skkn đã đạt

Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
A. PHÁƯN MÅÍ ÂÁƯU
I/ L DO CHN ÂÃƯ TI
Täi nhåï cọ láưn täi âi dảy km, hc tr ca täi l mäüt
hc sinh låïp 3. Em ráút sạng dả, tênh nháøm nhanh
nhỉng khäng khi no âàût låìi gii âụng våïi phẹp tênh,
nháút l nhỉỵng bi toạn håüp âàût tỉì hai phẹp tênh tråí
lãn. Thäng thỉåìng trong låìi gii ca em bao giåì cng bàõt
âáưu båíi tỉì “ säú “. Chàóng hản, “Säú qu cam mẻ cọ
l:”, “ Säú kg gảo åí trong bao cọ l:”. . .Khi täi hi: “Thãú
em cọ cn cạch âàût låìi gii no khạc nỉ khäng?” thç
em làõc âáưu v âạp: “ Cä giạo em chè dảy thãú thäi ả.”
Báy giåì thç täi måïi hiãøu, hc sinh tiãøu hc thỉåìng hay
bàõt chỉåïc, bàõt chỉåïc mäüt cạch mạy mọc, ráûp khn
nhỉỵng gç ngỉåìi låïn lm. Âiãưu âọ cng cọ nghéa l:
Nãúu trong quạ trçnh dảy hc, ngỉåìi giạo viãn khäng linh
âäüng thç hc sinh ca h s l nhỉỵng cại khn
giäúng nhau âỉåüc tảo nãn tỉì ngỉåìi tháưy.
Em hc sinh trãn chè l mäüt vê dủ trong säú ráút
nhiãưu hc sinh nhỉ thãú. Âiãưu âọ nọi lãn ràòng, ngän
ngỉỵ ca hc sinh tiãøu hc cn hản chãú, âàûc biãût l
nàng lỉûc diãùn âảt ngän ngỉỵ toạn hc. Båíi ngän ngỉỵ
toạn hc mang tênh trỉìu tỉåüng, tênh chênh xacï, sục
têch, cä âäüng, lải chỉïa âỉûng nhiãưu máu thùn nhàòm
tảo ra nhiãưu tçnh húng cáưn phi gii quút trong
cüc säúng. Vç váûy, rn luûn v phạt triãøn ngän ngỉỵ
toạn hc cho hc sinh tiãúu hc nọi chung v hc sinh
låïp 3 nọi riãng l mäüt viãûc lm cọ nghéa thiãút thỉûc
v l trạch nhiãûm ca ngỉåìi giạo viãn tiãøu hc, gọp
pháưn vo viãûc phạt triãøn ngän ngỉỵ nọi chung cho cạc
em.

Lm täút âiãưu ny cn tảo âiãưu kiãûn cho hc
sinh phạt triãøn nàng lỉûc tỉ duy ca mçnh. Tuy nhiãn âáy
khäng phi l viãûc dãù lm. Båíi nọ khäng chè cọ âi hi
åí ngỉåìi giạo viãn sỉû näù lỉûc, niãưm say mã m nọ
cn âi hi åí ngỉåìi tháưy giạo trçnh âäü chun män cao
måïi cọ thãø cọ nhỉỵng tạc âäüng ph håüp våïi cạc
em.V chụng täi mong mún âỉåüc gọp mäüt låìi bn
vo viãûc lm cọ nghéa trãn. Âọ cng l l do ca âãư
1
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
ti:” Mäüt säú biãûn phạp nhàòm phạt triãøn ngän ngỉỵ
cho hc sinh låïp ba qua män toạn”
II. MỦC ÂÊCH NGHIÃN CỈÏU
Nghiãn cỉïu âãư ti nhàòm giụp ngỉåìi viãút :
- Nàõm r âàûc âim ngän ngỉỵ nọi chung v
âàûc âiãøm ngän ngỉỵ toạn hc nọi riãng ca hc sinh
låïp ba.
- Âãư xút mäüt säú gii phạp nhàòm giụp hc
sinh phạt triãøn ngän ngỉỵ ca mçnh.
- Náng cao ké nàng nghiãn cỉïu khoa hc .
III. ÂÄÚI TỈÅÜNG V PHẢM VI NGHIÃN CỈÏU
1. Âäúi tỉåüng
Cạc biãûn phạp nhàòm phạt triãøn ngän ngỉỵ cho hc
sinh låïp ba qua män toạn.
2. Phảm vi
Chụng täi chè nghiãn cỉïu cạc tạc âäüng âãún âäúi
tỉåüng l hc sinh låïp 3 trong dảy hc toạn .
IV. NHIÃÛM VỦ NGHIÃN CỈÏU
1. Lm r cå såí l lûn v cå såí thỉûc tiãùn liãn
quan âãún âãư ti.

