LUẬN văn THẠC sĩ QUẢN lý HOẠT ĐỘNG học tập của học VIÊN TRƯỜNG đào tạo cán bộ lê HỒNG PHONG, THÀNH PHỐ hà nội

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
Chương 1.

1.1.
1.2.
1.3.
Chương 2.

2.1.
2.2.
2.3.
Chương 3.

3.1.

3.2.

Trang
3

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC
TẬP CỦA HỌC VIÊN Ở TRƯỜNG ĐÀO TẠO CÁN BỘ
LÊ HỒNG PHONG, THÀNH PHỐ THÀNH PHỐ
Các khái niệm cơ bản
Nội dung quản lý hoạt động học tập của học viên ở Trường
Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội.
Các yếu tố tác động đến quản lý hoạt động học tập của học viên
ở Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội
CƠ SỞ THỰC TIỄN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC
TẬP CỦA HỌC VIÊN Ở TRƯỜNG ĐÀO TẠO CÁN BỘ

LÊ HỒNG PHONG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Khái quát về Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, Thành
phố Hà Nội
Thực trạng hoạt động học tập của học viên ở Trường Đào tạo
cán bộ Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội
Thực trạng quản lý hoạt động học tập của học viên ở Trường
Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội
YÊU CẦU VÀ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
HỌC TẬP CỦA HỌC VIÊN Ở TRƯỜNG ĐÀO TẠO
CÁN BỘ LÊ HỒNG PHONG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Yêu cầu đề xuất biện pháp quản lý hoạt động học tập của học
viên ở Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong, Thành phố
Hà Nội
Các biện pháp quản lý hoạt động học tập của học viên ở
Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội
Khảo nghiệm sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp

3.3.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

13
13
25
30

37
37
41

50

70

70
73
96
106
109
114


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong quá trình đổi mới giáo dục, đào tạo ở nước ta hiện nay, việc lấy
người học làm trung tâm đã trở thành nhu cầu, động lực để cho đội ngũ nhà giáo
nói chung và ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội nói riêng
không ngừng hoàn thiện mình cả về phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu ngày
càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Bước chuyển
đổi, đánh giá đó là sự thống nhất biện chứng giữa chủ thể và khách, giữa người
dạy và người học, bởi đây là hai chủ thể năng động nhất, tích cực nhất, chủ động
nhất, quyết định đến việc nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo ở nước ta hiện
nay. Để đạt được mục đích, yêu cầu đề ra cả người dạy và người học đều tham
gia vào những hoạt động khác nhau, trong đó có hoạt động quản lý hoạt động
học tập của học viên, đây là hoạt động mang tính thường xuyên, liên tục, diễn ra
trong suốt thời gian học tập ở Nhà trường và trên cương vị, chức trách sau nay.
Do đó, muốn đạt hiệu quả tốt phải tổ chức đúng các yêu cầu sư phạm đặt ra, xác
định mục đích, xây dựng động cơ, lựa chọn nội dung, phương pháp, hình thức
học tập hợp lý. Song để có được những điều đó thì tổ chức quản lý các cấp phải
nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng việc quản lý HĐHT của học viên, qua đó

xác định được phương pháp, biện pháp quản lý phù hợp nhằm mang lại hiệu quả
học tập tốt.
Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội với nhiệm vụ chính
trị trung tâm đào tạo và bồi dưỡng lý luận chính trị và kiến thức về quản lý Nhà
nước cho cán bộ, công chức, viên chức của thành phố Hà Nội. Đối tượng đi học
là những cán bộ, công chức, viên chức đã có trình độ chuyên môn, do nhu cầu
của công việc và lĩnh vực đang công tác nên họ cần được học các lớp đào tạo,
bồi dưỡng để nâng cao trình độ lý luận chính trị, kiến thức và kinh nghiệm về
quản lý Nhà nước. Bởi vậy, để nâng cao chất lượng học tập của học viên, góp

3


phần nâng cao chất lượng GD&ĐT của nhà trường thì công tác quản lý học tập
của học viên đóng vai trò rất quan trọng.
Nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của việc học, trong thời gian
qua Nhà trường đã tiến hành đồng bộ nhiều hình thức, biện pháp để nâng cao
hoạt động học tập của học viên. Hoạt động học tập của học viên đã có sự chuyển
biến tích cực trên tất cả các mặt cả về kiến thức, phương pháp và năng lực
chuyên môn, có được kết quả như vậy, thì công tác quản lý có vai trò rất quan
trọng. Quản lý hoạt động học tập của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong,
Thành phố Hà Nội vừa là một quá trình, vừa là hoạt động diễn ra các tác động
quản lý đan xen, liên tục, được tiến hành trong quá trình đào tạo với quy trình tổ
chức chặt chẽ. Trên thực tế, hoạt động quản lý hoạt động học tập của học viên ở
Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội có thời điểm chưa được
quan tâm đúng mức; đội ngũ cán bộ quản lý chưa có nhiều kinh nghiệm quản lý,
cán bộ quản lý chủ yếu thiên về tình cảm là chính… Mặt khác, sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa đã và đang diễn ra trong bối
cảnh tình hình thế giới, khu vực và trong nước có những diễn biến phức tạp, khó
lường có mặt còn quyết liệt và sâu sắc hơn. Tình hình đó, đặt ra yêu cầu khách

quan phải quản lý hoạt động học tập của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng
Phong, Thành phố Hà Nội với những cách thức, biện pháp quản lý khoa học,
hợp lý, khả thi đáp ứng ngày càng cao yêu cầu, nhiệm vụ của sự nghiệp giáo
dục, đào tạo của đất nước.
Trong thời gian đã có không ít công trình nghiên cứu về hoạt động học
tập và quản lý hoạt động học tập của học sinh, sinh viên, nhưng tới nay chưa có
công trình nào đi sâu nghiên cứu một cách có hệ thống về quản lý hoạt động học
tập của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội. Với lý do
đó, tác giả lựa chọn vấn đề: “Quản lý hoạt động học tập của học viên ở
Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội” làm luận văn
thạc sĩ, chuyên ngành quản lý giáo dục.
4


2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
HĐHT và quản lý HĐHT của học viên đã được nhiều nhà khoa học
trong và ngoài nước nghiên cứu, tiếp cận dưới những góc độ khác nhau, có
những nhìn nhận, đánh giá một cách khách quan, toàn diện, lịch sử, cụ thể về
HĐHT và quản lý HĐHT của người học. Có thể phân theo nhóm các công trình
về HDHT và quản lý HĐHT của học viên như sau:
* Những nghiên cứu về hoạt động học tập và quản lý hoạt động học
tập thể hiện trong các sách chuyên khảo và tham khảo
Những năm gần đây có khá nhiều công trình nghiên cứu về công tác
quản lý giáo dục, quản lý HĐHT. Xét về khía cạnh các sách chuyên khảo và
tham khảo bàn về tổ chức dạy học, dạy cách học và đo lường đánh giá kết quả
học tập của người học đã có nhiều tác giả nghiên cứu như: Học và dạy cách học
của tác giả Nguyễn Cảnh Toàn [42]; Phương pháp học tập hiệu quả của tác giả
Đỗ Linh [21]; Tổ chức quá trình dạy học các môn KHXH&NV ở đại học quân
sự của tác giả Lê Minh Vụ [56]; Đánh giá và đo lường kết quả học tập của tác
giả Trần Thị Tuyết Oanh [28].

