Nghiên cứu phát triển thị trường bảo hiểm phi nhân thọ tỉnh Vĩnh Phúc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT

NGUYỄN THỊ THU THUỶ

NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG
BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ TỈNH VĨNH PHÚC

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

HÀ NỘI - 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT

NGUYỄN THỊ THU THUỶ

NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG
BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ TỈNH VĨNH PHÚC
NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
MÃ SỐ: 62.34.04.10

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. Nguyễn Đức Thành

HÀ NỘI - 2017

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, bản luận án là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nghiên cứu nêu trong luận án là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố
trong bất cứ công trình nào khác.
Hà Nội, ngày……tháng……năm 2017
Tác giả

Nguyễn Thị Thu Thuỷ


ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án đƣợc nghiên cứu sinh (NCS) hoàn thành tại Khoa Kinh tế & Quản trị
Kinh doanh - Trƣờng Đại học Mỏ-Địa chất, dƣới sự hƣớng dẫn tận tình, sự ủng hộ
và động viên quý báu của PGS.TS.Nguyễn Đức Thành. Qua đây, NCS xin đƣợc bày
tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS.Nguyễn Đức Thành.
Nhân dịp này, NCS xin đƣợc cảm ơn Ban Giám hiệu trƣờng Đại học Mỏ - Địa
chất, Phòng Đào tạo sau Đại học, các nhà khoa học, cán bộ, giảng viên của khoa
Kinh tế & Quản trị Kinh doanh, các nhà khoa học trong và ngoài trƣờng Đại học
Mỏ - Địa chất, Ban Giám đốc và lãnh đạo phòng Kế toán, các phòng nghiệp vụ của
các Công ty Bảo hiểm trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, đã giúp đỡ tận tình NCS trong
việc cung cấp số liệu và góp ý kiến quý báu giúp NCS hoàn thành luận án này.
Luận án là kết quả nghiên cứu nghiêm túc và tâm huyết của NCS, nhƣng do
trình độ nghiên cứu còn hạn chế nên không thể tránh khỏi những khiếm khuyết nhất
định. NCS mong muốn tiếp tục nhận đƣợc những góp ý từ quý Thầy Cô, các nhà
khoa học, các doanh nghiệp và các bạn.
Một lần nữa NCS xin trân trọng cảm ơn!

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i
MỤC LỤC ................................................................................................................. iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................ vii
DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... viii
DANH MỤC HÌNH VẼ ..............................................................................................x
MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1
CHƢƠNG 1

TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN

QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN VÀ ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU ..................6
1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến quan niệm phát
triển và thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ...............................................................6
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về quan niệm phát triển. ................................6
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về hoạt động kinh doanh bảo hiểm phi
nhân thọ.............................................................................................................10
1.1.3. Các công trình nghiên cứu về thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ ...........12
1.1.4. Một số nhận xét từ tổng quan nghiên cứu ..............................................15
1.1.5. Khoảng trống nghiên cứu .......................................................................16
1.2. Định hƣớng nghiên cứu .................................................................................17
1.2.1. Định hƣớng nghiên cứu về phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng...17
1.2.2. Quy trình nghiên cứu của luận án ...........................................................18
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 .....................................................................................20
CHƢƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG BẢO
HIỂM PHI NHÂN THỌ ĐỊA PHƢƠNG .................................................................21
2.1. Lý luận về thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ ................................................21
2.1.1 Khái niệm thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ...........................................21
2.1.2. Các thành tố cơ bản của thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ ....................21

2.1.3. Đặc điểm của thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ ....................................30
2.1.4. Phân loại thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ ...........................................32
2.2. Lý luận về phát triển thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ địa phƣơng .............33


iv
2.2.1. Khái niệm về phát triển TTBHPNT địa phƣơng ....................................33
2.2.2. Các hình thức phát triển thị trƣờng ........................................................34
2.2.3. Sự cần thiết phải phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng...................36
2.2.4. Mục tiêu phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng ...............................37
2.2.5. Tiêu chí cơ bản đánh giá sự phát triển của thị trƣờng bảo hiểm phi
nhân thọ địa phƣơng .........................................................................................38
2.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến sự phát triển của thị trƣờng bảo hiểm phi
nhân thọ địa phƣơng .............................................................................................46
2.3.1. Nhóm nhân tố thuộc môi trƣờng tổng quát: Bao gồm các nhân tố
mang tính chất vĩ mô, ảnh hƣởng đến các nhân tố thuộc môi trƣờng tác
nghiệp và môi trƣờng vi mô .............................................................................46
2.3.2. Nhóm nhân tố thuộc môi trƣờng tác nghiệp: Bao gồm các nhân tố
thuộc về môi trƣờng ngành bảo hiểm, có ý nghĩa định hƣớng sự cạnh
tranh trong ngành ..............................................................................................48
2.3.3. Nhóm nhân tố vi mô ...............................................................................49
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 .....................................................................................51
CHƢƠNG 3 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG BẢO HIỂM PHI
NHÂN THỌ TỈNH VĨNH PHÚC GIAI ĐOẠN 2011 - 2015 .....................................52
3.1. Khái quát về thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ tỉnh Vĩnh Phúc ............................52
3.1.1. Thị trƣờng BHPNT Việt Nam ................................................................52
3.1.2. Thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ tỉnh Vĩnh Phúc .................................53
3.1.3. Đặc trƣng của thị trƣờng BH phi nhân thọ tỉnh Vĩnh Phúc ....................54
3.2. Thực trạng phát triển của thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc .......................55
3.2.1. Trên góc độ kinh tế .................................................................................55

