý quan sát các hành
động, cử chỉ của trẻ để đánh giá.
Nhờ hình thức đánh giá này mà tôi đã nắm được mức dộ hành vi của mỗi trẻ
để điều chỉnh và định hướng phù hợp sự phát triển của trẻ. Từ đó đưa ra những
biện pháp giáo dục hành vi phù hợp cho những giai đoạn tiếp nối.
6. Phối hợp với các bậc phụ huynh
Cùng với mục tiêu xã hội hóa giáo dục thì vai trò của phụ huynh không nhỏ
trong việc giáo dục trẻ. Trong buổi họp mặt đầu năm, tôi mạnh dạn trao đổi với
phụ huynh về tầm quan trọng của giáo dục hành vi văn minh đối với trẻ mẫu giáo 3
- 4 tuổi, tôi tuyên truyền với các bậc phụ huynh về sự cần thiết của việc rèn luyện
cho trẻ ở lứa tuổi này. Từ đó, phụ huynh cùng phối hợp với giáo viên để nắm bắt
đặc điểm tình hình của trẻ, tìm nguyên nhân để có biện pháp thích hợp, kịp thời
uốn nắn trẻ. Đồng thời trao đổi với cha mẹ trẻ để rèn luyện thêm cho trẻ khi ở gia
đình. Giúp việc rèn luyện thói quen nề nếp của trẻ theo khoa học và đi đến thống
nhất trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
Việc tranh thủ vận động phụ huynh cùng sưu tầm tranh ảnh, những bài thơ
câu chuyện có nội dung phù hợp, đóng góp nguyên vật liệu và cùng làm đồ dùng
đồ chơi phục vụ cho việc chăm sóc giáo dục trẻ cũng là một trong những biện pháp
tôi tận dụng triệt để và đạt kết quả tốt.
Ngoài ra, vào những giờ đón trả trẻ, họp phụ huynh hay các thông tin trên
góc tuyên truyền ở lớp, tôi cũng thường xuyên trao đổi với phụ huynh về các biểu
hiện hành vi tốt, xấu của trẻ,. Từ đó cùng với các bậc phụ huynh đưa ra các biện
pháp giáo dục trẻ cho phù hợp.
Phụ huynh lớp tôi phần đông có điêù kiện kinh tế nên họ rất quan tâm đến
con cái, nhiều lúc sự quan tâm đến mức thái quá. Qua các cuộc họp phụ huynh
hoặc những buổi truyền thông tôi luôn phổ biến và tuyên truyền cách nuôi dạy con
theo khoa học và cách giáo dục hành vi văn minh đối với trẻ lúc ở nhà. Phụ huynh
dành thời gian chăm sóc con cái như vệ sinh thân thể, chải răng đúng cách, phụ
huynh phải luôn mẫu mực trong giao tiếp ở nhà để trẻ noi theo. Đồng thời chú ý
sữa sai trẻ kịp thời những thiếu sót trong giao tiếp đối với bạn bè, đối với người
lớn.
Tôi luôn trao đổi với phụ huynh hằng ngày vệ sự tiến bộ của mỗi cháu để
phụ huynh kịp thời nắm bắt. Qua thời gian, trẻ lớp tôi tiến bộ rõ rệt như: xưng hô lễ
phép, lịch sự trong giao tiếp, nhận ra được hành vi đúng sai.
IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Qua quá trình thực hiện, bản thân tôi rất phấn khởi khi kết quả đạt được rất
cao.
* Đối với trẻ:
Đa số trẻ gọn gàng, sạch đẹp, biết chào cô khi đến lớp, hành vi văn minh của
trẻ ngày càng được hình thành một cách tự nhiên.
Trẻ thực hiện được một số hành vi văn minh đơn giản phù hợp độ tuổi.
Trẻ đã thực sự hòa nhập vào nề nếp, khuôn khổ của tập thể lớp một cách
thoải mái, dễ dàng và tự tin.
Nhiều trẻ tỏ ra mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp.
* Đối với giáo viên:
Đúc rút được nhiều kinh nghiệm cho bản thân.
* Đối với phụ huynh:
Đa số phụ huynh hưởng ứng nhiệt tình.
Giữa nhà trường - giáo viên - phụ huynh có sự hợp tác tích cực.
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Việc rèn luyện thói quen hành vi văn minh cho trẻ mẫu giáo là vô cùng quan
trọng, song công việc thật không đơn giản. Trình độ nhận thức tiếp thu của mỗi
cháu khác nhau, điều kiện hoàn cảnh sống từng gia đình mỗi cháu không đồng đều,
vì vậy qua quá trình thực hiện tôi nhận thấy muốn thực hiện tốt việc này, bản thân
mỗi giáo viên cần phải:
Tận dụng triệt để các điều kiện giáo dục trong quá trình giáo dục hành vi
cho trẻ.
