Nghiên cứu giải pháp cấp nước để phát triển bền vững kinh tế xã hội cho huyện quế võ tỉnh bắc ninh

L IC M

N

Sau th i gian dài th c hi n, lu n v n Th c s chuyên ngành Quy ho ch và
Qu n lý Tài nguyên n c v i đ tài: “Nghiên c u gi i pháp c p n c đ phát tri n
b n v ng kinh t xã h i cho huy n Qu Võ - T nh B c Ninh” đã đ c hoàn thành.
Ngoài s n l c c a b n thân, tác gi còn đ c s ch b o, h ng d n t n tình c a
các th y cô giáo và các đ ng nghi p, b n bè.
u tiên, tác gi xin bày t lòng kính tr ng và bi t n sâu s c t i th y h ng
d n khoa h c PGS.TS. Ph m Vi t Hòa - Tr ng i h c Th y l i đã tr c ti p t n
tình h ng d n, giúp đ và cung c p nh ng tài li u, nh ng thông tin c n thi t cho
tác gi hoàn thành Lu n v n này.
Tác gi xin chân thành c m n Tr ng i h c Th y l i, các th y giáo, cô
giáo Khoa K thu t Tài nguyên n c, các th y giáo, cô giáo các b môn đã truy n
đ t nh ng ki n th c chuyên môn trong quá trình h c t p.
Tác gi c ng xin chân thành c m n s giúp đ c a các đ ng nghi p, b n bè
đã giúp đ , cung c p các tài li u c n thi t và đóng góp ý ki n cho tác gi hoàn thành
lu n v n.
Trong quá trình làm thi u sót c a lu n v n là không th tránh kh i. Tác gi
r t mong ti p t c nh n đ c s ch b o giúp đ c a các th y cô giáo c ng nh
nh ng ý ki n đóng góp c a b n bè và c a đ ng nghi p.
Cu i cùng, tác gi xin chân thành c m n t m lòng c a nh ng ng i thân
trong gia đình, b n bè đã đ ng viên giúp đ khích l tác gi trong su t quá trình h c
t p và hoàn thành lu n v n này.
Xin chân thành c m n./.
Hà N i, ngày tháng n m 2016
Tác gi

ng S Thành

B N CAM K T

Tên tác gi :
H c viên cao h c:
Ng

ih

ng S Thành
L p CH20Q21

ng d n khoa h c: PGS.TS. Ph m Vi t Hòa

Tên đ tài lu n v n “Nghiên c u gi i pháp c p n

c đ phát tri n b n v ng

kinh t xã h i cho huy n Qu Võ - T nh B c Ninh”.
Tác gi xin cam đoan đ tài lu n v n đ
đ

c thu th p t ngu n th c t , đ

n

c, đ

c làm d a trên các s li u, t li u

c công b trên báo cáo c a các c quan Nhà

c đ ng t i trên các t p chí chuyên ngành, sách, báo… đ làm c s nghiên

c u. Tác gi không sao chép b t k m t lu n v n ho c m t đ tài nghiên c u nào
tr

c đó.

Hà N i, ngày tháng n m 2016
Tác gi

ng S Thành


M CL C
L I C M N ............................................................................................................. 1
B N CAM K T ......................................................................................................... 2
DANH M C B NG ................................................................................................... 6
DANH M C HÌNH V .............................................................................................. 9
M

U ..................................................................................................................... 1

1. TÍNH C P THI T C A
2. M C ÍCH C A
3.

IT

TÀI ......................................................................... 1

TÀI .................................................................................... 2

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U ...................................................... 2

4. CÁCH TI P C N VÀ PH
CH

NG PHÁP NGHIÊN C U ................................... 2

NG 1 ................................................................................................................ 4

T NG QUAN ............................................................................................................. 4
1.1. T NG QUAN V L NH V C NGHIÊN C U ................................................ 4
1.1.1 Tình hình nghiên c u ngoài n

c .................................................................. 4

1.1.2. Tình hình nghiên c u trong n

c.................................................................. 6

1.2. T NG QUAN V VÙNG NGHIÊN C U ...................................................... 12
1.2.1. i u ki n t nhiên c a h th ng ................................................................. 12
1.2.2. Tình hình dân sinh, kinh t và các yêu c u phát tri n c a khu v c
huy nQu Võ ..................................................................................................... 16
1.2.3. Hi n tr ng th y l i, nhi m v quy ho ch c i t o và hoàn ch nh h th ng
t
CH

i cho l u v c. ................................................................................................ 27
NG 2 .............................................................................................................. 36

C S

XU T GI I PHÁP C P N

C........................................................... 36

2.1. PHÂN VÙNG TH Y L I C P N
2.1.1. C s phân vùng, phân khu c p n
2.1.2. Phân vùng c p n

ct

C ....................................................... 36
c ...................................................... 36

i .......................................................................... 36

2.2.PHÂN TÍCH YÊU C U PHÁT TRI N KINH T XÃ H I C A VÙNG .. 37
2.3.CH TIÊU PHÁT TRI N C A CÁC NGÀNH C N C P N

C .............. 40

2.3.1.Phát tri n dân sinh ..................................................................................... 40


2.3.2. Phát tri n nông nghi p ............................................................................. 41

2.3.3.Phát tri n công nghi p ............................................................................... 44
2.4.M C

M B O VÀ CH TIÊU C P N

C CHO CÁC NGÀNH S

D NG ................................................................................................................ 45
2.4.1. Ch tiêu c p n

c cho nông nghi p .......................................................... 45

2.4.2. Ch tiêu c p n

c cho đô th .................................................................... 54

2.4.3. Ch tiêu c p n

c cho công nghi p .......................................................... 55

2.4.4. Ch tiêu c p n

c cho sinh ho t nông thôn .............................................. 56

2.4.5. Ch tiêu c p n

c cho th y s n ................................................................ 56

2.4.6. N

c cho môi tr

2.5.NHU C U N

ng ............................................................................... 57

C .......................................................................................... 57

2.5.1. Nhu c u n

c cho sinh ho t, công nghi p ............................................... 57

2.5.2. Nhu c u n

c cho nông nghi p................................................................ 58

2.5.3. Nhu c u n

c cho môi tr

2.5.4. Nhu c u n

c cho nông nghi p................................................................ 62

2.6.TÍNH TOÁN CÂN B NG N
2.6.1.Ph

ng.................................................................. 60
C................................................................. 68

ng pháp tính toán .............................................................................. 68

2.6.2. Cân b ng s b , đánh giá kh n ng ngu n n
2.6.3. Cân b ng n
CH

c ..................................... 70

c công trình ........................................................................ 74

NG 3 .............................................................................................................. 80
XU T GI I PHÁP C P N

3.1. PHÂN TÍCH

XU T PH

C CHO HUY N QU VÕ ............................... 80
NG ÁN C P N

C............................................ 80

3.1.1. Khu kênh Nam ............................................................................................ 80
3.1.2. Khu Thái Hòa .............................................................................................. 82
3.1.3. Khu Hán Qu ng – Yên Gi ......................................................................... 84
3.1.4. Khu Kim ôi............................................................................................... 85
3.1.5. Khu B c Châu C u...................................................................................... 88
3.2. TÍNH TOÁN L A CH N PH
3.2.1. Ph