3.2.2. Trên góc độ xã hội ..................................................................................61
3.2.3. Trên góc độ môi trƣờng ..........................................................................67
3.3. Phân tích ảnh hƣởng của các nhân tố đến sự phát triển của thị trƣờng
BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc ........................................................................................69
3.3.1. Các nhân tố thuộc môi trƣờng tổng quát ................................................69


v
3.3.2. Các nhân tố thuộc môi trƣờng tác nghiệp...............................................82
3.3.3. Các nhân tố thuộc môi trƣờng vi mô. .....................................................88
3.3.4. Đánh giá mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đến sự phát triển thị
trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh phúc qua điều tra, khảo sát .....................................89
3.4. Đánh giá thực trạng phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc ...............97
3.4.1. Một số kết quả đạt đƣợc .........................................................................97
3.4.2. Một số hạn chế ........................................................................................98
3.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế trên ................................................. 101
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 .................................................................................. 103
CHƢƠNG 4 ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG
BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ TỈNH VĨNH PHÚC.............................................. 104
4.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Vĩnh Phúc và thị trƣờng bảo
hiểm phi nhân thọ Việt Nam đến năm 2020, dự báo đến năm 2030. ................ 104
4.1.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Vĩnh Phúc ..................... 104
4.1.2. Mục tiêu phát triển thị trƣờng BHPNT Việt Nam ............................... 110
4.2. Cơ hội và thách thức đối với sự phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh
Phúc .................................................................................................................... 111
4.2.1. Cơ hội đối với sự phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc ........ 111
4.2.2. Thách thức đối với sự phát triển bền vững thị trƣờng BHPNT ........... 118
4.3. Định hƣớng phát triển thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ tỉnh Vĩnh Phúc .. 121
4.3.1. Phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc phù hợp với mục tiêu
phát triển thị trƣờng BHPNT Việt Nam ........................................................ 121

4.3.2. Phát triển thị trƣờng BHPNT phù hợp với mục tiêu phát triển kinh
tế, xã hội, chính trị của tỉnh ........................................................................... 121
4.3.3. Phát triển thị trƣờng gắn với phát triển bền vững. .............................. 122
4.3.4. Phát triển thị trƣờng theo hƣớng chuyên môn hoá, chuyên nghiệp hoá .. 122
4.3.5. Phát triển thị trƣờng theo hƣớng trọng tâm, trọng điểm, phát huy lợi
thế của tỉnh..................................................................................................... 123
4.4. Giải pháp phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc ............................ 124


vi
4.4.1. Nhóm giải pháp tăng cƣờng sự ảnh hƣởng tích cực của các yếu tố
đến sự phát triển của thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc ............................. 124
4.4.2. Nhóm giải pháp hạn chế sự ảnh hƣởng tiêu cực của các yếu tố đến
sự phát triển thị trƣờng BHPNT .................................................................... 133
4.4.3. Một số giải pháp quản lý khác nhằm phát triển bền vững thị
TTBHPNT tỉnh Vĩnh Phúc ............................................................................ 138
4.5. Điều kiện thực hiện giải pháp ..................................................................... 143
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 .................................................................................. 146
KẾT LUẬN CHUNG ............................................................................................. 147
DANH MỤC CÁC BÀI BÁO, CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


vii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

BH

Bảo hiểm

BHTM

Bảo hiểm thƣơng mại

BHNT

Bảo hiểm nhân thọ

BHPNT

Bảo hiểm phi nhân thọ

BHTNDS

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự

DN

Doanh nghiệp

DNBH

Doanh nghiệp bảo hiểm

DNBHPNT

Doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ

GDP

Tổng sản phẩm quốc nội

GRDP

Tổng sản phẩm quốc nội của địa phƣơng

GTGT

Giá trị gia tăng

KQHĐ

Kết quả hoạt động

KQKD

Kết quả kinh doanh

KT - XH

Kinh tế xã hội

MT

Môi trƣờng

NSNN

Ngân sách Nhà nƣớc

TTBHPNT

Thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ

TNDN

Thu nhập doanh nghiệp

TNDS

Trách nhiệm dân sự


viii
DANH MỤC BẢNG BIỂU
TT

Tên bảng

Trang

Bảng 2.1. Tổng hợp hệ thống một số tiêu chí cơ bản đánh giá sự phát triển thị
trƣờng BHPNT địa phƣơng .....................................................................40
Bảng 3.1. Doanh thu phí bảo hiểm thị trƣờng BHPNT Vĩnh Phúc và Việt Nam
giai đoạn 2011 - 2015. .............................................................................56
Bảng 3.2. Bảng phân tích lợi nhuận trên thị trƣởng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc giai

đoạn 2011 - 2015 .....................................................................................58
Bảng 3.3. Tỷ lệ đóng góp của doanh thu phí vào GRDP theo giá hiện hành của
thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011 - 2015 ......................60
Bảng 3.4. Số tiền nộp ngân sách tỉnh của các DNBHPNT trên địa bàn tỉnh giai
đoạn 2011 -2015. .....................................................................................61
Bảng 3.5. Số lƣợng đại lý BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011-2015 ................63
Bảng 3.6. Tổng sản phẩm (GRDP) tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011 - 2015 ..............73
Bảng 3.7. Tỷ lệ cơ cấu ngành tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011 - 2015. .....................73
Bảng 3.8. Giá trị sản xuất công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011 - 2015........74
Bảng 3.9. Thu Ngân sách tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011 - 2015 .............................76
Bảng 3.10. GRDP bình quân đầu ngƣời tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011 - 2015 ......77
Bảng 3.11. Số lƣợng các doanh nghiệp BHPNT trên thị trƣờng BHPNT ................85
Bảng 3.12. Tỷ lệ phí bảo hiểm khai thác nhờ yếu tố bảo hiểm nội ngành tại một
số công ty BH trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc năm 2015. ...........................88
Bảng 3.13. Kết quả đánh giá độ tin cậy Cronbach‟s Alpha ......................................92
Bảng 3.14. Bảng mô tả thống kê (Descriptive Statistics) .........................................93
Bảng 3.15. Bảng hệ số hồi quy (Coefficientsa) .........................................................94
Bảng 3.16. Phân tích phƣơng sai (ANOVAa) ...........................................................95
Bảng 3.17. Tóm tắt hệ số hồi quy (Model Summary)...............................................95
Bảng 3.18. Mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố tới sự phát triển thị trƣờng
BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc. ..........................................................................96
Bảng 4.1. Một số chỉ tiêu kinh tế vĩ mô tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2006 - 2015 ... 107


ix
Bảng 4.2. Bảng mô tả thống kê .............................................................................. 108
Bảng 4.3. Hệ số hồi quy ......................................................................................... 108
Bảng 4.4. Phân tích phƣơng sai ANOVA .............................................................. 109
Bảng 4.5. Tóm tắt mô hình..................................................................................... 109
Bảng 4.6. Bảng dự báo doanh thu trên thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc .......... 110

