Ứng Dụng Mạng Xã Hội Facebook Tại Một Số Thư Viện Trường Đại Học Ở Hà Nội
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.88 MB, 80 trang )
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
KHOA THÔNG TIN – THƯ VIỆN
------------
LÊ THỊ HUYỀN TRANG
ỨNG DỤNG MẠNG XÃ HỘI FACEBOOK
TẠI MỘT SỐ THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Ở HÀ NỘI
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH: THÔNG TIN – THƯ VIỆN
Hệ đào tạo: Chính quy
Khóa học : QH - 2009 - X
HÀ NỘI - 2013
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
KHOA THÔNG TIN – THƯ VIỆN
------------
LÊ THỊ HUYỀN TRANG
ỨNG DỤNG MẠNG XÃ HỘI FACEBOOK
TẠI MỘT SỐ THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Ở HÀ NỘI
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH: THÔNG TIN – THƯ VIỆN
Hệ đào tạo: Chính quy
Khóa học : QH - 2009 - X
NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. Bùi Thanh Thủy
HÀ NỘI - 2013
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất tới
Tiến sỹ Bùi Thanh Thủy - người đã trực tiếp tận tình chỉ bảo, hướng dẫn và
giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện khóa luận này.
Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn tới Ban lãnh đạo cùng toàn thể quý
thầy cô giáo Khoa Thông tin – Thư viện, Trường Đại học Khoa học Xã hội và
Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đã dạy bảo và giúp đỡ tôi trong suốt thời
gian qua, để tôi có được những những kiến thức chuyên môn là nền tảng để
thực hiện khóa luận.
Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn tới tất cả các anh chị cán bộ tại các
Trung tâm Thông tin – Thư viện các Trường đại học nơi tôi tiến hành khảo sát
đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để tôi có thể hoàn
thành khóa luận.
Trong quá trình hoàn thành khóa luận tốt nghiệp với thời gian ngắn,
cộng với trình độ và khả năng có hạn của một sinh viên, dù đã rất cố gắng
song chắc chắn khó tránh khỏi những hạn chế về trình độ kiến thức và kinh
nghiệm thực tiễn. Vì vậy, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của
quý thầy cô và các bạn để đề tài khóa luận của tôi được hoàn thiện hơn nữa.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 10 tháng 03 năm 2013
Sinh viên thực hiện
Lê Thị Huyền Trang
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
DANH MỤC HÌNH ẢNH MINH HỌA
STT
Tên biểu đồ
Trang
Hình 1.1 Trang Facebook (Fanpage) của Thư viện Đại học Yale
Hình 1.2
Album ảnh giới thiệu toàn cảnh về thư viện trên trang
Facebook của Thư viện Đại học Yale
Hình 1.3 Ứng dụng máy tìm CiteMe và WorldCat trên Facebook
Hình 1.4
Hình 2.1
Hình 2.2
Trích dẫn đường link kết nối với các trang web liên quan
trên Facebook của Thư viện Đại học Yale
Minh họa dịch vụ tư vấn trực tuyến thông qua Facebook
tại Trung tâm Thông tin – Thư viện Đại học Hà Nội
Minh họa sự giao lưu giữa cán bộ thư viện và người
dùng tin trên trang Facebook cá nhân của thư viện
17
18
19
20
40
42
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
STT
Lê Thị Huyền Trang
Tên biểu đồ
Trang
Biểu đồ 2.1 Tỉ lệ người dùng tin sử dụng Facebook
Biểu đồ 2.2
Biểu đồ 2.3
Biểu đồ 2.4
21
Tần suất truy cập Facebook thư viện Trường của
người dùng tin
Các nhu cầu chủ yếu của người dùng tin khi truy cập
vào trang Facebook của thư viện
Mức độ đáp ứng nhu cầu thông tin của người dùng tin
qua các trang Facebook của thư viện
24
28
31
Mức độ quan tâm của người dùng tin tới những nội
Biểu đồ 2.5
dung thông tin chính trên trang Facebook của thư
33
viện
Biểu đồ 2.6 Mức độ đăng tải những thắc mắc của người dùng tin
Biểu đồ 2.7
Biểu đồ 2.8
Mức độ đáp ứng kịp thời những thắc mắc của người
dùng tin
Mức độ quan tâm của người dùng tin tới những thông
tin và hình ảnh để quáng bá cho thư viện
38
39
48
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ...............................................................................1
2. Tính mới của đề tài .......................................................................................2
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................3
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
3.1 Mục đích nghiên cứu ..........................................................................3
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu...........................................................................3
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................3
4.1 Đối tượng nghiên cứu..........................................................................3
4.2 Phạm vi nghiên cứu.............................................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu ..............................................................................3
6. Đóng góp về mặt lý luận và thực tiễn của đề tài...........................................4
6.1 Đóng góp về mặt lý luận......................................................................4
6.2 Đóng góp về mặt thực tiễn...................................................................4
7. Bố cục đề tài .................................................................................................4
NỘI DUNG.......................................................................................................5
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ỨNG DỤNG MẠNG XÃ HỘI
FACEBOOK TRONG HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN – THƯ VIỆN...........5
1.1 Giới thiệu khái quát về mạng xã hội Facebook ..........................................5
1.2 Các đặc tính cơ bản của mạng xã hội Facebook đáp ứng yêu cầu của hoạt
động thông tin thư viện.....................................................................................7
1.3 Các tính năng cơ bản của mạng xã hội Facebook đáp ứng yêu cầu của hoạt
động thông tin – thư viện................................................................................. 9
1.4 Một số bài học kinh nghiệm của nước ngoài trong việc ứng dụng mạng xã
hội Facebook trong hoạt động thông tin – thư viện........................................15
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG MẠNG XÃ HỘI FACEBOOK
TẠI MỘT SỐ THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Ở HÀ NỘI..................21
