Nghiên cứu công tác quản lý an toàn lao động trong xây dựng công trình ngầm, áp dụng cho hầm thủy điện ngàn trươi

L IC M

N

Lu n v n Th c s chuyên nghành Qu n lý xây d ng v i đ tài:
“ Nghiên c u công tác qu n lý an toàn lao đ ng trong xây d ng công trình
ng m, áp d ng cho h m th y đi n Ngàn Tr
tôi xin chân thành c m n s h
đã tr c ti p h

i” đ

c hoàn thành.Tr

c h t,

ng d n t n tình c a GS.TS. V Thanh Te,

ng d n giúp đ h c viên trong quá trình th c hi n lu n v n

này.
Ti p đ n, tôi xin đ
Khoa Công Trình, Tr

ng

c g i l i c m n t i quý Giáo s , quý Th y Cô t i
i H c Th y L i đã trao cho tôi nh ng ki n th c

quý báu trong l nh v c Qu n lý xây d ng, giúp đ cho tôi có đ

c hành trang

đ y đ trong ngh nghi p.
Tôi c ng h t lòng c m n s giúp đ c a Phòng ào T o đ i h c và
sau đ i h c; quý anh ch em l p Cao h c khóa 21 Tr

ng

i H c Th y L i

đã giúp tôi trong quá trình h c t p.
V i th i gian và trình đ còn h n ch , lu n v n không th tránh kh i
nh ng thi u sót. R t mong nh n đ

c đóng góp ý ki n c a các th y cô và

đ ng nghi p
M t l n n a, xin chân thành c m n ! Kính chúc Th y cô và đ ng
nghi p s c kh e, thành công và h nh phúc.
Hà N i, ngày 26 tháng 05 n m 2015
Tác gi

inh Th Hu


L I CAM K T
Tôi tên là inh Th Hu
Là h c viên cao h c nghành Qu n Lý Xây D ng –Tr

ng

i H c

Thu L i
Tôi xin cam đoan đ tài lu n v n “ Nghiên c u công tác qu n lý an
toàn lao đ ng trong xây d ng công trình ng m, áp d ng cho h m th y đi n
Ngàn Tr

i” là công trình nghiên c u do chính Tôi th c hi n d

d n c a GS.TS.V Thanh Te, đ tài này ch a đ

is h

ng

c công b trên b t k t p

chí, bài báo nào.
N u có đi u gì sai trái, không đúng v i l i cam đoan này, tôi xin hoàn
toàn ch u trách nhi m.

Hà N i, ngày 26 tháng 05 n m 2015
Tác gi

inh Th Hu


M CL C
M

U .......................................................................................................... 1

CH

NG 1. T NG QUAN V

ATL

TRÊN CÔNG TRÌNH XÂY

D NG NÓI CHUNG VÀ CÔNG TRÌNH NG M NÓI RIÊNG................ 3
1.1. TÌNH HÌNH XÂY D NG CÁC CÔNG TRÌNH N

C TA TRONG

GIAI O N G N ÂY ................................................................................ 3
1.1.1. Các công trình xây d ng hi n nay .................................................... 3
1.1.2. H th ng qu n lý an toàn lao đ ng c a nhà n

c............................ 6

1.1.3. Tình hình an toàn lao đ ng trong xây d ng hi n nay....................... 9
1.2. TH C TR NG CÔNG TÁC QU N LÝ ATL

KHI XÂY D NG

CÔNG TRÌNH NG M ................................................................................ 12
1.3. NH NG S

C

M T ATL

à X Y RA TRONG THI CÔNG

CTN VÀ NGUYÊN NHÂN ......................................................................... 14
1.3.1. S c k thu t b c n

c t i m than Mông D

ng ........................ 15

1.3.2. S p h m th y đi n B n V .............................................................. 15
1.3.3. S c nhà máy th y đi n Su i S p 1 ............................................... 16
1.3.4. S p h m th y đi n

Dâng ........................................................... 16

1.3.5. ánh giá nguyên nhân gây m t an toàn lao đ ng .......................... 17
1.4. K T LU N CH
CH

NG 2. C

S

NG 1 ................................................................ 20

PHÁP LÝ VÀ C

S

KHOA H C V

ATL

TRONG XÂY D NG CÔNG TRÌNH NG M .......................................... 21
2.1. C
CTN

S

PHÁP LÝ V

QU N LÝ ATL

TRONG XÂY D NG

......................................................................................................... 21

2.2. C S KHOA H C V ATL ..................................................... 24
2.2.1.

c đi m v ATL trong xây d ng công trình ng m..................... 24

2.2.2. Phân tích các y u t nguy hi m, đ c h i gây m t an toàn lao đ ng
trong thi công công trình ng m. ............................................................... 26

2.2.3. Yêu c u k thu t đ m b o ATL cho con ng

i và thi t b trong thi

công CTN. ................................................................................................. 31
2.3. CÔNG TÁC QU N LÝ ATL TRONG XÂY D NG CTN ......... 48
2.3.1. S đ t ch c công ty xây d ng công trình ng m ........................ 49
2.3.2. Công ty c ph n xây d ng 47 ....................................................... 49
2.3.3. Công ty c ph n th y đi n Gia Lai .............................................. 50
2.4. K T LU N CH
CH

NG 2 ................................................................ 51

NG 3. CÔNG TÁC QU N LÝ ATL

KHI XÂY D NG

H M D N DÒNG CÔNG TRÌNH TH Y L I NGÀN TR

NG

I ............. 52

3.1. GI I THI U V CÔNG TRÌNH H M TH Y I N NGÀN TR

I

......................................................................................................... 52
3.1.1. V trí công trình ............................................................................... 52

3.1.2. M c tiêu, nhi m v c a d án ......................................................... 53
3.1.3. Quy mô d án-H th ng th y l i Ngàn Tr

i-C m Trang Hà T nh. .