NG ÁN C P N

ng pháp l a ch n gi i pháp c p n

ct

C ...................................... 90
i ......................................... 90


3.2.2.S d ng Mike 11 đ đ a ra gi i pháp c p n

c ........................................... 91

K TLU N VÀ KI N NGH ................................................................................... 114
I. K T LU N ......................................................................................................... 114
II. KI N NGH ....................................................................................................... 118
TÀI LI U THAM KH O ....................................................................................... 119
PH L C ................................................................................................................ 120


DANH M C B NG
B ng 1.1: Tình hình s d ng n
B ng 1.2: % s d ng n

c

c vùng đ ng b ng sông H ng ................................ 7

đ ng b ng sông so v i t ng l

ng n

c s d ng qua

các n m........................................................................................................................ 7
B ng 1.3: M c đ gia t ng l
B ng 1.4:

ng n

c cho nông nghi p (l n) so v i n m 1990 ...... 7

c tr ng hình thái sông chính vùng nghiên c u...................................... 15

B ng 1.5: Hi n tr ng s d ng đ t n m 2013 huy n Qu Võ .................................... 19
B ng 1.6:Hi n tr ng s d ng đ t n m 2013 huy n Qu Võ (ti p theo).................... 21
B ng 1.7:Di n tích, n ng su t, s n l

ng cây l

ng th c ........................................ 23

B ng 1.8:Di n tích, n ng su t, s n l

ng m t s cây th c ph m ............................. 24

B ng 1.9: Quy mô phát tri n ngành ch n nuôi t 2001-2013 ................................... 25
B ng 1.10:Giá tr , t c đ phát tri n ngành th y s n t 2001-2013 ........................... 26
B ng 1.11:Di n tích các khu công nghi phi n t i .................................................... 26

B ng 1.12:Hi n tr ng công trình t

i khu l y n

c sông u ng ............................. 29

B ng 1.13:Hi n tr ng công trình t

i khu l y n

c sông C u ................................. 31

B ng 1.14:B ng t ng h p hi n tr ng công trình t

i huy n Qu Võ ....................... 33

B ng 1.15:Di n tích có nguy c h n huy n Qu Võ................................................. 33
B ng 2.1:

nh h

ng quy ho ch khai thác s d ng đ t nông nghi p ...................... 38

đ n n m 2020 ............................................................................................................ 38
B ng 2.2:Ph

ng h

ng s d ng đ t nông nghi p huy n Qu Võ n m 2020 ......... 39

B ng 2.3:D báo phát tri n dân s đ n n m 2020 huy n Qu Võ ............................ 41
B ng 2.4:Di n tích các khu công nghi p đ n n m 2020 ........................................... 44
B ng 2.5: L

i tr m khí t

ng vàđo m a huy n Qu Võ và lân c n ....................... 45

B ng 2.6:Các y u t khí t

ng dùng tính toán ......................................................... 46

B ng 2.7:Mô hình m a t

i dùng trong tính toán .................................................... 46

B ng 2.8:Th i v c a các lo i cây tr ng tròng vùng d án ...................................... 46
B ng 2.9: Th i k sinh tr

ng và h s cây tr ngKc c a các lo i cây tr ng khác ... 47

B ng 2.10: Chi u sâu b r c a các lo i cây tr ng c n ............................................ 47
B ng 2.11: M c t

i các lo i cây tr ng .................................................................... 53


B ng 2.12:H s t

i t i m t ru ng hi n t i và giai đo n 2020................................ 54

B ng 2.13:Nhu c u n

c cho sinh ho t .................................................................... 57

B ng 2.14:Nhu c u n

c cho công nghi p ............................................................... 58

B ng 2.15:Nhu c u n

c cho tr ng tr ttheo các giai đo n ....................................... 58

hi n t i và n m 2020 ................................................................................................. 58
B ng 2.16:Nhu c u n

c cho ch n nuôi giai đo n hi n t i và n m 2020 ................. 59

B ng 2.17:T ng nhu c u n

c cho nông nghi p giai đo n hi n t i và n m 2020 .... 59

B ng 2.18:Nhu c u n

c cho nuôi tr ng th y s n .................................................... 60

B ng 2.19:Nhu c u n

c cho môi tr

ng ................................................................. 60

B ng 2.20:T ng h p nhu c u n

c cho các ngành kinh t giai đo nhi n t i ........... 62

B ng 2.21:T ng h p nhu c u n

c cho các ngành kinh t giai đo n 2020 .............. 64

B ng 2.22:T ng h p nhu c u n

c cho các ngành kinh t ....................................... 66

B ng 2.23: T ng h p l u l

ng n

c cho các ngành kinh t ................................... 67

B ng 2.24:Cân b ng n

c s b theo các giai đo n tính toán ................................... 71

B ng 2.25: Cân b ng n

c công trình....................................................................... 75

B ng 3.1: S đ m ng sông tính toán th y l c ......................................................... 93
B ng 3.2:M c n

c th

ng l u c ng Long T u ...................................................... 95

B ng 3.3:M c n

c th

ng l u c ng Long T u (Ti p) ........................................... 96

B ng 3.4:H th ng nút t
B ng 3.5:

i huy n Qu Võ .............................................................. 97

a hình lòng d n sông m ng tính toán th y l c t

B ng 3.6:Hi n tr ng h th ng tr m b m t
B ng 3.7:K t qu m c n

i ............................. 101

i đ u m i ........................................... 102

c th c đo và tính toán mô ph ng ................................. 103

B ng 3.8:Cân b ng gi a nhu c u t

i hi n tr ng và n ng l c h th ng công trình

đ u m i .................................................................................................................... 105
B ng 3.9: V n hành h th ng tr m b m h th ng B c u ng mùa ki t ................ 106
B ng 3.10:K t qu tính toán th y l c t
B ng 3.11:

ng quá trình m c n

Ph l c 1:Di n tích t

i t n su t 85% Huy n Qu Võ ............... 107

c trên các tuy n kênh ................................... 108

i các khu sau quy ho ch ..................................................... 120

Ph l c2:B ng t ng h p l i s công trình sau quy ho ch ....................................... 121


Ph l c 3:B ng t ng h p di n tích t

i sau quy ho ch .......................................... 122

Ph l c 4:B ng t ng h p các tr m b m nâng c p................................................... 129
Ph l c5:T ng h p công trình tr m b m xây m i .................................................. 133
Ph l c6:B ng t ng h p ki n c hóa; n o vét, c i t o kênh m
Ph l c 7:B ng t ng h p kênh m

ng ....................... 134

ng xây d ng m i ............................................ 137

Ph l c 8:T ng h p các công trình nâng c p khác ................................................. 139
Ph l c 9:T ng h p v n xây d ng các công trình c p n

c ................................... 140


DANH M C HÌNH V
Hình 1.1: B n đ huy nQu Võ ................................................................................13
Hình 1.2: B n đ m ng l

i sông ngòi huy n Qu Võ .............................................16

Hình 3.1: S đ m ng l

i tính toán th y l c...........................................................94

Hình 3.2: Chi ti t h th ng nút t
Hình 3.3:

ng quá trình m c n

i trên đ a bàn huy n Qu Võ ..............................99
c th c đo và tính toán t i b x tr m b m Thái