2.1 Khái quát tình hình ứng dụng mạng xã hội Facebook tại một số thư viện
trường đại học ở Hà Nội.................................................................................21
2.2 Thực trạng ứng dụng các tính năng của mạng xã hội Facebook trong hoạt
động thư viện..................................................................................................27
2.2.1 Ứng dụng mạng xã hội Facebook trong hoạt động cung cấp và phổ
biến thông tin..................................................................................................29
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
2.2.2 Ứng dụng mạng xã hội Facebook trong hoạt động tư vấn và tham
gia giao lưu với người dùng tin......................................................................36
2.2.3 Ứng dụng mạng xã hội Facebook trong hoạt động marketing......42
CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
ỨNG DỤNG MẠNG XÃ HỘI FACEBOOK TẠI MỘT SỐ THƯ VIỆN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Ở HÀ NỘI................................................................50
3.1 Nhận xét....................................................................................................50
3.1.1 Thuận lợi........................................................................................50
3.1.2 Khó khăn........................................................................................51
3.2 Giải pháp nâng cao hiệu quả của việc ứng dụng mạng xã hội Facebook tại
một số thư viện trường đại học ở Hà Nội.......................................................52
3.2.1 Thành lập đội ngũ cán bộ chuyên phục trách theo dõi và quản lý
trang Facebook của thư viện..........................................................................52
3.2.2 Tăng cường nghiên cứu và sử dụng đa dạng các tính năng chính
của trang Facebook........................................................................................53
3.2.3 Đào tạo cán bộ thư viện.................................................................58
3.2.4 Giải quyết khó khăn về chính sách Facebook................................59
KẾT LUẬN....................................................................................................60
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................62
PHỤ LỤC......................................................................................................64
Phụ lục 1: Mẫu phiếu khảo sát người dùng tin ......................................64
Phụ lục 2: Kết quả khảo sát phiếu điều tra .............................................67
Phụ lục 3: Bảng số liệu cho biểu đồ .......................................................70
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
Hiện nay, cư dân mạng Việt Nam đã không còn xa lạ với các trang
mạng xã hội. Theo báo cáo NetCitizens Việt Nam 2011 của hãng nghiên cứu
thị trường Cimigo, Facebook là mạng xã hội phổ biến nhất đối với người sử
dụng Internet ở Việt Nam từ năm 2009 đến 2010. Bản báo cáo này chỉ ra
rằng, năm 2010, 67% số người sử dụng mạng xã hội ở Việt Nam là thành viên
của Facebook, tăng mạnh so với năm 2009 là 47% (tăng 20%).
Với một tốc độ phát triển mạnh mẽ về số lượng người sử dụng như vậy,
mạng xã hội Facebook đã nhanh chóng trở thành một đối tượng, một công cụ
được quan tâm ở tất cả các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực thông tin - thư viện.
Trên thế giới, việc ứng dụng mạng xã hội Facebook vào hoạt động thông tin thư viện đã thực sự trở lên phổ biến không chỉ ở những thư viện công cộng
lớn như thư viện công cộng Vancouver (Columbia), State Library of
Queensland (Úc), mà nhiều thư viện trường đại học như thư viện đại học Yale
(Mỹ), thư viện đại học Staffordshire (Anh) cũng đã ứng dụng và rất phát triển.
Tuy nhiên ở Việt Nam, việc ứng dụng mạng xã hội Facebook trong lĩnh vực
thông tin - thư viện lại chưa thực sự được phổ biến. Theo số liệu thống kê,
mới chỉ có một số ít các cơ quan thông tin - thư viện sử dụng mạng xã hội
Facebook và chủ yếu là các thư viện trong các trường đại học. Vấn đề đặt ra
là không phải thư viện nào cũng tin tưởng hoàn toàn khi bỏ ra một phần kinh
phí, thời gian và công sức để phát triển một mạng xã hội ảo trong hoạt động.
Với một nguồn kinh phí và nhân lực còn nhiều hạn chế không cho phép người
cán bộ mạo hiểm đầu tư tài lực, thời gian và công sức để tổ chức những dịch
vụ hay tiếp thị trên cộng đồng ảo bởi chưa có một minh chứng nào đảm bảo
những chiến lược này sẽ thành công. Để giải quyết vấn đề này, tôi quyết định
lựa chọn đề tài nghiên cứu: “Ứng dụng mạng xã hội Facebook tại một số
Thư viện trường đại học ở Hà Nội” làm đề tài khóa luận.
2. Tính mới của đề tài
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
Đã có một số bài báo, bài nghiên cứu khoa học viết về khả năng ứng
dụng mạng xã hội Facebook vào hoạt động thông tin - thư viện, nhưng chủ
yếu đều dừng lại ở việc xem xét dưới góc độ marketing, mà cụ thể là truyền
thông marketing như quảng bá hình ảnh thư viện, phổ biến sản phẩm và dịch
vụ thông tin. Tuy nhiên, nếu chỉ coi việc tạo lập trang mạng xã hội Facebook
cá nhân là công cụ nhằm hỗ trợ cho hoạt động marketing sẽ không thể nhìn
nhận được hết khả năng ứng dụng của Facebook. Thực tế cho thấy mạng xã
hội Facebook hoàn toàn có đầy đủ tính năng để ứng dụng một cách đa dạng,
phong phú và trang mạng xã hội cá nhân được tạo ra hoàn toàn có thể trở
thành một sản phẩm thông tin - thư viện hiện đại phục vụ cho nhiều nhu cầu
của người dùng tin và cán bộ thư viện của chính cơ quan thông tin – thư viện
đó. Việc nghiên cứu và nhìn nhận mạng xã hội Facebook dưới góc độ là công
cụ để tạo ra sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện sẽ giúp chúng ta có cái
nhìn đầy đủ và cụ thể hơn về khả năng ứng dụng của mạng xã hội Facebook.
Bên cạnh đó, khác với những nghiên cứu trước đây hầu hết chỉ mang
tính khái quát về việc ứng dụng Facebook trong hoạt động thông tin – thư
viện cho mọi loại hình thư viện và mọi đối tượng người dùng tin, khóa luận
đã xác định rõ đối tượng nghiên cứu chính là các trang mạng Facebook cá
nhân của các thư viện trường đại học. Thông qua đó, cũng đã xác định nhóm
đối tượng người dùng tin mục tiêu chủ yếu là sinh viên và cán bộ giảng dạy.
