Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
LỜI NÓI ĐẦU
Đầu tư xây dựng cơ bản chiếm vị trí đặc biệt quan trọng trong suốt quá
trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Theo số liệu của Bộ Kế hoạch
và Đầu tư hàng năm, nước ta chi phí trên dưới 150.000 tỷ đồng vốn đầu tư
xây dựng, chiếm khoảng 3% GDP. Trên bước đường công nghiệp hoá - hiện
đại hoá đất nước, đầu tư xây dựng sẽ còn tiếp tục là sự nghiệp lâu dài được
thực hiện ở mọi lĩnh vực của nền kinh tế và trong xã hội. Chỉ cần tiết kiệm
được 1% thông qua đấu thầu, hàng năm nước ta đã có thêm hàng ngàn tỷ
đồng.
Ban quản lý dự án 5 - PMU5 với vai trò là đại diện chủ đầu tư, là cơ
quan điều hành thực thi các dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông do
Bộ Giao thông vận tải giao. Do vậy, đấu thầu là một công tác đóng vai trò rất
quan trọng trong quá trình quản lý dự án tại Ban, đặc biệt là các dự án sử
dụng vốn từ ngân sách Nhà nước và vốn Trái phiếu Chính phủ.
Chính vì vai trò và sự cần thiết của công tác đấu thầu trong đầu tư xây
dựng hiện nay nên dưới sự hướng dẫn, giúp đỡ của cô giáo-Thạc sỹ Nguyễn
Thu Hà và các cán bộ tại cơ quan thực tế em đã chọn đề tài “Nâng cao hiệu
quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong nước tại Ban
Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải” cho luận văn tốt nghiệp của mình.
Em xin chân thành cảm ơn cô và các cán bộ trong phòng dự án 2 - PMU5 nơi
em thực tập đã giúp đỡ em trong quá trình thực tập và thực hiện luận văn.
Kết cấu luận văn của em gồm 2 chương:
- Chương I: Thực trạng công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng
vốn trong nước tại Ban quản lý dự án 5-Bộ GTVT.
- Chương II: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu thầu các
dự án sử dụng vốn trong nước tại Ban 5.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
1
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
CHƯƠNG I
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TỔ CHỨC ĐẤU THẦU CÁC DỰ ÁN
SỬ DỤNG VỐN TRONG NƯỚC TẠI BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN 5 BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI
I. Vài nét về Ban 5 và hoạt động quản lý dự án tại Ban
1. Quá trình hình thành:
Ban quản lý dự án 5 được thành lập tại Quyết định số 269 QĐ/TCCBLĐ ngày 05 tháng 03 năm 1994 của Bộ giao thông vận tải. Là cơ quan điều
hành thực thi các dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông,chịu trách
nhiệm trước Nhà nước về quản lý vốn trong nước và vốn nước ngoài nhằm
nâng cao hiệu quả vốn đầu tư.
Ban quản lý dự án 5 là ban quản lý dự án chuyên ngành do Bộ GTVT
quyết định thành lập, có tư cách pháp nhân đầy đủ và chịu trách nhiệm trước
pháp luật về mọi hoạt động của mình. Ban QLDA5 có năng lực chuyên môn
về kỹ thuật, kinh tế và pháp luật đảm bảo đủ năng lực để quản lý thực hiện
các dự án được bộ GTVT giao.
Ban quản lý dự án 5 chịu sự chỉ đạo trực tiếp toàn diện của Bộ trưởng Bộ
GTVT, thục hiện các chế độ báo cáo và chịu sự kiểm tra của các vụ chức
năng của Bộ.
Quan hệ thường xuyên với bên tư vấn (thiết kế, giám sát, thanh toán,...)
để giải quyết những thủ tục đã quy định và những vấn đề nảy sinh trong thi
công, lập và báo cáo đầy đủ với cơ quan vay vốn và cho vay vốn về các thủ
tục tài chính, thanh toán, quyết toán.
2. Nhiệm vụ:
Ban QLDA5 có các nhiệm vụ như sau:
- Đại diện chủ đầu tư ký kết các hợp đồng kinh tế với các đối tác
nước ngoài và Việt Nam liên quan đến việc xây dựng công trình giao
thông do Bộ GTVT giao.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
2
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
- Tổ chức giám sát đấu thầu lựa chọn Công ty tư vấn thiết kế, Tư vấn
giám sát.
- Lập dự toán, thẩm định hồ sơ thiết kế và các tài liệu liên quan trình cơ
quan có thẩm quyền phê duyệt.
- Duyệt giá thành công trình và quyết toán công trình theo quy định
hiện hành của Nhà nước Việt Nam và thông lệ Quốc tế.
- Giải quyết các thủ tục về đất đai, đền bù thực hiện giải phóng mặt
bằng của dự án.
- Tổ chức đấu thầu xây dựng và ký kết hợp đồng xây dựng
Một số thành tích đạt được trong những năm gần đây :
- Thực hiện giải ngân cho các dự án trong từng năm kế hoạch:
+ Năm 2002 hơn 200 tỷ VNĐ
+ Năm 2003 hơn 700 tỷ VNĐ
+ Năm 2004 đạt hơn 1.024 tỷ VNĐ vượt 104,8% kế hoạch năm
- Các danh hiệu khen thưởng hàng năm:
+ Năm 1998 được Nhà nước tặng thưởng Huân chương lao động
hạng Ba;
+ Năm 2002 Bộ GTVT tặng cờ thi đua xuất sắc;
+ Năm 2003 được Nhà nước tặng Huân chương lao động hạng Hai;
+ Năm 2004 Bộ GTVT tặng cờ thi đua xuất sắc.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
3
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
3. Cơ cấu tổ chức tại Ban quản lý dự án 5:
SƠ ĐỒ CƠ CẤU TỔ CHỨC
Tổng giám đốc
Phó
Tổng giám đốc
Phó
Tổng giám đốc
Phó
Tổng giám đốc
Phó
Tổng giám đốc
Phòng
Dự án
1
Phòng
Dự án
2
Phòng
Kế
hoạch
Phòng
Kỹ
thuật
chất
lượng
Phòng
Tài
chính
kế toán
Tổ trợ
lý
Phòng
giải
phóng
mặt
bằng
Văn
phòng
23 CB
CNV
10CB
CNV
12 CB
CNV
8CB
CNV
9 CB
CNV
12 CB
CNV
13 CB
CNV
20 CB
CNV
Tổng số: 112 cán bộ công nhân viên
Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban:
3.1. Lãnh đạo ban:
a. Tổng Giám Đốc: là đại diện cao nhất, điều hành mọi hoạt động của
PMU5 theo chế độ một thủ trưởng .
- Chịu trách nhiệm về hoạt động của PMU5 trước Bộ Trưởng Bộ GTVT
- Giúp việc trực tiếp hàng ngày cho Tổng Giám Đốc có một chức danh
trợ lý Tổng Giám Đốc (biên chế ở phòng Tổng hợp)
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
4
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
b. Các Phó Tổng Giám Đốc:
- Phụ trách từng lĩnh vực công tác theo sự phân công của Tổng Giám
Đốc
- Chịu trách nhiệm trước Tổng Giám Đốc về lĩnh vực công tác được
phân công, về những nhiệm vụ đột xuất khác khi được giao.
