skkn một số biện pháp phát huy tính tích cực, khả năng sáng tạo trong hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi trường mầm non thị trấn 2

A. MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”
Thật vậy, trẻ em luôn là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai
của đất nước, của dân tộc và mỗi quốc gia. Muốn tồn tại và phát triển cho một
xã hội văn minh phồn thịnh thì trước hết phải đặt nền tảng giáo dục lên hàng
đầu. Đó chính là nhiệm vụ cần đặc biệt quan tâm không chỉ đối với gia đình, nhà
trường mà còn của toàn xã hội.
Có thể nói, trẻ lứa tuổi Mầm non sự phát triển toàn diện của trẻ đều phụ
thuộc vào người lớn về mọi mặt. Các kỹ năng trong sinh hoạt hàng ngày của trẻ
đều có mục đích và ý nghĩa khác nhau, trẻ rất thích tìm hiểu, khám phá thế giới
xung quanh bởi thế giới xung quanh thật bao la rộng lớn, có biết bao điều mới lạ
hấp dẫn và còn có bao điều lạ lẫm khó hiểu, mà trẻ lại rất thích tò mò muốn biết,
muốn được khám phá hay muốn bầy tỏ tâm tư nguyện vọng của mình và đồng
thời là công cụ của tư duy, sáng tạo ở trẻ, mà chúng ta cần quan tâm.
Như chúng ta đã biết, ở trường Mầm non có rất nhiều các hoạt động giáo
dục nhằm phát triển toàn diện cho trẻ, trong đó, hoạt động tạo hình là hoạt động
chủ đạo có ý nghĩa giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo, trí tưởng tượng
cao nhất. Trong thực tế cảnh vật, hiện tượng tự nhiên xung quanh trẻ rất phong
phú đa dạng, trẻ có thể tự mình len lỏi, tìm hiểu, khám phá về một thế giới đầy
bí ẩn từ khi nào không biết. Tuy nhiên để trí tượng, khả năng sáng tạo của trẻ có
thế bay cao, bay xa thì người lớn chúng ta, đặc biệt là cô giáo Mầm non phải là
những người định hướng và giúp trẻ trở thành một tài năng trong hoạt động tạo
hình ở trường Mầm non. Hoạt động tạo hình không những giúp trẻ hình thành
các kỹ năng, kỹ sảo mà còn hình thành cho trẻ những đức tính tốt như: Biết yêu
cái đẹp, biết trân trọng cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp.
Bên cạnh đó, hoạt động tạo hình với các thể loại cắt, xé dán, vẽ nặn...nó
còn giúp trẻ phát triển các cơ ngón tay, bàn tay của trẻ nhanh nhẹn, khéo léo và
điêu luyện, đồng thời qua hoạt động tạo hình cũng rèn cho trẻ tính cẩn thận, tỉ
mỉ, ngăn nắp và kiên nhẫn, tạo thói quen nề nếp tốt trong học tập.
Tuy nhiên trong thực tế hiện nay, ở lớp 5 - 6 tuổi B do tôi phụ trách, bản

thân tôi nhận thấy quá trình tiếp thu các kỹ năng tạo hình như: vẽ, tô mầu, cắt
dán, nặn...vẫn còn nhiều hạn chế như: Trẻ đã có kỹ năng vẽ nhưng khả năng tư
duy, tự sáng tạo...chưa cao, tính tập trung còn sao nhảng, chưa mấy hứng thú,
Trẻ thì có ý tưởng nhưng chưa biết cách tạo ra sản phẩm như mong muốn...
Hiểu được tầm quan trọng của việc tổ chức các hoạt động tạo hình và ý
nghĩa cực kỳ quan trọng đối với trẻ 5 - 6 tuổi và ở lứa tuổi này là tâm điểm
chính cho trẻ bước sang một giai đoạn mới từ lứa tuổi Mầm non lên lớp 1. Đó là
cần phát huy tính tích cực, khả sáng tạo, tư duy trong hoạt động tạo hình cho trẻ.
Bản thân tôi luôn tìm tòi những biện pháp hay, những giải pháp tốt nhất để giúp
trẻ nâng cao giá trị thẩm mỹ trong hoạt động tạo hình một cách tích cực và toàn
diện.

