GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
I H C KINH T TP. H
____________________
CHÍ MINH
PHAN TH P TOÀN
NÂNG CAO N NG L C C NH TRANH CÔNG TY
TNHH AKZO NOBEL COATINGS VI T NAM
LU N V N TH C S KINH T
TP. H Chí Minh – N m 2013
GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
I H C KINH T TP. H
____________________
CHÍ MINH
PHAN TH P TOÀN
NÂNG CAO N NG L C C NH TRANH CÔNG TY
TNHH AKZO NOBEL COATINGS VI T NAM
Chuyên ngành: Qu n Tr Kinh Doanh
Mã s : 60340102
LU N V N TH C S KINH T
NG
IH
NG D N KHOA H C: TS. HU NH THANH TÚ
TP. H Chí Minh – N m 2013
I CAM OAN
Tôi cam oan ây là công trình nghiên c u, phân tích và th c hi n c a riêng
tôi d
is h
ng d n c a TS. Hu nh Thanh Tú. Các d li u, k t qu nghiên c u
trong lu n v n này là trung th c và có ngu n g c trích d n rõ ràng.
TP. H Chí Minh, ngày 21 tháng 12 n m 2013
c viên
Phan Th p Toàn
CL C
Trang ph bìa
i cam oan
cl c
Danh m c các ch vi t t t
Danh m c các b ng
Danh m c các bi u
IM
và hình v
U ................................................................................................ 1
tài ............................................................................................................... 1
1. Lý do ch n
2. M c tiêu nghiên c u ......................................................................................................... 2
3.
it
ng nghiên c u....................................................................................................... 2
4. Ph m vi nghiên c u .......................................................................................................... 2
5. Ph
ng pháp nghiên c u ................................................................................................ 2
6. K t c u lu n v n ................................................................................................................ 3
Ch
ng 1: C
S
LÝ LU N V N NG L C C NH TRANH C A DOANH
NGHI P ................................................................................................................. 4
1.1. N ng l c c nh tranh c a doanh nghi p ......................................................... 4
1.1.1. Khái ni m v n ng l c c nh tranh ............................................................... 4
1.1.1.1. Khái ni m c nh tranh.................................................................................. 4
1.1.1.2. Khái ni m n ng l c c nh tranh ................................................................... 5
1.1.1.3. Khái ni m l i th c nh tranh....................................................................... 5
1.1.1.4. Khái ni m kh n ng c nh tranh ................................................................. 6
1.1.2. M t s lý thuy t v n ng l c c nh tranh....................................................... 7
1.1.2.1. Các lý thuy t c
n ................................................................................... 7
1.1.2.2. Lý thuy t n ng l c c nh tranh c a Michael Porter ..................................... 7
1.1.2.3. Các tr
ng phái khác ................................................................................. 9
1.1.3. M t s y u t c u thành n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p (các y u t
i b ) .................................................................................................................. 10
1.1.3.1. N ng l c qu n lý....................................................................................... 10
1.1.3.2. N ng l c tài chính..................................................................................... 10
1.1.3.3. Ngu n nhân l c......................................................................................... 11
1.1.3.4. Trình
công ngh ................................................................................... 12
1.1.3.5. N ng l c nghiên c u và phát tri n (R&D) ............................................... 12
1.1.3.6. N ng l c marketing .................................................................................. 12
1.1.3.7. D ch v khách hàng .................................................................................. 13
1.1.3.8. N ng l c c nh tranh v giá ....................................................................... 13
1.1.3.9. Th
ng hi u.............................................................................................. 14
1.1.4. M t s y u t môi tr
ng bên ngoài nh h
ng
n n ng l c c nh tranh
a doanh nghi p ................................................................................................. 15
1.1.4.1. Môi tr
ng vi mô ...................................................................................... 15
1.1.4.2. Môi tr
ng v mô ...................................................................................... 18
1.2. Thi t k nghiên c u n ng l c c nh tranh c a ANC .................................... 19
1.2.1. Khung phân tích ......................................................................................... 19
1.2.2. L a ch n ph
ng pháp ánh giá n ng l c c nh tranh c a ANC ............. 20
1.3. Kinh nghi m v nâng cao n ng l c c nh tranh c a các công ty s n .......... 20
1.3.1. Công ty s n 4 Oranges ................................................................................ 22
1.3.2. Công ty liên doanh s n ICI........................................................................ 23
Tóm t t ch
ng 1 ................................................................................................. 25
Ch
ÁNH GIÁ TH C TR NG N NG L C C NH TRANH C A
ng 2:
CÔNG TY TNHH AKZO NOBEL COATINGS VI T NAM TRONG NGÀNH
N G ............................................................................................................... 26
2.1. Khái quát v công ty TNHH Akzo Nobel Coatings Vi t nam .................... 26
2.1.1. Gi i thi u t ng quan v ANC.................................................................... 26
2.1.1.1. T p oàn Akzo Nobel ................................................................................ 26
2.1.1.2. Quá trình hình thành và phát tri n ............................................................ 26
2.1.1.3. Ph m vi ho t
2.1.2. Ho t
ng .................................................................................... 27
ng s n xu t kinh doanh c a ANC ................................................ 27
2.1.3. Th ph n c a ANC ..................................................................................... 28
2.2. ánh giá n ng l c c nh tranh c a công ty ANC ......................................... 29
2.2.1. Thi t k kh o sát n ng l c c nh tranh c a ANC ....................................... 29
2.2.1.1. Xây d ng thang o n ng l c c nh tranh ngành s n g .............................. 29
2.2.1.2. L a ch n