Các công trình trên đã làm rõ nhiều vấn đề về lý luận hoạt động dạy và
học; vai trò của đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục trong tổ chức hoạt động dạy và
học, đề cập đến nhiều lĩnh vực liên quan đến công tác tổ chức hoạt động học,
quản lý hoạt động học nhằm không ngừng phát huy tính sáng tạo, chủ động;
nâng cao chất lượng HĐHT của người học. Song nhìn tổng thể các nhà khoa học
đều thống nhất cho rằng để nâng cao chất lượng GD&ĐT cần phải tăng cường
quản lý HĐHT của người học. Đây là một nhiệm vụ, một nội dung quan trọng
khẳng định và bảo đảm chất lượng đào tạo, bồi dưỡng hiện nay. Đồng thời là cơ
sở lý luận quan trọng cho việc nghiên cứu, lý giải vấn đề quản lý HĐHT của học
viên ở các trường chính trị tỉnh, thành phố, trong đó có Trường ĐTCB Lê Hồng
Phong, thành phố Hà Nội hiện nay.

5


* Những nghiên cứu về hoạt động học tập và quản lý hoạt động học
tập thể hiện trong các luận văn, luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ
Trực tiếp bàn về quản lý HĐHT trong trường đại học có một số luận
văn, luận án nghiên cứu các hướng và nội dung nghiên cứu về thực trạng quản lý
hoạt động học tập và xây dựng tiêu chí đánh giá chất lượng học tập của người
học nói chung và học viên nói riêng, chẳng hạn như: Thực trạng quản lý hoạt
động học tập của sinh viên đại học Yersin Đà lạt của tác giả Nguyễn Thanh Sơn
[32]; Công tác quản lý hoạt động học tập và nghiên cứu khoa học của sinh viên
Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh của tác giả Đinh Ái Linh [20]. Đối
với nhà trường quân đội có các luận văn Quản lý giáo dục như: Biện pháp quản
lý học viên cấp phân đội ở Học viện chính trị quân sự của tác giả Phan Lê Long
[22]; Biện pháp quản lý chất lượng học tập của học viên ở Trường Sĩ quan Đặc
công của tác giả Nguyễn Xuân Điệp [9]; Giải pháp quản lý chất lượng dạy học
ở Trường sỹ quan Pháo binh của tác giả Kim Văn Thanh [34]; Thực trạng quản
lý hoạt động học tập của học viên trường trung cấp kỹ thuật hải quân của tác giả

Phạm Trung Thành [50].
Ngoài ra các nhà trường phổ thông có khá nhiều luận văn nghiên cứu về
HĐHT của học sinh như: Biện pháp quản lý hoạt động dạy - học của hiệu
trưởng các trường tiểu học huyện Kim Động tỉnh Hưng Yên của Vũ Thị Quỳnh
Hoa [14]; Một số biện pháp quản lý của Hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng
học tập cho học sinh trường trung học phổ thông huyện Châu Thành A, tỉnh Cần
Thơ của Trần Thị Tư [54].
Bên cạnh đó có các luận án tiến sỹ Giáo dục học và Tâm lý học nghiên
cứu về vấn đề này, đó là: Những phương hướng tổ chức hoạt động tự học của
sinh viên các trường quân sự của tác giả Trịnh Quang Từ [53]; Hứng thú học
tập các môn KHXH&NV ở các nhà trường quân đội của tác giả Đặng Quốc
Thành [35]; Cơ sở tâm lý của tính tích cực học tập ở học viên đào tạo sỹ quan
quân đội của tác giả Lê Duy Tuấn [52]… Những luận văn, luận án này đã phân
tích lý luận về quản lý HĐHT khá toàn diện, đồng thời chỉ ra thực trạng của vấn
6


đề từ đó đưa ra các tiêu chí đánh giá và đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả
công tác quản lý HĐHT tại đơn vị đó.
Qua tìm hiểu cho thấy các luận văn đã khái quát những vấn đề cơ bản về
lý luận của chất lượng GD&ĐT và đánh giá chất lượng GD&ĐT, trong đó đã đề
cập những dấu hiệu cơ bản HĐHT của học viên; đề xuất những giải pháp nâng
cao chất lượng dạy học. Qua đó chỉ ra mối quan hệ biện chứng của chất lượng
dạy, chất lượng giáo dục và chất lượng hoạt động học của người học. Ngoài ra,
các tác giả đã tập trung phân tích những vấn đề về chất lượng, quản lý chất
lượng và hệ thống các biện pháp quản lý chất lượng học tập của học viên, rút ra
những nguyên nhân về mặt mạnh và hạn chế từ đó đề xuất các biện pháp nâng
cao chất lượng học tập. Tuy nhiên, các công trình chỉ mang tính chất khái quát,
những nét cơ bản nhất, phổ biến nhất về quản lý chất lượng học tập của học viên,
sinh viên trong các nhà trường.

Nhìn chung công trình khoa học của các tác giả đều xem HĐHT là một
bộ phận không thể tách rời hoạt động dạy - học, một thành phần không thể thiếu
được của quá trình dạy học. Qua đó các tác giả cũng chỉ ra những nguyên nhân
chủ quan và khách quan ảnh hưởng đến HĐHT như động cơ, mục đích, tài liệu
tham khảo, công tác đánh giá kết quả học tập. Các luận văn đã luận giải sâu sắc
những vấn đề lý luận và thực tiễn của việc nâng cao chất lượng quản lý giáo dục
và đào tạo trong nhà trường; đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng quản
lý giáo dục và đào tạo trong đó có những giải pháp nâng cao chất lượng quản lý
HĐHT của học viên trong hệ thống nhà trường. Cụ thể các tác giả đã đề cập
những vấn đề quản lý học viên theo cách tiếp cận quản lý toàn diện đó là về số
lượng, chất lượng, kỷ luật của học viên; nội dung, mục tiêu đào tạo; điều kiện
bảo đảm cơ sở vật chất học tập và đưa ra những giải pháp thiết thực, có tính khả
thi cao trong đánh giá chất lượng học tập của học viên, đây là nguồn tư liệu tham
khảo quan trọng khi nghiên cứu quản lý HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB
Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội.