1


Vì vậy, tôi luôn đặt ra cho bản thân đó là phải làm gì? và làm như thế nào?
Từng bước để khai phá khả năng của trẻ làm sao? Vận dụng những biện pháp
nào? Bí quyết gì? truyền tải đến trẻ nhanh nhất, hiệu quả nhất, để khai thác mức
độ tư duy, sáng tạo của trẻ trong hoạt động tạo hình được đạt được hiệu quả cao
nhất. Đó là điều mà bản thân tôi luôn băn khoăn suy nghĩ và trăn trở...Với sự
quyết tâm của bản thân đối với những vấn đề tôi đã đặt ra là làm thế nào để họat
động tạo hình trở thành hoạt động đúng với mục đích và ý nghĩa của nó. Tôi
chọn quyết định chọn đề tài: “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, khả
năng sáng tạo trong hoạt động tạo hình cho trẻ 5- 6 tuổi B" Trường Mầm non
Thị trấn 2, Ngọc Lặc.
II. Mục đích nghiên cứu:
Nắm vững yêu cầu, nội dung của việc phát huy tính tích cực trong hoạt
động giáo dục tạo hình cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi B.
Nghiên cứu tìm kiếm thế giới tạo hình trẻ thơ nhằm phát huy tính tích cực
tham gia các hoạt động giáo dục tạo hình cho trẻ, từ đó đưa ra một số biện pháp

nhằm giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trong hoạt động tạo hình ở trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi
B, trường Mầm non thị trấn 2.
Làm phong phú thêm nền văn hóa qua các sản phẩm tạo hình được thể
hiện ở các thể loại tạo hình của trẻ thơ.
Là cơ sở hình thành các kỹ năng, kỹ xảo tạo hình, tính chất thẫm mỹ trong
tạo hình, bên cạnh đó phát huy, giữ gìn và lưu truyền được bản sắc văn hóa nghệ
thuật tạo hình Việt Nam.
Đề tài “Một số biện pháp phát huy tính tích cực, khả năng sáng tạo trong
hoạt động tạo hình cho trẻ 5 - 6 tuổi B” ở trường Mầm non Thị Trấn 2, Ngọc
Lặc.
Nhằm mục đích đổi mới nâng cao chất lượng dạy và học, giúp cho giáo
viên có thể sáng tạo để tổ chức các hoạt động tạo hình nhằm hình thành các kỹ
năng tạo hình ban đầu cho trẻ, đồng thời giúp cho trẻ hứng thú, tích cực, tư duy
sáng tạo, trải nghiệm tham gia các hoạt động tạo hình một cách hiệu quả nhất.
III. Đối tượng nghiên cứu:
“Một số biện pháp phát huy tính tích cực, khả năng sáng tạo trong hoạt động
tạo hình cho trẻ 5 - 6 tuổi B" ở trong trường Mầm Non Thị Trấn 2, Ngọc Lặc.
IV. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu cơ sở lý luận:
Nghiên cứu tài liệu sách, báo...để thu thập các cơ sở lý luận, để phân tích
tổng hợp tìm hiểu đặc điểm tâm lý, sở thích, phát hiện tài năng, năng khiếu thãm
mỹ của trẻ trong hoạt động tạo hình.
- Phương pháp điều tra thực tiễn và thu thập thông tin:
Điều tra, khảo sát tình hình thực tiễn về năng khiếu tạo hình ở trẻ, qua các
yếu tố chủ quan, khách quan tác động trên trẻ, những kết quả đạt được, những
hạn chế, tồn tại và nguyên nhân, từ đó sẽ lựa chọn các biện pháp phù hợp phát
huy tính tích cực trong giáo dục tạo hình cho trẻ.
- Phân tích, thống kê, thực nghiệm và sử lý số liệu.
2

Đánh giá kết quả, phân tích kết quả, sử lý số liệu phù hợp và so sách kết
quả trước và sau khi áp dụng biện pháp.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm thực tiễn.
Các biện pháp tích cực trong sáng kiến, phù hợp tâm lý lứa tuổi 4 - 5 tuổi
B. Sẽ được áp dụng vào thực tiễn hiệu quả.