3.2. Các phòng nghiệp vụ:
3.2.1. Phòng dự án:
Có chức năng thực hiện các công việc về thủ tục, về kỹ thuật từ giai
đoạn lập dự án, lập thiết kế kỹ thuật, tổ chức đấu thầu, chấm thầu và công bố
thực hiện các dự án. Đồng thời, phối hợp với các phòng ban khác giải quyết
các vấn đề khác phát sinh.Cụ thể:
a) Chủ trì với sự giúp đỡ của Tư vấn (trong nước và nước ngoài) trong
các phần việc:
- Thẩm định các hồ sơ về dự án:
+ Luận chứng tiền khả thi và luận chứng khả thi
+ Hồ sơ thiết kế (nếu có)
- Chuẩn bị các hồ sơ tài liệu phục vụ cho các bước đấu thầu
b) Chuẩn bị nội dung và tổ chức các phiên họp của Hội đồng xét thầu Bộ
GTVT, lập hồ sơ để thông qua Bộ trình Hội đồng xét thầu Quốc gia.
c) Chủ trì tổ chức các cuộc thương thảo, chuẩn bị nội dung các hợp đồng
ký với nhà thầu khi Nhà nước đã cho phép công bố thắng thầu.
d) Chỉ trì việc xử lý những vấn đề kỹ thuật nảy sinh tại hiện trường với
sự tham gia của phòng Kỹ thuật.
e) Soạn thảo các văn bản để giao dịch với các cơ quan nước ngoài hoặc
đại diện nước ngoài tại Việt Nam về những vấn đề có liên quan đến dự án.
3.2.2. Phòng kế hoạch:
Thực hiện các công việc liên quan tới các đơn giá và giá trong Tổng mức
đầu tư, Tổng dự toán và đơn giá phát sinh của nhà thầu trong quá trình thi
công. Cụ thể:
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
5
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
a) Công tác lập kế hoạch:
- Lập và bảo vệ kế hoạch hàng năm;
- Triển khai kế hoạch năm khi được Bộ giao;
- Dự thảo Hợp đồng kinh tế để Tổng Giám Đốc ký kết với các đơn vị;
- Chủ trì nghiệm thu thanh toán quyết toán hợp đồng do phòng chịu
trách nhiệm quản lý khi thực hiện xong;
- Tìm kiếm thêm công việc chuẩn bị cho các dự án được giao thêm;
b) Công tác dự toán - thống kê:
- Thẩm định và trình duyệt các dự toán do các đơn vị trình qua Ban;
- Với sự tham gia của phòng Dự án – phòng Kế hoạch chủ trì trong việc
xây dựng giá thầu, thẩm định dự toán - tổng dự toán;
- Theo dõi thống kê và lập các báo cáo định kỳ theo qui định hoặc đột xuất
theo yêu cầu của lãnh đạo về tình hình thực hiện kế hoạch, thực hiện dự án;
- Giải quyết các công việc về đảm bào giao thông.
3.2.3. Tổ trợ lý và phòng kỹ thuật:
Thực hiện các công việc quản lý khối lượng, chất lượng, tiến độ thi công
các công tác xây lắp của Nhà thầu theo hợp đồng giao nhận thầu,thiết kế bản
vẽ thi công được phê duyệt và các Quy chuẩn và tiêu chuẩn xây dựng được áp
dụng.
- Tổ chức theo dõi tiến độ thi công công trình theo từng hạng mục, từng
hợp đồng, đáp ứng đầy đủ và kịp thời sự chỉ đạo của Tổng Giám Đốc và của
Bộ GTVT;
- Nắm bắt các vấn đề nảy sinh tại hiện trường, đề xuất các giải pháp xử
lý để Tổng Giám Đốc xem xét giải quyết;
- Lập báo cáo tổng hợp về tình hình thi công trên công trình về các mặt:
tiến độ thi công; chất lượng công trình; khối lượng thực hiện và giá trị; thanh
toán.
- Phối hợp với phòng dự án (phòng dự án chỉ trì) trong việc tham mưu
xử lý những vấn đề kỹ thuật nảy sinh tại hiện trường;
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
6
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
- Các nhiệm vụ công tác khác được Tổng Giám Đốc giao.
3.2.4. Phòng giải phóng mặt bằng:
- Chủ trì tổ chức bàn giao các hồ sơ tài liệu hệ thống cọc tìm mốc cho
các Ban giải phóng mặt bằng địa phương;
- Tham gia với các Ban giải phóng mặt bằng địa phương trong việc:
+ Lập các phương án đền bù, phương án quy hoạch các khu tái định cư;
+ Lập kế hoạch và tiến độ giải phóng mặt bằng;
- Thẩm định để trình Bộ duyệt:
+ Phương án đền bù do các địa phương trình;
+ Thiết kế kỹ thuật và dự toán các hạng mục đền bù có tính chất xây lắp,
các khu tái định cư.
- Tổ chức nhận và bàn giao mặt bằng đã được đền bù giải toả cho các
Nhà thầu;
- Chủ trì quyết toán các hạng mục đền bù giải phóng mặt bằng.
3.2.5. Văn phòng:
Thực hiện các công tác liên quan đến các thể chế chính sách của Nhà
nước liên quan tới các bộ trong Ban. Cụ thể :
- Các nhiệm vụ về hành chính quản trị trong toàn cơ quan, quản lý toàn
bộ tài sản cơ quan, đề xuất mua và sắm các trang thiết bị và các vật dụng phục
vụ cho toàn bộ hoạt động của cơ quan (văn phòng và hiện trường);
- Công tác tổ chức, cán bộ, đào tạo;
- Các công tác lao động tiền lương;
- Các chế độ chính sách liên quan đến quyền lợi của cán bộ công nhân
viên và người lao động;
- Công tác thi đua, khen thưởng, kỷ luật;
- Giải quyết các thủ tục nhập, xuất đối với người nước ngoài vào làm
việc theo dự án và các việc khác có liên quan, thủ tục các đoàn ra, vào;
- Quản lý lưu trữ hồ sơ chung của cơ quan;
- Công tác bảo vệ cơ quan.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
7
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
3.2.6. Phòng tài chính - kế toán:
- Trên cơ sở kế hoạch đầu tư hàng năm, lập kế hoạch tài chính (tiền
trong nước và nước ngoài). Thanh toán cho các Nhà thầu và các khoản mục
đền bù giải phóng mặt bằng;
- Lập trình duyệt kế hoạch hàng năm về chi tiêu của Ban;
- Tiến trình lập các thủ tục tiếp nhận vốn ngoài nước và chi trả theo
đúng các quy định của Nhà nước Việt Nam và các Hiệp định tín dụng đã ký;
- Lập và trình duyệt quyết toán vốn hàng năm và các báo cáo tài chính
theo quy định của Bộ và Nhà nước;
- Phối hợp với phòng Kế hoạch (phòng Kế hoạch chủ trì) trong việc lập
quyết toán hoàn công hạng mục công trình và toàn bộ công trình;
- Quản lý toàn bộ việc thu chi của Ban theo quy định.