...................................................................................................... 53
3.1.4. Quy mô k t c u công trình h m l y n

c ....................................... 54

3.2. TH C HI N CÔNG TÁC QU N LÝ ATL
I N NGÀN TR
3.2.1. Xây d ng ph

CHO H M TH Y

I................................................................................... 55
ng án an toàn khi n mìn đ

ng h m Ngàn Tr

i 55

3.2.2. ATL cho công tác thông gió trong thi công h m ......................... 59
3.2.3. Bi n pháp an toàn cho công tác khác ............................................. 62
3.2.4. N i quy và các ph

ng ti n b o v cá nhân khi tham gia xây d ng

h m ... ..................................................................................................... .64

3.3. MÔ HÌNH QU N LÝ ATL
NGÀN TR

CHO

N V THI CÔNG H M

I ............................................................................................. 66

3.3.1. Mô hình qu n lý an toàn cho đ n v thi công ................................. 66
3.3.2. Công tác đào t o ph bi n ki n th c v ATL ............................... 69


3.3.3. Th c hi n và giám sát ki m tra ATL trên công tr
3.4. K T LU N CH

ng. .............. 70

NG 3 ................................................................ 71

K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................... 72
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................ 75


DANH M C HÌNH V
Hình 1.1: H m Th Thiêm ............................................................................... 4
Hình 1.2: S đ t ch c c a B L TB và XH v ATL ................................ 6
Hình 1.3: S đ t ch c c a B xây d ng v ATL ....................................... 7
Hình 1.4: S đ t ch c c a Công đoàn v ATL

.......................................... 8

Hình 1.5: Bi u đ ngành x y ra tai n n nhi u nh t n m 2012 ......................... 9
Hình 1.6: Bi u đ ngành x y ra tai n n nhi u nh t n m 2013 ....................... 10
Hình 1.7: Bi u đ ngành x y ra tai n n nhi u nh t n m 2014 ....................... 11
Hình 1.8 : M t ATL t i h m th y đi n

Dâng ........................................ 17

Hình 2.1: Các s đ thông gió trong h m ...................................................... 39
Hình 2.2: Phun bê tông gia c h m ................................................................ 48
Hình 2.3: Mô hình t ch c c c u công ty xây d ng CTN ............................ 49
Hình 2.4: Mô hình t ch c c a t ng công ty xây d ng 47 ............................ 50
Hình 2.5: S đ t ch c công ty c ph n th y đi n Gia Lai .......................... 50
Hình 3.1: H th ng th y l i Ngàn Tr

i-C m Trang .................................... 52

Hình 3.2:S đ thông gió đ y cho h m Ngàn Tr

i ...................................... 60

Hình 3.3: Các d ng c b o v cá nhân khi tham gia thi công h m ................ 66
Hình 3.4: Mô hình qu n lý an toàn cho đ n v thi công h m Ngàn Tr

i .... 67


DANH M C B NG BI U
B ng 1.1: M t s d án th y đi n có dây d ng công trình ng m n

c ta ....... 5

B ng 1.2: T ng h p m t s nguyên nhân gây tai n n trong CTN ................ 19
B ng 2.1 - H s Kc đ tính kho ng cách an toàn v ch n đ ng ................... 33
B ng 2.2 - H

α sđ tính kho
฀ ng cách an toàn v ch n đ ng ................. 34

B ng 2.3:Tr s bán kính vùng nguy hi m khi n mìn l khoan l n ............. 37
B ng 2.4: Gi i h n không khí cho phép trong các h m ng m....................... 38
B ng 2.5 : Các giá tr

,x,q dùng đ tính l

ng b i đ c t o ra khi hàn ......... 43


DANH M C CÁC T

T vi t t t

VI T T T

N i dung vi t t t

ATL

An toàn lao đ ng

ATVSL

An toàn v sinh lao đ ng

BCH

Ban ch p hành

BCT

B công th

BHL

B o h lao đ ng

BTCT

Bê tông c t thép

C

Công đoàn

L L

Liên đoàn lao đ ng

NMT

Nhà máy th y đi n

QCVN

Quy chu n Vi t Nam

TT-BXD

Thông t b xây d ng

VBQPPL

V n b n quy ph m pháp lu t

VLNCN

V t li u n công nghi p

ng


1

M

U

1.Tính c p thi t c a đ tài
Xây d ng là m t ngành công nghi p m i nh n, chi m t tr ng l n

trong thu nh p kinh t qu c dân, l c l
t ng s l c l

ng lao đ ng chi m kho ng 10% trong

ng lao đ ng. Tuy nhiên, đây c ng là m t trong nh ng ngành có

nhi u y u t nguy hi m, n ng nh c, đ c h i, chi m kho ng 28% t ng s v
m t ATL . Ch a k , s lao đ ng ch a qua đào t o, lao đ ng ph thông, làm
vi c th i v chi m t l r t l n. S lao đ ng này h u h t