Hòa ...................................................................................................................103
Hình 3.4:
L

ng quá trình m c n

c th c đo và tính toán t i b x tr m b m Ki u

ng ...............................................................................................................104

Hình 3.5:

ng quá trình m c n

c th c đo và tính toán t i b x tr m b m Kim

ôi ...................................................................................................................104


1

M
1. TÍNH C P THI T C A

U

TÀI

Huy n Qu Võ là m t huy n thu c t nh vùng đ ng b ng B c B , n m trong
vùng kinh t tr ng đi m, tam giác t ng tr
Ninh. Khu v c có m c t ng tr

ng kinh t Hà N i - H i Phòng - Qu ng

ng kinh t cao, giao l u kinh t m nh. Huy n Qu

Võ là huy n thu n nông nên công tác thu l i chi m m t v trí quan tr ng trong s
nghi p n đ nh và phát tri n kinh t xã h i c a t nh.
H n th n a, trong nh ng n m g n đây tình hình di n bi n th i ti t r t ph c
t p c ng nh tình hình phát tri n kinh t xã h i c a t nh có nh ng bi n đ ng m nh
nh : Quá trình đô th hoá t ng nhanh, dân s t ng, nhi u khu công nghi p m i đ

c

xây d ng. S d ng di n tích nông nghi p có nhi u thay đ i, di n tích tr ng lúa
gi m, di n tích đ ng tr ng đã đ

c chuy n sang nuôi tr ng thu s n. M c đ m b o

tiêu cho khu công nghi p và đô th c n ph i cao h n ph c v s n xu t nông nghi p.
Chính nh ng chuy n bi n trên đòi h i ph i nghiên c u, đi u ch nh quy ho ch thu
l i tr

c đây cho phù h p v i k ho ch phát tri n kinh t xã h i đ tr thành t nh

công nghi p. L i d ng t ng h p ngu n n
b o phát tri n ngu n n

c t i đa nh ng đ ng th i v n ph i đ m

c m t cách b n v ng là tiêu chí đ

Do s phân b không đ ng đ u gi a ngu n n
v i s suy thoái, c n ki t ngu n n

s d ng n

c, ngành s d ng n

c đ t lên hàng đ u.

c và nhu c u s d ng cùng

c đã d n đ n s c nh tranh gi a nh ng ng

i

c. Bên c nh đó công tác qu n lý tài nguyên n

c

còn h n ch , y u kém do thi u kinh nghi m, ch a có s đ ng thu n gi a nh ng nhà
qu n lý v i nh ng nhà khai thác s d ng.
Trong nh ng n m g n đây đ
công trình thu l i đã đ
di n tích t

c s quan tâm c a

c xây d ng đ ph c c p n

ng và Nhà n

c trong vùng, tuy nhiên ph n

i hãi còn h n h p. Do v y, đ đáp ng yêu c u phát tri n kinh t xã h i c a

vùng, vi c đ u t c s h t ng c s th y l i ph c v công tác c p n

c cho huy n, đ

huy n có th đáp ng yêu c u phát tri n kinh t xã h i cho hi n t i và cho t
Vi c c p n

c, nhi u

ng lai.

c cho vùng ph c v cho nông nghi p , sinh ho t… r t là quan tr ng. Vì


2

v y vi c l p: “Nghiên c u gi i pháp c p n

c đ phát tri n b n v ng kinh t xã h i

cho huy n Qu Võ - T nh B c Ninh ”là r t c n thi t và c p bách.
Trong lu n v n nghiên c u s đánh giá v hi n tr ng h th ng các công trình
th y l i trên l u v c, đi u ki n t nhiên, dân sinh kinh t và đ nh h
t đó tính toán cân b ng n

c cho hi n t i và t

ng phát tri n,

ng lai. Qua đó đ xu t các gi i

pháp công trình, phi công trình nh m khai thác, qu n lý và s d ng b n v ng, đáp
ng nhu c u phát tri n kinh t xã h i cho khu v c huy n Qu Võ .
2. M C ÍCH C A

TÀI

Nghiên c u đ xu t và l a ch n gi i pháp c p n
nh m đ m b o ch đ ng c p n

c cho huy n Qu Võ,

c đ phát tri n b n v ng kinh t - xã h i cho toàn

huy n
Ph c v cho công tác qu n lý n
n
3.

c nh m đ m b o s phát tri n n đ nh b n v ng.
IT
-

t

c theo lu t, ch ng c n ki t ô nhi m ngu n

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U

it

ng c p n

s n, môi tr

ng nghiên c u: Các gi i pháp c p n

c cho huy n Qu Võ, các đ i

c chính nh : Nông nghi p, công nghi p, sinh ho t, ch n nuôi, th y
ng…

- Ph m vi nghiên c u: Toàn b đ a bàn huy n Qu Võ – t nh B c Ninh.
4. CÁCH TI P C N VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

a. Cách ti p c n:
• Ti p c n t ng h p và liên ngành:
D a trên đ nh h

ng phát tri n kinh t xã h i khu v c huy n Qu Võ – t nh

B c Ninh; hi n tr ng và đ nh h

ng phát tri n kinh t các ngành t đó rút ra các gi i

pháp công trình và phi công trình đ ph c v công tác c p n

c cho vùng.

• Ti p c n k th a:
Trên đ a bàn huy n Qu Võ nói riêng và toàn t nh B c Ninh nói chung đã có
m t s các d án quy ho ch c p n

c cho vùng, các đ tài nghiên c u v ngu n


3

n

c, v n đ khai thác, s d ng và qu n lý tài nguyên n

l c các k t qu nghiên c u này s giúp đ tài có đ nh h

c. Vi c k th a có ch n
ng gi i quy t v n đ m t

cách khoa h c h n.
• Ti p c n th c ti n:
Ti n hành kh o sát th c đ a, t ng h p s li u nh m n m rõ chi ti t hi n tr ng
và đ nh h

ng phát tri n kinh t - xã h i c a t ng đ a ph

trình c p n

ng, hi n tr ng các công

c và tình hình h n hán c a toàn huy n.

Các s li u th c ti n giúp đánh giá m t cách t ng quan v hi n tr ng các
công trình c p n

c và tình hình h n hán c a vùng, làm c s đánh giá các tác đ ng

và đ xu t các gi i pháp đ kh c ph c.
• Ti p c n các ph

ng pháp, công c hi n đ i trong nghiên c u:

tài này ng d ng, khai thác các ph n m m, mô hình hi n đ i nh

mô

hình tính toán th y đ ng l c h c (MIKE 11)
b. Ph

ng pháp
- K th a, áp d ng có ch n l c s n ph m khoa h c và công ngh hi n có trên

th gi i và trong n

c. K th a các nghiên c u khoa h c, các d án có liên quan và

các đi u tra c b n trên khu v c huy n.
- Ph

ng pháp chuyên gia: Có s tham gia đóng góp ý ki n c a các chuyên

gia v các l nh v c.
- Ph ng pháp đi u tra, thu th p: Ti n hành đi u tra, thu th p các tài li u
trong vùng nghiên c u bao g m tài li u hi n tr ng th y l i, các công trình t i, đ nh
h ng phát tri n kinh t - xã h i, tình hình khai thác và s d ng đ t đai, ngu n
n c, các tài li u đ a hình, th y v n... trên khhu v c.
- Ph

ng pháp phân tích, x lý, đánh giá s li u;