2. Xáy dỉûng mäüt säú biãûn phạp nhàòm phạt
triãøn ngän ngỉỵ cho hc sinh låïp 3 qua män toạn.
V. PHỈÅNG PHẠP NGHIÃN CỈÏU
Nhọm cạc phỉång phạp nghiãn cỉụ lê thuút:
- Phán têch - täøng håüp
- So sạnh - âäúi chiãúu
Nhọm cạc phỉång phạp nghiãn cỉïu thỉûc tiãùn.
- Thỉûc nghiãûm sỉ phảm
B.PHÁƯN NÄÜI DUNG
2
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
Chỉång I : NHỈỴNG VÁÚN ÂÃƯ CHUNG
I. NGÄN NGỈỴ
1. Khại niãûm : Ngän ngỉỵ l mäüt hãû thäúng tên hiãûu âàûc
biãût m trong âọ bao gäưm nhỉỵng âån vë nhỉ ám vë,
hçnh vë, tỉì, cáu, . . . v hçnh thỉïc liãn kãút giỉỵa chụng
âãø tảo thnh låìi nọi trong giao tiãúp.
2. Vai tr ca ngän ngỉỵ
Trong x häüi hiãûn âải, kh nàng ngän ngỉỵ âỉåüc
xem l mäüt trong bäún giáúy thäng hnh quan trng
nháút ca con ngỉåìi. Nãúu nhỉ khäng cọ nọ, con ngỉåìi
khäng thãø säúng chung våïi cäüng âäưng. Âiãưu âọ nọi lãn
vai tr khäng thãø thiãúu ca ngän ngỉỵ âäúi våïi x häüi
loi ngỉåìi. Vai tr ny thãø hiãûn trãn hai bçnh diãûn:
Thỉï nháút: Ngän ngỉỵ l phỉång tiãûn giao tiãúp
trng úu nháút ca con ngỉåìi:
Khäng ai cọ thãø ph nháûn ngän ngỉỵ l phỉång
tiãûn giao tiãúp quan trng nháút ca con ngỉåìi. Båíi
ngoi ngän ngỉỵ, con ngỉåìi cn cọ nhỉỵng phỉång tiãûn
giao tiãúp khạc nhỉ: cỉí chè, cạc loải dáúu hiãûu, kê

hiãûu khạc nhau, nhỉỵng kãút håüp ám thanh ca ám
nhảc, nhỉỵng kãút håüp mu sàõc ca häüi hoả. Nhỉng
ngän ngỉỵ váùn l thỉï phỉong tiãûn giao tiãúp quan
trng nháút.
So våïi ngän ngỉỵ thnh tiãúng, ngän ngỉỵ cỉí chè
tháût ngho nn v hản chãú. Nọ khäng thãø läüt t
âỉåüc hãút tçnh cm ca con ngỉåìi v âäi khi nọ mang
nghéa thäng bạo thiãúu chênh xạc.
Cn nhỉỵng kê hiãûu, tên hiãûu khạc nhỉ: tên hiãûu
ân giao thäng cng chè l phỉång tiãûn bäø tråü cho
ngän ngỉỵ âãø dng trong âåìi säúng båíi chụng bë hản
chãú phảm vi sỉí dủng v bn thán nọ mún sỉí
dủng phi thäng qua ngän ngỉỵ.
Ám nhảc, häüi hoả v âiãu khàõc màûc d cọ kh
nàng ráút vé âải nhỉng nọ váùn cọ nhỉỵng hản chãú
nháút âënh v cọ tênh cháút phiãúm diãûn so våïi ngän
ngỉỵ. Chụng khäng thãø truưn âảt khại niãûm v tỉ
tỉåíng mäüt cạch chênh xạc, r rng. Thäng âiãûp m
ngỉåìi nghãû sé gỉíi gàõm qua giai âiãûu, låìi ca hay qua
mäüt tạc pháøm nghãû thût no âọ phủ thüc nhiãưu
3
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
vo kiãún ch quan cu ngỉåìi nghe, ngỉåìi xem. Vç
váûy, khäng thãø dng chụng âãø lm phỉång tiãûn giao
tiãúp.
Chênh nhåì ngän ngỉỵ m con ngỉåìi cọ thãø hiãøu
nhau trong quạ trçnh sinh hoảt v lao âäüng, nhåì ngän
ngỉỵ m con ngỉåìi cọ thãø diãùn âảt v lm cho ngỉåìi
khạc hiãøu âỉåüc tỉ tỉåíng, tçnh cm v nguûn vng
ca mçnh. Chênh sỉû hiãøu biãút nhau âọ m con ngỉåìi

måïi cọ thãø âäưng tám hiãûp lỉûc chinh phủc tỉû nhiãn,
chinh phủc x häüi lm cho x häüi ngy cng tiãún lãn.
Thỉï 2: Ngän ngỉỵ l phỉång tiãûn ca tỉ duy:
Vai tr ca ngän ngỉỵ trong giao tiãúp gàõn liãưn våïi vai
tr ca ngän ngỉỵ trong viãûc thãø hiãûn tỉ duy .Båíi
khäng ai nọi âãø nọi ,khäng ai viãút âãø viãút m nọi viãút
l âãø trao âäøi tỉ tỉåíng ,tçnh cm våïi nhau.Ngän ngỉỵ
l hiãûn thỉûc trỉûc tiãúp ca tỉ tỉåíng .Khäng cọ tỉì
no, cáu no m lải khäng biãøu hiãûn khại niãûm hay tỉ
tỉåíng ,ngỉåüc lải khäng cọ nghéa tỉ tỉåíng no m
lải khäng täưn tải dỉåïi dảng ngän ngỉỵ ,ngän ngỉỵ
trỉûc tiãúp tham gia vo quạ trçnh hçnh thnh tỉ tỉåíng.
Mi nghé, tỉ tỉåíng chè tråí nãn r rng khi âỉåüc
biãøu hiãûn bàòng ngän ngỉỵ.Vai tr ca ngän ngỉỵ våïi tỉ
duy khäng chè thãø hiãûn khi ngän ngỉỵ âỉåüc phạt thnh
låìi m c khi ngỉåìi ta cn làûng suy nghé hồûc viãút ra
giáúy
Nọi tọm lải :Khäng phi ngáùu nhiãn m ngän ngỉỵ
âỉåüc chn l mäüt trong bäún giáúy thäng hnh ca
x häüi hiãûn âải .Vai tr khäng thãø thiãúu ca ngän
ngỉỵ âäúi våïi âåìi säúng ca x häüi loi ngỉåìi l
nhán täú quút âënh sỉû lỉûa chn áúy .Chênh vç
váûy ,rn luûn v phạt triãøn ngän ngỉỵ cho mi
thnh viãn trong x häüi l mäüt trong nhỉỵng mủc
tiãu âo tảo åí táút c cạc nỉåïc trãn thãú giåïi .
3. Vai tr ca ngän ngỉỵ âäúi våïi toạn hc
Ngän ngỉỵ cọ vai tr quan trng âäúi våïi x häüi loi
ngỉåìi nọi chung v âäúi våïi toạn hc nọi riãng .Toạn
hc l khoa hc nghiãn cỉïu nhỉỵng hçnh dảng khäng
gian v nhỉỵng quan hãû säú lỉåüng ca thãú giåïi hiãûn