3


B. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
I. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Như chúng ta đã biết, hoạt động tạo hình là một hoạt động mang tính sáng
tạo nghệ thuật cao, nhằm phản ánh hiện thực của thế giới xung quanh bằng hình
tượng nghệ thuật phong phú, đa dạng. Và từ lâu hoạt động tạo hình vốn được
xem là một phần quan trọng trong chương trình giáo dục Mầm non. Các nhà tâm
lý giáo dục đã nói rằng: “Phải giáo dục trẻ biết yêu quý cái đẹp ngay từ tuổi còn
thơ. Vì nó là cơ sở ban đầu để hình thành nhân cách toàn diện”. Do đó hoạt động
tạo hình là bộ môn quan trọng không thể thiếu được trong trường Mầm non. Qua
hoạt động tạo hình mong muốn ở trẻ là được tái hiện từ cuộc sống xung quanh
theo cách nghĩ, cách nhìn, cách cảm nhận vào khả năng vốn có của mình. Bên
cạnh đó hoạt động tạo hình còn giúp trẻ tăng khả năng tri giác trìu tượng đối với
cảnh vật, đồ vật…với những hình dạng, cấu trúc, màu sắc, đường nét...
Và điều đặc biệt quan tâm đó là ngay từ nhỏ trẻ đã có phản xạ với cái đẹp
bằng những biểu hiện như: Hướng mắt về ánh sáng, thích ngắm những vật có
màu sắc nổi bật như: Quả bóng, nơ, khăn…có màu sắc rực rỡ, những hình thù
ngộ nghĩnh và đa dạng rất thích ngắm nhìn, rồi thích nghe những âm thanh to
nhỏ...Đặc biệt đối với trẻ 5 - 6 tuổi khả năng cảm nhận và lĩnh hội thế giới xung
quanh ở lứa tuổi này rất phong phú, đa dạng ngộ nghĩnh ngây thơ và đáng yêu.
Tuy nhiên, đối với trẻ lứa tuổi này, sự kiên trì và khả năng chú ý của chúng

ít tập trung nên cũng dễ dẫn đến sự nhàm chán và không hào hứng với công việc
được giao, và chính người lớn chúng ta cũng không thể nào ép buộc trẻ hoàn
thành nhiệm vụ. Xuất phát từ những đặc điểm tâm lý lứa tuổi chúng ta cần hướng
trẻ đến hoạt động tạo hình một cách nhạy bén, thoải mái và tự tin. Có như thế sẽ
làm cho một giờ hoạt động không còn khô khan và đạt được mục đích mà khả
năng của trẻ đang cần. Bằng cách tạo được sự hứng thú, tính tích cực, tự tin khám
phá mà đặc biệt với phương châm giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm" trẻ phải là
trung tâm của mỗi hoạt động, mà mỗi hoạt động phải là cái đích của sự thành
công trong các lĩnh vực hoạt động giáo dục nói chung và đặc biệt là giúp trẻ tích
cực tham gia hoạt động tạo hình mà bản thân cô giáo và trẻ đang hướng tới.
Với mục tiêu giáo dục cho trẻ mầm non nói chung thì hoạt động giáo dục
tạo hình là bộ môn giáo dục thẫm mỹ hướng tới nền văn hoá tinh thần đa bản sắc
của dân tộc, cụ thể ở mỗi một vùng miền hay mỗi một dân tộc đều gắn một biểu
tượng đặc trưng riêng mà chúng ta cần phải hướng tới, bởi hoạt động tạo hình
luôn gắn liền với những kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo ở từng tác phẩm nghệ thuật.
Chính vì vậy, qua hoạt động tạo hình cô giáo phải là người gieo vào tâm hồn trẻ
thơ ngay từ bây giờ những nét đẹp về văn hóa tinh thần với những hình ảnh,
biểu tượng, và sản phẩm tinh tế mang ý nghĩa giáo dục nghệ thuật cao, từ đó
đem đến cho trẻ ấn tượng mới về cái đẹp và những cảm xúc chân thật của nghệ
thuật tạo hình đồng thời phát triển ở trẻ những phẩm chất tốt đẹp về nhân cách
con người.
II. Thực trạng của vấn đề phát huy tính tích cực, khả sáng tạo trong hoạt
động tạo hình cho trẻ 5 - 6 tuổi B, ở trường Mầm non Thị trấn 2, Ngọc Lặc.
4


