Giải quyết tố cáo hành chính của công dân từ thực tiễn huyện chương mỹ, thành phố hà nội (tóm tắt)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN ANH DŨNG

GIẢI QUYẾT TỐ CÁO HÀNH CHÍNH CỦA
CÔNG DÂN TỪ THỰC TIẾN
HUYỆN CHƢƠNG MỸ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 60.38.01.02

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2017


Công trình được hoàn thành tại: Học viện Khoa học xã hội.

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. VŨ THƢ

Phản biện 1: GS.TS. Thái Vĩnh Thắng
Phản biện 2: PGS.TS. Vũ Hồng Anh

Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ họp
tại: Học viện Khoa học Xã hội vào lúc:
13 giờ, 30 phút, ngày 11 tháng 5 năm 2017

Có thể tìm hiểu luận văn tại:
Thư viện Học viện khoa học xã hội

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Tố cáo là việc công dân theo thủ tục pháp luật quy định báo cho
cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật
của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây
thiệt hại lợi ích của Nhà nước, quyền lợi ích hợp pháp của công dân, cơ
quan, tổ chức.
Ở Việt Nam, quyền tố cáo là một trong những quyền cơ bản,
quyền tự do dân chủ quan trọng của công dân và được ghi nhận trong Hiến
pháp. Việc ghi nhận quyền tố cáo của công dân là góp phần đặc biệt quan
trọng trong xây dựng tổ chức đảng, bộ máy chính quyền các cấp trong
sạch, vững mạnh, góp phần ngăn ngừa và đấu tranh chống tiêu cực, tham
nhũng, lãng phí có hiệu quả.
Những năm qua, công tác giải quyết tố cáo của cơ quan nhà nước
đạt được nhiều kết quả quan trọng, thông qua giải quyết tố cáo của công
dân, các cơ quan nhà nước đã kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh những thiếu
sót, tồn tại trong hoạt động quản lý nhà nước.
Song bên cạnh đó, tình hình giải quyết tố cáo của công dân vẫn
còn có hạn chế: Số lượng tố cáo qua các năm vẫn nhiều, tình hình tố cáo
gay gắt thường xảy ra tại các thời điểm trước bầu cử đại biểu Quốc hội,
đại biểu Hội đồng nhân dân, đại hội Đảng các cấp, việc xử lý một số hành
vi vi phạm pháp luật bị phát hiện qua tố cáo chưa nghiêm túc, chưa dứt
điểm, chưa tương xứng với hành vi vi phạm…
Cũng nằm trong tình hình chung kể trên, những năm gần đây,
công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư trên địa bàn huyện Chương Mỹ,
thành phố Hà Nội có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy vậy những kết quả
đã đạt được vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Một trong những
nguyên nhân của hạn chế đó là chưa có phương hướng, giải pháp tốt, cụ

thể để nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác tiếp công dân, giải
1


quyết tố cáo hành chính của công dân. Vì vậy, việc nghiên cứu nhằm đưa
ra các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, giải
quyết đơn thư, đặc biệt là giải quyết tố cáo hành chính là cần thiết. Đây
cũng chính là lý do Học viên chọn đề tài: “Giải quyết tố cáo hành chính
của công dân từ thực tiễn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội” làm
Luận văn thạc sĩ luật học.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Giải quyết tố cáo hành chính là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng
trong quản lý nhà nước. Cho đến nay, đã có không ít công trình nghiên cứu ở
các mức độ khác nhau liên quan đến đề tài góp phần làm rõ thêm vấn đề lý
luận và thực tiễn về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết tố cáo.
Học viên xin nêu một số công trình nghiên cứu sau:
Đề tài: “Nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, tuyên truyền pháp
luật về thanh tra, khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng của Thanh
tra Chính phủ” (ThS. Văn Tiến Mai – Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra
Chính phủ);
Đề tài: “Cơ sở khoa học của việc hoàn thiện hệ thống quy định
nghiệp vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo” (ThS. Nguyễn Huy Hoàng - Trưởng
khoa nghiệp vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo, Trường Cán bộ Thanh tra Chính
phủ);
Đề tài: “Khiếu nại, tố cáo hành chính - Cơ sở lý luận, thực trạng và
giải pháp” (TS. Lê Tiến Hảo – Phó Tổng Thanh tra Chính Phủ);
Để tài: “Cơ sở khoa học của việc hoàn thiện hệ thống các quy định
nghiệp vụ về giải quyết khiếu nại tố cáo” (Viện Khoa học Thanh tra);
Đề tài: “Trách nhiệm pháp lý của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp
trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham

nhũng” (ThS. Nguyễn Tuấn Khanh – Phó Viện trưởng Viện Khoa học Thanh
tra, Thanh tra Chính phủ);

2


Đề tài: “Xử lý các hành vi vi phạm Luật Khiếu nại, tố cáo – Những
vấn đề lý luận và thực tiến” (ThS. Nguyễn Văn Kim – Phó Vụ trưởng Vụ
Pháp chế, Thanh tra Chính phủ)…v.v.
Các công trình nghiên cứu trên đây đã tạo những cơ sở lý luận và
thực tiễn cho Học viên nghiên cứu đề tài này.
Qua nghiên cứu các vấn đề liên quan đến thực tiễn giải quyết tố cáo
hành chính ở huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội, Luận văn sẽ góp phần
làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn giải quyết tố cáo ở một địa phương,
để từ đó đưa ra những phương hướng, giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng
công tác này ở địa phương.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục tiêu của nghiên cứu đề tài Luận văn là: Trên cơ sở nhận thức
lý luận, pháp lý về giải quyết tố cáo hành chính, thực tiễn giải quyết tố cáo
hành chính của công dân ở huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội, luận
văn đề xuất các phương hướng, giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động
giải quyết tố cáo hành chính.
Để đạt được mục đích trên đây, nhiệm vụ nghiên cứu đề tài gồm:
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận về tố cáo nói chung và tố cáo
hành chính nói riêng.
- Khái quát hóa pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo hành chính
ở nước ta hiện nay.
- Phân tích thực trạng áp dụng pháp luật về giải quyết tố cáo hành
chính trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội, chỉ ra những ưu
điểm, hạn chế và nguyên nhân của các ưu điểm hạn chế đó.