các vùng quê lên

thành ph ki m s ng, làm vi c theo kinh nghi m, thi u ki n th c và ý th c v
an toàn lao đ ng. Trong khi đó, các đ n v xây d ng còn th

trong vi c b o

h lao đ ng theo đúng quy đ nh nh : Th c hi n các quy đ nh v đ ng ký,
ki m đ nh các lo i máy, thi t b , v t t có yêu c u nghiêm ng t v ATL ,
hu n luy n v ATL cho ng

i lao đ ng, ký h p đ ng v i ng

i lao đ ng.…

Trong nh ng n m v a qua, các v tai n n lao đ ng trong ngành xây
d ng ngày càng ph bi n.Theo báo cáo c a B Lao đ ng - Th
Xã h i, trong 06 tháng đ u n m 2014 c n
đ ng làm 3.505 ng

ng binh và

c đã x y ra 3.454 v tai n n lao

i b n n trong đó s v TNL

N m 2013 trên toàn qu c đã x y ra 6695 v TNL

ch t ng

i là 258 v .

làm 6887 ng

ib n n

trong đó ngành xây d ng chi m 28,6%. [3]
Nh ng n m g n đây công trình ng m ngày càng tr nên b c thi t trong
n n kinh t qu c dân.Vi c thi công công trình ng m ngày càng nhi u,không
ch trong các công trình th y l i ,th y đi n,h m lò còn trong công trình h m
giao thông nh :đ
th y đi n

ng h m xuyên đèo H i Vân,h m giao thông

i Ninh,Ngàn Tr

i....Song bên c nh các y u t

èo C ,h m

ch t l

ng hay

ti n đ thi công thì an toàn lao đ ng trong công trình ng m c ng là y u t
quan tr ng.Vi c m t an toàn lao đ ng trong công trình ng m không nh ng h
h i công trình mà còn thi t h i to l n v ng

i,b i nó không đ n thu n l y đi


2

s c kh e và tính m ng, gây thi t h i v kinh t cho ng
thân.

i lao đ ng và ng

ng sau nh ng tai n n lao đ ng là h l y lâu dài nh h

i

ng đ n c

c ng đ ng.
T nh ng h u qu n ng n c a vi c m t an toàn lao đ ng chúng ta ph i
xác l p ra quy trình qu n lý trong các công trình xây d ng nói chung đ c bi t
là xây d ng công trình ng m là r t c n thi t.

2. M c tiêu c a đ tài
Nghiên c u gi i pháp đ nâng cao ch t l

ng công tác qu n lý an toàn

lao đ ng trong xây d ng công trình ng m,áp d ng công trình h m th y đi n
Ngàn Tr
3.

it

i.
ng và ph m vi nghiên c u
it

ng nghiên c u t ng quan v an toàn lao đ ng trong xây d ng

nói chung và công trình ng m nói riêng.
Ph m vi nghiên c u tác gi đi vào nghiên c u công tác qu n lý an toàn
lao đ ng trong thi công công trình ng m.
T đó áp d ng vào xây d ng công tác qu n lý ATL
đ

ng h m d n dòng Ngàn Tr

4. Cách ti p c n và ph
đ tđ

khi xây d ng

i.

ng pháp nghiên c u

c m c tiêu nghiên c u, tác gi lu n v n đã d a trên cách ti p

c n trên c s khoa h c và th c ti n qu n lý an toàn lao đ ng.
Tác gi lu n v n đã s d ng ph

ng pháp nghiên c u ng d ng, thu

th p phân tích và k th a nh ng k t qu đã có; ph
thuy t v an toàn lao đ ng.

ng pháp nghiên c u lý


3

CH

NG 1

T NG QUAN V ATL TRÊN CÔNG TRÌNH XÂY D NG NÓI
CHUNG VÀ CÔNG TRÌNH NG M NÓI RIÊNG

1.1.

TÌNH HÌNH XÂY D NG CÁC CÔNG TRÌNH N

C TA

TRONG GIAI O N G N ÂY
1.1.1. Các công trình xây d ng hi n nay
Trên th gi i xây d ng luôn đ

c coi là ngành kinh t quan tr ng, là b

ph n không th thi u c a n n kinh t qu c dân.

nhi u n

c trên th gi i

trong b ng x p h ng các ngành t o ngu n thu ch y u và s d ng nhi u lao
đ ng ta luôn th y tên c a ngành xây d ng.
Vi t Nam, trong nh ng n m g n đây, n
kinh t qu c t , di n m o đ t n
s ng kinh t c a ng
t ng tr

c ta đang b t đ u h i nh p

c ngày càng không ng ng đ i m i, đó là đ i

i dân ngày càng đ

c c i thi n, n n kinh t ngày càng

ng và phát tri n. Cùng v i s phát tri n và nâng cao không ng ng

c a các ngành kinh t , khoa h c công ngh , giáo d c…Xây d ng c ng đang
kh ng đ nh v th quan tr ng c a mình đ i v i s phát tri n c a đ t n

c. ó

là s m c lên c a nh ng công trình dân d ng và công nghi p nh m đáp ng
yêu c u công nghi p hóa hi n đ i hóa đ t n

c. Ho t đ ng xây d ng n m

2014 đã có nh ng kh i s c. Ngay t cu i n m 2013 và các tháng đ u n m
2014, nhi u d án phát tri n giao thông đ

c kh i công xây d ng và đ

c các

nhà th u t p trung ngu n l c đ y nhanh ti n đ đ s m đ a vào s d ng, nh t
là nh ng d án phát tri n đ

ng cao t c v i ph

ng th c đ u t xã h i hóa.