7


* Những nghiên cứu về hoạt động học tập và quản lý hoạt động học
tập thể hiện ở các bài báo khoa học
Vấn đề học tập không chỉ được thể hiện qua các công trình nghiên cứu
khoa học mà còn được nhiều tác giả đề cập thông qua các bài báo khoa học bàn
về động cơ, cách đánh giá kết quả học tập và chất lượng hiệu quả học tập của
học viên, đã được đăng trên các tạp chí, đó là: Nâng cao chất lượng, hiệu quả
quản lý quá trình học tập của học viên của tác giả Phạm Xuân Lý[26]; Đổi mới
cách đánh giá kết quả học tập của tác giả Đỗ Minh Thái [33]; Hình thành động
cơ đúng đắn trong hoạt động học tập của sinh viên đại học quân sự hiện nay của
tác giả Trương Thành Trung [49]; Dạy cho sinh viên tự học và học sáng tạo của
tác giả Phan Trọng Luận [25]… Những bài viết này đã đề cập một số vấn đề cơ

bản về HĐHT của học viên ở nhà trường quân sự, đồng thời đề xuất phương
hướng và biện pháp để nâng cao chất lượng học tập của học viên, đây là nguồn
tài liệu phong phú để tác giả có cách nhìn cụ thể hơn về HĐHT các môn học nói
riêng và HĐHT nói chung.
Như vậy, có thể thấy đã có nhiều công trình nghiên cứu về HĐHT và
quản lý HĐHT của học viên. Do góc độ của từng chuyên ngành và mục tiêu,
nhiệm vụ, đối tượng, phạm vi nghiên cứu của mỗi luận văn khác nhau mà vấn đề
quản lý HĐHT của học viên được đề cập ở các nội dung cụ thể cũng có sự khác
nhau. Ở góc độ khoa học quản lý giáo dục một số luận văn tập trung nghiên cứu
thế nào là HĐHT, vai trò của HĐHT đối với việc đổi mới phương pháp dạy học
đối với một môn khoa học gắn với một đối tượng cụ thể. Kết quả nghiên cứu của
các luận văn đã cung cấp cơ sở khoa học cho việc xác định các chủ trương, giải
pháp để đổi mới quản lý phương pháp học tập của học viên ở Trường ĐTCB Lê
Hồng Phong, Thành phố Hà Nội nói riêng và trên địa bàn thành phố Hà Nội nói
chung. Cho đến nay chưa có luận văn nào nghiên cứu một cách cơ bản, hệ thống
về quản lý HĐTH của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, Thành phố Hà
Nội với tính chất là một công trình khoa học độc lập dưới góc độ chuyên ngành
8


quản lý giáo dục. Vì vậy, luận văn luận văn không trùng lặp với các công trình
khoa học, luận văn, luận án đã công bố trong những năm trước đây.
Tác giả luận văn trân trọng kế thừa kết quả nghiên cứu của các công trình
có liên quan để luận giải làm rõ những vấn đề cơ bản về “Quản lý hoạt động học
tập của học viên ở Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, Thành phố Hà
Nội”, dưới góc độ chuyên ngành quản lý giáo dục.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận, thực tiễn quản lý hoạt
động học tập của học viên. Từ đó, đề xuất hệ thống biện pháp quản lý hoạt

động học tập của học viên, góp phần nâng cao chất lượng dạy học, đáp ứng
mục tiêu và yêu cầu đào tạo cán bộ ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành
phố Hà Nội hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu những cơ sở lý luận về quản lý hoạt động học tập của học
viên ở Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động học tập và quản lý hoạt động
học tập của học viên ở Trường đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, thành phố Hà
Nội hiện nay.
- Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động học tập của học viên ở
Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội hiện nay.
4. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu
* Khách thể nghiên cứu
Hoạt động học tập của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong,
Thành phố Hà Nội.
* Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp quản lý HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng
Phong, Thành phố Hà Nội.
9


* Phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu sâu về các dhạt động quản lý đổi mới HĐHT của
học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội, các lớp đào
tạo, bồi dưỡng tại trường có thời gian học tập từ 6 tháng đến 2 năm. Thời gian
nghiên cứu, khảo sát và các số liệu thống kê, tính toán sử dụng trong luận văn
từ năm 2012 đến nay.
5. Giả thuyết khoa học
Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng của Trường ĐTCB Lê Hồng Phong,
Thành phố Hà Nội hiện nay phụ thuộc vào sự tác động tổng hợp của nhiều

yếu tố, trong đó quản lý HĐHT của học viên giữ vai trò chủ đạo và trực tiếp.
Nếu các chủ thể quản lý tiến hành một cách khoa học, đồng bộ các nội dung
như: Tổ chức giáo dục, xây dựng động cơ và thái độ học tập cho học viên; chỉ
đạo đổi mới xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch học tập của học viên;
phát huy vai trò của cán bộ quản lý, giảng viên và tự quản lý của học viên
trong dạy và học; bảo đảm cơ sở vật chất, phương tiện kĩ thuật cho học tập
của học viên; đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
viên… thì chất lượng quản lý HĐHT sẽ được nâng lên, góp phần nâng cao
chất lượng đào tạo, bồi dưỡng ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành phố
Hà Nội trong giai đoạn hiện nay.
6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp luận nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ
nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng
Cộng sản Việt Nam; Nghị quyết của các cấp về giáo dục, đào tạo và quản lý
giáo dục, đào tạo. Đề tài sử dụng cách tiếp cận vấn đề theo quan điểm hệ
thống - cấu trúc; lịch sử - lôgíc; quan điểm thực tiễn để xem xét, phân tích
những vấn đề liên quan.

10


* Phương pháp nghiên cứu
- Các phương pháp nghiên cứu lý luận:
Thực hiện việc đọc tài liệu, thu thập thông tin, phân tích, tổng hợp, hệ
thống hoá, mô hình hoá, khái quát hoá những vấn đề lí luận về quan điểm của
chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; các Văn kiện, Nghị quyết của
Đảng, Bộ GD&ĐT, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Thành ủy,
UBND thành phố Hà Nội về quản lý GD&ĐT; Luật Giáo dục; các giáo trình,
sách tham khảo, tài liệu về khoa học quản lý và quản lý giáo dục; các công

trình nghiên cứu, báo khoa học có liên quan đến luận văn đã được công bố và
đăng tải trên các tạp chí, kỷ yếu hội thảo khoa học.
- Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
Phương pháp điều tra: Điều tra xã hội học đối với học viên, cán bộ
quản lý giáo dục, giảng viên để làm cơ sở đánh giá thực trạng, tìm ra nguyên
nhân và đề xuất biện pháp quản lý HĐHT của học viên.
Phương pháp quan sát sư phạm: Quan sát hoạt động lãnh đạo, quản lý
của đội ngũ cán bộ; hoạt động dạy học của giáo viên; HĐHT và việc tự quản
lý HĐHT của học viên để rút ra những kết luận về nội dung nghiên cứu.
Phương pháp tọa đàm, phỏng vấn: Toạ đàm, phỏng vấn với cán bộ
quản lý, giáo viên và học viên từ đó rút ra những kết luận cho nhiệm vụ
nghiên cứu.
Phương pháp tổng kết thực tiễn: Nghiên cứu những vấn đề đã và đang
diễn ra nhằm rút ra những kinh nghiệm về quản lý HĐHT của học viên ở
Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội.
Phương pháp chuyên gia: Xin ý kiến một số nhà khoa học, nhà quản lý,
nhà sư phạm về một số vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan đến luận văn.
- Phương pháp hỗ trợ
Tác giả sử dụng phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học để
tổng hợp, tính toán các số liệu điều tra khảo sát thực trạng và tổ chức khảo
nghiệm.
11