- Từ đó Luận văn đề xuất các phương hướng, giải pháp tiếp tục
đổi mới việc giải quyết tố cáo hành chính ở nước ta nói chung và ở huyện
Chương Mỹ, thành phố Hà Nội nói riêng, cũng như nâng cao hiệu quả
hoạt động giải quyết tố cáo hành chính ở địa phương.

3


4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài Luận văn: là hoạt động thực tiễn giải
quyết tố cáo hành chính của công dân.
Phạm vi nghiên cứu của Luận văn:
Về mặt không gian: đề tài Luận văn nghiên cứu thực trạng giải
quyết tố cáo hành chính trên địa bàn huyện Chương Mỹ - một huyện ngoại
thành của thành phố Hà Nội đang trên đà phát triển đô thị hóa.
Về mặt thời gian: đề tài Luận văn nghiên cứu hoạt động giải quyết
tố cáo hành chính trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội từ
năm 2012 đến năm 2016.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
Đề tài được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện
chứng, duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lê nin, đường lối, chủ trương,
chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về các quyền cơ bản của
công dân, trong đó có quyền tố cáo, về cải cách hành chính...
Phương pháp nghiên cứu: được sử dụng trong luận văn chủ yếu
là: phương pháp tổng hợp, quy nạp, thống kê, phân tích, so sánh.
Chương 1, nghiên cứu những vấn đề lý luận và pháp lý về giải
quyết tố cáo hành chính của công dân. Chương này chủ yếu sử dụng
phương pháp nghiên cứu: tổng hợp, phân tích, so sánh nhằm làm rõ cơ sở
lý luận, các quy định của pháp luật về giải quyết tố cáo.
Chương 2, nghiên cứu thực trạng giải quyết tố cáo hành chính trên

địa bàn huyện Chương Mỹ, phương pháp nghiên cứu sử dụng chủ yếu là:
tổng hợp, thống kê nhằm khái quát chung về huyện Chương Mỹ, thành
phố Hà Nội, thực trạng hoạt động giải quyết tố cáo trên địa bàn huyện;
phân tích, so sánh, đối chiếu các quy định của pháp luật để làm rõ các ưu
điểm, tồn tại, hạn chế của công tác này, rút ra các bài học kinh nghiệm
trong công tác giải quyết tố cáo trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố
Hà Nội.
4


Chương 3, đưa ra các quan điểm, giải pháp tăng cường hiệu quả
hoạt động giải quyết tố cáo hành chính của công dân. Chương này sử dụng
phương pháp nghiên cứu cụ thể là tổng hợp, quy nạp, phân tích nhằm xác
định các giải pháp được đề xuất, nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả công
tác giải quyết tố cáo hành chính của công dân.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Về mặt lý luận: Luận văn sẽ góp phần làm rõ hơn những khía cạnh
lý luận, thực tiễn và pháp lý còn chưa sáng tỏ về tố cáo, qua đó cung cấp
luận cứ cho các cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, vận dụng để
hoàn thiện chính sách, pháp luật về tố cáo nói chung, về giải quyết tố cáo
hành chính nói riêng ở nước ta trong thời gian tới.
Về mặt thực tiễn: Luận văn có phần nghiên cứu thực tiễn công tác
giải quyết tố cáo hành chính ở cơ sở, đưa ra các bài học kinh nghiệm và
phương hướng, giải pháp tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng công tác
này. Do đó, các cán bộ, công chức, cơ quan quản lý hành chính nhà nước
cấp cơ sở có thể tham khảo, sử dụng, vận dụng vào hoạt động giải quyết tố
cáo.
Với ý nghĩa lý luận, thực tiễn như vậy, Luận văn có thể được sử
dụng là một nguồn tài liệu tham khảo cho việc giảng dạy, nghiên cứu các
môn khoa học và chuyên ngành pháp luật có liên quan tại các cơ sở đào

tạo, nghiên cứu về pháp luật liên quan đến tố cáo và giải quyết tố cáo hành
chính của công dân.
7. Cơ cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội
dung của Luận văn gồm ba Chương:
Chƣơng 1: Những vấn đề lý luận và pháp lý về giải quyết tố cáo
hành chính của công dân.
Chƣơng 2: Thực trạng giải quyết tố cáo hành chính của công dân
ở huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.
5


Chƣơng 3: Quan điểm và giải pháp tăng cường hiệu quả giải
quyết tố cáo hành chính của công dân.
Chƣơng 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ
VỀ GIẢI QUYẾT TỐ CÁO HÀNH CHÍNH CỦA CÔNG DÂN
1.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của giải quyết tố cáo hành chính
1.1.1. Khái niệm tố cáo, giải quyết tố cáo hành chính
Tố cáo là việc công dân theo thủ tục pháp luật quy định báo cho
cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật
của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây
thiệt hại lợi ích của Nhà nước, quyền lợi ích hợp pháp của công dân, cơ
quan, tổ chức.
Giải quyết tố cáo hành chính được hiểu là việc cơ quan, tổ chức,
cá nhân có thẩm quyền có trách nhiệm tiếp nhận, thụ lý tố cáo của công
dân; tiến hành thẩm tra, xác minh, ra kết luận giải quyết tố cáo; tổ chức thi
hành kết luận giải quyết tố cáo theo thủ tục hành chính của các cơ quan
hành chính Nhà nước.
Tố cáo hành chính là hiện tượng pháp lý riêng do đó, nó có những

khác biệt với một số hiện tượng pháp lý khác như: tố cáo khác với tin báo,
tố giác về tội phạm, tố cáo cũng khác với khiếu nại hành chính về chủ thể,
đối tượng, mục đích…
1.1.2. Đặc điểm của giải quyết tố cáo hành chính
Một là, giải quyết tố cáo hành chính khác với giải quyết tố cáo tư
pháp, nó được thực hiện trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước.
Hai là, thủ tục giải quyết tố cáo hành chính cũng như tố cáo tư
pháp nhìn về hình thức thì đều đơn giản bao gồm các bước sau: (1) Khởi
xướng (thụ lý) tố cáo; (2) Xem xét và ra quyết định giải quyết tố cáo; (3)
Giải quyết tố cáo lần tiếp theo; (4) Thi hành quyết định giải quyết tố cáo.
Tuy nhiên giải quyết tố cáo tư pháp bao giờ cũng phức tạp hơn.
6