2.2.1.3. Ph
i th c nh tranh ..................................................................... 29
ng pháp x lý d li u ........................................................................ 30
2.2.2. K t qu kh o sát n ng l c c nh tranh c a ANC ...................................... 30
2.2.2.1. V n ng l c qu n lý .................................................................................. 31
2.2.2.2. V trình
công ngh .............................................................................. 33
2.2.2.3. V n ng l c nghiên c u............................................................................. 34
2.2.2.4. V ngu n nhân l c .................................................................................... 36
2.2.2.5. V n ng l c tài chính ................................................................................ 38
2.2.2.6. V n ng l c marketing .............................................................................. 39
2.2.2.7. V n ng l c c nh tranh giá ....................................................................... 41
2.2.2.8. V uy tín th
ng hi u ................................................................................ 42
2.2.2.9. V d ch v khách hàng .............................................................................. 44
2.3. Phân tích các y u t môi tr
ng bên ngoài nh h
ng
n n ng l c c nh
tranh c a công ty TNHH Akzo Nobel Coatings Vi t Nam ................................ 49
2.3.1. nh h
ng c a môi tr
ng vi mô .............................................................. 49
2.3.1.1. Áp l c t khách hàng ................................................................................ 49
2.3.1.2. Áp l c t nhà cung c p ............................................................................. 49
2.3.1.3. Áp l c t các
i th ti m n ng................................................................. 49
2.3.1.4. Áp l c t các
i th c nh tranh hi n h u ................................................ 50
2.3.1.5. Áp l c t s n ph m thay th ...................................................................... 50
2.3.2. nh h
ng c a môi tr
ng v mô .............................................................. 50
2.3.2.1. Môi tr
ng kinh t .................................................................................... 50
2.3.2.2. Môi tr
ng chính tr - pháp lu t ............................................................... 51
2.3.2.3. Môi tr
ng khoa h c - công ngh ............................................................. 51
2.3.2.4. Môi tr
ng v n hóa - xã h i ..................................................................... 52
2.3.3. Ma tr n các y u t bên ngoài...................................................................... 52
2.4.
2.4.1.
ánh giá chung ............................................................................................. 54
u
2.4.2. Nh
Tóm t t ch
Ch
m ...................................................................................................... 54
c
m................................................................................................. 56
ng 2 ................................................................................................. 57
ng 3: GI I PHÁP NÂNG CAO N NG L C C NH TRANH C A
CÔNG TY TNHH AKZO NOBEL COATINGS VI T NAM........................... 59
3.1. C s xây d ng gi i pháp ............................................................................ 59
3.1.1. Chi n l
c c a t p oàn Akzo Nobel......................................................... 59
3.1.2. M c tiêu c a ANC, giai
3.1.3. Quan
m
nh h
n 2014-2016 .................................................... 60
ng gi i pháp nâng cao n ng l c c nh tranh c a công
ty TNHH Akzo Nobel Coatings Vi t nam ............................................................. 60
3.2. Gi i pháp nâng cao n ng l c c nh tranh c a công ty TNHH Akzo Nobel
Coatings Vi t nam ............................................................................................... 62
3.2.1. Gi i pháp nâng cao n ng l c qu n lý......................................................... 62
3.2.2. Gi i pháp nâng cao n ng l c nghiên c u .................................................. 63
3.2.3. Gi i pháp nâng cao n ng l c tài chính ...................................................... 64
3.2.4. Gi i pháp nâng cao n ng l c marketing .................................................... 66
3.2.5. Gi i pháp nâng cao n ng l c c nh tranh v giá......................................... 68
3.2.6. Gi i pháp nâng cao n ng l c d ch v khách hàng ..................................... 70
Tóm t t ch
ng 3 ................................................................................................. 71
T LU N .......................................................................................................... 73
TÀI LI U THAM KH O
PH L C
DANH M C CÁC CH
VI T T T
ANC
: Công ty TNHH Akzo Nobel Coatings Vi t nam
WEF
: Di n àn kinh t th gi i (World Economic Forum)
R&D
: Nghiên c u phát tri n (Research and Development)
NLCT
: N ng l c c nh tranh
CPM
: Ma tr n hình nh c nh tranh (Competitive Profile Matrix)
ISO
: H th ng qu n lý ch t l
PLC
: B
ng theo tiêu chu n qu c t
u khi n logic l p trình
c (Programmable Logic
Controller)
VFD
: B bi n t n (Variable Frequency Drive)
GC
: Máy o s c ký khí (Gas Chromatography)
VOCs
: Các h p ch t h u c bay h i (Volatile organic compounds)
TRACC
: H th ng c i ti n d a trên vi c tri n khai các ph
làm vi c t i u
ng th c
DANH M C CÁC B NG
ng 2.1
: K t qu ho t
ng kinh doanh c a ANC 2010 – 2012
ng 2.2
: ánh giá n ng l c qu n lý c a ANC và các
ng 2.3
: ánh giá trình
ng 2.4
: ánh giá n ng l c nghiên c u c a ANC và các
ng 2.5
: ánh giá ngu n nhân l c c a ANC và các
ng 2.6
: ánh giá n ng l c tài chính c a ANC và các
ng 2.7
: ánh giá n ng l c marketing c a ANC và các
ng 2.8
: ánh giá n ng l c c nh tranh v giá c a ANC và các
ng 2.9
: ánh giá uy tín th
ng 2.10
: ánh giá d ch v khách hàng c a ANC và các
ng 2.11
: Ma tr n hình nh c nh tranh c a ANC
ng 2.12
: Ma tr n các y u t bên ngoài c a ANC
i th
công ngh c a ANC và các
i th
i th
i th
ng hi u c a ANC và các
i th
i th
i th
i th
i th
DANH M C CÁC BI U
- BI U
Bi u
VÀ HÌNH V
:
2.1 : Th ph n ngành s n g Vi t nam
- HÌNH V :
Hình 1.1
: Mô hình kim c
ng c a Michael Porter
Hình 1.2
: Mô hình 5 áp l c c a Michael Porter
Hình 1.3
: Các nhân t bên trong nh h
ng
n n ng l c c nh tranh c a
doanh nghi p s n xu t s n g
Hình 1.4
: Các y u t c a môi tr
ng vi mô theo mô hình 5 áp l c
Hình 1.5
: Khung phân tích n ng l c c nh tranh c a ANC
Hình 3.1
: Mô hình chi n l
c c a t p oàn Akzo Nobel
Hình PL 3.1 : Mô hình t ch c c a công ty TNHH Akzo Nobel Coatings
Vi t nam
Hình PL 4.1 : S
công ngh s n xu t s n g c a ANC
1
IM
1.
