I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đã biết hoạt động chủ yếu trong nhà trường là hoạt động
chuyên môn. Tổ chuyên môn là một bộ phận hết sức quan trọng trong tất cả các
hoạt động của trường học nói chung và trường tiểu học nói riêng. Tổ chuyên môn
quản lý giáo viên trong tổ một cách cụ thể. Ở đó diễn ra mọi hoạt động có liên
quan đến chuyên môn nghề nghiệp của mỗi nhà giáo; giáo viên được chia sẻ, học
tập lẫn nhau, rút kinh nghiệm và điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy học vào
bài học hằng ngày một cách hiệu quả. Chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn
là điểm mấu chốt để nâng cao chất lượng giáo dục.
Hiện nay, trong trường tiểu học nói chung rất nhiều đơn vị chỉ đạo việc hoạt
động của tổ chuyên môn rất tốt, thúc đẩy được phong trào dạy và học trong nhà
trường. Tuy nhiên thực tế nói chung và ở trường Tiểu học Tây Phong nói riêng
cũng có những tổ chuyên môn hoạt động còn hời hợt, các buổi sinh hoạt chuyên
môn còn bộc lộ nhiều vấn đề bất cập cần phải thay đổi. Còn có tình trạng đơn
điệu cả về hình thức và nội dung, chưa đạt hiệu quả cao, một số giáo viên còn
chưa chú trọng tự học tự bồi dưỡng chuyên môn.
Chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn phụ thuộc rất nhiều vào công tác
chỉ đạo của người cán bộ quản lí. Trước tình hình đó, là Phó Hiệu trưởng phụ
trách hoạt động chuyên môn trong nhà trường tôi băn khoăn, trăn trở làm sao để
các tổ chuyên môn chủ động, linh hoạt trong hoạt động của mình. Do đó tôi chọn
đề tài: “Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn ở
trường Tiểu học Tây Phong”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Mục tiêu: Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn góp phần nâng
cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên và chất lượng giáo dục toàn diện
học sinh.
Nhiệm vụ: Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, thực trạng về sinh hoạt tổ
chuyên môn của nhà trường đề xuất các giải pháp để nâng cao chất lượng hoạt
động của tổ chuyên môn.
3. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động của tổ chuyên môn trong trường tiểu học
1
4. Giới hạn của đề tài
- Nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn
- Chất lượng các hoạt động chuyên môn của GV - HS ở trường Tiểu học
Tây Phong từ năm học 2014-2015 đến nay.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia;
- Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.
- Phương pháp thống kê toán học
I. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
Tổ chuyên môn là đầu mối mà hiệu trưởng dựa vào đó để quản lý các hoạt
động của tổ, cơ bản nhất là hoạt động dạy của giáo viên. Tổ chuyên môn có chức
năng giúp hiệu trưởng điều hành các hoạt động sư phạm, trực tiếp quản lý lao
động của giáo viên trong tổ.
Theo Điều 18 Thông tư số 41/2010/TT-BGD ĐT ngày 30 tháng 12 năm
2010 ban hành Điều lệ trường tiểu học quy định tổ chuyên môn bao gồm giáo
viên, viên chức làm công tác thư viện, thiết bị giáo dục. Mỗi tổ có ít nhất 3 thành
viên. Tổ chuyên môn có tổ trưởng, nếu có từ 7 thành viên trở lên thì có một tổ phó.
Tổ chuyên môn có nhiệm vụ:
- Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần, tháng, năm học
nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và hoạt động giáo dục;
- Thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra, đánh giá chất
lượng, hiệu quả giảng dạy, giáo dục và quản lí sử dụng sách, thiết bị của các
thành viên trong tổ theo kế hoạch của nhà trường;
- Tham gia đánh giá, xếp loại giáo viên theo quy định Chuẩn nghề nghiệp
giáo viên tiểu học và giới thiệu tổ trưởng, tổ phó.
2
Ngoài ra Tổ chuyên môn sinh hoạt định kì hai tuần một lần và các sinh hoạt
khác khi có nhu cầu công việc.
Năm học 2016-2017 Phòng GD&ĐT Krông Ana triển khai công văn số
61/BC-PGD ĐT ngày 03 tháng 10 năm 2016 về triển khai nhiệm vụ năm học nêu
rõ: Năm học 2016-2017 tiếp tục triển khai Chương trình hành động của Bộ
GD&ĐT thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 04/11/2013 của Ban Chấp
hành Trung ương khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo;
Khuyến khích sự sáng tạo và đề cao trách nhiệm của giáo viên và cán bộ quản lí
giáo dục. Đổi mới mạnh mẽ công tác quản lí theo hướng tăng cường phân cấp
quản lí, thực hiện quyền tự chủ của nhà trường trong việc thực hiện kế hoạch giáo
dục đi đôi với việc nâng cao năng lực quản trị nhà trường, trách nhiệm giải trình
của đơn vị, cá nhân thực hiện nhiệm vụ và chức năng giám sát của xã hội, kiểm
tra của cấp trên. Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và
quản lí. Đổi mới sinh hoạt chuyên môn lấy học sinh làm trung tâm.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
2.1. Thuận lợi
Trường nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao về công tác chuyên môn của
lãnh đạo Phòng GD&ĐT.
Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm và có ý thức trách nhiệm trong
công tác quản lí chỉ đạo.
Đội ngũ giáo viên đa số trẻ, nhiệt tình, có trách nhiệm cao trong công việc,
có phẩm chất đạo đức tốt, có uy tín đối với nhân dân.
Cơ sở vật chất, phương tiện dạy học tương đối đảm bảo.
2.2. Khó khăn
Trường có 3 điểm trường cách nhau khá xa (4km). Tỉ lệ học sinh dân tộc
thiểu số chiếm trên 30%.
Năng lực chuyên môn của đội ngũ giáo viên không đồng đều. Một số giáo
viên kinh nghiệm giảng dạy ít (mới ra trường), năng lực chuyên môn còn hạn chế
(tuổi cao, người dân tộc thiểu số).
Nhiều giáo viên nhà ở xa, giáo viên luân phiên nghỉ sản hàng năm.
3
Nhận thức về tầm quan trọng của việc học của một số cha mẹ học sinh còn
hạn chế nên ảnh hưởng đến công tác phối kết hợp.
2.3. Thực trạng về công tác hoạt động tổ chuyên môn
* Thống kê đội ngũ
Năm
học
CBQL
20142015
2
20152016
20162017
TSGV
Trình độ chuyên môn
Đảng
viên
Biên
chế tổ
ĐH
CĐ
TC
31
17
10
4
19
5
3
31
17
10
4
23
5
3
29
17
10
2
22
5
Ghi
chú
Gồm
cả
nhân
viên
thư
viện
* Công tác chỉ đạo và hoạt động của tổ chuyên môn
Trong những năm qua, Ban giám hiệu nhà trường luôn xác định đúng vị trí,
nhiệm vụ của tổ chuyên môn trong trường học nên chú trọng vào công tác quản
lí, chỉ đạo hoạt động của tổ chuyên môn. Do đó cơ bản các tổ chuyên môn đã
nắm được một phần vai trò, nhiệm vụ của mình. Tổ trưởng đã biết cách xây dựng
và triển khai kế hoạch, tổ chức các hoạt động chuyên môn của tổ như thao giảng,
dự giờ, chuyên đề, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong tổ,...; thực hiện
sinh hoạt tổ đúng quy định (2 lần/tháng).
Bên cạnh những ưu điểm đạt được hoạt động của tổ chuyên môn tại đơn vị
còn gặp một số bất cập. Thứ nhất, việc lựa chọn giáo viên làm tổ trưởng gặp khó
khăn. Một số giáo viên lớn tuổi có nhiều kinh nghiệm trong công tác giảng dạy
và quản lí nhưng việc ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới, sáng tạo chưa nhạy
bén. Số giáo viên trẻ năng động, nhanh nhạy nhưng kinh nghiệm ít, chưa mạnh
dạn trong công tác quản lí, chỉ đạo. Mặt khác họ đang trong độ tuổi sinh đẻ nên
công việc mới quen lại nghỉ sản. Một số giáo viên mới quen việc lại chuyển công
tác đến đơn vị khác.
Thứ hai, Tổ trưởng chưa thật sự linh hoạt trong việc xây dựng và triển khai
kế hoạch của tổ. Việc xây dựng kế hoạch chưa đúng quy trình; chưa xác định
đúng căn cứ (còn căn cứ cả văn bản chỉ đạo của Bộ, Sở, Phòng Giáo dục và Đào
4
tạo); trình bày văn bản chưa khoa học. Tất các các hoạt động hầu như phụ thuộc
vào sự chỉ đạo từ Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng. Các hoạt động trong tổ còn
chung chung chưa cụ thể hóa phù hợp với đặc thù, đối tượng giáo viên - học sinh
của tổ mình.
Ví dụ: Tháng 8 nhà trường triển khai nội dung: Ra để kiểm tra lại cho học sinh
chưa đạt chuẩn kiến thức, kỹ năng của môn học vào cuối năm học 2015-2016 (nếu
có). Tổ cũng sao y như vậy trong khi tổ mình không có em nào phải kiểm tra lại.
Thứ ba, nội dung sinh hoạt còn nghèo nàn, hình thức đơn điệu. Hầu hết các
buổi sinh hoạt tổ tập trung vào triển khai kế hoạch, đánh giá công việc thực hiện,
thông báo một số văn bản, góp ý giờ dạy. Việc các thành viên đưa ra ý kiến cũng
chỉ xoay quanh việc đánh giá, triển khai kế hoạch của tổ trưởng, rất ít khi đề cập
đến những vướng mắc trong công tác chủ nhiệm, việc thực hiện chương trình,
phương pháp giảng dạy,... Ý thức xây dựng ý kiến của tổ viên chưa cao. Một số
giáo viên còn chưa thẳng thắn, ngại va chạm, dĩ hòa vi quý trong sinh hoạt.
