LUẬN văn THẠC sĩ QUẢN lý GIÁO dục QUẢN lý HOẠT ĐỘNG GIẢNG dạy của GIÁO VIÊN các TRƯỜNG TIỂU học QUẬN NAM từ LIÊM, THÀNH PHỐ hà nội

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
Chương 1:

Trang
3

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIẢNG DẠY CỦA GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG
TIỂU HỌC
1.1. Các khái niệm của luận văn
1.2. Nội dung quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các
trường tiểu học
1.3. Các nhân tố tác động đến quản lý hoạt động giảng dạy
của giáo viên các trường tiểu học quận Nam Từ Liêm,
thành phố Hà Nội
Chương 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIẢNG DẠY CỦA GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG
TIỂU HỌC QUẬN NAM TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ
HÀ NỘI
2.1. Thực trạng hoạt động giảng dạy của giáo viên các
trường tiểu học quận Nam Từ Liêm Hà Nội
2.2. Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên
các trường tiểu học quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội
Chương 3 HỆ THỐNG BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIẢNG DẠY CỦA GIÁO VIÊN TIỂU HỌC QUẬN
NAM TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
3.1. Yêu cầu quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên tiểu
học quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên
tiểu học quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội

2.3. Khảo nghiệm sự cần thiết và tính khả thi của các biện
pháp quản lý
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

12
12
16

24

28
28
31

50
50
56
72
80


MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Đại hội Đảng toàn quốc lần XI xác định và nhấn mạnh: Đổi mới căn
bản toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá,
đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học, đổi mới cơ chế
quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, đào

tạo. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo
đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành. Đẩy mạnh đào tạo nghề
đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước. Xây dựng môi trường giáo dục lành
mạnh, hết hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình và xã hội; xây dựng xã
hội học tập, tạo cơ hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời.
Xuất phát từ quan điểm chỉ đạo của Đảng về giáo dục - đào tạo, thực
hiện chiến lược phát triển giáo dục 2011 - 2020, Ngành giáo dục đang từng
bước đổi mới nội dung chương trình, đổi mới phương pháp dạy học nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo. Phát triển giáo dục và đào tạo là một
trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển của mỗi nhà trường,
cũng là nhiệm vụ chính trị, trung tâm của mỗi trường, là điều kiện để phát huy
nguồn lực con người.
Xét ở phương diện hoạt động, cùng với hoạt động giáo dục, dạy học là
một hoạt động hoạt một cơ bản, nhằm trang bị kiến thức, rèn luyện kỹ năng
theo mục tiêu dạy học của mỗi đối tượng, trong đó giảng dạy của giáo viên là
một trong những hoạt động cơ bản của nhà trường, diễn ra thường xuyên, có ý
nghĩa quyết định chất lượng chất lượng dạy học của nhà trường.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giáo dục cũng như xây dựng và
phát triển trường tiểu học, đòi hỏi phải quản lý một cách khoa học các hoạt
động, nhiệm vụ của nhà trường trong đó và trước hết là quản lý hoạt động dạy
học lý chung, hoạt động dạy của giáo viên, cũng là một nhiệm vụ, nội dung
của quản lý giáo dục nhà trường. Bởi giáo viên là nhân tố quyết định chất
lượng giáo dục.
3


Thực tiễn quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu
học quận Nam Từ Liêm trong những năm qua đã đạt được những kết quả rất
quan trọng có tác động tích cực trong việc trang bị kiến thức, kỹ năng, giáo
dục thái độ cho học sinh. Mặt khác, thông qua hoạt động giảng dạy góp phần

hình thành và phát triển nhân cách của học sinh, thực hiện tốt quan điểm “kết
hợp dạy chữ với dạy người” được thực hiện có hiệu quả. Song, thực tiễn cũng
cho thấy quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học quận
Nam Từ Liêm còn bộc lộ nhiều bất cập, đặc biệt là quản lý mục tiêu, nội dung
chương trình dạy học, việc quản lý xây dựng và thực thi kế hoạch, quản lý
hoạt động kiểm tra đánh giá và quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động giảng
dạy của giáo viên ở các trường trên địa bàn quận Nam Từ Liêm - Hà Nội vẫn
còn những hạn chế, chất lượng giảng dạy của giáo viên chưa tương xứng với
tiềm năng của nhà trường.
Ở phương diện nghiên cứu khoa học, đã có những công trình nghiên
cưu về hoạt động dạy học, giảng dạy của giáo viên trong đó có những nghiên
cứu về giảng dạy của giáo viên tiểu học, nhưng với cụ thể ở các trường tiểu
học, quận Nam Từ Liêm là một quận mới thành lập thì chưa công trình nào
nghiên cứu vấn đề này.
Xuất phát từ lý do trên, tác giả chọn đề tài:“Quản lý hoạt động giảng
dạy của giáo viên các trường tiểu học quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà
Nội” làm luận văn tốt nghiệp.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
* Các nghiên cứu trên thế giới
Tác giả P.V.Zimin, MI.Kođakốp, N.I.Saxerđôlốp nhận định: “Công tác
quản lý hoạt động giảng dạy, giáo dục trong nhà trường là khâu then chốt
trong hoạt động quản lý trường học”.
Về phương pháp giảng dạy, ngay từ thời cổ đại tư tưởng phương pháp
dạy học đã được nhà triết học phương tây, Xôcơrát (469-399 trước CN) đề
4


xuất áp dụng phương pháp đàm thoại trong giảng dạy, sau đó Khổng Tử (551479 trước CN), nhà triết học, nhà giáo dục phương Đông đã coi trọng tính tích
cực của học sinh trong giảng dạy. Các tư tưởng về phương pháp giảng dạy
này ngày nay vẫn tồn tại và thậm chí có giá trị rất lớn đối với nhiệm vụ giáo

