Quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo thông tư 30 2014 TT BGDĐT ở các trường tiểu học thị xã chí linh, tỉnh hải dương

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

PHẠM THỊ HỒNG TUYẾT

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ
HỌC SINH THEO THÔNG TƯ 30/2014/TT-BGD&ĐT
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ XÃ CHÍ LINH,
TỈNH HẢI DƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2016
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

PHẠM THỊ HỒNG TUYẾT

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ
HỌC SINH THEO THÔNG TƯ 30/2014/TT-BGD&ĐT
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ XÃ CHÍ LINH,
TỈNH HẢI DƯƠNG
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền

THÁI NGUYÊN - 2016
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN
Luận văn: “Quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/
TT- BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương” sử dụng
những thông tin được ghi rõ nguồn gốc, số liệu đã được tổng hợp, xử lí.
Tơi xin cam đoan những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận
văn là hoàn toàn trung thực, chưa hề được sử dụng và cơng bố ở bất kỳ
một cơng trình nghiên cứu nào khác.
Thái Nguyên, ngày 11 tháng 6 năm 2016
Tác giả

Phạm Thị Hồng Tuyết

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
i




LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, ngoài sự cố gắng, nỗ lực của bản thân, em
đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ tận tình của các thầy giáo, cô giáo, các cơ

quan trường học trên địa bàn thị xã Chí Linh và đồng nghiệp.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn đến lãnh đạo trường Đại học sư phạm Thái Ngun,
các thầy giáo, cơ giáo phịng Đào tạo, Khoa Tâm lý giáo dục, các nhà khoa
học, các thầy giáo, cơ giáo trong và ngồi Trường Đại học sư phạm Thái
Nguyên đã giảng dạy và hướng dẫn nghiên cứu khoa học trong suốt quá trình
học tập.
Đặc biệt, em xin trân trọng cảm ơn PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền,
người đã trực tiếp, tận tình hướng dẫn khoa học, giúp đỡ em hoàn thành luận
văn này.
Tác giả luận văn xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ, tạo điều kiện của
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hải Dương, Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã
Chí Linh, các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Chí Linh; cảm ơn các đồng
chí, đồng nghiệp, đã tận tình giúp đỡ và cung cấp số liệu, đóng góp ý kiến để
việc điều tra nghiên cứu và hoàn thành luận văn được thuận lợi.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng do hạn chế về năng lực và kinh
nghiệm nghiên cứu cho nên luận văn khơng tránh khỏi những hạn chế, thiếu
sót. Tác giả xin trân trọng tiếp thu những ý kiến chỉ bảo, góp ý xây dựng của
các nhà khoa học, các thầy giáo, cơ giáo và đồng chí, đồng nghiệp để tiếp tục
hoàn thiện hơn nữa luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn !
Tác giả

Phạm Thị Hồng Tuyết

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
ii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...............................................................................................i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ...............................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................ v
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ ............................................................vi
PHẦN MỞ ĐẦU............................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 3
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................................... 3
4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ............................................................... 4
5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ........................................................................ 4
6. Giả thuyết khoa học ....................................................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4
8. Cấu trúc của luận văn..................................................................................... 5
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH
GIÁ HỌC SINH THEO THÔNG TƯ 30/2014/TT-BGD&ĐT Ở
TRƯỜNG TIỂU HỌC............................................................................. 6
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề .............................................................. 6
1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới .................................................................... 6
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước ...................................................................... 9
1.2. Một số khái niệm cơ bản........................................................................... 11
1.2.1. Đánh giá ................................................................................................. 11
1.2.2. Đánh giá học sinh tiểu học..................................................................... 13
1.2.3. Đánh giá học sinh Tiểu học theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ..... 14
1.2.4. Quản lý ................................................................................................... 14
1.2.5. Quản lý hoạt động đánh giá học sinh tiểu học ....................................... 15
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
iii

1.3. Một số vấn đề cơ bản về đánh giá học sinh theo Thông tư 30/
2014/TT-BGD&ĐT ở trường tiểu học .................................................... 16
1.3.1. Đặc điểm của học sinh tiểu học ............................................................. 16
1.3.2. Đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở trường
tiểu học..................................................................................................... 18
1.4. Một số vấn đề về quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư
30/2014/TT-BGD&ĐT ở trường tiểu học ............................................... 25
1.4.1. Lập kế hoạch đánh giá học sinh ............................................................. 25
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch đánh giá học sinh ...................................... 27
1.4.3. Chỉ đạo triển khai thực hiện hoạt động đánh giá học sinh .................... 28
1.4.4. Kiểm tra, giám sát hoạt động đánh giá học sinh.................................... 29
1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đánh giá học sinh
theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở trường tiểu học ....................... 30
1.5.1. Yếu tố chủ quan ..................................................................................... 30
1.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................. 31
Kết luận chương 1 ............................................................................................ 32
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ HỌC
SINH THEO THÔNG TƯ 30/2014/TT-BGD&ĐT Ở CÁC TRƯỜNG
TIỂU HỌC THỊ XÃ CHÍ LINH, TỈNH HẢI DƯƠNG ............................ 33