Bảng 4.7. Khai thác sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ toàn thị trƣờng tỉnh Vĩnh
Phúc năm 2015 ..................................................................................... 113
Bảng 4.8. Số lƣợng sản phẩm bảo hiểm trên thị trƣờng BHPNT Vĩnh Phúc ........ 113


x
DANH MỤC HÌNH VẼ
TT

Tên hình

Trang

Hình 1.1. Quy trình nghiên cứu của luận án .............................................................19
Hình 2.1. Các loại bảo hiểm phi nhân thọ .................................................................23
Hình 3.1. Doanh thu và tỷ lệ tăng doanh thu phí BH trên thị trƣờng BHPNT tỉnh
Vĩnh Phúc giai đoạn 2011-2015 ................................................................56
Hình 3.2. Tốc độ tăng trƣởng doanh thu trên thị trƣờng BHPNT Việt Nam và tỉnh
Vĩnh Phúc giai đoạn 2011-2015 ................................................................57
Hình 3.3. Lợi nhuận trƣớc thuế và tốc độ tăng trên thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh
Phúc giai đoạn 2011 - 2015. ......................................................................57
Hình 3.4. Số tiền bồi thƣờng và tỷ lệ bồi thƣờng trên doanh thu phí trên thị
trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2011-2016. ..............................59
Hình 3.5. Tốc độ tăng trƣờng doanh thu và lợi nhuận trên thị trƣờng BHPNT
tỉnh Vĩnh Phúc ...........................................................................................59


1
MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu

Thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với
sự phát triển của một quốc gia nói chung, của từng địa phƣơng tại mỗi quốc gia nói
riêng. Vai trò này thể hiện thông qua việc ổn định kinh tế, giảm thiểu thiệt hại và
phòng ngừa rủi ro cho các tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm trong xã hội khi không
may gặp rủi ro; Góp phần cung cấp một lƣợng vốn đáng kể cho nền kinh tế, thông
qua các hoạt động đầu tƣ trở lại nền kinh tế; Góp phần tạo công ăn việc làm và đảm
bảo an sinh xã hội…
Tại Việt Nam, hiện tại đã có 30 doanh nghiệp trong và ngoài nƣớc hoạt động
kinh doanh trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ. Trong bối cảnh nền kinh tế đang
khởi sắc trở lại, nhu cầu mua bảo hiểm cũng ngày càng gia tăng, thị trƣờng bảo
hiểm phi nhân thọ Việt Nam đã đạt đƣợc những thành tựu đáng ghi nhận trong việc
góp phần ổn định xã hội, phát triển kinh tế đất nƣớc. Tuy nhiên, thị trƣờng bảo hiểm
phi nhân thọ Việt Nam vẫn bị đánh giá là chƣa phát triển tƣơng xứng với tiềm năng,
chƣa khai thác đƣợc triệt để những tiềm năng mang tính vùng, miền, địa phƣơng tại
Việt Nam.
Vĩnh Phúc là một tỉnh nhỏ nhƣng với tốc độ tăng trƣởng kinh tế cao, sự xuất
hiện ngày càng nhiều các khu công nghiệp và theo đề án quy hoạch phát triển ngành
công nghiệp Vĩnh Phúc đến năm 2020, định hƣớng đến năm 2030 đã đƣợc Thủ
tƣớng Chính phủ phê duyệt, xây dựng 20 khu công nghiệp, 41 cụm công nghiệp.
Đặc biệt là 2 khu công nghiệp Khai Quang và Bình Xuyên với hàng trăm Công ty
liên doanh, Công ty nƣớc ngoài đã và đang tạo ra nhiều tiềm năng cho các DNBH
trong và ngoài tỉnh tham gia.
Bên cạnh đó là các chính sách đẩy mạnh, hỗ trợ, phát triển du lịch, nông
nghiệp, nông thôn và xây dựng của tỉnh đang tạo ra nhiều cơ hội trong lĩnh vực bảo
hiểm phi nhân thọ trong tƣơng lai.
Theo đó là tốc độ tăng trƣởng doanh thu trên thị trƣờng giai đoạn 2011 – 2015
trung bình khoảng 20%/năm, rất cao so với mặt bằng chung của cả nƣớc. Tỷ lệ bồi


2

thƣờng trên doanh thu phí bảo hiểm khoảng 29%, đƣợc đánh giá là tỷ lệ tƣơng đối an
toàn. Vì vậy, thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ Vĩnh Phúc đang đƣợc đánh giá là thị
trƣờng tiềm năng lớn và hấp dẫn.
Song mặt trái của bức tranh này là tiềm năng thị trƣờng khai thác ở mức
thấp, nhiều lĩnh vực bảo hiểm chƣa đƣợc khai thác hoặc mới khai thác đƣợc một
phần nhỏ so với tiềm năng nhƣ: Cây trồng, vật nuôi, cháy nổ, hàng xuất, xây dựng
lắp đặt, tai nạn con ngƣời,... Tỷ lệ đóng góp của doanh thu phí vào GRDP so với
mặt bằng chung của cả nƣớc chƣa cao, tình trạng cạnh trạnh không lành mạnh diễn
ra phức tạp trong nhiều năm qua, hiệu quả kinh doanh trên thị trƣờng ngày càng có
xu hƣớng giảm, trình độ hiểu biết của ngƣời dân về bảo hiểm còn nhiều hạn chế,
hiệu quả quản lý và giám sát thị trƣờng của các cơ quan chức năng chƣa đồng bộ và
hiệu quả…
Với mong muốn tìm ra các biện pháp khắc phục kịp thời những tình trạng
bất ổn, khai thác tốt tiềm năng của thị trƣờng và tận dụng những lợi thế về tự nhiên,
kinh tế, xã hội của tỉnh nhằm phát triển thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ tỉnh Vĩnh
Phúc, góp phần vào việc hoàn thành các mục tiêu phát triển nhanh và bền vững kinh
tế, xã hội tỉnh Vĩnh Phúc trong tƣơng lai, tác giả đã lựa chọn đề tài “Nghiên cứu
phát triển thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ tỉnh Vĩnh Phúc” làm đề tài luận án tiến
sĩ kinh tế.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Tìm ra những giải pháp khả thi nhằm phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh
Vĩnh Phúc, phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của tỉnh, góp phần thực
hiện mục tiêu phát triển kinh tế nhanh và bền vững của tỉnh Vĩnh Phúc trong những
năm tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu
- Lý luận và thực tiễn về phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng, nghiên
cứu ở cấp tỉnh.
- Thực trạng và giải pháp phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.