dục hiện nay là đổi mới phương pháp giảng dạy mà chúng ta đang quan tâm.
Về chương trình giảng dạy, theo John Deway (1859- 1925), nhà sư
phạm người Mỹ nổi tiếng đầu thế kỷ XX đã đưa ra phương hướng cách tân
giáo dục. Ông cho rằng phải đưa vào vốn tri thức của học sinh những tri thức
ngoài sách giáo khoa và lời giảng của giáo viên, đề cao hoạt động đa dạng của
học sinh, đặc biệt là hoạt động thực tiễn. Quan điểm này đã đánh dấu một
bước tiến mới trong cách tân giáo dục trên toàn thế giới và ngày nay vẫn có
tác dụng rất lớn.
Về đề quản lý hoạt động giảng dạy trong nhà trường phổ thông không
chỉ chú trọng đến việc quản lý phương pháp giảng dạy, quản lý nội dung
chương trình mà còn phải chú trọng đến nhiều yếu tố khác, vì chúng có mối
liên hệ tương hỗ. Tác giả V.A.Xukhomlinxki cho rằng việc xây dựng và bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Người Hiệu
trưởng phải biết chọn lựa giáo viên bằng nhiều nguồn khác nhau và bồi dưỡng
họ trở thành giáo viên tốt theo tiêu chuẩn nhất định, bằng những biện pháp
khác nhau. Thực tế cho thấy với đội ngũ giáo viên có năng lực chuyên môn
vững vàng, thường xuyên được bồi dưỡng nâng cao tay nghề thì công tác đào
tạo của nhà trường sẽ đạt hiệu quả cao.
Một công trình nghiên cứu ứng dụng vào thực tiễn về những ưu tiên và
chiến lược cho giáo dục, ngân hàng thế giới đã có kết luận: Đầu tư vào giáo sẽ
tích luỹ vốn con người, là chìa khoá để thay thế sự tăng trưởng kinh tế và tăng
thu nhập. Giáo dục, đặc biệt là giáo dục cơ bản cũng góp phần làm giam đói
nghèo, nhờ tăng năng suất lao động của từng lớp lao động nghèo, giảm sinh
đẻ và tăng cường sức khoẻ, giúp mọi người cùng có cơ hội tham gia đầy đủ
vào hoạt động xã hội và phát triển kinh tế.
5


* Các nghiên cứu ở Việt Nam
Đã có nhiều nhà khoa học, nhà giáo dục Việt Nam nghiên cứu về quản

lý nhà trường, qùản lý hoạt động dạy học như Nguyễn Ngọc Quang, Hà Sĩ
Hồ, Nguyễn Văn Lê, Hoàng Tâm Sơn, Nguyễn Văn Tường...
Trong “Những bài giảng về quản lý trường học” tác giả Hà Sĩ Hồ cho
rằng: “trong thực hiện mục tiêu đào tạo việc quản lý hoạt động dạy và học
(theo nghĩa rộng) là nhiệm vụ trung tâm của nhà trường”.
Trong cuốn sách “Những vấn đề cơ bản của khoa học quản lý giáo
dục”, tác giả Trần Kiểm chỉ rõ: “... hoạt động quản lý nhà trường bao gồm
nhiều nội dung quản lý như: quản lý các hoạt động giáo dục, hoạt động dạy
học, hoạt động lao động, hoạt động ngoại khóa, hoạt động giáo dục hướng
nghiệp, quản lý các đối tượng khác nhau; quản lý giáo viên, học sinh, tài
chính, cơ sở vật chất..., quản lý nhiều khách thể khác nhau: quản lý thực hiện
xã hội hóa giáo dục, điều chỉnh các hoạt động ảnh hưởng từ bên ngoài trường,
tham mưu với ban đại diện cho mẹ học sinh.
Các tác giả đi sâu nghiên cứu ở các góc độ khác nhau của hoạt động
dạy học chỉ ra những yêu cầu và biện pháp quản lý hiệu quả hoạt động giảng
dạy của giáo viên nói chung và giáo viên ở các trường tiểu học nói riêng.
Quản lý lao động sư phạm của đội ngũ giáo viên có vai trò rất quan trọng
trong các nội dung quản lý ở các trường đây chính là quản lý nhân sự, nguồn
lực giáo dục trong nhà trường nếu quản lý và phát huy tốt lực lượng này sẽ
góp phần quan trọng nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường.
Các tác giả tiêu biểu: Nguyễn Minh Đạo, “Cơ sở của khoa hoc quản lý”
(1997); Nguyễn Ngọc Quang, “Những khái niệm cơ bản về quản lỷ giáo dục ”
(1998); Đặng Quốc Bảo, “Một số khái niệm về quản lý giáo dục” (1997); Trần
Kiểm, “Khoa học quản lý giáo dục - một số vấn đề về lý luận và thực tiễn”
(2004); Đặng Bá Lãm, “Quản lý nhà nước về giáo dục,lý luận và thực tiễn”

(2012); Bùi Minh Hiền, “Quản lý giáo dục” (2012); …
6

Vai trò của quản lý, quản lý giáo dục; khái niệm về quản lý, quản lý
trường học; bản chất, chức năng, nguyên tắc và phương pháp quản lý giáo
dục; công cụ quản lý giáo dục; quản lý nhà trường; quản lý tài chính, quản lý
cơ sở vật chất kỹ thuật trong giáo dục và trường học; quản lý chất lượng giáo
dục; xây dựng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục; xây dựng văn
hóa trong quản lý giáo dục. Những công trình nghiên cứu đó đã góp phần phát
triển khoa học quản lý giáo dục ở nước ta.
Các nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học, học tập, giảng dạy:
Tác giả Lê Mạnh Dũng “Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học
của hiệu trưởng trường Trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Huế” luận
văn Quản lý giáo dục (2001). Tác giả Nguyễn Kim Phụng “Biện pháp quản
lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng các trường Trung học cơ sở thực hiện
chương trình sách giáo khoa mới tại huyện Thuận Thành tỉnh Bắc Ninh” luận
văn Quản lý giáo dục (2005). Tác giả Phạm Xuân Hưng “Một số biện pháp
quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng trường Trung học cơ sở thực hiện
đổi mới chương trình sách giáo khoa ở huyện Vĩnh Bảo thành phố Hải
Phòng” Quản lý giáo dục (2006). “Các biện pháp quản lý hoạt động dạy của
hiệu trưởng các trường Trung học cơ sở quận Phú Nhuận Thành Phố Hồ Chí
Minh trong điều kiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông” luận văn
Quản lý giáo dục của tác giả Trương Thị Mỹ Lai (2006). “Biện pháp quản lý
hoạt động dạy học của hiệu trưởng trường Trung học cơ sở quận Ngô Quyền
thành phố Hải Phòng” luận văn Quản lý giáo dục tác giả Mai Đức Hùng
(2006). Tác giả Phùng Ngọc Thưởng “Quản lý quá trình dạy học ở các
trường Trung học phổ thông huyện Tam Dương tỉnh Vĩnh Phúc”, luận văn
Quản lý giáo dục (2014). Tác giả Lê Minh Trí, “Quản lý hoạt động dạy học ở
trường trung học cơ sở thuộc thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau hiện nay”,
luận văn Quản lý giáo dục (2014). Tác giả Nguyễn Thị Hạnh “Quản lý hoạt
động giảng dạy của giáo viên ở trường Trung cấp nghề Cơ khí I Hà Nội”,
7

luận văn Quản lý giáo dục năm (2014). Tác giả Nguyễn Trung Kiên: “Quản
lý hoạt động học tập của học viên Trường Trung cấp 24 Biên phòng hiện
nay”, luận văn Quản lý giáo dục năm (2014). Tác giả Phạm thị Thanh Băng
“Biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giảng viên ở Học viện Hành
chính”, luận văn Quản lý giáo dục năm (2014).
Các nghiên cứu theo hướng này đã làm rõ cơ cơ sở lý luận về dạy học,
học tập, giảng dạy, điều tra khảo sát thực trạng và nghuyên nhân của dạy học,
học tập và đề xuất các biện pháp quản lý về nhận thức, về quản lý mục tiêu,
kế hoạch, quản lý nội dung, chương trình, quản lý kết quả, chất lượng dạy
học, giảng dạy và các điều kiện, môi trường dạy học học tập, giảng dạy ở mỗi
trường được nghiên cứu.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý hoạt động giảng dạy của
giáo viên tiểu học, từ đó đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của
giáo viên các trường tiểu học quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội, góp
phần nâng cao chất lượng dạy học, giáo dục của cấp học này trên địa bàn.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên
trường tiểu học.
Khảo sát, đánh giá thực trạng giảng dạy và quản lý hoạt động giảng dạy
của giáo viên trong các trường tiểu học quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các
trường tiểu học quận Nam Từ Liêm thành phố Hà Nội.
4. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu
* Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động dạy học ở các trường tiểu học quận Nam Từ Liêm,
thành phố Hà Nội.
8

* Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học quận
Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
* Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên
bậc tiểu học trong phạm vi địa bàn quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
Tiến hành điều tra bằng phiếu hỏi 180 cán bộ quản lý, giáo viên của 13 trường
tiểu học trên địa bàn quận Nam Từ Liêm: Trường t iểu học Nam Từ Liêm; Lê Quý Đôn;
Đại Mỗ; Đoàn Thị Điểm; Lomonosop; Mễ Trì A; Mễ Trì B; Mỹ Đình I; Mỹ Đình II; Tây Mỗ; Trung Văn;
Xuân Đỉnh và Phương Canh.

Các tài liệu tổng kết, nghiên cứu, khảo sát của các trường tiểu học thời
gian từ năm 2009 - 2014.
5. Giả thuyết khoa học
Chất lượng hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học quận
Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó không
thể thiếu vai trò của công tác quản lý. Vì vậy nếu các chủ thể quản lý thực
hiện tốt các nội dung: Tổ chức nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho
chủ thể quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên; kết hợp kế hoạch hóa hoạt
động giảng dạy với chuẩn hóa đội ngũ giáo viên; thường xuyên kiểm tra, đánh
giá chất lượng hoạt động giảng dạy của giáo viên và bảo đảm các điều kiện cơ
sở vật chất, phương tiện kỹ thuật cho hoạt động giảng dạy học thì hoạt động
giảng dạy của giáo viên sẽ được quản lý chặt chẽ, góp phần nâng cao chất
lượng dạy học ở các trường tiểu học trên địa bàn Quận.
6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp luận nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu dựa trên cơ sở quan điểm chủ nghĩa Mác - Lê
nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng Cộng sản Việt

Nam về giáo dục - đào tạo và quản lý giáo dục - đào tạo. Đồng thời, đề tài dựa

9


vào quan điểm hệ thống - cấu trúc, logic - lịch sử, quan điểm thực tiễn làm cơ
sở xem xét và phân tích những vấn đề liên quan đến đề tài.
* Phương pháp nghiên cứu
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp khái quát hóa các tài liệu như:
Văn kiện nghị quyết, giáo trình, sách tham khảo, chuyên khảo, luận năng, luận
án khoa học…; phương pháp phân loại tài liệu, nhằm xây dựng cơ sở lý luận về
công tác quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp điều tra bằng phiếu.
Trưng cầu ý kiến của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng bộ môn,
đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục của các trường tiểu học trên địa
bàn Quận.
Trao đổi với giáo viên, cán bộ quản lý các nhà trường về các nội dung
có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
Phương phát quan sát.
Tiến hành quan sát hoạt động giảng dạy của giáo viên và tổ chức quản
lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học thuộc phạm vi
nghiên cứu của đề tài.
Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm giáo dục.
Nghiên cứu hồ sơ bài giảng, kế hoạch giảng dạy của giáo viên, báo
cáo tổng kết học kỳ, năm học của các nhà trường để đánh giá thực trạng
giảng dạy và quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học
trên địa bàn Quận.
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm

Tiến hành nghiên cứu, tổng kết các kinh nghiệm của các trường tiểu
học trong quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên để có thêm cơ sở xác
định các biện pháp quản lý phù hợp.
10


Phương pháp xin ý kiến chuyên gia.
Tổ chức xin ý kiến các nhà giáo có uy tín và kinh nghiệm giảng dạy;
các nhà khoa học về các nội dung có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
- Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phương pháp thống kê toán học để tổng hợp, xử lý và biểu đạt
kết quả khảo sát và điều tra.
7. Ý nghĩa của đề tài
Luận văn góp phần hệ thống hóa, khái quát hóa và phát triển lý luận
về quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học.
Đề xuất những biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên
các trường tiểu học quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Kết quả nghiên
cứu đề tài góp phần cung cấp những cơ sở khoa học và thực tiễn quan trọng
cho Ban giám hiệu, các tổ chuyên môn của Nhà trường trong chỉ đạo hoạt
động sư phạm có hiệu quả.
Đề tài hoàn thành có thể làm tài liệu tham khảo trong công tác quản lý
giáo dục của nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của các
trường tiểu học.
8. Kết cấu của đề tài
Luận văn gồm: Mục lục, phần mở đầu, phần nội dung gồm 3 chương (8
tiết), kết luận và kiến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục.

11

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIẢNG DẠY CỦA GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Các khái niệm của luận văn
1.1.1. Hoạt động giảng dạy của giáo viên tiểu học
Điều 33 Điều lệ Trường tiểu học chỉ rõ: “Giáo viên tiểu học là giáo
viên làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học sinh trong trường tiểu học và cơ
sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo dục tiểu học”.
Giáo viên tiểu học có nhiệm vụ:
Giảng dạy, giáo dục đảm bảo chất lượng theo chương trình giáo dục,
kế hoạch dạy học; soạn bài, lên lớp, kiểm tra, đánh giá, xếp loại học sinh;
quản lý học sinh trong các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức; tham
gia các hoạt động chuyên môn; chịu trách nhiệm về chất lượng, hiệu quả
giảng dạy và giáo dục.
Trau dồi đạo đức, nêu cao tinh thần trách nhiệm, giữ gìn phẩm chất,
danh dự, uy tín của nhà giáo; gương mẫu trước học sinh, thương yêu, đối xử
công bằng và tôn trọng nhân cách của học sinh; bảo vệ các quyền và lợi ích
chính đáng của học sinh; đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp.
Học tập, rèn luyện để nâng cao sức khỏe, trình độ chính trị, chuyên
môn, nghiệp vụ, đổi mới phương pháp giảng dạy.
Tham gia công tác phổ cập giáo dục tiểu học ở địa phương.
Thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và của ngành,
các quyết định của Hiệu trưởng; nhận nhiệm vụ do Hiệu trưởng phân công,
chịu sự kiểm tra, đánh giá của Hiệu trưởng và các cấp quản lý giáo dục.
Phối hợp với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, gia đình học
sinh và các tổ chức xã hội liên quan để tổ chức hoạt động giáo dục.
Hoạt động giảng dạy của giáo viên tiểu học được hiểu là tập hợp
những tác động liên tiếp của giáo viên đến đối tượng học sinh nhằm giúp họ
12

nắm vững hệ thống những cơ sở khoa học, phát triển năng lực nhận thức,
tư duy sáng tạo, năng lực hành động, hình thành thái độ chuẩn mực theo
quy định của nhà trường.
Từ quan niệm trên có thể hiều hoạt động giảng dạy của giáo viên các
trường Tiểu học như sau: Hoạt động giảng dạy của giáo viên ở các trường tiểu
học là sự tương tác giữa giáo viên và học sinh thông qua các hình thức tổ chức
và phương pháp dạy học, nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức, kỹ năng,
thái độ và phát triển tư duy sáng tạo đáp ứng với mục tiêu, yêu cầu giáo dục của
nhà trường.