Nhiệm vụ của các phòng ban theo các giai đoạn thực hiện dự án có thể
tóm tắt thành sơ đồ như sau:
Giai
đoạn
chuẩn bị
đầu tư
Giai đoạn
thực hiện
đầu tư
(công bố
thắng
thầu)
Giai đoạn
nghiệm
thu
quyết
toán
Giai
đoạn
thi công
Công
trình
Phòng dự án và
Phòng kế hoạch
Tổ trợ lý và
Phòng kỹ thuật
Phòng tài chính
kế toán
4. Hoạt động quản lý dự án tại Ban trong những năm qua:
Trải qua mười năm xây dựng và trưởng thành, hiện nay PMU5 đã là một
trong những ban quản lý dự án làm việc có tính chuyên nghiệp và bài bản của
Bộ GTVT. Điều đáng nói là những dự án mà PMU5 quản lý thường xuyên
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
8
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
gặp phải không ít khó khăn trong quá trình thực hiện, các công trình đều đi
qua nhiều địa phương khác nhau, mỗi nơi lại có những đề nghị trái ngược
nhau nên tiến độ thi công các công trình này thường xuyên bị ảnh hưởng do
phải mất nhiều thời gian chắp nối, họp hành, lấy ý kiến,nghiên cứu, khảo sát,
sửa đổi nhất là các vùng giáp ranh…
Tuy nhiên với tinh thần trách nhiệm và có nhiều biện pháp xử lý hợp lý,
được bộ GTVT và các Bộ, ngành, địa phương giúp đỡ ủng hộ nên nhiều dự án
do PMU5 quản lý thực hiện vẫn luôn đảm bảo đúng tiến độ và chất lượng,
đồng thời phát huy hiệu quả sau khi đưa công trình vào khai thác.
PMU5 quản lý dự án theo hình thức chủ nhiệm điều hành dự án và theo
mô hình quản lý ma trận. Với phương pháp thực hiện quản lý dự án khoa học
và chuyên nghiệp, hơn 18 dự án (tính cả những dự án đã hoàn thành, dự án
chuyển tiếp và công trình khởi công mới) mà Ban thực hiện trong hơn 10 năm
qua là một con số khá ấn tượng.
Một số dự án điển hình mà Ban đã thực hiện như:
*Quản lý dự án nâng cấp cải tạo Quốc lộ 5:
Đây là dự án đầu tiên mà PMU5 thực hiện và cũng từ dự án này, Bộ
GTVT đã quyết định thành lập Ban quản lý dự án 5. Quốc lộ 5 là trục giao
thông nối liền các tỉnh – thành phố: Hà Nội – Hưng Yên- Hải Dương- Thành
phố cảng Hải Phòng.
Công trình cải tạo và nâng cấp Quốc lộ 5 đã được Hội đồng nghiệm thu
Nhà nước nghiệm thu và đưa vào sử dụng với đánh giá là: công trình được thi
công đúng với thiết kế được duyệt, chất lượng công trình đạt tiêu chuẩn kỹ
thuật của dự án.
Toàn bộ dự án cải tạo nâng cấp Quốc lộ 5 chính tuyến đã thông suốt từ
Hà Nội - Hải Phòng, thực hiện được mục tiêu của dự án là nâng cao năng lực
vận tải và phát triển kinh tế vùng tam giác Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh,
góp phần vào công cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá nước nhà. Do thực
hiện tốt công tác đấu thầu của các gói thầu quốc lộ 5 chính tuyến, nên đã tiết
kiệm được gần 50 triệu USD.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
9
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
Phần thưởng lớn nhất đối với Ban trong công tác quản lý Dự án Quốc lộ
5 là được Nhà nước phong tặng Huân chương lao động hạng Ba năm 1998.
Ban quản lý Dự án Quốc lộ 5 được Bộ GTVT tin tưởng giao cho dự án khác
ngoài Quốc lộ 5 nên tháng 4/1997 Ban được đổi tên là Ban quản lý Dự án 5.
*Công trình dự án cải tạo nút Nam Chương Dương:
Đây là dự án đặc biệt có vị trí xây dựng ngay tại cửa ngõ phía đông của
thủ đô. Chỉ trong thời gian ngắn, Ban đã hoàn thành công tác quản lý dự án từ
khâu tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà thầu chuẩn xác có đủ năng lực, đến tổ
chức thi công, nhất là công tác giải phóng mặt bằng di dân, di dời hệ thống
điện 110KV, phá vỡ đê, xây dựng hoàn thành trước mùa lũ, thời gian thi công
công trình theo kế hoạch là 165 ngày, rút ngắn còn 105 ngày đã thông xe, giải
quyết được ách tắc giao thông đầu cầu Chương Dương - Hà Nội, tạo được
niềm tin và uy tín của ngành với Thủ đô Hà Nội. Kết quả được Nhà nước
công nhận là công trình chất lượng cao. Tổng mức đầu tư là 78 tỷ đồng.
*Dự án đường nối từ quốc lộ 32 qua trung tâm thể dục thể thao Quốc
gia (Đường Seagames):
Đây là công trình thực hiện đúng tiến độ, có chất lượng tốt nhất, mỹ
quan được lãnh đạo UBND Thành phố Hà Nội đánh giá cao, công tác quản lý
chỉ đạo của Ban quản lý dự án 5 được Bộ GTVT khen ngợi. Mặc dù công
trình ban đầu gặp nhiều khó khăn là khâu giải phóng mặt bằng, nhưng công
trình đã được thi công hoàn thành đúng tiến độ của dự án. Ngày 17/6/2003
công trình đã được bàn giao đưa vào khai thác, phục vụ Seagames 22 tổ chức
tại Việt Nam. Dự án có tổng mức vốn đầu tư 150 tỷ đồng.
* Tiếp theo các dự án trên, Bộ GTVT giao cho Ban quản lý 5 quản lý
nhiều dự án khác:
- Dự án nâng cấp tỉnh lộ 18 tỉnh khu vực phía Bắc vốn ADB đã được
khởi công tháng 6/2003. Với tổng mức vốn đầu tư 100 triệu USD,các tỉnh
đang triển khai thi công.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
10
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
- Dự án nâng cấp,cải tạo quốc lộ 3 đoạn Bờ đậu- Thuỷ Khẩu dài 257km
với đầu tư 544 tỷ đồng có 13 gói thầu đang thi công. Hai đoạn tránh thị xã
Cao Bằng và thị xã Bắc Kạn được lập dự án tách riêng với tổng mức đầu tư
gần 400 tỷ đồng.
- Đang khẩn trương chỉ đạo thi công để hoàn thành tiến độ của Bộ giao.
- Dự án nâng cấp cải tạo quốc lộ 6 đoạn Tòng Đậu đi Mộc Châu (từ km
134 – km199). Tổng mức đầu tư là 286 tỷ đồng có 5 gói thầu đang triển khai
thi công, hoàn thành nhiệm vụ theo kế hoạch của Bộ giao.
- Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn Hà Tây – Thanh Hoá đang tập trung
chỉ đạo nhà thầu và tư vấn thực hiện theo tiến độ của Bộ đề ra.
- Dự án giao thông nông thôn 3 vốn vay Ngân hàng Thế giới WB3. Dự
kiến 150 triệu USD đã triển khai các thủ tục để tiếp nhận.
