giáo án 11 cơ bản chương 3

Trờng THPT Lý Bôn --Giáo án 11 nâng cao --- Giáo viên : Nguyễn văn Thế
CHƯƠNG Iii : cacbon - silic
Bài 15 cacbon
I - Mục tiêu bài học
1. Về kiến thức
-Biết cấu trúc, các dạng thù hình của cacbon.
-Hiểu đợc tính chất vật lí, hoá học của cacbon.
-Vai trò quan trọng của cacbon đối với đời sống và kĩ thuật.
2. Về kĩ năng
-Vận dụng đợc những tính chất vật lí và hoá học của cacbon để giải các bài tập có liên
quan.
-Biết sử dụng các dạng thù hình của C trong các mục đích khác nhau.
II - Chuẩn bị
GV chuẩn bị: Mô hình than chì, kim cơng, mẩu than gỗ, mồ hóng.
HS: Xem cấu trúc tinh thể kim cơng (lớp 10), t/c hoá học của cacbon (lớp 9).
III Các họat động dạy học
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Hot ng 1
HS:
- Quan sát mô hình v m u vt
tìm hiu cu truc các dng thù
hình ca C.
- Trình b y tính ch t vt lý các dng
thù hình ca C.
GV:Thit k bng HS in
- Da v o c im cu trúc tinh
th gt các t/cht vt lý trái ngc
nhau
Hot ng 2
HS da v o c u trúc n/t, các trng
thái oxi hoá ca C d oán tính cht

hoá hc ca nó.Vit phng trình .
Chú ý: C vô nh hình hot ng
mnh nht. t
0
thng khá tr, t
0
cao phn ng vi khá nhiu cht.
I. Vị trí cấu hình của cacbon
Cacbon nằm ở ô 6 chu kì II, nhóm 4A bảng tuần
hoàn. 1s22s22p2
II. TNH CH T V T Lí
Kim cng
Than chì
C vô nh hinh
Cu
truc
. .
T/C
.
III. TNH CH T HO H C
1. Tính kh :
-Tác dng vi Oxi
C + O
2
--> CO
2

Chú ý: Trên 900
0
, sp cháy ch yu l CO, d i 450

0
l CO
2.
C không phn ng trc tip vi halogen.
-Tác dng vi hp cht :ở t
o
cao khử đợc nhiều oxit
kl ( đứng sau Al)
3C + Fe
2
O
3
--> 2Fe + 3CO
.2-Tính oxi hoá
- Tác dng vi H (t
o
)
C + 2H
2
--> CH
4
- Tác dng vi kim loi (t
o
)
2C + Ca --> CaC
2
3C + Al --> AlC
3
III- NG D NG
Trờng THPT Lý Bôn Huyện vũ Th Tỉnh Thái Bình

Cùng nhau chia sẻ ngân hàng câu hỏi giáo án kinh nghiệm giảng dạy !
Trờng THPT Lý Bôn --Giáo án 11 nâng cao --- Giáo viên : Nguyễn văn Thế
Hot ng 3
GV gi ý: HS da v o c im cu
trỳc, tớnh cht vt lý, hoỏ hc ca C
hiu c ti sao chỳng li c
sd nh th
GV: ti sao kim cng c dựng
l m trang sc, dao ct thu tinh,
than chì l m in cc?
Hot ng 4
HS: Da v o SGK v ki n thc
thc t, trình b y TTTN v đ/c các
dng thù hình C
- Kim cng làm đồ trang sức,chế tạo mũi
khoan,dao căt thuỷ tinh và bột mài.
- Than chì làm điện cực,làm nồi nấu chảy các hp
kim chu nhit, ch cht bôi trn, l m bút chì.
- Than cc l m ch t kh trong luyn kim.
- Than g ch thuc súng en, thuc pháo, cht hp
ph.
- Than hot tính (loi than g có kh nng hp ph
mnh dng trong mt n phòng c).
- Than mui dùng l m ch t n khi lu hoá cao su.
III- Trạng thái tự nhiên- điều chế
1. Tr ng thái t nhiên
- Kim cng & than chì l C t do gn nh tinh
khit.
- C còn có trong các khoáng vt nh canxit ( á vôi,
á phn, á hoa u cha CaCO

3
), magiezit
(MgCO
3
), olomit (CaCO
3
, MgCO
3
); hoc trong các
th nh ph n chính ca các loi than m
- Du m, khí t thiên nhiên l h n hp ca các
cht khác nhau cha C, ch yu l hi rocacbon.
- C th ng thc vt cha nhiu cht, ch yu do
C to th nh.
2. iu ch
- Kim cng nhân to: nung than chì 3000
0,
70-
100 nghìn at).
- Than chì nhân to :nung than cốc 2500-3000
0
,
trong lò in, không có khíng khớ.
- Than cc : nung than mỡ ở 1000-1250
0
, trong lò
in, không có không khí.
- Than g: đốt gỗ thiu không khí.
- Than mui: nhit phân mêtan có xt
CH