2.1. Khái quát về tình hình phát triển giáo dục của thị xã Chí Linh, tỉnh
Hải Dương ............................................................................................... 33
2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng .............................................................. 34
2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................. 34
2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................. 35
2.2.3. Phạm vi và đối tượng khảo sát............................................................... 35

2.2.4. Xử lý kết quả khảo sát ........................................................................... 35
2.3. Thực trạng hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TTBGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương......... 36
2.3.1. Thực trạng thực hiện mục tiêu của hoạt động đánh giá HS theo
Thơng tư 30 .............................................................................................. 36
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
iv




2.3.2. Thực trạng thực hiện nội dung đánh giá học sinh theo Thông tư 30 ..... 38
2.3.3. Thực trạng thực hiện cách thức đánh giá học sinh ................................ 41
2.3.4. Thực trạng thực hiện các hình thức đánh giá học sinh theo Thông tư 30 ..... 44
2.3.5. Về kết quả đánh giá học sinh theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ở
các trường tiểu học trên địa bàn thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương ................. 46
2.3.6. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động đánh giá học sinh theo
Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí
Linh, tỉnh Hải Dương............................................................................... 50
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động đánh học sinh theo Thông tư
30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh
Hải Dương ............................................................................................... 53
2.4.1. Thực trạng nhận thức của CBQL và đội ngũ GV về quản lý hoạt
động đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các
trường tiểu học thị xã Chí Linh ............................................................... 53
2.4.2. Thực trạng lập kế hoạch quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh ....... 54
2.4.3. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch quản lý hoạt động đánh giá
học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu
học thị xã Chí Linh .................................................................................. 57
2.4.4. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động đánh giá học sinh theo Thông

tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh ................ 59
2.4.5.Thực trạng kiểm tra, giám sát hoạt động đánh giá kết quả học tập
của học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường
tiểu học thị xã Chí Linh ........................................................................... 63
2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình quản lý hoạt động đánh học sinh
theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã
Chí Linh, tỉnh Hải Dương ........................................................................ 66
Kết luận chương 2 ............................................................................................ 69
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
v




Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ HỌC
SINH THEO THÔNG TƯ 30/2014/TT-BGD&ĐT Ở CÁC TRƯỜNG
TIỂU HỌC THỊ XÃ CHÍ LINH, TỈNH HẢI DƯƠNG ............................ 70

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ................................................................... 70
3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu ........................................................................... 70
3.1.2. Đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ ........................................................ 70
3.1.3. Đảm bảo tính thừa kế và phát triển ........................................................ 71
3.1.4. Đảm bảo tính thực tiễn và khả thi .......................................................... 71
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư
30/2014/TT-BGD&ĐT tại các trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh
hải Dương ................................................................................................ 71
3.2.1. Bồi dưỡng, nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, cha mẹ học sinh
về đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT .................. 71
3.2.2. Đổi mới hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TTBGD&ĐT đồng bộ với đổi mới nội dung, phương pháp dạy học. .......... 74
3.2.3. Bồi dưỡng năng lực đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TTBGD&ĐT cho đội ngũ giáo viên ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh .... 75

3.2.4. Đẩy mạnh ứng du ̣ng công nghê ̣ thông tin trong quản lý hoa ̣t đô ̣ng
đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ....................... 83
3.2.5. Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động đánh giá học sinh theo
Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ............................................................ 85
3.3. Mố i quan hê ̣ giữa các biêṇ pháp ............................................................... 86
3.4. Khảo nghiê ̣m tính cầ n thiế t và khả thi của các biêṇ pháp đã đề xuấ t ....... 88
3.4.1. Khái quát về khảo nghiê ̣m ..................................................................... 88
3.4.2. Phân tích kế t quả khảo nghiê ̣m .............................................................. 88
Kế t luận chương 3 ............................................................................................ 93
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 94
1. Kết luận ........................................................................................................ 94
2. Khuyến nghị ................................................................................................. 95
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 97
PHỤ LỤC
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
vi




DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CBQL
CNH-HĐH
GD&ĐT

Cán bộ quản lý
Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
Giáo dục và Đào tạo

GV

Giáo viên

HS

Học sinh

KTĐG

Kiểm tra đánh giá

KT-XH

Kinh tế - xã hội

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
iv




DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Thực trạng thực hiện mục tiêu đánh giá học sinh theo
Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT .............................................. 37

Bảng 2.2.

Thực trạng thực hiện nội dung đánh giá quá trình học tập,

sự tiến bộ và kết quả học tập của học sinh theo chuẩn kiến
thức, kĩ năng từng môn học và hoạt động giáo dục khác
theo chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học ................... 39

Bảng 2.3.

Thực trạng thực hiện nội dung đánh giá sự hình thành và
phát triển một số năng lực của học sinh ...................................... 39

Bảng 2.4.

Thực trạng thực hiện nội dung đánh giá sự hình thành và
phát triển một số phẩm chất của học sinh ................................... 40

Bảng 2.5.

Thực trạng thực hiện cách thức đánh giá học sinh theo
Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT .............................................. 42

Bảng 2.6.

Thực trạng thực hiện các hình thức đánh giá học sinh theo
Thơng tư số 30/2014/TT-BGDĐT .............................................. 44

Bảng 2.7.