- Dự án Hành lang Côn Minh - Hải Phòng đang triển khai hỗ trợ kỹ thuật
vốn Ngân hàng Châu Á (ADB) tài trợ 1 triệu USD.
- Và nhiều dự án khác như: đoạn tuyến Cầu Chui - Cầu Đuống, quốc lộ
279, đường 4C- 4D nối Lào Cai – Hà Giang, đường 32 nút giao Nam Thăng
Long đi Nhổn phục vụ cho Seagames 22…
Quy mô công trình và giá trị vốn quản lý đầu tư xây dựng của Ban năm
sau tăng hơn năm trước.Các năm gần đây:
+ Năm 2000 : Quản lý dưới 300 tỷ
+ Năm 2001 :Quản lý 300 tỷ
+ Năm 2002 : Quản lý hơn 350 tỷ
+ Năm 2003 : Quản lý hơn 800 tỷ
Điều đó chứng tỏ sự lớn mạnh và trưởng thành của Ban quản lý dự án 5.
5. Tiến trình thực hiện dự án tại Ban 5:
5.1. Giai đoạn chuẩn bị đầu tư:
1.1. Bộ giao thông vận tải ra quyết định cho phép Ban 5 là đại diện chủ
đầu tư, tiến hành lập báo cáo nghiên cứu khả thi (b/c NCKT).
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
11
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
1.2. Ban ký hợp đồng với tư vấn lập b/c NCKT, và tư vấn thẩm định:
Phòng kế hoạch soạn thảo hợp đồng và ký hợp đồng.
1.3. Tư vấn (lập b/c NCKT ) trình đề cương khảo sát (khối lượng, chi phí
và phương pháp thực hiện) giai đoạn lập b/c NCKT.
1.4. Ban trình đề cương tới Vụ Kế hoạch đầu tư thuộc Bộ GTVT: phòng
dự án xét khối lượng và phương pháp thực hiện, phòng kế hoạch xét dự toán
kinh phí theo khối lượng trình.
1.5. Căn cứ vào khối lượng đề cương được Bộ GTVT duyệt, tư vấn tiến
hành khảo sát lập b/c NCKT.
1.6. Tư vấn trình b/c NCKT (gồm: hồ sơ khảo sát và hồ sơ thiết kế).
1.7. Ban 5 chuyển báo cáo nghiên cứu khả thi tới Tư vấn thẩm định,
đồng thời chuyển đến các Cục và Vụ trong Bộ GTVT để xem xét, cho ý kiến.
1.8. Ban 5 trình b/c NCKT đến Vụ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ GTVT:
phòng dự án xem xét về sự phù hợp của báo cáo (bao gồm cả khối lượng) và
phòng kế hoạch xét tổng mức đầu tư (sự phù hợp về đơn giá).
1.9. Vụ Kế hoạch đầu tư chủ trì họp thẩm định b/c NCKT
1.10. Bộ GTVT ra quyết định phê duyệt dự án (quy mô và tổng mức đầu
tư).
5.2. Giai đoạn thực hiện đầu tư:
♦ Giai đoạn duyệt thiết kế kỹ thuật:
2.1.Ban (phòng Kế hoạch) ký hợp đồng với tư vấn thiết kế kỹ thuật và tư
vấn thẩm định thiết kế kỹ thuật.
2.2. Tư vấn trình đề cương khảo sát (khối lượng và chi phí) giai đoạn
thiết kế kỹ thuật.
2.3. Ban 5 (phòng dự án xét khối lượng và phòng kế hoạch xét kinh phí)
trình đề cương tới Cục giám định và quản lý chất lượng công trình giao thông.
2.4. Căn cứ vào khối lượng đề cương thiết kế kỹ thuật được duyệt, tư vấn
tiến hành khảo sát lập thiết kế kỹ thuật.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
12
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
2.5. Tư vấn trình hồ sơ thiết kế kỹ thuật (gồm: hồ sơ khảo sát và hồ sơ
thiết kế).
2.6. Ban chuyển hồ sơ thiết kế tới Tư vấn thẩm định dể xem xét cho ý
kiến.
2.7. Ban (phòng dự án xem xét về sự phù hợp của thiết kế kỹ thuật, bao
gồm cả khối lượng và phòng kế hoạch xét tổng mức đầu tư) trình b/c NCKT
tới Cục Giám định và Bộ GTVT.
2.8. Bộ GTVT ra quyết định phê duyệt thiết kế kỹ thuật (quy mô và dự
toán)
♦ Giai đoạn tổ chức đấu thầu:
3.1. Trình kế hoạch đấu thầu tới Cục giám định (chia gói thầu, ước tính
giá trị xây lắp, hình thức đầu tư,..)
3.2. Bộ GTVT phê duyệt kế hoạch đấu thầu.
3.3. Ban yêu cầu tư vấn thiết kế lập hồ sơ mời thầu trên cơ sở hồ sơ thiết
kế kỹ thuật đã được duyệt.
3.4. Tư vấn thiết kế chuyển hồ sơ mời thầu tới Ban.
3.5. Bộ GTVT phê duyệt hồ sơ mời thầu.
3.6. Ban thông báo mời thầu trên các phương tiện thông tin đại chúng (1
báo TW, 1 báo địa phương và 1 báo ngành).
3.7. Ứng thầu tới đăng ký mua hồ sơ mời thầu.
3.8. Ban bán hồ sơ mời thầu cho các ứng thầu .
3.9. Ban tổ chức cho các ứng thầu đi thăm tuyến.
3.10. Tổ chức hội nghị tiền đấu thầu.
3.11. Tổ chức mở thầu.
3.12. Chấm thầu (Tổng Giám đốc ra quyết định thành lập tổ chuyên gia
xét thầu).
3.13. Trình kết quả đấu thầu tới Cục giám định và Bộ GTVT
3.14. Cục giám định tổ chức họp thẩm định kết quả xét thầu.
3.15. Bộ GTVT ra quyết định công nhận nhà trúng thầu.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
13
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
3.16. Công bố thắng thầu.
3.17. Ban tổ chức thương thảo hợp đồng với nhà trúng thầu.
3.18. Ký kết hợp đồng.
3.19. Công bố thực hiện.
♦ Giai đoạn thi công công trình:
4.1. Ban tổ chức bàn giao mặt bằng, hệ thống cọc mốc tại hiện trường
cho nhà thầu.
4.2. Nhà thầu trúng thầu lập bản vẽ thiết kế kỹ thuật thi công trên cơ sở
hồ sơ thiết kế kỹ thuật đã được duyệt.
4.3. Ban xem xét, thẩm tra và phê duyệt Bản vẽ thi công.
4.4. Nhà thầu có thể xin tạm ứng 20% giá trị hợp đồng trước (theo quy
định của Nhà nước).
4.5. Nhà thầu huy động máy móc, vật tư, vật liệu tới công trường.
4.6. Ban và tư vấn giám sát kiểm tra đối chiếu với hồ sơ dự thầu.
4.7. Nhà thầu tiến hành thi công các hạng mục công trình:
- Trước khi thi công nhà thầu phải tiến hành đệ trình các biện pháp thi
công chi tiết, biện pháp đảm bảo an toàn giao thông, an toàn lao động, vệ sinh
môi trường , an toàn cháy nổ,.. tới tư vấn giám sát để được chấp nhận các biện
pháp trên.