4
--> C + 2H
2
- Than m c khai thác các va than nm
sâu khác nhau di lòng t.
IV - Cng c b i h c
Trờng THPT Lý Bôn Huyện vũ Th Tỉnh Thái Bình
Cùng nhau chia sẻ ngân hàng câu hỏi giáo án kinh nghiệm giảng dạy !
Bài 16 Hợp chất của cacbon
I - Mục tiêu bài học
1. Về kiến thức
-Biết cấu tạo phân tử.tính chát vật lí và hoá học của CO và CO
2
.
-Các phơng pháp điều chế, ứng dụng của CO và CO
2
.
-Tính chất vật lí, hoá học của axit cacbonic và muối cacbonat.
2. Về kĩ năng
-Củng cố kiến thức về liên kết hoá học.
-Vận dụng kiến thức để giải thích các tính chất và ứng dụng của các oxit của cacbon
trong đời sống và kĩ thuật.
-Rèn luyện kĩ năng giải bài tập lí thuyết và tính tóan có liên quan.
3. Về tình cảm và thái độ
-Có ý thức yêu quí và bảo vệ môi trờng khí quyển trong sạch.
II - Chuẩn bị
HS: -Ôn lại cách viết cấu hình electron và cách phân bố e vào các ô lợng tử.
-Xem lại cấu tạo phân tử CO
2
.

III Các hoạt động dạy học
Hot ng 1
Vit cu hình e ca C & O, phân b v o ô
lng t TTCB, nhn xet kh nng hình
th nh liên k t gia nguyên t C & O.
Hot ng 2
HS nghiên cu SGK v cho bi t:
- Tính cht vt lí ca CO?
- So sánh vi khí N
2

Hot ng 3
HS da v o c im cu to phân t d
oán tính cht hoá hc ca CO.
GV b sung:
- Co l oxit không t o mui, có nhiu
ng dng trong k thut nh òung l m
nhiên liu kói, lm cht kh trong luyn
kim.
I - CACBON MONOOXIT (CO)
1. C u t o phân t
- trng thái c bn:
: C == O :
2.Tính ch t v t li
- L ch t khí không m u, không mùi, nh hn
không khi, it tan trong nc.
- t
0
sôi, t
0

hoá rn thp. Hoá lng -191,5
0
C, hoá
rn -205,2
0
C.
- Rt bn vi nhit .
- Rt c.
3.Tinh ch t hoá h c
a - Có liên kt ba ging N
2
nên CO rt kém
hot ng k thng, hot ng hn khi un
nóng.
CO l oxit không t o mui.
b - CO l ch t kh mnh:
*CO cháy trong KK, cho ngn la m u xanh
lam, to nhiu nhit - dùng l m nhiên li u khí.
2CO (k) + O
2
(k) --> 2CO
2
(k)
*Khi có than h/t tính xt, CO kt hơp c vi
Cl:
Trờng THPT Lý Bôn Huyện vũ Th Tỉnh Thái Bình
Cùng nhau chia sẻ ngân hàng câu hỏi giáo án kinh nghiệm giảng dạy !
- CO rt c, him ho nhim c thng
xy ra trongô tô, xe tng, tu chin.
Hot ng 4

HS: Nêu cách iu ch trong CN? Vit pt.
Sn phm ph l gì? Lo i chúng ra khi CO
ntn?
GV ch cho HS thy bn cht ca phn ng
l d a v o tính kh ca C nhit cao.
Hot ng 5
Nhn xét cu to ca phân t CO
2.
Nghiên
cu SGK v rút ra tính ch t vt lý ca CO
2
..
Hot ng 6
CO
2
có nhng tính cht hoá hc gì? Vit
phng trình phn ng minh ho? CO
2
c
iu ch ntn?
H
2
CO
3
l axit r t yu, kém bn, tn ti trong
dung dch loãng, d phân hu th nh CO
2
v
H
2

O.
GV gii thích thêm:
CO + Cl
2
--> COCl
2
( photgen)
*Khí CO có th kh nhiu oxit kim loi t
0
cao:
CO + CuO --> Cu + CO
2
4. i u ch
a - Trong công nghip
*Cho hi nc i qua than nóng :
C + H
2
O CO + H
2
( 1050
0
C)
Hn hp khí to th nh l khí than t cha
44% CO, 45% H
2
, 5% H
2
O, 6% N
2
.