Thứ tư, tổ trưởng chưa phát huy hết vai trò của mình, thường có tâm lý coi
mình cũng như giáo viên bình thường khác nên họ chỉ lo làm hồ sơ đầy đủ, sạch
đẹp; chưa phân công nhiệm vụ cụ thể cho giáo viên theo đúng yêu cầu. Mọi hoạt
động của tổ như xây dựng ma trận đề kiểm tra; tổ chức các cuộc thi cấp tổ (chữ
viết đẹp, viết sáng kiến kinh nghiệm,...); công tác kiểm tra, giám sát; công tác bồi
dưỡng giáo viên một số tổ trưởng chỉ làm qua loa, chiếu lệ, phó mặc cho Ban
giám hiệu.
Thứ năm, thời gian sinh hoạt tổ còn bất cập. Trường có 3 phân hiệu cách
xa nhau, học sinh học 9 buổi/tuần, giáo viên nhà ở xa trường. Mặt khác, vào
chiều thứ sáu hàng tuần đa số thời gian dành để họp chi bộ, cơ quan, chuyên
môn, đoàn thể, tập huấn chuyên môn cấp trường, bồi dưỡng học sinh năng khiếu
và phụ đạo học sinh nên việc tổ chức sinh hoạt tổ gặp khó khăn. Hầu hết thời
gian sinh hoạt các tổ phải sử dụng ngoài giờ hành chính.
Tóm lại muốn nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn, Ban giám hiệu
nhà trường cần tìm ra biện pháp toàn diện tổng thể, chi tiết thiết thực phù hợp với
thực trạng sinh hoạt tổ chuyên môn nhà trường.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp
a) Mục tiêu của giải pháp
5
Những giải pháp, biện pháp đưa ra nhằm khắc phục những tồn tại, bất cập
nêu ra ở phần thực trạng. Qua đó giúp cho tổ trưởng chuyên môn nắm được quy
trình, nội dung và hình thức tổ chức sinh hoạt chuyên môn định kỳ; có kỹ năng
xây dựng kế hoạch, chủ trì điều hành cuộc họp, chia sẻ, thảo luận tích cực, sáng
tạo. Chất lượng dạy học được nâng cao, chất lượng giáo dục được đảm bảo toàn
diện; đáp ứng tiêu chí của chuẩn nghề nghiệp giáo viên và nâng cao tay nghề cho
giáo viên.
b) Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp
b.1. Biên chế tổ đúng quy định và linh hoạt
Mọi hoạt động trong nhà trường có diễn ra tích cực hay không là nhờ vào sự
hoạt động đều tay của các tổ chuyên môn. Do đó khi biên chế tổ chuyên môn
chúng ta cần thực hiện nghiêm túc, thực hiện đúng quy định nhưng cần linh hoạt.
Tổ gồm có giáo viên, cán bộ quản lí, nhân viên thư viện.
Ví dụ. Ở đơn vị chúng tôi số lượng giáo viên trẻ và giáo viên lớn tuổi tương
đương, năng lực chuyên môn không đồng đều. Do đó khi biên chế tổ tôi sắp xếp
các tổ đều nhau về độ tuổi, về năng lực chuyên môn để mọi người hỗ trợ nhau
trong công việc (Mỗi tổ đều có Đảng viên, Đoàn viên, giáo viên lớn tuổi,...)
b.2. Làm tốt công tác bổ nhiệm tổ trưởng
Chúng ta đã biết tổ chuyên môn là một tổ chức đảm nhận chức năng thực thi
nhiệm vụ chuyên môn. Vì vậy tổ trưởng chuyên môn là người trực tiếp quản lí
nhiều mặt hoạt động của giáo viên và cả khối lớp, là người chịu trách nhiệm
trước hiệu trưởng về chất lượng giảng dạy của giáo viên và kết quả học tập của
học sinh trong tổ của mình. Chính vì vậy chúng ta cần lựa chọn những giáo viên
có phẩm chất chính trị tốt và có năng lực chuyên môn vững vàng, chú trọng trẻ
hóa đội ngũ. Tuy nhiên, phải có tính kế thừa để những đồng chí có kinh nghiệm
dìu dắt ngững đồng chí tổ trưởng mới.
Để lựa chọn được giáo viên làm tổ trưởng Phó Hiệu trưởng làm tốt công tác
tham mưu với Bí thư chi bộ và Hiệu trưởng nhà trường và xin ý kiến chi bộ. Thứ
nhất nên chọn tổ trưởng là Đảng viên. Thứ hai, người làm tổ trưởng phải đảm bảo
các điều kiện sau:
- Là người có năng lực quản lý, trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng
6
- Người có tâm với nghề, nhiệt tình trong công tác, chấp hành tốt các quy
định của Ngành, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc.
- Người tích cực đi đầu, xung phong gương mẫu trong mọi hoạt động, có
kiến thức vững vàng.
- Có khả năng kết nối, khích lệ, động viên anh em làm việc.