Lý do ch n
U
tài
Akzo Nobel là oàn công nghi p hóa ch t có tr s t i Amsterdam, Hà Lan.
Akzo Nobel ch t o và cung c p các s n ph m s n, ch t ph b m t (coating) và
hóa ch t chuyên bi t.
Trên th c t , Akzo Nobel là m t trong nh ng t p oàn s n xu t s n và ch t
ph
c bi t l n nh t th gi i. Là nhà s n xu t các lo i hóa ch t chuyên bi t, Akzo
Nobel cung c p cho các t p oàn công nghi p trên kh p th gi i nh ng nguyên li u
ch t l
ng cao.
n ph m keo dán và s n trang trí ã b t
u i vào th tr
u th p k 90. Ti p ó, s n kim lo i và và s n t nh
xu t hi n vào cu i th p k này.
n c a Akzo Nobel c ng ã
n n m 2003, s n g c ng ã i vào th tr
Vi t Nam v i vi c thành l p v n phòng
p oàn Akzo Nobel ã có b
ng Vi t Nam t
i di n t i D An, Bình D
c i chi n l
ng. N m 2008,
c b ng vi c mua l i t p oàn s n trang
trí ICI. N m 2010, v i vi c hoàn thành xây d ng nhà máy s n g
nghi p AMATA t i t nh
ng
khu công
ng Nai, Akzo Nobel ã chính th c chuy n vi c nh p
kh u s n ph m này t các nhà máy Akzo Nobel khác trong khu v c châu Á sang
vi c tr c ti p s n xu t t i Vi t Nam, rút ng n th i gian cung c p và c i thi n ch t
ng ph c v khách hàng.
Tuy các dòng s n ph m s n g c a Akzo Nobel ã vào th tr
ng Vi t Nam
n m 2003 nh ng các m t hàng này luôn ch u s c nh tranh c a các
i th cùng
ngành nh : Valspar, DEFU, TOA, Dashing, H a Bang, Hóa keo Bình Th nh,
Shewing William... Do v y, m c dù có nhi u c g ng trong vi c phát tri n và c ng
th ph n nh ng Akzo Nobel có nguy c b các
i th qua m t.
m g n ây khi n n kinh t th gi i ang trong giai
tr
ng gi m sút thì s c nh tranh càng thêm kh c li t,
c bi t nh ng
n kh ng ho ng, s c mua th
t bi t là v giá.
ngành s n g c a Akzo Nobel ti p t c phát tri n, c ng c th ph n và m
ng th tr
ng trong b i c nh có s c nh tranh gay g t nh hi n nay thì viêc phân
2
tích môi tr
ng, ánh giá n ng l c c nh tranh và
ng l c c nh tranh c a Akzo Nobel là v n
th c t
ó tôi ch n
r t c p thi t. Xu t phát t yêu c u
tài: “Nâng cao n ng l c c nh tranh c a công ty TNHH
Akzo Nobel Coatings Vi t Nam”,
ty Akzo Nobel v i nhà máy
nh
xu t các gi i pháp nâng cao
tài t p trung vào ngành hàng s n g c a công
t t i khu công nghi p AMATA, thành ph Biên Hòa,
ng Nai.
2.
c tiêu nghiên c u
Trên c s
ng d ng lý thuy t v c nh tranh và n ng l c c nh tranh,
tài
nghiên c u nh m các m c tiêu c th nh sau:
-
th ng hóa c s lý lu n v c nh tranh, n ng l c c nh tranh
Phân tích, ánh giá n ng l c c nh tranh hi n t i c a công ty TNHH Akzo
Nobel Coatings Vi t Nam (ANC) thông qua nghiên c u n ng l c n i t i c a ANC
và các y u t môi tr
-
ng
n n ng l c c nh tranh c a ANC.
a ra các gi i pháp nh m nâng cao n ng l c c nh tranh c a ANC
3.
it
-
4.
ng kinh doanh nh h
ng nghiên c u
ng l c c nh tranh c a công ty TNHH Akzo Nobel Coatings Vi t nam.