- Nhà thầu thi công với sự giám sát của tư vấn giám sát.
4.8. Ban và tư vấn giám sát nghiệm thu các hạng mục công trình trước
khi tiến hành thi công các hạng mục công trình tiếp theo.
4.9. Nhà thầu lập biểu thanh toán các phần khối lượng công việc đã thực
hiện có chứng nhận của tư vấn giám sát.
4.10. Ban kiểm tra đối chiếu các khối lượng công việc đã thực hiện, nếu
đúng sẽ lập biểu thanh toán và chuyển ra kho bạc Nhà nước để thanh toán.
4.11. Sau khi thi công hoàn thiện công trình, Ban và tư vấn sẽ tiến hành
nghiệm thu công trình.
4.12. Ban thuê tư vấn kiểm định để tiến hành đánh giá kiểm định công
trình.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
14
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
4.13. Nhà thầu thực hiện công tác bảo hành công trình.
4.14. Nhà thầu lập bản vẽ hoàn công. Ban chấp thuận bản vẽ hoàn công.
4.15. Hết thời hạn bảo hành mà không có sự cố sai sót, ban kết hợp với
nhà thầu, đơn vị khai thác công trình tiến hành bàn giao công trình để đưa vào
khai thác sử dụng.
4.16. Ban tiến hành công tác kiểm toán và quyết toán công trình.
Tiến trình thực hiện dự án tại Ban 5 có thể tóm tắt thành sơ đồ như sau:
Giai đoạn thực hiện đầu tư
Giai đoạn chuẩn bị
đầu tư
Giai đoạn duyệt
Thiết kế kỹ thuật
- Ký hợp đồng với
tư vấn
lậpBCNCKT
- Trình đề cương
tới Vụ KHĐT
- Tư vấn lập
BCNCKT
- Vụ KHĐT thẩm
định BCNCKT
- Bộ GTVT phê
duyệt dự án.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
- Ký hợp đồng
với tư vấn lập
TKKT
- Trình đề
cương tới Cục
GĐ&QLCL
CTGT
- Tư vấn lập
TKKT
- Trình lên Cục
GĐ và Bộ
GTVT
- Bộ GTVT
phê duyệt
TKKT
15
Giai đoạn tổ
chức đấu thầu
- Bộ GTVT phê
duyệt KHĐT và
HSMT
- Thông báo mời
thầu
- Bán HSMT
- Tổ chức đi
thăm tuyến
- Mở thầu
- Chấm thầu
- Trình kết quả
xét thầu tới Cục
GĐ, Bộ GTVT
- Bộ GTVT công
nhận nhà thầu
thắng thầu
- Công bố thắng
thầu
- Thương thảo
hợp đồng
- Ký kết hợp đồng
- Công bố thực
hiện
Giai đoạn thi
công
- Bàn giao
mặt bằng
- Thẩm tra,
phê duỵêt
Bản vẽ thi
công
- Tạm ứng
20% cho
nhà thầu
- Thuê tư vấn
giám sát thi
công
- Nhà thầu
thi công
công trình
- Nghiệm
thu, thanh
toán sau
khi công
trình hoàn
thành
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
II. Công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong nước
tại PMU5:
1. Nhân sự cho công tác đấu thầu:
Công tác đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong nước tại Ban quản lý dự
án 5 do phòng dự án 2 thực hiện. Do đó, nhân sự phục vụ cho công tác đấu
thầu hầu hết là các cán bộ trong phòng dự án 2. Trước khi bắt đầu tổ chức đấu
thầu một dự án nào đó, Tổng Giám đốc PMU5 sẽ ra quyết định thành lập tổ
chuyên gia giúp việc cho Tổng Giám đốc trong việc đánh giá hồ sơ và xét
chọn thầu. Thành viên trong tổ chuyên gia là các cán bộ trong phòng dự án 2,
ngoài ra còn có các Phó Tổng Giám đốc tham gia đánh giá, xét chọn thầu.
Các thành viên còn lại trong phòng không tham gia vào tổ chuyên gia thì
giúp việc cho tổ chuyên gia trong việc tập hợp, đóng gói hồ sơ báo cáo kết
quả đánh giá hồ sơ dự thầu trình Tổng Giám đốc ký và trình Bộ Giao thông
vận tải duyệt...
Hiện nay, đội ngũ cán bộ tại phòng dự án 2 có ưu điểm là trẻ, năng
động, am hiểu về đấu thầu trong ngành giao thông vận tải. Các cán bộ trong
phòng đều tốt nghiệp các trường đại học như: Xây dựng, Giao thông vận tải,
Kinh tế quốc dân…và một số cán bộ là nghiên cứu sinh ở nước ngoài về. Một
số cán bộ tuy trẻ tuổi nhưng rất có kinh nghiệm, làm việc rất hiệu quả. Tuy
nhiên, một số cán bộ do mới tiếp xúc với công việc nên vẫn còn hơi bỡ ngỡ
và thiếu kinh nghiệm cần phải đào tạo, bồi dưỡng nhiều.
2. Đặc điểm các gói thầu của các dự án mà Ban đã và đang quản lý:
PMU5 đựơc coi là một trong những Ban quản lý dự án làm việc có tính
chuyên nghiệp và bài bản của Bộ GTVT. Có thể nói như vậy vì những dự án
mà PMU5 quản lý thường xuyên gặp phải không ít khó khăn trong quá trình
triển khai thực hiện, các công trình đều đi qua nhiều địa phương khác nhau.
Tuy vậy, nhưng nhiều dự án do PMU5 quản lý thực hiện vẫn đảm bảo đúng
tiến độ và chất lượng.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
16
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
a) Quy mô của các gói thầu lớn:
Các dự án mà Ban tiến hành quản lý đều có mức tổng vốn đầu tư lớn do
vậy các gói thầu được phân chia từ các dự án này cũng có quy mô rất lớn, giá
trị của các gói thầu thường khoảng vài chục tỷ đồng, thậm chí có gói thầu đến
hàng trăm tỷ đồng.Ví dụ như dự án nâng cấp quốc lộ 3 đoạn Bờ Đậu - Thuỷ
Khẩu, nguồn vốn từ ngân sách Chính phủ, dự án này có tổng mức vốn đầu tư
giai đoạn 1 là 545 tỷ đồng và được chia thành 16 gói thầu; tổng mức đầu tư
giai đoạn 2 là 1.291 tỷ đồng.
b) Yêu cầu cao về kỹ thuật:
Quy mô của các gói thầu rất lớn, do vậy các gói thầu đều có những yêu
cầu khắt khe về kỹ thuật. Với một số vốn đầu tư lớn như vậy thì chất lượng
của công trình cũng phải được đảm bảo một cách tốt nhất. Do vậy, nhà thầu
muốn nhận được các gói thầu phải đưa ra được các biện pháp tốt nhất để đáp
ứng những yêu cầu rất cao về mặt kỹ thuật xây dựng công trình. Hơn nữa, đó
là những gói thầu công trình giao thông, nên nếu không có những yêu cầu cao
về kỹ thuật thì sẽ không đảm bảo an toàn giao thông, gây nhiều nguy hiểm
cho người dân khi công trình đi vào sử dụng. Phần lớn các gói thầu là các dự
án cải tạo nâng cấp quốc lộ, nếu không có những yêu cầu khắt khe về mặt kỹ
thuật thì công trình sẽ xuống cấp nghiêm trọng rất dễ gây tai nạn mà phương
tiện đi lại chủ yếu là các xe tải, ôtô do vậy khi có tai nạn xảy ra thì thiệt hại là
rất lớn.