Do đó, vào đầu năm học họp Chi bộ, đồng chí Bí thư định hướng để các tổ
bình chọn tổ trưởng đảm bảo những điều kiện nêu trên.
b.3. Làm tốt công tác bồi dưỡng
b.3.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về vị trí, nhiệm vụ, vai trò,
công việc hoạt động của tổ chuyên môn
Trong bất kỳ công việc nào nếu chúng ta không hiểu rõ về nội dung, bản
chất của nó thì khó thành công. Do vậy muốn nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ,
đề cao vai trò trách nhiệm của tổ trưởng giúp họ tự tin, chủ động trong công việc
thì người cán bộ quản lí cần trao quyền và trách nhiệm cho họ.
Để làm tốt công việc này, vào đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường tổ
chức họp chuyên môn xây dựng quy chế chuyên môn về nhiệm vụ, quyền hạn,
công việc và quy trình của tổ chuyên môn. Ví dụ: Sau khi biên chế tổ chuyên
môn, vào đầu tháng 8, nhà trường tổ chức sinh hoạt chuyên môn giúp giáo viên
nắm được các nội dung sau:
* Nhiệm vụ: Tổ trưởng chuyên môn có nhiệm vụ giúp Hiệu trưởng quản lý
việc thực hiện các nhiệm vụ giáo dục theo kế hoạch chung của trường. Tổ trưởng
có nhiệm vụ:
- Xây dựng chương trình hoạt động của tổ, giúp giáo viên xây dựng kế
hoạch công tác chuyên môn, kiểm tra đôn đốc mỗi tổ viên thực hiện đúng kế
hoạch đã đề ra; thảo luận, nhận định tình hình và đánh giá kết quả giáo dục học
sinh thuộc phạm vi của tổ phụ trách để đề ra những biện pháp nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện.
- Tổ trưởng trao đổi và đánh giá sáng kiến kinh nghiệm giáo dục, tổ chức
dự giờ lên lớp của nhau để rút kinh nghiệm, tổ chức bồi dưỡng nâng cao trình độ
tổ viên.
7
- Tổ chức phong trào thi đua trong tổ, nhận xét đánh giá tổ viên, đề nghị
khen thưởng và kỷ luật đối với tổ viên. Tổ trưởng chuyên môn quản lý sổ sinh
hoạt tổ.
- Hoàn thành đầy đủ và gửi lại cho Ban giám hiệu đúng hạn qui định các
yêu cầu cần báo cáo theo quy định.
* Quyền hạn:
- Được Hiệu trưởng ủy quyền để quản lý nhân sự và các hoạt động chuyên
môn từ soạn bài, lên lớp,... đến ra đề kiểm tra, đánh giá học sinh.
- Đề xuất với Hiệu trưởng hoặc Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn về
việc phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong tổ.
- Đôn đốc phong trào thi đua của tổ như sáng kiến kinh nghiệm, sử dụng đồ
dùng dạy học, thao giảng, dự giờ, công tác khác.
- Triệu tập và chủ trì các buổi sinh hoạt thường kỳ và đột xuất của tổ bàn
bạc công tác.
- Kiểm tra các tổ viên thực hiện các kế hoạch, nội quy.
- Thay mặt tổ để dự các cuộc họp bàn về chuyên môn, thi đua và các hoạt
động khác của trường.
- Dự giờ, kiểm tra hồ sơ chuyên môn, khảo sát chất lượng học sinh định kỳ
hay đột xuất để có cơ sở đánh giá thi đua và trình độ chuyên môn của tổ viên.
- Kiểm tra tổ viên ít nhất 1 lần/tháng và kiểm tra thực chất nhằm bồi dưỡng
chuyên môn giáo viên; tránh hình thức đối phó.
* Định hướng công việc của tổ chuyên môn
- Xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn trong năm học.
- Thực hiện đầy đủ các loại sổ sách của nhà trường quy định (sổ kế hoạch,
sổ ghi biên bản, sổ theo dõi, hồ sơ lưu trữ)
- Thực hiện kiểm tra chuyên đề về việc soạn bài, việc giữ vở sạch chữ đẹp
của học sinh, chấm chữa bài của giáo viên, khảo sát chất lượng học sinh,việc ghi
chép vở của học sinh, xây dựng nề nếp lớp (vệ sinh, trật tự kỉ luật, thái độ học
tập, hành vi đạo đức của học sinh),….
- Xây dựng nội quy, nề nếp dạy học của giáo viên và học sinh trong tổ.
8
- Tổ chức cho các thành viên trong tổ xây dựng ma trận, đề kiểm tra định
kỳ. Tổ chức thảo luận về nội dung, cấu trúc đề kiểm tra trước 1 tổ chức kiểm tra
theo quy định.
- Tổ chức tốt nề nếp sinh hoạt tổ chuyên môn theo quy định
- Bồi dưỡng nâng tay nghề giáo viên trong tổ.
- Phân tích, đánh giá chất lượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục của giáo
viên trong tổ.
- Đề xuất, tham mưu với Ban giám hiệu khen thưởng những giáo viên thực
hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy cũng như tham gia tốt các hoạt động mà nhà trường
phân công. Đề nghị phê bình những giáo viên vi phạm qui chế chuyên môn hoặc
chưa nhiệt tình tham gia vào các hoạt động mà nhà trường, tổ phân công.