3
3.2. Phạm vi nghiên cứu.
- Phạm vi về không gian: Thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.
- Phạm vi thời gian nghiên cứu:
+ Số liệu thứ cấp sử dụng trong luận án đƣợc thu thập trong giai đoạn 2011 - 2015.
+ Số liệu điều tra sơ cấp đƣợc thu thập trong năm 2015.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu tổng quan những công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
nhằm tìm ra khoảng trống nghiên cứu về lý luận và thực tiễn.
- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận và thực tiễn về thị trƣờng BHPNT, thị
trƣờng BHPNT địa phƣơng. Trong đó, tập trung xây dựng, luận giải hệ thống tiêu
chí đánh giá và các nhân tố ảnh hƣởng đến sự phát triển thị trƣờng BHPNT địa
phƣơng.
- Nghiên cứu thực trạng phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc, trong
đó tập trung nghiên cứu:
+ Đặc trƣng của thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ tỉnh Vĩnh Phúc.
+ Đánh giá thực trạng phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc thông
qua phân tích một số tiêu chí đánh giá sự phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng.
+ Đánh giá và lƣợng hoá mức độ ảnh hƣởng của từng nhân tố đến sự phát
triển của thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.
- Đề xuất giải pháp nhằm phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Trên cơ sở quán triệt phƣơng pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch
sử, luận án sử dụng các phƣơng pháp cụ thể sau:
- Sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu định tính:
Tổng quan tài liệu liên quan đến thị trƣờng BHPNT, nhằm hệ thống hoá
những vấn đề lý luận về TTBHPNT và phát triển TTBHPNT, làm cơ sở phƣơng
pháp luận cho việc đánh giá thực trạng TTBHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.
Thực hiện thảo luận với một số chuyên gia tại một số DNBH uy tín trên địa

bàn tỉnh Vĩnh Phúc nhƣ: Công ty Bảo Việt Vĩnh Phúc, Công ty Bảo hiểm Bảo


4
Minh, Công ty Bảo hiểm Bƣu Điện,… để xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá sự
phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng theo hƣớng phát triển bền vững.
- Sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng nhằm lƣợng hoá mức độ ảnh
hƣởng của các nhân tố đến sự phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc:
+ Tác giả thu thập số liệu thứ cấp về thống kê một số chỉ tiêu kinh tế, xã hội
của Vĩnh Phúc, số liệu có liên quan đến thị trƣờng BHPNT Việt Nam và Vĩnh Phúc.
+ Tác giả thu thập số liệu sơ cấp bằng phƣơng pháp thảo luận nhóm với
chuyên gia, tại các DNBH uy tín trên thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.
6. Những đóng góp về khoa học của luận án
- Về mặt lý luận:
+ Góp phần bổ sung, phát triển lý luận về khoa học kinh tế bảo hiểm nói
chung và thị trƣờng BHPNT nói riêng.
+ Hệ thống hóa và làm rõ thêm những vần đề lý luận về phát triển thị trƣờng
BHPNT theo hƣớng phát triển bền vững.
- Về mặt thực tiễn:
+ Phân tích và lƣợng hoá đƣợc mức độ ảnh hƣởng của từng nhân tố ảnh
hƣởng đến sự phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.
+ Phân tích và đánh giá thực trạng, tiềm năng, cơ hội, thách thức đối với sự
phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc theo hƣớng phát triển bền vững.
+Đề xuất các nhóm giải pháp phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.
7. Điểm mới của luận án.
- Quan điểm về phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng đƣợc đƣa ra trên cơ
sở kế thừa, phát triển lý luận về “Thị trƣờng BHPNT” và lý luận về “Phát triển”,
khác với các công trình nghiên cứu trƣớc đó, chỉ nghiên cứu trên cơ sở lý luận về
“Thị trƣờng BHPNT”.
- Quan điểm về phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng đƣợc xem xét toàn

diện trên các góc độ: Nhà nƣớc, DNBH và ngƣời tham gia bảo hiểm.


5
- Luận án đã xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá sự phát triển thị trƣờng
BHPNT trên cơ sở lý luận về “Thị trƣờng BHPNT”, lý luận về “Phát triển” và lƣợc
khảo ý kiến chuyên gia.
- Bằng phƣơng pháp nghiên cứu định tính và định lƣợng, luận án đã lƣợng
hoá đƣợc mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố, xác định đƣợc những nhân tố cốt lõi
ảnh hƣởng tích cực hay tiêu cực đến sự phát triển TTBHPNT tỉnh Vĩnh Phúc.
8. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, các công trình nghiên cứu của nghiên cứu sinh,
tài liệu tham khảo và 4 phụ lục, luận án có kết cấu 4 chƣơng.
Chƣơng 1: Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đền đề tài luận án và
định hƣớng nghiên cứu.
Chƣơng 2: Cơ sở lý luận về phát triển thị trƣờng BHPNT địa phƣơng.
Chƣơng 3: Thực trạng phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn
2011 - 2015.
Chƣơng 4: Định hƣớng và giải pháp phát triển thị trƣờng BHPNT tỉnh Vĩnh
phúc.


