Nghiên cứu đề xuất các giải pháp khai thác và quản lý hiệu quả nguồn nước hệ thống cầu sơn cấm sơn

L I CAM OAN

Tôi tên là Bùi Th Kim Huy n. Tôi xin cam đoan lu n v n “Nghiên c u đ xu t
các gi i pháp khai thác và qu n lý hi u qu ngu n n

c h th ng C u S n - C m

S n” là công trình nghiên c u c a b n thân h c viên. Các k t qu nghiên c u và các k t
lu n trong lu n v n là trung th c, không sao chép t b t k ngu n nào và d
hình th c nào. Vi c tham kh o các ngu n tài li u đã đ

ib tk

c th c hi n trích d n và ghi

ngu n tài li u tham kh o đúng quy đ nh.
Tác gi

Bùi Th Kim Huy n


L IC M

N

Trong th i gian t tháng 10/2015 đ n tháng 5/2016, lu n v n th c s v i đ tài
"Nghiên c u đ xu t các gi i pháp khai thác và qu n lý hi u qu ngu n n
th ng C u S n - C m S n " đ

c h

c tác gi hoàn thành v i s n l c c a b n thân và

s giúp đ c a các th y cô giáo, b n bè và đ ng nghi p.
Tác gi xin trân tr ng c m n các th y, cô trong khoa K Thu t Tài Nguyên
N

c, các th y, cô

gian h c t p t i tr

các b môn đã truy n đ t nh ng ki n th c chuyên môn trong th i
ng.

c bi t, tác gi xin đ
h

c chân thành c m n PGS.TS Tr n Vi t

n đã t n tình

ng d n, giúp đ tác gi th c hi n đ tài.
Xin trân tr ng c m n các b n bè trong l p Cao h c 22Q11 cùng các đ ng

nghi p

công ty TNHH MTV

công tác và các đ ng nghi p

u t và phát tri n Th y l i Sông Nhu n i tác gi

Vi n Quy ho ch Thu l i đã đóng góp nhi u ý ki n quý

báu, c m n các t ch c, cá nhân, c quan, đ n v đã nhi t tình giúp đ tác gi trong
quá trình đi u tra thu th p tài li u cho b n lu n v n này.
Vì th i gian nghiên c u có h n, đ tài nghiên c u r t r ng liên quan đ n r t
nhi u tài li u c b n, kh i l

ng tính toán nhi u, m c dù có nhi u c g ng nh ng

không tránh kh i thi u sót. Tác gi xin trân tr ng ti p thu các ý ki n đóng góp c a các
th y cô, các b n bè và đ ng nghi p.
Xin trân tr ng c m n!
Hà N i, ngày 20 tháng 5 n m 2016
Tác gi

Bùi Th Kim Huy n


M CL C

M

U .........................................................................................................................1

CH NG 1: T NG QUAN V CÔNG TÁC KHAI THÁC VÀ QU N LÝ NGU N
N C H TH NG C U S N - C M S N ................................................................5
1.1. T ng quan v hi n tr ng khai thác, qu n lý ngu n n c c a các h th ng th y
nông. ............................................................................................................................5
1.1.1 T ng quan v tình hình khai thác, qu n lý ngu n n c c a các h th ng
th y nông trên đ a bàn t nh B c Giang. ..................................................................5

1.1.2. T ng quan v tình hình khai thác, qu n lý ngu n n c c a h th ng th y
nông C u S n- C m S n .........................................................................................9
1.2.

c đi m t nhiên...............................................................................................18

1.2.1. Ph m vi, v trí đ a lý vùng nghiên c u ........................................................18
1.2.2.

c đi m đ a hình .......................................................................................19

1.2.3.

c đi m th nh

1.3.

c đi m khí t

1.3.1.
1.3.3.

ng – th y v n. .........................................................................21

c đi m khí t

1.3.2. M ng l

ng, đ a ch t ...................................................................20
ng khí h u ........................................................................21

i sông ngòi....................................................................................28

c đi m th y v n dòng ch y. ....................................................................30

1.4. Hi n tr ng và ph

ng h

ng phát tri n kinh t xã h i.......................................36

1.4.1. Hi n tr ng phát tri n kinh t - xã h i. .........................................................36
1.4.2. Ph
K T LU N CH

ng h

ng phát tri n kinh t - xã h i. ..................................................42

NG I: .............................................................................................47

CH NG 2: NGHIÊN C U C S KHOA H C VÀ TH C TI N
XU T CÁC
GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU C P N C H TH NG ..............................48
2.1. Phân vùng, phân khu dùng n

c. .......................................................................48

2.2. xác đ nh yêu c u s d ng n

c ..........................................................................49

2.2.1. Nhu c u c p n

ct

i cho nông nghi p. ...................................................49

2.2.2. Nhu c u dùng n

c cho ch n nuôi. .............................................................51

2.2.3. Nhu c u c p n

c cho sinh ho t và đô th . .................................................52


2.3. Phân tích đánh giá kh n ng ngu n n
2.3.1. Tính toán cân b ng n

c c a h th ng ..................................... 55

c............................................................................. 55

2.3.2. Nh n xét k t qu tính toán cân b ng n
2.4. Phân tích, đánh giá hi n tr ng c p n
K T LU N CH

c: ................................................ 71

c c a h th ng ....................................... 72

NG 2 .............................................................................................. 73

CH NG 3: NGHIÊN C U
XU T CÁC GI I PHÁP KHAI THÁC VÀ QU N
LÝ HI U QU NGU N N
C H TH NG TH Y L I C U S N- C M S N . 74
3.1. Nghiên c u đ xu t các gi i pháp công trình đ nâng cao hi u qu c p n c c a
h th ng. .................................................................................................................... 74
3.1.1 Quy ho ch c p n

c..................................................................................... 74

3.1.2. Gi i pháp công trình c p n

c sinh ho t ................................................... 82

3.2. Nghiên c u đ xu t các gi i pháp phi công trình và mô hình qu n lý t ng h p
ngu n n c h th ng ................................................................................................. 85
3.2.1. Gi i pháp v chuy n đ i c c u cây tr ng: ................................................ 85
3.2.2. Gi i pháp v t ch c qu n lý khai thác hi u qu công trình thu l i. ........ 85
3.2.3. Gi i pháp v áp d ng ti n b khoa h c k thu t vào xây d ng và qu n lý
khai thác CTTL. ..................................................................................................... 89
3.2.4. Gi i pháp t ng c ng đào t o ngu n nhân l c ph c v cho xây d ng, qu n
lý và v n hành khai thác công trình. ..................................................................... 90
3.2.5. Gi i pháp v t ng c
3.2.6. T ng c
K T LU N CH

ng công tác ki m tra, thanh tra. .............................. 90

ng s tham gia c a c ng đ ng. .................................................... 91
NG III:........................................................................................... 92