1. Thuận lợi:
Trường Mầm non Thị Trấn 2 nơi tôi công tác là trường Mầm non mới
được thành lập từ năm 2014, trường nằm tại trung tâm Thị trấn Ngọc Lặc, với 2
khu nhà cao tầng khang trang, sạch đẹp, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ

cho việc chăm sóc giáo dục trẻ tương đối đầy đủ, khuôn viên sân trường đang
được dần dần được cải tạo. Tuy mới thành lập nhưng trường cũng đạt nhiều
thành tích nổi bật trong 2 năm học như: Tập thể lao động Xuất sắc, giáo viên
dạy giỏi cấp huyện, cấp tỉnh, Đạt giải nhất, giải nhì trong các hội thi cấp huyện,
cấp tỉnh, học sinh đạt giải cấp tỉnh...Đặc trong 2 năm có tới 5 giáo viên đạt
SKKN cấp tỉnh. Năm học 2016 - 2017 tôi được Ban giám hiệu phân công phụ
trách lớp 5 - 6 tuổi B với tổng số cháu là 35 cháu, các cháu đa số là con em các
gia đình nằm trên địa bàn Thị Trấn Ngọc Lặc, hầu hết các cháu đều ngoan, thông
minh, nhanh nhẹn, khỏe mạnh, đi học chuyên cần, tiếp thu nhanh.
Trong quá trình tổ chức hoạt động tạo hình cơ bản trẻ đã nắm vững kiến
thức, kỹ năng khi thực hiện tác phẩm.
BGH nhà trường thực sự quan tâm trong việc bồi dưỡng kiến thức và kỹ
năng tạo hình thông qua các buổi chuyên đề và sinh hoạt chuyên môn.
Bản thân tôi luôn tự bồi dưỡng, học hỏi đồng nghiệp để trau dồi kiến thức
về chuyên môn, nghiệp vụ thông qua việc nghiên cứu sách báo, ứng dụng công
nghệ thông tin về kỹ năng tạo hình để đạt kết quả cao nhất.
Phần lớn phụ huynh đã thực sự quan tâm giúp đỡ tạo mọi đều kiện về mua
sắm, sưu tầm đồ dùng, đồ chơi và các vật liệu sẳn có để phục vụ cho việc tổ
chức hoạt động tạo hình của con em mình.
2. Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi đã nêu trên, bản thân còn gặp không ít những khó
khăn trong việc tổ chức các hoạt động tạo hình cho trẻ ở lớp tôi, cụ thể như sau:
Để đạt được các tác phẩm nghệ thuật tạo hình tốt nhất thì trước hết cơ sở vật
chất, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động tạo hình, đối với lớp tôi còn thiếu và
đơn điệu chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện cho việc dạy và học của trẻ.
Trong quá trình tổ chức hoạt động tạo hình một số trẻ còn hạn chế về các
kỹ năng, kỹ xảo như: Về bố cục chưa cân đối, các đường nét chưa tinh tế, mầu
sắc chưa có sự phối hợp hài hòa...Bên cạnh đó, một số trẻ chưa tự tin, hứng thú,
sáng tạo tập trung, có trẻ còn thụ động, nhút nhát trong khi thực hiện ý tưởng và
tác phẩm của mình.

Lớp có hai giáo viên, một giáo viên cấp II mới chuyển về làm cô phụ,
chưa có nghiệp vụ sư phạm Mầm non. Việc truyền tải đầy đủ kiến thức đến với
từng trẻ khi tổ chức hoạt động tạo hình hầu như chỉ có cô chính nên còn gặp
nhiều khó khăn và bất cập.
Một số phụ huynh chưa nhận thức rõ tầm quan trọng và ý nghĩa của hoạt
động tạo hình dẫn đến việc tạo điều kiện phối kết hợp cùng cô giáo trong việc
chăm sóc giáo dục trẻ chưa cao.

5


3. Kết quả, thực trạng trước khi nghiên cứu các biện pháp phát huy
tính tích cực, khả năng sáng tạo trong hoạt động tạo hình cho trẻ 5 - 6 tuổi B
trường Mầm non Thị Trấn 2, Ngọc lặc.
Từ những thuận lợi và khó khăn nêu trên trong quá trình trực tiếp tổ chức
thực hiện hàng ngày, tôi luôn băn khoăn và lo lắng về chất lượng giáo dục nói
chung trong đó hoạt động tạo hình nói riêng của các cháu tại lớp tôi phụ trách.
Tôi luôn suy nghĩ tìm tòi làm sao chất lượng hoạt động tạo hình được đến với trẻ
một cách hiệu quả nhất nhằm giúp trẻ giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt.
Chính vì vậy, qua tiến hành khảo sát chất lượng đầu năm ở lớp tôi. Kết
quả cho thấy.
Kết quả khảo sát
Đạt
Chưa đạt
TT
Nội dung khảo sát
S trẻ
Tỷ lệ
Tỷ lệ
Số trẻ

