Chuyên đề Phương pháp kỉ luật tích cực trong trường phổ thông

Ea H’Leo, Ngày 9 -10 tháng 10 năm 2012


Chia s ẽ kinh nghi ệm:
1.

2.

Khi học sinh mắc lỗi thì thầy cô đã có những hình
thức kỉ luật như thế nào? Kết quả của những hình
thức đó?
Theo thầy cô, thế nào là phương pháp kỉ luật tích
cực? Thầy cô mong muốn gì qua chuyên đề tập huấn
này?


N ội dung chính










Bối cảnh và quan điểm.
Phương pháp kỷ luật tích cực là gì?
Nguyên tắc thực hiện.
Biện pháp thực hiện.

Vì sao cần áp dụng ở trường phổ thông?
Ứng xử tích cực trong lớp.
Kỹ năng ứng xử tích cực.
Tăng cường sự tham gia hoạt động HS.
Giúp HS vượt qua trạng thái không tích cực.


Một số hình ảnh kỉ luật học sinh


M ột s ố bài báo









Ám ảnh hình phạt của thầy
Phạt để răn đe
Phía sau những hình phạt
Một học sinh nhảy lầu tự tử ngay trước mắt
cô giáo
Vụ cô giáo đánh học sinh bằng chổi: Hoàn
toàn sai
Cô giáo hiền "giết" học sinh bằng những lời
nhục mạ

PHẦN I
PHƯƠNG PHÁP KỶ LUẬT TÍCH CỰC
I. Những vấn đề cơ bản.
1.Khái niệm.
Phương pháp kỷ luật tích cực là biện pháp giáo dục học
sinh không sử dụng những hình thức bạo lực, trừng phạt
mà thay vào đó là sử dụng những hình thức kỷ luật tích
cực, phù hợp để giúp HS giảm thiểu những hành vi
không phù hợp, củng cố các hành vi tích cực và phát
triển nhân cách môt cách tốt đẹp, bền vững.


Kỷ luật tích cực:








Là động viên
Khuyến khích
Hỗ trợ trong quá trình học tập và rèn luyện của học
sinh
Nuôi dưỡng lòng ham học
Ý thức kỷ luật tự giác.
Tự nhận hình thức kỷ luật, cam kết không tái phạm

Kỷ luật tích cực không phải là luôn chú ý kỷ luật học





sinh, hoặc hình phạt nặng hơn trước mà cần có những quan
niệm giáo dục như:
Việc mắc lỗi của học sinh được coi là lẽ tự nhiên của quá
trình học tập, rèn luyện và phát triển trong nhà trường.
Việc quan trọng của ngành giáo dục là làm thế nào học sinh
nhận thức được bản thân, tự kiểm soát hành vi, thái độ trên
cơ sở các qui định, nội qui…
Như vậy người giáo viên là người phân tích đúng sai, đối
chiếu các qui định của những hành vi không đúng để học
sinh nhận ra lỗi của mình để điều chỉnh sữa đổi, tiến bộ
không mắc lỗi lần sau.


2. Các nguyên tắc thực hiện PP KLTC
4. Phù hợp với đặc
điểm sự phát
triển của lứa tuổi
HS

1. Vì lợi ích tốt nhất
của học sinh

Kỷ luật

tích cực
3. Khích lệ và tôn
trọng lẫn nhau
2. Không làm tổn thương
đến thể xác và tinh thần
HS


Nguyên tắc 1. Vì lợi ích tốt nhất của học
sinh.
Mọi hành động, biện pháp kỷ luật mà
GV áp dụng là nhằm mang lại lợi ích tốt
nhất cho HS để các em có thể phát huy tốt
nhất tiềm năng của mình.


Nguyên tắc 2: Không làm tổn thương đến
thể xác và tinh thần của HS.
Các biện pháp can thiệp phải tập trung,
hướng vào hành vi của HS, không phải để
phê phán con người, nhân cách HS.


Nguyên tắc 3: Khích lệ và tôn trọng lẫn nhau
Mọi cách thức kỷ luật khi áp dụng cho dù HS
có muốn hay không mà buộc phải làm theo cũng nên
trao đổi trước, vận động HS hiểu để tạo sự đồng
thuận, đồng ý trước khi áp dụng sẽ mang lại hiệu
quả cao khi thực hiện.

Nguyên tắc 4: Phù hợp với đặc điểm sự phát
triển của lứa tuổi HS
Mỗi HS đều trải qua những giai đoạn phát
triển khác nhau. Bằng cách tìm hiểu về các đặc điểm
phát triển của lứa tuổi HS đang đối mặt, cân nhắc kỹ
đến các vấn đề như tính khí, cảm xúc, các kỹ năng xã
hội,… khi đó, hành vi của HS sẽ trở nên dễ hiểu đối
với bạn.