*Thi không khí qua than nung trong lò ga.
C + O
2
-- > CO
2

CO
2
+ C -- > 2CO
hh khí thu c l khí lò ga ch a trung bình
25% CO, 70% N
2
, 4% CO
2
, 1% các khí khác.
Khí than t, khí lò ga -- > nhiên liu khí.
b - Trong phòng thí nghim
Cho H
2
SO
4
c v o axit focmic v un nóng:
HCOOH --> CO + H
2
O ( có H
2
SO
4
xt)
II - CACBON IOXIT & AXIT CACBONIC

1. C u t o c a phân t CO
2
Công thc cu to ca CO
2
l :
O == C == O
phân t CO
2
l phân t không có cc.
2. Tính ch t v t lí
- khí k m u, n ng gp 1,5 ln kk, tan ít trong
nc. k thng 1 lit H
2
O ho tan 1 l CO
2
.
- khí CO
2
hoá lng 60 at, hoá th nh kh i
rn khi l m l nh t ngt -76
0
C, trng, gi
l n c á khô .
3. Tính ch t hoá h c
a- Khí CO
2
k duy trí s cháy dp tt ám
cháy.
-KL có tính kh mnh cháy c trong khí
CO

2
.:
CO
2
+ 2Mg -- > 2 MgO + C
Ko dùng CO
2
dp tt ám cháy Mg , Al.
b - CO
2
l m t oxit axit
t/dng vi oxit baz hoc baz , nc
CO
2
+ H
2
O H
2
CO
3
Trong dung dch nó phân li theo hai nc:
Trờng THPT Lý Bôn Huyện vũ Th Tỉnh Thái Bình
Cùng nhau chia sẻ ngân hàng câu hỏi giáo án kinh nghiệm giảng dạy !
S oxi hoá +4 ca C khá bn. Tuy nhiên khi
gp cht kh mnh nó th hin l ch t oxi
hoá.
Hot ng 7
GV yờu cu HS :
- Nhn thc úng bn cht ca phn ng
trao i ion .

- Nm c tính tan ca mui .
- Ion HCO
3
-
l ion l ng tính.
Tìm hiu ng dng ca mt s mui
H
2
CO
3
HCO
3
-
+ H
+
K = 4,5.10
-7
HCO
3
-
CO
3
2-
+ H
+
K = 4,8.10
-11
4. iu ch
a - Trong công nghip
-Nung á vôi trong lò nung vôi công nghip

CaCO
3
(r) CaO (r) + CO
2
-t than cc ri l m s ch khí to th nh, hoá
rn th nh tuy t cacbonic.
-Thu t ngun t nhiên, trong qt lên men.
b - Trong phòng thí nghim
Cho dd HCl tác dng vi á vôi:
CaCO
3
+ 2HCl --> CaCl
2
+ H
2
O + CO
2
III - MU I CACBONaT
1. Tính cht ca mui cacbonat
a - Tính tan
- Các mui cacbonat trung ho c a klk (tr
Li
2
CO
3
), amoni, các mui hiro cacbonat (tr
NaHCO
3
hi ít tan) đều tan.
- Các mui cacbonat trung ho c a các kim

loi khác không tan hoc ít tan trong nc.
b Tác dng vi axit
Các mui cacbonat tác dng vi dd axit gii
phóng khí CO
2
NaHCO
3
+ HCl --> NaCl + CO
2
+ H
2
O
HCO
3
-
+ H
+
--> CO
2
+ H
2
O
Na
2
CO
3
+ 2HCl --> 2NaCl + CO
2
+ H
2

O
CO
3
2-
+ 2H
+
--> CO
2
+ H
2
O
c-Các mui hirocacbonat t/dng vi dd kim
NaHCO
3
+ NaOH --> Na
2
CO
3
+ H
2
O
HCO
3
-
+ OH
-
--> CO
3
2-
+ H

2
O
d - Phn ng nhit phân
- Các mui cacbonat trung ho c a kim loi
kim bn không b phân hu.
- Các mui cacbonat ca kim loi khác, mui
hirocacbonat, u b phân hu khi un nóng.
MgCO
3
--> MgO + CO
2
NaHCO
3
--> Na
2
CO
3
+ CO
2
+ H
2
O
Ca(HCO
3
)
2
--> CaCO
3
+ CO
2

+ H
2
O
2. Mt s mui quan trng
- CaCO
3
tinh khit l ch t bt nh, m u
trng, dùng l m ch t n trong lu hoá cao su
Trờng THPT Lý Bôn Huyện vũ Th Tỉnh Thái Bình
Cùng nhau chia sẻ ngân hàng câu hỏi giáo án kinh nghiệm giảng dạy !