7. Ý nghĩa của đề tài
Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần làm phong phú thêm lý luận
về quản lý đổi mới HĐHT của học viên; cung cấp cơ sở khoa học cho Đảng
ủy, Ban giám hiệu Nhà trường xác định các chủ trương, giải pháp để quản lý
đổi mới HĐHT của học viên hiện nay. Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo
cho các Trường Chính trị tỉnh, thành phố và trung tâm bồi dưỡng chính trị các

quận, huyện, thị xã nhất là đối với học viên đang học tập tại các Trường
Chính trị tỉnh, thành phố.
8. Kết cấu của đề tài
Luận văn gồm phần mở đầu; 3 chương (9 tiết ); kết luận, danh mục tài
liệu tham khảo và phụ lục.

12


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP CỦA
HỌC VIÊN Ở TRƯỜNG ĐÀO TẠO CÁN BỘ LÊ HỒNG PHONG,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
1.1. Các khái niệm cơ bản
1.1.1. Khái niệm hoạt động học tập
Các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin đã khẳng định: Bản chất
con người không phải là cái gì cố hữu, trừu tượng vốn có của những cá nhân
riêng biệt. Trong tính hiện thức của nó, bản chất con người là tổng hòa những
mối quan hệ xã hội. Do đó, để tồn tại và phát triển, con người tham gia vào
những hoạt động xã hội khác nhau, chính trong hoạt động thực tiễn phong
phú, đa dạng muôn hình, muôn vẻ đã bộc lộ tài năng, sở trường của con
người, trong đó có HĐHT, đã có những quan điểm khác nhau xung quanh về
hoạt động của con người như:
Theo từ điển Tiếng Việt: Hoạt động là làm những việc khác nhau với
mục đích nhất định trong đời sống xã hội [58, tr.827].
Theo tác giả Phạm Minh Hạc: Hoạt động là quá trình tác động qua lại
giữa con người với thế giới xung quanh để tạo ra sản phẩm về phía thế giới và
sản phẩm về phía con người. Trong quá trình tác động qua lại đó, có hai chiều
tác động diễn ra đồng thời, thống nhất và bổ sung cho nhau”.
Từ những phân tích trên có thể hiểu hoạt động là quá trình tham gia

tích cực, chủ động vào những hoạt động xã hội khác nhau để đạt được mục
đích nhất định đề ra của con người. Như vậy, hoạt động không phải là hoạt
động biệt lập, tách rời thực tiễn, mà nó luôn gắn liền với hoạt động thực tiễn,
chính thực tiễn là mảnh đất màu mỡ để kiểm nghiệm, chứng minh cho hoạt
động của con người, con người không tham gia vào thực tiễn, thì sẽ không có
hoạt động thực tiễn, học tập là hoạt động thực tiễn, đòi hỏi mỗi con người
phải huy động tổng hợp những tố chất vốn có của mình để tham gia có hiệu
quả vào hoạt động học tập của bản thân.
13


Khác với những hoạt động khác, hoạt động học tập là hoạt động đặc
trưng của con người, là quá trình lĩnh hội những tri thức, kỹ năng, phương
thức hành vi và thái độ mới. Để lĩnh hội, người ta có những cách học khác
nhau như: học một cách ngẫu nhiên trong cuộc sống, học ở mọi lúc, mọi nơi,
bất cứ ở đâu…. Đặc điểm của cách học này là việc nắm những tri thức, kinh
nghiệm, kỹ năng, kỹ xảo cũng như các phương thức hành vi được thực hiện
thông qua một số hoạt động khác trong cuộc sống hàng ngày. Đó là cách học
không có mục đích đặt ra từ trước (học không có chủ định). Muốn làm chủ
cuộc sống, muốn cải biến thế giới khách quan, đòi hỏi con người phải có hệ
thống tri thức khoa học thực sự. Để đạt được điều này cần phải có một hoạt
động đặc biệt mà mục đích cơ bản của nó là học tập. “Việc học tập chỉ xảy ra
ở nơi nào mà những hoạt động của con người được điều khiển bởi mục đích
tự giác là lĩnh hội những tri thức, kỹ xảo, kỹ năng, những hình thức hành vi và
những dạng hoạt động nhất định”[27, tr.62]. HĐHT là một dạng hoạt động
đặc thù của con người, nó chỉ có thể được thực hiện ở một trình độ nhất định
khi con người có khả năng xác định mục đích và có khả năng điều khiển, điều
chỉnh những hành động của mình thực hiện mục đích đã định.
Khi bản về HĐHT của sinh viên, N.V. Cudơmina cho rằng: HĐHT là
hoạt động nhận thức cơ bản của sinh viên được thực hiện dưới sự hướng dẫn

của cán bộ giảng dạy. Trong quá trình đó, việc nắm vững nội dung cơ bản của
các thông tin mà thiếu nó thì không thể tiến hành được hoạt động nghề nghiệp
trong tương lai.
Theo nghĩa hẹp, Từ điển Giáo dục học Quân sự quan niệm “Hoạt
động học tập là quá trình tiếp thu kiến thức và rèn luyện kĩ năng của học viên
dưới sự hướng dẫn, chỉ đạo của nhà giáo”[4, tr.139].
Từ các quan điểm khác về HĐHT, tác giả cho rằng: HĐHT là hoạt động
đặc thù của con người được điều khiển bởi mục đích tự giác nhằm lĩnh hội những