Ba là, tố cáo hành chính thực hiện trong lĩnh vực quản lý hành
chính nhà nước đa dạng, do đó các cơ quan giải quyết tố cáo cũng do
nhiều cơ quan nhà nước khác thực hiện.
Bốn là, Vụ việc giải quyết tố cáo hành chính nói chung có tính
chất, mức độ gây nguy hiểm cho xã hội thấp hơn so với tố cáo tư pháp.
Năm là, việc giải quyết tố cáo hành chính phải tuân thủ các
nguyên tắc luật định: kịp thời, chính xác, khách quan, đúng thẩm quyền,
trình tự, thủ tục và thời hạn theo quy định của Luật Tố cáo; bảo đảm an
toàn cho người tố cáo; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người bị tố cáo
trong quá trình giải quyết tố cáo.
1.1.3. Vai trò của giải quyết tố cáo hành chính
Một là, giải quyết tố cáo hành chính góp phần phát hiện, ngăn
chặn, kịp thời xử lý các hành vi vi phạm pháp luật; bảo vệ quyền và lợi ích
của người tố cáo, lợi ích của Nhà nước, xã hội, của tập thể và của cá nhân
khác; xử lý kịp thời những hành vi trái pháp luật xâm phạm đến lợi ích của
Nhà nước, của tập thể, của cá nhân; bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, giữ

gìn kỷ cương hành chính nói chung, trong quản lý hành chính nhà nước
nói riêng.
Hai là, Bảo đảm quyền tố cáo của công dân, vì đây là quyền hiến
định, phản ánh tính tích cực của công dân trong xã hội hiện đại, cần phải
được Nhà nước coi trọng và bảo đảm thực hiện.
Ba là, giải quyết tố cáo hành chính đáp ứng đòi hỏi của công dân,
xã hội về sự nghiêm minh của pháp luật.
1.2. Nội dung cơ bản của giải quyết tố cáo hành chính
Giải quyết tố cáo hành chính là hiện tượng pháp lý có tính đa diện
với các nội dung cơ bản thể hiện trên ba phương diện: quy định pháp luật,
tổ chức thực hiện pháp luật và bảo vệ pháp luật.
1.2.1. Nội dung pháp lý về giải quyết tố cáo hành chính
1.2.1.1. Đối tượng tố cáo hành chính
7


Tại Điều 2 Luật Tố cáo năm 2011 quy định: Tố cáo là việc công
dân theo thủ tục do Luật này quy định báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân
có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ
chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của Nhà
nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức.
1.2.1.2. Các nguyên tắc giải quyết tố cáo hành chính
Điều 4 Luật Tố cáo và trong các văn bản pháp luật hiện hành quy
định cụ thể các nguyên tắc sau:
Việc giải quyết tố cáo phải đảm bảo kịp thời, chính xác đúng pháp
luật; bảo đảm tính khách quan trong giải quyết tố cáo; việc giải quyết tố
cáo hành chính phải đúng thẩm quyền và thủ tục luật định; bảo đảm an
toàn cho người tố cáo; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người bị tố cáo
1.2.1.3. Quyền, nghĩa vụ của các bên trong giải quyết tố cáo hành chính
Về quyền và nghĩa vụ của người tố cáo: Quyền và nghĩa vụ của

người bị tố cáo được quy định tại Điều 10 Luật Tố cáo năm 2011.
Quyền và nghĩa vụ của người bị tố cáo: Quyền và nghĩa vụ của
người tố cáo được quy định tại Điều 9 Luật Tố cáo năm 2011.
Quyền và nghĩa vụ của người giải quyết tố cáo: Điều 11 Luật Tố
cáo năm 2011 đã quy định về quyền và nghĩa vụ của người giải quyết tố
cáo. Quyền và nghĩ vụ của người giải quyết tố cáo chỉ áp dụng trong quá
trình giải quyết tố cáo.
1.2.1.4. Thẩm quyền giải quyết tố cáo hành chính
Nguyên tắc xác định thẩm quyền
Nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với hành vi
vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức trong thực hiện nhiệm
vụ, công vụ được quy định tại Điều 12 Luật Tố cáo năm 2011.
Thẩm quyền giải quyết tố cáo của Thủ trưởng cơ quan hành
chính nhà nước.

8


Đối với cán bộ, công chức thuộc cơ quan hành chính nhà nước có
hành vi vi phạm pháp luật trong khi thực hiện nhiệm vụ bị tố cáo thì thẩm
quyền giải quyết tố cáo được quy định tại Điều 13 Luật Tố cáo năm 2011.
Thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật
về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực
Điều 31 Luật Tố cáo quy định thẩm quyền giải quyết tố cáo hành
vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực. Theo đó, cơ
quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực nào thì có thẩm quyền giải quyết tố
cáo đối với nội dung tố cáo có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ quản lý
nhà nước của cơ quan đó. Người có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính
trong cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với
hành vi vi phạm pháp luật thuộc phạm vi quản lý được giao.

1.2.1.5. Thủ tục giải quyết tố cáo hành chính
Thủ tục giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật của
cán bộ, công chức, viên chức trong thực hiện nhiệm vụ công vụ trong các
cơ quan nhà nước nói chung và cơ quan hành chính nhà nước nói riêng
được quy định cụ thể từ Điều 18 đến Điều 30 Luật Tố cáo. Trình tự, thủ
tục giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà
nước trong các lĩnh vực được quy định cụ thể từ Điều 31 đến Điều 33 Luật
Tố cáo.
Quy trình giải quyết tố cáo, trong đó có tố cáo hành chính được quy
định cụ thể tại Thông tư 06/2013/TT-TTCP ngày 30/9/2013 của Thanh tra
Chính phủ. Giải quyết tố cáo hành chính là một thủ tục hành chính và được
thực hiện theo các giai đoạn như sau:
a) Khởi xướng (thụ lý) tố cáo
Người có quyền tố cáo có thể gửi đơn tố cáo hoặc tố cáo trực tiếp
tại cơ quan có thẩm quyền giải quyết tố cáo.Theo quy định tại Khoản 2
Điều 19 Luật Tố cáo: đơn tố cáo phải do người tố cáo ký tên hoặc điểm
chỉ.
9