Bên c nh đó, các d án phát tri n h t ng xã h i s d ng v n Nhà n
ODA c ng đ
đ

c các ngành, các c p đ y nhanh ti n đ thi công.

c th hi n qua hàng lo t d án c a Trung

ng c ng nh đ a ph

c, v n
i u này
ng hoàn

thành đ a vào s d ng ho c chu n b đ a vào s d ng trong th i gian t i nh :


4

ng cao t c Hà N i - Lào Cai; c u Nh t Tân và đ
Bài; c u
đ

ông Trù và đ

ng n i đ n sân bay N i

ng 5 kéo dài; nhà ga T2 sân bay qu c t N i Bài;

ng cao t c Hà N i - H i Phòng và hàng lo t d án đ

c b sung ngu n

v n, đ y nhanh ti n đ .
Giá tr s n xu t xây d ng n m 2014 theo giá so sánh 2010

c tính đ t

676,1 nghìn t đ ng, t ng 7,6% so v i n m 2013. Trong t ng giá tr s n
xu t, giá tr s n xu t xây d ng công trình nhà
không đ

t ng 4,3%; công trình nhà

t ng 4,1%; công trình k thu t dân d ng t ng 14,3%; ho t đ ng

xây d ng chuyên d ng đ t 80,4 nghìn t đ ng, t ng 8,2%.[17]

Hình 1.1: H m Th Thiêm
Trong nh ng n m g n đây v n đ xây d ng công trình ng m c ng đã
đ

c chú ý. Vai trò trong vi c xây d ng công trình ng m vô cùng quan

tr ng:
-Trong xây d ng đô th , nh t là nh ng đô th l n, ngoài nhi m v đ
b trí các h th ng k thu t , c p thoát n

c, gara ph c v dân sinh, công

trình ng m còn đóng vai trò h t s c quan tr ng trong vi c kh c ph c các hi n


5

t

ng quá t i, ùn t c giao thông và nâng cao ch t l

hành c ng nh b o v và x lý môi tr

ng ph c v ng

il u

ng.

-Trong xây d ng th y l i và th y đi n, công trình ng m là b ph n
không th thi u khi xây d ng các công trình đ u m i.
-Trong qu c phòng, công trình ng m đ

c s d ng làm các công trình

phòng th , kho ch a và các nhà máy mang tính ch t đ c bi t.
-Trong l nh v c khai thác khoáng s n, c i t o đ t trong nông nghi p,
nh t thi t ph i dùng đ n công trình ng m đ ph c v công tác t

i tiêu trong

s n xu t nông nghi p và v n chuy n khoáng s n đã khai thác.
Tr

c đây n

c ta đã xây d ng đ

c m t vài công trình nh : H m

giao thông Rú Cóc, t h p công trình ng m nhà máy th y đi n Hòa Bình.
Nh s giúp đ c a các chuyên gia n
công ngh , nhi u công trình đã đ
453m, h m đ
đang đ

c ngoài và s phát tri n v k thu t,
c xây d ng nh : H m A Roàng dài

ng b H i Vân dài 6290m, h m th y đi n

i Ninh...Và

c xây d ng hi n nay nh : h m giao thông èo C ,Metro..

Tên công trình
Sông Tranh 2
i Ninh

Chi u dài h m

T nh
Qu ng Nam
Lâm

ng

ng kính trong

(km)

(m)

1.8

8.5

11.26

45

Hu i Qu ng

S n La

4

7.5

H a Na

Ngh An

4

7

Qu ng Nam

8.3

5.5

An V

ng

B ng 1.1: M t s d án th y đi n có dây d ng công trình ng m n

c ta


6

1.1.2. H th ng qu n lý an toàn lao đ ng c a nhà n
Qu n lý nhà n

c

c trong l nh v c an toàn lao đ ng là vi c nhà n

c

thông qua các c quan có th m quy n qu n lý ho t đ ng an toàn lao đ ng
thông qua vi c nhà n

c l p ch

ng trình qu c gia v b o h lao đ ng, ban

hành các v n b n pháp lu t, đ u t , t nghiên c u khoa h c trong l nh v c
an toàn lao đ ng, h tr các doanh nghi p.
B lao đ ng th

ng binh và xã h i

B Lao đ ng - Th

ng binh và Xã h i là c quan c a Chính ph , th c

hi n ch c n ng qu n lý nhà n
đ ng, ti n l

c v các l nh v c: Vi c làm, d y ngh , lao

ng, ti n công, b o hi m xã h i (b o hi m xã h i b t bu c, b o

hi m xã h i t nguy n, b o hi m th t nghi p), an toàn lao đ ng, ng

i có

công, b o tr xã h i, b o v và ch m sóc tr em, bình đ ng gi i, phòng ch ng
t n n xã h i trong ph m vi c n

c; qu n lý nhà n

các ngành, l nh v c thu c ph m vi qu n lý nhà n

B lao đ ng th

Vi n khoa h c
L -XH

c các d ch v công trong
c c a B .[18]

ng binh và xã h i

C c an toàn lao đ ng

Trung tâm hu n luy n ATL

S L TBXH
t nh/thành
Các phòng ban ATL

Hình 1.2: S đ t ch c c a B L TB và XH v ATL
( trích http:// www.molisa.gov.vn)
B Lao đ ng – Th

ng binh và xã h i có trách nhi m xây d ng, trình

c quan có th m quy n ban hành ho c ban hành các v n b n pháp lu t, các
chính sách, ch đ v b o h lao đ ng, an toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng;