6
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN
ĐỀ TÀI LUẬN ÁN VÀ ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến quan niệm phát
triển và thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về quan niệm phát triển.
Thuật ngữ “Phát triển” đƣợc dùng khá rộng rãi, nhƣng chƣa có quan điểm nào

thống nhất. Trên mỗi góc độ nghiên cứu khác nhau, có những quan điểm khác nhau:
* Theo giáo trình Triết học Mác –Lênin: Phát triển theo quan điểm biện
chứng duy vật là sự vận động theo hƣớng đi lên, từ thấp đến cao, từ đơn giản đến
phức tạp, từ chƣa hoàn thiện đến hoàn thiện của sự vật. [3]
Khái niệm “phát triển” và khái niệm “vận động” có sự khác nhau: Vận động là
đề cập đến mọi biến đổi chung chung, chƣa nói lên khuynh hƣớng cụ thể: đi lên hay
đi xuống, tiến bộ hay lạc hậu, còn phát triển là sự biến đổi về chất theo hƣớng hoàn
thiện của sự vật. Phát triển là quá trình phát sinh và giải quyết mâu thuẫn khách quan
vốn có của sự vật; là quá trình thống nhất giữa phủ định những nhân tố tiêu cực và kế
thừa, nâng cao nhân tố tích cực từ sự vật cũ trong hình thái mới của sự vật.[3]
* Theo từ điển Oxford: Phát triển là sự gia tăng dần của sự vật để nó trở nên
tiến bộ hơn, mạnh hơn”.[63]
* Theo giáo trình Kinh tế chính trị Mác - Lênin: Phát triển là sự mở mang từ
nhỏ thành to, từ yếu thành mạnh.[2]
Hai khái niệm trên của phát triển bao hàm cả sự gia tăng về mặt lƣợng và
chất, là nền tảng để đƣa ra khái niệm phát triển các lĩnh vực cụ thể trên cơ sở ý
nghĩa đặc thù của mỗi lĩnh vực.
* Trong lĩnh vực xã hội: Theo quan điểm của PGS.TS Lƣu Văn An, Phát
triển xã hội là kết quả mà xã hội đạt đƣợc khi tạo dựng đầy đủ khả năng cần thiết
trong tổ chức các nguồn lực, tài lực và vật lực để khắc phục các thách thức và tranh
thủ các cơ hội mà cuộc sống đem lại trong suốt tiến trình lịch sử.[1]
* Trong lĩnh vực kinh tế: Phát triển kinh tế là quá trình lớn lên, tăng tiến mọi
mặt của nền kinh tế. Nó gồm sự tăng trƣởng kinh tế và đồng thời có sự hoàn chỉnh về
mặt cơ cấu, thể chế kinh tế, chất lƣợng cuộc sống. [2]


7
Khái niệm phát triển trong lĩnh vực xã hội và kinh tế cho thấy: Sự biến đổi về
lƣợng trên lĩnh vực kinh tế là tiền đề vật chất để giải quyết các vấn đề xã hội và sự biến
đổi về chất trên lĩnh vực kinh tế thể hiện thông qua khả năng đảm bảo các mục tiêu an

sinh xã hội và giải quyết hiệu quả các vấn đề xã hội khác. Nhƣ vậy, phát triển kinh tế
bao hàm không chỉ sự thay đổi theo chiều hƣớng tích cực cả về mặt lƣợng và mặt chất
kinh tế mà còn cả về xã hội và cấu trúc xã hội.
* Phát triển bền vững:
- Trên thế giới.
Thuật ngữ “phát triển bền vững” xuất hiện lần đầu tiên năm 1980 trong ấn
phẩm Chiến lược bảo tồn Thế giới (công bố bởi Hiệp hội Bảo tồn và Tài nguyên
Thiên nhiên Quốc tế - UICN) với nội dung đơn giản ”Sự phát triển của nhân loại
không chỉ chú trọng tới phát triển kinh tế mà còn phải tính đến những yếu tố xã hội
và sinh thái, cơ sở tài nguyên sinh học và không sinh học và cũng phải tính đến
những lợi ích và phiền phức của những giải pháp thay ngắn hạn và dài hạn”.[27]
Năm 1987, Trong bản báo cáo của Uỷ ban Môi trƣờng và Phát triển thế giới
với nhan đề “Tƣơng lai của chúng ta” (Báo cáo Brundtland) đã đƣa ra khái niệm:
“Phát triển bền vững là sự phát triển nhằm thoả mãn các nhu cầu hiện tại của con
ngƣời những không tổn hại đến sự thoả mãn các nhu cầu của thế hệ tƣơng lai”.
Theo quan điểm này, phát triển bền vững có nghĩa là phát triển kinh tế hiệu quả
trong mối quan hệ với công bằng xã hội và gìn giữ môi trƣờng. [43]
Năm 1992, tại hội nghị thƣợng đỉnh của Liên Hiệp Quốc, gồm đại diện 179
nƣớc tham dự tại Rio de Janero (Braxin) đã thông qua chiến lƣợc phát triển bền
vững và khẳng định rằng: “Phát triển bền vững là sự phát triển nhằm thoả mãn
những nhu cầu của thế hệ hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng thoả mãn nhu
cầu của thế hệ mai sau”.
Mục tiêu cơ bản của phát triển bền vững đƣợc nêu trong hai Hội nghị thƣợng
đỉnh Rio-92 và Johannesburg năm 2002 bao gồm ba mục tiêu:
Mục tiêu về tính bền vững kinh tế: Phát triển kinh tế nhanh và an toàn, tức là
sự tăng trƣởng và phát triển lành mạnh nền kinh tế phải đáp ứng đƣợc yêu cầu của


