thí nghiệm vật lý

Thuỷ tinh chống đục mờ
Chọn một miếng kinh khô, sạch , rắc đều vào giữa nó một lớp chất tẩy rửa, và lật
mặt có dính chất tẩy rửa hướng xuống phía dưới , để hơ trên miệng chiếc phích chứa
nước nóng .Mấy giây sau cầm miếng kính lên xem , bạn sẽ thấy : Phần kính không dính
chất tẩy rửa thì bám đầy những giọt nước rất nhỏ,đục mờ :còn phần kính có dính chất tẩy
rửa thì không có giọt nước nhỏ, vẫn trong suốt.(xem hình vẽ).
Hơi nước gặp lạnh sẽ ngưng lại trên mặt kính rất nhiều những giọt nước rất nhỏ.
Những giọt nước đó, do ảnh hưởng của sức căng bề mặt mà co lại thành dạng cầu hoặc bán
cầu , làm cho ánh sáng chiếu tới nó phải tán xạ, nên chúng ta nhìn thấy đục mờ.
Chất tẩy rửa có thể làm giảm sức căng bề mặt của nước , làm cho hơi nước không
thể ngưng kết thành giọt nước nhỏ , mà chỉ dính chặt lên kính, hình thành một lớp nước
mỏng đều , nên nhìn vào vẫn thấy trong suốt .
Hiện nay trên thị trường có bán chất chống làm mờ thuỷ tinh (kính….) là căn cứ
vào nguyên lý này để chế tạo nên. Nếu mắt kính được quét lên chất làm chống mờ đó thì
mùa đông , chúng ta đeo kính đi dạo thì kính sẽ không bị mờ đục bởi hơi lạnh giá.
Nhiệt kế bầu ướt và bầu khô
Lấy ra hai nhiệt kế . Đem bọc đầu dưới của một nhiệt kế bằng bông , rồi tẩm ướt phần
bông, rồi tưới ẩm phần bông bọc đó bằng cồn hoặc nước. Một lát sau, bạn sẽ thấy nhiệt độ
chỉ trên nhiệt kế đó là thấp hơn nhiệt kế kia.
Thực nghiệm này chỉ ra điều gì ? Chất lỏng ( nước ,rượu ….) có thể bay hơi và việc
giảm nhiệt độ này chứng tỏ khi bay hơi thì chất lỏng tiếp thu nhiệt lượng ở môi trường
xung quanh.Có thể thấy bằng cách cho bay hơi ( chưng cất ) dẫn tới làm lạnh. Bạn xoa một
chút cồn lên da sẽ cảm thấy là do khi cồn bay hơi mang theo nhiệt lượng ở chỗ bôi cồn đó.
Chiếc cốc biết … tự đi
Tìm một tấm kính , ngâm trong nước một lúc, sau đó một đầu đặt lên bàn , còn một đầu
kia thì gác lên mấy cuốn sách ( cao độ 5- 6m ). Lấy một chiếc cốc thuỷ tinh, miệng cốc có
bôi một ít nước, rồi lật ngược, úp miệng cốc trên miếng kính . Khi đó, tay cầm ngọn nến đã
đót cháy hơ nóng phần đáy chiếc cốc. Bạn sẽ ngạc nhiên thấy : Chiếc cốc biết tự nó biết
dịch chuyển qua một bên!
Giải thích: Do khi dùng nửa hơ nóng đáy chiếc cốc thì không khí trong chiếc cốc dần dần
giãn nở vì nhiệt , muốn thoát ra ngoài chiếc cốc . Nhưng miệng cốc đã bị lật úp, lại có một

lớp nước bịt kín miệng cốc , không khí nóng không thoát ra nổi , chỉ có cách phải đội chiếc
cốc lên . Và như vậy, cộng thêm tác dụng của trọng lượng tự thân, chiếc cốc trượt suống
theo chiều nghiêng đặt miếng kính.
Nước biến sắc
Trong một cốc nước chứa đầy nước, cho vào hai thìa canh sữa bò hoặc nước cơm,
khuấy đều. Dùng dây nhỏ quấn chắc một chiếc gương phẳng, rồi treo ngâm vào cốc. Dùng
đèn pin vừa lắp pin mới chiếu vào chiếc gương phẳng, quan sát thấy ánh sáng phản xạ lại
từ chiếc gương phẳng có mang màu.
Nếu không ngừng thay đổi độ sâu ngâm chiếc gương vào trong nước thì màu sắc
của ánh sáng phản xạ cũng không ngừng biến đổi- khi chiếu gương từ chỗ nông xuống sâu
dần dần thì màu ánh sáng phản xạ cũng thay đổi như nhau: trắng –vàng - đỏ - đỏ sẫm( đỏ
đen).
ánh sáng trắng là tổng hợp của 7 loại ánh sáng màu và có độ dài sóng khác nhau(đỏ,
cam , vàng, lục, lam, tràm, tím) hợp thành. Trong những ánh sáng màu tím, lam… có bước
sóng khá ngắn, khả năng xuyên thấu kém, khi qua lớp chất lỏng thì bị những phân tử nước
và những hạt nhỏ huyền phù làm tán xạ, nên không có cách gì xuyên qua lớp nước; còn
ánh sáng vàng, cam, đỏ có bước sóng tưng đối dài, theo thứ tự đó càng về sau bước sóng
càng dài hơn bước sóng của ánh sáng đứng trước nó, khả năng xuyên thấu cũng theo thứ tự
mà tăng lên. Do đó có hiện tượng nêu trên.
Đồng xu dâng cao
Chuẩn bị một chiếc cốc không cho vào trong cốc một đồng xu kim loại. Di chuyển
chiếc cốc ra cho tới khi mắt bạn vừa không nhìn thấy đồng xu ở trong chiếc cốc. Giữ
nguyên vi trí đầu bạn và chiếc cốc, từ từ đổ nước vào cốc thì bỗng bạn lại có thể nhìn thấy
đồng xu!
Thực nghiệm này cũng giống như bạn cắm một đôi đũa vào trong nước sẽ nhìn
thấy đoạn chiếc đũa trong nước như bị gẫy khúc so với đoạn ngoài không khí. Đó là do ánh
sáng từ trong môi trường một nước tiến vào trong môi trường hai (không khí) khác nhau về
tính chất, thì phát sinh khúc xạ. ánh sáng khúc xạ chiếu vào mắt thì chúng ta có cảm giác là
đồng xu trong cốc từ vị trí ở đáy cốc dâng cao nên một chút , làm ta có thể nhìn thấy đồng
xu đó.