- Động viên tổ viên viết sáng kiến kinh nghiệm để phổ biến, áp dụng cho
toàn tổ cùng nhau học tập.
* Tổ chức sinh hoạt chuyên môn
- Thời lượng: Tổ chuyên môn sinh hoạt ít nhất 2 lần/tháng. Mỗi lần sinh
hoạt ít nhất là 30 phút, tùy từng nội dung để bố trí thời gian, địa điểm hợp lý.
- Nội dung
+ Tập trung vào những vấn đề chuyên môn: Đổi mới phương pháp dạy
học, kiểm tra đánh giá theo chuẩn kiến thức, kĩ năng; trao đổi chuyên môn,
nghiệp vụ; tổ chức rút kinh nghiệm các giờ dạy; ...hoặc các biện pháp bồi dưỡng
giúp đỡ học sinh rèn luyện và học tập.
+ Tổ chức sinh hoạt theo chuyên đề. Nội dung sinh hoạt chuyên đề cần được
chuẩn bị chu đáo và mời lãnh đạo nhà trường tham dự.
+ Tổ chức nhận xét, rút kinh nghiệm, đánh giá việc thực hiện quy chế
chuyên môn của các thành viên trong tổ.
+ Tổ chức kiểm tra việc thực hiện chuyên môn của các thành viên trong tổ.
+ Các nội dung của các buổi sinh hoạt phải được ghi chép đầy đủ vào sổ ghi
biên bản của tổ và sổ Hội họp của cá nhân.
- Quy trình
+ Cuộc họp thứ nhất: Kiểm tra các mặt công tác của tổ, đặc biệt là việc
thực hiện kế hoạch chuyên môn của tổ trong tháng trước. Căn cứ trên kế hoạch
9
hàng tháng của trường để xây dựng công tác của tổ. Giải quyết các vấn đề đột
xuất của tổ.
+ Cuộc họp thứ hai : Nội dung chủ yếu về hoạt động trong tâm của tháng
(dự giờ, tập huấn, chuyên đề, tổ chức sinh hoạt tổ theo chủ điểm,...).
+ Cuộc họp thứ ba: Đánh giá rút kinh nghiệm các hoạt động trong tháng,
bàn kế hoạch tháng tới, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên về tổ chức
các hoạt động chuyên đề, bồi dưỡng học sinh năng khiếu,... Sơ kết công tác trong
tháng của tổ và báo cáo nhanh cho ban giám hiệu.
Lưu ý: Nếu Tổ chuyên môn sinh hoạt 2 lần/tháng thì tích hợp các nội dung
phù hợp.
b.3.2. Bồi dưỡng kỹ năng xây dựng kế hoạch
Lập kế hoạch là chức năng rất quan trọng đối với mỗi nhà quản lý bởi vì nó
gắn liền với việc lựa chọn mục tiêu và chương trình hành động trong tương lai,
giúp nhà quản lý xác định được các chức năng khác còn lại nhằm đảm bảo đạt
được các mục tiêu đề ra. Để công tác quản lí, chỉ đạo hoạt động tốt, người tổ
trưởng phải biết xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ. Ban giám hiệu chú trọng
bồi dưỡng đội ngũ tổ trưởng về cách xây dựng kế hoạch hoạt động cho năm, học
kỳ, tháng.
Quy trình xây dựng kế hoạch như sau: Tổ trưởng căn cứ vào kế hoạch hoạt
động của nhà trường, của chuyên môn, lấy ý kiến tham gia của thành viên →
Tổng hợp nhu cầu, biện pháp →Tổ trưởng hoàn thành → trình Lãnh đạo nhà
trường duyệt và ban hành thực hiện.
Kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn phải bám sát kế hoạch nhiệm vụ của
nhà trường và phù hợp tình hình thực tế, đặc thù riêng của từng tổ. Các hoạt động
chuyên môn của tổ phải đảm bảo mục tiêu nhiệm vụ chất lượng dạy và học, chất
lượng giáo dục của tổ chuyên môn theo mục tiêu của nhà trường.
Trình bày văn bản đúng thể thức của Thông tư 01/2011/TT-BNV ngày 19
tháng 01 năm 2011;
Nhà trường thống nhất cách trình bày kế hoạch để tiện cho việc quản lí và
thực hiện.
Ví dụ: Mẫu trình bày kế hoạch năm học (phụ lục đính kèm)
b.3.2. Định hướng nội dung, hình thức sinh hoạt tổ
10
Để hoạt động chuyên môn đạt hiệu quả thì người tổ trưởng phải biết xây
dựng nội dung, hình thức sinh hoạt. Do vậy Ban giám hiệu nhà trường tổ chức
tập huấn định hướng cho đội ngũ tổ trưởng một số nội dung, kỹ năng tổ chức,
điều hành các buổi sinh hoạt.