Đây là những người thường xuyên phải sử dụng các trang mạng xã hội để
phục vụ nhu cầu học tập và giảng dạy cũng như những nhu cầu cá nhân khác
trong cuộc sống. Dựa trên việc đánh giá về khả năng ứng dụng mạng xã hội
Facebook tại các thư viện trường đại học và đề xuất các giải pháp phù hợp với
nhóm đối tượng người dùng tin trên cũng chính là nền tảng để phát triển và
phổ biến rộng rãi tới nhiều nhóm đối tượng người dùng tin phổ thông khác.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
3.1 Mục đích nghiên cứu
- Tìm ra giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng mạng xã hội Facebook
trong hoạt động thư viện tại các cơ quan thông tin – thư viện trường đại học
trong khu vực thành phố Hà Nội.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
- Giới thiệu khái quát về mạng xã hội Facebook và khả năng ứng dụng
trong hoạt động thông tin – thư viện
- Trình bày thực trạng ứng dụng mạng xã hội Facebook tại một số Thư
viện trường đại học ở Hà Nội
- Đánh giá những mặt thuận lợi và khó khăn trong việc ứng dụng mạng
xã hội Facebook tại các cơ quan thông tin - thư viện trong các trường đại học
tại Hà Nội và đưa ra những giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
- Ứng dụng mạng xã hội Facebook trong hoạt động thông tin – thư viện
4.2 Phạm vi nghiên cứu
- Một số cơ quan thông tin – thư viện tại các trường đại học trong khu
vực Hà Nội
5. Phương pháp nghiên cứu
- Lấy mẫu khảo sát: Do điều kiện thực tế cho phép, khóa luận chọn
mẫu khảo sát là các cơ quan thông tin – thư viện sau:
+ Trung tâm Thông tin – Thư viện Đại học FPT
+ Trung tâm Thông tin - Thư viện Đại học Sư phạm Hà Nội 1
+ Trung tâm Thông tin – Thư viện Đại học Hà Nội
+ Trung tâm Thông tin – Thư viện Viện Đại học Mở Hà Nội.
+ Trung tâm Thông tin – Thư viện Đại học Thủy Lợi (Hà Nội)
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
- Khóa luận được triển khai nghiên cứu với các phương pháp nghiên
cứu khoa học cụ thể sau:
+ Phương pháp nghiên cứu, phân tích và tổng hợp tài liệu
+ Phương pháp quan sát
+ Phương pháp phỏng vấn và điều tra bảng hỏi
+ Phương pháp so sánh, thống kê và đánh giá.
6. Đóng góp về mặt lý luận và thực tiễn của đề tài
6.1 Đóng góp về mặt lý luận
- Làm rõ hơn các vấn đề về khả năng ứng dụng đa tính năng của mạng
xã hội Facebook trong hoạt động thông tin – thư viện thông qua việc khảo sát
và đánh giá tình hình ứng dụng thực tế mạng xã hội Facebook tại các cơ quan
thông tin – thư viện trường đại học trong khu vực Hà Nội.
6.2 Đóng góp về mặt thực tiễn
- Đưa ra giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng mạng xã hội Facebook
trong hoạt động thư viện tại các cơ quan thông tin – thư viện tại các trường
đại học trong khu vực thành phố Hà Nội.
7. Bố cục đề tài
Ngoài phần đặt vấn đề, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội
dung của khóa luận được chia thành 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận về ứng dụng mạng xã hội Facebook
trong hoạt động thông tin – thư viện
- Chương 2: Thực trạng ứng dụng mạng xã hội Facebook tại một số
thư viện trường đại học ở Hà Nội
- Chương 3: Nhận xét và giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng
mạng xã hội Facebook tại một số thư viện trường đại học ở Hà Nội
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ỨNG DỤNG MẠNG XÃ HỘI FACEBOOK
TRONG HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN – THƯ VIỆN
1.1 Giới thiệu khái quát về mạng xã hội Facebook
Facebook là mạng xã hội ảo cho phép người sử dụng truy cập miễn phí
với đầy đủ các tính năng như chat, email, chia sẻ hình ảnh, kết nối bạn bè,
quảng cáo… do công ty Facebook, Inc điều hành và sở hữu tư nhân. Người
sáng lập ra Facebook là Mark Zuckerberg cùng với những người bạn của
mình là Eduardo Saverin, Dustin Moskovitz và Chris Hughes khi ông còn là
sinh viên tại Đại học Harvard. Từ một sự án nhỏ tại trường đại học của một
sinh viên 19 tuổi, giờ đây Facebook đã trở thành một tổ chức quyền lực về
công nghệ với tầm ảnh hưởng vô cùng to lớn đến cuộc sống hiện đại của
nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Lượng thành viên gia nhập cộng đồng mạng
xã hội Facebook trải dài trên nhiều thế hệ, nhiều vùng địa lý, nhiều ngôn ngữ,
nhiều tầng lớp và nhiều nền văn hóa khác nhau. Facebook đã và đang góp
phần làm thay đổi cách mọi người liên lạc và tương tác với nhau: từ cách các
nhà chính khách làm chính chính trị như việc tổng thống Obama thường
xuyên sử dụng Facebook để trao đổi với người dân đến cách các nhà kinh tế
làm kinh tế như thay đổi cách marketing các sản phẩm, thậm chí là cả cách
các công ty hoạt động hay đơn giản hơn đó là cách những con người bình
thường giao tiếp với nhau thay vì gọi điện, viết thư hay gửi email, họ có thể
thường xuyên cập nhật Facebook để biết bạn bè của mình đang làm gì. Với sự
phát triển mạnh mẽ như vậy trong suốt tám năm qua, hiện nay Facebook là
mạng xã hội đang sở hữu rất nhiều những con số ấn tượng, cụ thể:
* Về mức độ phổ biến:
- 700 triệu thành viên trên toàn thế giới, cứ 13 người có mặt trên trái
đất thì có 1 người trên Facebook (theo SocialBakers / Mashable 2011/05)
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
- Mỗi ngày có 700,000 người mới tham gia vào Facebook (theo DBA
Worldwide)
- Facebook đã được dịch ra 75 ngôn ngữ, với khoảng 75% số người
dùng thường xuyên không phải là người Mỹ (theo Facebook Gobal Monitor
do InsideFacebook.com)
- 35,3% dân số Mỹ đang sử dụng Facebook. Các quốc gia tiếp theo có
số lượng người sử dụng Facebook lớn nhất lần lượt là Canada, Anh, Thổ Nhĩ
Kỳ, Indonesia, Pháp, Canada, Italia và Philippines (theo Facebook Gobal
Monitor do InsideFacebook.com)
* Về mức độ sử dụng:
- Hơn 20% trong số 1,7 tỷ người trên mạng Internet dùng Facebook
thường xuyên (thống kê vào tháng 2 năm 2010).