- Ph ng pháp ng d ng các mô hình hi n đai: Các mô hình tính toán thu
l c, thu v n, cân b ng n c, ph n m m xây d ng b n đ Mapinfo, ph n m m
Mike 11 tính toán cân b ng n c và ng d ng các công ngh hi n đ i: vi n thám,
GIS…


4

CH

NG 1

T NG QUAN
1.1. T NG QUAN V L NH V C NGHIÊN C U
1.1.1 Tình hình nghiên c u ngoài n
Tài nguyên n

c

c là ngu n tài nguyên thiên nhiên có th tái t o nh ng c ng

có th b c n ki t tùy vào t c đ khai thác c a con ng
môi tr

ng. Ngày nay, s d ng n

i và kh n ng tái t o c a

c cho m i ho t đ ng đã tr nên ph bi n. Tuy

nhiên, vi c s d ng khai thác ngu n tài nguyên này gây ra nh ng h u qu
h

ng nghiêm tr ng t i ngu n tài nguyên n

ch n nuôi thì đ ng ru ng d n d n phát tri n

c. Khi con ng

nh

i b t đ u tr ng tr t và

mi n đ ng b ng màu m , k bên l u

v c các con sông l n. Lúc đ u c dân còn ít và n

c thì đ y p trên các sông h ,

đ ng ru ng, cho dù có g p th i gian khô h n kéo dài thì c ng ch c n chuy n c
không xa l m là tìm đ

cn i

m i t t đ p h n. Vì v y, n

cđ

c xem là ngu n

tài nguyên vô t n và c nh th qua m t th i gian dài, v n đ n

c ch a có gì là

quan tr ng. Tình hình thay đ i nhanh chóng khi cu c cách m ng công nghi p xu t
hi n và càng ngày càng phát tri n nh v bão. H p d n b i n n công nghi p m i ra
đ i, t ng dòng ng

i t nông thôn đ xô vào các thành ph và khuynh h

ng này

v n còn ti p t c cho đ n ngày nay. Ðô th tr thành nh ng n i t p trung dân c quá
đông đúc, tình tr ng này tác đ ng tr c ti p đ n v n đ v n
nên nan gi i. Nhu c u n

c càng ngày càng tr

c càng ngày càng t ng theo đà phát tri n c a n n công

nghi p, nông nghi p và s nâng cao m c s ng c a con ng

i. Theo s

bình quân trên toàn th gi i có ch ng kho ng 40% l

c cung c p đ

ng n

c tính,
cs

d ng cho công nghi p, 50% cho nông nghi p và 10%cho sinh ho t. Tuy nhiên, nhu
c un

c s d ng l i thay đ i tùy thu c vào s phát tri n c a m i qu c gia. Thí d :

Hoa K , kho ng 44% n

cđ

c s d ng cho công nghi p, 47% s d ng cho

nông nghi p và 9% cho sinh ho t và gi i trí (Chiras, 1991).
n

cđ

Trung Qu c thì 7%

c dùng cho công nghi p, 87% cho nông nghi p, 6% s d ng cho sinh ho t


5

và gi i trí. (Chiras, 1991). Nhu c u v n

c trong công nghi p: S phát tri n càng

ngày càng cao c a n n công nghi p trên toàn th gi i càng làm t ng nhu c u v
n

c, đ c bi t đ i v i m t s ngành s n xu t nh ch bi n th c ph m, d u m , gi y,

luy n kim, hóa ch t..., ch 5 ngành s n xu t này đã tiêu th ngót 90% t ng l
n

c s d ng cho công nghi p. Thí d : c n 1.700 lít n

ch ng 120 lít, c n 3.000 lít n
300.000 lít n

ng

c đ s n xu t m t thùng bia

c đ l c m t thùng d u m ch ng 160 lít, c n

c đ s n xu t 1 t n gi y ho c 1,5 t n thép, c n 2.000.000 lít n

cđ

s n xu t 1 t n nh a t ng h p. Theo đà phát tri n c a n n công nghi p hi n nay trên
th gi i n m 2000 nhu c u n

c s d ng cho công nghi p t ng 1.900 km3/n m có

ngh a là t ng h n 60 l n so v i n m 1900. Ph n n

c tiêu hao không hoàn l i do

s n xu t công nghi p chi m kho ng t 1 - 2% t ng l

ng n

l i và l

ng n

c còn l i sau khi đã s d ng đ

c tiêu hao không hoàn

c quay v sông h d

i d ng n

c

th i ch a đ y nh ng ch t gây ô nhi m (Cao Liêm, Tr n đ c Viên - 1990). Nhu c u
v n

c trong nông nghi p: S phát tri n trong s n xu t nông nghi p nh s thâm

canh t ng v và m r ng di n tích đ t canh tác c ng đòi h i m t l
càng cao. Theo M.I.Lvovits (1974), trong t

ng n

c ngày

ng lai do thâm canh nông nghi p mà

dòng ch y c n m c a các con sông trên toàn th gi i có th gi m đi kho ng 700
km3/n m. Ph n l n nhu c u v n
m, nh ng c ng th

ng đ

cđ

c b sung b i n

pháp th y l i nh t là vào mùa khô. Ng
n

c s d ng v i l

c th a mãn nh m a

ng s n ph m thu đ

xu t 1 t n lúa mì c n đ n 1.500 t n n
bông v i c n đ n 10.000 t n n

i ta

c sông ho c n
c tính đ

vùng có khí h u
c ng m b ngbi n

c m i quan h gi a l

c trong quá trình canh tác nh sau: đ s n
c, 1 t n g o c n đ n 4.000 t n n

c. S d c n s l

ng l n n

c và 1 t n

c nh v y ch y u là

do s đòi h i c a quá trình thoát h i n

c c a cây, s b c h i n

m t trên đ ng ru ng, s tr c di c a n

c xu ng các l p đ t bên d

tích t l i trong các s n ph m nông nghi p. D báo nhu c u v n

cc al pn

c

i và ph n nh
c trong nông

nghi p đ n n m 2000 s lên t i 3.400 km3/n m, chi m 58% t ng nhu c u v n
trên toàn th gi i.