Hoạt động dạy và học ở các trường tiểu học có mối quan hệ chặt chẽ
với nhau trong mối quan hệ với các thành tố như: mục tiêu, nội dung, phương
pháp, hình thức tổ chức của hoạt động dạy và hoạt động học, người dạy,
người học và kết quả dạy học. Trong đó hoạt động dạy của Thầy và hoạt động
học của Trò là hai nhân tố trung tâm, năng động nhất của quá trình dạy học.
Hoạt động dạy học ở các trường tiểu học còn thể hiện sự tương tác giữa
giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học. Sự tương tác đó thể hiện; giáo
viên giữ vai trò chủ đạo, tổ chức, định hướng hoạt động nhận thức, còn học
sinh tự giác tích cực, chủ động thông qua việc tự nhận thức và điều chỉnh
nhận thức bản thân nhằm tới mục đích và kết quả dạy học.
Kết quả dạy học ở các trường tiểu học phản ánh chất lượng và hiệu quả
học tập, chất lượng quản lý, chất lượng hiệu quả đổi mới trình độ phương
pháp, hình thức tổ chức dạy và học của nhà trường.
Hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học với nhiệm vụ và
mục tiêu là: Thực hiện nội dung chương trình, nhiệm vụ giáo dục và đào tạo
theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Hoạt động chính của nhà trường
là truyền thụ kiến thức và hình thành nhân cách cho học sinh, được thực
hiện bằng nhiều con đường, trong đó con đường quan trọng nhất là tổ chức
giảng dạy và chỉ đạo giảng dạy. Thông qua hoạt động giảng dạy, nhằm cung

13


cấp cho học sinh hệ thống kiến thức khoa học, bồi dưỡng phương pháp tư
duy sáng tạo và kỹ năng và thái đô, nhằm nâng cao trình độ học vấn, hình
thành thế giới quan và nhân sinh quan ở bậc học trong mục đích xuyên suốt
là làm cho học sinh trở thành người tự chủ, năng động, sáng tạo. Như vậy,
hoạt động giảng dạy là một trong những con đường cơ bản nhất để đạt tới
mục đích giáo dục tổng thể. Hoạt động giảng dạy có các thành tố cấu trúc
sau:
Mục tiêu giảng dạy: Những kiến thức, kỹ năng theo mục tiêu giáo dục
của tiểu học, tạo nền tảng cho học sinh tiếp tục học ở bậc cao hơn.
Nội dung giảng dạy: những kiến thức cơ bản, toàn diện, thiết thực, hiện
đại thể hiện ở nội dung chương trình và kế hoạch giảng dạy theo quy định.
Phương pháp giảng dạy: Giảng giải, chứng minh, so sánh, liên hệ, ví
dụ thực tiễn…
Phương tiện giảng dạy: Cơ sở vật chất, phương tiện, đồ dùng dạy học,
nguồn tài chính phục vụ dạy học.
Hình thức tổ chức giảng dạy: Sử dụng các hình thức tổ chức giảng dạy
như lên lớp, kèm cặp học sinh, phù hợp lứa tuổi học sinh tiểu học.
Kết quả giảng dạy: là chất lượng học tập, tu dưỡng của học sinh theo
mục tiêu giáo dục đã xác định.
1.1.2. Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên ở các trường tiểu học
Quản lý là hoạt động có ý thức của nhà quản lý nhằm đạt tới mục tiêu
hiệu quả quản lý. Các cán bộ quản lý, các lực lượng sư phạm, bằng hành
động của mình biến mục tiêu đó thành hiện thực.
Quản lý hoạt động giảng dạy học của giáo viên các trường tiểu học, là
một loại hình quản lý nhân sự trong đó chủ thể đề ra những mục tiêu cần
phải đạt được và những chủ trương, biện pháp kế hoạch phải thực hiện, lựa

chọn nhân sự, thời gian, huy động và sử dụng nhân lực, vật lực và tài lực
(nguồn nhân lực giáo dục của nhà trường) hiện có và sẽ có để tổ chức và
14


điều hành bộ máy nhân lực nhằm thực hiện những chủ trương, biện pháp
và kế hoạch nói trên một cách đúng đắn, có chất lượng và hiệu quả đáp ứng
được mục tiêu mà chủ thể đã đề ra.
Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên, là hoạt động có ý thức của
nhà quản lý (của Hiệu trưởng và các phó hiệu trường, tổ trường chuyên
môn) nhằm đạt tới mục tiêu quản lý. Nhà quản lý cùng với đông đảo đội ngũ
giáo viên, học sinh, các lực lượng xã hội, bằng hành động của mình biển
mục tiêu đó thành hiện thực. Dạy học và giáo dục trong sự thống nhất với
nhau là hoạt động trung tâm của nhà trường. Mọi hoạt động khác của nhà
trường đều hướng vào tiêu điểm này. Vì vậy quản lý nhà trường thực chất là
quản lý quá trình sư phạm của thầy, hoạt động học tập của trò, diễn ra trong
quá trình dạy học ở nhà trường.
Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên ở các trường tiểu học
hướng vào thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của của nhà trường. Do đó quản
lý hoạt động giảng dạy của giáo viên ở các trường tiểu học, thực chất là
những tác động của chủ thể quản lý vào quá trình dạy học (được tiến hành
bởi tập thể giáo viên) nhằm góp phần hình thành và phát triển toàn diện
năng lực chuyên môn và nhân cách cho học sinh theo mục tiêu đào tạo của
nhà trường. Từ những quan niệm và cách tiếp cận trên tác giả đưa ra quan
niệm:
Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học là các
cách thức, biện pháp của chủ thể quản lý nhà trường tác động đến toàn bộ hoạt
động giảng dạy của giáo viên, nhằm đạt được chất lượng và hiệu quả dạy và học
của nhà trường.