14


tri thức, kỹ xảo mới, những hình thức hành vi và những dạng hoạt động nhất
định.
Quan niệm trên đã chỉ ra nội hàm khái niệm học, nó vừa xác định tính
đặc thù xã hội của loài người (con người xuất hiện và phát triển bởi lao động có
tư duy), lại vừa chỉ ra các nhân tố bên trong và biểu hiện bên ngoài cũng như
mục đích hướng tới của hoạt động học. Đặc trưng cơ bản của hoạt động học là
tính mục đích, tính tự giác của người học trong quá trình học tập. Hoạt động ấy
bao gồm những đặc điểm cơ bản sau:
. Đối tượng của HĐHT là những tri thức khoa học và những kỹ năng,
kỹ xảo tương ứng với nó. Tri thức, kỹ năng, kỹ xảo chính là những kinh
nghiệm xã hội được loài người tích lũy, được cô đọng trong các nội dung
khoa học Hoạt động học là hoạt động con người lĩnh hội các tri thức đó, biến
chúng thành cái riêng của từng người. Tức là cá nhân phải tái tạo được hệ
thống những tri thức đó trên cơ sở vốn tri thức đã có của bản thân và ý thức tự
giác tích cực độc lập, tự học. Việc tái tạo này diễn ra dưới sự chỉ đạo, tổ chức,
hướng dẫn của giáo viên. Quá trình này sẽ không đạt kết quả nếu người học
chỉ là khách thể bị động của những tác động sư phạm. Muốn học có kết quả
người học phải tích cực tiến hành hoạt động học tập bằng sự tự giác và năng

lực trí tuệ của bản thân. Muốn có tính tự giác trong học tập, phải làm cho
người học ý thức được đối tượng cần chiếm lĩnh.
. HĐHT là hoạt động được điều khiển một cách có ý thức nhằm tiếp
thu tri thức, kỹ năng, kỷ xảo đã được các nhà khoa học chọn lọc tinh tế, tổ
chức lại trên cơ sở khoa học sư phạm, giúp người học nhanh chóng tự chiếm
lĩnh đối tượng nhận thức. Những tri thức đó không chỉ đúng một tình huống
cụ thể, mà còn đúng với nhiều tình huống tương tự. Do vậy, còn có thể vận
dụng vào việc giải quyết hàng loạt tình huống tương tự. Hoạt động học chỉ đạt
kết quả như thế nếu được tổ chức một cách thích hợp, được người dạy điều
khiển một cách ý thức theo một quy trình khoa học phù hợp với đặc trưng
15


môn học, phù hợp với người học và điều kiện dạy học, đồng thời phải được
người học tự giác, lĩnh hội với sự nỗ lực và trí tuệ của bản thân.
. Mục đích của HĐHT làm thay đổi chính bản thân người học. Thông
thường, các hoạt động khác hướng vào làm thay đổi khách thể của hoạt động,
tức là làm biến đổi đối tượng hoạt động theo mục đích hoạt động mà chủ thể
đề ra. Còn trong học tập, đối tượng của hoạt động vẫn không thay đổi sau khi
chiếm lĩnh. Nhưng nhờ có việc chiếm lĩnh tri thức, kỹ xảo, kỹ năng mà vốn
kinh nghiệm của cá nhân tăng lên, nhân cách phát triển - chủ thể biến đổi.
1.1.2. Hoạt động học tập của học viên ở Trường Đào tạo cán bộ Lê
Hồng Phong, Thành phố Hà Nội
Như đã phân tích ở trên HĐHT là hoạt động đặc thù chỉ có riêng ở
con người, vận dụng vào HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng
Phong, Thành phố Hà Nội có thể thấy HĐHT diễn ra trong một không gian,
thời gian xác định, có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức dưới sự định hướng,
điều khiển của người dạy, nhằm lĩnh hội tri thức, hình thành các kỹ năng, kỷ
xảo cho người học, đáp ứng yêu cầu, mục tiêu của sự nghiệp đổi mới quá
trình giáo dục, đào tạo trong giai đoạn hiện nay. HĐHT của học viên bao giờ

cũng nhằm thỏa mãn những nhu cầu nhất định, được kích thích bởi hệ thống
động cơ học tập và được thực hiện bởi một hoạt động chuyên biệt - hoạt động
học với nội dung, phương pháp, phương tiện học tập.
Trong quá trình học tập, học viên là chủ thể năng động, tích cực trong
tiếp nhận và chuyển hóa những tri thức ra bên ngoài thông qua những hành
động, việc làm cụ thể như thi, kiểm tra đánh giá… để xem xét, nhận định xem
HĐHT của học viên đạt ở mức độ nào, vừa là kiểm tra người học, cũng vừa là
kiểm tra người dạy, đó là sự lũy tiến về trình độ, phương pháp, năng lực
HĐHT của cả chủ thể và khách thể, với mong muốn hình thành phương pháp
học tập tốt nhất cho người học, người dạy phải có sự uyên thâm về kiến thức,
về khả năng truyền tải thông tin đến người học, sự tác động đó đòi hỏi từ hai
16


phía luôn có sự ham học hỏi, cầu tiến bộ thì mới đạt được mục đích của
HĐHT đề ra.
Ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội, HĐHT của học
viên diễn ra trong điều kiện với cường độ cao, có đối tượng thời gian ngắn,
đối tượng thời gian dài (trung cấp chính trị gần hai năm). HĐHT của học viên
là toàn bộ những hành động mang tính tự giác cao, có chủ định, được điều
khiển, chỉ đạo bởi các chủ thể quản lý theo một chương trình, nội dung, kế
hoạch cụ thể nhằm đạt được các yêu cầu về lĩnh hội tri thức, củng cố và vận
dụng các kiến thức, kỹ xảo, kỹ năng, phát triển tư duy khoa học, rèn luyện
phẩm chất nhân cách đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giáo dục của Nhà trường.
HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội
là tổng thể những cách thức, biện pháp học tập của học viên nhằm lĩnh hội những
tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo thông qua hoạt động tổ chức dạy học, đáp
ứng yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cho thành
phố Hà Nội.
Quan niệm trên đã chỉ ra:

+ Đối tượng của hoạt động học tập là những tri thức, kỹ năng, kỹ xảo
tương ứng. Học viên phải chiếm lĩnh được hệ thống kiến thức trong chương
trình học tập để vận dụng trong học tập và công tác.
+ Mục đích của hoạt động học tập hướng vào việc làm thay đổi chính
chủ thể của hoạt động.
Bên cạnh đó HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong có
đặc điểm riêng nổi bật sau:
HĐHT góp phần bồi dưỡng, phát triển thế giới quan, niềm tin khoa
học và các phẩm chất nhân cách của học viên.
Nhân cách người cán bộ chủ yếu được hình thành, phát triển trong quá
trình đào tạo ở nhà trường. Ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, học viên được
lĩnh hội nhiều tri thức về các môn KHXH&NV, khoa học quản lý Nhà nước
17


nội dung các môn học luôn tạo ra những tác động mạnh mẽ nhằm phát triển
phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, tinh thần ý thức, tránh nhiệm… Các
môn học trong chương trình đào tạo ngày càng khẳng định vai trò trong xây
dựng, bồi dưỡng trình độ chính trị, bản lĩnh, rèn luyện phẩm chất đạo đức lối
sống, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Qua đó trang bị cho Người
học thế giới quan, phương pháp luận khoa học nên vừa có tính cách mạng,
vừa có tính khoa học.
Học tập các môn học mang tính lý luận đòi hỏi gắn liền với thực tiễn
và nhiệm vụ công tác của mỗi học viên. Nội dung các môn học mang tính lý
luận với nhiều khái niệm, nguyên tắc, quy luật có sự trừu tượng, khái quát. Do
đó quá trình học tập các môn này phải gắn liền với thực tiễn xã hội, thực tiễn
công tác, phải có sự cập nhật, gắn kết với quan điểm, đường lối, chính sách
của Đảng và Nhà nước với các phương tiện thông tin đại chúng để nắm chắc
vấn đề. Với khối lượng kiến thức lớn, cơ bản, hệ thống, chuyên sâu, hình thức
dạy học đa dạng. Vì vậy, mỗi học viên phải tìm phương pháp tiếp cận phù