Kết quả đạt được về phẩm chất Bảng 2.8. Kết quả đánh giá
năng lực học sinh tiểu học năm học 2014 - 2015 ........................ 49

Bảng 2.9.

Nhận thức của CBQL và GV về ý nghĩa của quản lí hoạt
động đánh giá học sinh theo Thơng tư 30/2014/TTBGD&ĐT .................................................................................... 53

Bảng 2.10. Kết quả thực hiện các nội dung của cơng tác lập kế hoạch
quản lí hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư
30/2014/TT-BGD&ĐT ................................................................ 55
Bảng 2.11. Đánh giá của CBQL, và GV các trường tiểu học về thực
trạng tổ chức thực hiện kế hoạch đánh giá học sinh theo
Thơng tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ................................................ 57

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
v




Bảng 2.12. Kết quả thực hiện các nội dung chỉ đạo đánh giá học sinh
theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ........................................ 59
Bảng 2.13. Đánh giá của CBQL và GV các trường tiểu học về kết quả
kiểm tra, giám sát thực hiện đánh giá học sinh theo Thông
tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ........................................................... 63
Bảng 3.1.

Kế hoạch đánh giá học sinh theo Thông tư số 30/TT-BGDĐT ...... 77

Bảng 3.2.

Đánh giá của CBQL, GV về tính cầ n thiế t của các biêṇ
pháp đã đề xuấ t ............................................................................ 89

Bảng 3.3.

Đánh giá của CBQL, GV về tiń h khả thi của các biêṇ pháp
đã đề xuấ t ..................................................................................... 90

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
vi




DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Biểu đồ:
Biểu đồ 2.1.

Thực trạng cách thức đánh giá học sinh theo Thông tư số
30/2014/TT-BGDĐT ............................................................... 42

Biểu đồ 2.2.

Thực trạng các hình thức đánh giá học sinh theo Thông tư
số 30/2014/TT-BGDĐT .......................................................... 45

Biể u đồ 3.1.

Mức đô ̣ cầ n thiế t của các giải pháp ......................................... 89

Biể u đồ 3.2.

Mức đô ̣ khả thi của các giải pháp ............................................ 91

Biể u đồ 3.3.

Mức đô ̣ cầ n thiế t và khả thi của các biêṇ pháp ....................... 91

Sơ đồ:
Sơ đồ 3.1.

Mố i quan hê ̣ giữa các biêṇ pháp Error! Bookmark not defined.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
vi




PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sự chuyển biến mạnh mẽ của nền KT-XH cùng với quá trình hội nhập
sâu rộng vào q trình tồn cầu hố của nước ta đã đặt ra nhiệm vụ cho ngành
GD&ĐT nước nhà phải đào tạo ra nguồn nhân lực có chất lượng cao, có đầy đủ
phẩm chất và năng lực phục vụ cho sự nghiệp CNH - HĐH đất nước.
Nhận thức được tầm quan trọng của GD&ĐT, trong nhiều năm qua Đảng
và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách ưu tiên nhằm phát triển hệ
thống giáo dục quốc dân. Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XI đã nêu rõ: “Phát
triển giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục
Việt Nam theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hố và hội
nhập quốc tế, trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ GV
và CBQL là khâu then chốt. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo,

coi trọng giáo dục đạo đức lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả
năng lập nghiệp” [3; tr.23]. Quán triệt tinh thần đó, trong những năm gần đây,
Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo mạnh mẽ việc đổi mới nội dung và phương pháp dạy
học ở tất cả các bậc học, trong đó tập trung nhiều vào giáo dục phổ thông.
Đối với giáo dục tiểu học, ngồi việc đổi mới chương trình, sách giáo
khoa, Bộ GD&ĐT chỉ đạo từ các Sở, Phòng GD&ĐT đến các trường thực hiện
đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá theo hướng phát huy tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của học sinh và ngày càng tiếp cận đến chuẩn đánh giá
quốc tế về kết quả học tập và rèn luyện của học sinh tiểu học. Bộ GD&ĐT đã
chủ trì nhiều hội thảo khoa học, đề tài và cơng trình nghiên cứu về đổi mới dạy
học, nhất là đổi mới đánh giá học sinh tiểu học. Bởi kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập, rèn luyện của học sinh là một nội dung hết sức quan trọng, nó là khâu
cuối cùng khơng những đánh giá độ tin cậy của q trình dạy học mà cịn tác
động lớn đến quá trình nâng cao chất lượng dạy học. Cùng với sự phát triển của
lý luận dạy học hiện đại và cùng với yêu cầu đổi mới nội dung, phương pháp
dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh,
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN1




việc kiểm tra đánh giá học sinh trong nhà trường nói chung cũng cần được đổi
mới và quản lý một cách hiệu quả.
Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 09 tháng 6 năm 2014 của Chính phủ đã
khẳng định đổi mới hình thức, phương pháp thi, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo
dục đào tạo là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong cơng cuộc đổi mới
căn bản, tồn diện nền giáo dục nước nhà.
Đổi mới kiểm tra, đánh giá sẽ là động lực thúc đẩy các quá trình khác
như đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới cách thức tổ chức hoạt động dạy
học, đổi mới quản lý. Đồng thời nó cũng đặt ra những yêu cầu mới đối với giáo