thỉûc .Báút k mäüt näüi dung no ca toạn hc cng
4
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
phi sỉí dủng ngän ngỉỵ âãø chuøn ti .Nhỉ váûy,
ngän ngỉỵ l phỉång tiãûn âãø chuøn ti nhỉỵng näüi
dung âọ .Cọ thãø nọi, khäng mäüt thỉï phỉång tiãûn no
lải cọ thãø chuøn ti näüi dung ca toạn hc mäüt
cạch sinh âäüng, âa dảng v phong phụ nhỉ ngän
ngỉỵ .Báút k mäüt khại niãûm, mäüt âënh nghéa, âënh
l hay tiãn âãư ... toạn hc no cng âỉåüc phạt biãøu
thäng qua ngän ngỉỵ .Quạ trçnh phán têch, chỉïng minh
v gii mäüt bi ton âãưu âỉåüc thäng qua ngän ngỉỵ .
Tuy nhiãn, cáưn phán biãût ngän ngỉỵ dng trong toạn
hc v ngän ngỉỵ tỉû nhiãn, båíi ngän ngỉỵ tỉû nhiãn
thỉåìng phủ thüc vo nhỉỵng úu täú cm xục, do
âọ, nọ s gáy khọ khàn cho suy lûn chênh xạc .Vç
váûy, ngän ngỉỵ åí trong toạn hc l mäüt thỉï ngän ngỉỵ
ngàõn gn, chênh xạc, sục têch, cä âäüng .
II . ÂÀÛC ÂIÃØM V VAI TR CA MÄN TOẠN ÅÍ TIÃØU
HC
1 . Âàûc âiãøm
Mäüt trong hai män hc ch âảo åí nh trỉåìng tiãøu
hc l män Toạn .Män hc ny chiãúm mäüt qu thåìi
gian tỉång âäúi låïn, chè sau Tiãúng Viãût. Hai âàûc âiãøm
cå bn nháút ca ca män Toạn åí tiãøu hc nh
hỉåíng âãún viãûc sỉí dủng ngän ngỉỵ l:
 Vãư näüi dung :
Kiãún thỉïc toạn hc åí tiãøu hc l nhỉỵng kiãún
thỉïc cå bn ban âáưu vãư säú hc cạc säú tỉû nhiãn,
phán säú, säú tháûp phán, cạc âải lỉåüng thäng dủng,

mäüt säú úu täú âải säú, hçnh hc, thäúng kã âån gin
.Vç váûy, åí tiãøu hc chè måïi hçnh thnh cho hc sinh
nhỉỵng biãøu tỉåüng, nhỉỵng khại niãûm âån gin, dãù
hiãøu. Cạc em chỉa cọ nhỉỵng âënh nghéa chênh xạc
vãư cạc näüi dung, kiãún thỉïc män Toạn. Nhỉỵng khại
niãûm hay tênh cháút m HSTH âỉåüc hc ch úu l
cäng nháûn chỉï chỉa âi vo giaií thêch, chỉïng minh.
 Vãư hçnh thỉïc :
Xút phạt tỉì âàûc âiãøm nháûn thỉïc ca hc sinh
tiãøu hc, nháút l âäúi våïi hc sinh låïp 3 l âäúi
tỉåüng m tỉ duy củ thãø cn chiãúm ỉu thãú ,tỉ duy
5
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
trỉìu tỉåüng chỉa phạt triãøn ,kh nàng suy lûn còn hạn
chế.Vç váûy, cạc män hc åí tiãøu hc nọi chung v män
Toạn nọi riãng mang âáûm dáúu áún trỉûc quan, củ
thãø .Âàûc biãût l nhỉỵng låïp âáưu cáúp. Âiãưu ny s
âỉåüc gim dáưn cng våïi sỉû phạt triãøn ca HSTH,
cng vãư sau nhỉỵng úu täú trỉûc quan s dáưn âỉåüc
thay båíi nhỉỵng úu täú mang tênh cháút trỉìu tỉåüng
hån ,khại quạt hån .
2 . Vai tr ca män Toạn åí Tiãøu hc
Vai tr ca män Toạn åí tiãøu hc thãø hiãûn åí cạc
bçnh diãûn sau:
a. Cung cáúp cho hc sinh nhỉỵng kiãún thỉïc cå
bn, så gin ban âáưu vãư säú hc, cạc säú tỉû
nhiãn, phán säú, säú tháûp phán, cạc âải lỉåüng
thäng dủng, mäüt säú úu täú âải sä,ú hçnh hc.
Nhỉỵng kiãún thỉïc ny tảo tiãưn âãư v âàût nãưn
mọng vỉỵng chàõc cho viãûc hc toạn trong