- Người dùng trên khắp thế giới dành khoảng 8 tỷ phút hằng ngày trên
Facebook (một người trung bình dành gần một tiếng mỗi ngày trên trang web
này)
- 35 triệu là số người sử dụng cập nhật trạng thái (status) mỗi ngày
(theo Website Monitoring Blog và Facebook press page)
- 3 tỷ là số bức ảnh được up lên Facebook mỗi tháng.
- 3.5 triệu là số sự kiện được tạo ra mỗi tháng trên Facebook.
* Sử dụng trong marketing:
- 99% các nhà bán lẻ trực tuyến có tài khoản Facebook
- Trên 3 triệu trang doanh nghiệp (business pages) đang hoạt động trên
- Facebook (với 23%) là công cụ social với giá trị sử dụng lớn thứ 2 đối
với các nhà marketing, chỉ đứng sau LinkedIn (26%) và cao hơn Twitter
(17%) (theo Unisfair)
(Nguồn tổng hợp: Performance Indicators: Facebook)
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
1.2 Các đặc tính cơ bản của mạng xã hội Facebook đáp ứng yêu cầu của
hoạt động thông tin thư viện
Facebook có đầy đủ các đặc tính để đáp ứng những yêu cầu của hoạt
động thông tin thư viện như cung cấp thông tin và tư vấn cho người dùng tin,
hỗ trợ người dùng tin tra cứu trực tuyến thông qua mạng xã hội facebook, hỗ
trợ hoạt động marketing của thư viện như nghiên cứu người dùng tin, quảng
bá sản phẩm và dịch vụ hay quảng bá hình ảnh của thư viện. Cụ thể:
* Tính kết nối
Điều quan trọng nhất của một mạng xã hội chính là sự liên kết các
thành viên của nó - Đây cũng chính là điểm mạnh của mạng xã hội Facebook.
Sự kết nối các thành viên trong Facebook rất chặt chẽ với một cơ chế chuẩn,
ít khuyết điểm, hoạt động ổn định. Người sử dụng có thể dễ dàng tìm kiếm
cũng như kết bạn với những người mà trước đó không hề quen biết thông qua
những mối quan hệ chung như bạn bè, trường học, nơi ở. Và khi đã thiết lập
quan hệ bạn bè, người sử dụng có thể nắm bắt kịp thời tất cả những thông tin
mới được cập nhật của bạn mình như việc thay đổi hình ảnh đại diện, hoặc
đăng tải thêm những hình ảnh mới lên Facebook, cập nhật trạng thái, thay đổi
mối quan hệ… Với những tính năng nổi trội như vậy, người sử dụng
Faecbook có thể dễ dàng theo dõi hoạt động của bạn bè và có thể kết bạn
được với nhiều người hơn trên Facebook.
Với tính kết nối mạnh mẽ như vậy, Facebook đã đáp ứng được một
trong những yêu cầu cấp thiết của hoạt động thông tin – thư viện là tiếp cận
tối đa số lượng người dùng tin nhằm nghiên cứu nhu cầu và phổ biến thông
tin cũng như hỗ trợ cho người dùng tin. Với việc tạo lập một trang Facebook
cá nhân cho thư viện, các cán bộ thư viện có thể xây dựng một không gian
riêng dành cho những người dùng tin để họ có thể dễ dàng nắm bắt những
thông tin mới của thư viện, bên cạnh đó họ cũng có thể làm quen, kết bạn và
chia sẻ với các cán bộ thư viện cũng như với những người dùng tin khác.
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
Thông qua đó, các cán bộ thư viện có thể dễ dàng nghiên cứu cũng như nắm
bắt kịp thời nhu cầu tin của người dùng tin và người dùng tin cũng có thể chia
sẻ, góp ý để giúp thư viện hoàn thiện tốt hơn – Điều này đã thỏa mãn được sự
tương tác hai chiều giữa người cung cấp là các cán bộ thư viện với người sử
dụng các sản phẩm là dịch vụ thư viện là người dùng tin. Không chỉ vậy, với
khả năng kết nối mạnh mẽ, Facebook chính là một trong các công cụ quảng
bá hình ảnh, giới thiệu nguồn lực thông tin, phương châm hoạt động và những
thành tích đạt được hữu hiệu cho bất cứ cơ quan thông tin – thư viện nào
muốn tạo dựng một hình ảnh đẹp tới tất cả những người dùng tin trên khắp
mọi nơi (không giới hạn về không gian địa lý).
* Tính thân thiện
Điểm nối bật thứ hai khiến các cán bộ thư viện lựa chọn mạng xã hội
Facebook chính là tính thân thiện, đơn giản với người sử dụng. Các nhà lập
trình của Facebook luôn hiểu rõ người sử dụng của họ muốn và cần gì. Công
nghệ của họ không quá vượt trội, kỳ diệu nếu so sánh với những gì Apple hay
Microsoft đã làm được, nhưng chúng lại luôn đáp ứng được đủ nhu cầu của
người dùng: tốt, hoạt động ổn định và chắc chắn. Không cần phải hiểu quá rõ
về công nghệ, hay mất quá nhiều thời gian để tìm hiểu, người dùng vẫn có thể
trải nghiệm Facebook với đầu đủ tính năng.