hợp để hình thành tư duy lý luận linh hoạt, sáng tạo, xử lý nhanh chóng và
chính xác các tình huống đặt ra; luôn có ý thức gắn lý luận với thực tiễn cuộc
sống và hoạt động công tác của bản thân, biết vận dụng sáng tạo lý luận vào
xử lý các tình huống hoạt động thực tiễn công tác của bản thân.
HĐHT của học viên diễn ra trong môi trường sư phạm và môi trường
công tác của họ. Môi trường sư phạm trong nhà trường mang những đặc trưng
riêng, được tổ chức đáp ứng với đòi hỏi của hoạt động giáo dục cho nên
chương trình, nội dung học tập, nghiên cứu các môn học được xây dựng, kết
cấu phản ánh đặc thù của hoạt động đào tạo bồi dưỡng cán bộ. Học viên là
những người có phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, lý lịch rõ
ràng, bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ, viên chức, công chức với phẩm chất và
năng lực, thái độ và trách nhiệm cao với nghề. Môi trường sư phạm của Nhà
trường được tổ chức chặt chẽ với tinh thần trách nhiệm cao, là một hình thái
18


của môi trường xã hội bao gồm tổng thể các nhân tố và những điều kiện vật
chất, tinh thần thường xuyên tác động đến cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên
và học viên từ đó bồi dưỡng những phẩm chất và năng lực chuyên môn, kỹ
năng, kỹ xảo phục vụ thực tiễn công tác.
Nội dung học tập của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành
phố Hà Nội chủ yếu là các môn KHXH&NV và khoa học quản lý nhà nước.
Các môn KHXH&NV và khoa học quản lý Nhà nước là những môn
học nghiên cứu về lĩnh vực chính trị xã hội và con người. KHXH&NV liên
quan mật thiết đến lĩnh vực chính trị xã hội, đạo đức nhân cách, tư tưởng văn
hóa và lý luận về công tác quản lý nhà nước, quản lý xã hội. Những thiếu sót
về kinh tế, kỹ thuật vẫn có thể khắc phục được trong thời gian nhất định, song
những sai lầm thuộc về lĩnh vực chính trị, tư tưởng, văn hóa, giáo dục… sẽ để
lại hậu quả rất lớn.
Các môn KHXH&NV và khoa học quản lý Nhà nước là những môn

học lý luận có vai trò chỉ đạo, định hướng việc xây dựng ở người cán bộ, công
chức, viên chức về thế giới quan khoa học, niềm tin cộng sản và các phẩm
chất chính trị - tinh thần trách nhiệm phục sự Tổ quốc, phục sự nhân dân, kỹ
xảo, kỹ năng trong quản lý nhà nước. Trong tổng số kiến thức, kĩ xảo, kĩ năng
mà người học lĩnh hội được trong thời gian đào tạo thì kiến thức, kĩ xảo, kĩ
năng của các môn KHXH&NV và kỹ năng quản lý nhà nước thực sự chiếm
một phần rất quan trọng cho quá trình công tác, giúp họ phát triển tư duy sáng
tạo và hình thành phong cách tư duy khoa học. Nội dung dạy học các môn
KHXH&NV và khoa học quản lý nhà nước ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong,
thành phố Hà Nội luôn phải gắn bó chặt chẽ với các vấn đề kinh tế, chính trị xã hội và luôn gắn chặt với thực tiễn hoạt động quản lý nhà nước; luôn mang
tính trừu tượng và phức tạp, tính hệ thống và khái quát cao, tính đa dạng và
phong phú, tính biến động và phát triển, tính thống nhất giữa lý luận với thực
tiễn, tính khoa học và cách mạng. Các nội dung thường được thể hiện ở các
19


dạng lý thuyết, quan điểm, phạm trù, khái niệm, nguyên lý, nguyên tắc, quy
luật…với đặc điểm này việc giảng dạy và học tập rất dễ rơi vào giáo điều,
kinh viện, xa rời thực tiễn. Đặc điểm này đòi hỏi người học phải nhận thức rõ
được vai trò, tầm quan trọng của các môn KHXH&NV và khoa học quản lý
Nhà nước để vận dụng sáng tạo, linh hoạt vào thực tiễn nhằm nâng cao hiệu
quả hoạt động lãnh đạo, quản lý của cơ quan, đơn vị. Đồng thời các chủ thể
phải có những nguyên tắc, biện pháp quản lý phù hợp để phát huy điểm mạnh
của các môn khoa học này và tìm cách khắc phục những điểm còn tồn tại
nhằm nâng cao hiệu quả quản lý.
1.2.3. Khái niệm quản lý hoạt động học tập của học viên ở Trường
Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội
Quản lý HĐHT của học viên về thực chất là quản lý: Mục tiêu học tập,
xây dựng động cơ, thái độ học tập, nội dung học tập, phương pháp học tập,
lực lượng tham gia, hình thức tổ chức, điều kiện, môi trường học tập, qui chế

đào tạo, bộ máy tổ chức đào tạo.... Quản lý HĐHT của học viên là một quá
trình có mục đích, có kế hoạch, vì vậy nó cần được tổ chức và quản lý chặt
chẽ để bảo đảm cho quá trình đào tạo vận hành đúng mục tiêu yêu cầu
GD&ĐT của nhà trường đã xác định. Quản lý HĐHT của học viên nghĩa là
thông qua các chức năng quản lý mà tác động vào các thành tố của quá trình
học tập của học viên.
Quản lý HĐHT của học viên là một trong hai mặt quản lý chủ yếu của
nhà trường. Chủ thể quản lý có thể thực hiện quản lý một cách trực tiếp hay
gián tiếp các HĐHT của học viên, nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục là: “Đào
tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe,
thẩm mĩ và nghề nghiệp, trung thành với lí tưởng độc lập dân tộc và chủ
nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của
công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Bởi vậy, quản lý
HĐHT của học viên trong nhà trường chính là nội dung, cách thức mà chủ thể
20