Về nội dung sinh hoạt: Các nội dung sinh hoạt phải đi sâu về chuyên môn,
phong phú về nội dung, đa dạng hình thức và phù hợp với đặc điểm tình hình của
tổ giúp bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, nâng cao chất lượng giáo dục. Ví dụ:
- Xây dựng quy chế hoạt động của tổ,
- Xây dựng chỉ tiêu phấn đấu trong năm học,
- Triển khai, đánh giá kế hoạch hàng tháng,
- Sinh hoạt theo các chuyên đề như: phương pháp dạy Tiếng Việt 1 CGD;
bồi dưỡng học sinh năng khiếu, phụ đạo học sinh có khả năng tiếp thu hạn chế;
tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số; rèn kỹ năng đọc cho học
sinh lớp 2; kỹ năng đánh giá học sinh theo Thông tư 22/2016 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo,...
- Tổ chức thao giảng, hội giảng tập trung, phân tích ưu, nhược điểm qua tiết
dạy để đúc rút kinh nghiệm
- Xây dựng ma trận đề kiểm tra
- Kiểm tra chéo hồ sơ, rút kinh nghiệm.
- Chia sẻ kinh nghiệm, tháo gỡ khó khăn trong việc đánh giá thường xuyên
cho học sinh theo Thông tư 22
-....
Về hình thức tổ chức: Đa dạng hóa các hình thức để tránh nhàm chán. Sinh
hoạt nên lấy giáo viên, học sinh làm trung tâm. Ví dụ:
- Sinh hoạt tổ nhằm đánh giá hoạt động, triển khai kế hoạch tháng: tổ trưởng
yêu cầu lần lượt các thành viên trong tổ báo cáo tình hình thực hiện (ưu điểm, tồn
tại, đề xuất kiến nghị,...) của bản thân và lớp mình giảng dạy; sau đó tổ trưởng
tổng hợp chung những mặt mạnh, mặt hạn chế, cùng các thành viên trong tổ tháo
gỡ khó khăn. Những nội dung trong tổ chưa tháo gỡ được tổ trưởng ghi chép lại
trao đổi với Ban giám hiệu nhà trường và có hướng chỉ đạo tổ trong thời gian
sớm nhất.
- Sinh hoạt theo chuyên đề: Chuyên đề là vấn đề chuyên môn được nghiên
cứu sâu cả về lí luận và thực tiễn, được xem xét toàn diện và thực hiện trong một
thời gian tương đối dài, các biện pháp đưa ra phải được kiểm chứng trước khi báo
cáo và áp dụng. Do đó khi tổ chức chuyên đề thực hiện như sau:
+ Cử đại diện tổ báo cáo chuyên đề lý thuyết bằng văn bản (báo cáo được
Ban giám hiệu nhà trường thẩm định); tổ chức dạy thực hành (nếu có)
+ Thảo luận: lần lượt các thành viên trong tổ xây dựng ý kiến, phản biện
+ Tổ trưởng kết luận nội dung thống nhất thực hiện
11
+ Thành viên thực hiện chuyên đề hoàn thiện nội dung, gửi văn bản qua
gmail cho các thành viên trong tổ thực hiện.
+ Lưu nội dung chuyên đề trong hồ sơ tổ và nhà trường
- Sinh hoạt thông qua các tiết dự giờ, thao giảng,…
+ Tập trung dự giờ tiết dạy, các thành viên trong tổ ghi chép tiến trình tiết
dạy trên phiếu dự giờ.
+ Họp tổ phân tích, đánh giá tiết dạy: tổ trưởng định hướng để các thành
viên nêu ý kiến (phân tích về nội dung, hình thức, phương pháp, hiệu quả tiết
dạy). Các thành viên đưa thêm những hình thức, phương pháp dạy hay hơn để
học hỏi lẫn nhau. Tránh dự giờ xong mà người dự không có ý kiến gì.
+ Tổ trưởng kết luận chung về ưu điểm, tồn tại, hướng khắc phục.
b.4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát
Trong quản lí nếu không thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát thì mọi
việc khó thành công. Chính vì vậy, Ban giám hiệu nên thường xuyên kiểm tra,
giám sát việc hoạt động của tổ chuyên môn. Kiểm tra chú trọng vào các nội dung
sau:
Thứ nhất, kiểm tra thông qua xây dựng kế hoạch: xem tổ xây dựng kế hoạch
đã sát với thực tế của nhà trường, của tổ hay chưa (về nội dung, chỉ tiêu, biện
pháp, cách trình bày).
Thứ hai, kiểm tra thông qua dự sinh hoạt cùng tổ chuyên môn theo hình thức
báo trước hoặc không báo trước để kiểm tra chất lượng cuộc họp cũng như việc
phát huy vai trò của các thành viên trong tổ thông qua việc thảo luận, đóng góp ý
kiến và rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện.
Thứ ba, kiểm tra qua sổ ghi chép: sổ Hội họp của các thành viên trong tổ; sổ
ghi biên bản của tổ.