Theo đó, cần nhận thức về quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên
các trường tiểu học như sau:
Mục tiêu quản lý hoạt động giảng dạy, nhằm bảo đảm cho hoạt động
dạy của giáo viên đạt kết quả ngày càng cao, góp phần thực hiện tốt mục tiêu
15


quản lý sư phạm và nhiệm vụ giáo dục của nhà trường.
Chủ thể quản lý là Hiệu trưởng và các Phó hiệu trưởng phụ trách
chuyên môn, tổ trưởng tổ chuyên môn với nhiệm vụ trọng tâm là tổ chức
thực hiện chương trình đào tạo, kế hoạch giảng dạy, học tập và các hoạt
động dạy học theo chương trình, kế hoạch giảng dạy của nhà trường và của
cấp trên. Chủ thể quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên phải có những
phẩm chất và năng lực đó là: trình độ học vấn, tri thức và kỹ năng nghiệp vụ
quản lý, gương mẫu về phẩm chất đạo đức, luôn là tấm gương và là chỗ dựa
tin cậy cho đồng nghiệp, là người thầy có uy tín với học sinh.
Đối tượng quản lý là toàn bộ hoạt động giảng dạy của giáo viên.
Nội dung quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên thực chất là quản
lý việc thực hiện tốt các thành tố của quá trình giảng dạy, các nhiệm vụ quyết
định đến chất lượng giảng dạy của giáo viên nhà trường, góp phần nâng cao
chất lượng giảng dạy, đạt được mục đích quản lý của nhà trường.
Phương pháp quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên đa dạng, bao
gồm toàn bộ những cách thức, biện pháp tác động, điều khiển của chủ thể
quản lý đến đối tượng quản lý bằng hệ thống công cụ, phương tiện nhằm đạt
được mục tiêu quản lý đã xác định. Việc xác định phương pháp quản lý hoạt
động giảng dạy phải bảo đảm tính khoa học, thống nhất, khả thi, phù hợp với
chức trách, nhiệm vụ của giáo viên, tăng cường hiệu quả quản lý nhằm tạo ra
sức mạnh tổng hợp, trong đó phương pháp quản lý hành chính, phương pháp
giáo dục - tâm lý, phương pháp động viên khuyến khích là những phương
pháp chủ đạo, được sử dụng phổ biến trong quản lý giáo duc.

1.2. Nội dung quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường
tiểu học
1.2.1. Quản lý việc thực hiện mục tiêu, chương trình giảng dạy của
giáo viên các trường tiểu học
Mục tiêu hoạt động giảng dạy của giáo viên là tổ chức hoạt động
nhận thức của học sinh, giúp các em nắm vững hệ thống tri thức khoa học

16


phổ thông, cơ bản, hiện đại, phù hợp với thực tiễn Việt Nam, đồng thời rèn
luyện cho học sinh có hệ thống kỹ năng, kỹ xảo tương ứng. Thông qua hoạt
động giảng dạy nhằm tổ chức, điều khiển học sinh hình thành phát triển
năng lực và những phẩm chất trí tuệ, đặc biệt là năng lực tư duy độc lập,
sáng tạo.
Sự phát triển trí tuệ nói chung có nét đặc trưng bởi sự tích lũy vốn tri
thức và các thao tác trí tuệ thành thạo, vững chắc của con người. Đó là quá
trình chuyển biến về chất trong quá trình nhận thức của người học. Năng lực
hoạt động trí tuệ được thể hiện ở năng lực vận dụng các thao tác trí tuệ, đặc
biệt là các thao tác tư duy. Quá trình chiếm lĩnh tri thức diễn ra thống nhất
giữa một bên là nội dung những tri thức với tư cách là “cái được phản ánh” và
một bên là thao tác trí tuệ vởi tư cách là “phương thức phản ánh”. Như vậy,
hệ thống tri thức được học sinh lĩnh các hội thông qua các thao tác trí tuệ
của họ và ngược lại, chính các thao tác trí tuệ cũng được hình thành và
phát triển trong quá trình chiếm lĩnh tri thức rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo.
Trong quá trình dạy học, với vai trò tổ chức, điều khiển của thầy, học sinh
không ngừng phát huy tính tích cực nhận thức, tự lực rèn luyện các thao
tác trí tuệ, dần dần hình thành và phát triển các phẩm chất của hoạt động
trí tuệ. Sự phát triển trí tuệ ở học sinh được phản ánh thông qua sự phát
triển không ngừng các chức năng tâm lý và phẩm chất trí tuệ, đặc biệt là

quá trình tư duy độc lập, sáng tạo của người học sinh, bởi lẽ “tư duy có sắc
sảo thì tài năng của con người mới lấp lánh”. Sự phát triển trí tuệ có mối
quan hệ biện chứng với hoạt động dạy học. Dạy học được tổ chức đúng sẽ
thúc đẩy sự phát triển năng lực và phẩm chất trí tuệ của học sinh và
ngược lại sự phát triển đó sẽ tạo điều kiện cho hoạt động dạy học đạt chất
lượng cao hơn. Đó cũng là một trong những qui luật của dạy học. Điều kiện
cần thiết để thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của học sinh là hoạt động dạy

17


học phải luôn luôn đi trước sự phát triển trí tuệ và dạy học phải xác định
mức độ khó khăn vừa sức học sinh, tạo điều kiện để phát triển tối đa
những tiềm năng vốn có của trẻ.
Thông qua hoạt động giảng dạy tổ chức, điều khiển học sinh hình
thành cơ sở thế giới quan khoa học, những phẩm chất đạo đức nói riêng
và phát triển nhân cách nói chung. Trên cơ sở tổ chức cho học sinh nắm
vững tri thức, kỹ năng, kỹ xảo, phát triển năng lực nhận thức mà hình
thành cho học sinh cơ sở thế giới quan khoa học, những phẩm chất đạo
đức nói riêng và phát triển nhân cách nói chung theo mục đích giáo dục
đã đề ra.
Mục tiêu quản lý hoạt động giảng dạy của các giáo viên các trường tiểu
học, là một chỉnh thể thống nhất, nếu thiếu việc trang bị tri thức, kỹ năng, kỹ
xảo tương ứng, thiếu phương pháp nhận thức thì không thể tạo điều kiện cho
sự phát triển trí tuệ và thiếu cơ sở cho sự hình thành thế giới quan khoa học.
Phát triển trí tuệ vừa là kết quả, vừa là điều kiện của việc nắm vững tri thức,
kỹ năng, kỹ xảo và là cơ sở để hình thành thế giới quan khoa học và những
phẩm chất đạo đức. Phải có trình độ phát triển nhận thức nhất định mới giúp
học sinh có cách nhìn, có thái độ và hành động đúng.
Để thực hiện tốt mục tiêu quản lý của hoạt động dạy học ở trường tiểu

học, đòi hỏi phải nâng cao chất lượng công tác quản lý hoạt động giảng dạy
của giáo viên với những điều kiện đó là; Gắn hoạt động dạy học với việc
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; Tạo môi trường và điều kiện thuận
lợi cho đội ngũ cán bộ, giáo viến thực hiện đối mới phương pháp dạy học.
Trong đó, quan trọng nhất là tạo động lực và kích thích tinh thần lao động
sáng tạo của đội ngũ giáo viên. Đảm bảo chất lượng dạy học một cách bền
vững, xây dựng cơ chế và có chính sách phù hợp để phát huy tối đa nội lực
đi đôi với sự tranh thu tiềm lực của các lực lượng giáo dục ngoài nhà
trường.
1.2.2. Quản lý việc xây dựng và thực hiện kế hoạch giảng dạy của giáo