Ph m vi nghiên c u
-
n ph m c a công ty TNHH Akzo Nobel Coatings Vi t nam
Bình D
5.
ng.
Ph
ng pháp nghiên c u
Lu n v n s d ng các ph
-
ng Nai và
ng pháp nghiên c u sau:
Ph n lý thuy t, tác gi tham kh o các tài li u liên quan nh : sách Nâng cao
ng l c c nh tranh c a doanh nghi p th i h i nh p c a tác gi
ng
c
Thành, tác ph m L i th c nh tranh c a Michael E.Porter, bài báo L i th
nh tranh trong th gi i là gì c a Richard P. Rumelt, chi n l
xanh c a W. Chan Kim và Renee Mauborgne…, t
hóa
-
làm c s lý lu n và
Ph n ánh giá môi tr
p và s c p
id
ng
ó ch n l c và h th ng
a ra mô hình nghiên c u cho
ng c nh tranh
c
tài.
c th c hi n t ngu n thông tin th
3
Thông tin th c p g m thông tin t các báo cáo c a ANC, các ngu n
th ng kê, m ng internet…
Thông tin s c p thu th p b ng cách l p b ng câu h i. Tham kh o ý
ki n chuyên gia b ng cách trao
giám
i v i b ph n Kinh doanh, Ban
c, b ph n D ch v khách hàng, chuyên viên ph trách khách
hàng c a ANC v các y u t bên trong và bên ngoài nh h
ng
n
ng l c c nh tranh c a ANC. Sau khi hoàn thi n, b ng câu h i kh o
sát dành cho chuyên gia
cg i
n các chuyên gia v i s l
phi u và b ng câu h i dành cho khách hàng
is l
ng 60 phi u
Ph n m m Excel
Ph n gi i pháp
cg i
ng 30
n khách hàng
thu th p s li u v các y u t liên quan.
c s d ng
t ng h p s li u thu th p
c.
c th c hi n d a vào k t qu phân tích th c tr ng
ng l c c nh tranh c a ANC,
nh h
Nobel c ng nh các m c tiêu, chi n l
ng chi n l
c c a t p oàn Akzo
c c a ANC và tham kh o ý ki n t
t s phòng ban c a ANC.
6.
K t c u c a lu n v n
Ngoài ph n m
u và k t lu n, lu n v n g m 3 ch
ng:
- Ch
ng 1: C s lý lu n v n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p
- Ch
ng 2: Phân tích th c tr ng n ng l c c nh tranh c a công ty TNHH
Akzo Nobel Coatings Vi t nam trong ngành s n g .
- Ch
ng 3: Gi i pháp nâng cao n ng l c c nh tranh c a công ty TNHH
Akzo Nobel Coatings Vi t nam
4
Ch
S
ng 1
LÝ LU N V N NG L C C NH TRANH
A DOANH NGHI P
1.1. N ng l c c nh tranh c a doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m v n ng l c c nh tranh
1.1.1.1. Khái ni m c nh tranh
Nhi u nhà nghiên c u ã c g ng
a ra m t
tranh. Ch ng h n, D’Cruz và Rugman (1992)
doanh nghi p trong vi c thi t k , s n xu t và
n s n ph m c a các
nh ngh a t ng quát v c nh
nh ngh a c nh tranh là kh n ng c a
a ra th tr
i th c nh tranh. Saji (2002)
a ra
ng s n ph m u vi t
nh ngh a “c nh tranh
qu c t ” nói v kh n ng c a công ty, ngành và qu c gia t o ra n ng l c công ngh ,
em l i thu nh p cao, t o ra nhi u vi c làm m t cách n
tr
nh và b n v ng trong môi
ng c nh tranh toàn c u.
Trong tác ph m “Nâng cao n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p th i h i
nh p”, tác gi
ng
c Thành cho r ng c nh tranh là m t quan h kinh t , t t y u
phát sinh trong c ch th tr
gi t nh ng
tr
ng v i các ch th kinh t ganh ua gay g t
giành
u ki n có l i v s n xu t và tiêu th hàng hóa nh m chi m l nh th
ng, giành l y khách hàng
thu l i nhu n cao nh t. M c ích cu i cùng c a
cu c c nh tranh là t i a hóa l i ích
i v i doanh nghi p và
i v i ng
i tiêu
dùng, là l i ích tiêu dùng và s ti n l i.
Theo Michael Porter, c nh tranh là giành l y th ph n, là tìm ki m l i nhu n
cao h n m c l i nhu n trung bình mà doanh nghi p ang có. K t qu quá trình c nh
tranh là s bình quân hóa l i nhu n trong ngành và theo ó giá c có th gi m i.
Hi n nay c nh tranh và h p tác an xen nhau, nh ng xu th chính là h p tác.
nh ng phân tích trên, tác gi
a ra khái ni m c a mình v c nh tranh nh
5
sau: “C nh tranh là s ganh ua gi a các ch th kinh t trên c s phát huy hi u
qu nh ng ngu n l c c a mình
t n d ng nh ng c h i kinh doanh, th a mãn t t
nh t nhu c u c a khách hàng m c tiêu và qua ó giành
tr
c v th t t trên th
ng”
1.1.1.2. Khái ni m n ng l c c nh tranh
Theo báo cáo c a Di n àn kinh t th gi i WEF (1997) v kh n ng c nh
tranh toàn c u thì n ng l c c nh tranh
c hi u là kh n ng, n ng l c mà doanh
nghi p có th duy trì v trí c a nó m t cách lâu dài và b n v ng trên th tr
tranh, b o
m th c hi n m t t l l i nhu n ít nh t b ng t l
c tiêu c a doanh nghi p,
nghi p
ng th i
t
c
ng c nh
òi h i tài tr nh ng
c nh ng m c tiêu c a doanh
t ra. N ng l c c nh tranh có th chia làm 3 c p: n ng l c c nh tranh qu c
gia, n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p, n ng l c c nh tranh c a s n ph m và
ch v .