Trau dồi kiến thức về hành vi văn minh cần thiết.
Cô giáo phải là người có phẩm chất đạo đức tốt, mẫu mực, chịu khó, kiên trì
tìm tòi học hỏi, luôn có biện pháp sáng tạo trong giảng dạy và chăm sóc giáo dục
trẻ.
Đánh giá giáo dục hành vi cho trẻ làm cơ sở giúp giáo viên nhận định được
mức độ của trẻ để điều chỉnh và định hướng trong mục tiêu, lựa chọn nội dung,
phương pháp giáo dục ở giai đoạn sau
Cô giáo giành nhiều thời gian, chú ý đến những cháu cá biệt để có biện
pháp giáo dục phù hợp. Khích lệ, động viên kịp thời những việc làm tốt và hạn
chế , sửa sai những hành vi xấu của trẻ.
Cô giáo phải hết lòng thương yêu các cháu, là tấm gương mẫu mực để các
cháu noi theo.
Tuyên truyền với phụ huynh về công tác rèn luyện hành vi văn minh cho
trẻ. Muốn chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả tốt thì phải có sự phối kết hợp nhuần
nhuyễn giữa các giáo viên trong lớp cũng như phối hợp chặt chẽ với các bậc phụ
huynh.
C. KẾT LUẬN
Sinh thời, Bác Hồ – Vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, danh nhân văn
hóa thế giới đã luôn nhắc nhỡ mọi người phải luôn trau dồi “đức”, “tài” để đóng
góp nhiều lợi ích cho xã hội bởi:
“Có tài mà không có đức là người vô dụng
Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”
Mỗi trẻ em hôm nay là chủ nhân tương lai của đất nước. Để trẻ có được một
nền móng vững chắc thì giáo viên phải tích cực tìm tòi, học hỏi để có sự đổi mới
trong nội dung, phương pháp, hình thức, cách thức tổ chức hoạt động. Từ đó tạo cơ
hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động, trẻ tiếp thu kiến thức một cách chủ
động, giúp trẻ được phát triển toàn diện về cả “đức” lẫn “tài”.
Kết quả thực hiện hoạt động giáo dục hành vi văn minh cho trẻ 3-4 tuổi ở
trường mầm non Hoa Mai trong năm học 2011-2012 bước đầu có hiệu quả đáng
trân trọng nhưng bản thân nhận thấy vẫn còn nhiều vấn đề cần tiếp tục học hỏi, tìm
kiếm giải pháp, đúc rút kinh nghiệm của các đơn vị bạn để không ngừng nâng cao
chất lượng hoạt động giáo dục hành vi văn minh cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm
non Hoa Mai nói riêng, các trường mầm non trên địa bàn huyện Lệ Thủy nói
chung.
Do điều kiện thời gian và khuôn khổ của một sáng kiến cải tiến kỹ thuật, bản
thân rất mong nhận được sự góp ý, trao đổi ý kiến của Hội đồng khoa học các cấp
để bản sáng kiến cải tiến kỹ thuật của tôi hoàn thiện hơn, áp dụng rộng rãi hơn.
Kiến Giang, ngày 25 tháng 05 năm 2012 HỘI
ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG
VIẾT
NGƯỜI
Võ Thị Ngân
MỤC LỤC
A. Mở đầu ............................................................................................Trang 1
B. Nội dung...........................................................................................Trang 2
I. Cơ sở khoa học........................................................................Trang 2
II. Cơ sở thực tiễn........................................................................Trang
3
1. Thuận lợi.......................................................................Trang
3
2. Khó khăn......................................................................Trang 4
III. Một số biện pháp giáo dục hành vi cho trẻ 3-4 tuổi ...............Trang
4
1. Tận dụng triệt để các điều kiện giáo dục........................Trang
4
2. Giáo dục hành vi văn minh ở mọi lúc mọi nơi .............Trang
5
3. Giáo viên gương mẫu trong mọi hoạt động...................Trang
7
4. Khích lệ nêu gương .......................................................Trang 9
5. Đánh giá giáo dục hành vi văn minh cho trẻ .............. Trang 9
6. Phối hợp với các bậc phụ huynh................................ Trang
10
IV. Kết quả đạt được...................................................................Trang 12
V. Bài học kinh nghiệm...............................................................Trang
12
C. Kết luận.............................................................................................Trang 14