18


viên

Kế hoạch dạy học là một bộ phận trong hệ thống kế hoạch chung của
nhà trường, căn cứ vào kế hoạch của cấp trên và kế hoạch của nhà trường giáo
viên lập kế hoạch giảng dạy cho năm học, học kỳ, tuần, tháng và từng ngày cụ
thể. Để quản lý có hiệu quả kế hoạch giảng dạy của giáo viên cần thực hiện
tốt nội dung sau:
Xây dựng kế hoạch giảng dạy cho từng trường tiểu học phải bảo đảm
tính khoa học, dân chủ và khả thi phù hợp với điều kiện của nhà trường, năng
lực giảng dạy, đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý, và các nguồn lực bảo đảm
khác, cần nắm vững các bước đó là: Điều tra cơ bản để xác định tình hình
đầu năm học; phân tích tình hình và xác định mục tiêu cho năm học mới;
phân công viết dự thảo kế hoạch; tổ chức hội thảo góp ý dự thảo kế hoạch;
hoàn chỉnh kế hoạch; trình cấp trên (Phòng Giáo dục và Đào tạo) thông
qua, duyệt và công bố kế hoạch.
Trên cơ sở kế hoạch giảng dạy của từng trường, các tổ chuyên môn

trong nhà trường xây dựng kế hoạch của tổ mình trong năm học. Kế hoạch
của các tổ chuyên môn phải chính xác và phải được cụ thể hóa nhiệm vụ của
năm học và kế hoạch dạy học của nhà trường. Kế hoạch giảng dạy phải nêu rõ
định mức, số lượng hóa các nhiệm vụ phải đảm nhiệm, các nhiệm vụ được
giao, các nhiệm vụ đột xuất. Kế hoạch giảng dạy phải thể hiện được các biện
pháp thực hiện, các biện pháp có hiệu lực, đồng thời phải xây dựng được một
chương trình hành động hành động cụ thể.
Căn cứ vào kế hoạch chung của nhà trường, của tổ chuyên môn và
nhiệm vụ đảm nhận, giáo viên phân tích hình hình học tập của học sinh, yêu
cầu của nội dung, chương trình dạy học, điều kiện của nhà trường để xác định
các tiêu chí phấn đấu với những biện pháp thực hiện hiệu quả. Kế hoạch giảng
dạy của giáo viên các trường tiểu học cở sở phải được thông qua tổ chuyên
môn và Hiệu trưởng nhà trường trực tiếp phê duyệt.
Sau khi kế hoạch giảng dạy của giáo viên được thông qua và phê chuẩn
19


của Hiệu trưởng nhà trường, giáo viên tiến hành triển khai thực hiện kế hoạch
theo đúng, đủ các nội dung trong kế hoạch, thường xuyên liên hệ với tổ
chuyên môn để tranh thủ sự chỉ đạo của tổ về mặt chuyên môn, bảo đảm thực
hiện tốt kế hoạch giảng dạy của bản thân theo đúng quy định, đạt được
những yêu cầu thể hiện trong kế hoạch giảng dạy đã được phê chuẩn. Tổ
chức phân công nhiệm vụ cho giáo viên phải căn cứ vào năng lực, sở
trường, hoàn cảnh của giáo viên đề phát huy tinh thần trách nhiệm, phương
pháp sư phạm có ý nghĩa rất quan trọng đối với các chủ thể quản lý. Phân
công đúng người đúng việc sẽ mang lại hiệu quả và ngược lai nếu phân
công không đứng, không khoa học, mang tính sáp đặt, chủ quan sẽ dẫn đứn
kết quả giảng dạy của giáo viên sẽ bị hạn chế và chất lượng dạy và học sẽ
không đáp ứng yêu cầu chỉ tiêu đề ra.
1.2.3. Quản lý các khâu tổ chức hoạt động giảng dạy của giáo viên

Quản lý hoạt động giảng dạy trên lớp của giáo viên là nội dung quan
trọng nhất trong các nội dung quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên, bao
gồm các nội dung cụ thể đó là:
Quản lý phân, công giảng dạy cho giáo viên là một nội dung quan trọng
hàng đầu, việc phân công phải nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy học.
Để làm tốt việc này, trước hết cán bộ quản lý phải thật sự sáng suốt và công
tâm, tuyệt đối không để lợi ích của bất kỳ một cá nhân nào tác động ảnh
hưởng đến việc phân công. Phân công giảng dạy đòi hỏi người quản lý phải
hiểu biết sâu sắc năng lục chuyên môn của từng cán bộ, giáo viên kết hợp
với các yếu tố quan trọng khác như quyền lợi của học sinh, hoàn cảnh và
nguyện vọng và thâm niên công tác giáo viên.
Quản lý việc chuẩn bị lên lớp của giáo viên nội dung quản lý việc
chuẩn bị lên lớp là một hoạt động cần thiết để nâng cao chất lượng giảng
dạy của giáo viên và học tập của học sinh. Do tính đặc thù của hoạt động sư
phạm nên công tác chuẩn bị giờ lên lớp của giáo viên là rất đa dạng, có thể
20


ở nhà, ở nhà trường, ở thư viện... Đây là vấn đề rất khó khăn trong hoạt
động quản lý của Hiệu trưởng. Để quản lý tốt công việc chuẩn bị lên lớp của
giáo viên các trường tiểu học, hiệu trưởng phải thực hiện các biện pháp
quản lý như: thông báo, hướng dẫn cho giáo viên lập kế hoạch soạn giáo
án, phổ biến yêu cầu chuẩn bị bài giảng, yêu cầu chất lượng của một bài
soạn, tổ chức bồi dưỡng phương pháp cho giáo viên nhất là những phương
pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh, những phương pháp dạy
học tiên tiến, sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học, cách thức sử dụng
các phương tiện kỹ thuật dạy học hiện đại, sử dụng đồ dùng dạy học, giáo
trình, giáo khoa giảng dạy.
Quản lý chất lượng hoạt động giảng dạy của giáo viên thông qua tổ
chuyên môn: Đây là cách thức quản lý gián tiếp mà vẫn mang lại hiệu quả

