XQUANG
BỤNG KHÔNG SỬA SOẠN
(PLAIN ABDOMEN FILM)
MỤC TIÊU
1. PHÂN BIỆT XQUANG BKSS – KUB
2. HÌNH ẢNH TRÀN KHÍ Ổ BỤNG TƯ THẾ ĐỨNG? TƯ
THẾ NẰM?
3. HÌNH ẢNH TẮC RUỘT CƠ HỌC?
TẮC RUỘT CƠ NĂNG? PHÂN BIỆT?
BKSS – KUB
(PLAIN ABDOMEN – KIDNEYS, URETERS, BLADDER)
BKSS
KUB
Mục đích
Bất thường ổ bụng: tràn khí ổ Bất thường hệ niệu: vị trí,
bụng, mực nước hơi …
kích thước, sỏi cản quang ..
Chuẩn bị bn
Không cần
Làm sạch bụng
Tư thế chụp
Đứng, nằm nghiêng trái
Nằm
Phim đạt
Vòm hoành ---> lỗ bịt
Cực trên thận (D11) – bờ
trên xương mu
BKSS đứng
BKSS nằm nghiêng T
KUB
TRÌNH TỰ ĐỌC PHIM
• THÀNH BỤNG
• CẤU TRÚC XƯƠNG
• VÒM HOÀNH
• TẠNG ĐẶC
• ỐNG TIÊU HÓA
(THAM KHẢO)
HÌNH ẢNH BÌNH THƯỜNG
TRÊN PHIM BKSS
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
DẠ DÀY
RUỘT NON
ĐẠI TRÀNG
GAN
LÁCH (+/-)
THẬN
ĐÓNG VÔI BÌNH THƯỜNG
CÁC ĐƯỜNG MƠ
Dạ dày
Gan
Ruột non
Thận
Đường mỡ
cạnh phúc
mạc
Đường mỡ
cạnh cơ
thắt lưng
Đại tràng
Lách to
Đóng vôi đm chu
Vôi hóa tĩnh mạch vùng chậu
(phlebolith)
Đóng vôi
sụn sườn
CÁC HÌNH ẢNH BẤT THƯỜNG
TRÊN PHIM BKSS
•
MỨC DỊCH
• CÁC QUAI RUỘT DÃN
• CÁC QUAI RUỘT BỊ ĐẨY
• KHÍ TỰ DO
• KHÍ SAU PHÚC MẠC
• KHÍ TRONG ĐƯỜNG MẬT, TĨNH MẠCH CỬA
• KHÍ Ở THÀNH BỤNG
• ĐÓNG VÔI BẤT THƯỜNG
• CÁC ĐƯỜNG MƠ
• DỊCH TỰ DO
Quai ruột non dãn
Mức dịch - khí
Gan lớn đẩy các quai ruột
Khí tự do dưới hoành
Khí sau phúc mạc
(quanh thận)
Khí trong tĩnh mạch cửa
Khí trong đường mâât
Sỏi túi mật
Sỏi thận
Nang giả tụy đóng vôi
Đóng vôi tụy/ viêm tụy mạn
Dịch ổ bụng
Đường mỡ cạnh phúc mạc
không liên tục/ VPM
HÌNH ẢNH BỆNH LÝ BỤNG CẤP
1. TRÀN KHÍ Ổ BỤNG
2. TẮC RUỘT
TRÀN KHÍ Ổ BỤNG
1. NGUYÊN NHÂN
2. HÌNH ẢNH XQUANG
NGUYÊN NHÂN
1. THỦNG TẠNG RỖNG
2. SAU PHẪU THUẬT
3. NGUYÊN NHÂN PHỤ KHOA
….
XQUANG
1. TƯ THẾ ĐỨNG
2. TƯ THẾ NẰM NGHIÊNG TRÁI
3. TƯ THẾ NẰM
4. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
5. THỦNG TẠNG RỖNG KHÔNG THẤY LIỀM KHÍ
6. TRƯỜNG HỢP THỦNG ĐẶC BIỆT
TƯ THẾ ĐỨNG
• HÌNH LIỀM SÁNG GIỮA GAN – DD VÀ CƠ HOÀNH
• MỘT HOẶC HAI BÊN
• 20 – 50ml/ 6 – 8g (60% trường hợp)
TƯ THẾ NẰM NGHIÊNG TRÁI
• KHÍ GIỮA THÀNH BỤNG – BỜ NGOÀI GAN
THÀNH BỤNG – HỐ CHẬU PHẢI
• CHỤP KHI TƯ THẾ ĐỨNG KHÔNG THẤY
HAY LƯỢNG KHÍ ÍT
TƯ THẾ NẰM
• DẤU HIỆU QUẢ BÓNG
• DẤU HIỆU RIGLER
• DẤU HIỆU TAM GIÁC
• DẤU HIỆU DÂY CHẰNG LIỀM
DẤU HIỆU QUẢ BÓNG
Khí ở phần cao, trước ổ bụng