Có th
úc k t v n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p nh sau: N ng l c
nh tranh c a doanh nghi p là kh n ng t o ra s n ph m, d ch v
th
u vi t h n
i
h p d n khách hàng trên c s khai thác th c l c và l i th bên trong, bên
ngoài nh m
t hi u qu kinh t cao và b n v ng.
1.1.1.3. Khái ni m l i th c nh tranh
Khái ni m l i th c nh tranh ã tr thành tâm
chi n l
c. Có nhi u tác gi
a ra có
m c a các cu c th o lu n v
nh ngh a khác nhau v l i th c nh tranh.
Trong tác ph m Competitive advantage, Michael Porter cho r ng
thành công trên th tr
ng thì doanh nghi p ph i có kh n ng c nh tranh so v i các
i th . L i th c nh tranh
hóa và chi n l
c th hi n
ba góc
:d n
u v chi phí, khác bi t
c t p trung thành công. Ngoài ra, Porter cho r ng l i th c nh tranh
xu t phát t giá tr mà công ty t o ra cho khách hàng c a mình v
ra nó.
có th
t trên chi phí t o
6
Barney [200:9] cho r ng doanh nghi p có l i th c nh tranh khi doanh nghi p
có các hành
ng t o ra giá tr kinh t trong ngành ho c th tr
doanh nghi p c nh tranh th c hi n các hành
gi a l i th c nh tranh và hi u qu ho t
ng t
ng và khi có ít
ng t . Barney nêu m i liên h
ng, ông cho r ng m t doanh nghi p ho t
ng hi u qu trên m c trung bình khi nó t o ra giá tr v
t mong
i t ngu n l c
c s d ng.
Nh v y, th c t có nhi u quan ni m khác nhau v l i th c nh tranh. M u
ch t c a l i th c nh tranh là nh ng gì làm cho doanh nghi p n i b t, nh ng gì làm
cho doanh nghi p t t h n
i th nh m th a mãn nhu c u ngày càng t ng c a khách
hàng.
1.1.1.4. Khái ni m kh n ng c nh tranh
Hi n nay có nhi u quan ni m khác nhau v kh n ng c nh tranh c a doanh
nghi p.
Theo Fafchams, kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p là kh n ng doanh
nghi p ó có th s n xu t ra s n ph m v i chi phí bi n
a nó trên th tr
i trung bình th p h n giá
ng.
Theo Randall, ó là kh n ng giành
i l i nhu n nh t
c và duy trì th ph n trên th tr
ng
nh.
Theo Dunning, ó là kh n ng cung ng s n ph m c a chính doanh nghi p
trên các th tr
ng khác nhau mà không phân bi t n i b trí s n xu t c a doanh
nghi p ó.
Theo m t s quan
m khác thì cho r ng kh n ng c nh tranh là trình
ngh s n xu t s n ph m theo úng yêu c u c a th tr
ng
ng th i duy trì
công
c thu
nh p c a mình.
Có th th y r ng các quan ni m
quy l i
u nói t i vi c chi m l nh th tr
ng trên các góc
khác nhau nh ng chung
ng và l i nhu n. T
ó cho th y n ng l c
7
nh tranh th hi n s c m nh n i t i c a doanh nghi p. Trong khi ó, kh n ng
nh tranh xét trên khía c nh doanh nghi p s d ng và phát huy n ng l c c nh tranh
ó nh th nào trong vi c tranh ua v i các
i th
chi m l nh th tr
ng và l i
nhu n.
Tóm l i, có th khái quát "kh n ng c nh tranh c a DN": Là vi c huy
ng có hi u qu các
ng l c c nh tranh
ng, s
a doanh nghi p, bi n chúng thành
nh ng l i th c nh tranh và s d ng chúng nh nh ng công c c nh tranh nh m
c v th c nh tranh nh t
t
nh.
1.1.2. M t s lý thuy t v n ng l c c nh tranh
1.1.2.1. Các lý thuy t c
n
i di n cho lý thuy t c
n v n ng l c c nh tranh là Adam Smith và David
Ricardo. Theo Adam Smith, ngu n g c th
ng m i gi a hai hay nhi u qu c gia là
do m i qu c gia có l i th c nh tranh tuy t
i v m t ngành nào ó so v i qu c gia
khác. David Ricardo cho r ng, các qu c gia không có l i th c nh tranh tuy t
n có th mua bán trao
i nh l i th t
ng
i
i.
1.1.2.2. Lý thuy t n ng l c c nh tranh c a Michael Porter
Hình 1.1: Mô hình kim c
ng c a Michael Porter
(Ngu n:L i th c nh tranh qu c gia )
8
Michael Porter là giáo s qu n tr kinh doanh t i khoa kinh doanh
Harvard và là chuyên gia hàng
u v
ih c
chi n l
c kinh doanh và tính c nh
ng, Michael Porter ã
a ra mô hình phân tích t i sao
tranh qu c t .