K T LU N VÀ KI N NGH ....................................................................................... 93
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................................. 97


DANH M C HÌNH NH
Hình 1-1. B n đ hi n tr ng công trình t

i vùng thu l i C u S n - C m S n ..........10

Hình 1-2. Công trình đ p C u S n ................................................................................12
Hình 1-3. Tr m b m đi n B o S n ...............................................................................12
Hình 1-4. B n đ hành chính t nh B c Giang ...............................................................19
Hình 1-5. Bi n trình và xu th l

ng m a trung bình n m t i m t s tr m ..................25

Hình 2-1. L u l ng n c đ n các ti u l u v c sông C u - Th ng - L c Nam chu i
n m t 1961 - 2010 ........................................................................................................57
Hình 2-2. S đ tính toán cân b ng n

c L u v c Sông C u- Th

ng- L c Nam ......59

Hình 2-3. T ng l ng n c thi u h t c n m các ti u l u v c sông C u - Th ng L c Nam chu i n m t 1961 - 2010 ..............................................................................68

DANH M C B NG BI U
B ng 1-1. Hi n tr ng t

i các tuy n kênh h th ng C u S n- C m S n..................... 12

B ng 1-2. Hi n tr ng t

i c a công trình th y l i vùng C u S n- C m S n .............. 15

B ng 1-3. Th ng kê l
B ng 1-4. L

ng n

i tr m khí t

ng, đo m a c a vùng nghiên c u ...................... 22

c đ n các ti u vùng do m a ........................................................ 23

B ng 1-5. L ng m a trung bình tháng t i các tr m vùng h th ng Th y L i C u S nC m S n ........................................................................................................................ 23
B ng 1-6. L

ng m a l n nh t i m t s tr m th y v n trong vùng nghiên c u ........ 24

B ng 1-7. L

ng m a 1,3,5 ngày l n nh t n m ng theo các t n su t ......................... 24

B ng 1-8. Nhi t đ trung bình tháng, cao nh t tuy t đ i, th p nh tuy t đ i t i .......... 26
B ng 1-9.

mt

ng đ i trung bình nhi u n m ....................................................... 27

B ng 1-10. L

ng b c h i tháng trung bình nhi u n m ............................................... 27

B ng 1-11. T c đ gió trung bình nhi u n m t i các tr m thu c vùng nghiên c u ...... 28
B ng 1-12. T c đ gió trung bình nhi u n m ............................................................... 28
B ng 1-13. Danh m c tr m đo th y v n trong t nh và vùng lân c n ............................ 30
B ng 1-14.

c tr ng m c n

c t i các tr m th y v n thu c vùng nghiên c u .......... 31

B ng 1-15. T n su t m c n c trung bình các n m các tr m th y v n c a vùng
nghiên c u (1960 ÷ 2011) ............................................................................................. 31
B ng 1-16. T n su t m c n c l n nh t các n m các tr m th y v n c a vùng nghiên
c u (1960 ÷ 2011) ......................................................................................................... 32
B ng 1-17. T n su t m c n c nh nh t các n m các tr m th y v n c a vùng nghiên
c u (1960 ÷ 2011) ......................................................................................................... 32
B ng 1-18. Phân ph i dòng ch y trung bình tháng, n m .............................................. 33
B ng 1-19. Phân ph i dòng ch y trong n m t i các tr m th y v n ............................. 34
B ng 1-20.

c tr ng dòng ch y n m trung bình t i các tr m .................................... 34

B ng 1-21. L u l ng l n nh t trong các tháng mùa l t i các tr m th y v n c a vùng
nghiên c u (Theo tài li u quan tr c) ............................................................................. 35
B ng 1-22. L u l

ng nh nh t trong các tháng mùa ki t............................................ 36

B ng 1-23. M c tiêu phát tri n v di n tích và s n l ng rau vùng nghiên c u giai
đo n 2010-2020 ............................................................................................................. 44


B ng 1-24. Quy ho ch vùng v i an toàn c a vùng nghiên c u .....................................45
B ng 1-25. B ng di n tích nuôi tr ng th y s n n m 2020 c a vùng nghiên c u .........46
B ng 1-26. T ng h p so sánh di n tích canh tác các lo i cây tr ng giai đo n hi n t i và
2020 vùng ngiên c u. ....................................................................................................46
B ng 2-1. M c t

i các lo i cây tr ng - T n su t 85%.................................................50

B ng 2-2. M c t i, h s t i t i m t ru ng vùng nghiên c u giai đo n hi n t i - T n
su t 85% ........................................................................................................................50
B ng 2.3. M c t i, h s t i t i m t ru ng xét đ n bi n đ i khí h u vùng nghiên c u
giai đo n 2020 - - T n su t 85% ....................................................................................50
B ng 2-4. M c t i, h s t i t i m t ru ng xét đ n bi n đ i khí h u vùng nghiên c u
giai đo n 2030 - T n su t 85% ......................................................................................51
B ng 2-5. H s t

i thi t k - P = 85%.......................................................................51

B ng 2-6. Ch tiêu dung n

c cho ch n nuôi ................................................................51

B ng 2-7. Ch tiêu dung n

c cho đô th và đi m dân c nông thôn ............................52

B ng 2-8. Tiêu chu n c p n

c cho th y s n n

B ng 2-9. Di n tích h ng n

c các ti u l u v c sông C u- Th

B ng 2.10. K t qu tính toán nhu c u dùng n

c ng t ..............................................54
ng- L c Nam .........57

c c a các khu .....................................60

B ng 2-11. K t qu tính toán nhu c u dùng n c giai đo n hi n t i c a các khu dùng
n c thu c vùng nghiên c u - P= 85% .........................................................................61
B ng 2-12. K t qu tính toán nhu c u dùng n c giai đo n 2020 các khu dùng n c
thu c vùng nghiên c u - P= 85% ..................................................................................61
B ng 2-13. K t qu tính toán nhu c u dùng n c giai đo n 2030 các khu dùng n c
thu c vùng nghiên c u - P= 85% ..................................................................................62