viên đó là phải áp dụng đa dạng các hình thức đánh giá: đánh giá bằng trắc
nghiệm, bằng kiểm tra viết kiểu tự luận, vấn đáp,....trong quá trình kiểm tra,
đánh giá học sinh. Bên cạnh đó việc kiểm tra, đánh giá học sinh phải được tiến
hành một cách thường xuyên. Ngoài việc kiểm tra khối lượng kiến thức học
sinh thu nhận được, GV cần phải tập trung đánh giá khả năng tư duy, kỹ năng
phân tích, tổng hợp, vận dụng thực tiễn của học sinh.
Đối với bậc tiểu học, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư 30/2014/TTBGD&ĐT, Thông tư “Quy định Đánh giá học sinh Tiểu học”, theo đó giáo viên
tiểu học khi kiểm tra, đánh giá học sinh phải coi trọng đánh giá năng lực và
phẩm chất học sinh; phải thực hiện đánh giá thường xuyên bằng nhận xét đối
với học sinh; phải thực hiện đánh giá toàn diện học sinh thông qua đánh giá
mức độ đạt chuẩn kiến thức, kỹ năng và một số biểu hiện năng lực, phẩm chất
của học sinh theo mục tiêu giáo dục tiểu học; đồng thời phải có sự phối hợp của
cha mẹ học sinh trong hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh.
Tuy nhiên hiện nay việc đổi mới kiểm tra, đánh giá trong các trường tiểu
học trên toàn quốc nói chung và trường tiểu học trên địa bàn thị xã Chí Linh,
tỉnh Hải Dương nói riêng đang cịn nhiều bất cập. Một trong những nguyên
nhân cơ bản nhất của tình trạng nêu trên là do cơng tác quản lý hoạt động đánh
giá học sinh ở các trường tiểu học còn chưa theo kịp yêu cầu đổi mới. Việc
kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh lâu nay vẫn thực hiện theo cách
truyền thống, chỉ chú trọng kiểm tra kiến thức sách vở mà chưa để ý đến cơ sở
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN2




khoa học, tính quy chuẩn của việc thiết lập đề kiểm tra. Các đề kiểm tra chủ
yếu là nhằm đánh giá việc nhớ, việc hiểu kiến thức, kỹ năng thực hành, mà ít
chú ý đánh giá khả năng học sinh vận dụng kiến thức vào giải quyết các tình
huống trong thực tiễn. Việc đánh giá học sinh bằng nhận xét còn chưa được
giáo viên hiểu đúng và thực hiện còn nhiều lúng túng, hiệu quả chưa cao.

Những thực tế đó địi hỏi chúng ta cần phải có những biện pháp thiết
thực trong việc quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh một
cách đồng bộ và khoa học, phù hợp với từng đơn vị, từng nhà trường trong hệ
thống giáo dục.
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả lựa chọn đề tài “Quản lý hoạt động
đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT- BGD&ĐT ở các trường tiểu học
thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương” để nghiên cứu với mong muốn nâng cao chất
lượng đánh giá học sinh trong bối cảnh mới từ đó góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục của các nhà trường tiểu học ở thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý hoạt động đánh giá
học sinh ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh, nhằm đề xuất một số biện pháp
quản lý hoạt động đánh giá học sinh học theo Thơng tư 30/2014/TT-BGD&ĐT,
từ đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục của các nhà trường.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đánh giá học sinh
theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học.
3.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng việc quản lý hoạt động
đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học
thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương.
3.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo Thông
tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh Hải
Dương và khảo nghiệm các biện pháp.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN3




4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động đánh giá học sinh ở các trường

tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương.
4.2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học
sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí
Linh, tỉnh Hải Dương.
5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung vào việc nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động
đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học
thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương trong năm học 2014-2015.
6. Giả thuyết khoa học
Việc đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các
trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương đã có những kết quả nhất định,
song vẫn còn những tồn tại, bất cập, điều này do nhiều nguyên nhân, trong đó
có nguyên nhân thuộc về yếu tố quản lý. Nếu nghiên cứu đề xuất các biện pháp
quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT một
cách khoa học, phù hợp với điều kiện thực tiễn các trường tiểu học ở thị xã Chí
Linh, tỉnh Hải Dương thì sẽ nâng cao hiệu quả cơng tác quản lý hoạt động đánh
giá học sinh theo Thông tư 30, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của các
trường tiểu học.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài, tôi sử dụng các phương pháp
nghiên cứu, phân tích, so sánh, tổng hợp các tài liệu, tư liệu sách báo, cơng
trình khoa học, văn bản, chỉ thị thể hiện chủ trương, chính sách của Đảng và
Nhà nước về quản lý giáo dục, quản lý đánh giá học sinh, đánh giá học sinh
theo Thơng tư 30/2014/TT-BGD&ĐT.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Nhằm thu thập thông tin thực
tiễn từ CBQL, GV và học sinh các trường tiểu học thị xã Chí Linh về quản lý
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN4

hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT; trên cơ sở
đó phân tích và đánh giá thực trạng vấn đề này.
- Phương pháp trò chuyện: Nhằm thu thập thông tin bổ sung sau khi điều
tra bằng phiếu hỏi nhằm thu thập các ý kiến sâu hơn của GV và học sinh để
phục vụ hoạt động phân tích và đánh giá thực trạng.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm (hồ sơ quản lý của các trường thuộc
phạm vi nghiên cứu): Tiến hành phân tích các sản phẩm của hoạt động đánh giá
học sinh theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học, từ đó
nắm bắt được các thơng tin chung, phục vụ cho việc đánh giá chung về thực
trạng quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư 30/2014/TTBGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương.
- Phương pháp xin ý chuyên gia: trao đổi, xin ý kiến lãnh đạo phụ trách
bậc Tiểu học của Phòng GD&ĐT, Sở GD&ĐT, Hiệu trưởng các trường tiểu
học có uy tín… để hồn thiện các giải pháp đề xuất.
7.3. Phương pháp sử dụng tốn thống kê
Để có được các số liệu khoa học, đề tài sử dụng phương pháp toán thống
kê để xử lý các số liệu thu thập được trong q trình điều tra, từ đó phục vụ cho
hoạt động phân tích, đánh giá thực trạng và khảo nghiệm.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và
Phụ lục, nội dung chính của luận văn được cấu trúc thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT ở trường tiểu học.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư
30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo Thông tư
30/2014/TT-BGD&ĐT ở các trường tiểu học thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN5




PHẦN NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐÁNH GIÁ HỌC SINH THEO THÔNG TƯ 30/2014/TT-BGD&ĐT
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới
Trên thế giới, ngay từ thế kỷ thứ V trước Công nguyên, các nhà hiền triết
phương đông như Khổng Tử và các nhà triết học Cổ đại phương tây như
Platon, Democrit, Aristot, Xocrat đã đề cập và đặt nền móng cho việc hình
thành lý luận dạy học sau này.
Bước sang thời kì trước TBCN lý thuyết về dạy học nói chung và kiểm
tra, đánh giá học sinh nói riêng có những bước phát triển mới và đạt được nhiều
thành tựu trong nghiên cứu.
Đến thế kỷ XIX, để kiểm tra đánh giá đúng học sinh, các nhà giáo dục
Mỹ, Anh đã nêu một phương pháp đánh giá mới bằng trắc nghiệm khách quan
bên cạnh phương pháp tự luận truyền thống thông qua bộ thang đo năng lực
nhận thức và quy trình đánh giá.
Bước sang thế ký XX, các cơng trình nghiên cứu chủ yếu tập trung vào
một số nội dung chính như làm sáng tỏ chức năng kiểm tra đánh giá tri thức
học sinh đối với việc góp phần phát huy tính tích cực, tự lực, độc lập, hứng thú
của học sinh trong hoạt động học tập; tìm ra các hình thức đánh giá tri thức
thích hợp với từng nhóm đối tượng học sinh, từng môn học, việc này được thể
hiện rất rõ trong cơng trình nghiên cứu của V.M.Palonxki với cơng trình
“Những vấn đề dạy học của việc đánh giá tri thức”; F.I.Peerovxki với cơng

trình “Cơ sở lý luận và thực tiễn của kiểm tra tri thức”; X.V.Uxova với “Con
đường hoàn thiện của việc kiểm tra, đánh giá tri thức, kỹ năng” tiếp tục nghiên
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN6




cứu và khẳng định vai trò của kiểm tra đánh giá đối với việc củng cố, hoàn
thiện tri thức của học sinh.
Nghiên cứu lý thuyết chung về đánh giá trong lớp học như cơng trình của
C.A. Paloma và Robert L. Ebel "Measuring Educational Achievement" (Đo
lường thành tích giáo dục) mơ tả rất chi tiết phương pháp đo lường đánh giá
học sinh ở các trường phổ thông ở Mỹ. Qua công trình này cho thấy việc đánh
giá học sinh cần tập trung vào đánh giá các năng lực được học sinh thể hiện
trong quá trình kiểm tra và đánh giá;
Cuốn "Measurement and Evaluation in Teaching" (Đo lường và đánh giá
trong dạy học) của Norman E. Gronlund giới thiệu tới GV và những người
đang theo học nghiệp vụ sư phạm về những nguyên tắc và quy trình đánh giá
cần thiết cho việc dạy học hiệu quả. Trong tác phẩm này đã tiếp tục khẳng định
rằng năng lực của người học là đối tượng của các đánh giá và đo lường sư
phạm, nếu không thể đánh giá được các năng lực của người học thì việc đánh
giá chỉ có tính hình thức và đã vi phạm các nguyên tắc đánh giá.
Trong cuốn "A Teacher's Guide to Assessment" (Hướng dẫn GV đánh
giá) do D.S. Firth và H.G.Macintosh lại viết rất cụ thể, chuyên sâu về những lý
luận cơ bản của đánh giá, cho điểm và cả cách thức đánh giá bằng nhận xét của
giáo viên đối với học sinh. Đây là cuốn sách gợi mở rất nhiều cho nhà quản lý
trong công tác quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo tiếp cận phát triển
năng lực.
Ngoài ra, với cuốn tài liệu thể hiện xu hướng đánh giá hiện đại đang
thịnh hành của Anthony J.Nitko, Đại học Arzôna (Mỹ) mang tên "Educational