c) Mang ý nghĩa kinh tế xã hội:
PMU5 là cơ quan điều hành thực thi các dự án đầu xây dựng công trình
giao thông, chịu trách nhiệm trước Nhà nước về quản lý vốn trong nước và
vốn nước ngoài nhằm nâng cao hiệu quả vốn đầu tư. Vì vậy các dự án hay các
gói thầu mà Ban quản lý, tổ chức đấu thầu đều là các công trình mang ý nghĩa
kinh tế xã hội cao. Điển hình là công trình Dự án cải tạo nút nam Chương
Dương. Đây là dự án đặc biệt có vị trí xây dựng ngay tại cửa ngõ phía Đông
của Thủ đô. Công trình này đã giải quyết được ách tắc giao thông đầu cầu
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
17
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
Chương Dương – Hà Nội. Điều đó đã góp phần rất nhiều trong việc lưu thông
thông suốt trong thành phố.
Những công trình xây dựng các tuyến đường mới phục vụ cho đi lại của
người dân được thuận lợi, tiết kiệm được thời gian và chi phí như: Công trình
Quốc lộ 32 qua trung tâm Thể dục thể thao Quốc gia hay còn gọi là đường
Seagames, công trình hoàn thành đúng tiến độ được đưa vào khai thác, phục
vụ Seagames 22 tổ chức tại Viêt Nam. Điều đó vô cùng có ý nghĩa đối với
PMU5 vì đã góp phần tạo nên hình ảnh tốt đẹp về Hà Nội - Việt Nam trong
mắt bạn bè Quốc tế.
Những công trình cải tạo, nâng cấp quốc lộ, giúp cho việc lưu thông giữa
các tỉnh thành được thuận lợi hơn nhờ đó kinh tế cũng phát triển hơn, nét văn
hoá của các nơi được truyền bá rộng rãi hơn, nối liền giữa các tỉnh, vùng miền
xa xôi như: Các gói thầu thuộc dự án cải tạo quốc lộ 3 từ Bờ Đậu đến cửa
khẩu Tà Lùng hoàn thành đã tạo động lực thúc đẩy kinh tê một khu vực còn
yếu kém, nghèo đói và chậm phát triển.
Các gói thầu mà Ban đã tổ chức đấu thầu và quản lý đều nhằm một mục
đích to lớn và ý nghĩa là cải thiện, nâng cao đời sống của người dân, giảm bớt
những khó khăn trong việc đi lại trong nội thành cũng như giữa các tỉnh,
thành phố, góp phần vào công cuộc đổi mới đất nước, công nghiệp hoá - hiện
đại hoá đất nước, đưa nước ta dần trở thành nước công nghiệp. Ví dụ như dự
án nâng cấp cải tạo quốc lộ 3 từ km134-km199 hoàn thành đã góp phần cho
công tác vận tải phục xây dựng Nhà máy thuỷ điện Sơn La và phục vụ phát
triển kinh tế an ninh, quốc phòng cho cả miền Tây Bắc, góp phần cải thiện đời
sống cho nhân dân các dân tộc vùng cao.
d) Sự khác nhau về đấu thầu các gói thầu sử dụng vốn trong nước và gói
thầu sử dụng vốn nước ngoài :
Tại PMU5, nguồn vốn của các dự án bao gồm cả vốn trong nước và vốn
nước ngoài. Ban xây dựng 2 phòng dự án 1 và 2, phòng dự án 1 quản lý các
dự án sử dụng vốn vay nước ngoài và phòng dự án 2 quản lý các dự án sử
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
18
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
dụng vốn trong nước. Tuy nhiên đối với các dự án sử dụng vốn nước ngoài
thường có mục đích là đầu tư cho việc phát triển các tuyến đường giao thông
nông thôn (18 tỉnh thành) nhằm giúp xoá đói giảo nghèo, nâng cao đời sống
cho người dân ở nông thôn… nên các gói thầu thường có quy mô nhỏ, giá trị
gói thầu chỉ vào khoảng từ 7 đến 10 tỷ đồng/gói. Trong khi các dự án sử dụng
vốn trong nước (phần lớn là vốn ngân sách Nhà nước và vốn trái phiếu Chính
phủ) có quy mô thường từ 10 đến 30 tỷ đồng /gói.
Việc đấu thầu các dự án sử dụng vốn nước ngoài mà chủ yếu là vốn vay
từ Ngân hàng Thế giới, vốn hỗ trợ phát triển, vốn vay ADB… thì ngoài việc
phải tuân theo các quy định về đấu thầu tại Việt Nam còn phải đáp ứng các
điều kiện, quy định của tổ chức cho vay vốn. Ví dụ như khi tham gia dự thầu
các dự án ADB tài trợ thì các doanh nghiệp và công ty sau bị xem là không có
tư cách hợp lệ khi tham gia đấu thầu (theo công văn số 1552/BKH/KTĐN
ngày 19/3/2004):
- Có các cổ đông chi phối thuộc bên đối tác của dự án (nhà nước Việt Nam);
- Được một hoặc nhiều bên đối tác của dự án bao cấp trực tiếp hoặc gián
tiếp;
- Có quan hệ với bên đối tác thông qua bên thứ 3, có thể có thông tin ảnh
hưởng tới việc dự thầu;
- Nộp từ 2 hồ sơ dự thầu trở lên (các nhà thầu phụ có thể tham gia nhiều
gói thầu);
- Đã từng làm tư vấn trong quá trình chuẩn bị thiết kế hoặc hồ sơ kỹ
thuật;
- Các doanh nghiệp Nhà nước thuộc khối quốc phòng.
Các doanh nghiệp Nhà nước chỉ tham dự đấu thầu nếu độc lập về tài chính và
pháp lý, hoạt động theo luật thương mại và không phụ thuộc bên mua.
3. Hình thức đấu thầu:
Với các dự án sử dụng vốn trong nước, hình thức lựa chọn nhà thầu mà
Ban 5 thường sử dụng là đấu thầu rộng rãi trong nước đối với đấu thầu xây
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
19
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
lắp. Một vài trường hợp theo yêu cầu của cấp có thẩm quyền, Ban cũng sử
dụng hình thức đấu thầu hạn chế nhưng là rất ít. Bởi sử dụng hình thức đấu
thầu hạn chế tỷ lệ tiết kiệm đạt thấp, khó lựa chọn được nhà thầu đủ kinh
nghiệm và năng lực để thực hiện thi công theo yêu cầu và nhất là việc kiểm
soát giá cả gói thầu.