Điều 20 Luật Tố cáo quy định cụ thể về việc tiếp nhận và xử lý
thông tin tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ công chức,
viên chức trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ.
b) Xem xét và ra quyết định giải quyết tố cáo
Xác minh nội dung tố cáo được quy định tại Điều 22 Luật Tố cáo
và từ Điểu 12 đến Điều 21 Thông tư số 06/2013/TT-TTCP ngày 30 tháng
9 năm 2013 của Thanh tra Chính phủ quy định quy trình giải quyết tố cáo.
- Ra quyết định giải quyết tố cáo, đây là giai đoạn quan trọng
trong quy trình giải quyết tố cáo. Các nội dung cụ thể về kết luận nội dung
tố cáo được quy định tại Điều 24 Luật Tố cáo và Điều 22, Điều 23 Thông

tư số 06/2013/TT-TTCP ngày 30 tháng 9 năm 2013 của Thanh tra Chính
phủ quy định quy trình giải quyết tố cáo.
c) Tố cáo tiếp và giải quyết tố cáo tiếp, giải quyết lại tố cáo.
Điều 27 Luật Tố cáo quy định việc tố cáo tiếp, các điều kiện để tố
cáo tiếp và việc xem xét giải quyết của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền
cấp trên. Khi không đồng ý với việc giải quyết tố cáo của cơ quan, tổ
chức, người có thẩm quyền, thì người tố cáo được quyền tố cáo tiếp.
Khoản 2 Điều 8 Thông tư số 06/2013/TT-TTCP ngày 30 tháng 9
năm 2013 của Thanh tra Chính phủ quy định quy trình giải quyết tố cáo
quy định các dấu hiệu vi phạm pháp luật để thụ lý giải quyết lại tố cáo.
d) Thi hành kết luận, quyết định giải quyết tố cáo
Xử lý tố cáo của người giải quyết tố cáoĐược quy định tại Điều
25 Luật Tố cáo
1.2.1.6. Bảo vệ người tố cáo hành chính
Bảo vệ người tố cáo thể biện bản chất của Nhà nước ta là Nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân
dân. Luật Tố cáo đã dành hẳn một chương V, từ Điều 34 đến Điều 40 để
quy định về bảo vệ người tố cáo. Điều 34 Luật Tố cáo quy định việc bảo
vệ người tố cáo.
10


1.2.2. Tổ chức thực hiện và bảo vệ pháp luật về giải quyết tố cáo hành
chính
1.2.2.1. Tổ chức thực hiện pháp luật về giải quyết tố cáo hành chính
Xác định rõ, quán triệt trách nhiệm giải quyết tố cáo hành chính
của các cơ quan hành chính nhà nước và sự phối hợp trong giải quyết giữa
các cơ quan với nhau; thường xuyên tuyên truyền, giáo dục pháp luật nói
chung và pháp luật về tố cáo, giải quyết tố cáo hành chính nói riêng cho
các đối tượng là cán bộ, công chức và công dân; tổ chức các hội nghị tập

huấn nghiệp vụ giải quyết tố cáo hành chính cho đội ngũ cán bộ, công
chức được giao nhiệm vụ tiếp nhận và giải quyết tố cáo hành chính của
công dân; hằng năm, tổ chức các hội nghị sơ kết, tổ kết, trao đổi kinh
nghiệm giữa các cơ quan được giao nhiệm vụ giải quyết tố cáo hành chính
của công dân.
1.2.2.2. Bảo vệ pháp luật về giải quyết tố cáo hành chính
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong phạm vi nhiệm vụ,
quyền hạn của mình có trách nhiệm tiếp áp dụng biện pháp cần thiết nhằm
ngăn chặn thiệt hại có thể xảy ra, bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe,
tài sản, danh dự, nhân phẩm, uy tín, việc làm, bí mật cho người tố cáo; có
trách nhiệm trong việc tiếp nhận, giải quyết tố cáo mà không tiếp nhận,
không giải quyết theo đúng trình tự quy định của Luật Tố cáo, thiếu trách
nhiệm trong việc tiếp nhận, giải quyết tố cáo hoặc cố ý giải quyết tố cáo
trái pháp luật thì phải xử lý nghiêm minh.
1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động giải quyết tố cáo hành chính
1.3.1. Hệ thống pháp luật
Muốn có hoạt động giải quyết tố cáo hành chính tốt thì phải có hệ
thống pháp luật tốt, đòi hỏi hệ thống pháp luật phải đồng bộ, không mâu
thuẫn, chồng chéo, phù hợp với thực tế, bảo đảm tính thứ bậc trong hệ
thống pháp luật, bảo đảm tính cụ thể, chi tiết ở mức độ cần thiết; rà soát
các quy định của pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo để kịp thời phát
11


hiện các bất cập, kiến nghị, sửa đổi, bổ sung những quy định của pháp
không còn phù hợp với thực tiễn.
1.3.2. Bản lĩnh, năng lực, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ,
công chức thực hiện nhiệm vụ giải quyết tố cáo
Nếu đội ngũ cán bộ, công chức thiếu về số lượng, hạn chế về chất
lượng thì sẽ có những ảnh hưởng rất tiêu cực đến hoạt động quản lý nhà

nước, trong đó có hoạt động giải quyết tố cáo của công dân.
1.3.3. Ý thức chính trị - pháp lý của công dân
Nếu công dân không có ý thức chính trị - pháp lý, không chấp
hành pháp luật, có thái độ tiêu cực với Nhà nước và xã hội thì sẽ ảnh
hưởng lớn đến hoạt động quản lý nhà nước, trong đó có hoạt động giải
quyết tố cáo hành chính.
1.3.4. Tính thượng tôn pháp luật trong Nhà nước pháp quyền Xã hội
chủ nghĩa
Việc tố cáo, giải quyết tố cáo hành chính của công dân và xử lý
hành vi vi phạm qua giải quyết tố cáo hành chính của người giải quyết tố
cáo phải căn cứ và các quy định của pháp luật để xử lý một cách nghiêm
minh, đúng thẩm quyền, đúng thủ tục luật định.
Chƣơng 2
THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT TỐ CÁO HÀNH CHÍNH CỦA
CÔNG DÂN Ở HUYỆN CHƢƠNG MỸ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
2.1. Đặc điểm của hoạt động giải quyết tố cáo hành chính của công
dân ở huyện Chƣơng Mỹ, thành phố Hà Nội
2.1.1. Đặc điểm tự nhi n
Huyện Chương Mỹ nằm ở phía Tây Nam Thủ đô Hà Nội; cách
trung tâm thành phố Hà Nội 20km, phía Bắc giáp huyện Quốc Oai, Hoài
Đức, phía Nam giáp huyện Mỹ Đức, phía Đông giáp huyện Thanh Oai,
quận Hà Đông, phía Tây giáp huyện Lương Sơn, tỉnh Hà Bình. Trên địa
bàn huyện có đường quốc lộ 6 chạy qua đi các tỉnh phía Tây Bắc dài
12