8
cuộc sống, nâng cao đời sống ngƣời dân, tránh đƣợc sự suy thoái hoặc đình trệ

trong tƣơng lai, nhất là tình trạng nợ nần.
Mục tiêu về tính bền vững xã hội: Đƣợc thể hiện ở công bằng xã hội và phát
triển con ngƣời, lấy chỉ số HDI làm thƣớc đo cao nhất cho sự phát triển xã hội. Tức là
tính bền vững thể hiện ở sự bình đẳng, việc đảm bảo về sức khoẻ, học vấn, cơ hội
bình đẳng.
Mục tiêu về tính bền vững môi trƣờng: Khai thác và sử dụng hợp lý các nguồn
tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ và không ngừng cải thiện môi trƣờng theo hƣớng tích
cực. Đảm bảo cho môi trƣờng sống của con ngƣời trong lành và an toàn, đảm bảo
mối quan hệ hài hoà giữa con ngƣời, xã hội và tự nhiên.[45]
- Tại Việt Nam
Theo Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB): “Phát triển bền vững là một loại
hình phát triển mới, lồng ghép quá trình sản xuất với bảo tồn môi trƣờng và nâng
cao chất lƣợng môi trƣờng. Phát triển bền vững cần phải đáp ứng các nhu cầu của
thế hệ hiện tại mà không phƣơng hại đến khả năng đáp ứng các nhu cầu của thế hệ
trong tƣơng lai”.[52]
Theo quan điểm của Giáo sƣ Trần Hữu Dũng, Giáo sƣ kinh tế học của Đại
học Wright State tại Dayton, Ohio, Mỹ cho rằng: Ý niệm “Phát triển bền vững”
nhấn mạnh đến khả năng phát triển kinh tế liên tục lâu dài, không gây ra những hậu
quả tai hại khó khôi phục ở những lĩnh vực khác nhau, nhất là thiên nhiên. Nhƣng
chỉ để ý đến mối liên hệ giữa môi trƣờng sinh thái, tài nguyên thiên nhiên và tăng
trƣởng kinh tế là chƣa khai thác hết sự quan trọng của ý niệm “bền vững”. Ý niệm
này sẽ hữu ích hơn nếu áp dụng cùng hai thành tố khác của phát triển là văn hoá và
xã hội.[24]
Tại chỉ thị số 36-CT/TW ngày 25/6/1998, về tăng cƣờng công tác bảo vệ môi
trƣờng trong thời kỳ CNH, HĐH đất nƣớc, Bộ Chính trị nhấn mạnh: “Bảo vệ môi
trƣờng là một nội dung không thể tách rời trong đƣờng lối, chủ trƣơng và kế hoạch
phát triển kinh tế xã hội của tất các ngành, các cấp, là cơ sở quan trọng bảo đảm phát
triển bền vững, thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH, HĐH đất nƣớc.[26]

9
Thực hiện quan điểm của Đảng, căn cứ vào Chƣơng trình hành động thế kỷ
XXI của quốc tế, ngày 17-8-2004, Thủ tƣớng Chính phủ đã ban hành Quyết định
số 154/2004/QĐ-TTg “Định hƣớng chiến lƣợc phát triển bền vững ở Việt
Nam”(Còn gọi là chƣơng trình nghị sự 21 của Việt Nam). Định hƣớng phát triển
bền vững ở Việt Nam nêu bật những vấn đề đang đặt ra trong ba lĩnh vực kinh tế,
xã hội và môi trƣờng; đã xác định khung thời gian để thực hiện và gắn trách
nhiệm của các ngành, các địa phƣơng, các tổ chức và các nhóm xã hội; đã tính đến
việc sử dụng các nguồn lực tổng hợp để thực hiện chiến lƣợc. Chính phủ cũng đã
thành lập Hội đồng phát triển bền vững quốc gia để chỉ đạo, giám sát việc thực
hiện các mục tiêu đã đề ra.[5]
Theo quan điểm của tập đoàn Bảo Việt, “Chiến lƣợc phát triển bền vững tập
trung vào việc thực hiện thành công mục tiêu tăng trƣởng kinh tế dài hạn, kết hợp
với thực hiện các mục tiêu xã hội và môi trƣờng, đảm bảo hài hoà lợi ích các bên
liên quan”. Theo đó, mục tiêu tăng trƣởng kinh tế thể hiện ở tăng trƣởng về doanh
thu, lợi nhuận và đóng góp vào ngân sách qua nộp thuế, mục tiêu kinh tế là mục tiêu
quan trọng nhất vì việc thực hiện mục tiêu này là điều kiện cần để thực hiện các
mục tiêu xã hội, môi trƣờng. Việc thực hiện mục tiêu kinh tế đƣợc kết hợp với thực
hiện các mục tiêu khác về mặt xã hội và môi trƣờng nhằm đảm bảo sự cân bằng
giữa lợi ích của các bên liên quan tới hoạt động trong hiện tại và tƣơng lai nhằm
đảm bảo thực hiện chiến lƣợc phát triển dài hạn và bền vững của Bảo Việt. [44]
Ngoài ra, quan niệm phát triển bền vững còn đƣợc nêu ra tại rất nhiều hội
thảo, hội nghị của các tổ chức, tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp tại Việt Nam trong
những năm qua.
Và mặc dù có nhiều quan niệm về phát triển bền vững, song hầu hết các
quan niệm đều đồng ý ba mục tiêu cơ bản của phát triển bền vững là (1) thúc đẩy
phát triển kinh tế bền vững, trong mối quan hệ với (2) đảm bảo tính bền vững môi
trƣờng sinh thái, và (3) đảm bảo công bằng xã hội.
Lập luận về phát triển bền vững đến nay vẫn còn gây nhiều tranh cãi, nhƣng
lập luận về tính bền vững môi trƣờng thì ngay lập tức đã có đƣợc sự nhất trí rộng