Assessment of Students” (Đánh giá học sinh) một lần nữa đã đề cập đến rất
nhiều nội dung của đánh giá học sinh, bao gồm: Phát triển các kế hoạch giảng
dạy kết hợp với đánh giá; các đánh giá về mục tiêu, hiệu quả; đánh giá học
sinh. Khơng chỉ vậy, cuốn sách cịn cho rằng: Đánh giá học sinh còn là trách
nhiệm to lớn của người hiệu trưởng trong nhà trường. Như vậy, tác phẩm này
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN7




đã nêu lên vai trị, tầm quan trọng của cơng tác quản lý trong đánh giá học sinh
nói chung.
Bên cạnh đó có những nghiên cứu cụ thể về quản lý hoạt động đánh giá
học sinh theo định hướng phát triển năng lực trong các nhà trường hiện nay, cụ
thể là: cuốn "Monitering Educational Achivement” của N.Postlethwaite (2004);
cuốn "Monitering Evaluation: Some Tools, Methods and Approches" do
Worbank phát hành (2004); cuốn "Managing Evaluation in Educational" của
Kath Aspinwall, Tim Simkins, John F. Wilkinson and M. John Mc Auley
(1992); cuốn "Mười bước tiến tới hệ thống giám sát và đánh giá dựa trên kết
quả" của Jody Zall Kusek, Ray C.Rist (2005),... Trong các cuốn tài liệu này đã
chỉ cho người đọc thấy các nghiệp vụ quản lý cần thực hiện để quản lý hoạt
động đánh giá học sinh như thế nào cho hiệu quả, làm thế nào cần đánh giá học
sinh trong bối cảnh đổi mới giáo dục trong phạm vi toàn cầu.
Đặc biệt, cuốn tài liệu của UNESCO có bàn đến đánh giá học sinh tại
Việt Nam "Monitoring Educational Achievement" (Giám sát thành tích giáo
dục) đã giải thích ý nghĩa của khái niệm "giám sát thành tích giáo dục", chỉ ra
các nhóm tiêu chí được đánh giá và một số vấn đề đặt ra đối với các nhà quản
lý giáo dục trong công tác quản lý nhà trường nói chung và quản lý hoạt động
đánh giá học sinh nói riêng.
Những năm gần đây, lĩnh vực nghiên cứu về kiểm tra đánh giá và đo

lường trên thế giới đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Có thể nói, hầu hết các
tác giả tiêu biểu như Huges, Ducan Harri, A.J.Nitko,... đã tập trung nghiên cứu
và làm sáng tỏ định nghĩa, chức năng, vai trò của kiểm tra đánh giá đối với việc
phát triển tri thức, năng lực, đặc biệt là tính tích cực, tự giác của học sinh, giúp
các em tự tin hơn trong học tập và tự đánh giá kết quả học tập của mình.
Từ tổng quan những nghiên cứu trên, có thể rút ra kết luận: Các nhà
nghiên cứu giáo dục đều khẳng định tầm quan trọng của đánh giá và đổi mới
đánh giá trong quá trình dạy học. Họ cho rằng, nếu đánh giá được tiến hành có
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN8




hệ thống đồng bộ, khoa học với phương pháp và kỹ thuật thích hợp sẽ có tác
dụng tích cực, đánh giá đúng kết quả học tập toàn diện của học sinh, điều chỉnh
và tạo động lực mới cho quá trình dạy học.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
Ở Việt Nam, vấn đề kiểm tra, đánh giá đã hình thành từ rất lâu trong các
trường học nho giáo. Từ những ngày đầu lập nước cho đến thế kỷ thứ XI (thời
kỳ mà nho giáo, phật giáo và đạo giáo chiếm vai trò chủ đạo) hoạt động kiểm
tra thể hiện ở các kỳ thi; thi Hương, thi Hội, thi Đình với các hình thức kiểm
tra, đánh giá tập trung vào học thuộc lòng các đoạn văn, đoạn thơ; vào chữ viết
đẹp; vào lối hành văn, hành thơ chau chuốt nhiều ý tứ ẩn dụ, sâu sắc...
Trong giai đoạn miền bắc xây dựng Chủ nghĩa xã hội (1954 - 1975) sự
nghiệp giáo dục được cải cách theo hướng học hỏi và tiếp thu mô hình giáo dục
của Liên Xơ (cũ), việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh trong các
nhà trường được triển khai tích cực thơng qua hệ thống kiểm tra, đánh giá
thường xuyên, hàng ngày, kiểm tra học kỳ, kiểm tra trên lớp... Trong giai đoạn
này chưa có nhiều những cơng trình nghiên cứu chun sâu về kiểm tra đánh
giá học sinh.