18km, đường tỉnh lộ 419 dài 19 km, có tuyến đường Hồ Chí Minh chạy
qua huyện với chiều dài 16,5km. diện tích tự nhiên là 232,94 km2, dân số
gần 33 vạn người được phân bổ trên địa bàn 32 đơn vị xã, thị trấn. Toàn
huyện có trên 75.000 hộ dân, có khoảng 100 cơ quan, đơn vị Nhà nước

của Trung ương, Thành phố đóng trên địa bàn.
2.1.2. Đặc điểm inh tế - xã hội
Trên địa bàn huyện có 01 Khu Công nghiệp, 10 cụm, điểm Công
nghiệp, gần 900 doanh nghiệp trong và ngoài nước đang tham gia hoạt
động sản xuất và kinh doanh, góp phần chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế
của huyện theo hướng tăng tỉ trọng Công nghiệp, Thương mại và Dịch vụ,
giảm tỉ trọng nông nghiệp.
2.2. Thực tiễn giải quyết tố cáo hành chính của công dân ở huyện
Chƣơng Mỹ, thành phố Hà Nội từ năm 2012 đến năm 2016
2.2.1. Tình hình tiếp nhận, xử lý đơn thư của công dân
Công tác tiếp nhận, phân loại và xử lý đơn
Tiếp nhận: Tổng số đã tiếp nhận 1.853 đơn = 1.059 vụ việc.
Kết quả giải quyết:
Tổng số phải xem xét giải quyết là:

1.059 vụ việc.

Thuộc thẩm quyền giải quyết của huyện: 491 vụ việc. Bao gồm
(71 vụ khiếu nại, 51 vụ tố cáo, 359 vụ đề nghị, phản ánh).
Thuộc thẩm quyền giải quyết của xã: 568 vụ việc. Bao gồm (45 vụ
khiếu nại, 109 vụ tố cáo, 414 vụ việc đề nghị, phản ánh).
2.2.2. Nguyên nhân phát sinh tố cáo hành chính của công dân ở huyện
Chương Mỹ, thành phố Hà Nội
2.2.2.1. Nguyên nhân khách quan
Do Huyện triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới, thực
hiện chủ trương dồn điền đổi thửa trên địa bàn các xã; một số quy định của
pháp luật về đất đai còn nhiều bất cập thiếu ổn đinh, nhất quán như: quy
định về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quy định về chính sách
13

bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án,
quy định về xử lý vi phạm trong lĩnh vực đất đai, xây dựng còn chồng
chéo…
2.2.2.1. Nguyên nhân chủ quan
Một số xã cấp ủy Đảng, chính quyền chưa thực sự quan tâm, chỉ
đạo sát sao đối với các cơ sở. Năng lực lãnh đạo, quản lý của một số bộ
phận Thủ trưởng cấp cơ sở còn hạn chế, coi nhẹ công tác tiếp công dân,
giải quyết đơn thư tố cáo, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai,
cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất… Đội ngũ cán bộ công chức làm
công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo hành chính còn thiếu
về số lượng, hạn chế về trình độ chuyên môn, chưa thực sự tận tụy với
công viêc. Ý thức pháp luật của một bộ phận nhân dân còn hạn chế, có
trường hợp vi mâu thuẫn cá nhân nên cố tình tố cáo tràn lan, vượt cấp.
2.2.3. Hoạt động triển khai công tác giải quyết tố cáo hành chính
Sau khi có Luật Tố cáo, Ban Thường vụ Huyện uỷ, UBND huyện
đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo triển khai có hiệu quả công
tác tuyên truyền Luật Tố cáo cũng như giải quyết tố cáo hành chính của
công dân, phân công một đồng chí Phó chủ tịch UBND huyện phụ trách
công tác giải quyết đơn thư và Trưởng ngành phụ trách xã thường xuyên
theo dõi, nắm bắt tình hình và chỉ đạo giải quyết các vụ việc phát sinh
ngay tại cơ sở.
2.2.4. Thực tiễn giải quyết tố cáo hành chính của công dân
2.2.4.1. Khởi xướng (thụ lý) tố cáo
a) Cấp Huyện: Sau khi tiếp nhận tố cáo của công dân, Ban Tiếp
công dân huyện thực hiện xử lý đơn, nếu nội dung đơn tố cáo thuộc thẩm
quyền giải quyết của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện, thì Trưởng ban tiếp
công dân có phiếu đề xuất và dự thảo Quyết định thụ lý trình Chủ tịch
hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện phụ trách công tác giải quyết