B ng 2-14. T ng h p l ng n c thi u các khu dùng n c theo các giai đo n hi n
tr ng, n m 2020 và n m 2030 có xét đ n y u t bi n đ i khí h u- P=85% ..................64
B ng 2-15. K t qu tính toán l ng n c thi u h t t n m 1961-2010 v i nhu c u
dùng n c hi n tr ng- t n su t 85% ..............................................................................65
B ng 2-16. K t qu tính toán l ng n c thi u h t t n m 1961-2010 v i nhu c u
dùng n c d báo n m 2020 – T n su t P =85% .........................................................65
B ng 2-17. K t qu tính toán l ng n c thi u h t t n m 1961-2010 v i nhu c u
dùng n c d báo n m 2030 – T n su t P =85% .........................................................65
B ng 2-18. ánh giá k t qu tính toán cân b ng n

c giai đo n hi n tr ng – P=85% .66

B ng 2-19. ánh giá k t qu tính toán cân b ng n

c giai đo n 2020 - P=85% ........66


B ng 2-20. ánh giá k t qu tính toán cân b ng n

c giai đo n 2030 - P=85% ........ 67

B ng 2-21. K t qu tính toán l ng n c thi u h t giai đo n hi n t i có xét đ n dòng
ch y môi tr ng ............................................................................................................ 70
B ng 2-22. K t qu tính toán l ng n c thi u h t giai đo n 2020 có xét đ n dòng
ch y môi tr ng ............................................................................................................ 70
B ng 2-23. K t qu tính toán l ng n c thi u h t giai đo n 2030 có xét đ n dòng
ch y môi tr ng ............................................................................................................ 70
B ng 3-1. Nhi m v t

i c a vùng th y l i C u S n- C m S n.................................. 74

B ng 3-2. Danh m c các tr m b m c n nâng c p s a ch a vùng Th y L i C u S n –
C m S n ........................................................................................................................ 75
B ng 3-3. Danh m c các h đ p c n nâng c p tu s a vùng Th y l i C u S n- C m
S n (do công ty qu n lý ) .............................................................................................. 76
B ng 3-4. B ng danh m c c i t o, kiên c hóa các kênh c p II h th ng C u S nC m S n ........................................................................................................................ 78
B ng 3-5. Danh m c công trình d ki n xây m i vùng Th y L i C u S n- C m S n
....................................................................................................................................... 78
B ng 3-6. T ng h p ph ng án quy ho ch c p n c t i cho nông nghi p- vùng Th y
L i C u S n-C m S n .................................................................................................. 79
B ng 3-7.

xu t m t s các công trình chính t o ngu n t

i cho cây n qu ........... 80

B ng 3-8 . ánh giá nhi m v t i tr c và sau khi th c hi n các ph ng án th y l i
vùng nghiên c u ............................................................................................................ 80
B ng 3.9. Quy ho ch phát tri n th y s n theo các hình th c ch n nuôi Vùng Th y L i
C u S n- C m S n đ n n m 2020 ................................................................................ 80
B ng 3-10.

xu t các công trình c p n

c cho nuôi tr ng th y s n ......................... 81


M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
B c Giang là m t t nh mi n núi n m trong vùng Trung du và mi n núi B c B ,
có Ngành Nông nghi p đ

c đánh giá có m c phát tri n khá toàn di n. Trong đó Thu

l i có vai trò h t s c quan tr ng đ i v i s n xu t nông nghi p và phòng ch ng thiên
tai. T ngày hoà bình l p l i đ n nay, t nh ng công trình thu l i s khai c a h
th ng thu nông C u S n - C m S n, h th ng th y nông Thác Hu ng do Pháp xây
d ng, đ

c s quan tâm đ u t c a

to l n c a nhân dân.

ng và Nhà n

c, cùng v i s đóng góp công s c

n nay, trên đ a bàn t nh đã hình thành m t m ng l

i các công

trình thu l i r ng kh p. H th ng công trình thu l i hi n có đã c b n đ m b o c p
n

c cho s n xu t nông nghi p, phòng ch ng l l t và ph c v đ i s ng dân sinh

trong đi u ki n th i ti t bình th

ng (không có m a úng, h n hán l n), t o đi u ki n

phát tri n m t n n nông nghi p theo h

ng s n xu t hàng hoá, đáp ng các yêu c u

ngày càng t ng c a n n kinh t .
Cùng v i quá trình phát tri n kinh t - xã h i c a c n

c, các t nh mi n núi B c B

nói chung và B c Giang nói riêng, trong nh ng n m g n đây đã đ t đ
ti n b m nh m . Ch tr

c nh ng b

c

ng chuy n đ i c c u kinh t , c c u cây tr ng, v t nuôi đã

chuy n đ i m t b ph n đ t tr ng lúa kém hi u qu sang nuôi tr ng thu s n, tr ng
cây n qu và các lo i cây khác có giá tr kinh t hàng hoá cao h n đang đ t ra hàng
lo t v n đ thay đ i v yêu c u c p n

c cho nông nghi p.

C c u kinh t thay đ i, t c đ đô th hoá t ng nhanh đòi h i yêu c u c p n
khai thác ngu n n

c thay đ i. Yêu c u c p n

ngh c ng nh nhu c u c p n

c và

c cho các khu công nghi p, các làng

c s ch t h th ng thu nông cho các khu dân c

nông thôn đang ngày m t đòi h i gay g t h n.
Nhu c u đ m b o ch t l

ng ngu n n

phát tri n b n v ng c a đ t n

c là đ m b o môi tr

ng s ng, b o đ m s

c, đòi h i b t bu c ph i nghiên c u các gi i pháp m i

b sung v khai thác và qu n lý hiêu qu ngu n n

c


M c dù s l

ng công trình thu l i đ

c xây d ng đ ph c v s n xu t và đ i s ng

xã h i khá nhi u. Song trong t nh v n còn nh ng t n t i l n v m t c p n
môi tr

ng ch t l

ng n

c. Tr

c và b o v

c yêu c u ph c v công nghi p hoá nông nghi p,

nông thôn h th ng Thu l i B c Giang nói chung và h th ng th y l i C u S n - C m
S n đã b c l nh ng t n t i và b t c p c th nh sau:
- H th ng công trình thu l i hi n có qua nhi u n m khai thác, do tác đ ng c a thiên
nhiên và con ng

i cùng v i s h n ch c a ngu n v n đ u t

tình tr ng xu ng c p: Tr m b m xây d ng t tr

hi n đã và đang

trong

c n m 1990 c a th k 20, máy móc

thi t b c nát, công ngh l c h u; h th ng tr c t

i tiêu và kênh m

ng n i đ ng b

s t s t, b i l ng, thu h p dòng ch y, tình tr ng vi ph m Pháp l nh khai thác và b o v
công trình ngày càng nghiêm tr ng. M t s công trình h , đ p nh mi n núi s d ng
nhi u n m do thi u kinh phí không đ

c tu b s a ch a th

ng xuyên nên b h h ng

xu ng c p.
- Ch tiêu thi t k tr
n

c đây th p, nh t là h s t

i không đáp ng đ

c yêu c u t

i

c ch đ ng, khoa h c, ph c v chuy n đ i c c u cây tr ng.