nhỉỵng giai âoản sau.
b. Rn luûn cho HSTH mäüt säú ky ỵnàng cå bn,
âån gin, ban âáưu.
c. Bỉåïc âáưu gọp pháưn hçnh thnh v phạt triãøn
tỉ duy cho HSTH, âàûc biãût l giụp hc sinh phạt
triãøn nàng lỉûc trỉìu tỉåüng hoạ, khại quạt hố,
kh nàng suy lûn v diãùn âảt âụng cạch phạt
hiãûn v cạch gii quút cạc váún âãư âån gin
,gáưn gi trong cüc säúng .
Tọm lải : Toạn hc l män hc ca trê tû, l
phỉång tiãûn âãø hçnh thnh v phạt triãøn tỉ duy
cọ hiãûu qua.í Nhỉng âäưng thåìi âọ cng l
phỉång tiãûn âãø phạt triãøn ngän ngỉỵ. Båíi ngän
ngỉỵ v tỉ duy cọ mäúi liãn hãû chàût ch våïi
nhau. Khi tỉ duy phạt triãøn, ngän ngỉỵ s phạt
triãøn theo. Ngỉåüc lải, sỉû phạt triãøn ca ngän
ngỉỵ s bäø tråü cho sỉû phạt triãøn tỉ duy, giụp
hc sinh diãùn âảt nhỉỵng váún âãư vãư tỉ duy
mäüt cạch chênh xạc, r rng v thuút phủc
hån.
3 . nh hỉåíng ca âàûc âiãøm män Toạn âãún viãûc
sỉí dủng ngän ngỉỵ
6
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
Toạn hc, l mäüt khoa hc nhỉng âäúi tỉåüng
ca män Toạn åí Tiãøu hc lải l hc sinh åí âäü
tøi cn nh .Do váûy, mäüt trong nhỉỵng ngun
tàõc dảy hc toạn l phi âm bo sỉû cán âäúi
giỉỵa tênh khoa hc v tênh vỉìa sỉïc. Âiãưu ny
quy âënh ráút nhiãưu âãún viãûc sỉí dủng ngän

ngỉ.ỵ Ngän ngỉỵ dng trong mơn Toạn åí Tiãøu hc
phi hãút sỉïc âån gin, ngàõn gn, dễ hiãøu
nhỉng phi bo âm tênh khoa hc, tênh chênh
xạc. ÅÍ Tiãøu hc, hc sinh chè nàõm biãøu
tỉåüng hồûc khại niãûm m chỉa cọ âënh nghéa.
Chàóng hản: Cạc em chỉa thãø hiãøu âỉåüc :bn
cháút ca phẹp cäüng l häüi ca nhỉỵng táûp håüp
khäng cọ pháưn tỉí chung m chè hiãøu phẹp cäüng
thäng qua phẹp âãúm , thäng qua vê dủ củ thãø .
Ngän ngỉỵ Toạn hc åí Tiãøu hc phi âỉåüc
diãùn âảt dỉåïi nhỉỵng dảng âån gin nháút. Vê
dủ: Chụng ta khäng dng thût ngỉỵ gii phỉång
trçnh cho cạc em m nọi : tçm x, tçm y, chụng ta
cng khäng nọi gii hãû phỉång trçnh :
{
18
9
=+
=−
yx
yx
m nọi : Tçm hai säú khi biãút täøng v hiãûu ca
chụng .
Âàûc âiãøm ca män Toạn cn quy âënh
phỉång phạp gii Toạn åí Tiãøu hc, nghéa l
phi gii Toạn bàòng phỉång phạp säú hc
chỉï khäng sỉí dủng phỉång phạp âải säú
III. ÂÀÛC ÂIÃØM NGÄN NGỈỴ CA HC SINH
LÅÏP 3
1 . Âàûc âiãøm ngän ngỉỵ ca hc sinh låïp 3