cao, thực hiện phân cấp trong quản lý giáo dục. Tổ chuyên môn là một tố
chức trong nhà trường, tập hợp những giáo viên có cùng chuyên môn giúp
học hoạt động theo mục tiêu thống nhất. Hoạt động của tổ chuyên môn góp
phần quan trọng tạo điều kiện cho các giáo viên hoàn thành nhiệm vụ của
mình trong hoạt động động giảng dạy ở nhà trường. Thông qua tổ chuyên
môn Hiệu trưởng sẽ nắm sâu sát hoạt động giảng dạy của giáo viên, phát huy
cao độ sự thống nhất giữa Hiệu trưởng và các thành viên trong tập thể sư
phạm. Vì vậy, tăng cường chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn là nhiệm vụ quan
trọng trong quản lý hoạt động giảng dạy của Hiệu trưởng, chất lượng hiệu quả
quản lý phụ thuộc và phương pháp và năng lực quản lý của Hiệu trưởng.
Giáo viên giữ vai trò quyết định chất lượng của hoạt động giảng dạy
của nhà trường. quản lý nắm chắc số lượng, chất lượng đội ngũ giáo viên về
phẩm chất chính trị tư tưởng, phẩm chất đạo đức nhà giáo, năng lực sư phạm,
mối quan hệ, hoàn cảnh gia đình sẽ giúp cho chủ thể quản lý có các biện pháp
để bố trí, phân công công tác hợp lí. Nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động
giảng dạy của giáo viên, đòi hỏi đội ngũ giáo viên ngoài những tri thức khoa
21


học đã được chuẩn hóa theo mục tiêu giáo dục còn phải đảm bảo về nhân
cách, đó là phẩm chất chính trị, lòng yêu người, yêu nghề, trình độ học vấn,
sự thông tinh nghề nghiệp, là phong cách ứng xử, kỹ năng giao tiếp của người
giáo viên.
Công tác quản lý đội ngũ giáo viên gồm những nội dung cơ bản sau:
quản lý về số lượng giáo viên hiện hữu, về trình độ đào tạo, việc phân công
giảng dạy, việc sinh hoạt chuyên môn, hoạt động giảng dạy, quan tâm đến đời
sống vật chất, tinh thần và điều kiện lao động sư phạm của giáo viên.
1.2.4. Quản lý thực hiện nội dung và phương pháp giảng dạy của giáo
viên trường tiểu học
Quản lý việc thực hiện nội dung dạy học của giáo viên, Theo điều 27 Luật

giáo dục năm 2005 sửa đổi, bổ sung 2009 quy định: “Giáo dục trường tiểu
học nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quản giáo dục tiểu
học, có học vấn phổ thông ở trình độ cơ sở, có hiểu biết ban đầu về kỹ thuật
và hướng nghiệp và hướng nghiệp để tiếp tục học tiểu học phổ thông, trung
cấp, học nghề hoặc là đi vào cuộc sống lao động”.
Về nội dung dạy học ở trường tiểu học thống nhất toàn quốc do Bộ
Giáo dục và Đào tạo ban hành. Vì vậy, trách nhiệm rất quan trọng của các
chủ thể quản lý (Hiệu trưởng, các Phó hiệu trưởng, các tổ chuyên môn của
nhà trường) thực hiện chức năng quản lý làm cho giáo viên của nhà trường
nắm vững, phân phối chương trình nội dung dạy học của các cấp học phù
hợp, không được làm tiện thay đổi, thêm bớt hoặc làm sai lệch. Bảo đảm
tính pháp lí, tính chính xác trong quản lý và thực hiện nội dung, chương
trình dạy học ở các trường tiểu học.
Quản lý nội dung dạy học là văn bản có tính pháp lệnh của nhà nước
về những bài học, đòi hỏi giáo viên và học sinh phải hoàn thành trong một
thời gian nhất định, nhằm giúp học sinh có những kiến thức, kỹ năng, thái
độ cần thiết đáp ứng yêu cầu và mục tiêu giáo dục. Căn cứ chương trình,
22


nội dung dạy học để nhà nước chỉ đạo và giám sát hoạt động dạy học của
nhà trường, đồng thời là căn cứ pháp lý để ban giám hiệu quản lý tốt công
tác giảng dạy của giáo viên.
Quản lý hoạt động đổi mới phương pháp giảng dạy của giáo viên thực
chất là quản lý cách thức hoạt động có trình tự, phối hợp, tương tác với nhau
của giáo viên và học sinh nhằm đạt được mục đích dạy học. Hay nói cách
khác phương pháp giảng dạy là hệ thống những hành động có chủ đích, theo
một trình tự nhất định của giáo viên và học sinh nhằm tổ chức hoạt động nhận
thức và hoạt động thực hành của học sinh, đảm bảo cho họ lãnh hội nội dung
dạy học và chính vì vậy mà đạt được những mục đích dạy học.

Thực hiện các phương pháp giảng dạy là một khâu rất quan trọng trong
quá trình giảng dạy, do vậy muốn quản lý tốt hoạt động giảng dạy cần phải
quản lý việc sử dụng các phương pháp giảng dạy. Vấn đề thực hiện đổi mới
phương pháp giảng dạy ở trường tiểu học phải theo những quan điểm chỉ đạo
và nội dung: đổi mới hướng hoạt động của thầy và trò, đổi mới quan hệ thầy trò, phát huy năng lực nội sinh của người học, đưa công nghệ hiện đại vào nhà
trường, đổi mới về tính chất hoạt động của học sinh, rèn luyện năng lực tư
duy, khả năng tưởng tượng, sáng tạo, táng cường thí nghiệm thực hành, kỹ
năng vận dụng kiến thức để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống.
1.2.5. Kiểm tra, đánh giá kết quả giảng dạy của giáo viên các trường
tiểu học
Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch giảng dạy của giáo viên là một chức
năng của quản lý giáo dục, các chủ thể quản lý căn vào kế hoạch đã được
Hiệu trưởng phê duyệt. Việc kiểm tra kế hoạch giảng dạy của giáo viên được
thực hiện thể hiện tính kế hoạch, khoa học. Thông qua kiểm tra thực tế giúp
cho Hiệu trường và các cơ quan chức năm nắm được hoạt động giảng dạy
của giáo viên diễn ra như thế nào? tiến độ thực hiện công việc ra sao? giáo
viên có những đề xuất vướng mắc gì? tổ chuyên môn có khó khăn gì trong
triển khai nhiệm vụ?. Từ đó, Ban giám hiệu nhà trường sẽ đưa ra những
23


biện pháp hỗ trợ để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong tổ chức triển
khai thực hiện kế hoạch giảng dạy của giáo viên.
Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch giảng dạy của giáo viên phải được
tiến hành bằng nhiều phương pháp và hình thức khác nhau thể hiện tính linh
hoạt sáng tạo của chủ thể quản lý của nhà trường, trong đó vai trò của Hiệu
trưởng rất quan trọng. Có thể sử dụng nhiều hình thức kiểm tra như: Kiểm
tra thường xuyên, kiểm tra đột xuất, nội dung kiểm tra bao gồm: kiểm tra hồ
sơ giảng dạy, trực tiếp dự giờ thăm lớp, kiểm tra tiến độ thực hiện kế hoạch
cá nhân...Còn kiểm tra việc giảng dạy của tổ chuyên môn thường được tiến

hành bằng các phương pháp và hình thức như: kiểm tra hồ sơ sinh hoạt
chuyên môn của tổ, kiểm tra việc thực hiện chương trình, kế hoạch của từng
bộ môn...
1.3. Các nhân tố tác động đến quản lý hoạt động giảng dạy của giáo
viên các trường tiểu học quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội

1.3.1. Tác động từ yêu cầu đổi mới quản lý giáo dục ở các trường
tiểu học hiện nay
Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên mang tính chất quản lý hành
chính sư phạm. Đặc điểm này thể hiện ở chỗ: quản lý theo pháp luật, theo

những nội qui, quy chế, quyết định có tính bắt buộc trong hoạt động dạy
học. Đồng thời việc quản lý phải tuân thủ các qui luật của quá trình dạy
học, giáo dục diễn ra trong môi trường sư phạm, lấy hoạt động và quan hệ
dạy học của thầy và trò làm đối tượng quản lý.
Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên mang tính đặc trưng của khoa
học quản lý. Bởi vì nó phải vận dụng có hiệu quả các chức năng quản lý

trong việc điều khiển quá trình dạy học. quản lý hoạt động giảng dạy của
giáo viên các trường tiểu học là một bộ phận trong hoạt động giáo dục
toàn diện của nhà trường. Do đó việc quản lý hoạt động dạy học vừa phải
phù hợp với quản lý giáo dục nói chung, vừa phải mang tính đặc thù trong
quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên các trường tiểu học. quản lý
hoạt động giảng dạy của giáo viên thực chất là quản lý hoạt động sư phạm, hoạt

24


động chuyên môn của giáo viên như chuẩn bị lên lớp, lên lớp, chỉ đạo học sinh
học tập…

Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên có tỉnh xã hội hóa cao. Bởi do
sự quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên chịu sự chi phối trực tiếp của
các điều kiện kinh tế - xã hội và có mối quan hệ tương tác thường xuyên
với đời sống xã hội.
Quá trình quản lý hoạt động giảng dạy ở trường tiểu học có tính toàn
diện và tính định hướng. Vì vậy, quản lý hoạt động giảng dạy ở trường tiểu
học phải chú ý tính toàn diện và hướng nghiệp trong thực hiện chương
trình. Quá trình giảng dạy phải trang bị cho học sinh trình độ văn hóa
tương đối hoàn chỉnh. Phương thức học tập của học sinh tiểu học có
những nét khác biệt so với học sinh trung học. Do đó cũng ảnh hưởng đến
hoạt động giảng dạy của giáo viên, ở tiểu học hoạt động học tập diễn ra theo
phương thức học và hành, học - hành gắn với nhau qua đó để hình thành
các kỹ năng cần thiết. Nội dung học tập ở tiểu học được mở rộng và chuyên
sâu hơn. Tiểu học là cấp học có tính lý luận gắn với thực hành theo từng
môn học, có tính chuyên sâu, từng bước giúp học sinh nắm được những
khái niệm khoa học và nhận thức được các quy luật về tự nhiên, xã hội, con
người.
1.3.2. Tác động mục tiêu, chương trình, kế hoạch, nội dung dạy học
ở các trường tiểu học
Hiện nay và những năm tiếp theo, giáo dục Việt Nam đang tập trung
lãnh đạo tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, vững chắc về chất lượng giáo dục.
Nâng cao chất lượng dạy tốt, học tốt, phục vụ tốt và quản lý tốt. Tiếp tục nâng
cao chất lượng cán bộ, giáo viên đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong giảng
dạy và quản lý. Đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng hiện đại, lấy
người học làm trung tâm, chuẩn hoá về phương pháp giáo dục, đào tạo, bồi
dưỡng; tăng cường bổ sung kiến thức thực tế và kỹ năng thực hành nghề
nghiệp cho người học. Thực hiện “chuẩn hoá, hiện đại hoá” theo quan điểm
Nghị quyết đại hội XI của Đảng, chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam.
25

Đây là những mục tiêu lớn, chi phối và tác động mạnh mẽ, toàn diện đến
quá trình giáo dục mà trực tiếp là giảng dạy và quản lý hoạt động giảng dạy của
giáo viên; đồng thời đặt ra những yêu cầu cao hơn đối với quá trình giảng dạy của
giáo viên để đáp ứng với sự phát triển mới của nhiệm vụ giáo dục hiện nay.
Chương trình, nội dung, kế hoạch giảng dạy là khâu trọng yếu, tác động
toàn diện, sâu sắc tới toàn bộ quy trình quản lý, tới nhận thức và hành động
của giảng viên trong hoạt động giảng dạy, thúc đẩy việc đổi mới chương
trình, nội dung kế hoạch giảng dạy, bảo đảm chất lượng, hiệu quả hoạt động
giảng dạy của nhà trường
Do đó, mỗi nhà trường phải thực hiện nghiêm túc chương trình, nội
dung, kế hoạch giảng dạy. Chương trình, nội dung, kế hoạch giảng dạy phải
được sắp xếp theo hệ thống thống nhất, bảo đảm tính ổn định và phù hợp với
xu thế phát triển của giáo dục, đồng thời phải được đạt được mục tiêu quản lý.
Các văn bản quản lý, quy chế, quy định… trong quản lý hoạt động giảng dạy
vừa là công cụ mang tính pháp lý trong quản lý trong thực hiện nhiệm vụ,
trong kiểm tra, đánh giá hoạt động giảng dạy của giáo viên, bảo đảm cho hoạt
động giáo dục, giảng dạy của nhà trường ngày càng đi vào nề nếp và có hiệu
quả hơn.
1.3.3. Tác động từ trình độ giảng dạy của đội ngũ giáo viên và công
tác quản lý giảng dạy ở các nhà trường
Để thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ giảng dạy, đòi hỏi đội ngũ giảng
viên phải được biên chế đủ về số lượng, đạt chuẩn về trình độ học vấn, có
kinh nghiệm, tuổi đời phù hợp, nhất là trình độ chuyên môn vững, nghiệp vụ
sư phạm tốt, đây là vấn đề đáng quan tâm hiện nay trong quá trình giảng dạy
của giảng viên ở mỗi nhà trường. Nhìn chung, trình độ giảng dạy của đội ngũ
giảng viên đại học hiện nay cơ bản đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ.
Yêu cầu đối với quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên ở trường
tiểu học chú ý đến tâm sinh lý học sinh. Vì học sinh tiểu học chủ yếu trong

độ tuổi thiếu nhi từ 06 đến 10 tuổi, đây là độ tuổi chịu ảnh hướng lớn bởi
nhân cách của giáo viên. Vai trò người giáo viên trong trường tiểu học
26