14


đơn thư khiếu nại, tố cáo thụ lý, giao cơ quan chuyên môn tham mưu giúp
Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện giải quyết theo quy định của pháp luật
b) Cấp xã: Sau khi tiếp nhận đơn tố cáo, nếu đơn đủ điều kiện xử
lý, cán bộ tiếp công dân báo cáo, đề xuất Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy
ban nhân dân xã phụ trách giao cán bộ chuyện môn tham mưu giúp Chủ
tịch Ủy ban nhân dân giải quyết theo quy định.
2.2.4.2. Xem xét và ra quyết định giải quyết tố cáo
Sau khi kết thúc quá trình thẩm tra, xác minh, căn cứ vào nội dung
tố cáo, các tài liệu có trong hồ sơ giải quyết tố cáo hành chính, trên cơ sở
báo cáo đề xuất của cơ quan Thanh tra huyện được giao nhiệm vụ xác
minh, Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện được giao phụ
trách sẽ kết luận bằng văn bản về nội dung tố cáo. Với các hoạt động giải
quyết tố cáo hành chính trên đây thì kết quả giải quyết tố cáo như sau:
Thẩm quyền giải quyết của huyện:
Tổng số vụ tố cáo thuộc thẩm quyền phải giải quyết: 51vụ; tổng số
vụ tố cáo đã giải quyết: 47 vụ, đạt 92,16%; Còn: 04 vụ đang giải quyết.
Thuộc thẩm quyền giải quyết của xã:
Tổng số vụ tố cáo thuộc thẩm quyền phải giải quyết: 109 vụ; tổng
số vụ tố cáo đã giải quyết: 96 vụ, đạt 88,1%; Còn: 13 vụ đang giải quyết.
Theo báo cáo kết quả 05 năm thực hiện công tác tiếp công dân,
giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Chương Mỹ từ 01 7 2012
đến 31 12 2016, Tổng số vụ việc tố cáo hành chính tiếp nhận là 51 vụ
việc; đã xem xét giải quyết 47 51 vụ việc, đạt 92,16% trong đó: 06 vụ việc
tố cáo đúng, 24 vụ việc tố cáo sai, 17 vụ việc tố cáo có đúng có sai, còn lại
04 vụ việc hiện đang trong thời gian giải quyết. Tổng số vụ việc tố cáo
hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch UBND vấp Xã, từ
01 7 2012 đến 31 12 2016 là 109 vụ việc; đã xem xét giải quyết 96 109

vụ việc, đạt 92,1% trong đó: 11 vụ việc tố cáo đúng, 48 vụ việc tố cáo sai,

15


36 vụ việc tố cáo có đúng có sai, còn lại 13 vụ việc đang trong thời gian
giải quyết.
2.2.4.3. Tố cáo tiếp và giải quyết tố cáo tiếp, giải quyết lại tố cáo
Ở cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã giao Công chức Tư pháp –
Hộ tịch kiểm tra, rà soát lại hồ sơ vụ việc, Nếu nội dung tố cáo chưa được
giải quyết thì phải báo cáo, đề xuất thụ lý giải quyết theo quy định của
pháp luật. Ở cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện giao cho Chánh
Thanh tra huyện xem xét lại việc giải quyết tố cáo của Chủ tịch Ủy ban
nhân dân cấp xã, Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân
dân huyện đã giải quyết mà công dân có đơn tố cáo tiếp. Từ năm 2012 đến
năm 2016, đã thụ lý, giải quyết lại 09 vụ việc tố cáo tiếp.
2.2.2.4. Thi hành kết luận, quyết định giải quyết tố cáo
Huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội, việc theo dõi, đôn đốc thi
hành kết luận, quyết định giải quyết tố cáo được Chủ tịch Ủy ban nhân dân
huyện giao cho cơ quan Thanh tra huyện chủ trì báo cáo kết quả thực hiện
với Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện. Ở cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân
xã giao cho công chức Tư pháp - Hộ tịch chủ trì theo dõi, đôn đốc thi hành
kết luận, quyết định giải quyết tố cáo và báo cáo kết quả với Chủ tịch Ủy
ban nhân dân xã.
Công khai kết luận, quyết định xử lý hành vi vi phạm bị tố cáo
Công khai trên trang thôn tin điện tử của huyện 44/47 kết luận;
Công khai tại cuộc họp cơ quan người bị tố cáo công tác 44/47 kết luận.
Kết quả xử lý tố cáo
Chủ tịch UBND huyện đã ban hành 47 kết luận giải quyết tố cáo,
trong đó có 44 kết luận phải tổ chức thực hiện, đã tổ chức thực hiện 33 kết

luận, còn 11 kết luận đã tổ chức thực hiện nhưng chưa dứt điểm; kiến nghị
thu hồi 179.000.000 đồng; thu hồi 07 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
và sở hữu nhà ở trên địa bàn; kiến nghị trả lại cho công dân 826 m2 đất, xử

16


lý thu hồi về đất: 10.307m2, đã thực hiện kỷ luật hình thức khiển trách đối
với 02 đồng chí: Phó chủ tịch UBND và Cán bộ Địa chính thị trấn.
2.3. Đánh giá hoạt động giải quyết tố cáo hành chính của công dân ở
huyện Chƣơng Mỹ, thành phố Hà Nội
2.3.1. Những ưu điểm trong giải quyết tố cáo hành chính của công dân
ở huyện Chương Mỹ và nguyên nhân
Được sự quan tâm của lãnh đạo Huyện ủy, Thường trực Hội đồng
nhân dân huyện, lãnh đạo Ủy ban nhân dân huyện thường xuyên chỉ đạo
đối với công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư, trong đó có giải quyết
đơn thư tố cáo. Kết quả giải quyết tố các vụ việc tố cáo trên địa bàn cao
(trung bình trên 80%).
2.3.2. Những hạn chế, bất cập trong giải quyết tố cáo hành chính của
công dân và một số kinh nghiệm thực tiễn giải quyết tố cáo hành chính
của công dân ở huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội
Khi phát sinh vụ việc tố cáo, một số thủ trưởng cơ quan, đơn vị và
chính quyền cơ sở chưa tập trung chỉ đạo giải quyết vụ việc ngay từ gốc;
sự phối kết hợp giữa các cơ quan nhà nước đôi lúc còn chưa chặt chẽ; việc
tuyên truyền, giáo dục pháp luật mới chỉ tập trung ở đối tượng người giải
quyết, chưa quan tâm công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động, thuyết
phục, giải thích, hướng dẫn người tố cáo.
Do bất cập, vướng mắc của pháp luật về tố cáo, có nhiều quy định
chưa rõ ràng, thiếu thống… do quá trình triển khai thực hiện Dự án, thu
hồi đất của nhân dân đã phát sinh nhiều đơn thư liên quan đến quyền lợi

của một bộ phận nhân dân chưa được giải quyết dứt điểm, cán bộ làm công
tác tiếp công dân, xử lý đơn và giải quyết tố cáo ở cấp xã đều kiêm nhiệm.
Do nhận thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, chính quyền
cơ sở trong công công tác giải quyết tố cáo chưa đúng mức; ý thức chính
trị, pháp lý của một bộ phận nhân dân còn hạn chế.