Sau các lần kiểm tra Ban giám hiệu nhận xét, đánh giá, tuyên dương kịp thời
những tổ thực hiện tốt; góp ý, tư vấn cụ thể khi tổ thực hiện chưa đạt yêu cầu.
c) Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các giải pháp, biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Biện pháp 1
biên chế tổ đúng quy định và linh hoạt là tiền đề; biện pháp 2 lựa chọn tổ trưởng
vừa có tâm, vừa có tầm là vấn đề then chốt; biện pháp 3 và 4 làm tốt công tác bồi
dưỡng, công tác kiểm tra, giám sát giữ vai trò quan trọng quyết định sự thành
công của đề tài.
d) Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu,
phạm vi và hiệu quả ứng dụng
Nhờ các giải pháp, biện pháp trên mỗi giáo viên tổ khối trưởng được trau
dồi chuyên môn, tăng thêm hiểu biết về công tác chỉ đạo điều hành mới, tự tin tổ
12
chức sinh hoạt tổ linh hoạt. Nhờ đó mà các động chuyên môn của nhà trường
được giáo viên, học sinh tham gia tích cực, đạt hiệu quả. Cụ thể:
* Về chất lượng hồ sơ, hình thức sinh hoạt tổ:
Năm học
Nội dung
2014-2015
2015-2016
Nội dung, hình - Nội dung: chủ yếu triển khai kế - Nội dung: phong phú thêm các
thức sinh hoạt hoạch, góp ý giờ dạy thao giảng chuyên đề, đúc rút kinh nghiệm
qua những nội dung mới thực
hiện, những bất cập trong công
tác chủ nhiệm và giảng dạy,...
- Hình thức: Tổ trưởng triển khai
- Hình thức: tổ viên đã mạnh dạn
xong, tổ viên không có ý kiến,
xây dựng ý kiến, tích cực và chủ
kết thúc biên bản
động tham gia các hoạt động
chuyên môn
Xếp loại hồ sơ - Tốt: 2 bộ
tổ khối
- Khá: 3 bộ
- Tốt: 3 bộ
- Khá: 2 bộ
* Chất lượng các cuộc thi của giáo viên, học sinh hàng năm được duy
trì
- Năm học 2014-2015
+ Chữ viết đẹp GV cấp huyện đạt 2/2 (1 giải Ba, 1 giải Khuyến
khích);
+ Thi SKKN cấp huyện đạt 6/8
+ Thi thiết kế bài giảng Dư địa chí cấp tỉnh đạt giải Nhì
+ Thi học sinh năng khiếu môn Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh cấp
huyện đạt 22/27 em dự thi (trong đó 1 giải Nhì; 4 giải Ba; 7 giải Khuyến
khích; 9 công nhận) và đạt giải Ba toàn đoàn;
+ Giải toán trên Internet cấp huyện đạt 19 em, có 8 em dự thi cấp tỉnh
đạt 4 giải Khuyến khích;
+ Thi tiếng Anh trên cấp huyện đạt 8 em, 3 em dự thi cấp tỉnh;
+ Thi HS viết chữ đẹp cấp huyện đạt 15/15 em dự thi, đạt giải Ba góc
trưng bày;
+ Thi kể chuyện Thiếu nhi kể chuyện về Bác đạt giải Nhất cấp huyện.
13
- Năm học 2015-2016
+ Thi GV dạy giỏi cấp huyện đạt 3/3 (1 Nhất, 1 Nhì, 1CN), đạt giải
Nhì toàn đoàn, 1 giáo viên đạt giải Ba cấp tỉnh.
+ Thi SKKN cấp huyện đạt 5/5
+ Thi thiết kế bài giảng điện tử đạt giải A cấp huyện, giải Ba cấp tỉnh
+ Tham gia giao lưu tiếng Việt dành cho HS dân tộc thiểu số cấp
huyện đạt giải Ba toàn đoàn.
+ Thi Toán trên interet cấp huyện đạt 19 em; cấp tỉnh đạt 1/6 em (giải
Nhất); có 1 em được tham gia thi quốc gia.
+ Thi Tiếng Anh trên internet cấp huyện đạt 5 em, 1 em được tham
gia thi cấp tỉnh.
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Tổ chuyên môn là một bộ phận quan trọng không thể thiếu được của
nhà trường. Muốn nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn thì
người cán bộ quản lí phải kiên trì, không thể nóng vội, phải thực hiện dần
từng bước một. Ban giám hiệu phải chủ động vào cuộc cùng với các tổ
trưởng chuyên môn thảo luận và xây dựng kế hoạch thực hiện nhiệm vụ
chuyên môn; đồng thời nâng cao ý thức tự học tự bồi dưỡng cho đội ngũ
giáo viên; trao quyền chủ động cho tổ trưởng; đề cao vai trò, vị trí của tổ
chuyên môn; tham gia sinh hoạt thường xuyên cùng với các tổ; hỗ trợ, tư
vấn kịp thời khi tổ gặp khó khăn.
Tóm lại sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ thực sự có hiệu quả khi các thành
viên trong tổ thực sự đoàn kết, tự giác, nỗ lực không ngừng và có thêm sự
hỗ trợ kịp thời của chuyên môn và lãnh đạo nhà trường.
2. Kiến nghị
a) Đối với Ban giám hiệu nhà trường
- Ban giám hiệu cần có sự quan tâm đầu tư thỏa đáng cả về nhân lực,
tài lực và thời gian.