quản lý cụ thể hóa và sử dụng có hiệu quả các công cụ quản lý trong việc thực
hiện các chức năng, mục tiêu và nguyên lí giáo dục. Trong quá trình đào tạo,
mối quan hệ giữa thầy và trò, giữa hoạt động dạy và hoạt động học cùng lúc
diễn ra trong điều kiện cơ sở vật chất, kĩ thuật nhất định.
Trên cơ sở khái niệm quản lý, vận dụng vào lĩnh vực quản lý HĐHT
của học viên, theo tác giả: Quản lý HĐHT của học viên ở Trường Đào tạo
cán bộ Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội là quá trình tác động có mục đích,
có kế hoạch của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý thông qua việc vận
dụng các chức năng và phương tiện quản lý nhằm đạt được mục tiêu đào tạo
của nhà trường.
Đối với hoạt động quản lý các cấp ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong,
Thành phố Hà Nội hiện nay thì quản lý hoạt động đào tạo là nhiệm vụ trung
tâm, phải mất nhiều thời gian, vật lực, tài lực, vận dụng nhiều kĩ năng để xây

dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra một cách kịp thời đảm bảo sự khách
quan và chính xác góp phần nâng cao chất lượng GD&ĐT của nhà trường.
Trên cơ sở làm rõ các quan niệm về HĐHT của học viên và quản lý HĐHT
của học viên, theo tác giả, quản lý HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê
Hồng Phong, thành phố Hà Nội là một bộ phận không thể thiếu trong quá
trình quản lý GD&ĐT của Nhà trường, có thể khái quát như sau:
Quản lý hoạt động học tập của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng
Phong, Thành phố Hà Nội là hoạt động có tổ chức, có mục đích, có kế hoạch
của chủ thể quản lý tác động đến đối tượng quản lý trong quá trình học tập
của học viên nhằm làm cho học viên đạt kết quả cao nhất trong học tập, rèn
luyện theo theo mục tiêu, yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công
chức, viên chức cho thành phố Hà Nội.
Thực chất quản lý HĐHT của học viên là những tác động quản lý có
tổ chức, có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý
nhằm phát huy tính chủ động, tích cực, tự giác, sáng tạo của người học để tìm
21


tòi, nghiên cứu, lĩnh hội tri thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành, phát triển,
hoàn thiện phẩm chất nhân cách theo mục tiêu yêu cầu đào tạo.
Mục tiêu quản lý HĐHT của học viên: Là những kết quả dự kiến sẽ
đạt được do quá trình vận động của đối tượng quản lý dưới sự tác động của
chủ thể quản lý. Mục tiêu quản lý HĐHT của học viên ở Trường Đào tạo cán
bộ Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội hiện nay là đào tạo học viên trở thành
những cán bộ, công chức, viên chức, hoàn thiện văn bằng chứng chỉ đáp ứng
yêu cầu chuẩn hóa cán bộ, công chức, viên chức.
Chủ thể quản lý HĐHT của học viên: Là những tập thể, cá nhân được
tổ chức giao nhiệm vụ, quyền hạn trong lãnh đạo, quản lý giáo dục, bồi
dưỡng, rèn luyện học viên. Ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành phố Hà
Nội, chủ thể quản lý HĐHT đó là Ban giám hiệu, Phòng Đào tạo, Phòng

Quản lý khoa học, Tư liệu - Thư viện; Phòng Tổ chức - Hành chính và các
khoa chuyên môn... mỗi chủ thể có vai trò, nhiệm vụ khác nhau và được xác
định cụ thể:
. Ban giám hiệu có chức năng chỉ đạo, quản lý tất cả các mặt của Nhà
trường. Phân công trách nhiệm quản lý HĐHT đến từng cơ quan, bộ phận
trong toàn trường.
. Phòng Đào tạo là cơ quan tham mưu cho Ban giám hiệu về quản lý
điều hành hoạt động đào tạo cho mọi đối tượng học viên. Có vai trò trung tâm
để phối hợp các lực lượng trong nhà trường nhằm quản lý, điều hành, kiểm
tra, giám sát HĐHT của học viên.
. Phòng Quản lý khoa học, Tư liệu - Thư viện là cơ quan bảo đảm tài
liệu, sách, báo, lưu giữ thông tin, xây dựng và quản lý kế hoạch nghiên cứu
khoa học của nhà trường.
. Phòng Tổ chức - Hành chính là cơ quan tham mưu giúp Ban Giám
hiệu về hoạt động của nhà trường, công tác nhân sự, vật lực, công tác xây
dựng Đảng, hoạt động hành chính...
22


. Khoa chuyên môn là lực lượng sư phạm chủ yếu và trực tiếp giảng
dạy, quản lý nội dung, phương pháp, chương trình môn học... Thông qua quá
trình sư phạm và phẩm chất nhân cách của giáo viên ảnh hưởng rất lớn đến sự
hình thành, phát triển phẩm chất của học viên sau khi ra trường.
. Cán bộ quản lý học viên là bộ phận trực tiếp quản lý, giáo dục rèn
luyện học viên. Tổ chức cho họ tham gia các hoạt động học tập, nhận xét
đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của học viên. Ngoài ra cán bộ quản lý giáo
dục còn có nhiệm vụ tổ chức hoạt động ngoại khóa nhằm tạo động cơ, hứng
thú cho học viên trong HĐHT.
Khách thể quản lý HĐHT của học viên: Là học viên, tập thể học viên
và HĐHT của họ chịu sự tác động, điều khiển, quản lý của chủ thể lãnh đạo,

quản lý trong suốt quá trình đào tạo. Như vậy, học viên và tập thể học viên
vừa là khách thể, vừa là chủ thể trong quá trình tổ chức tự quản lý những
HĐHT của mình.
Nội dung quản lý HĐHT của học viên: Quản lý hoạt động xây dựng
động cơ, thái đô học tập của học viên; Quản lý kế hoạch hoạt động học tập
của học viên theo tiến trình dạy học; Quản lý thực hiện chương trình nội
dung, phương pháp học tập của học viên; Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập của học viên; Theo dõi, kiểm tra việc tự học tập của học
viên; Quản lý cơ sở vật chất phục vụ hoạt động học tập của học viên.
Phương pháp quản lý HĐHT của học viên: Bao gồm toàn bộ những
cách thức, biện pháp tác động, điều khiển của cán bộ quản lý giáo dục và giáo
viên đến học viên bằng hệ thống công cụ quản lý như: Các chỉ thị, nghị quyết
của các tổ chức đảng; pháp luật của Nhà nước; quy chế, quy định giáo dục,
đào tạo… để đạt được các mục tiêu dạy và học đã được xác định. Trong quản
lý và giảng dạy nội dung các môn học chủ thể quản lý cần sử dụng tổng hợp
các cách thức, biện pháp đó là phương pháp hành chính; phương pháp giáo
dục trong đó lấy thuyết phục làm chủ đạo; phương pháp kích thích bằng vật
23


chất, tinh thần. Chủ thể quản lý phải biết phát huy ưu điểm của từng phương
pháp để phối hợp một cách đồng bộ mang lại hiệu quả cao nhất.
Thời gian quản lý hoạt động học tập bao gồm toàn bộ thời gian học
tập chính khoá, ngoại khoá, tự học, nghiên cứu thực tế, thi, kiểm tra trong quá
trình đào tạo.
Không gian quản lý bao gồm tất cả những địa điểm diễn ra các hành
động học tập của học viên như các giảng đường, thư viện, đơn vị công tác,
đơn vị thực tế, nơi tham quan...
Như vậy, quản lý HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng
Phong, thành phố Hà Nội vừa là một quá trình, vừa là hoạt động diễn ra các