10
rãi, quan niệm phát triển bền vững ngày nay đã trở thành tiêu chuẩn căn bản cho
mọi hoạch định mục tiêu và chiến lƣợc phát triển.[21]
Có thể thấy trên mỗi góc độ nghiên cứu khác nhau, các quan niệm về phát
triển cũng khác nhau. Điều này cũng có nghĩa, khó có đƣợc hệ thống tiêu chí định
lƣợng chính xác và thống nhất để đo lƣờng sự phát triển.
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về hoạt động kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ
1.1.2.1. Trên thế giới
Luận án tiến sỹ của Tanveer Ahmad Darzi (2012), khoa Nghiên cứu Kinh
doanh và Tài chính, trƣờng đại học Kaskmir, Ấn Độ nghiên cứu đề tài: "Hoạt động
tài chính của ngành công nghiệp bảo hiểm trong thời kỳ hậu tự do hóa ở Ấn Độ".
Luận án đã đánh giá hiệu quả tài chính của khu vực BHPNT với mục tiêu của nghiên
cứu là: Phân tích hiệu quả tài chính của các công ty BHPNT trên cơ sở các thông số
Caramel và thực hiện phân tích, thống kê, so sánh giữa các công ty BHPNT nhà
nƣớc và tƣ nhân, trên cơ sở đó để đánh giá tác động của tự do hóa hoạt động tài
chính của ngành công nghiệp bảo hiểm ở Ấn Độ.
Kiểm tra tác động của tự do hóa trên cơ sở phân tích bảo mật của các công ty
quốc doanh và tƣ nhân tham chiếu với các tiêu chuẩn ISI, kiểm tra tác động của các
yếu tố khác nhau về khả năng thanh toán của công ty BHPNT. Cuối cùng luận án đã
rút ra những kết luận về các chính sách đồng bộ và đƣa ra những đề xuất để tăng
cƣờng lợi ích từ tự do hóa lĩnh vực bảo hiểm. [66]
Nghiên cứu của Aranee Treerattanapun (2011), nghiên cứu thuộc dự án
Wharton Research Scholars, trƣờng đại học Pennsylvania, Hoa Kỳ về đề tài: "Tác
động của văn hoá đến tiêu dùng bảo hiểm phi nhân thọ". Nghiên cứu tác động của
nền văn hóa đến tiêu dùng BHPNT trên cơ sở thực hiện cuộc điều tra lớn tại 82
quốc gia châu Âu, châu Phi và Trung Á trong khoảng thời gian 10 năm (1999 2008) với việc sử dụng những kỹ thuật nghiêm ngặt trong khảo sát, thống kê.
Nghiên cứu này đã khảo sát ảnh hƣởng của nền văn hoá đến việc mua bảo hiểm tài
sản, bảo hiểm tai nạn trên cơ sở xem xét hai biến phụ thuộc là mật độ bảo hiểm phi

nhân thọ và thâm nhập bảo hiểm phi nhân thọ (Tổng phí bảo hiểm phi nhân thọ chia
cho GDP), trong đó tập trung nhiều hơn vào thâm nhập bảo hiểm phi nhân thọ. Kết
quả thực nghiệm của nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng cho các doanh nghiệp bảo
hiểm phi nhân thọ trong việc tìm kiếm thị trƣờng nƣớc ngoài mới. [53]


11
Nghiên cứu của Georges Dionne, HEC Montreal, Cannada; Pierre-Carl
Michaud, UQAM, Canada; Jean Pinquet, Universite‟ Paris Ouest, France (2012) về
đề tài: “Đánh giá những phân tích lý thuyết và thực nghiệm về thông tin bất đối
xứng trong an toàn đƣờng bộ và bảo hiểm ô tô”. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các
chính sách an toàn đƣờng bộ và các hợp đồng bảo hiểm ô tô thƣờng sử dụng cơ chế
ƣu đãi dựa trên các hành vi vi phạm giao thông và tai nạn, để thúc đẩy lái xe an
toàn. Nghiên cứu đã trả lời đƣợc những câu hỏi: Các cơ chế này có làm tăng tính an
toàn đƣờng bộ một cách hiệu quả không? Chúng có làm giảm những thông tin bất
đối xứng giữa các lái xe, các nhà bảo hiểm và các nhà quản lý không? Nói cách
khác có thông tin bất đối xứng trong bản phân phối những quan sát tai nạn và vi
phạm không? Nghiên cứu đã trả lời các câu hỏi này bằng cách xem xét các kết quả
lý thuyết và thực nghiệm gần đây dựa trên cơ sở các dữ liệu và phƣơng pháp luận
khác nhau, nghiên cứu cũng trình bày những kiểm tra liên quan đến việc xác định
các thông tin bất đối xứng trong quản lý an toàn đƣờng bộ và trong các hợp đồng
bảo hiểm ô tô. Từ đó, đề xuất lý thuyết phân tích các thông tin bất đối xứng. [59]
1.1.2.2. Tại Việt Nam
Luận án tiến sĩ của tác giả Đoàn Minh Phụng (2009) - Học viện Tài chính về
đề tài: “Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ của doanh
nghiệp bảo hiểm trong điều kiện hội nhập và mở cửa”.
Luận án đã tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về bảo hiểm và hiệu quả kinh
doanh của doanh nghiệp bảo hiểm, khái quát thực trạng kinh doanh của các doanh
nghiệp bảo hiểm trong giai đoạn 2005 - 2008, trên cơ sở đó phân tích hiệu quả kinh
doanh của các doanh nghiệp bảo hiểm Nhà nƣớc, trong đó phân tích điển hình ba

doanh nghiệp bảo hiểm Nhà nƣớc là Bảo Việt, Bảo Minh Và PVI, từ đó đề xuất các
giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ cho các doanh
nghiệp bảo hiểm.[39]
Luận án tiến sĩ của tác giả Hồ Công Trung (2015) - Đại học Kinh tế quốc
dân về đề tài “Phát triển hoạt động bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam”.
Luận án đã tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về phát triển hoạt động
BHPNT, phƣơng pháp đánh giá mức độ phát triển và các nhân tố ảnh hƣởng tới
phát triển hoạt động bảo hiểm phi nhân thọ. Trên cơ sở đó đánh giá thực trạng hoạt