Chính sự đơn giản và dễ sử dụng này, đã tiết kiệm được rất nhiều thời
gian và chi phí cho các cơ quan thông tin - thư viện. Khác với việc tạo lập và
duy trì một trang web hay xây dựng một cổng thông tin điện tử là điều mà ít
cán bộ thư viện có thể tự làm, họ thường phải thuê các chuyên gia về công
nghệ thông tin và mất khoản kinh phí không nhỏ cho điều đó thì với
Facebook, vấn đề này đã trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Các cán bộ thư viện
hoàn toàn có thể tự tạo lập một tài khoản, dễ dàng kết nối với những người
dùng tin của họ. Bên cạnh đó, họ còn có thể dễ dàng sử dụng các tính năng
của Facebook như: sửa các thông tin hay cập nhật thông tin mới dưới các
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
dạng ghi chú (Notes) hoặc tạo và thông báo các sự kiện (Events) với những
thao tác đơn giản. Không chỉ vậy, cũng với những thao tác tìm kiếm và kết
bạn đơn giản, người dùng tin có thể dễ dàng tìm thấy và kết nối với trang
Facebook cá nhân của thư viện. Chính sự thân thiện và dễ sử dụng là điểm
chung khiến cán bộ thư viện và người dùng tin có thể dễ dàng tìm thấy và
tương tác với nhau.
* Tính tiết kiệm
Một lý do quan trọng khác khiến Facebook trở thành sự lựa chọn hoàn
hảo cho các cán bộ thư viện chính là sự tiết kiệm. Tất cả chúng ta đều có thể
dễ dàng sở hữu một tài khoản Facebook với đầy đủ các tính năng mà không
phải trả bất kỳ một chi phí sử dụng nào. Thay vì mất một khoản chi phí không
nhỏ cho việc duy trì sever khi tạo lập một website hay mất một lượng kinh
phí cho việc truyền bá thông tin thông qua các website truyền thông khác, các
cán bộ thư viện hoàn toàn có thể lập một tài khoản Facebook ở dạng cá nhân
hay nhóm để quảng bá cho hình ảnh thư viện, tương tác và hỗ trợ nhu cầu của
người dùng tin. Với sự kết nối mạnh mẽ giữa những người sử dụng, mức độ
lan truyền thông tin rộng và nhanh và một chi chí bỏ ra gần như là miễn phí,
các cán bộ thư viện sẽ nhanh chóng tìm được những đối tượng người dùng tin
mục tiêu của mình. Điều này thực sự quan trọng vì khác với những lĩnh vực
kinh doanh khác, thông tin – thư viện là lĩnh vực nhận được sự tài trợ chủ yếu
của nhà nước với cơ chế hoạt động phi lợi nhuận, vì thế việc tiết kiệm mà vẫn
hiệu quả là điều rất quan trọng.
1.3 Các tính năng cơ bản của mạng xã hội Facebook đáp ứng yêu cầu của
hoạt động thông tin – thư viện
Để sử dụng mạng xã hội Facebook như một công cụ phục vụ hoạt động
thông tin – thư viện, các cán bộ thư viện cần phải hiểu rõ các tính năng của
từng thành phần chính của Facebook như: Thông tin cá nhân (Profile), Tường
(Wall), Đăng tải hình ảnh và video (Upload Pictures and Video), Tạo lập sự
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
kiện (Events), Tạo lập nhóm (Fanpage) và Tạo ứng dụng (Applications). Các
thành phần này đều có khả năng được sử dụng như một công cụ để thực hiện
các nhiệm vụ thông tin – thư viện như nghiên cứu và hỗ trợ nhu cầu của
người dùng, tạo dựng sản phẩm và dịch vụ thông tin, xây dựng chiến lược
hoạt động và quảng bá hình ảnh, sản phẩm. Cụ thể:
* Thông tin cá nhân (Profile) - Tạo dựng thương hiệu
“Thông tin cá nhân” là điều phân biệt Facebook của cá nhân/nhóm này
với những cá nhân/nhóm khác. Trong lĩnh vực marketing, thương hiệu là một
điều rất quan trọng mà “thông tin cá nhân” chính là đại diện cho thương hiệu
đó. “Thông tin cá nhân” cho phép những người truy cập Facebook khác biết
về những thông tin cá nhân như tên tuổi, trình độ học vấn, giới thiệu bản
thân ... Tuy nhiên, không phải cá nhân nào sử dụng Facebook cũng có quyền
truy cập vào “thông tin cá nhân” của người khác, người sử dụng có thể cài đặt
quyền cho phép truy cập.
Để sử dụng mạng xã hội Facebook như một công cụ hỗ trợ hoạt động
thông tin – thư viện, việc thiết lập một “thông tin cá nhân” ấn tượng cho trang
Facebook là điều cần chú trọng đầu tiên. Yêu cầu quan trọng nhất khi thiết lập
“thông tin cá nhân” là trình bày ngắn gọn mà vẫn đầy đủ và dễ tiếp nhận, để
mang thông điệp đại diện cho trung tâm thông tin – thư viện đó đến với người
dùng tin. Đó có thể là những thông tin khái quát về lịch sử hình thành, giới
thiệu về cơ sở vật chất và nguồn lực thông tin, đội ngũ cán bộ, các sản phẩm
và dịch vụ của Trung tâm. Thông qua đó, người dùng tin có thể dễ dàng xác
định được những thông tin cơ bản mà họ cần biết, phản hồi những thông tin
cần biết thêm. Đây cũng được coi là một công cụ hữu hiệu để trung tâm thông
tin – thư viện nhận diện nhóm đối tượng người dùng tin chính của mình và là
dấu hiệu đầu tiên để người dùng tin định hình về trung tâm đó hay nói cách
khác là ấn tượng đầu tiên của người dùng tin đối với trung tâm thông tin – thư
viện đó thông qua trang Facebook.