17


Chƣơng 3
QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG HIỆU
QUẢ GIẢI QUYẾT TỐ CÁO HÀNH CHÍNH CỦA CÔNG DÂN
3.1. Nhu cầu tăng cƣờng hiệu quả giải quyết tố cáo hành chính của
công dân
3.1.1. Bảo đảm tính hiện thực quyền tố cáo của công dân
Ở nước ta quyền tố cáo là một trong những quyền cơ bản, được
ghi nhận trong Hiến pháp. Việc ghi nhận quyền tố cáo của công dân là góp
phần xây dựng tổ chức đảng, bộ máy chính quyền các cấp trong sạch,
vững mạnh, góp phần ngăn ngừa và đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng,
lãng phí có hiệu quả.
3.1.2. Đòi hỏi của công cuộc cải cách hành chính
Để hạn chế phát sinh tố cáo và giải quyết tốt tố cáo đòi hỏi phải có
những biện pháp cơ bản, đồng bộ tiến hành đồng thời với cải cách hành
chính, cải cách bộ máy nhà nước; đơn giản hóa các thủ tục hành chính
trong quản lý nhà nước trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có thủ tục tiếp
nhận, giải quyết tố cáo hành chính của công dân; cải cách tổ chức bộ máy
hành chính nhà nước, trong đó có bộ máy làm công tác tiếp công dân, xử
lý đơn và giải quyết tố cáo hành chính; đầu tư cơ sở, vật chất, trang thiết bị
hiện đại và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin.
3.1.3. Nhu cầu về thượng tôn pháp luật trong Nhà nước pháp quyền xã

hội chủ nghĩa Việt Nam
Thượng tôn pháp luật trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa là nhà nước, các tập thể và cá nhân đều bình đẳng trước pháp luật.
Đòi hỏi phải đặt ra nhiệm vụ xây dựng một hệ thống pháp luật cần và đủ
để điều chỉnh các quan hệ xã hội, làm cơ sở cho sự tồn tại một trật tự pháp
luật và kỷ luật.
3.1.4. Bảo đảm các hoạt động bình thường trong các lĩnh vực kinh tế,
chính trị, xã hội và văn hóa của đời sống xã hội
18


Quyền tố cáo của công dân là một quyền cơ bản và quan trọng
nhất, bởi vì chỉ khi quyền này được bảo đảm thực hiện thì các quyền khác
về kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội mới được đảm bảo.
3.2. Quan điểm tăng cƣờng hiệu quả giải quyết tố cáo hành chính của
công dân
3.2.1. Bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng
Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp,
phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc huyện, các Đoàn thể trong công
tác tiếp dân, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật..
3.2.2. Bảo đảm tính đồng bộ
Thường xuyên rà soát các vụ việc tố cáo của công dân còn vướng
mắc, không để các vụ việc tồn đọng kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân;
thực hiện đúng trình tự, thủ tục các bước giải quyết tố cáo hành chính để
đảm bảo theo quy định của pháp luật; tăng cường công tác tuyên truyền,
phổ biến pháp luật tới người dân bằng nhiều hình thức; thực hiện tốt quy
chế dân chủ ở cơ sở, tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân; tăng cường
kiểm tra trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan, người đứng đầu Nhà nước về
tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; đầu tư trang thiết bị, cơ sở
vật chất phục vụ công tác tiếp dân, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ đối

với cán bộ làm công tác tiếp công dân và giải quyết tố cáo.
3.2.3. Công khai, minh bạch, dân chủ trong giải quyết tố cáo hành
chính của công dân
Việc giải quyết tố cáo cần công khai, minh bạch và dân chủ. Điều
đó có nghĩa là các quy định của pháp luật về tố cáo đều phải được công
khai, minh bạch để mọi người dân được biết, được tìm hiểu và nghiêm
chỉnh chấp hành.
3.2.4. Kế thừa các yếu tố tích cực trong thực tiễn giải quyết tố cáo hành
chính của công dân ở nước ta và các nước trên thế giới

19


Pháp luật hiện hành đã quy định rất đầy đủ và cụ thể về trách
nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc tiếp nhận và giải quyết tố cáo hành
chính của công dân, tuy nhiên, liên quan đến nguyên tắc xác định thẩm
quyền giải quyết tố cáo; quy định về tố cáo tiếp và xem xét xử lý, giải
quyết tố cáo tiếp để đảm bảo tính khả thi trong thực hiện; quy định về bảo
vệ người tố cáo… chưa được quy định cụ thể trong Luật Tố cáo. Do đó,
cần phải nghiên cứu trao đổi kinh nghiệm với các nước về giải quyết tố
cáo hành chính; tổ chức khảo sát pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo
hành chính của các nước, đồng thời tham khảo ý kiến của các chuyên gia
nước ngoài về giải quyết tố cáo hành chính trong quá trình xây dựng, hoàn
thiện các quy định pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo hành chính.
3.3. Giải pháp tăng cƣờng hiệu quả giải quyết tố cáo hành chính của
công dân
3.3.1. Các giải pháp chung
Thứ nhất, Đổi mới sự lãnh đạo của Đảng về công tác tiếp công
dân, giải quyết tố cáo nhằm nâng cao nhận thức của cơ quan nhà nước về
vị trí, vai trò của công tác tiếp công dân, giải quyết tố cáo hành chính.

Thứ hai, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật
về tố cáo dưới các hình thức thiết thực, đa dạng.
Thứ ba, Phát huy trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức
Đảng, cơ quan nhà nước.
3.3.2. Hoàn thiện pháp luật về tố cáo và giải quyết tố cáo
Một là, rà soát các quy định của pháp luật hiện hành quy định về
tố cáo và giải quyết tố cáo. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công dân
thực hiện quyền tố cáo, tạo cơ sở pháp lý cho các cơ quan hành chính nhà
nước trong việc giải quyết có hiệu quả các tố cáo hành chính, hạn chế tình
trạng chồng chéo, xung đột giữa các văn bản pháp luật.
Hai là, tổng kết, đánh giá thực tiễn việc thực hiện pháp luật về tố
cáo và giải quyết tố cáo theo quy định của Luật Tố cáo.
20