Số trẻ
(%)
(%)
1 Trẻ hứng thú, tích cực tham
35
28
80
7
20
1 gia hoạt động tạo hình
2 Tính sáng tạo thể hiện trong
25
71,4
10
28,6
2 các sản phẩm tạo hình
35
2 Trẻ đã đạt được các kỹ năng
27
77,2
8
22,8
3 trong hoạt động tạo hình
35
4 Tính tích cực của trẻ qua nhận
26
74,2
9
25,7
4 xét, đánh giá sản phẩm

35
Nhìn vào bảng đánh giá trên từ số liệu thực tế, khả năng hứng thú, tự tin,
tính tích cực khi tham gia hoat động tạo hình của trẻ là rất thấp. Khả năng tư
duy, sáng tạo hạn chế, Việc trẻ tự sáng tạo trong các tác phẩm tạo hình đang
còn ở mức độ đơn giản, các kỹ năng, kỷ xảo còn chưa tinh tế, hiệu quả chưa cao.
Mặt khác khả năng nhận xét đánh giá sản phẩm của trẻ chưa sâu sắc về nội dung
của sẩn phẩm.
Đây chính là điều mà tôi cần quan tâm để tổ chức hiệu quả cao và
hướng trẻ đến với hoạt động tạo hình một cách thoải mái tự tin,
không gò bó, trẻ luôn hứng thú để tạo ra sản phẩm bằng các kĩ
năng kiến thức mà trẻ đã được cô trang bị cho mình.
III. Một số biện phát huy tính tích cực, khả sáng tạo trong giáo dục hoạt
động tạo hình cho trẻ 5- 6 tuổi B, trường Mầm non Thị Trấn 2, Ngọc Lặc.

1. Biện pháp 1. Phát huy tính tích cực và khả năng sáng tạo, tư
duy trong hoạt động tạo hình cho trẻ thông qua việc xây dựng môi
trường học tập phong phú, đa dạng.
Có thể khẳng định rằng, việc tạo môi trường học tập đa dạng, phong phú
và đảm bảo tính nghệ thuật thẩm mĩ cho trẻ trong hoạt động tạo hình là một
trong những biện pháp mang lại hiệu quả cao nhất trong tất cả các hoạt động
giáo dục đặc biệt là hoạt động tạo hình. Trong đó, môi trường lớp học cũng
6


là một yếu tố trực tiếp tác động đến việc phát huy tính tích cực
và sáng tạo cho trẻ, chính vì vậy bản thân tôi luôn thường xuyên chú ý
trang trí môi trường nghệ thuật tạo hình sống động, nhằm tạo nguồn cảm hứng,
gây ấn trượng vào trong thế giới tạo hình ở trẻ thơ một cách thoải mái và tự tin.
Cụ thể, tôi căn cứ vào mục tiêu, nội dung giáo dục của từng chủ đề, đồng
thời tận dụng tối đa môi trường không gian xung quanh lớp học, khai thác triệt