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
* Tường (Wall) – Công cụ đặc lực hỗ trợ điều tra nhu cầu của người dùng
tin thông qua đó tạo ra các sản phẩm phù hợp và cung cấp thông tin ngắn
gọn tới người dùng tin
“Tường” không chỉ là nơi hiển thị những hoạt động cá nhân của người
sở hữu Facebook như thay đổi thông tin cá nhân, cập nhật trạng thái hay đăng
tải thêm hình ảnh mà còn là nơi trao đổi thông tin với những người bạn của
họ. Hay nói cách khác, trên Facebook - nơi mà sự tương tác giữa người với
người diễn ra mạnh nhất chính là trên “tường”. Nhận thấy được tầm quan
trọng của việc kết nối bạn bè thông qua “tường”, các nhà quản trị Facebook
luôn không ngừng nâng cấp các tính năng như: tag (tính năng đánh dấu, giúp
thông báo tới những người có liên quan tới nội dung được đánh dấu đó), like
(tính năng đánh dấu “thích”, giúp thể hiện thái độ đồng ý hay yêu thích tới nội
dung được “like”) … nhằm hỗ trợ cho quá trình trao đổi và chia sẻ thông tin
diễn ra nhanh và hiệu quả hơn.
Trong lĩnh vực thông tin - thư viện , thư viện có rất nhiều hoạt động,
sản phẩm và dịch vụ được tổ chức nhằm phục vụ người dùng tin và thông qua
chức năng “tường”, Facebook chính là công cụ thông báo cũng như nhận
những phản hồi từ phía người dùng tin nhanh chóng và hiệu quả cho các cán
bộ thư viện. Vì thế, những thông tin được đăng tải trên “tường” cần trình bày
rõ ràng và luôn cập nhật những thông tin liên quan tới thư viện thường xuyên
và đều đặn để tạo điều kiện cho người dùng tin tiếp nhận thông tin dễ dàng và
có những phản hồi kịp thời. Ngoài ra, không chỉ thụ động đăng thông tin và
đợi người dùng tin phản hồi, cơ quan thông tin – thư viện cũng nên tận dụng
chức năng này để đặt ra những câu hỏi nhằm chủ động nghiên cứu những sản
phẩn hay dịch vụ mà người dùng tin đang mong muốn để hướng tới đáp ứng
những nhu cầu đó thông qua sự hỗ trợ của tính năng “tạo bảng hỏi” khi đăng
bài trên “tường”. Nếu như sự tương tác giữa trung tâm và người dùng tin diễn
ra càng thường xuyên và liên tục thì trung tâm sẽ càng hiểu hơn nhu cầu của
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
người dùng tin để có những chính sách phù hợp và người dùng tin sẽ ngày
càng được đáp ứng tốt hơn những nhu cầu của mình – Đây chính là một trong
những nhiệm vụ thông tin – thư viện quan trọng. Tuy nhiên, tính năng này lại
có một nhược điểm là rất khó để kiểm soát thông tin khi mà đa số mọi người
đều có thể đăng thông tin lên tường Facebook của người khác; chính vì thế rất
dễ dẫn đến nhiều thông tin bị sai lệch hay không chính xác gây nhiễu thông
tin cho người dùng tin.
* Đăng tải hình ảnh và video (Upload pictures and videos) - Quảng bá hình
ảnh và giới thiệu sản phẩm, dịch vụ thông tin
Cũng như các mạng xã hội khác, Facebook không chỉ cho phép người
sử dụng trao đổi và chia sẻ thông tin thông qua cách thức cập nhật trạng thái
mà còn cho phép người sử dụng có thể chia sẻ hình ảnh hay video thông qua
việc tạo album ảnh và đăng tải video. Đây là một tính năng được người sử
dụng đặc biệt quan tâm và yêu thích, nó cũng chính là điểm mạnh cần được
các nhà marketing chú trọng khai thác.
Trong lĩnh vực thông tin – thư viện, tính năng này cũng cần được chú
trọng. Tính năng này sẽ hỗ trợ đặc lực việc quảng bá hình ảnh của trung tâm
bằng cách tạo lập hay đăng tải video có nội dung giới thiệu về trung tâm. Bên
cạnh đó, Facebook còn cho phép các cán bộ thư viện đăng tải những hình ảnh
hay video về những sản phẩm hay dịch vụ của trung tâm, đặc biệt là những
sản phẩm thông tin mới - Đó không chỉ là cách tốt nhất để quảng bá những
sản phẩm thông tin của trung tâm mà còn là công cụ để trung tâm thu nhận
những ý kiến đóng góp, phản hồi của người dùng tin.
* Viết ghi chú (Notes) - Phổ biến thông tin, quảng bá hình ảnh và nhận
phản hồi từ phía người dùng tin
“Viết ghi chú” là một phần quan trọng của Facebook, nó có chức năng
như một trang blog (nhật ký) cá nhân, giúp ghi chép lại những sự kiện, những
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
thông tin mà chủ nhân của Facebook muốn chia sẻ. Nó khác với việc cập nhật
status (trạng thái) ở độ dài dung lượng số từ cho phép.
Đối với các trung tâm thông tin – thư viện, “viết ghi chú” chính là một
công cụ để truyền đạt những thông tin quan trọng đến với người dùng tin vì
nó khắc phục được nhược điểm của tính năng “tường”. Những thông tin trong
tính năng “viết ghi chú” chỉ có thể do chủ nhân của Facebook đó đăng tải –
Điều này sẽ tránh được sự nhiễu thông tin hay đưa ra những thông tin sai lệch
cho người dùng tin. Các trung tâm thông tin thư viện có thể dùng tính năng
này như một kênh thông tin chính thống để phổ biến và tiếp nhận ý kiến phản
hồi. Đây là điểm mà hầu hết các trang web hiện nay chưa làm được. Những
thông tin đăng tải trên website thường ở dạng tĩnh, người dùng tin chỉ có thể
đọc mà không thể phản hồi hay bày tỏ quan điểm vì thế những thông tin này
sẽ chỉ mang tính thông báo hay thông tin mà không đảm bảo được yêu cầu
quan trọng nhất là tìm hiểu nhu cầu của người dùng tin trong hoạt động thông
tin – thư viện.