- Ph n l n các công trình đ u m i và kênh m

ng b xu ng c p nghiêm tr ng, đ n lúc

c n ph i nâng c p ho c thay th . Công trình t

i, tiêu ch a hoàn ch nh đ ng b t đ u

m i đ n m t ru ng, nhi u công trình b thay đ i nhi m v do yêu c u phát tri n kinh
t .
- Hi n tr ng công trình thu l i chi m đ t l n, đ c bi t là h th ng kênh đ t, c n có
gi i pháp kiên c hóa đ ti t ki m đ t.
- Do s bi n đ i c a khí h u toàn c u, di n bi n th i ti t ngày càng b t l i; h n hán
liên ti p x y, v
di n bi n b t th

ông xuân th

ng h n hán thi u ngu n n

ct

i. V mùa m a úng

ng, không theo quy lu t chung gây úng ng p trên di n r ng

- S phát tri n c a c s h t ng, h th ng giao thông, khu đô th , khu công nghi p,
d ch v … đã và đang làm thay đ i nhi m v và n ng l c c p n
trình hi n có.

c c a h th ng công


- S phát tri n đa d ng c a n n nông nghi p hàng hoá trên các l nh v c tr ng tr t, ch n
nuôi, thu s n đòi h i có s thay đ i v yêu c u ch t l
- Cùng v i s phát tri n kinh t xã h i c a t nh, tr

ng c p n

c.

c s c ép c a s gia t ng dân s .

Yêu c u sinh ho t, vui ch i gi i trí, yêu c u gi m thi u tình tr ng ô nhi m môi tr
ngu n n

ng,

c, s phát tri n ngày càng t ng c a các khu đô th , dân c … H th ng công

trình thu l i không đ n thu n ch ph c s n su t nông nghi p mà còn ph i ph c v đa
m c tiêu t o đi u ki n phát tri n cho các ngành kinh t khác.
T nh ng t n t i th c t và nh ng v n đ m i n y sinh nêu trên, đ có các bi n pháp
khai thác ngu n n

c h p lý, b n v ng, gi m nh đ

c các thi t h i do ngu n n

c gây

ra, ph c v nhu c u phát tri n kinh t - xã h i c a vùng nghiên c u, ph c v công
nghi p hoá, hi n đ i hoá nông nghi p nông thôn, t ng b

c n đ nh và nâng cao đ i

s ng nhân dân nên tác gi ch n đ tài : “Nghiên c u đ xu t các gi i pháp khai thác
và qu n lý hi u qu ngu n n

c h th ng C u S n - C m S n” là r t c n thi t đ

gi i quy t nh ng t n t i nh h n hán, thi u ngu n n
đ i c c u kinh t , đa d ng hoá cây tr ng, t ng b

c nh m đáp ng m c tiêu chuy n

c n đ nh đ i s ng c a nhân dân.

ây là m t đ tài r ng, đòi h i ph i có ki n th c th c t sâu r ng và tác gi ch đ ng
trên góc đ là ng

i nghiên c u đ đánh giá v n đ .

2. M c tiêu nghiên c u
-

xu t các gi i pháp khai thác và qu n lý hi u qu ngu n n

c h th ng C u S n -

C m S n trong đi u ki n bi n đ i khí h u nh m ph c v tái c u trúc ngành Nông
nghi p & PTNT t nh B c Giang.
it

3.
it

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u là h th ng th y l i C u S n- C m S n t nh B c Giang. H

th ng th y nông C u S n n m gi a hai dòng sông Th
trách t
xã

ng và sông L c Nam, ph

i cho 3 huy n và m t thành ph g m: huy n L ng Giang, huy n L c Nam (16

h u sông L c Nam), huy n Yên D ng (8 xã) và m t ph n Thành ph B c Giang.

Ph m vi nghiên c u là các gi i pháp khai thác và qu n lý ngu n n

c c a h th ng.


4. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u

4.1 Cách ti p c n

đ tđ

c m c tiêu nghiên c u, tác gi lu n v n đã d a trên c s lý lu n và khoa

h c c a các ph

ng pháp xác đ nh hi u qu qu n lý d án. T đó phân tích đánh giá

nh ng t n t i và ki n ngh các gi i pháp đ nâng cao hi u qu khai thác, qu n lý ngu n
n

c hi u qu c a h th ng th y nông C m S n-C u S n.

4.2 Ph

ng pháp nghiên c u

Lu n v n s d ng các ph

ng pháp sau:

- Ph

ng pháp k th a nh ng k t qu đã t ng k t, nghiên c u.

- Ph

ng pháp lý lu n v quy ho ch

- Ph

ng pháp phân tích, t ng h p

- Ph

ng pháp mô hình toán th y v n

- Ph

ng pháp chuyên gia

5. K t qu d ki n đ t đ
Lu n v n s đ t đ
-

c

c các k t qu chính sau:

ánh giá hi n tr ng khai thác và qu n lý ngu n n

c h th ng th y l i C u S n-

C m S n, t nh B c Giang.
-

xu t đ

c các gi i pháp khai thác và qu n lý hi u qu ngu n n

c h th ng C u

S n- C m S n trong đi u ki n bi n đ i khí h u nh m ph c v tái c u trúc ngành Nông
nghi p & PTNT t nh B c Giang.


CH
NG 1: T NG QUAN V CÔNG TÁC KHAI THÁC VÀ QU N LÝ
NGU N N
C H TH NG C U S N - C M S N
1.1. T ng quan v hi n tr ng khai thác, qu n lý ngu n n
th y nông
1.1.1 T ng quan v tình hình khai thác, qu n lý ngu n n
nông trên đ a bàn t nh B c Giang

c c a các h th ng
c c a các h th ng th y

B c Giang là m t t nh mi n núi n m trong h th ng sông H ng - sông Thái Bình, công
tác t

i, tiêu và phòng, ch ng l B c Giang luôn g n li n v i toàn b h th ng.

Tr i qua nhi u th i k nghiên c u, xây d ng và phát tri n, h th ng công trình th y l i
c p, thoát n

c và phòng, ch ng l c a toàn b l u v c sông H ng - sông Thái Bình

trong đó t nh B c Giang đã đ
Toàn t nh B c Giang đ

c hình thành phát tri n.

c phân thành 5 vùng th y l i nh sau:

- Vùng th y l i sông C u: Bao g m đ t đai c a các huy n Tân Yên, Vi t Yên, Hi p
Hoà và m t ph n thành ph B c Giang.
- Vùng th y l i Nam Yên D ng: M t ph n đ t đai c a huy n Yên D ng, thành ph B c
Giang, Vi t Yên n m phía t sông C u và h u sông Th
- Vùng th y l i sông S i:

ng.

t đai c a huy n Yên Th và m t ph n huy n Tân Yên.