Tuy nhiên, với mục đích là tiết kiệm, hạ giá thành công công trình một
các hợp lý để giảm chi phí đầu tư; đồng thời có thể tìm ra đối tác thích hợp có
năng lực, uy tín, kinh nghiệm để đảm bảo thực hiện công trình đúng tiến độ
với chất lượng cao nên Ban chủ yếu sử dụng hình thức đấu thầu rộng rãi trong
nước nhằm nâng cao hiệu quả của gói thầu và công tác đấu thầu, đồng thời
cũng nâng cao tính cạnh tranh để chọn được nhà thầu có năng lực nhất.
Trong những năm gần đây, do thực tế Việt Nam hiện nay năng lực các
nhà thầu tư vấn thiết kế còn hạn chế nên đối với đấu thầu lựa chọn tư vấn thì
Ban 5 dùng hình thức chỉ định thầu. Hơn nữa, do đặc thù của công việc, nên
không nhiều nhà thầu tư vấn đáp ứng được các điều kiện. Bởi lẽ tư vấn thiết
kế đồng thời cũng là đơn vị có trách nhiệm lập hồ sơ mời thầu. Nếu thiết kế
kỹ thuật và hồ sơ mời thầu không đảm bảo chất lượng, có nhiều sai sót thì sẽ
ảnh hưởng rất nhiều đến công tác tổ chức đấu thầu của Ban và ảnh hưởng đến
chất lượng công trình về sau.
Theo quy định của pháp luật, có 3 phương thức thực hiện đấu thầu là đấu
thầu 1 túi hồ sơ, đấu thầu 2 túi hồ sơ, và đấu thầu 2 giai đoạn. Tuy nhiên, đấu
thầu 2 túi hồ sơ chỉ áp dụng đối với đấu thầu tuyển chọn tư vấn trong khi tại
PMU 5 tuyển chọn tư vấn lại dùng hình thúc chỉ định thầu; còn đấu thầu 2
giai đoạn thì chỉ cáp dụng đối với các gói thầu xây lắp có giá trị từ 500 tỷ
đồng trở lên, nhưng những gói thầu như thế không có tại Ban vì vậy phương
thức đấu thầu 1 túi hồ sơ là phù hợp nhất và được Ban áp dụng cho tất cả các
cuộc đấu thầu mà Ban đã tổ chức.
Phương thức thực hiện hợp đồng mà Ban 5 thường sử dụng là: hợp
đồng trọn gói đối với những gói thầu mà thời gian thực hiện ≤ 12 tháng, hợp
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
20
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
đồng có điều chỉnh giá đối với những gói thầu mà thời gian thực hiện > 12
tháng.
4. Quy trình đấu thầu tại Ban 5:
Sau khi được Bộ GTVT phê duyêt thiết kế kỹ thuật của dự án, Ban
QLDA5 với tư cách là chủ đầu tư sẽ tiến hành công tác đấu thầu dự án. Quy
trình đấu thầu tại Ban 5 được thực hiện theo Quy chế đấu thầu mà ban hành
kèm theo Nghị định số 88/1999/ NĐ- CP ngày 5-5-200 và Nghị định số
66/2003/NĐ – CP ngày 12-6-2003 của Chính phủ ,Thông tư 04/TT-BKH
ngày 26-5-2000, Thông tư số 01/2004/TT-BKH ngày 2-2-2004 của Bộ Kế
Hoạch và Đầu tư hướng dẫn thực hiện Quy chế đấu thầu. Cũng như các quy
định của nguồn vốn và sự vận dụng linh hoạt phù hợp với các điều kiện đặc
thù đã hình thành nên trình tự đấu thầu ở Ban QLDA5.
4.1. Bước 1: Chuẩn bị đấu thầu
Giai đoạn này bao gồm rất nhiều khâu và do bên mời thầu lập. Dựa trên
các công việc cụ thể trong dự án đã được phê duyệt, Ban sẽ căn cứ vào tình
hình thực tế của mình, vào tính chất các công việc và mối quan hệ giữa chúng
để xác định thứ tự các công việc cụ thể của dự án. Vì thế ngay từ đầu kế
hoạch thực hiện các công việc cụ thể của dự án phải được xây dựng một các
khoa học, logic. Nội dụng của giai đoạn này bao gồm:
B1.1. Lập kế hoạch đấu thầu:
Kế hoạch đấu thầu được lập và trình duyệt để làm cơ sở cho việc thực
hiện đấu thầu. Kế hoạch này do Ban 5 lập và phải trình lên Bộ GTVT và Cục
Giám định và quản lý chất lượng công trình giao thông phê duyệt mới trở
thành một trong những điều kiện mời thầu. Việc lập và phê duyệt kế hoạch
đấu thầu của dự án đuợc tiến hành sau khi có quyết định đầu tư được phê
duyệt. Căn cứ để lập kế hoạch đấu thầu của dự án là các tài liệu được phê
duyệt hoặc có hiệu lực như :
- Báo cáo nghiên cứu khả thi và các văn bản giải trình bổ sung trong quá
trình thẩm định dự án;
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
21
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
- Quyết định đầu tư;
- Dự toán, tổng dự toán được duyệt;
- Khả năng cung cấp vốn, tình hình thực tế của dự án;
- Các văn bản pháp lý có liên quan khác.
Nội dụng của kế hoạch đấu thầu của dự án bao gồm :
Nội dung
1. Phân chia dự án thành các gói thầu
2. Giá gói thầu và nguồn tài chính
3. Hình thức lựa chọn nhà thầu
Đấu thầu rộng rãi
Chào hàng cạnh tranh
Đấu thầu hạn chế
Tự thực hiện
Chỉ định thầu
Mua sắm đặc biệt
Mua sắm trực tiếp
4. Phương thức đấu thầu áp dụng cho từng gói thầu
Đấu thầu 1 túi hồ sơ
Đấu thầu hai túi hồ sơ
Đấu thầu hai giai đoạn
5. Thời gian tổ chức đấu thầu cho từng gói thầu
6. Loại hợp đồng cho từng gói thầu
Hợp đồng trọn gói
Hợp đồng có điều chỉnh
Hợp đồng chìa khoá
7. Thời gian thực hiện hợp đồng.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
22
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
Có thể nói trong các nội dung trên thì nội dung phân chia dự án thành
các gói thầu là nội dung quan trọng hơn cả. Bởi lẽ gói thầu chính là căn cứ tổ
chức đấu thầu và xét thầu. Việc phân chia này phải đảm bảo tính hợp lý, tính
đồng bộ của dự án và làm giảm được chi phí đấu thầu của dự án.Việc phân
chia dự án thành gói thầu căn cứ vào công nghệ, tính chất kỹ thuật hoặc trình
tự thực hiện dự án.
Việc phân chia dự án thành các gói thầu tại PMU5 tuân theo các quy
định tại Quy chế đấu thầu và các quy định riêng của Bộ GTVT đối với các dự
án sử dụng vốn trong nước. Phòng dự án cùng với tư vấn thiết kế thực hiện
công việc này. Trước tiên, dựa vào tổng mức đầu tư được phê duyệt, phòng
dự án sẽ xem xét xem dự án này thuộc nhóm A, B hay C. Theo như quy định
của Bộ GTVT về công tác đấu thầu xây lắp các dự án đầu tư xây dựng bằng
nguồn vốn trong nước của quyết định số 06/2005/QĐ-BGTVT ngày 4/1/2005
việc phân chia gói thầu xây lắp cần đảm bảo giá trị mỗi gói thầu trong khoảng
như sau:
- Dự án nhóm C: đối với dự án có tổng mức đầu tư trên 15 tỷ đồng, phần
xây lắp phân thành 1 đến 2 gói thầu; dự án có tổng mức đầu tư dưới 15 tỷ
đồng, phần xây lắp phân thành 1 gói thầu.
