Vận Dụng PISA Vào Đánh Giá Môn Ngữ Văn Trong Nhà Trường Phổ Thông

VẬN DỤNG PISA VÀO ĐÁNH GIÁ
MÔN NGỮ VĂN

TRONG NHÀ TRƯỜNG PHỔ THÔNG

1


VẬN DỤNG PISA VÀO ĐÁNH GIÁ MÔN NGỮ VĂN
TRONG NHÀ TRƯỜNG PHỔ THÔNG





1. PISA LÀ GÌ? MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA
PISA
2. LĨNH VỰC ĐỌC HIỂU CỦA PISA
3. VẬN DỤNG PISA VÀO KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
MÔN NGỮ VĂN TRONG NHÀ TRƯỜNG PHỔ
THÔNG VIỆT NAM

2


VN Hội nhập quốc tế về Đánh giá






PISA và PASEC là 02 chương trình đánh giá học
sinh quốc tế nổi tiếng và có uy tín trên thế giới.
Hai chương trình đánh giá này đòi hỏi cao và
khắt khe về kỹ thuật và các điều kiện đi kèm, có
sự khác biệt lớn về phương pháp và kỹ thuật
đánh giá so với Việt Nam;
PASEC đánh giá HS tiểu học lớp 2, lớp 5: Toán,
Tiếng Việt;
PISA đánh giá HS tuổi 15 (rơi vào lớp 9, lớp 10):
Toán, Khoa học, Đọc hiểu.
3


1. PISA, MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN
-

-

-

-

-

PISA "Programme for International Student Assessment Chương trình đánh giá học sinh quốc tế” - OECD.
PISA nổi bật nhờ quy mô toàn cầu và tính chu kỳ 3 năm 1
lần.
PISA là khảo sát giáo dục duy nhất đánh năng lực của HS ở
tuổi 15, độ tuổi kết thúc phần giáo dục bắt buộc đã được

chuẩn bị để đáp ứng những thách thức của cuộc sống sau
này.
Tập trung vào 3 lĩnh vực: Toán, Khoa học, Đọc hiểu. Mỗi kỳ
tập trung đánh giá sâu 1 lĩnh vực.
PISA thu thập và cung cấp cho các quốc gia các dữ liệu so
sánh quốc tế cũng như sự tiến bộ về khả năng đọc hiểu, toán
học và khoa học của HS độ tuổi 15 của quốc gia.
4


VIỆT NAM THAM GIA PISA, PASEC


Ý nghĩa:









Bước tích cực của hội nhập quốc tế về giáo dục;
So sánh “mặt bằng” giáo dục quốc gia với giáo dục
quốc tế;
OECD đưa ra kết quả phân tích và đánh giá về
chính sách giáo dục quốc gia và đề xuất những thay
đổi về chính sách giáo dục cho các quốc gia;
Góp phần đổi mới phương pháp đánh giá, đưa ra

cách tiếp cận mới về dạy – học, đánh giá và thi.
Là bước chuẩn bị tích cực cho lộ trình đổi mới giáo
dục sau 2015.
5


VIỆT NAM THAM GIA PISA









Ngày 27/10/2008 Phó thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân
có văn bản giao Bộ Giáo dục và Đào tạo tiến hành khẩn trương
nhất để đăng ký Việt Nam tham gia Chương trình quốc tế đánh
giá học sinh (Programme for International Student Assessment PISA)
Ngày 22/10/2009 Phó thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân
có thư gửi ông Angel Gurria, Tổng Thư ký OECD đề nghị chấp
nhận Việt Nam tham gia PISA 2012.
Ngày 11/11/2009: OECD có thư chính thức gửi Phó thủ tướng,
Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân về việc đồng ý đề Việt Nam tham
gia PISA.
Thực hiện khảo sát thử nghiệm 2011 và chính thức năm 2012.
So với các nước tham gia PISA 2012:
+ Xếp thứ 69/70 về GDP bình quân đầu người
+ Xếp thứ 70/70 về chỉ số HDI

Các nội dung đánh giá của PISA qua các
kỳ
Năm 2000 Năm 2003 Năm 2006

Năm 2012

Năm
2015

Đọc hiểu Đọc hiểu

Đọc hiểu

Đọc hiểu

Toán học Toán học Toán học Toán học

Toán học

Toán học

Khoa học Khoa học Khoa học Khoa học

Khoa học

Khoa
học

Đọc hiểu

Đọc hiểu

Giải quyết
vấn đề

Năm
2009

Giải quyết vấn đề
Bài thi trên máy
tính
Bài thi đánh giá
năng lực tài chính

Ghi chú: Phần được gạch chân là nội dung trọng tâm trong mỗi kỳ đánh giá


Thiết kế đề thi trong MS12
Tập hợp 13
đề thi tiêu
21chuẩn:
đề thi gồm
20
đề thi thông
Booklets
thường,
mỗi đề
1 to 13

thi có thời gian
làm bài là 2 giờ
Tập hợp (gồm
13 đề04
thi dành
cho mỗi
cluster,
cluster
có thời
các nước
mới
giandự:
làm bài 30
tham
Đề thi số 8phút)
đến…

13 và 21 đến 27

8


LĨNH VỰC ĐỌC HIỂU PISA
PISA 2009 xác định năng lực đọc hiểu là:
 Hiểu, sử dụng, phản ánh và liên kết các
văn bản, nhằm đạt được mục đích của
mỗi nội dung, nhằm phát triển kiến
thức và tiềm năng của bản thân và để
tham gia vào xã hội.