* Tạo lập sự kiện (Events) – Giúp người dùng tin kịp thời nắm bắt những
sự kiện sẽ được diễn ra tại thư viện và đăng ký tham gia
Tạo lập sự kiện là một tính năng thu hút được nhiều sự chú ý ngay từ
khi mới được giới thiệu trong cộng đồng Facebook. Khác với tính năng
“tường” hay “viết ghi chú”, những thông tin mới được đưa ra ở đây là những
thông tin về các sự kiện sắp được diễn ra như tên sự kiện, thời gian, địa điểm
và cho phép mời bạn bè một cách nhanh chóng và tiện lợi. Những đối tượng
khách mời cũng có thể dễ dàng phản hồi là sẽ tham gia hay không chỉ bằng
một cú kích chuột. Thông qua đó, giúp người tổ chức sự kiện dễ dàng nắm bắt
được tình hình lượng người tham gia, nhân những ý kiến phản hồi, góp ý để
có những sự điều chỉnh hợp lý.
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
Trong lĩnh vực thông tin – thư viện, đối với bất cứ thư viện nào, hàng
năm đều có từ một đến nhiều những hoạt động được tổ chức. Đó có thể là các
hội chợ sách, triển lãm, hội thảo trao đổi kinh nghiệm, các cuộc thi tuyên
truyền giới thiệu sách … Vì thế việc sự dụng tính năng “tạo lập sự kiện” sẽ
giúp các thư viện dễ dàng thông báo và gửi lời mời tới người dùng tin, thuận
tiện nắm bắt lượng người dùng tin sẽ tham gia, nhận ý kiến phản hồi trước và
cả sau sự kiện để có những điều chỉnh và rút kinh nghiệm cho lần tổ chức sau.
Đây là một tính năng quan trọng mà khi ứng dụng mạng xã hội Facebook
trong lĩnh vực thông tin – thư viện, các cán bộ thư viện nên chú ý và tận dụng.
* Tạo ứng dụng (Applications) – Nghiên cứu và hỗ trợ nhu cần của người
dùng tin
Trên nền tảng lập trình của Facebook, người dùng tin có thể tự tạo lập
những ứng dụng để phục vụ cho những nhu cầu khác nhau của mình. Các nhà
kinh doanh thường tạo lập các ứng dụng như những trò chơi trắc nghiệm để
thu hút nhiều người dùng Facebook khác – họ có thể là những khách hàng
tiềm năng biết và truy cập vào trang Facebook cá nhân của doanh nghiệp
thông qua hình thức “like” trang để sử dụng ứng dụng. Đây là hình thức phổ
biến để thu hút khách hàng và tiếp thị, quảng bá sản phẩm và thương hiệu
thông qua mạng xã hội Facebook với tính năng “tạo ứng dụng”.
Trong lĩnh vực thông tin – thư viện, bên cạnh việc có thể áp dụng hình
thức như trên để tạo hứng thú và thu hút người dùng tin, cán bộ thư viện hoàn
toàn có thể sử dụng tính năng này một cách đa dạng hơn bằng việc tạo lập các
bảng hỏi trực tuyến để khảo sát và nắm bắt kịp thời những nhu cầu ngày càng
phong phú của người dùng tin hay hỗ trợ nhu cầu tra cứu trực tuyến của người
dùng tin bên cạnh việc tra cứu trực tuyến trên OPAC thông qua tính năng “tạo
ứng dụng” của Facebook. Điều này chắc chắn sẽ mang tới nhiều lợi ích và sự
tiện lợi cho người dùng tin cũng như cán bộ thư viện, tuy nhiên nó đòi hỏi
một trình độ hiểu biết sâu sắc hơn về nền tảng lập trình của Facebook – Đó là
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
điều mà các cán bộ thư viện cần có nếu muốn ứng dụng Facebook một cách
toàn diện và hiệu quả nhất.
* Tạo lập trang (Fanpage) – Cho phép mở rộng phạm vi kết bạn và thiết
lập mối quan hệ mật thiết hơn với người sử dụng
Các doanh nghiệp lớn thường tạo ra những trang dành riêng cho người
“hâm mộ”, hay nói đơn giản là những người quan tâm tới họ, cho phép họ có
thể làm mọi thứ như cập nhật thông tin, theo dõi sự kiện, và phản hồi ý kiến,
bày tỏ quan điểm. Khi đã trở thành “fan” hâm mộ, chủ nhân của những trang
web này có thể gửi tin nhắn tới bất cứ ai trong hệ thống “fan” của doanh
nghiệp, tạo thành một kênh quảng bá rất hiệu quả cho tên hiệu doanh nghiệp.
Vì thế yêu cầu khi tạo lập Fanpage là cần tạo sự thân thiện với người sử dụng
để thiết lập mối quan hệ mật thiết hơn với người sử dụng.