12
động bảo hiểm tại Việt Nam, từ đó đề xuất giải pháp nhằm phát triển hoạt động bảo
hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam. [50]
1.1.3. Các công trình nghiên cứu về thị trường bảo hiểm phi nhân thọ
1.1.3.1. Trên thế giới
Bài nghiên cứu của giáo sƣ Georges Dionne (2011) - Đại học Montreal,
Canada về đề tài: "Tổng quan những nghiên cứu gần đây về cung bảo hiểm phi
nhân thọ". Nghiên cứu đặt trọng tâm vào thực tế là các công ty bảo hiểm với vai trò
là trung gian tài chính, góp phân làm giảm chi phí giao dịch trong nền kinh tế bằng
cách chống lại nhiều rủi ro và tài trợ cho các dự án đầu tƣ. Nghiên cứu cũng đề cập
đến mối tƣơng quan giữa mạo hiểm và cung sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ của
các nhà bảo hiểm, mối tƣơng quan giữa những rủi ro không thể đa dạng hóa với đa
dạng hóa rủi ro toàn cầu. Nhiều vấn đề liên quan đƣợc phân tích trong bài nghiên
cứu nhƣ tài chính bảo hiểm, chu kỳ, quy định, cơ cấu thị thị trƣờng, quy mô kinh tế,
các vấn đề thông tin giữa các công ty bảo hiểm và ngƣời đƣợc bảo hiểm, quản lý rủi
ro và sự tham gia của Chính phủ.
Bài nghiên cứu của tiến sĩ Mohan Kumar và tiến sĩ G.Brinda trên tạp chí các
ấn phẩm nghiên cứu và khoa học quốc tế (2015) với đề tài: “Nghiên cứu về thái độ
của ngƣời tiêu dùng và đại lý bảo hiểm về việc tăng vốn đầu trực tiếp nƣớc ngoài
(FDI) trong lĩnh vực bảo hiểm ở Ấn Độ”. Nghiên cứu đã dụng phƣơng pháp điều

tra, khảo sát trên 200 khách hàng và đại lý, sử dụng phầm mềm SPSS để phân tích
dữ liệu nhằm đo lƣờng những đánh giá của ngƣời tiêu dùng và đại lý bảo hiểm về
tác động của FDI đến thị trƣờng BH trên bốn khía cạnh: Tác động về kinh tế, tác
động vào các dịch vụ, tác động vào lợi ích, tác động chung trên thị trƣờng. Kết quả
đã chỉ ra rằng: Các khách hàng và đại lý bảo hiểm rất hoan nghênh quyết định của
Chính phủ khi tăng FDI trong lĩnh vực bảo hiểm. Đặc biệt, các khách hàng cho rằng
các dịch vụ BH sẽ tốt hơn và họ sẽ có nhiều lựa chọn hơn trong danh mục sản phẩm
bảo hiểm. Ngoài ra, các khách hàng cũng cho rằng họ thƣờng hài lòng hơn với các
dịch vụ bảo hiểm tƣ nhân và mong rằng các dịch vụ bảo hiểm sẽ tốt hơn nếu sự
cạnh tranh trên thị trƣờng gia tăng.
Luận án tiến sĩ của Michael Zboron (2015), trƣờng đại học Southampton với
đề tài: “Bảo lãnh phát hành bảo hiểm và môi giới trên thị trƣờng BH London: Vai trò
của uy tín và niềm tin trong quá trình ra quyết định bảo hiểm”. Luận án đã đánh giá


13
tầm quan trọng của danh tiếng đối với các công ty BH và cho rằng đó chính là một lợi
thế cạnh tranh đối với các công ty BH. Do tính chất vô hình của sản phẩm BH, nên
danh tiếng đƣợc tạo qua thông qua việc đánh giá các hoạt động trƣớc đó của các tổ
chức, cá nhân. Nó khiến các cá nhân tin tƣởng hay không tin tƣởng một đối tác trong
giao dịch.
Bằng phƣơng pháp nghiên cứu định tính, luận án đã khám phá ra không chỉ
vai trò của danh tiếng mà còn khám phá ra vai trò của uy tín và niềm tin trong hoạt
động bảo lãnh và môi giới bảo hiểm, đặc biệt tập trung vào thị trƣờng BH London.
Theo đó danh tiếng đóng vai trò quan trọng trong quá trình ra quyết định của các nhà
bảo lãnh và ngƣời mua bảo hiểm. [62]
1.1.3.2. Tại Việt Nam
Luận án tiến sĩ của tác giả Trịnh Xuân Dung (2012) – Đại học Kinh tế Quốc
dân về đề tài: “Giải pháp phát triển thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ ở Việt
Nam”.[23]

Luận án đã tập trung nghiên cứu ba nội dung cơ bản:
Cơ sở lý luận về phát triển thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ: Trong phần
này, luận án trình bày đặc điểm, vai trò, chủ thể, sản phẩm, các nhân tố ảnh hƣởng,
chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ và một số bài
học kinh nghiệm quốc tế về phát triển thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ.
Thực trạng TTBH phi nhân thọ Việt Nam giai đoạn 2006-2010: Trong phần
này, luận án trình bày khái quát quá trình hình thành phát triển của TTBH phi nhân thọ
Việt Nam từ 1964 đến 2010, điều kiện KT-XH Việt Nam trong giai đoạn 2006 - 2010.
Phân tích, đánh giá thực trạng về số lƣợng DNBH, doanh thu, bồi thƣờng, tốc độ tăng
trƣởng… của các DNBH PNT Việt Nam.
Đề xuất hệ thống các giải pháp: Trong phần này, luận án trình bày định
hƣớng và quan điểm phát triển thị trƣờng BHPNTVN giai đoạn 2011 - 2010. Đƣa ra
7 giải pháp phát triển thị trƣờng BHPNT: Hoàn thiện khung pháp lý, chiến lƣợc
phát triển TTBH 2011-2020, nâng cao năng lực quản lý giám sát nhà nƣớc về
KDBH, nâng cao năng lực của các DNBH, một số các giải pháp khác nhƣ nâng cao
nhận thức của ngƣời dân và vai trò của hiệp hội bảo hiểm Việt Nam.
Luận án tiến sĩ của tác giả Đinh Công Hiệp (2014) - Học viện Tài chính về đề tài
“Phát triển thị trƣờng bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam trong điều kiện hội nhập”