7

xây d ng ban hành và qu n lý th ng nh t h th ng quy ph m Nhà n

c v an

toàn lao đ ng, tiêu chu n phân lo i lao đ ng theo đi u ki n lao đ ng; h

ng

d n ch đ o các ngành, các c p th c hi n thanh tra v an toàn lao đ ng; t
ch c thông tin, hu n luy n v an toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng; h p tác v i
n

c ngoài và các t ch c qu c t trong l nh v c an toàn lao đ ng.
B xây d ng
B Xây d ng là c quan c a Chính ph th c hi n ch c n ng qu n lý

nhà n

c v : Quy ho ch xây d ng, ki n trúc; ho t đ ng đ u t xây d ng; phát

tri n đô th ; h t ng k thu t đô th và khu công nghi p, khu kinh t , khu công
ngh cao; nhà ; công s ; th tr
nhà n

ng b t đ ng s n; v t li u xây d ng; qu n lý

c các d ch v công trong các l nh v c qu n lý nhà n

c c a B theo

quy đ nh c a pháp lu t.[17]

B xây d ng

C c qu n lý ho t đ ng

S xây d ng
Các phòng ban ATL

Phòng an toàn lao đ ng

B ph n an toàn lao đ ng
Hình 1.3: S đ t ch c c a B xây d ng v ATL
( Trích )
C c Qu n lý ho t đ ng xây d ng là t ch c thu c B Xây d ng, th c
hi n ch c n ng tham m u, giúp B tr

ng qu n lý nhà n

c và th c thi pháp

lu t đ i v i l nh v c ho t đ ng xây d ng g m: l p, th m đ nh, phê duy t và


8

qu n lý d án đ u t xây d ng công trình; c p gi y phép xây d ng; kh o sát
xây d ng, thi t k xây d ng, thi công xây d ng; an toàn, v sinh lao đ ng
trong ho t đ ng xây d ng; qu n lý n ng l c ho t đ ng xây d ng.
T ch c công đoàn

T ng liên đoàn lao đ ng Viêt Nam tham gia v i c quan nhà n
d ng ch

ng trình qu c gia; xây d ng ch

c xây

ng trình nghiên c u khoa h c và

xây d ng pháp lu t, chính sách ch đ v b o h lao đ ng, an toàn lao đ ng.
T ch c công đoàn ph i h p v i c quan lao đ ng th

ng binh và xã

h i, c quan y t cùng các c p tham gia ki m tra, giám sát vi c qu n lý nhà
n

c v vi c thi hành các quy đ nh v an toàn lao đ ng.
Công đoàn c s có trách nhi m giáo d c, v n đ ng ng

i lao đ ng

nghiêm ch nh ch p hành các n i quy v an toàn lao đ ng. Xây d ng và duy trì
ho t đ ng c a m ng l

i an toàn lao đ ng.[20]
T ng liên đoàn lao đ ng Vi t Nam

Liên đoàn L t nh/thành
tr c thu c Trung

ng
L L qu n/huy n
C ngành đ a ph ng

Công đoàn ngành
Trung
ng

C T ng Cty thu c
t ng Liên oàn

C t ng công ty
Cán b ph trách ATL

BCH công đoàn c s -M ng l

i ATL

Hình 1.4: S đ t ch c c a Công đoàn v ATL
( Trích www.congdoanvn.org.vn)


9

1.1.3. Tình hình an toàn lao đ ng trong xây d ng hi n nay
1.1.3.1. Tình hình lao đ ng n

c ta n m 2012

Theo thông báo s 543 /TB – L TBXH ngày ngày 25 tháng 02 n m 2013

v tình hình lao đ ng n m 2014 đ
9,00%
8,00%
7,00%
6,00%
5,00%
4,00%
3,00%
2,00%
1,00%
0,00%

Xây d ng

c th ng kê nh sau:[1]

Khai thác Sx v t li u L p ráp, v n
khoáng s n
hành

Hình 1.5: Bi u đ ngành x y ra tai n n nhi u nh t n m 2012
Phân tích theo ngành ngh x y ra tai n n lao đ ng
-Th khai thác m , xây d ng: chi m t l 8,25 % trên t ng s ng
- Lao đ ng khai thác m : t l 5,11 % trên t ng s ng

i ch t

i ch t

- S n xu t v t li u s n xu t: chi m t l 2,47% trên t ng s ng

i ch t

- L p ráp và v n hành máy: chi m t l 1,98% trên t ng s ng

i ch t

Các nguyên nhân ch y u đ x y ra tai n n lao đ ng ch t ng
Nguyên nhân do ng
Nguyên nhân ng

i

i s d ng lao đ ng chi m 19,2%

i lao đ ng chi m 35,51%

1.1.3.2. Tình hình lao đ ng n

c ta n m 2013

Theo thông báo s 380 /TB – L TBXH ngày ngày 19 tháng 02 n m 2014
v tình hình lao đ ng n m 2014 đ

c th ng kê nh sau:[2]

Phân tích theo ngành ngh x y ra tai n n lao đ ng


10

-L nh v c xây d ng chi m 28,6% t ng s v tai n n và 26,5% t ng s
ng i ch t;
- L nh v c khai thác khoáng s n chi m 15,4% t ng s v và 14,3% t ng
s ng

i ch t;