9


Các câu hỏi đánh giá năng lực
đọc hiểu (Reading literacy)

Các câu hỏi được đánh giá ở 3
nhóm/cấp độ:
1. Cấp độ 1:Thu thập thông tin.
2. Cấp độ 2: Phân tích, lí giải văn
bản.
3. Cấp độ 3: Phản hồi và đánh
giá.


Các dạng văn bản đọc hiểu








Các văn bản dài: gồm nhiều dạng kiểu
văn xuôi như tường thuật, trình bày, luận
điểm
Văn bản không liên tục: gồm cả bảng
biểu, các mẫu biểu, danh sách

Văn bản kết hợp: gồm cả văn bản dài và
văn bản không liên tục
Văn bản phức hợp: gồm cả văn bản độc
lập (có cùng hoặc khác định dạng) bên
cạnh những mục đích cụ thể
11


Cách thiết kế 1 bài thi PISA (unit) và các dạng
câu hỏi (item)

1 bài thi PISA gồm 2 phần:
- Phần dẫn (Stimulus)
- Câu hỏi (Item)

12


Phần dẫn (Stimulus)







Được lấy từ sách, báo, tạp chí, mạng... hoặc
tác giả tự viết, nguồn trích dẫn phải rõ ràng.
Dạng chữ, bảng, biểu đồ,…
Phải là các tình huống thực tiễn, hoặc giả

thực tiễn nhưng phải hợp lý.
Lĩnh vực Đọc hiểu phần dẫn có thể là các tác
phẩm văn học, các văn bản nhật dụng, văn
bản hành chính, văn bản khoa học, toán
học...
13


Câu hỏi (Item)
Mỗi câu hỏi thi PISA thường có 3 phần:
- Phần 1: Câu hỏi (Question)
- Phần 2: Phần trả lời (Answer)
- Phần 3: Yêu cầu mã hóa (Coding)
 (Khi kiểm tra học sinh, chỉ in vào đề thi
phần 1, phần 2, không in phần mã
hóa).


14


Các dạng câu hỏi PISA









Câu hỏi mở đòi hỏi trả lời ngắn (short
response question)
Câu hỏi mở đòi hỏi trả lời dài (open –
constructed response question)
Câu hỏi MCQ (Multiple choice)
Câu hỏi Có – Không, Đúng – Sai phức hợp
(Yes or No; True or False Complex)
Câu hỏi đối chiếu cặp đôi (Matching question)
15


Mới, lạ, hấp dẫn của đề thi
PISA
- Tư tưởng đánh giá của PISA: y/c HS vận
dụng các kiến thức đã học để giải quyết các
vấn đề của cuộc sống; Đánh giá năng lực giải
quyết vấn đề của HS, không phải là các kiến
thức thuần túy.
- Tất cả các bài thi PISA là những tư liệu được
lấy từ thực tiễn.
- Nhiều dạng câu hỏi đan xen tránh đơn điệu
nhàm chán. Chú trọng dạng câu hỏi HS bộc lộ
tư duy và quan điểm cá nhân

16


Vận dụng cách đánh giá PISA
xây dựng đề thi môn Ngữ văn

1. Đổi mới quan điểm đánh giá:
 ĐG là một quy trình liên tục và là một phần
của hoạt động giảng dạy.
 ĐG để giúp HS trong quá trình học tập.
Phải xác định rõ ĐG việc nắm vững KTPT
Ngữ văn của HS và khả năng vận dụng kiến
thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn.
 Học sinh phải vận dụng quy trình tư duy để
đưa ra những câu trả lời chính xác.
17


Vận dụng cách đánh giá PISA
xây dựng đề thi môn Ngữ văn
2. Đổi mới hình thức, nội dung đánh
giá - Thay đổi cách thiết kế đề kiểm
tra.
Chú trọng:
- Xây dựng ma trận đề kiểm tra;
- Xây dựng các câu hỏi kiểm tra theo
PISA. Đa dạng hóa câu hỏi.
18


Vận dụng cách đánh giá PISA
xây dựng đề thi môn Ngữ văn
3. Đổi mới cách đánh giá bài làm của
học sinh:
- Học tập PISA: chú trọng đánh giá cách
tư duy của HS, kỹ năng giải quyết các

vấn đề đặt ra, cho phép HS được thể
hiện/bày tỏ các quan điểm cá nhân,
tránh đánh giá theo lối mòn, đơn chiều
19


Các hình thức đánh giá Quốc tế

Hình thức đánh giá Gián
tiếp

Trắc nghiệm khách quan




Đúng-Sai
Câu hỏi có nhiều lựa chọn
Ghép đôi

Hoàn thành



Điền vào chỗ trống
Câu trả lời ngắn

Tự luận



Bài tự luận hạn chế
Bài tự luận mở rộng

Hình thức đánh giá Trực tiếp
Các bài tập cấu trúc có hướng dẫn thực
hiện



Được thực hiện với Giấy-Bút
Được thực hiện với các thiết bị cần
thiết.

Các đề án có tính chất lâu dài
Tập hồ sơ các bài làm tốt nhất của học
sinh (Portfolios)
Thí nghiệm và Nghiên cứu
Thuyết minh


Liên hệ với thang đo Các cấp độ tư duy của
Mỹ; Thang đo Bloom
được ứng dụng vào Việt Nam trong những
năm gần đây

21

 ĐT: 04.36231513


22