- Vùng th y l i C u S n - C m S n: G m đ t đai c a các huy n L ng Giang, các xã
phía h u sông L c Nam c a huy n L c Nam, Yên D ng và Thành ph B c Giang.
- Vùng th y l i sông L c Nam: Bao g m đ t đai c a các huy n S n
các xã phía t sông L c Nam c a huy n L c Nam.
( Chi ti t phân vùng th y l i xem ph l c 1.1 kèm theo )
* Hi n tr ng công trình t

i c a các vùng:

B c Giang có 1.624 công trình thu l i ph c v c p n

ct

i, trong đó:

ng, L c Ng n,


- 2 h th ng g m 3 đ p dâng l n (H th ng Thác Hu ng và C u S n - C m S n) t

i

t ch y v đông xuân 17.939 ha lúa, 1.178 ha màu; v mùa 17.844 ha lúa, 1.358 ha
màu, 8.211 ha cây v đông và 1.631 ha cây n qu .
- 822 công trình tr m b m t

i v đông xuân 25.721 ha lúa, 4.067 ha màu; v mùa

26.949 ha lúa, 3.679 ha màu, 10.642 ha cây v đông và 2.488 ha cây n qu .
- 618 công trình h ch a t

i v đông xuân 7.952 ha lúa, 2.053 ha màu; v mùa 8.465

ha lúa, 2.589 ha màu, 4.248 ha cây v đông và 1.960 ha cây n qu .
- 200 công trình đ p dâng nh t

i v đông xuân 1.199 ha lúa, 254 ha màu; v mùa

1.247 ha lúa, 291 ha màu, 78 ha cây v đông.
Ngoài ra các công trình còn c p n

c cho 2.100 ha nuôi tr ng th y s n.

(Chi ti t xem thêm ph l c 1.2 kèm theo)
Các công trình thu l i hi n t i ch y u là t

đ

i cho lúa là chính, còn l i màu ch t

i

c m t ph n.

- Lúa v đông xuân:

mb ot

b p bênh không ch đ ng t
- Lúa v mùa:

mb ot

bênh không ch đ ng t
- T

i ch đ ng đ

c 52.812 ha, còn l i di n tích t

i lúa

i tiêu là 6.007 ha.
i ch đ ng đ

c 54.505 ha, còn l i di n tích t

i lúa b p

i tiêu là 2.364 ha.

i cho cây màu, cây n qu đ

c 7.552 ha v đông xuân, 7.917 ha v mùa,

24.629 ha cây v đông và 6.110 ha cây n qu , di n tích t
10.500 ha. Ngoài ra các công trình còn k t h p c p n

i còn b p bênh kho ng

c cho 2.100 ha nuôi tr ng th y

s n.
N ng l c t

i ch đ ng c a các công trình: Lúa v đông xuân đ t 73,30%, lúa v mùa

đ t 76,71% so v i di n tích đ t tr ng lúa.
Ph n di n tích lúa t
- T p trung
kênh m

i b p bênh không ch đ ng t

i tiêu là ph n di n tích:

cu i các h th ng kênh, đ c bi t là kênh nhánh c p II, III do h th ng

ng xu ng c p b i l ng làm th t thoát n

c.


- Các công trình nh c a đ a ph
h t di n tích, ch t
n

ct

ng qu n lý, do đ a hình đ i núi công trình không t

i ch đ ng m t ph n ho c t o ngu n nhân dân t khai thác ngu n

i b ng các hình th c nh :

do kênh m

ng không v

ng ng tre n a, g đá ch n dòng l y n

n

n, vùng khan hi m ngu n n

pháp công trình t

iđ

id

ng

c tr i.

i ch đ ng.

Còn cây màu, cây công nghi p, cây n qu do nhân dân th

h pt

i i còn t

các l u v c sông su i nh vùng mi n núi v mùa ki t ngu n

c khan hi m không đ m b o t

đ tv

ct

c b p bênh không đ m b o có khi ph thu c hoàn toàn vào n

- Công trình h đ p

c, g u tát

n t i ho c không t ch y đ n m t ru ng, ho c do nhi u công

trình h nh g p n m đi u ki n th i ti t b t l i ch đ c p n
ngu n n

i

ng tr ng

vùng đ t d c,

c m t không th canh tác lúa n

c và v gi i

i m còn h n ch c v gi i pháp c ng nh kinh phí… nên ch k t

c m t ph n.

Di n tích lúa, màu và cây n qu t

i b p bênh không ch đ ng ngu n n

c t p trung

các vùng c th nh sau:
1. Vùng th y l i Sông C u: Theo th ng kê t 2009-2013 di n tích b thi u n
3.000-6.000 ha, trong đó di n tích c n t

ct

i b ng đ ng l c là 400-1.200 ha. T p trung

các huy n:
- Huy n Hi p Hoà: T 1.200 - 1.500 ha g m di n tích t

i tr ng l c t các tuy n;

Kênh 1B: xã oan Bái, ông L , 1 ph n xã B c Lý; Kênh 2: xã
T47: xã Mai Trung; Kênh 1C: xã
H
t
H

ng Lâm; kênh Hoàng L

ng Tân; Kênh T45,

i Thành, Quang Minh; Kênh H

ng Lâm: xã

ng: xã Hoàng Thanh, 1 ph n xã Hoàng Vân và di n tích

i đ ng l c cu i kênh 1A, kênh C m Xuyên, kênh H

ng Lâm - Châu Minh, kênh

ng Lâm - Mai ình c a tr m b m C m Bào.

- Huy n Tân Yên: 1.200-2.000 ha g m di n tích t
N5-3: xã H p
An D

c, Cao Th

i t các tuy n; Kênh N5 và Kênh

ng, Vi t L p, Cao Xá; Kênh 5-2: Nhã Nam, 1 ph n xã

ng; Kênh 4: xã Lam C t, Vi t Ng c; Kênh 3-2: 1 ph n xã Ng c Vân; kênh N6

xã Ng c Thi n; kênh N8 xã Ng c Lý, kênh N3 xã Ng c Vân, kênh N4 xã Vi t Ng c.


- Huy n Vi t Yên: 1.100 - 2.400 ha g m di n tích t
Kênh 6: xã Th

i b ng tr ng l c t các tuy n:

ng Lan; Kênh M Th : xã Minh

c; Kênh 3/4: xã Trung S n,

Quang Minh, Ninh S n; kênh 7 xã Ngh a Trung; kênh N3, kênh Ta Lanh, kênh Chùa
Sui xã H
t
L

ng Mai, Vi t Ti n, Trung S n và di n tích t

i tr m b m Trúc Núi, H ng Thái l y n

i b ng đ ng l c cu i kênh

c t Ngòi Lái Nghiên, T L n,

n

ng, Quang Bi u, Vi t Hòa.

2. Vùng th y l i C u S n: Có 2.900-3.900 ha, trong đó t
th

i đ ng l c là 1.150 ha. C

các huy n:

- Huy n L ng Giang: 900-1.300 ha (g m Kênh B o S n: xã H
Tân H ng; kênh Tây: D

ng

c, Tiên L c, Ngh a H ng,

ng S n, H

ào M ; kênh c p 2 l n
ng Lâm, Tân H ng,

thu c kênh Gi a và kênh Yên L i: xã Tân Thanh, Tiên L c, X
Phi Mô, M Thái, Xuân H

ng L c,

ng, Thái ào).