Trong mô hình kim c
t vài qu c gia l i có l i th c nh tranh h n các qu c gia khác.
Lý thuy t này cho r ng
m t a qu c gia c a m t t ch c óng vai trò quan
tr ng trong vi c hình thành nên l i th c nh tranh toàn c u. Mô hình kim c
phân tích n ng l c c nh tranh d a trên 4 y u t : Các y u t v
các
ng
u ki n s n xu t,
u ki n v nhu c u, các ngành h tr liên quan và chi n l
c công ty c u trúc
ngành và s c nh tranh.
Mô hình 5 áp l c:
Hình 1.2: Mô hình 5 áp l c c a Michael Porter
(Ngu n: how competitive forces shape strategy)
Michael Porter
xu t mô hình n m áp l c trong ó th hi n b t k m t
ngành ngh nào trên th tr
c t các
gia th tr
ng
u ch u tác
ng c a n m l c l
i th c nh tranh trong ngành, m i e d a t các
ng c nh tranh: áp
i th ti m n ng tham
ng, áp l c t các nhà cung c p, áp l c t khách hàng và áp l c t các s n
9
ph m thay th .
1.1.2.3. Các tr
Tr
ng phái khác
ng phái “qu n tr chi n l
ra ngu n l c b o
c”: Tr
ng phái này chú tr ng
n vi c t o
m cho n ng l c c nh tranh nh : nhân l c, v n, công ngh ,
marketing. Vi c phân tích l i th c nh tranh c a doanh nghi p d a trên vi c o
ng và
i chi u các ngu n l c này. Tiêu bi u cho tr
ng phái này là Jr & A.J.
Strickland, Fred David .
Tr
ng phái “N ng l c c nh tranh ho t
nh ng ch tiêu g n v i ho t
ng”: Tr
ng phái này nghiên c u
ng kinh doanh: th ph n, n ng su t lao
chi phí v.v… Nh ng doanh nghi p có các ch tiêu ho t
ch ng h n nh n ng su t lao
ng, giá c ,
ng kinh doanh hi u qu ,
ng cao, th ph n l n, chi phí s n xu t th p thì có
ng l c c nh tranh cao.
Tr
ng phái “N ng l c c nh tranh d a trên tài s n”:
ây là tr
ng phái
nghiên c u ngu n hình thành n ng l c c nh tranh trên c s s d ng các ngu n l c
nh nhân l c, công ngh , lao
ng. Doanh nghi p có n ng l c c nh tranh cao là
doanh nghi p có kh n ng ti p c n và s d ng hi u qu các ngu n l c này.
Tr
ng phái “N ng l c c nh tranh theo quá trình”: Tr
ng phái này nghiên
u n ng l c c nh tranh nh các quá trình duy trì và phát tri n n ng l c c nh tranh.
Các quá trình bao g m: qu n lý chi n l
tác nghi p (s n xu t, ch t l
Chi n l
c
id
c, s d ng ngu n nhân l c, các quá trình
ng…).
ng xanh
W.Chan Kim và Renée Mauborgne (H c vi n INSEAD Pháp) ã nghiên c u
và công b “chi n l
c
100 n m qua. Quan
m này cho r ng c nh tranh
thì không th
id
ng xanh” d a trên s li u c a 30 ngành trong h n
các ngành có quá nhi u
t hi u qu cao. C h i th c s là t o ra các “ i d
thác các kho ng th tr
ng ch a bi t
i th
ng xanh”, khai
n, ch a b xâu xé b i c nh tranh.
10
1.1.3. M t s y u t c u thành n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p (các y u t
ib )
Áp d ng mô hình kim c
xu t s n g ,
ng c a Michael Porter cho tr
ng h p công ty s n
u ki n v y u t s n xu t th hi n n ng l c c nh tranh nh n ng l c
qu n lý, n ng l c tài chính, ngu n nhân l c, n ng l c ng d ng công ngh , n ng l c
nghiên c u phát tri n, n ng l c marketing, d ch v khách hàng (kh n ng phát tri n
ng màu theo yêu c u, ch t l
ng s n ph m và d ch v h u mãi, kh n ng giao
hàng úng h n và chính xác), n ng l c c nh tranh v giá, uy tín th
ng hi u.
1.1.3.1. N ng l c qu n lý
ng l c t ch c, qu n lý doanh nghi p
ng
n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p nói chung c ng nh n ng l c
nh tranh doanh nghi p nói riêng. Trình
hi n
c coi là y u t quan tr ng nh
t ch c, qu n lý doanh nghi p
c th
các m t sau:
Trình
c a
i ng cán b qu n lý:
th c liên quan t i ho t
tr
c th hi n qua kinh nghi m, ki n
ng kinh doanh c a doanh nghi p (t pháp lu t, th
ng, ngành hàng,…).
Trình
t ch c, qu n lý doanh nghi p: th hi n
máy qu n lý và phân
vi c s p x p, t ch c b
nh ch c n ng, nhi m v c a các b ph n. B máy
qu n lý g n nh và hi u qu góp ph n nâng cao n ng l c c nh tranh c a
doanh nghi p
ng l c ho ch
nh: N ng l c này có ý ngh a quan tr ng trong vi c
ng phát tri n,
ho ch
m b o hi u qu ho t
nh th hi n
khách hàng, kh n ng
nhu c u khách hàng.