3. Biện pháp thực hiện PPKLTC
Biện pháp 1: Dùng hệ quả tự nhiên và hệ quả logic.

- Hệ quả tự nhiên: là
những gì xảy ra một cách
tự nhiên, không có sự can
thiệp của người lớn.
Ví dụ: không ăn sẽ bị đói,
không ngủ sẽ bị mệt.


- Hệ quả logic: là những gì xảy ra đòi hỏi phải có
sự can thiệp của người lớn hoặc của trẻ khác trong gia
đình hoặc lớp học.
Ví dụ:
+ Khi trẻ nghịch ngợm
phá hỏng đồ chơi mới
mua thì trong thời gian
tới sẽ không được mua

đồ chơi mới.
+ Không học bài ở nhà
đến lớp sẽ bị điểm kém.


Biện pháp 2: Hình thành, thiết lập nội quy, nề nếp
kỷ luật trong nhà trường và trong lớp học


Sự cần thiết phải thiết lập nội quy, nề nếp kỷ luật
trong nhà trường:
- Là những điều cần thiết để giáo dục, nuôi dưỡng và
đảm bảo sự phát triển lành mạnh, an toàn cho trẻ.
- Giúp trẻ có nề nếp kỷ luật tốt trong học tập và rèn
luyện, sống có trách nhiệm
- Là cơ sở giúp trẻ hiểu những hành vi nào là phù
hợp, những hành vi nào là không phù hợp và đâu là giới
hạn không được vượt qua


Khi thiết lập nội quy ở nhà và ở trường, cần lưu ý:
3.1. Phải thỏa mãn được nhu cầu của người lớn
và nhu cầu, mối quan tâm của trẻ
+ Có dựa trên thực tế hay chỉ là cảm xúc của người
lớn.
+ Có vì lợi ích của trẻ, giúp trẻ được an toàn, tốt
hơn không.
+ Có giúp trẻ tránh được va chạm, xung đột với
người khác.
+ Có giúp trẻ học cách suy nghĩ, cân nhắc trước khi

hành động.
+ Hệ quả của việc tuân thủ hoặc không tuân thủ nội
quy là gì.


3. 2. Khi thiết lập nội quy, việc duy trì củng cố để
thành thói quen cho trẻ là việc rất quan trọng
thường khó hơn cả việc thiết lập nội quy
Một số vấn đề cần lưu ý để duy trì nội quy:
+ Hướng dẫn trẻ rõ ràng, cụ thể (VD: Đã đến lúc
con phải đi rửa tay để chuẩn bị ăn cơm…)
+ Nhắc nhở trẻ để giúp trẻ suy nghĩ và nhớ lại sau
đó quyết định hành động (VD: Con có nhớ là khi có
khách đến nhà thì không được vòi vĩnh,…)
+ Cho trẻ ít nhất 2 khả năng lựa chọn (2 khả năng
này người lớn đều chấp nhận được, mục đích khuyến
khích khả năng suy nghĩ của trẻ để đưa đến quyết định
của mình). VD: Hôm nay, con muốn mặc quần màu
xanh hay màu đen…)


Tóm lại:
Thiết lập nội quy, nề nếp trong gia đình và
lớp học là một phương pháp quan trọng để duy
trì trật tự, nề nếp trong gia đình, lớp học và ngoài
xã hội. Khi thiết lập nội quy cả người lớn và trẻ
em cùng được tham gia đều cảm thấy thoải mái
và hài lòng vì mình đã góp phần đưa ra các quyết
định đó, Hiệu quả của việc làm theo các quyết
định đó sẽ cao hơn nhiều so với bị áp đặt.

Biện pháp 3: Dùng thời gian tạm lắng
Biện pháp này rất khó vận
dụng vì thời gian tạm lắng là thời
gian trẻ bị tách ra khỏi hoạt động
mà trẻ đang tham gia bới trẻ có
nguy cơ thực hiện hành vi không
mong muốn
Lúc “tạm lắng” trẻ bị “cách ly”
phải ngồi một chỗ, không được
chơi, không được học, không được
trò chuyện hay tham gia hoạt động
như những người khác.
Mục đích để trẻ bình tĩnh trở
lại, suy nghĩ về hành vi không đúng
mực của mình.


Một số hình ảnh kỉ luật học sinh


PHẦN II
VÌ SAO CẦN PHẢI ĐƯA PP KLTC
VÀO GIÁO DỤC PHỔ THÔNG ?



Lí do xuất hiện Phương pháp giáo
dục Kỉ luật tích cực



Người lớn sử dụng các biên pháp làm tổn thương các
em về thể xác (đánh đập, tát tai…) và tinh thần (mắng,
chửi, sỉ nhục…)=>Hậu quả khôn lường=> cần có biện
pháp khắc phục