- Huy n L c Nam: 1.300-1.500 ha g m di n tích t

i b ng tr ng l c t kênh Yên L i:

xã Thanh Lâm, B o

ài, B o S n, Tiên H ng, Khám L ng, Chu

kênh h Cây

ông Phú, Tam D ; Kênh B o S n: xã B o S n, Tam D , Tiên

a: xã

Do, Ng c S n; xã
tích t

ông Phú,

ông H ng ph n l y n

i n, TT

c h Su i N a, Cây

i Ngô;
a. Di n

i cu i kênh các tr m b m C m Lý, Khám L ng, Ch Xa thu c các xã an H i,

Khám L ng, C m Lý.
-

ông B c huy n Yên D ng: 670 ha (Kênh Gi a: Tân An, TT Tân Dân, Lão H ,

Qu nh S n, Trí Yên; kênh thu c các tr m b m t

i).

- Thành ph B c Giang: 100-150 ha kênh Núi Sui g m P. X
P. Th X

ng.

3. Vùng th y l i Nam Yên D ng: 600-2000 ha t
Th ng C

i đ ng l c g m các xã: T M i,

ng, C nh Th y, Yên L , Ti n D ng, Ti n Phong,

ng Phúc, N i Hoàng,
Li u.

ng Giang, P. D nh K ,

ng Vi t, Tân M , Th tr n Neo,

c Giang, Song Khê,
ng S n, Nham S n, Tân


4. Vùng th y l i sông L c Nam: 300-600 ha g m vùng t
ng, h

ng C c xã

ih

ng Man xã Bi n

ng C c, h D c B u xã Biên S n, h

á Mài xã H ng

Giang, h Làng Thum xã Quý S n.
5. Vùng th y l i sông S i: 250-400 ha g m di n tích t
Hi p, h H ng L nh xã An Th

i c a h Tân Gia xã Tam

ng, h C u Cháy xã H ng K , h C u Cài xã

ông

Ti n; h Su i C y xã Canh N u.
6. Ngoài ra di n tích thi u n
do các đ a ph

c thu c vùng t

i b ng h đ p nh và tr m b m c c b

ng qu n lý là 2.700-3.200ha.

1.1.2. T ng quan v tình hình khai thác, qu n lý ngu n n
nông C u S n- C m S n
1.1.2.1. Hi n tr ng công trình t
Khu t

c c a h th ng th y

i c a vùng

i h th ng thu l i C u S n - C m S n có t ng di n tích t nhiên 63.761 ha,

đ t s n xu t nông nghi p: 33.387 ha, đ t tr ng lúa: 23.067 ha.
Toàn vùng có 359 công trình thu l i, trong đó: H th ng t ch y C u S n - C m S n,
118 h ch a, 24 đ p dâng, 217 tr m b m.
Ngu n n

ct

i cho vùng ch y u đ

c l y t ch y t kênh h th ng C u S n - C m

S n, các tr m b m, h đ p và các công trình ti u th y nông l y n
sông L c Nam.

c sông Th

ng và


Hình 1-1. B n đ hi n tr ng công trình t
a. Vùng l y n
 H ch a n
- H ch a đ

i vùng thu l i C u S n - C m S n

c h th ng C u S n - C m S n
c C m S n:
c xây d ng t i xã Hoà L c - huy n H u L ng t nh L ng S n, xây d ng

n m 1966÷1974. V n hành theo ch đ đi u ti t nhi u n m do Công ty TNHH MTV
KTCTTL C u S n qu n lý. Thi t k v i nhi m v c p n
ngu n c p n

ct

c sinh ho t và công nghi p, ch ng l cho sông Th

i cho 22.416 ha t o
ng.

+ Di n tích l u v c F LV = 378,4 km2.
+ Dung tích h u ích W hi = 229,25.106 m3, ng v i MNDBT= 66,5m.
+ Dung tích ch t W C = 20,5.106 m3, MNC = +51,0 m.
+M cn

c dâng gia c

ng:

ng v i l thi t k H P=0,5% = +68,58m, ng v i l ki m

tra H P=0,1% = +69,47m, ng v i l l n nh t H P=0,01% = +69,66m.
+ Cao trình đ nh đ p ∇ đđ = 70,5m, cao trình t

ng ch n sóng ∇ tcs = 71,5m.


+ Chi u cao đ p H đ =41,5m, chi u dài đ p L đ = 230m, b r ng m t đ p B đ = 5m.
- C ng l y n

ct

i φ= 2,5m, L= 176,92 m, l u l

ng thi t k Q TK = 30 m3/s.

p C u S n:



p C u S n ch n ngang sông Th
n m 1906 b ng đá xây, đ p đ
có hai c ng l y n

ng do Pháp xây d ng t n m 1898 hoàn thành

c đ u t c i t o nâng c p n m 2010 (ngu n v n WB3),

c vào kênh d n t nhiên đ t o ngu n ti p n

c là c ng 3 c a và

c ng 5 c a, có hai c m công trình là c ng Quang Hi n và tr m b m B o S n.
+ Lđ p= 70m, cao trình đ nh: +13,2m, chi u cao đ p: Hđ = 8,05m.
+ B r ng tràn Bt= 70m, l u l
+M cn

ng l Q1% = 1.692 m3/s, QTK t

c l thi t k : Zt.l u= +19,59 m, Zh l u= +18,48 m.

+ C ng 5 c a (c ng c xây d ng t n m 1907): Kích th
l ul

i = 28,92 m3/s.

c c ng BxH= (0,95x1,09)m,

ng thi t k QTK= 6,5 m3/s.

+ C ng 3 c a: Kích th

c BxH= 3c a x(2,2x3,1)m, l u l

ng thi t k QTK=30m3/s.

+ C ng x cát b ng đá xây c n m bên b trái đ p tràn: Cao trình đáy c ng: +6,0m,
cao trình đ nh: +7,5 m, kích th

c c ng: 2x(1,0x1,50) m.

- Khu đ u m i Quang Hi n:
Khu đ u m i Quang Hi n bao g m đ p tràn Quang Hi n, c ng Quang Hi n Gi a,
c ng Quang Hi n ông, c ng Quang Hi n Tây.
+

p tràn Quang Hi n: T i K6+350 kênh Chính, chi u dài L= 70m, cao trình đ nh tràn=

+12,75m, x n

c ra sông Th

ng khi m c n

c kênh chính v

t quá 12,75m.

+ C ng Quang Hi n Gi a (c ng c xây d ng t n m 1907 l y n
Kích th

c c ng BxH= 5 c a x(0,9x2,0)m, l u l

c vào kênh Gi a):

ng thi t k Q TK = 6,3 m3/s.

