Biến chứng nội sọ do tai

BiẾN CHỨNG NỘI SỌ
DO TAI
THS.BS. VÕ NGỌC HOÀN


ĐẠI CƯƠNG :
- Biến chứng nội sọ do tai (BCNSDT) là một bệnh
thường gặp, ở nước ta. Có thể gặp ở mọi lứa tuổi.
- BCNSDT là một cấp cứu TMH , cần được gởi đến
chuyên khoa để được điều trị kịp thời. Nếu chậm trễ ,
rất dễ tử vong.
- Bệnh hay gặp ở vùng thôn quê, người dân hay tắm
ao , sông , mức sống còn kém , ý thức người dân còn
kém.




 Có 7 loại biến chứng nội sọ do tai
 Viêm màng não
 Abces ngoài màng cứng
 Abces dưới màng cứng
 Abces đại não
 Abces tiểu não
 Viêm tắc xoang tỉnh mạch bên
 Thủy thủng màng não


CÁC TRIỆU CHỨNG NGHI NGỜ BiẾN CHỨNG
NỘI SỌ
Các triệu chứng hồi viêm = cầu biến chứng

Một bệnh nhân có bị viêm tai giữa mạn tính
xuất hiện các triệu chứng
+ Sốt cao , kéo dài , có khi rét run
+ Đau đầu nhiều, không đáp ứng với thuốc
giảm đau
+ Đau tai dữ dội, đau lan lên đầu


+ Chảy mủ tai nhiều hơn , thối hơn , hay
đột ngột tai chảy mủ ít đi
+ Nghe kém hẳn đi
+ Khám tai : màng nhỉ thủng rộng sát
xương , đặc biệt là góc sau trên , sụp
thành sau trên ống tai ngoài , ống tai có
nhiều mủ đục , hôi.
+ X quang Schuller : có dấu hiệu hủy xương
hình đa cạnh


Viêm màng não do tai
 Có thể từ:
 Viêm tai xương chủm cấp : hiếm

.bệnh tích xương ít
.vi trùng xâm nhập bằng đường máu
.thường có phản úng màng não , đôi khi có
VMN thật sự


 Viêm tai xương chũm mạn tính :90%

 Thường xuất hiện sau đợt hồi viêm
 VT xâm nhập màng não bằng nhiều cách:

. ổ viêm xương trần thượng nhĩ
. ổ viêm mê nhĩ
. ổ viêm tỉnh mạch bên
. ổ viêm ở não
. Chấn thương phẫu thuật : rách màng não , vỡ mê nhĩ


TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
1. Viêm màng não hữu trùng
hay gặp, thường sau viêm mê nhĩ
a. Giai đoạn bắt đầu
. Đau đầu
liên tục
không đáp ứng thuốc giảm đau
tăng lên khi có ánh sáng , tiếng
động


. Nôn : nôn khan , vọt
. Sốt cao
. Sợ sệt , cáu gắt
. Các triệu chứng thực thể : nghèo nàn
cổ hơi gượng
Kergnig(+)
Brudzinski (+)
t/c Kulenkampf
liệt VI

Meningitis


b. Giai đoạn toàn phát
các triệu chứng trở nên điển hình
Tam chứng kinh điển
. Đau đầu dữ dội
. Nôn vọt
. Táo bón ( số ít tiêu chảy)
Các triệu chúng khác: nghiến răng, mồm nhai tóp
tép, cứng gáy, co giật (trẻ em), tư thế cò súng...


* Toàn thân:
sốt cao, kéo dài, có khi rét run
mạch nhanh , yếu
huyết áp cao
thở không đều
tiểu ít , vàng , có Albumin


Mastoiditis


Mastoiditis

 Postauricular edema with proptosis.

Mastoiditis

 Abnormal-appearing tympanic membrane


* Dịch não tủy :
chọc ngay trong giai đoạn đầu
chọc nhiều lần để đánh giá diễn biến của
bệnh
nước não tủy : đục, áp suất thường cao
(35cm nước), >5 BC /1ml (người lớn),
10BC/1ml(trẻ em), Alb tăng, đường giảm, Nacl
giảm


C. Giai đoạn cuối cùng :
sau 1 tuần
mạch ngày càng yếu, không đều
liệt họng, liệt cơ vòng
nhịp thở kiểu Cheyne-Stockes
tay bắt chuồn chuồn
hôn mê và tử vong


 Bại liệt : liệt chi, liệt nhãn cầu, đồng tử không đều, sụp mi , liệt

cơ họng

 Rối loạn cảm giác : đau khắp người

 Rối loạn phản xạ : tàng phản xạ gân xương, babinski (+)
 Rối loạn vận mạch : da mặt đỏ bừng, dấu vạch màng não (+)
 Rối loạn giác quan: sợ ánh sáng, tiếng động,chóng mặt, ảo giác
 Rối loạn tinh thần: trầm uất, đờ đẩn, u ám , mê sảng, la hét...