Ba là, hoàn thiện các quy định về tố cáo và giải quyết tố cáo hành
chính thông qua việc kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Tố cáo. Cụ thể như:
liên quan đến nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo; chưa có
hướng dẫn cụ thể về bảo vệ người tố cáo, người cung cấp thông tin về vụ
việc vi phạm pháp luật; chưa quy định cụ thể chế tài đối với các trường
hợp cố tình tố cáo sai sự thật, tố cáo tràn lan, làm ảnh hưởng đến danh dự,
quyền lợi hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức…
Bốn là, nâng cao trình độ xây dựng pháp luật về tố cáo và giải
quyết tố cáo.
Tiếp tục hoàn thiện pháp luật về giải quyết tố cáo:
Thứ nhất, bổ sung thêm quy định hướng dẫn về thẩm quyền giải
quyết tố cáo đối với những cán bộ, công chức đã nghỉ hưu hay được điều
chuyển, bổ nhiệm vào những vị trí, chức vụ công tác khác.
Thứ hai, bổ sung quy định về thời hiệu tố cáo hành vi vi phạm
pháp luật trong lĩnh vực hành chính để phù hợp với quy định của pháp luật

hình sự, Luật xử lý vi phạm hành chính và hạn chế việc tố cáo tràn lan hay
cơ quan nhà nước phải giải quyết cả những vụ việc tố cáo đã xảy ra từ quá
lâu, hậu quả hành vi vi phạm pháp luật đã được khắc phục…, gây khó
khăn cho cơ quan nhà nước trong việc xác minh, giải quyết tố cáo.
Thứ ba, quy định cụ thể hơn về trách nhiệm phối hợp với các cơ
quan trong việc bảo vệ người tố cáo.
Thứ tư, quy định cụ thể hơn các biện pháp để bảo vệ người tố cáo.
Thứ năm, Chính phủ cần nghiên cứu xây dựng và ban hành Nghị
định quy định về chế tài xử lý những trường hợp vi phạm pháp luật trong
lĩnh vực này, nhất là đối với các đối tượng lợi dụng quyền tố cáo để gây
rối an ninh trật tự, xúc phạm cán bộ, công chức, ảnh hưởng tiêu cực đến
hoạt động của các cơ quan nhà nước.[10, tr. 6]
3.3.3. Kiện toàn bộ máy nhân sự và tổ chức tốt công tác giải quyết tố cáo
hành chính
21


Để nâng cao bản lĩnh, phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ,
công chức làm công tác giải quyết tố cáo cần chú trọng các nội dung sau:
Làm tốt công tác tuyển dụng, quản lý đội ngũ cán bộ, công chức
làm công tác giải quyết tố cáo, đảm bảo việc tuyển dụng đúng trình tự, thủ
tục, những người có phảm chất đạo đức tốt, có năng lực, trình độ chuyên
môn; kết hợp chặt chẽ công tác quản lý với công tác giáo dục, rèn luyện,
nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống cho đội ngũ cán bộ, công
chức; mỗi cán bộ, công chức phải tự xây dựng kế hoạch phấn đấu, chương
trình tự quản lý, rèn luyện bản lĩnh, phẩm chất, không ngừng học tập nâng
cao trình độ, năng lực; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực
hiện nhiệm vụ, công vụ, đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức.
3.3.4. Tăng cường sự giám sát, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động
giải quyết tố cáo hành chính của công dân

Đổi mới hoạt động giám sát hoạt động của Quốc hội, đại biểu
Quốc hội, Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt
trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đối với công tác giải quyết tố
cáo hành chính, giải quyết khiếu nại trong hoạt động giải quyết tố cáo
hành chính của công dân.
3.3.5. Tăng nguồn ngân sách cho hoạt động giải quyết tố cáo hành
chính
Trong quá trình giải quyết tố cáo hành chính có những vụ việc
phức tạp, liên quan đến nhiều đối tượng cư trú ở nhiều nơi khác nhau, cần
phải tổ chức xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ, củng cố hồ sơ hoặc phải
trưng cầu giám định những tài liệu, chứng cứ đã thu thập, tổ chức hội nghị
xin ý kiến chuyên môn của các ngành chức năng… cũng cần phải có kinh
phí để thực hiện, bảo đảm kết luận nội dung tố cáo chính xác, đúng pháp
luật.
3.3.6. Một số kiến nghị chủ yếu tăng cường hiệu quả giải quyết tố cáo
hành chính tại huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội
22


Thứ nhất, Đổi mới sự lãnh đạo của Đảng, hằng năm, cấp ủy Đảng
phải có nghị quyết chuyên đề về công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư
trong đó có giải quyết tố cáo hành chính, đồng thời xây dựng kế hoạch
triển khai nghị quyết tới các cấp ủy Đảng, chính quyền cơ sở; phân công
cấp ủy phụ trách xã thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức
thực hiện, kịp thời phản ánh những bất cập, hạn chế trong công tác tiếp
công dân, giải quyết tố cáo hành chính của cấp cơ sở, đề xuất biện pháp
khắc phụ kịp thời những bất cập, hạn chế trên.
Thứ hai, Phát huy vai trò của Hội đồng nhân dân, đại biểu hội
đồng nhân dân huyện, xã trong việc kiểm tra, giám sát đối với công tác
giải quyết tố cáo hành chính, giải quyết khiếu nại trong hoạt động giải

quyết tố cáo hành chính của công dân trên địa bàn huyện.
Thứ ba, cần bố trí cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân,
giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo đủ về số lượng, đảm bảo về chất
lượng, thường xuyên quan tâm đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình
độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức làm công tác tiếp công
dân, giải quyết tố cáo hành chính.
Thứ tư, Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật nói
chung, trong đó có pháp luật tố cáo cho cán bộ, công chức và nhân dân;
thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, tôn trọng quyền làm chủ của nhân
dân, góp phần nâng cao hiệu quả công tác giải quyết đơn thư tố cáo.
Thứ năm, Tăng cường thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của thủ trưởng,
người đứng đầu cơ quan nhà nước về công tác tiếp công dân và giải quyết đơn
thư tố cáo, đồng thời xử lý nghiêm trách nhiệm nếu phát hiện vi phạm.
KẾT LUẬN
Tố cáo là việc công dân (cá nhân) theo thủ tục luật định báo cho
cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật
của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây
thiệt hại lợi ích Nhà nước, quyền lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan,
23