+ C ng Quang Hi n ông (c ng xây d ng sau khi có h C m S n b sung thêm n c vào
kênh Gi a): Kích th c BxH= 2 c a x(2x2,5)m, l u l ng thi t k Q TK=11,5m3/s.


+ C ng Quang Hi n Tây (c ng xây d ng sau khi có h C m S n l y n
Tây): Kích th

c c ng BxH= 1 c a x(2x1,7)m, l u l

c vào kênh

ng thi t k Q TK = 2,81 m3/s.

Hình 1-3. Tr m b m đi n B o S n

Hình 1-2. Công trình đ p C u S n
 Tr m b m đi n B o S n:
Xây d ng t i xã H

ng S n huy n L ng Giang đ

quy mô: 15 máy x 1.150 m3/h t
c hoá đ

i cho 4.742 ha. Kênh t

i chính dài 15,1 km, đã kiên

c 3,0 km còn l i 12,1 km kênh đ t.

 H th ng kênh m

ng: G m các tuy n kênh chính sau:

B ng 1-1. Hi n tr ng t

TT

c xây d ng l i n m 2000-2002 v i

H th ng kênh

i các tuy n kênh h th ng C u S n- C m S n
Chi u
Q TK
dài
(m3/s)
(km)

Di n tích t
(ha)
TK

i

TT

I

Kênh Chính

13,4

1

Kênh C u S n - Quang
Hi n

7,4

2

Kênh H

6,0

II

Kênh c p I

88,116

22.366 12.323

1

Kênh Gi a

35,076

8.255

4.153

2

Kênh Tây

13,340

2,34

2.479

1.289

3

Kênh ông (Yên L i)

24,600

7,54

6.840

4.119

4

Kênh B o S n

15,100

5,71

4.792

2.762

ng B c - TB. B o
S n

Hi n tr ng

Kênh đ t t nhiên

23.294

Kênh đ t t nhiên


b. Vùng l y n

c tr c ti p t sông Th

ng - sông L c Nam b ng các công trình

tr m b m
Vùng ven sông Th
trình tr m b m t

ng, sông L c Nam cu i kênh C u S n - C m S n có các công
i cho di n tích đ t canh tác và ti p n

C m S n khi ngu n n

c cho kênh t

iC uS n-

c đ n b thi u.

- Tr m b m Lãng S n (xã Lãng S n - Yên D ng): Xây d ng t n m 1974, tr m có 30
máy x 1.000 m3/h. Tr m b m có nhi m v t
n

i cho 499 ha và tiêu cho 1.784 ha; ti p

c cho ph n cu i tuy n kênh Gi a trong quá trình v n hành tuy có đ

cđ ut s a

ch a song th i gian s d ng g n 40 n m máy móc thi t b c nát th

ng xuyên b

h ng hóc, hi u qu ho t đ ng th p. Kênh t

i chính dài 2,7 km đã kiên c hoá.

- Tr m b m C m Lý (xã C m Lý - L c Nam): Xây d ng n m 1984 v i quy mô là
3máy x 1.000m3/h l y n
t

c sông L c Nam. Nhi m v t

i chính dài 9,0km đã kiên c hoá đ

Ngoài ra còn có m t s tr m b m t

i là 1.016ha, có 3 tuy n kênh

c 3,3 km, còn 5,7 km kênh đ t.

i nh : Tr m b m Xuân H

Ti n, Mi u C , Ch Xa, C m Lý, Nghè La,

ng I+II, L c Gi n, Tân

i Ngô… và 201 tr m b m nh c c b t

i

h tr ph n di n tích cu i các tuy n kênh c a h th ng C u S n - C m S n hi n đã và
đang b h h ng xu ng c p.
c. Vùng l y n

c b ng các công trình h ch a

 H Su i N a: Xây d ng n m 2002 t i xã

ông H ng huy n L c Nam n m trong

vùng t

i c a h th ng C u S n - C m S n. Nhi m v t

t

c 223 ha t

iđ

i: Ftk= 1.070 ha, hi n t i đã

i cho xã Quý S n huy n L c Ng n và xã

ông H ng,

ông Phú

huy n L c Nam. Các thông s k thu t ch y u sau:
- Flv = 27km2, Hđ = 24,4 m, Lđ p = 248m, Bđ p = 5m, ∇đ nh đ p= 39,4m.
- MNDBT: 35,6m; W h

u ích

= 4,565.106m3. MNC: 29,5m; Wc = 1,712.106m3.

- MNDGC: 37,8m; W toàn b = 6,277.106m3.
- H th ng kênh t
đ t

i dài: 25,5 km, đã kiên c hoá đ

c 13,95km còn 11,55 km kênh


Hi n t i đ p và tràn ph , h th ng kênh m
 H Cây
m iđ

a: Xây d ng n m 1967 t i xã

ng đã b h h ng xu ng c p.
ông Phú huy n L c Nam, c m công trình

c đ u c i t o nâng c p n m 2001, nhi m v t

i cho 350ha các xã

ông Phú,

Tam. Các thông s k thu t:
- C p công trình: C p IV. - Wh u ích = 2,334.106m3.
- Lđ p = 250 m.

- Flv = 9 km2.

- Hđ p = 21 m.

- Ftk = 350ha, Ftt = 200 ha.

- Bđ p = 5 m.

- MNDBT = 36,5m.

H th ng kênh t
kênh đ t th

i v i t ng chi u dài 14,1 km, đã kiên c hoá 2,1km, còn 12,0km

ng xuyên b s t l , b i l p.

 H H Cao: Xây d ng n m 1967 t i xã H

ng S n huy n L ng Giang. Các thông

s k thu t: Flv= 5,46 km2, Whi= 1,151.106 m3, nhi m v t

i cho 270 ha xã H

ng

S n - huy n L ng Giang. H g m 1 đ p chính là đ p đ ng ch t L=111,2 m, Hđ=
11,85m, và 2 đ p ph là: H u L ng L=49,6 m, H=6,86 m; đ p C u
5,65 m. Hi n nay đang đ

c đ u t s a ch a nâng c p.

 H Su i M : Xây d ng n m 2012 t i xã Ngh a Ph

ng huy n L c Nam. Các thông

s k thu t: Flv= 10 km2, Hđ= 28m, Whi= 2,042.106 m3, nhi m v t
Ngh a Ph

L=25,2 m, H=

i cho 520 ha xã

ng huy n L c Nam. Công trình m i xây d ng nên ho t đ ng t t.

Ngoài ra còn có các công trình h ch a nh : H Chùa Ông (xã ông Phú): 185 ha, h
C a C c (xã Huy n S n): 125 ha, h Ba Bãi (xã B o S n): 180 ha, h Khe Ráy
((Ngh a Ph

ng): 190 ha, h Khe Cát (xã Tr

Vô Tranh): 170 ha, h

á Cóc (Ngh a Ph

ng S n): 175 ha, h Khoanh Song (xã

ng): 146 ha, h Va (xã ông Phú): 130 ha.