Ngän ngỉỵ ca HSTH nọi chung, ngän ngỉỵ ca
hc sinh låïp 3 nói riêng phạt triãøn hån nhiãưu so
våïi tr máùu giạo. Cạc em cọ mäüt väún tỉì khạ
phong phụ, cạc em cng â biãút liãn kãút cạc tỉì
âọ âãø tảo thnh cáu, thnh bi, thnh âoản.
Tuy váûy, nàng lỉûc ngän ngỉỵ ca hc sinh
tiãøu hc váùn l mäüt váún âãư âạng bn, hiãûn
tỉåüng cạc em nọi sai v nháút l viãút sai váùn
7
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
cn khạ phäø biãún. Mäüt âàûc âiãøm ráút dãù
nháûn ra trong ngän ngỉỵ ca hc sinh låïp 3 l
cạc
em hay bàõt chỉåïc, bàõt chỉåïc ngun máùu
cạch nọi, cạch diãùn âảt ca ngỉåìi khạc. HS
låïp 3 chỉa cọ nàng lỉûc sng lc ngän ngỉỵ,
lỉûa chn ngän ngỉỵ sao cho ph håüp våïi tçnh
húng, nhiãûm vủ cáưn gii quút. Vç váûy,
trong khi diãùn âảt, khi viãút thỉåìng làûp tỉì v
gàûp nhiãưu lụng tụng .
Nhỉỵng âàûc âiãøm trãn âáy vãư ngän ngỉỵ ca
hc sinh låïp 3 s nh hỉåíng âãún viãûc hc
táûp ca cạc em nọi chung v viãûc hc toạn
nọi riãng.
2 . nh hỉåíng ca âàûc âiãøm ngän ngỉỵ ca
HS låïp 3 âãún viãûc hc Toạn
Tỉì ngän ngỉỵ tỉû nhiãn âãún ngän ngỉỵ toạn
hc l c mäüt khong cạch m hc sinh låïp
3 phi vỉåüt qua khäng máúy dãù dng .Do âàûc
âiãøm ngän ngỉỵ ca cạc em nhỉ â trçnh by

åí mủc 1 m cạc em gàûp phi ráút nhiãưu khọ
khàn trong viãûc hc toạn .
Chàóng hản nhỉ : -HSTH gàûp lụng tụng khi
âàût låìi gii cho phẹp tênh.
-Khi âc âãư toạn, cạc em
khäng biãút nháûn diãûn âáu l úu täú chênh,
âáu l phủ âãø xạc âënh bn cháút ca bi
toạn.
-Viãûc âàût låìi gii thỉåìng hay
trng làûp hồûc thỉåìng hay dỉûa vo máùu cho
sàơn
-Hay bë âạnh lỉìa båíi nhỉỵng
bi toạn cọ näüi dung khäng tỉåìng minh.
Vê dủ: “Lan 9 tøi ,Lan thua chë 2 tøi .Hi chë
ca Lan bao nhiãu tøi?”
8
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
Cạc em thỉåìng lm phẹp tênh trỉì âãø tênh säú
tøi ca chë nhỉng thỉûc ra l phi lm phẹp
tênh cäüng måïi âụng Chênh nhỉỵng khọ khàn
ny lm nh hỉåíng âãún cháút lỉåüng hc
Toạn .Tháûm chê nọ cn gáy cho HS cm giạc
khäng mún hc Toạn ,khäng kêch thêch âỉåüc
hỉïng thụ hc táûp ca cạc em .Do váûy ,phi
khai thạc nhỉỵng gç cọ thãø nhàòm giụp cho HS
tháúy âỉåüc sỉû gáưn gi ca Toạn hc âäúi
våïi cüc säúng bàòng ngän ngỉỵ l trạch nhiãûm
ca táút c giáo viên tiểu học .Cáưn cọ thỉïc
trong viãûc giụp âåỵ hc sinh phạt triãøn ngän
ngỉỵ qua män Toạn. Qua âọ, gọp pháưn hçnh

thnh tçnh u âäúi våïi tiãúng mẻ â v tçnh u
âäúi våïi män hc cho HS .Bn thán ca các em
cng cọ thỉïc hån trong viãûc têch luy,ỵ lm
giu cho väún ngän ngỉỵ ca mçnh.
9
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
ChỉångII : MÄÜT SÄÚ BIÃÛN PHẠP PHẠT
TRIÃØN NGÄN NGỈỴ CHO HS LÅÏP 3 QUA
MÄN TOẠN
I.THỈÛC TRẢNG CA VIÃÛC PHẠT TRIÃØN
NGÄN NGỈỴ CHO HS LÅÏP 3 QUA MÄN TOẠN ÅÍ
TRỈÅÌNG TIÃØU HC
Phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HSTH l nhiãûm vủ
ca táút c cạc män hc åí trỉåìng Tiãøu hc.
Tuy nhiãn tçm hiãøu viãûc lm ny åí mäüt säú
trỉåìng tiãøu hc chụng täi nháûn tháúy. Khäng
phi åí âáu, mi GV âãưu nháûn thỉïc âụng váún
âãư âọ. Båíi cọ ráút nhiãưu GV cho ràòng : phạt
triãøn ngän ngỉỵ cho HSTH l nhiãûm vủ ca
män Tiãúng Viãût chỉï khäng phi ca män Toạn.
Vç váûy cäng tạc ny chỉa âỉåüc chụ trng
âụng mỉïc. Trong giåì hc Toạn, GV chỉa chụ
âãún viãûc phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HS, chỉa
hỉåïng dáùn cho HS cạch dng từ âàût cáu. Âàûc
biãût l chỉa chụ âãún viãûc khai thạc väún
ngän ngỉỵ tỉû nhiãn sàơn cọ ca cạc em nhàòm
giụp HS tỉû thiãút kãú nhỉỵng tçnh húng,
nhỉỵng nhiãûm vủ âàût ra trong cüc säúng
.Hçnh thỉïc täø chỉïc dảy hc Toạn åí mäüt
säú trỉåìng TH hiãûn nay váùn cn ráút âån gin.