- L nh v c s n xu t kinh doanh đi n chi m 6,3% t ng s v và 5,8%
t ng s ng

i ch t;

- L nh v c c khí ch t o chi m 5,1 % t ng s v
35,000%
30,000%
25,000%
20,000%
15,000%
10,000%
5,000%
,000%

Xây d ng

Khai thác
khoáng s n

Sx kinh
doanh

C khí ch
t o

Hình 1.6: Bi u đ ngành x y ra tai n n nhi u nh t n m 2013
Các nguyên nhân ch y u đ x y ra tai n n lao đ ng ch t ng
Nguyên nhân do ng
Nguyên nhân ng

i

i s d ng lao đ ng chi m 59%

i lao đ ng chi m 26%

Còn l i 15% là nh ng v tai n n lao đ ng x y ra do các nguyên nhân
khác.
1.1.3.3. Tình hình lao đ ng n

c ta n m 2014

Theo thông báo s 653 /TB – L TBXH ngày ngày 27 tháng 02 n m 2015 v
tình hình lao đ ng n m 2014 đ

c th ng kê nh sau:[3]

Phân tích theo ngành ngh x y ra tai n n lao đ ng
- Xây d ng chi m 33,1% t ng s v tai n n và 33,9% t ng s ng

i ch t.

11

- Khai thác khoáng s n chi m 11% t ng s v và 12% t ng s ng

i

ch t.
- L nh v c d ch v chi m 9,4% t ng s v và 8,5% t ng s ng
- C khí ch t o chi m 5,5 % t ng s v và 5,8% t ng s ng
- D t may, da giày chi m 4,9% t ng s v và 4,5% t ng s ng

i ch t
i ch t.
i ch t.

35,000%
30,000%
25,000%
20,000%
15,000%
10,000%
5,000%
,000%

Xây d ng

Khai thác
khoáng s n

D ch v

C khí ch t o

Hình 1.7: Bi u đ ngành x y ra tai n n nhi u nh t n m 2014
Các nguyên nhân ch y u đ x y ra tai n n lao đ ng ch t ng
Nguyên nhân do ng
Nguyên nhân ng

i

i s d ng lao đ ng chi m 72,7%

i lao đ ng chi m 13,4%

Còn l i 13,9% là nh ng v tai n n lao đ ng x y ra do các nguyên nhân
khác.
Qua s li u ta nh n th y ngành xây d ng hi n nay đang có s tai n n
lao đ ng nhi u nh t. Nguyên nhân ch y u đ x y ra tai n n lao đ ng là do
s y u kém trong công tác th c hi n an toàn c a các nhà qu n lý. C n c vào
tình hình và nguyên nhân x y ra tai n n lao đ ng trong n m 2014,tr

c tiên

c n th c hi n t t công tác qu n lý đ ch đ ng phòng ng a và h n ch tai n n
lao đ ng trong xây d ng.


12

TH C TR NG CÔNG TÁC QU N LÝ ATL

1.2.

KHI XÂY D NG

CÔNG TRÌNH NG M
V c ch , h th ng pháp lu t
Các v n b n pháp lu t v vi c th ch hóa các v n b n pháp lu t lao
đ ng v l nh v c an toàn lao đ ng đã đ
ng đ

c ban hành t

ng đ i đ y đ , đáp

c yêu c u đòi h i c a công tác qu n lý, ch đ o và t ch c th c hi n

các B , Ngành, đ a ph

ng, các doanh nghi p, c s s n xu t kinh doanh và

c trong s n xu t nông nghi p và đ c s pháp lý đ đ a các quy đ nh v an
toàn lao đ ng trong B lu t Lao đ ng vào cu c s ng. Tuy nhiên, quá trình t
ch c tri n khai th c hi n c ng đã b c l nhi u h n ch , y u kém c n s m
đ

c đi u ch nh pháp lý nh m đáp ng yêu c u trong vi c đ m b o ATL

trong thi công xây d ng nói chung và thi công công trình ng m nói riêng.
Các tiêu chu n quy chu n c ng d n đ
hoàn ch nh nh ng c ng t o đ

c hoàn thi n, tuy ch a đ

c

c khung pháp lý v an toàn lao đ ng, giúp các

ch th tham gia th c hi n t t công vi c qu n lý an toàn góp ph n đ m b o
nâng cao ch t l

ng công tác qu n lý ATL .

Th c hi n công tác qu n lý an toàn lao đ ng
Th i gian qua, th c hi n ch
đo n 2011- 2015, công tác ATL

ng trình qu c gia v an toàn lao đ ng giai
đã đ

c các c p u

ng, chính quy n

quan tâm, ch đ o th c hi n. Nh n th c và trách nhi m c a ng
đ ng, ng

i lao đ ng v vi c đ m b o ATL , c i thi n đi u ki n làm vi c

ngày càng đ
đ ng

i s d ng lao

c nâng lên. Bên c nh đó còn tuyên truy n pháp lu t v ATL

i lao đ ng, ng

i dân n m b t đ

c các quy đ nh c a Nhà n

cv

công tác này. Phát mi n phí hàng ch c nghìn các lo i tranh, t r i, đ a CD
h

ng d n, c nh báo v nguy c m t an toàn ATL

s tay h

ng d n v công tác ATL

và hàng tr m đ u sách,

cho các doanh nghi p. T ch c hu n

13

luy n cho ng

i s d ng lao đ ng, cán b ATL trong các doanh nghi p xây

d ng; t ch c hu n luy n ATL cho ng

i lao đ ng.