Các nghiên cứu về đánh giá giáo dục nói chung và đánh giá học sinh
trong trường Tiểu học nói riêng chỉ được bắt đầu nở rộ và phát triển từ những
năm 1990 đến nay với nhiều tác giả và cơng trình nghiên cứu cụ thể là:
Các tác giả Hoàng Đức Nhuận và Lê Đức Phúc là những tác giả nghiên
cứu mở đầu tiên phong cho sự phát triển của lý luận đánh giá học sinh. Hai ông
đã thực hiện cơng trình nghiên cứu khoa học cơng nghệ cấp nhà nước và cho ra
đời cuốn sách "Cơ sở lý luận của việc đánh giá chất lượng học tập của học sinh
phổ thông" (3/1995). Tài liệu làm nền tảng cho việc tiếp cận các khái niệm, các
thuật ngữ về đánh giá giáo dục cũng như những yêu cầu về nội dung và kĩ thuật
đánh giá [25].
Tác giả Dương Thiệu Tống cũng cho xuất bản cuốn "Trắc nghiệm và đo
lường thành quả học tập" năm 1995, tái bản 2005. Cuốn sách là một đóng góp
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN9




to lớn cho giáo dục Việt Nam về phần đánh giá định lượng kết quả học tập của
học sinh [33].
Những nghiên cứu tiếp tục đề cập đến các thuật ngữ, khái niệm với các
nguyên tắc đánh giá, kỹ thuật đánh giá có thể kể đến nghiên cứu của Trần Bá
Hồnh với cuốn sách mang tên "Đánh giá trong giáo dục" dùng trong các trường
Đại học và Cao đẳng Sư phạm, tài liệu này đã cung cấp cho người đọc những kiến
thức cơ bản làm nền tảng cho việc kiểm tra, đánh giá trong giáo dục [18].
Tác giả Trần Thị Tuyết Oanh với "Đánh giá và đo lường kết quả học
tập" đã hệ thống rất đầy đủ các thuật ngữ và khái niệm, các nguyên tắc, phương
pháp, kĩ thuật, các nội dung đánh giá trong giáo dục [27].
- Tác giả Lâm Quang Thiệp cũng cho ra đời cuốn sách "Lý thuyết và thực
hành về đo lường và đánh giá trong giáo dục" nghiên cứu về đo lường đánh giá
trong giáo dục bằng phương pháp định lượng được sử dụng trong giảng dạy và

có tính thực tiễn cao [31].
- Tác giả Nguyễn Công Khanh và các cộng sự đã nghiên cứu đánh giá
học sinh theo định hướng phát triển năng lực, theo tiếp cận năng lực và xuất
bản cuốn "Kiểm tra, đánh giá trong giáo dục". Đây là cuốn sách có giá trị rất
lớn trong bối cảnh đổi mới hoạt động, đánh giá theo định hướng phát triển năng
lực trong các nhà trường hiện nay [19].
Bên cạnh đó có những nghiên cứu về quản lý hoạt động đánh giá học
sinh được nghiên cứu rất nhiều trong một số luận văn, luận án nghiên cứu đề
cập đến vấn đề quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá trong giáo dục như luận án
của Đặng Huỳnh Mai, Nguyễn Thị Hồng Vân,...
Như vậy, qua nghiên cứu tôi nhận thấy vấn đề đánh giá và đổi mới hoạt
động đánh giá học sinh nói chung, đã được thể hiện rất rõ ràng và cụ thể trong
các nghiên cứu đánh giá của các tác giả. Tuy nhiên vẫn chưa có nghiên cứu cụ
thể nào về quản lý và các biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
Thơng tư 30/2014/TT-BGD&ĐT. Vì vậy, việc nghiên cứu về hoạt động này sẽ
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
10


đóng góp vai trị quan trọng trong việc hồn thiện và áp dụng các nghiên cứu về
lý thuyết đánh giá trong thực tiễn quản lý quá trình dạy học và bối cảnh ra đời
Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ban hành quy định đánh giá học sinh Tiểu
học của Bộ GD & ĐT và các nghiên cứu nêu trên là gợi mở quý giá, chỉ ra lý
luận cũng như hướng vận dụng trong nghiên cứu đề tài về quản lý đánh giá học
sinh Tiểu học theo Thông tư 30/2014/TT-BGD&ĐT trong các trường tiểu học
thị xã Chí Linh nói riêng.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Đánh giá
Đánh giá là vấn đề được nhiều học giả quan tâm nghiên cứu và đưa ra
nhiều định nghĩa, quan niệm khác nhau, cụ thể là:

Theo tác giả Ralf Tyler, nhà giáo dục và tâm lí học nổi tiếng của Mĩ,
được coi là một trong những người đầu tiên đưa ra khái niệm đánh giá, ông sử
dụng thuật ngữ đánh giá để biểu thị quy trình đánh giá sự tiến bộ của người học
theo các mục tiêu đạt được [dẫn theo 18].
Theo tác giả Woodhouse, đánh giá chính là sự lượng giá mà kết quả là
điểm, có thể cho bằng số (phần trăm hoặc một thang điểm ngắn hơn từ 1 đến
4), bằng chữ (từ A đến F) hay là sự miêu tả (xuất sắc, giỏi, khá, đạt, khơng đạt).
Điểm cũng có thể là "qua" (Pass) hay "trượt" (Fail). Câu hỏi đánh giá "Kết quả
của bạn như thế nào?" [dẫn theo 18].
Còn theo tác giả Trần Bá Hồnh: "Đánh giá là q trình hình thành
những nhận định, phán đốn về kết quả cơng việc, dựa vào sự phân tích các
thơng tin thu được, đối chiếu với những mục tiêu, tiêu chuẩn đề ra, nhằm đề
xuất những quyết định thích hợp để cải thiện thực trạng, điều chỉnh, nâng cao
chất lượng và hiệu quả công việc"[18, tr.1].
Tác giả Lưu Xuân Mới quan niệm: "Đánh giá trong giáo dục là một q
trình hoạt động được tiến hành có hệ thống nhằm xác định mức độ đạt được
của đối tượng giáo dục so với mục tiêu đã định. Nó bao gồm sự mơ tả định tính
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
11