Ở âáy GV thỉåìng sỉí dủng cạc phỉång phạp
dảy hc c: thuút trçnh, ging giải, hi
âạp ...m thiãúu hàón cạc phỉång phạp dảy
hc måïi : tho lûn, hc nhọm...Cạc bøi
ngoải khoạ hay cạc bøi hc chun âãư háưu
10
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
nhỉ “vàõng bọng”, ráút êt âỉåüc täø chỉïc. Chênh
vç l âọ m cháút lỉåüng dảy hc Toạn åí TH
hiãûn nay váùn l mäüt váún âãư bức xục.
Vì vậy, xem män Toạn khäng chè l cäng củ, l
phỉång tiãûn âãø phạt triãøn tỉ duy m cn l
phỉång tiãûn âãø phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HS
váùn l viãûc lm cọ nghéa to låïn. Âäúi våïi
hc sinh, l âäúi tỉåüng ca quạ trçnh dảy
hc, l nhán täú chëu tạc âäüng mảnh m ca
tháưy giạo, do váûy nhỉỵng hản chãú trong quạ
trçnh dảy hc s nh hỉåíng khäng täút âãún
HS. Nghiãn cỉïu mäüt säú våí bi táûp Toạn ca
mäüt säú HS, âäưng thåìi xem xẹt cạc em hc
Toạn cho tháúy : nàng lỉûc ngän ngỉỵ Toạn hc
ca HS hiãûn nay chỉa phạt triãøn. Cng mäüt
âãư Toạn nhỉng táút c cạc HS âãưu gii theo
mäüt hỉåïng giäúng nhau l mäüt thỉûc tãú âạng
bn. Cạc em cng chỉa biãút cạch sàõp xãúp
cạch âàût låìi gii sao cho håüp ly, kh nàng váûn
dủng ngän ngỉỵ vo viãûc thiãút kãú âãư Toạn
cn vủng vãư v nháút l nàng lỉûc trçnh by,
diãùn âảt cạch lm bi cn hản chãú l
nhỉỵng vê dủ âiãøn hçnh lm r háûu qu ca

viãûc coi nhẻ nhiãûm vủ phạt triãøn ngän ngỉỵ
cho HS thäng qua män Toạn .
Ngỉåìi ta thỉåìng nọi,Toạn l cäng củ âàõc
lỉûc âãø phạt triãøn trê thäng minh. Toạn hc l
män hc trê tû. Ânh ràòng váûy, nhỉng âiãưu
âọ khäng cọ nghéa l ph nháûn âi vai tr ca
nọ trong viãûc thỉûc hiãûn nhiãûm vủ phạt triãøn
ngän ngỉỵ cho HS. Båíi Toạn hc cọ âäúi tỉåüng
nghiãn cỉïu riãng mang tênh âàûc th ca no,ï do
váûy ngän ngỉỵ âãí biãøu thë vãư nhỉỵng âäúi
tỉåüng áúy ráút khạc nhau. V nãúu nhỉ ngỉåìi
GV biãút cạch khai thạc bi dảy âãø phạt triãøn
11
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
ngän ngỉỵ cho HS thç s lm cho ngän ngỉỵ ca
cạc em ngày cng phong phụ hån .
 Tọm lải : Xút phạt tỉì nghéa ca
dảy hc Toạn trong viãûc phạt triãøn ngän ngỉỵ
cho HS v xút phạt tỉì thỉûc trảng ca viãûc
lm ny m trong pháưn II ca chỉång II chụng
täi âãư xút mäüt säú biãûn phạp nhàòm phạt
triãøn ngän ngỉỵ cho HS .Hi vng ràòng ,âọ s l
nhỉỵng biãûn phạp cọ tạc dủng gọp pháưn lm
thay âäøi quan niãûm ca mäüt säú GV dảy Toạn
åí TH hiãûn nay v lm cho kh nàng ngän ngỉỵ
Toạn hc ca HS ngy cng âỉåüc náng lãn.
II . MÄÜT SÄÚ BIÃÛN PHẠP PHẠT TRIÃØN
NGÄN NGỈỴ CHO HS LÅÏP 3 QUA MÄN TOẠN
1. Hỉåïng dáùn HS thiãút kãú âãư Toạn
Thiãút kãú âãư Toạn khäng chè giụp HS phạt

triãøn tỉ duy âäüc láûp m âáy thỉûc sỉû l mäüt
biãûn phạp hỉỵu hiãûu cho viãûc phạt triãøn ngän
ngỉỵ ca cạc em. Âáy l cå häüi âãø HS cọ âiãưu
kiãûn váûn dủng nhỉỵng âiãưu quan sạt trong cüc
säúng vo quạ trçnh hc táûp, chênh âiãưu ny
tảo cho cạc em hỉïng thụ hc táûp, niãưm say mã
våïi hc táûp, nháút l våïi män Toạn.
1.1 Thiãút kãú âãư Toạn dỉûa vo tọm tàõt
1.1.1 Thiãút kãú âãư Tọan tỉì tọm tàõt
bàòng ngän ngỉỵ
1.1.1.1Ngän ngỉỵ k hiãûu ngàõn gn
GV âỉa ra mäüt tọm tàõt bi toạn bàòng ngän
ngỉỵ kê hiãûu ngàõn gn .Sau âọ u cáưu mäüt
HS tỉû âàût mäüt âãư Toanï dỉûa vo tọm tàõt
âọ .Sau khi HS trçnh by cạc âãư Toạn ca
mçnh, giạo viãn täø chỉïc cho HS trao âäøi, gọp
kiãún, nháûn xẹt âãø âãư toạn âỉåüc chàût ch
hån, gn gng, sục têch, cä âäüng v chênh
xạc hån.
12
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
Vê dủ: Em hy thiãút kãú mäüt âãư Toạn tỉì tọm
tàõt sau âáy:
Cọ : 6 ?
Thãm : 3
HS1: Trãn cnh cọ 6 con chim , cọ thãm 3 con
chim bay âãún nỉỵa .Hi cọ bao nhiãu con chim åí
trãn cnh ?
HS2 : Hoa càõt âỉåüc 6 bäng hoa , Minh cho Hoa
thãm 3 bäng hoa nỉỵa .Hi Hoa cọ bao nhiãu bäng