ng

c


6

Nhu c u v n c Sinh ho t và gi i trí: Theo s
c tính thì các c dân sinh
s ng ki u nguyên th y ch c n 5-10 lít n c/ ng i/ ngày. Ngày nay, do s phát
tri n c a xã h i loài ng i ngày càng cao nên nhu c u v n c sinh ho t và gi i trí
ngày c ng càng t ng theo nh t là các th tr n và các đô th l n, n c sinh ho t

t ng g p hàng ch c đ n hàng tr m l n nhi u h n. Theo s
c tính đó thì đ n n m
2000, nhu c u v n c sinh ho t và gi i trí s t ng g n 20 l n so v i n m 1900, t c
là chi m 7% t ng nhu c u n c trên th gi i (Cao Liêm, Tr n đ c Viên - 1990).
N c là nhu c u quan tr ng trong phát tri n kinh t xã h i, bao g m 3 l nh
v c ch y u: nông nghi p, công nghi p, dân d ng. Trên th gi i c ng nh
ta nhu
c u n c c 3 l nh v c trên đ u t ng r t nhanh.
V i nh ng ti n b trong khoa h c công ngh hi n nay, t i các n c tiên ti n
vi c c p n c g n nh đã đ n m c hoàn thi n và đã gi i quy t đ c nhi u v n đ
khó kh n, ph c t p trong gi i pháp c p và t o ngu n n c cho t i nh ng vùng hi m
n c nh : đ t hoang hoá, sa m c hóa, vùng núi cao, vùng ven bi n ng p m n,v,v...
b ng vi c ng d ng các công ngh m i, v t li u m i trong xây d ng, thi t k ch
t o các thi t b ...đ gi i quy t v n đ ngu n c p n c nh : công ngh x lý n c
m t (công ngh hóa ch t, công ngh Nanô..), công ngh trong tìm ki m và khai thác
n c ng m (đ a v t lý đa c c, ph n m m x lý 3D, công ngh thu n c ngang ..);
công ngh chuy n và tr n c m t, n c m a vào lòng đ t ( s d ng gi ng khoan
thu n c m t, d i thu n c ( ng, v i) Waterbell, v t li u siêu tr ng n ...); công
ngh t ng h p trong đi u ti t l u l ng dòng ng m trong đ t t ng ph : hào thu
n c m t, làm ch m dòng ch y, tr ng r ng, th m ph th c v t,v,v.. các công ngh
làm ch m quá trình b c h i n c: v t li u ho c ch t ph b m t không đ c h i.
Trong th i gian g n đây, do có nhi u bi n đ ng v môi tr ng và khí h u, s
gia t ng dân s và các y u t kinh t , xã h i khác, đã t o ra các nh ng thay đ i l n
làm nh h ng đ n kh n ng duy trì s b n v ng và n đ nh trong vi c c p n c.
Do v y, ngoài các công ngh v c p tích n c t o ngu n c p cho các đi u ki n khó
kh n, các nghiên c u ng d ng v n đ c ti p t c sao cho phù h p v i đi u ki n
riêng bi t c a t ng vùng.
Qua các nghiên c u trên, có th th y các ho t đ ng phát tri n c a con ng i
ngày càng gây nh h ng nghiêm tr ng đ n môi tr ng s ng c a chúng ta, đ c bi t
là các khu dân c

h l u các l u v c sông. Do đó, c n thi t ph i có nh ng nghiên
c u chuyên sâu, chi ti t đ có th đánh giá đúng và đ y đ tác đ ng c a các ho t
đ ng kinh t đ n h th ng c p n c nói riêng và đ n v n đ qu n lý, b o v và s
d ng h p lý, b n v ng tài nguyên n c trên th gi i nói chung.
1.1.2. Tình hình nghiên c u trong n
n

c ta tình hình s d ng n

c
c tr

đ ng b ng sông H ng nh b ng 1-1, 1-2, 1-3.

c m t và trong t

ng lai c a vùng


7

Nh v y hi n t i c ng nh trong t ng lai, nhu c u n c cho nông nghi p
v n v trí ch y u. Và s gia t ng nhu c u n c v n r t đáng k . Nh v y tuy h
th ng thu nông là h th ng đa m c tiêu nh ng m c tiêu nông nghi p v n là chính.
B ng 1.1: Tình hình s d ng n

c vùng đ ng b ng sông H ng
(tri u m3)

c

tài c p nhà n

đ ng b ng sông so v i t ng l

ng n

T ng
19800

D ch v
3918,0

D ch v
1267

B ng 1.2: % s d ng n

Công nghi p

Công nghi p
849

Ngu n:

2531,0

Nông nghi p
11633,0

Nông nghi p

T ng
10778,0

12361,0

D ch v
537,5

T ng

Công nghi p
222,5

N m 2010

13749,0

Nông nghi p

N m 2000

10018,0

N m 1990

c KC-12

c s d ng

qua các n m

100

66

Ngu n:

B ng 1.3: M c đ gia t ng l

ng n

Công nghi p
14

T ng

9

D ch v

6

Nông nghi p

85

N m 2010

T ng

100

D ch v

5

Công nghi p

D ch v

2

Nông nghi p

Công nghi p

93

N m 2000

T ng

Nông nghi p

N m 1990

20

100

tài c p nhà n

c KC-12

c cho nông nghi p (l n) so v i n m 1990

N m 1990

N m 2000

N m 2010

1

1,4

1,97
Ngu n:

tài c p nhà n

c KC-12

V i m c tiêu đ y m nh công nghi p hoá, hi n đ i hoá, xây d ng n n kinh t
đ c l p t ch , đ a n c ta c b n tr thành m t n c công nghi p theo h ng hi n
đ i vào n m 2020; mu n v y tr c h t nông nghi p và nông thôn ph i phát tri n lên
m t trình đ m i b ng vi c đ i m i c c u cây tr ng, v t nuôi, t ng giá tr thu đ c

8

trên m t đ n v di n tích, ng d ng ti n b khoa h c và công ngh ; phát tri n công
nghi p, d ch v , các làng ngh nông thôn, t o nhi u vi c làm m i.
đáp ng nh ng m c tiêu đó, công tác thu l i ph c v s n xu t nônglâm-ng -diêm nghi p và kinh t nông thôn đang đ ng tr c nh ng th i c và thách
th c m i. ó là vi c đ m b o n c đ n đ nh kho ng 4 tri u ha đ t có đi u ki n
s n xu t lúa, gi v ng an ninh l ng th c v i s n l ng l ng th c có h t kho ng
40 tri u t n vào n m 2010; có các gi i pháp thu l i hi u qu ph c v cho 3 tri u ha
cây công nghi p và cây n qu lâu n m, kho ng 1,2 tri u ha cây công nghi p hàng
n m; cung c p n c cho các c s s n xu t ti u th công nghi p, các làng ngh
nông thôn, cung c p n c s ch cho c dân nông thôn; xây d ng các h th ng cung
c p n c đ làm mu i ch t l ng cao và nuôi tr ng thu , h i s n v i qui mô l n; x
lý n c th i t các vùng nuôi tr ng thu s n t p trung, t các làng ngh , t các c
s s n xu t công nghi p d ch v
nông thôn.
Theo đánh giá c a Liên hi p qu c, trong th k 20 dân s th gi i t ng lên 3
l n trong khi tài nguyên n c đ c khai thác t ng lên 7 l n. V i t c đ t ng dân s
nh hi n nay, dân s th gi i đ c d báo là 8 t ng i n m 2020 và 10 t vào n m
2050. Nh v y, nhu c u v n c s t ng 650% trong vòng 30 n m t i.
nn m
2025 s có trên 3,5 t ng i trên hành tinh s ng trong đi u ki n khan hi m n c.
Do ch u nh h ng m nh c a đ a hình và giao l u gi a 2 h th ng gió mùa
đông b c và tây nam, l ng m a phân b không đ u theokhông gian và th i gian.
Mùa m a chi m 75-85% l ng m a c n m. Trong khi mùa khô l ng m a r t nh ,
nhi u tháng không m a. V m t không gian, có nh ng vùng l ng m a đ t 30005000mm/n m, trong khi có vùng d i 1000mm/n m. S chênh l ch t 3-5 l n.
M a phân b không đ u nên dòng ch y m t là s n ph m c a m a phân b
c ng không đ u. Nh ng vùng m a l n có modul dòng ch y 60-80 lít/s/km2 trong
khi nh ng vùng m a nh ch đ t 10 lít/s/km2. Trong mùa m a l ng dòng ch y
chi m 70-80% l ng dòng ch y n m, trong khi tháng có l ng dòng ch y nh nh t