1.1.3.2. N ng l c tài chính
kh n ng d báo xu h
nh
ng c a doanh nghi p. N ng l c
ng th tr
ng, d báo nhu c u
l p ra k ho ch và t ch c th c hi n nh m áp ng
11
t doanh nghi p mu n c nh tranh
chính. Trong ó v n là m t trong nh ng
r ng ho t
c tr
c h t ph i có
u ki n c n
ng c a mình. Do v y kh n ng huy
n ng l c v tài
doanh nghi p duy trì và
ng v n và s d ng v n hi u
qu s làm cho n ng l c tài chính c a doanh nghi p m nh lên.
nâng cao n ng
c tài chính, doanh nghi p ph i c ng c và phát tri n ngu n v n, t ng v n t có,
r ng v n vay, s d ng hi u qu các ngu n v n
ng
t o uy tín
i v i nh ng
i cho vay.
1.1.3.3. Ngu n nhân l c
i v i doanh nghi p s n xu t s n g thì y u t con ng
quan tr ng trong vi c s n xu t s n ph m và h tr
Ngu n nhân l c th hi n
l
ng d ng cho khách hàng.
hai m t:
ng: Doanh nghi p ph i có
ch c n ng
s l
ng nhân viên
m b o hoàn thành t t yêu c u và kh i l
Ch t l
ng:
Ch t l
ng ngu n nhân l c th hi n qua:
Trình
i óng vai trò r t
c a
i ng lao
các phòng ban
ng công vi c.
ng: Th hi n qua kinh nghi m và k n ng
ch c công vi c, kh n ng v n hành máy móc, kh n ng x lý s c
ch t l
ng s n ph m, kh n ng ph i h p v i các phòng ban liên quan
gi i quy t v n
, kh n ng sáng t o ch
ng trong công vi c và
kh n ng c i ti n trong công vi c.
n ng qu n tr
u hành c a cán b qu n lý, trình
chuyên môn
nghi p v và k n ng th c hi n nghi p v c a nhân viên: ây là tiêu
chí quan tr ng quy t
nh ch t l
ng s n ph m s n xu t và d ch v
a doanh nghi p s n xu t s n, là y u t then ch t giúp nâng cao n ng
c c nh tranh c a doanh nghi p. N ng l c qu n tr
u hành t t giúp
m b o các khâu v n hành nh p nhàng và hi u qu , t vi c mua
nguyên li u dung môi và các nguyên li u ph cho
tra ch t l
n s n xu t, ki m
ng, óng gói và giao hàng. Ngoài ra, vi c phát tri n các
12
ng màu và cách th c ng d ng s n có vai trò r t quan tr ng. Vi c
làm ra
c các b ng màu nhanh chóng và úng v i yêu c u c a
khách hàng làm t ng thi n c m và lòng tin t khách hàng, t
ó t o ra
tri n v ng g n k t và trung thành c a khách hàng v i s n ph m c a
công ty, m ra các c h i h p tác lâu dài trong t
1.1.3.4. Trình
ng lai.
công ngh
m quan tr ng c a công ngh th hi n rõ và nó nh h
ng l n
n n ng l c
nh tranh c a doanh nghi p. Công ngh phù h p góp ph n l n vào vi c
ch t l
mb o
ng s n ph m, n ng su t s n xu t, th i gian s n xu t và m c tiêu hao n ng
ng.
1.1.3.5. N ng l c nghiên c u và phát tri n (R&D)
Các y u t nh ngu n nhân l c nghiên c u, trang thi t b nghiên c u và tài
chính cho ho t
ng nghiên c u là các y u t c u thành n ng l c nghiên c u và
phát tri n. Trong môi tr
ng c nh tranh ngày càng gay g t, yêu c u c a khách hàng
ngày càng cao òi h i doanh nghi p ph i chú tr ng công tác nghiên c u phát tri n
t o ra các dòng s n ph m ch t l
ng, áp ng úng nhu c u c a khách hàng.
ng th i các công th c s n ph m c n thi t k
m b o h p lý hóa s n xu t, t i u
hóa chi phí.
1.1.3.6. N ng l c marketing
ng l c marketing tác
ng tr c ti p t i s n xu t và tiêu th s n ph m, áp
ng nhu c u khách hàng, góp ph n làm t ng doanh thu, t ng th ph n, nâng cao v
th c a doanh nghi p. Kh o sát nhu c u th tr
phù h p, xây d ng chi n l
là nh ng ho t
Mang
c s n ph m,
ng
l a ch n th tr
ng m c tiêu
nh giá và phát tri n h th ng phân ph i
ng s ng còn c a doanh nghi p.
c thù c a công ty s n xu t s n g v i dòng s n ph m cao c p ch y u
ph c v cho các
it
ng khách hàng
M và Châu Âu nên ho t
ng marketing
13
a ANC không
c chú tr ng th c hi n
Vi t nam. Thay vào ó, các h i ch
tri n lãm n i th t qu c t là n i ANC ti p c n các khách ti m n ng, tìm hi u nhu
u và mong
i c a khách hàng
t
ó thi t l p chi n l
c phát tri n s n ph m
và d ch v phù h p.