hoa táút c?
HS3 : Nh An träưng 6 cáy cam , ch nháût vỉìa
räưi ba An träưng 3 cáy cam. Hi nh An träưng âỉåüc
máúy cáy cam?
HS4 : Âãún nga thỉï 6 täø em âỉåüc khen 6 âiãøm
täút ,ngy thỉï 7cä giạo thỉng cho täø em thãm 3 âiãøm
täút nỉỵa .Hi c tưn täø em cọ máúy
âiãøm täút ?
HS5 : Vo nàm hc måïi, mẻ mua cho Vi 6 quøn
våí.Bäú tàûng Vi 3 quøn våí nỉỵa. Hi Vi cọ táút c bao
nhiãu cún våí?
1.1.1.2 Tỉì bng k ä
Xút phạt tỉì cạc nhọm âäúi tỉåüng cọ chung
våïi nhau nhỉỵng âàûc tênh no âáúy hồûc cạc âải
lỉåüng cọ giạ trë tỉång ỉïng våïi nhau mäüt cạch
chàût che,ỵ GV xáy dỉûng tọm tàõt âãư toạn dỉọi
dảng “bng k ä” âãø xãúp âàût cạc âäúi tỉåüng
áúy vo cng mäüt hng (hồûc cng mäüt cäüt),
u cáưu HS xạc âënh cạc mäúi quan hãû trong bi
toạn v thiãút kãú âãư toạn .
Vê dủ : Em hy thiãút kãú mäüt âãư toạn dỉûa
vo bng k ä sau :
Nam Nỉỵ Táút
c
Cọ 8
Khäng 11 ?
Táút c 20 35
HS1: Låïp em cọ 35 HS, trong âọ cọ 20 bản trai,
ch nháût vỉìa qua cọ 8 bản gại âi xem phim v
13

Mt s bin phỏp phỏt trin ngụn ng cho hc sinh lp 3 qua mụn Toỏn
coù 11 baỷn trai khọng õi xem phim . Hoới õaợ coù bao
nhióu baỷn khọng i xem phim?
HS2 : ọỹi boùng cuớa trổoỡng em coù 35 baỷn , trong
õoù coù 20 baỷn nam, trỏỷn õỏỳu ngayỡ họm qua coù 8
baỷn gaùi ra sỏn vaỡ coù 11 baỷn trai khọng ra sỏn .
Hoới coù bao nhióu baỷn khọng ra sỏn thi õỏỳu?
HS3 : Daỡn hồỹp ca cuớa trổồỡng em coù 35 baỷn,
trong õoù coù 20 baỷn nam. Saùng nay, khi lón dióựn
chố coù 8 baỷn gaùi vaỡ mọỹt sọỳ baỷn trai. Hoới coù bao
nhióu baỷn khọng ra dióựn, bit rũng trong sọỳ caùc
baỷn khọng ra dióựn chố coù 11 baỷn nam?
HS4 : ọỹi tỗnh nguyóỷn xanh cuớa khọỳi lồùp 5 coù
tỏỳt caớ laỡ 35 HS õổồỹc phỏn cọng õi õóỳn xaợ A vaỡ
xaợ B. Trong õoù, coù mọỹt sọỳ baỷn nam vaỡ 8 baỷn
nổợ õổồỹc phỏn cọng õi õóỳn xaợ A. Hoới coù bao
nhióu HS khọng õi õóỳn xaợ A bióỳt rũng, trong sọỳ
35 HS cuớa õọỹi coù 20 HS nam vaỡ coù 11 em nam
khọng õi õóỳn xaợ naỡy?
HS5 : Cọ giaùo em coù tt caớ 35 quyóứn vồ.ớ Cọ õaợ
phaùt cho 8 baỷn nổợ vaỡ mọỹt sọỳ baỷn nam coù
thaỡnh tớch xuỏỳt sừc ồớ trong lồùp mọựi baỷn mọỹt
cuọỳn. Hoới cọ giaùo coỡn laỷi bao nhióu cuọỳn, bióỳt
rũng coù 11 baỷn nam khọng õổồỹc phaùt vồớ trón
tọứng sọỳ 20 nam cuớa lồùp ?
1.1.1.3 Tổỡ cọng thổùc chổợ
Tuồng tổỷ giọỳng caùch thióỳt kóỳ õóử toaùn tổỡ
caùc cọng thổùc bũng lồỡi ồớ muỷc 1.1.1.2,chố khaùc ồớ
chọự GV phaới thay caùc tổỡ, chổợ ồớ caùch toùm từt
ỏỳy bũng caùc chổợ caùi nhổ a, b, c... x, y õóứ cọng