- Thực hiện tốt quy chế dân chủ trong cơ quan, đơn vị; xây dựng nội
quy, quy chế hoạt động của các bộ phận trong nhà trường một cách rõ ràng.
b) Đối với tổ trưởng chuyên môn
Luôn nêu cao ý thức tự học tự rèn, chủ động, linh hoạt trong mọi hoạt động
c) Đối với giáo viên
14
Tích cực tham gia xây dựng và thực hiện tốt quy định về nề nếp dạy và học
của nhà trường, chủ động đề xuất những sáng kiến hay trong các cuộc họp tổ
chuyên môn.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của bản thân trong quá trình chỉ đạo
hoạt động tổ chuyên môn tại trường Tiểu học Tây Phong. Rất mong các đồng
nghiệp đóng góp ý kiến để đề tài được hoàn thiện hơn, giúp bản thân hoàn thành
tốt nhiệm vụ được giao.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Người viết
Dương Thị Huệ
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
15
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT
Tên tài liệu
16
1
Điều lệ trường Tiểu học (Thông tư số 41/2010/TT-BGD ĐT ngày 30
tháng 12 năm 2010 ban hành)
2
Quy chế chuyên môn của Ngành
3
Cẩm nang tổ trưởng trên Internet
PHỤ LỤC
TRƯỜNG TIỂU HỌC TÂY PHONG
TỔ CHUYÊN MÔN…
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do-Hạnh phúc
17
Số:…/KH-TCM…
Băng Adrênh, ngày…tháng ... năm 2016
KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG NĂM HỌC 2016-2017
Căn cứ vào Hướng dẫn nhiệm vụ năm học số../KH-THTP ngày…tháng…
năm 2016 của nhà trường;
Căn cứ vào Kế hoạch hoạt động chuyên môn số../KH-THTP ngày…
tháng…năm 2016 của đơn vị;
Căn cứ vào tình hình thực tế của tổ, Tổ chuyên môn… xây dựng kế hoạch
hoạt động năm học 2016-2017 cụ thể như sau:
A. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH
I. THUẬN LỢI
II. KHÓ KHĂN
B. NHIỆM VỤ CHUNG
C. NHIỆM VỤ CỤ THỂ
I. ĐỐI VỚI HỌC SINH
1. Công tác duy trì sĩ số
a) Chỉ tiêu
b) Biện pháp
2. Nâng cao chất lượng giáo dục
2.1. Về phẩm chất
a) Chỉ tiêu
Nội dung
Lớp
TSHS
Tốt
SL
Đạt
%
SL
Cần cố gắng
%
SL
%
Chăm học,
chăm làm
T.cộng
Tự tin, trách
nhiệm
T.cộng
Trung thực,
kỷ luật
T.cộng
18
Đoàn kết,
yêu thương
T.cộng
b) Biện pháp
2.2. Về năng lực
2.3. Các môn học
a) Chỉ tiêu
Môn học
Lớp
TSHS
Hoàn
thành tốt
SL
%
Hoàn
thành
SL
%
Chưa hoàn
thành
SL
%
Toán
T.cộng
Tiếng Việt
……..
2.4. Các cuộc thi và hoạt động giáo dục
a) Các cuộc thi
* Chỉ tiêu
Nội dung
Lớp
Cấp
trường
Cấp
huyện
Cấp tỉnh
Ghi chú
Thi vở sạch-chữ
đẹp
Cộng
Thi Toán trên
intenet
Cộng
Thi Tiếng Anh
trên internet
Cộng
19
Thi violimpic
Cộng
Học sinh giỏi
Cộng
*Biện pháp
b) Giáo dục Văn-Thể-Mĩ, y tế học đường
c) Phòng chống các tệ nạn xã hội, an toàn giao thông, tai nạn thương
tích,...
II. ĐỐI VỚI HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ
1. Chỉ tiêu về chất lượng các môn học và hoạt động giáo dục
2. Biện pháp
III. ĐỐI VỚI GIÁO VIÊN
1. Tình hình đội ngũ
2. Xây dựng đạo đức tác phong nhà giáo
3. Công tác chuyên môn
4. Công tác chủ nhiệm
5. Công tác kiểm tra, đánh giá HS
6. Phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi
7. Công tác khác
a) Công tác Đảng
b) Hoạt động công đoàn
c) Hoạt động đoàn thanh niên
d) Hoạt động Đội, Sao
8. Đăng ký thi đua – khen thưởng
Lao động tiên tiến:
Chiến sĩ thi đua cơ sở:
UBND tặng giấy khen:
UBND tỉnh tặng bằng khen:
20
Tổ đạt: Lao động tiên tiến (Lao động xuất sắc)
Trên đây là kế hoạch hoạt động của Tổ chuyên môn ... năm học 20162017. Giáo viên, học sinh trong tổ nỗ lực phấn đấu đạt xuất sắc chỉ tiêu đề ra./.
Nơi nhận:
TỔ TRƯỞNG
- BGH nhà trường (để xét duyệt);
- GV trong tổ (để thực hiện);
- Lưu hồ sơ tổ.
Nguyễn Thị A
DUYỆT CỦA BAN GIÁM HIỆU
21