tác động quản lý đan xen, liên tục, được tiến hành trong quá trình đào tạo với
quy trình tổ chức chặt chẽ. Điểm khác khác biệt cơ bản nhất so với quản lý
HĐHT của học viên ở các nhà trường khác là: mục tiêu đào tạo học viên ở
Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội để trở thành những cán bộ
lãnh đạo ở các cơ quan hành chính, sự nghiệp thuộc thành phố Hà Nội. Điều
đó đặt ra yêu cầu khách quan về mục tiêu, kế hoạch, chủ thể, khách thể, nội
dung, phương pháp, thời gian và không gian quản lý mang tính đặc thù, yêu
cầu cao và phải xác định các biện pháp quản lý khoa học, khả thi, phù hợp.
Theo đó, biện pháp quản lý HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê
Hồng Phong, thành phố Hà Nội là tổng hợp các cách thức quản lý của các chủ
thể quản lý thuộc Nhà trường, tác động tới quá trình học tập nhằm không
ngừng nâng cao chất lượng học tập của học viên theo mục tiêu, yêu cầu đào
tạo đã xác định. Biện pháp quản lý HĐHT của học viên có vai trò rất quan
trọng nhằm xây dựng, củng cố các căn cứ khoa học, công cụ quản lý; giúp
nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng quản lý; phát huy tốt vai trò của các
tổ chức, lực lượng giáo dục trong nhà trường, góp phần nâng cao chất lượng
học tập, hiện thực hoá các mục tiêu, yêu cầu đào tạo - bồi dưỡng của Nhà
trường hiện nay. Việc xác định các biện pháp quản lý HĐHT của người học
24


được tiến hành theo nhiều cách thức tiếp cận khác nhau như: Tiếp cận theo
phương pháp quản lý; tiếp cận theo quy trình, chức năng quản lý; tiếp cận
theo nguyên tắc quản lý giáo dục. Ở đây, trong xác định các biện pháp quản lý
HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội,
chúng tôi đã kế thừa và tích hợp các cách thức tiếp cận nêu trên, nhằm đề xuất
hệ thống các biện pháp mang tính toàn diện, hệ thống; kết hợp hài hoà các
biện pháp, tạo ra sức mạnh tổng hợp, làm thay đổi trạng thái quản lý như
mong muốn của chủ thể quản lý trong những điều kiện cụ thể nhất định. Đặc
biệt, các biện pháp này vừa bảo đảm tính hiệu quả, toàn diện, đồng thời vừa là

khoa học, vừa là nghệ thuật, được xây dựng dựa trên những căn cứ sư phạm
và thực tiễn công tác quản lý HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng
Phong, thành phố Hà Nội hiện nay. Từ đó, chúng tôi cho rằng, hệ thống biện
pháp quản lý HĐHT của học viên ở Trường ĐTCB Lê Hồng Phong, thành
phố Hà Nội hiện nay có thể xác định như sau: Tổ chức giáo dục, xây dựng
động cơ và thái độ học tập đúng đắn cho hoc viên; chỉ đạo thực hiện kế hoạch
học tập của học viên; Tích cực hóa hoạt động của cán bộ quản lý, giảng viên
và tự quản lý của học viên trong giảng dạy và học tập; Tăng cường cơ sở vật
chất, phương tiện kĩ thuật cho HĐHT của học viên; đổi mới hoạt động kiểm
tra, đánh giá kết quả học tập của học viên.
1.2. Nội dung quản lý hoạt động học tập của học viên ở Trường
Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, Thành phố Hà Nội
1.2.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động học tập của học viên theo tiến
trình dạy học
Công tác tổ chức HĐHT có ý nghĩa rất quan trọng, quyết định đến kết
quả học tập cao hay thấp của người học. Để xây dựng kế hoạch học tập của
học viên thì cán bộ quản lý và học viên phải bám sát vào tiến trình dạy học
đồng thời chú ý những bước sau: Thống kê lại những môn đang học theo lịch
học tập nhà trường ban hành, theo từng tuần, tháng và ghi rõ cụ thể môn học
25


đó bao nhiêu bài, số lượng tiết, có bao nhiêu tiết thảo luận, thi, từ đó lập biểu
đồ phân phối, sắp xếp thời gian cho phù hợp. Đồng thời, cần xác định mốc
thời gian phải hoàn thành công việc như kế hoạch đã lập ra, tiếp theo là tự
kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch đã đạt ở mức độ nào và rút kinh
nghiệm. Tuy nhiên, để kế hoạch học tập của học viên được thực hiện thì cán
bộ quản lý giáo dục và giảng viên phải có sự hướng dẫn trong xây dựng và
tạo điều kiện về mặt thời gian, vật chất đảm bảo làm cho kế hoạch học tập
phát huy tác dụng, không phải là một hình thức đối phó. Học viên phải căn cứ

mục tiêu, nhiệm vụ, chương trình nội dung, tiến trình dạy học để xây dựng kế
hoạch học tập phù hợp.
1.2.2. Xây dựng động cơ, thái độ học tập của học viên
Việc xây dựng động cơ, thái độ học tập đúng đắn của học viên là rất
quan trọng, nó là hệ thống những nhu cầu nảy sinh, thôi thúc con người
hoạt động, nếu không có động cơ, thái độ học tập đúng đắn, sẽ không đạt
được mục đích đề ra, HĐHT của học viên cũng chỉ mang tính hình thức,
chiếu lệ. Theo tác giả Phan Trọng Ngọ: “Động cơ học tập của học viên là
cái mà việc học của họ phải đạt được để thỏa mãn nhu cầu của mình. Nói
ngắn gọn, học viên học vì cái gì thì cái đó chính là động cơ học tập của học
viên” [27, tr.371].
HĐHT của học viên có tính độc lập cao và mang đậm sắc thái cá nhân,
điều này càng khẳng định nó phải được thúc đẩy bởi một hệ thống động cơ
học tập. Bên cạnh đó động cơ học tập cũng có nhiều cấp độ khác nhau, bắt
đầu từ sự thỏa mãn nhu cầu phải hoàn thành nhiệm vụ học tập, khẳng định
mình, mong muốn thành thạo nghề nghiệp tương lai…
Xây dựng động cơ, trách nhiệm, thái độ học tập của học viên được
tiến hành thường xuyên, nhằm giúp cho người học xác định mục đích, nhiệm
vụ học tập đúng đắn. Để học viên xác định đúng động cơ, thái độ, trách nhiệm
học tập, các chủ thể quản lý cần giáo dục, động viên,... để người học nắm
26