để các không gian, thiết bị, đồ dùng, các nguyên vật liệu sẵn có và bổ sung thêm
thiết bị, đồ dùng tự làm. Việc sắp xếp, thay đổi hợp lý các chủ đề được tính toán
bảo đảm tính liên kết, hài hòa mang tính nghệ thuật cao, có ý nghĩa giáo dục sâu
sắc, để trẻ cảm nhận cái đẹp, cái thực chất của thế giới bên ngoài một cách chủ
động, hiểu biết về cuộc sống đời thực của xã hội hiện nay mà không bị gò bó, từ
đó có thể giúp trẻ phát huy trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo đầy đủ tinh tế.
Ví dụ 1: Với môi trường trong lớp học để gây ấn tượng cho trẻ tôi thường
sưu tầm, thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu, có màu sắc đẹp, bố cục hợp
lí và mỗi hình ảnh là cái tên thật gần gũi, đáng yêu. Với các mảng chủ đề thường
được đặt ở vị trí chính, trung tâm, vừa tầm để trẻ dễ quan sát. Nội dung giáo dục
được tổng hợp đầy đủ đảm bảo truyền tải kiến thức đến với trẻ nhanh nhất, hiệu
quả nhất. Như chủ đề "Thế giới động vật" với chủ đề này, để phản ánh một cách
gần gủi, thân thiện mang lại cảm giác mới lạ, thu hút cái hồn của trẻ vào thế giới
của những loài động vật đáng yêu, tôi đã nghiên cứu trang trí những con vật này
thật sống động để hướng tới sự thân thiện cho trẻ như: Con thỏ, con chim công,
con rùa, con gà…được tôi phác họa như một nghệ sĩ tí hon đang cùng phác họa
những hình ảnh nghệ thuật cao.
Ví dụ 2: Hay với chủ đề: “Quê hương đất nước, Bác Hồ” là một chủ đề có ý
nghĩa giáo sâu sắc trong việc giữ gìn bản sắc của những vùng quê đầy chất thơ
mộng mà sau này khi trẻ lớn lên, dù ở bất cứ nơi đâu sẽ không thể quên được gốc
rễ cuội nguồn. Chính vì vậy, ngay từ đầu chủ đề bằng hình ảnh, mô hình về làng
quê, ao cá, ruộng nương, cảnh vật, những ngôi nhà đơn sơ, mộc mạc. Đặc biệt đối
với quê hương Ngọc Lặc là một vùng quê miền núi đáng yêu với những ngôi nhà
sàn thấp thoáng những bóng cây, những ruộng bậc thang lên xuống, rồi những khe
núi róc rách, những con đường gập ghềnh khó quên…Hay những bộ trang phục
mang bản sắc của dân tộc mường, dao, kinh, thái…Chỉ bằng những hình ảnh khó
quên này, khi tôi đã trang trí tạo môi trường cho trẻ khám phá thì trẻ đã rất thích
thú, say mê ngắm nhìn, có những trẻ rất tò mò thường đặt ra nhiều câu hỏi mà tôi
không thể tưởng tượng được đó là: “Ôi đẹp quá, Thích quá, có trẻ còn đặt câu hỏi
cho cô như: Con thích mặc váy mường, Tạo sao khe núi này lại nhiều nước thế, đẹp

thế, Tại sao con gà lại đứng trên đống rơm cô nhỉ…” Và hàng loạt những ý tưởng
mà bản thân tôi cũng không ngờ tới trẻ đã có cảm nhận thực sự muốn hướng tới nó.
Đây chính là tôi đã bắt đầu nuôi dưỡng ước mơ của trẻ ngay từ việc tạo môi trường
hoạt động tạo hình cho trẻ tại lớp tôi. Bởi trong mắt trẻ, cái hồn để giúp trẻ cảm
nhận cái đẹp như là thần tượng mà trẻ không thể xa rời chúng, và cái đích để đi tới
thành công trong hoạt động giáo dục tạo hình cho trẻ ở lớp tôi.

7


Để tổ chức hoạt động tạo hình có tính chất hiệu quả cao thì việc bố trí tạo
môi trường ở các góc cũng rất cần thiết để giúp trẻ phát huy tính tích cực, sáng
tạo, đây cũng là điều kiện không thể thiếu trong lớp học.
Cụ thể như, các góc mở trẻ phải dễ nhìn, dễ thấy và dễ lấy khi hoạt động,
ngoài ra tôi còn tổ chức cho trẻ cùng cô tạo ra được những đồ vật, đồ dùng từ
các nguyên vật liệu phế thải như con lợn, con Thỏ được làm từ vỏ hộp sữa, hay
con ong, bướm từ các loại giấy khác nhau...với cách trang trí này không những
tạo ra cho trẻ sự yêu thích vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn mong muốn sáng tạo
ra cái đẹp trong hoạt động tạo hình.
Ví dụ: Đối với hoạt động tạo hình thì góc nghệ thuật nó là trọng tâm
hướng tới mục tiêu chính để thực hiện các nội dụng giáo dục tạo hình. Ở góc
này trẻ luôn được tự do, thỏa sức sáng tạo, tái tạo các ý tưởng của mình về tác
phẩm của chính mà trẻ đang hướng tới. Chính vì vậy tôi luôn tập trung trưng bày
những sản phẩm gần gủi, đẹp, mang ý nghĩa giaó dục cao, các nguyên vật liệu,
đò dùng, dụng cụ như: Giấy màu, giấy vẽ, kéo, hồ dán, bút màu, các họa báo cũ,
cát màu, màu nước, võ hộp, lõi giấy…được sắp xếp khoa học, hợp lý, hài hòa và
đều đặc biệt là tập trung vào trọng tâm của chủ đề mà tôi hướng tới. Khi tổ chức
tôi thấy trẻ hoạt động được diễn ra rất dễ dàng hướng tới tác phẩm của mình một
cách tự tin, không bị gò bó, trẻ rất tích cực say sưa hứng thú và đây cũng là một
cơ hội để tôi phát hiện và bồi dưỡng tài năng, năng khiếu tạo hình cho trẻ.