y ban nhân dân huy n, thành ph t ch c ph bi n, h

ng d n th c

hi n các yêu c u v k thu t an toàn trong thi công xây d ng quy đ nh t i Quy
chu n k thu t qu c gia An toàn trong xây d ng, QCVN 18:2014/BXD ban
hành kèm theo Thông t s 14/2014/TT-BXD ngày 05/9/2014 c a B Xây
d ng đ n các t ch c, cá nhân có liên quan thu c l nh v c ho c đ a bàn hành
chính do mình qu n lý; t ng c

ng công tác ki m tra trên các công tr

ng

xây d ng vi c tuân th các quy đ nh đ m b o an toàn lao đ ng trong thi công
xây d ng; Yêu c u t m d ng ho c đình ch thi công, kiên quy t x lý các
tr

ng h p vi ph m nghiêm tr ng v an toàn trong thi công xây d ng công

trình.
Theo đánh giá c a ngành L
lao đ ng và ng

-TB&XH. Hi n nay nh n th c c a ng

i s d ng lao đ ng trong công tác ATL

đ

Các doanh nghi p đã quan tâm h n đ n công tác ATL . Ng
s d ng lao đ ng n m b t đ
tác ATL . Ng

đi u ki n làm vi c t i công tr

i lao đ ng, ch

ng, trang b ph

ng các bi n pháp c i thi n
ng ti n, b o h lao đ ng

ng n ng a tai n n lao đ ng. Công tác t p hu n, b i d

ng chuyên môn,

ng trang b máy, thi t b cho cán b qu n lý đ

tâm. Qua đó, vi c th c hi n các quy đ nh pháp lu t v ATL

tr

ng xây d ng t ng b

lao đ ng ch t ng

c nâng cao.

c trách nhi m, ngh a v c a m i bên trong công

i s d ng lao đ ng đã t ng c

nghi p v , t ng c

i

cđ

c quan

trên các công

c nâng lên, s v tai n n lao đ ng, đ c bi t là

i gi m rõ r t.

V i th c tr ng trên có th th y r ng công tác qu n lý an toàn trong xây
d ng

n

c ta đang d n hoàn thi n và đ

c quan tâm nhi u h n. Ph n l n

các công trình đ u đ a ra nh ng bi n pháp, thi t b nh m gi m thi u m c đ


14

gây m t an toàn trong quá trình thi công.
vi c c a ng

i lao đ ng ngày càng đ

i u này cho th y môi tr

ng làm

c đ m b o.

M t h n ch trong công tác qu n lý
Công trình ng m có nhi u lo i hình; v i m i lo i công trình s có
nh ng công n ng, m c đ xây d ng ph c t p khác nhau nên vi c xây d ng và
phát tri n các công trình này luôn là thách th c l n v m t k thu t và kinh t
đ i v i các nhà th u, các ki n trúc s , k s , các chuyên gia ngành xây d ng,
giao thông v n t i, đ ng ngh a, m c đ r i ro c ng nh t n th t v ng

i và

c a s chi m t l cao h n so v i các công trình trên m t đ t.
V n đ đ m b o an toàn lao đ ng cho công nhân làm vi c trong các
công trình ng m luôn đ
các công tr

c các c p, các ngành quan tâm đ c bi t. M c dù t i

ng thi công đã đ a ra nhi u bi n pháp ATL

nh ng nhi u v

gây m t an toàn khi khai thác các công trình ng m v n chi m t l khá cao và
có nguy c ti p t c gia t ng: nh v s p dàn giáo khu h m đèo C Mã thu c
d án thi công h m

èo C r t may không có ai thi t m ng; hay m t v tai

n n nghiêm tr ng đã x y ra t i công tr

ng thi công Th y đi n Su i S p 1,

thu c đ a bàn xã Tà Xùa, huy n B c Yên (t nh S n La), làm ít nh t 8 công
nhân ch t và m t tích.
V y c n nâng cao n ng l c qu n lý c a ch đ u t , nhà th u và các
đ n v thi công, đ n v t v n h n n a đ v n đ an toàn lao đ ng trong xây
d ng đ
1.3.

c th c hi n t t h n.

NH NG S

C

M T ATL

à X Y RA TRONG THI CÔNG

CTN VÀ NGUYÊN NHÂN
Ngày càng nhi u các d án khu đô th m i, khu công nghi p, sân bay,
b n c ng, nhà ga, các công trình c u đ
d ng v i quy mô l n, tr ng đi m

ng, công trình ng m đ
nhi u n i trên c n

c đ u t xây

c trong th i gian

qua mang ý ngh a to l n v m t kinh t -chính tr -xã h i. Dù r ng có r t nhi u


15

d án mang l i s thành công xét c khía c nh hi u qu k thu t l n kinh t ,
song th c t c ng cho th y trong quá trình thi công xây d ng r t ít công trình
không x y tai n n, s c k thu t gây nh h
h i c ng nh con ng

ng l n đ n l i ích kinh t - xã

i.Và thi công công trình ng m luôn x y ra nguy c b

m t an toàn lao đ ng r t cao.
1.3.1. S c k thu t b c n

c t i m than Mông D

ng

Tai n n x y ra vào ngày 31-03-2006 t i c a lò d c v a khu V Môn
thu c công ty than Mông D

ng, cách c a lò gi ng chính g n 3km. Trong lúc

công nhân ti n hành n mìn đ đào ph u thông gió thì b t ng b b c n
M t kh i l
đ

ng l n n

c, đ t, đá đ

c.