- Dự án nhóm B: Các gói thầu xây lắp có giá trị khoảng từ 30 -50 tỷ tuỳ
thuộc quy mô và giá trị tổng mức đầu tư. Đối với nhóm này, dự án có giá trị
phần xây lắp nhỏ hơn 30 tỷ đồng quy định toàn bộ phần xây lắp là 1 gói thầu.
- Dự án nhóm A: Các gói thầu xây lắp có giá trị ít nhất khoảng 70 tỷ đồng.
Khuyến khích phân chia các gói thầu xây lắp có giá trị lớn hơn 100 tỷ đồng.
Sau đó, phòng dự án sẽ xác định khối lượng xây lắp của dự án tiến
hành đấu thầu là bao nhiêu, dự án có thể chia thành mấy gói thầu, mỗi gói
thầu có giá trị khoảng bao nhiêu, mỗi gói thầu cần đảm bảo những yêu cầu thế
nào về kỹ thuật…Gói thầu được phân chia phải đảm bảo tối thiểu các yếu tố:
- Gói thầu được phân chia sao cho công tác cung cấp, xây lắp được gói
gọn trong các hạng mục hoàn chỉnh.
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
23
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
- Các gói thầu phù hợp với tình hình tài chính, khả năng cung cấp của
các nhà thầu và thời gian thực hiện gói thầu.
Rồi yêu cầu tư vấn thiết kế phân chia gói thầu theo quy định của Bộ
GTVT, Quy chế đấu thầu và khối lượng xây lắp của dự án. Tư vấn thiết kế sẽ
dựa trên các mức và các yêu cầu mà Ban đưa ra để tiến hành phân chia. Sau khi
sơ bộ phân chia lần thứ nhất, tư vấn sẽ trình lên Ban một kế hoạch phân chia để
Ban xem xét, phê duyệt để chính thức thiết kế các gói thầu như yêu cầu.
Việc phân chia các gói thầu tại Ban một mặt căn cứ theo các yêu cầu về
kỹ thuật, mặt khác còn phải đảm bảo phù hợp với thực trạng năng lực tài
chính của các nhà thầu trong nước. Vì đặc thù của ngành giao thông vận tải
nên hầu hết các dự án tại PMU5 thường được phân chia thành hai gói thầu là
gói thầu xây lắp và gói thầu bảo hiểm. Từ hai gói thầu đó Ban tiến hành phân
chia mỗi loại gói thầu thành các gói thầu nhỏ hơn để tiến hành đấu thầu.
Giá trị gói thầu là giá dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt, được
xác định trên cơ sở khối lượng công việc phải thực hiện hoàn chỉnh nhân với
đơn giá và định mức được Nhà nước ban hành. Giá trị gói thầu được dùng để
làm căn cứ so sánh các giá dự thầu của các nhà thầu để trình trong hồ sơ mời
thầu sau khi được hiệu chỉnh các sai lệch. Nếu giá dự thầu của nhà thầu lớn
hơn giá trị gói thầu được duyệt thì nhà thầu đó sẽ bị loại về mặt tài chính
thương mại.
Giá của các gói thầu này được dự tính lần đầu tiên bởi các công ty tư vấn
thiết kế khi họ tiến hành lập thiết kế kỹ thuật. Khi bản thiết kế kỹ thuật được
chuyển cho Ban quản lý dự án, thì các chuyên viên trong Ban sẽ tiến hành
kiểm tra, đối chiếu các khối lượng thiết kế với các khối lượng dự toán để tiến
hành soạn thảo tiên lượng mời thầu và dự toán giá gói thầu để trình duyệt.
Nếu các chuyên viên phát hiện ra có sai sót, thiếu hay nhầm khối lượng thì
yêu cầu chuyên viên tư vấn giải trình, nhằm xây dựng được giá gói thầu sát
với thực tế nhất.
Sau khi ước tính giá trị gói thầu thì công việc tiếp theo là xác định loại
hợp đồng cho gói thầu. Trong thời gian qua, Ban 5 sử dụng hai phương thức
thực hiện hợp đồng đó là :
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
24
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C
Nâng cao hiệu quả công tác tổ chức đấu thầu các dự án sử dụng vốn trong
nước tại Ban Quản lý dự án 5 - Bộ Giao thông vận tải
● Hợp đồng trọn gói: là hợp đồng thực hiện theo giá khoán gọn. Phương
thức này áp dụng cho các gói thầu mà đối tượng thi công là các hạng mục
công trình có tính chất kỹ thuật không phức tạp lắm, thời gian thi công
nhanh, dưới 12 tháng.
● Hợp đồng có hiệu chỉnh giá: Là hợp đồng mà giá cả có sự điều chỉnh
giá trong quá trình thực hiện hợp đồng. Phương thức này được áp dụng đối
với các gói thầu có thời gian thực hiện trên 12 tháng nên thường có sự biến
đồng về giá đối với ba yếu tố chủ yếu là nguyên vật liệu, thiết bị và lao động.
Ngoài ra có thể cũng vì do tính chất phức tạp của nó mà ngay cả tư vấn cũng
không khẳng định được là đã dự toán chính xác được mọi công việc.
Việc điều chỉnh giá được tiến hành với các điều kiện sau:
+ Trong hồ sơ mời thầu được phê duyệt có quy định điều kiện, giới hạn
và công thức điều chỉnh giá;
+ Được các bên liên quan xác nhận là :
- Do thay đổi thiết kế không do nhà thầu gây ra
- Khi có sự thay đổi về giá do chính sách Nhà nước (tính từ tháng 13)
+ Tổng giá sau điều chỉnh < Tổng dự toán và Tổng dự toán < Tổng mức
đầu tư.
Giá trị hợp đồng được điều chỉnh trong các trường hợp sau:
a) Khi có những khối lượng, số lượng phát sinh do thay đổi thiết kế
(không phải do nhà thầu gây ra):
- Nếu những phát sinh đã có đơn giá trong hợp đồng gốc thì giá trị phần
khối lượng, số lượng phát sinh được tính theo giá của hợp đồng gốc (Khoản
6- điều 1- nghị định 66/CP);
- Nếu những phát sinh không có đơn giá trong hợp đồng gốc thì giá trị
phần khối lượng, số lượng phát sinh được tính theo đơn giá do Nhà nước quy
định tại thời điểm phát sinh được cấp có thẩm quyền phê duyệt để áp dụng
(Khoản 6- điều 1- NĐ 66/CP);
- Nếu khối lượng công việc đã có trong hợp đồng nhưng khi thực hiện
thay đổi (tăng hoặc giảm) lớn hơn 20% so với khối lượng công việc đã ghi
SVTH: Trần Mỹ Hạnh
25
Lớp: Kinh tế đầu tư 44C