ch chi m 1-2%.
Tài nguyên n c d i đ t v i tr l ng đ ng thiên nhiên trên toàn lãnh th
(ch a k ph n h i đ o) kho ng 50-60 t m3 t ng đ ng 1513 m3/s nh ng c ng
phân b không đ u trên các vùng đ a ch t thu v n.
V i nh ng đ c đi m v tài nguyên n c, tình tr ng h n hán, thi u n c vào
mùa khô n m nào c ng x y ra v i m c đ khác nhau. Và mùa m a tình tr ng úng
l t c ng th ng xuyên xu t hi n. Trong vòng 5 n m g n đây, n m nào
Vi t Nam c ng ph i đ ng đ u v i thiên tai liên quan đ n n c. N m 1997, 1998
do nh h ng c a Enninô h n hán nghiêm tr ng trên nhi u vùng, đ c bi t là mi n
trung và tây nguyên. N m 1999 hai tr n l t đ u tháng 11 và đ u tháng 12 mi n
trung đ c đánh giá là tr n l t l ch s . N m 2000, 2001 l t
ng b ng sông Mê


9

Kông trong đó tr n l t n m 2000 đ c đánh giá là l n nh t trong 70 n m qua c v
đ nh, l ng và th i gian l . u n m 2002 h n hán l i x y ra trên di n r ng Nam
B , Duyên h i Nam Trung B và Tây Nguyên gây thi t h i l n cho nông lâm
nghi p, thu s n. Cháy r ng tràm Kiên Giang và Cà Mau c ng có nguyên nhân c
b n do h n hán.
Sau nhi u n m đ u t , v i m c tiêu ch y u là đ m b o an ninh l ng th c
qu c gia ti n t i xu t kh u. n nay, c n c đã có 75 h th ng thu l i v a và l n,
r t nhi u h th ng thu l i nh v i t ng giá tr tài s n c đ nh kho ng 60.000 t
đ ng (ch a k giá tr đ t và công s c nhân dân đóng góp). Các h th ng thu l i đã
đ m b o t i cho 3 tri u ha đ t canh tác, tiêu 1.4 tri u ha đ t t nhiên các t nh b c
b , ng n m n 70 v n ha, c i t o 1.6 tri u ha đ t chua phèn đ ng b ng sông C u
Long. Di n tích lúa đ c t i c n m g n 7 tri u ha chi m 84% di n tích lúa. Các
công trình thu l i còn t i trên 1 tri u ha rau màu, cây công nghi p và cây n qu .
L ng n c s d ng cho nông nghi p r t l n. Theo tính toán n m 1985 đã s d ng

41 t m3 chi m 89,8% t ng l ng n c tiêu th , n m 1990 s d ng 46,9 t
m3 chi m 90% và nay kho ng trên 60 t m3
Ti m n ng phát tri n nuôi tr ng thu h i s n n c ta khá l n, nhi u h th ng
thu l i khi xây d ng đã xét đ n vi c k t h p c p n c đ nuôi tr ng thu s n. Khi
xây d ng các h ch a n c v n đ phát tri n thu s n trong h ch a c ng đ c đ
c p đ n. Vài n m g n đây do hi u qu c a nuôi tr ng thu s n nh t là tôm sú nhi u
vùng đ t ven bi n đã đ c xây d ng thành nh ng khu v c nuôi tr ng thu s n t p
trung. Tuy nhiên vi c xây d ng các h th ng thu l i đáp ng yêu c u s n xu t
ch a đ c quan tâm đúng m c, ch a có qui ho ch và các gi i pháp đ ng b . H u
h t đ u do dân t phát, t t ch c xây d ng theo kinh nghi m. Nhi u n i, đã có hi n
t ng th y h i s n b b nh, tôm ch t hàng lo t mà nguyên nhân là do môi tr ng
n c không đ m b o liên quan đ n h th ng c p n c và thoát n c. M t s vùng
đã có tranh ch p gi a nuôi tôm và tr ng lúa g n v i nó là ranh gi i m n, ng t c ng
là v n đ công tác thu l i ph i xem xét, gi i quy t.
Các h th ng thu l i đã cung c p ngu n n c sinh ho t cho ph n l n c dân
nông thôn nh t là trong mùa khô. V i 80% dân s s ng
th ng thu l i đ u t o ngu n n
n

c

các gi ng đào. Ngay

đ m b o ngu n n

nông thôn, h u h t các h

c sinh ho t tr c ti p cho dân ho c nâng cao m c
mi n núi, đ ng bào s ng khá phân tán, nh ng n i

c sinh ho t v ng ch c là nh ng n i có h th ng thu l i đi qua.

Nh ng công trình thu l i t o ngu n n

c cho sinh ho t đi n hình nh D u Ti ng,

Sông Quao, Nam Th ch Hãn, Ngòi Là, Phai Quy n... đã t o ngu n n
cho hàng ch c tri u dân nông thôn nh t là trong mùa khô.

c sinh ho t


10

Các nghiên c u v c p n

c cho các ngành trong n

có nhi u đ n v nh Vi n quy ho ch Th y L i, Tr

c hi n nay:

n nay đã

ng đ i h c th y l i, Vi n Khoa

h c Công Ngh Vi t Nam, Vi n Khoa h c Thu l i Vi t Nam, tr

ng đ i h c M

đ a ch t ... đã nghiên c u và th nghi m khá thành công các công ngh trong khai
thác, t o ngu n c p n

c sinh ho t và s n xu t t i nhi u vùng trên c n

c, có th

k đ n nh :
- Vi n Quy ho ch Th y l i – B Nông nghi p và phát tri n Nông thôn, trong
n m 2008-2009, đã tri n khai th c hi n đ tài: “Nghiên c u gi i pháp công trình
tr , c p cho s n xu t và dân sinh m t s vùng khan hi m n

c

8 t nh vùng núi

B c B ’’. K t qu chính c a đ tài là : Trên c s phân tích, đánh giá các đi u ki n
t nhiên, kinh t xã h i, t p quán.., d a vào k t qu tính toán th y v n, cân b ng
n

c; d a trên m t s ph

ng pháp đánh giá, so sánh thông qua tr ng s đ x p x p

u tiên th t : các h , vùng khan hi m, u tiên xây d ng mô hình c p n
ra, đ tài đã đ a ra đ
t

ng công trình c p n
- B môn

c; ngoài

c tiêu chí riêng đ ch n các đi m u tiên đ u t cho các đ i
c sinh ho t và c p n

CTV - tr

m t cho vùng khan hi m n

ng
ct i

HM -

c s n xu t.
a ch t : công ngh thu và chôn n

c

c L c - Tây nguyên.b ng h khoan.