Còn l i 105 h ch a nh có dung tích ch a 0,350.106 m3 tr lên có di n tích t
ha tr lên và các h đ p nh có dung tích 0,04.106 m3 có di n tích t

i t 25

i t 1ha tr lên,

các công trình này n m r i rác kh p trên đ a bàn các huy n hi n đang b h h ng,
xu ng c p.


d. Vùng t

il yn

c t kênh Phân

Ngoài ra còn vùng t

il yn

m

c th i t nhà máy đ m Hà B c v i nhi m v t

k cho 1.724 ha lúa, màu, hi n t i t

i 745 ha khu v c ph

ng Th X

i thi t

ng - thành ph

B c Giang.
B ng 1-2. Hi n tr ng t

i c a công trình th y l i vùng C u S n- C m S n
Di n tích t

S
TT

Lo i công trình

công
trình

Thi t

V đông xuân

k

Lúa

Màu

i b ng công trình (ha)
V mùa
Lúa

Màu

Cây

Cây

v

n

đông

qu

Th y
s n

Vùng C u S n-C m S n

359

29.144 16.136 2.215 16.783 2.556 9.357 1.380

265

1

Công ty qu n lý

30

24.100 13.545

769 13.280

815 5.931

794

265

-

T ch y C u S n

1

11.687

8.779

430

8.536

443 3.991

343

234

-

Tr m b m

16

10.263

4.096

152

4.074

185

450

301

31

-

H ch a

13

2.150

670

187

670

187 1.490

150

0

2

Huy n, xã qu n lý

329

5.044

2.591 1.446

3.503 1.741 3.426

586

0

-

Tr m b m

201

3.565

1.614 1.001

2.403 1.162 3.005

406

0

-

H ch a

105

1.229

851

391

992

507

421

180

0

23

250

126

54

108

72

0

-

p dâng

Hi n tr ng t

i b ng công trình th y l i:

- Lúa v đông xuân:

mb ot

b p bênh không ch đ ng t
- Lúa v mùa:

0

mb ot

bênh không ch đ ng t

i ch đ ng đ

c 16.136 ha, còn l i di n tích t

i lúa

i tiêu là 923 ha.
i ch đ ng đ

i tiêu là 584 ha.

c 16.783 ha, còn l i di n tích t

i lúa b p


- Cây màu đ m b o t

iđ

c 2.215 ha v đông xuân, 2.556 ha v mùa, 9.357 ha cây

v đông và 1.380 ha cây n qu , di n tích t
k th pc pn
N ng l c t

i b p bênh kho ng 1.700 ha. Ngoài ra còn

c cho 265 ha nuôi tr ng th y s n.

i ch đ ng c a các công trình: Lúa v đông xuân đ t 69,95%, lúa v mùa

đ t 72,76% so v i di n tích đ t canh tác lúa.
1.1.2.2.
a)

u đi m và nh ng t n t i c a các công trình trên h th ng

u đi m c a các công trình trên h th ng C u S n - C m S n

- Nhìn chung các công trình hi n có đã đ

c b trí m t cách h p lý đ ti n cho vi c tu

b , xây d ng, qu n lý nh m đáp ng nhu c u t
- Các công trình trong h th ng đ

c thi t k t

đ ng th i b tr cho nhau đ t o ngu n ti p n
- Ph n l n di n tích canh tác đã đ

ct

còn l i không n m trong s ph trách t
nh n

i cho t ng vùng.
i theo nhi m v c a t ng công trình
c h p lý khi ngu n n

c đ n b thi u.

i nh các công trình hi n có. Nh ng di n tích
i c a các công trình trên thì c ng đ

ct

i

c tr i.

- H th ng kênh m

ng đã đ

c kiên c hoá t o đi u ki n m r ng cho vi c gieo

tr ng, thâm canh, t ng v , t ng n ng su t cây tr ng.
- Các công trình k t h p c p n

c sinh ho t, nuôi tr ng th y s n góp ph n n đ nh và

nâng cao đ i s ng c a đ ng bào các dân t c trong vùng.
b) Nh ng v n đ còn t n t i c a các công trình trên h th ng C u S n - C m S n
Có hai y u t t n t i ch y u là:

- Công trình
- Qu n lý và khai thác công trình th y l i

+) V công trình:
u m i: Công trình đ u m i b xu ng c p, nhi u công trình do dân t làm ch t n t i
đ

c trong m t mùa v và ph i làm l i sau m i mùa l .

a s các công trình không đ

c đ u t , tu b th

tr m tr ng, nh t là các công trình đ

ng xuyên, ph n l n đã xu ng c p

c giao cho đ a ph

ng qu n lý.

a s các công trình đ u đã có th i gian dài v n hành, nhi u công trình b xu ng c p.
Các tr m b m (b m đi n, b m d u) thì nhà tr m, thi t b máy móc b h ng hóc, ho c
chi phí v n hành quá l n không mang l i hi u qu kinh t
Công trình h ch a: Tình tr ng l n chi m lòng h do dân t ý canh tác và đ nh c làm
nh h

ng t i vi c tr n

c v mùa l đ t

Công trình đ u m i b h ng hóc c ng l y n
m tn

c, nh h

Kênh m

i cho mùa ki t.
c th

ng hay b rò r , d n đ n tình tr ng

ng r t l n đ n kh n ng ph c v t

ng: H th ng kênh m

i c a các công trình này

ng ph n l n là kênh đ t, s d ng lâu ngày nên đ u

b s t l m nh, không b o đ m m t c t thi t k d n đ n n ng l c t
n

i kém th t thoát

c l n.

Trong nh ng n m qua th c hi n ch

ng trình kiên c hoá kênh m

tr

ng nhà n

c và nhân dân cùng làm, đã kiên c đ

m

ng các lo i. Góp ph n nâng cao rõ r t n ng l c t

ng, theo ch

c hàng nghìn cây s kênh
i c a các công trình thu l i.

Tuy nhiên trong th i gian t i c n ti p t c đ u t h n n a thì m i mang l i hi u qu
cao.
+) V qu n lý khai thác các công trình thu l i
H th ng C u S n C m S n do nhà n

c qu n lý thông qua công ty khai thác công

trình thu nông C u S n.
Công ty khai thác công trình thu nông c a t nh tr c ti p qu n lý h th ng thông qua
các tr m thu nông c p huy n.
Các tr m thu nông, phòng nông nghi p và PTNT các huy n tr c ti p qu n lý v hành
chính Nhà n

c đ i v i các công trình thu l i trong đ a bàn.

Công trình nh đ

c giao cho đ a ph

ng tr c ti p qu n lý, khai thác.

đ n tình tr ng các công trình không có ngu n v n duy tu th

i u này d n

ng xuyên. Vì v y đa s