và định lượng kết quả đạt được thông qua những nhận xét, so sánh với những
mục tiêu" [23, tr.14].
Theo Đặng Bá Lãm “Đánh giá trong dạy học là một quá trình có hệ
thống bao gồm việc thu thập, phân tích, giải thích thơng tin nhằm xác định mức
độ người học đạt được các mục tiêu dạy học” [dẫn theo 18, tr.16].
Kiểm tra và đánh giá là hai hoạt động có thức tự đan xen nhau nhằm
miêu tả thành tích học tập của học sinh. Kiểm tra bao gồm việc xác định điều
kiện cần kiểm tra, công cụ kiểm tra và sử dụng kết quả kiểm tra, việc sử dụng
kết quả kiểm tra làm căn cứ ra quyết định lại chính là bản chất của hoạt động

đánh giá. Chính vì thế khi nhắc đến cụm từ “Kiểm tra, đánh giá”, hoặc chỉ nói
“Đánh giá” thì cũng bao hàm cả kiểm tra.
Trong giáo dục, kiểm tra đánh giá là so sánh và đối chiếu với vốn hiểu
biết, kỹ năng, thái độ thực tế đã được hình thành ở người học sau quá trình dạy
học với yêu cầu xác định của mục tiêu giáo dục đào tạo đã nêu ra. Trong quá
trình dạy học ở mỗi nhà trường việc đánh giá kết quả học tập bao giờ cũng đi
liền với thi và kiểm tra.
Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập là quá trình thu thập chứng cứ để trên
cơ sở đó biết được những gì người học đã đạt được với yêu cầu hay tiêu chí đã
đề ra trong kết quả học tập. Vào thời điểm thích hợp việc kiểm tra, đánh giá sẽ
cho biết việc học tập của học sinh đang ở mức độ nào so với yêu cầu của từng
môn học, từng nội dung giáo dục. Kiểm tra, đánh giá bao gồm việc đưa ra các
nhận xét về người học theo những quy tắc, tiêu chuẩn của các bài kiểm tra, bài
thi được cho điểm trong quá trình học tập của học sinh.
Từ những quan niệm trên, theo chúng tôi: Kiểm tra, đánh giá học sinh là
những hoạt động quan sát theo dõi, trao đổi, nhận xét định lượng hoặc định tính
về q trình học tập, dựa trên việc đối chiếu kết quả học tập của học sinh với
các tiêu chí, tiêu chuẩn đã đề ra.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
12


1.2.2. Đánh giá học sinh tiểu học
Bao gồm đánh giá phẩm chất và năng lực của học sinh tiểu học:
Phẩm chất (giới hạn nói đến con người):
Theo nghĩa hẹp, phẩm chất là khái niệm sinh lý học, chỉ đặc điểm sẵn có
của cơ thể như hệ thần kinh, các giác quan và cơ quan vận động. Đặc điểm sẵn
có là cơ sở tự nhiên để con người tiếp nhận những hiện tượng tâm lý và thuộc
tính tâm lý. Theo nghĩa rộng, phẩm chất chỉ các đặc điểm tâm lý như: tính
cách, ý chí, hứng thú, tính khí, phong cách của con người.

Phẩm chất của học sinh tiểu học được thể hiện ở việc chăm học, chăm
làm; tích cực tham gia hoạt động giáo dục; tự tin, tự trọng, tự chịu trách nhiệm;
trung thực, kỉ luật, đồn kết; u gia đình, bạn và những người khác; yêu
trường, lớp, quê hương, đất nước...
Năng lực:
Năng lực là "khả năng, điều kiện chủ quan hoặc tự nhiên sẵn có để thực
hiện một hoạt động nào đó" [31, tr.35] như năng lực tư duy, năng lực tài chính
hoặc là "phẩm chất tâm sinh lý và trình độ chun mơn tạo cho con người khả
năng hồn thành một loại hoạt động nào đó với chất lượng cao "như năng lực
chuyên môn, năng lực lãnh đạo”.
Năng lực là tổ hợp các thuộc tính độc đáo của cá nhân phù hợp với
những yêu cầu của một hoạt động nhất định, đảm bảo cho hoạt động đó có kết
quả tốt. Năng lực vừa là tiền đề, vừa là kết quả của hoạt động. Năng lực vừa là
điều kiện cho hoạt động đạt kết quả nhưng đồng thời năng lực cũng phát triển
trong chính hoạt động ấy (kinh nghiệm, trải nghiệm).
Quá trình hình thành năng lực phải gắn với luyện tập, thực hành và trải
nghiệm các nhiệm vụ học tập nào đó và bảo đảm thực hiện có hiệu quả. Nó bao
gồm cả khả năng chuyển tải kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm và thói quen vào
các tình huống học tập cụ thể. Nó cũng bao gồm cả sự tổ chức thực hiện, sự
thay đổi, cách tân và tính hiệu quả cá nhân cần có người học để học tập. Như
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN
13