thổùc õổồỹc ngừn goỹn vaỡ dóự bióỳn õọứi .Sau õoù
yóu cỏửu HS õỷt lồỡi cho baỡi toùm từt .
Vờ duỷ 1: Cho:
bcabc
=
7:
(a,b,c <10, a>0)
Tỗm:
abc
HS1: Tỗm mọỹt sọỳ coù 3chổợ sọỳ , bióỳt rũng nóỳu
giaớm sọỳ õoù õi 7 lỏửn thỗ õổồỹc mọỹt sọỳ coù hai
chổợ sọỳ õổồỹc taỷo bồới haỡng chuỷc vaỡ haỡng õồn
vở cuớa sọỳ phaới tỗm ?
14
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
HS2 : Tçm mäüt säú cọ 3 chỉỵ säú biãút ràòng nãúu
xoạ âi chỉỵ säú hng tràm ca nọ thç säú âọ s
gim âi 7 láưn.
HS3 : Tçm mäüt säú cọ 3 chỉỵ säú biãút ràòng nãúu
láúy säú cọ 2 chỉỵ säú âỉåüc ta tỉì cạc chỉỵ
säú l cạc hng âån vë v hng chủc ca säú
phi tçm nhán våïi 7 thç âỉåüc säú cọ 3 chỉỵ säú
cáưn tçm âọ .

 Lỉu : Khi u cáưu HS thiãút kãú âãư toạn
dảng 1.1.1.2 v 1.1.1.3 thç chè ạp dủng khi
dảy HS gii hồûc cho HS khạ gii åí trong
låïp ,vç thỉûc cháút ca nhỉỵng bi toạn ny
chênh l nhỉỵng bi toạn gii bàòng phỉång
trçnh nãn nọ khäng ph håüp våïi HS âải tr .

1.1.2.Thiãút kãú âãư ì toạn tỉì tọm tàõt bàòng
hçnh v
1.1.2.1.Dảng âoản thàóng :
GV dng cạc âoản thàóng âãø biãøu thë säú â
cho , säú phi tçm , cạc quan hãû toạn hc trong
âãư toạn sau âọ u cáưu HS thiãút kãú âãư toạn .
Lỉu : Âãø u cáưu HS thiãút kãú âãư toạn tỉì
tọm tàõt theo dảng âoản thàóng ,GV phi hỉåïng
dáùn cho HS biãút mäüt säú quan hãû toạn hc
âỉåüc biãøu diãøn thäng qua âoản thàóng nhỉ :
Säú a:
Säú a:
Säú b: quan hãû a < b
Säú a:
Säú b: quan hãû gáúp âäi
Vê dủ 1 : Em hy thiãút kãú âãư toạn tỉì cạc dảng
tọm tàõt sau âáy bàòng så âäư âoản thàóng :
Xanh
Tràõng
Vng
HS1 : Ngy ch nháût mäüt cỉía hng täøng håüp
bạn âỉåüc 7m vi xanh , mäüt säú m vi tràõng v
15
Một số biện pháp phát triển ngơn ngữ cho học sinh lớp 3 qua mơn Tốn
mäüt säú m vi vng .Hi ngy häm áúy cỉía hng
bạn âỉåüc táút c bao nhiãu m vi biãút ràòng säú
m vi tràõng bạn âỉåüc gáúp 3 säú m vi xanh, säú
m vi vng bạn âỉåüc bàòng 1/2 säú m vi tràõng
â bạn ?
HS2 : Cün giáy m xanh di 7m, cün dây màu

tràõng di gáúp 3 láưn cün dáy mu xanh. Cün
dáy mu vng cọ chiãưu di bàòng 1/2 cün tràõng
.Hi 3 cün dáy di bao nhiãu m ?
Vê dủ 2 : Táút c :
Thãm táút c :
Thãm 1/2 táút c :
Thãm 1/4 táút c :
Thãm 1 :
GV lm máùu : Sau bøi trçnh diãùn thåìi trang trãn
cáưu Trng Tiãưn mäüt bản nam â hi mäüt bản
nỉỵ : “ Trỉåìng bản cọ máúy bản tham gia trçnh
diãùn thåìi trang váy?” Bản nỉỵ âạp: “ Bản thỉí
tênh xem: ny nhẹ, säú bản ca trỉåìng täi tham
gia trçnh diãùn thåìi trang cäüng thãm säú bản âọ
mäüt láưn nỉỵa, thãm mäüt nỉỵa trong säú h räưi
lải thãm 1/4 trong säú áúy v thãm c bản nỉỵa l
â 100 ngỉåìi âáúy! “.Em no cọ thãø giụp bản
nam nhanh tçm ra âạp säú no?
HS1 : Mäüt con vët tråìi âang bay bäùng gàûp mäüt
ân vët tråìi bay theo chiãưu ngỉåüc lải, bn cáút
tiẹng cho:” Cho 100 bản vịt ” con vët âáưu ân
bn âạp lải :” Cho bản, nhỉng bản nháưm räưi
chụng täi khäng phi cọ 100 âáu, m táút c
chụng täi cäüng thãm táút c chụng täi mäüt láưn
nỉỵa, thãm mäüt nỉỵa chụng täi räưi thãm 1/4 chụng
täi v c bản nỉỵa måïi â 100.” Em hy tênh xem
ân vët tråìi cọ bao nhiãu con ?
HS2 : Mäüt bản HS nỉåïc ngoi hi mäüt bản HS
Viãût Nam: “ Nàm nay tham dỉû Sea Games nỉåïc
Viãût Nam cạc bản cọ bao nhiãu váûn âäüng viãn

båi läüi ? Bản Viãût Nam âạp :” Mçnh được biãút táút
16