Đặc biệt, khi sử dụng Facebook với mục đích thương mại hay
marketing đứng tên một tổ chức công ty, cần lưu ý Facebook chỉ chấp nhận sự
tồn tại của nó dưới dạng một trang Fanpage chứ không phải trang cá nhân. Vì
thế việc tạo lập một Fanpage hay còn gọi là tạo nhóm người hâm mộ là điều
vô cùng quan trọng. Mặc dù các trung tâm thông tin – thư viện hầu hết đều là
các tổ chức phi lợi nhuận nhưng đối với mục đích marketing thì việc tạo lập
trang Fanpage cũng là điều nên lưu ý vì những tính năng vượt trội của trang
Facebook nhóm này như: không giới hạn số thành viên, mức độ phổ biến
thông tin nhanh hơn khi mà người dùng tin có thể dễ dàng cập nhật các thông
tin mới mà không cần phải được tag hay là phải tìm kiếm trên tính năng New
feed (cập nhật tin tức mới) …
1.4 Một số bài học kinh nghiệm của nước ngoài trong việc ứng dụng
mạng xã hội Facebook trong hoạt động thông tin – thư viện
Trong những năm gần đây, việc ứng dụng mạng xã hội Facebook vào
hoạt động trong lĩnh vực thông tin - thư viện đã phổ biến ở nhiều thư viện lớn
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
trên thế giới như Thư viện đại học Yale (Mỹ), Thư viện đại học Staffordshire
(Anh), Thư viện công cộng Vancouver (Columbia), State Library of
Queensland (Úc). Với những chiến lược ứng dụng hiệu quả, mạng xã hội
Facebook đã trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực cho các hoạt động của
những thư viện trên – Đây chính là những bài học kinh nghiệm mà các cơ
quan thông tin – thư viện của Việt Nam nên học hỏi nếu muốn đạt được hiệu
quả cao trong việc ứng dụng mạng xã hội Facebook. Cụ thể:
Với nỗ lực xây dựng một hình ảnh thân thiện, gần gũi và dễ tiếp cận
nhất với người dùng tin, các thư viện lớn trên thế giới gần như đã tận dụng tối
đa tính năng “tạo lập trang Fanpage” thay vì sử dụng các trang Facebook cá
nhân. Ưu điểm của việc “tạo lập trang Fanpage” là người dùng tin có thể dễ
dàng tương tác và theo dõi các thông tin, hình ảnh được tăng tải trên
Facebook của thư viện chỉ bằng một thao tác kích vào nút “like” ở đầu trang
thay vì phải tốn thêm thời gian đợi đăng ký kết bạn và chờ được chấp nhận.
Điều nay không chỉ tạo sự tiện lợi và thân thiện cho người dùng tin mà nó còn
là công cụ phổ biến và truyền bá trang Facebook của thư viện một cách nhanh
chóng nhờ đặc tính liên kết và lan truyền của Facebook. Cụ thể hơn, khi bạn
đăng ký làm người hâm mộ của thư viện thì trên trang Facebook cá nhân của
bạn sẽ hiển thị một thông báo về điều này và bạn bè của bạn cũng sẽ nhanh
chóng biết được điều đó, trong số bạn bè của bạn sẽ có một số người cảm thấy
hứng thú, truy cập và cũng trở thành người hâm mộ - Đó chính là sự tận dụng
tối đa đặc tính lan tryền của mạng xã hội Facebook. Mặc dù có nhiều ưu điểm
như vậy nhưng việc “tạo lập trang Fanpage” vẫn có những hạn chế nhất định
như khó kiểm soát những thông tin được đăng tải trên “tường” từ những
người dùng tin. Bên cạnh đó, việc tất cả mọi người đều có thể dễ dàng truy
cập và tương tác với Facebook của thư viện sẽ dẫn đến khó kiểm soát và khó
nắm bắt được đâu mới là đối tượng người dùng tin mục tiêu của thư viện. Tuy
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
nhiên, hình thức sử dụng trang Fanpage thay vì sử dụng các Facebook cá nhân
vẫn được coi là một kinh nghiệm quý giá, nên được cân nhắc cẩn thận.
Hình 1.1: Trang Facebook (Fanpage) của Thư viện Đại học Yale (Mỹ)
Không chỉ cân nhắc kỹ càng những thông tin được đăng tải trên
Facebook của thư viện mà ngay cả những hình ảnh, video cũng nên được tính
toán một cách cẩn thận – Đây là một bài học kinh nghiệm được rút ra từ
những thư viện lớn trên thế giới đã ứng dụng mạng xã hổi Facebook hiệu quả.
Cụ thể, bên cạnh việc đăng tải những hình ảnh về các hoạt động và sản phẩm
của thư viện, những hình ảnh về thư viện nên được đặc biệt chú ý. Việc các
thư viện lớn trên thế giới đăng tải lên Facebook những hình ảnh về thư viện
khá đầy đủ dưới mọi góc độ hay những video hướng dẫn sử dụng thư viện
không chỉ tạo được điểm nhấn, gây ấn tượng với người dùng tin mà còn tạo
cảm giác thân quen và thân thiện cho người dùng tin. Mỗi khi truy cập vào
trang Facebook của thư viện, người dùng tin sẽ có cảm giác đang được trải
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
Khóa luận tốt nghiệp
Lê Thị Huyền Trang
nghiệm và ở trong chính thư viện đó – Đây là một hiệu ứng phổ biến nhưng
không phải thư viện nào cũng nhận ra và nếu đã nhận ra và chú ý tới thì sẽ tạo
được một sức hút rất hơn cho trang Facebook của thư viện.
Hình 1.2: Album ảnh giới thiệu toàn cảnh về thư viện trên trang Facebook
của Thư viện Đại học Yale
Việc tương tác giữa người dùng tin và cán bộ thư viện là sợi dây nối kết
và là một trong những yếu tố quyết định tới sự phát triển của trang Facebook
của thư viện. Nhận thấy được những điều này, các thư viện lớn trên thế giới
đã sử dụng Facebook như một địa chỉ để cung cấp và tổ chức dịch vụ tư vấn,
trả lời thắc mắc trực tuyến hữu ích với người dùng tin. Điều này đã nhận được
những phản hồi rất tích cực từ phía người dùng tin bởi nó không chỉ tạo sự
tiện lợi tối ưu mà còn khuyến kích vai trò của người dùng tin đối với thư viện.
Những người dùng tin không chỉ đăng tải những thắc mắc của mình mà còn
có thể hỗ trợ và cung cấp thông tin cho những người dùng tin khác – Điều này
đã làm tăng sự tương tác giữa những người dùng tin với nhau và làm tăng
hiệu quả ứng dụng Facebook trong hoạt động thông tin – thư viện.
_________________________________________________________________________
K54 Thông tin – Thư viện
Trường ĐH KHXH&NV