p vào không gian h m lò, ch y dài trên

ng lò trên 60m, vùi l p toàn b lò ch s 1 dài 216m.
S c x y ra khi 37 công nhân đang làm vi c, 16 ng

thoát, b m c k t 21 ng

i. H u qu 4 ng

Nguyên nhân: Do túi n
1000m3 không đ

c kh i l

i may m n ch y

i thi t m ng. [16]
ng l n t n t i trên nóc lò kho ng

c quan tâm x lý khi ti n hành đào lò ch y qua bên d

m c dù đ n v thi công bi t rõ s t n t i c a túi n
ch quan c a con ng

i

c này. ây chính là ý th c

i c ng nh do công tác kh o sát không đ

c th c hiên

đ y đ đ đánh giá đúng m c đ nguy hi m có th x y ra.
1.3.2. S p h m th y đi n B n V

Ngày 15/12/2007 m t v s p h m khai thác đá t i Nhà máy Thu đi n
B n V thu c xã Yên Na, huy n T
ng

i b thi t m ng d

chôn vùi. 18 ng

ng D

ng, t nh Ngh An đã x y ra.18

i đ ng đ nát, nhi u máy khoan, máy xúc và ô tô b

i trong v tai n n là 18 cán b , công nhân c a Ban qu n lý

d án thu đi n 2 (T p đoàn đi n l c Vi t Nam), Công ty sông à 2 và Công
ty sông à 5 (T ng công ty sông à). [19]
Nguyên nhân: Quá trình thi công không đ m b o ch t l

ng, công tác

kh o sát đ a ch t và thi công không đúng quy trình.K t c u đ a ch t y u. Bên
c nh đó s thi u sót trong công tác tính toán và ki m tra khi n mìn khai thác


16

đá c a đ n v thi công làm s t l núi đá d n đ n cái ch t th
nhi u ng

ng tâm c a

i.

1.3.3. S c nhà máy th y đi n Su i S p 1
V tai n n x y ra vào kho ng 8h ngày 17/12/2011, t i công tr

ng

thi công Nhà máy Th y đi n Su i S p 1, thu c đ a bàn xã Tà Xùa, huy n
B c Yên, t nh S n La.
Vào th i đi m x y ra tai n n, khi công nhân đang thi công t i khu v c
l p ráp turbin c a nhà máy, thì van x đáy không đóng đ
đã p nhanh vào đ

ng h m d n n

c, n

c t h ch a

c khi đang có 11 công nhân thi công. Ch

có 3 công nhân k p ch y thoát, 8 công nhân đã b n

c cu n vào đ

ng h m,

ch t ng t. [16]
Theo đi u tra ban đ u, nguyên nhân v tai n n là do ch p đi n công t c
đi u ch nh c a x cát, d n đ n c a van đ
đ

ng h m d n n

c không đóng

c.

1.3.4. S p h m th y đi n

Dâng

Ngày 16.12.2014, công trình đang thi công th y đi n
P ng Tiêng, xã Lát, huy n L c D
h m.

ng, t nh Lâm

Dâng t i thôn

ng đã x y ra s c s p

o n b s p cách c a h m 300m, h m sâu kho ng 6m. Vào th i đi m

x y ra tai n n có 32 công nhân đang đ bê tông vòm, 20 ng

i đã nhanh

chóng ch y ra ngoài,12 công nhân b m c k t, sau 3 ngày t t c công nhân b
k t trong h m th y đi n

Dâng đã đ

c c u h ra ngoài an toàn. [19]


17

Hình 1.8 : M t ATL t i h m th y đi n

Dâng

Nguyên nhân: Do đ a ch t y u c ng v i vi c gia c chèn ch ng s t l
không đ m b o. V n đ qu n lý ATL còn y u kém, nhà th u ch a th c hi n
vi c đo l

ng các y u t có h i trong h m (không khí, đ

n, đ

m, h i khí

đ c…). Ch a th c hi n công tác hu n luy n an toàn lao đ ng theo quy đ nh,
dù có làm nh ng còn s sài, ch a đúng theo quy đ nh.
1.3.5.

ánh giá nguyên nhân gây m t an toàn lao đ ng

Trong thi công xây d ng công trình ng m có r t nhi u nguyên nhân d n

đ n tai n n t nh ng y u t khách quan và ch quan.

i n hình là các doanh

nghi p m c nhi u l i l n v công tác ATL , né tránh nh ng quy đ nh c a
pháp lu t v lao đ ng. Cùng v i đó là s thi u trách nhi m t chính ng
đ ng khi h xem th

i lao

ng s an toàn c a b n thân mình. B L -TB&XH đã và

đang xem xét, b sung, s a đ i nh ng v n b n pháp lu t quy đ nh quy n và
ngh a v c a ng

i lao đ ng, doanh nghi p. B i vì, tham gia vào l nh v c này

ph n đông là lao đ ng ph thông, thi u c ki n th c và ý th c b o đ m an
toàn trong lao đ ng. Trong khi đó, nhi u nhà th u ch a quan tâm t i công tác