- Vi n Th y công – Vi n Khoa h c thu l i Vi t nam:
+ Áp d ng mô hình khai thác n
L ng - L ng S n: có l u l

ng 0,16 l/s v i b c p dung tích 13,8 m³/ngày đêm.

ng d ng màng ch ng th m đ a k thu t đ Thi t k xây d ng các H

+
ch a n

c ngu n m ch l cho xã H u Liên - H u

c m a (h treo): h L ch H i – Sóc Tr ng; h L ng Pìa, L ng Rì, Kéo

Yên, Cái Viên, L ng N m ..huy n Qu ng Hà – Cao B ng; h Cái B u,
huy n Vân

iM -

n, Qu ng Ninh; h Nam Du- Kiên Giang...v i dung tích tr t 800m³

đ n 5 000m³;
+ Trong n m 2004-2005, đã tri n khai các đ tài: “Nghiên c u, ng d ng các
gi i pháp khoa h c công ngh , xây d ng các công trình nh tr , dâng n
c pn

c vùng đ i núi và trung du mi n B c và B c Trung B ’’.

c ph c v

tài đã t ng k t


11

đánh giá u, nh

c đi m các gi i pháp c p tr n

c mi n núi, nh ng bài h c kinh

nghi m trong thi t k , thi công, đ su t m t s gi i pháp đ i v i công ngh ngu n.
+ Vi n Th y đi n & tái t o n ng l

ng – Vi n KHTL Vi t Nam: N m 2001-

2004, đã tri n khai đ tài“ Nghiên c u xây d ng m t s mô hình đ ng b c p n
sinh ho t và s n xu t mi n núi (B m n
n

c va, thu luân c i ti n, h th ng tr , d n

c)’’. Công ngh b m va, b m th y luân đang đ

c pn

ct

c

c ng d ng r ng rãi cho vi c

i, sinh ho t t i nhi u t nh mi n núi phía B c và Tây nguyên.

- Vi n N

c, t

i tiêu & Môi tr

ng – Vi n Khoa h c thu l i Vi t nam:

n m 2005-2007 đã tri n khai đ tài “ Nghiên c u gi i pháp công ngh tr n

ct i

ch ph c v canh tác b n v ng trên đ t d c và b o v đ t ch ng xói mòn,’’; K t qu
c a đ tài đã đ
- Tr

c nh n gi i th

ng VIFOTEX.

ng đ i h c Th y l i: Nghiên c u gi i pháp c p n

nguyên đá

c b n v ng cho cao

ng V n, t nh Hà Giang.

Theo k t qu đi u tra v c p n

c có m t s t n t i nh sau:

Trong th i gian qua, h th ng c p n

c

Vi t Nam đã đ

c

ng, Chính

ph quan tâm u tiên đ u t c i t o và xây d ng, nh v y tình hình c p n
đ

c c i thi n m t cách đáng k . Tuy nhiên tình hình c p n

c đã

c còn có m t s v n

đ b t c p:
- Công su t thi t k c a m t s n i ch a phù h p v i th c t : Nhi u n i thi u
n

c, nh ng c ng có n i th a n

c, không khai thác h t công su t.

- Nhi u công trình đã xu ng c p, không có kinh phí duy trì, b o d
th

ng

ng xuyên.
-T l th t thoát th t thu n

c còn cao: t i nhi u n i t l th t thoát th t thu

còn cao.
-Ch t l
n

nh h

ng n

c: Tình tr ng ngu n n

c ng m, n

ng đ n s c kho c a nhân dân. Vi c ch t l

do nhi u nguyên nhân gây ra.

c m t b ô nhi m n ng

ng ngu n n

c b ô nhi m


12

-Tình hình khí t

ng thu v n trong nh ng n m g n đây có nhi u bi n đ ng

ph c t p, tình hình, h n hán, l l t ngày càng nghiêm tr ng do h u qu c a hi n
t

ng phá r ng k t h p v i ENNINO.
- Công tác kh o sát ngu n n

đ

c nh ng bi n đ ng v m t tr l

c ch a sát v i tình hình th c t , ch a d báo
ng c ng nh v m t thu đ a hoá.

- Công tác qu n lý khai thác ngu n n

c m t và n

c ng m ch a đ

c các

c p, các ngành quan tâm thích đáng.
- C ch , chính sách tài chính trong c p n

c đô th v n còn thi u hoàn ch nh

và không đ ng b . Mô hình t ch c, qu n lý v n hành, đào t o, nâng cao n ng l c
ngành n

c c ng còn nhi u v n đ c n ph i gi i quy t.

1.2. T NG QUAN V VÙNG NGHIÊN C U
1.2.1. i u ki n t nhiên c a h th ng
1.2.1.1. V trí đ a lý
Vùng nghiên c u Quy ho ch là huy n Qu Võ thu c t nh B c Ninh, toàn
huy n có di n tích t nhiên là 15.482 ha. Bao g m 1 th tr n và 20 xã.
V trí đ a lý vùng nghiên c u
-

T 21004’00’’ đ n 21011’00’’ v đ B c.

-

T 106005’50’’ đ n 106017’30’’ kinh đ

ông.

Ranh gi i vùng nghiên c u
-

Phía B c giáp huy n Yên D ng, Vi t Yên, t nh B c Giang

-

Phía Nam giáp huy n Gia Bình, t nh B c Ninh

-

Phía ông giáp huy n Chí Linh, t nh H i D

-

Phía Tây giáp huy n Tiên Du và thành ph B c Ninh, t nh B c

ng

Ninh.
1.2.1.2. Gi i h n vùng nghiên c u
Vùng nghiên c u bao g mtoàn b 20 xã và m t th tr n thu c huy n Qu Võ
v i t ng di n tích t nhiên là 15.483 ha.


13

Hình 1.1: B n đ huy n Qu Võ
c đi m đ a hình

1.2.1.3.

Nhìn chung Qu Võ có đ a hình t

ng đ i b ng ph ng, nh ng l i b chia c t

b i nhi u sông ngòi, m t s vùng xen k p các đ i bát úp, cao đ ph bi n t 3-7m
so v i m t n

c bi n, đ d c kho ng 3 đ t

ông sang Tây. Di n tích đ t đ i núi

nh chi m kho ng 1% so v i di n tích đ t t nhiên, phân b ch y u
l

các xã Phù

ng, Phù Lãng, Ng c Xá và Châu Phong. Ngoài ra còn có m t s khu v c th p

tr ng ven đê sông u ng, sông C u.
c đi m đ a ch t, đ a m o

1.2.1.4.

c đi m đ a ch t huy n Qu Võ mang nh ng nét đ c tr ng c a c u trúc đ a
ch t thu c s t tr ng sông H ng, b dày tr m tích đ t ch u nh h
c u trúc m ng. Tuy nhiên, do n m trong mi n ki n t o

ng rõ r t c a

ông B c, B c B nên c u

trúc đ a ch t lãnh th Qu Võ có nh ng nét còn mang tính ch t c a vòng cung ông
Tri u vùng

ông B c. Toàn huy n có m t các lo i đ t đá có tu i t Cambri đ n đ

t , song nhìn chung có thành t o Kainozoi ph trên các thành t o c .