1.1.3.7. D ch v khách hàng
ch v khách hàng tác
ng l n
n n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p
n xu t s n g . Công tác d ch v khách hàng xuyên su t t vi c ti p c n, h tr
các khách hàng ti m n ng, ti p nh n
úng h n cho
n hàng,
u ph i s n xu t và giao hàng
n vi c gi i quy t các khi u n i c a khách hàng.
c thù c a ngành s n xu t và kinh doanh s n g là h tr
ng khách hàng nên công ty c n có
ng d ng c a x
ng khách hàng.
khách hàng trong vi c pha s n, h
ng d ng t i
i ng k thu t viên túc tr c trên chuy n
i ng k thu t viên h tr nhân viên x
ng c a
ng d n phun s n và ki m tra ch t l
ng s n
ph m n i th t sau khi hoàn thi n. Ngoài ra, m t công tác quan tr ng khác là phát
tri n các b ng màu theo yêu c u c a khách hàng. Vi c t o ra b ng màu chính xác và
nhanh chóng theo m u c a khách hàng s mang l i s tín nhi m và hài lòng c a
khách hàng, t
khách hàng
ó gia t ng tri n v ng ký k t h p
ng và lòng trung thành c a
i v i s n ph m c a công ty.
1.1.3.8. N ng l c c nh tranh v giá
Giá thành s n ph m c u thành b i hai y u t chính, ó là giá nguyên li u
vào và chi phí s n xu t. Ngoài ra các chi phí gián ti p khác nh h
ng
u
n giá c a
n ph m nh chi phí bán hàng, chi phí qu n lý chung…
Theo Michael Porter, chi phí th p giúp cho doanh nghi p có m c l i nhu n
trên m c trung bình trong ngành m c dù có nhi u
u này thì doanh nghi p c n có s
i th c nh tranh.
t
c
u t và kh n ng ti p c n ngu n v n, k
ng k thu t, h th ng qu n lý ch t ch , s n ph m
c thi t k
có th s n xu t
14
dàng, h th ng phân ph i hi u qu v i chi phí th p.
ng l c canh v giá th hi n
so v i
m c giá phù h p v i th tr
i th , kh n ng chi t kh u
n ph m khi giá c các y u t
1.1.3.9. Th
Th
các
t ng giá
ng hi u
ng hi u là m t t p h p nh ng c m nh n c a khách hàng v doanh
thu c tính, cá tính. Th
ng hi u-ng
ph m,
ng l n và m c
u vào t ng lên.
nghi p và s n ph m hay d ch v v i
th
n hàng s l
ng, m c giá bán
y
các khía c nh: mô t nh n di n, giá tr ,
ng hi u ràng bu c v i ng
i tiêu dùng . Th
ng hi u nh h
n vi c thuy t ph c mua hàng, quy t
i tiêu dùng qua m i quan h
ng
n kh n ng nh n bi t s n
nh s trung thành c a khách hàng.
p oàn Akzo Nobel là t p oàn v các s n ph m hóa ch t và s n ph hàng
u và n m trong danh sách 500 công ty l n nh t th gi i (Fortune Global 500
company). Uy tín và th
ng hi u c a t p oàn có tác
ng tích c c
a công ty TNHH Akzo Nobel Coatings Vi t Nam. Khi nh c
Nobel khách hàng th
và môi tr
ng liên t
ng
n m t công ty luôn
ng v i s n ph m s n cao c p, ch t l
n th
ng hi u
n s n g Akzo
cao an toàn cho ng
i
ng cao, h tr k thu t chu áo,
o hành ng d ng toàn c u.
Tóm l i, Có th
nh h
ng c a th
ng hi u m nh là có m t tài s n l n, là có l i th c nh tranh.
ng hi u
n kinh doanh ngày nay là h t s c l n. Tài s n th
ng
hi u có t tr ng ngày càng l n trong t ng tài s n c a doanh nghi p, và nó chính là
i th c nh tranh c a doanh nghi p.
các y u t bên trong c u thành nên n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p
n xu t s n g d a trên phân tích các y u t
Michael Porter nh trên, s
1.3 :
các y u t
u vào theo mô hình kim c
ng c a
c bi u di n nh th hi n trong hình
15
ng l c qu n
lý
Uy tín th ng
hi u
ng l c c nh
tranh v giá
ng l c
tài chính
NG L C C NH TRANH
A DOANH NGHI P S N
XU T S N G
Ngu n nhân l c
ch v khách
hàng
ng l c ng
ng công ngh
ng l c nghiên
u phát tri n
Hình 1.3: Các nhân t bên trong nh h
nghi p s n xu t s n g
ng l c
marketing
ng n ng l c c nh tranh c a doanh
(Ngu n: T ng h p c a tác gi )
1.1.4. M t s y u t môi tr
ng bên ngoài nh h
ng
n n ng l c c nh tranh
a doanh nghi p
1.1.4.1 Môi tr
ng vi mô:
Theo mô hình 5 áp l c c a Michael Porter dùng phân tích c nh tranh trong
ph m vi ngành, các y u t môi tr
ng vi mô có nh h
ng
n n ng l c c nh tranh
a công ty s n xu t s n g nh th hi n trong hình 1.4.
- Khách hàng:
Khách hàng trong l nh v c s n g là nh ng các x
th t
tiêu th th tr
khách hàng nh h
hàng
ng trong n
ng b i s l
ng gia công s n xu t n i
c và xu t kh u… S c m nh trong àm phán c a
ng khách hàng, t m quan tr ng c a t ng khách
i v i doanh nghi p, s nh y c m v giá c a khách hàng, kh n ng khách
hàng d dàng tìm s n ph m thay th .