ây là thành


14

t o chi m u th v đ a t ng lãnh th . Các thành t o Triat phân b trên h u h t các
dãy núi, thành ph n th ch h c ch y u là cát k t, s n k t. B dày các thành t o đ t
bi n đ i theo quy lu t tr m tích t B c xu ng Nam.

các vùng núi do b bóc mòn

nên b dày c a chúng còn r t m ng, càng xu ng phía Nam b dày có th đ t t i 100
m, trong khi đó vùng phía B c ( áp C u) b dày ch đ t t 30 ÷ 50m.
1.2.1.5.

t đai th nh

ng

Qu Võ là huy n đ ng b ng có đ i gò. Tr i qua quá trình chuy n đ ng đ a
ch t và s xâm th c bào mòn k t h p v i s bi n đ i v dòng ch y c a h th ng
sông ngòi, c u t o th nh

ng c a Qu Võ là lo i phù sa t

ng đ i đi n hình còn

sót l i nhi u tàn d c a các th m ki n trúc cao th p khác nhau và phân chia nh sau:

t phù sa đ

c b i t hàng n m phân b t đê sông

ào viên, có màu nâu t

i;

t phù sa b i t hàng n m th

Vi t Th ng, màu xám nh t;
hecta

u ng, t p trung khá nhi u

t phù sa không đ

c b i t hàng n m có hàng ngàn

các xã Chi L ng, Hán Qu ng, Yên Gi màu nâu t

phù sa ng p n

c quanh n m do sông

Bi, ào Viên, Ng c Xá.
Phù Lãng, Châu Phong,

i ho c xám nh t;

t

u ng, sông C u b i t thu c các xã Cách

t phù sac ch y t Vi t Th ng qua Qu Tân, Phú L

ng,

c Long, Vi t Hùng, có s n ph m feralit c a sông C u

b i đ p do khai thác lâu đ i đã b b c màu.

t feralit màu vàng đ phát tri n trên

sa th ch vàng k t d m k t có nhi u ven gò đ i.

t cát gió có

các đ i Ng c xá.

Ng c Xá và vài n i khác, hình thành do tác đ ng c a phù sa

t c n cát phân b

gi a sông u ng – sông C u ho c n
1.2.1.6. M ng l

ng chua, có nhi u

c xâm th c các d i đ i th p ven núi.

i sông ngòi

H th ng sông ngòi t nh B c Ninh nói chung và huy n Qu Võ nói riêng khá
d y đ c, m t đ l

i sông cao, huy n có 3 m t sông là ranh gi i v i các huy n, t nh.

Phía B c có sông C u là ranh gi i v i t nh B c Giang, phía Nam có sông
ranh gi i v i huy n Gia Bình, phía
Chí Linh, t nh H i D

ông có sông Thái Bình là ranh gi i v i huy n

ng.

Sông C u:Dòng chính sông C u b t ngu n t dãy núi V n On
1.175m thu c Ch

u ng là

đ cao

n, t nh B c C n. Chi u dài sông tính t i Ph L i là 290km, di n


15

tích l u v c 6.030km2. Sông C u ch y qua đ a ph n huy n Qu Võ dài 34,11km, nó
là ngu n cung c p n

ct

i, n

c sinh ho t và c ng là n i nh n n

c tiêu cho vùng

phía ông B c c a t nh.
o n sông C u ch y qua huy n Qu Võ v đ n Ph L i, sông ch y theo
h

ng Tây B c -

ông Nam, đ cao trung bình l u v c ch còn t 10 - 25m, đ d c

đáy sông nh (0,1%o), lòng sông v mùa c n r ng trung bình t 70 - 150m, sâu t 3 7m, hai b có đê bao.
Sông

u ng: Sông

u ng là m t phân l u c a sông H ng, chi u dài 67km,

b t ngu n t làng Xuân Canh, ch y theo h

ng t Tây sang

ông và đ vào sông

Thái Bình t i kênh Ph (Chí Linh) hai b có đê bao khá v ng ch c.

o n đ u sông

u ng ch r ng 200 - 300m, đo n cu i m r ng d n t 1.000 - 2.500m.

o n sông

u ng ch y qua đ a ph n huy n Qu Võ t nh B c Ninh dài 13,1km. Hàng n m sông
u ng chuy n t i t sông H ng sang sông Thái Bình m t l
tính kho ng 29 t m3 n

c, t

ng ng 25,7% t ng l

đ n S n Tây, chính vì v y nó đã nh h

ng n

ng n

c khá l n,

c

c c a sông H ng tính

ng r t l n t i ch đ dòng ch y

h du sông

Thái Bình.
Ngòi Tào Khê: Ngòi Tào Khê có chi u dài 37 km, b t ngu n t xã Ninh
Hi p, Gia Lâm, Hà N i, ch y qua các huy n T S n, Tiên Du, Qu Võ. Ngòi Tào
Khê ch y qua đ a ph n huy n Qu Võ t c ng Hán Qu ng v Hi n L
km, đo n này có lòng r ng t 20 - 30m.
Hi n L

ng, có nhi m v tiêu n

ng dài 16,2

ây là tr c tiêu chính c a tr m b m tiêu

c cho kho ng 32.000ha. Tuy nhiên nh ng n m

g n đây khu này v n còn b úng.
B ng 1.4:

Tên sông
Sông C u
Sông
u ng

c tr ng hình thái sông chính vùng nghiên c u

d c
cao
bình

bình
cao
Chi u
quân
Di n tích Chi u
M tđ
ngu n quân l u l u v c l i sông
l u v c dài sông dài l u
v c (km) sông (m) v c (m)
(km)
(%)
km/km2
Tính đ n (km2)
Ph L i
6030
288,5
197,9
1175
190
16,1
2,1
Sông
Thái
67
Bình

H s
u n
khúc
2,02

16

)

ghi chó
S«ng

NG
SO

Á

HuyÖn QuÕ Vâ
CA
U

TX. B¾c Ninh

AO
O
IT

IEN

NG

L
NG OI

Tiªn S¬n

KH

E

QuÕ Vâ

NG
SO
DU
NG
O

Gia L­¬ng

ThuËn Thµnh

S«NG TH©U

Hình 1.2: B n đ m ng l

i sông ngòi huy n Qu Võ

1.2.2. Tình hình dân sinh, kinh t và các yêu c u phát tri n c a khu v c
huy nQu Võ
1.2.2.1. Tình hình dân sinh
Dân s huy n n m 2012 là143.954ng

i trong đó n gi i chi m 51,1%,, nam

gi i chi m 48,9% dân s toàn huy n. Dân c s ng

nông thôn chi m 95,21 dân s

toàn huy n.
T n m 2005 đ n nay, t l t ng dân s t nhiên trong huy n có xu h

ng

t ng nh t 0,93% n m 2005 lên 1,28% n m 2009. Dân s t ng đã đóng góp m t
l cl

ng lao đ ng d i dào, làm n n t ng đ phát tri n kinh t theo h

ng công

nghi p hoá, hi n đ i hoá. Nh ng m t th c tr ng c n nhìn nh n là s gia t ng dân s
di n ra trong b i c nh n n kinh t không đáp ng k p đã làm cho nhu c u v đ t ,
đ t xây d ng, đ t canh tác, l

ng th c, th c ph m t ng theo t o nên s c ép r t m nh