Bên cạnh việc tạo môi trường hoạt động tạo hình trong lớp thì môi trường
ngoài lớp học cũng rất quan trọng để trẻ có thể phát huy các kỹ năng tạo hình
đầy đủ và hoàn mỹ. Bởi môi trường bên ngoài là yếu tố tự nhiên quyết định sự
sáng tạo toàn diện trong nghệ thuật tạo hình đối với trẻ.
Ví dụ: Khi cho trẻ dạo chơi ngoài trời tôi cho trẻ quan sát bông hoa nhiều
mầu sắc, vườn cây với những búp chồi non xanh mơn mởn, những giọt sướng
long lanh đọng trên lá sáng mai rồi cảnh quan, bầu trời tia nắng lấp lánh, hạt
mưa rơi tí tách…Với môi trường tự nhiên phong phú, đa dạng như vậy khi cho
trẻ quan sát tôi thấy trẻ đã có những cảm nhận về vẽ đẹp thiên nhiên diễn ra
ngay trước mắt trẻ. Bên cạch đó còn tạo được môi trường học tập thân thiện đối
với trẻ và hầu hết trẻ đều rất yêu thích, say mê với những tác phẩm tạo hình của
mình, tôi thấy thực sự hiệu quả, đẹp và ý nghĩa sâu sắc.

Thông qua việc xây dựng môi trường hoạt động về nghệ thuật tạo
hình phong phú, đa dạng cho trẻ tôi thấy khi tổ chức cho trẻ hoạt động tính
tích cực, khả năng sáng tạo, tư duy được thể hiện đầy đủ cả về nội dung và
yêu cầu trong từng sản phẩm của trẻ, và môi trường mà tôi đã chuẩn bị cho
trẻ hoạt động tôi thấy chủ động hơn, thiết thực hơn.
2. Biện pháp 2: Sử dụng đa dạng các loại nguyên vật liệu sẳn có giúp
trẻ tư duy, sáng tạo hiệu quả các tác phẩm nghệ thuật tạo hình ở lớp 5 - 6 B,
Trường Mầm non Thị Trấn 2, Ngọc Lặc.
Có thể nói, việc sử dụng đa dạng các loại nguyên vật liệu sẳn có giúp
trẻ 5 - 6 tuổi sáng tạo các tác phẩm tạo hình là tiền đề để tổ chức các hoạt
động giáo dục trong trường Mầm non. Bởi việc sưu tầm và sử dụng đa
8


dạng các loại nguyên vật liệu là vô cùng quan trọng để khuyến
khích phát huy khả năng tư duy, tính sáng tạo trong họat động
tạo hình cho trẻ.

Mà hiện nay trong các hoạt động tạo hình của trẻ, giáo viên vẫn chủ yếu
sử dụng giấy màu, sáp màu, hồ dán làm nguyên vật liệu. Nhận thấy những
nguyên vật liệu “truyền thống” này chưa đủ để phát huy tối đa khả năng sáng tạo
ở trẻ, nên tôi đã mạnh dạn học hỏi, nghiên cứu và sưu tầm sử dụng các nguyên
vật liệu sẳn có để đưa vào các tác phẩm tạo hình có ý nghĩa thực tiễn hơn trong
cuộc sống hàng ngày của trẻ.
Ví dụ: Khi cho trẻ tạo ra những sản phẩm đẹp, hấp dẫn, phù
hợp với đặc điểm lứa tuổi, phù hợp với nội dung, chủ đề. Tôi
luôn đặt ra mục tiêu đó là cần phải làm những gì?, Làm như thế
nào? Cần những nguyên vật liệu gì?... Bên cạnh đó khi cho trẻ
hoạt động tạo ra sản phẩm tôi đã định hướng cho trẻ lựa chọn
hợp lý nguyên liệu để khi trẻ thực hiện mà không lúng túng, sản
phẩm sẽ hiệu quả hơn.
Cụ thể: Khi cho trẻ tạo các sản phẩm tạo hình về “Biển” mà tôi đã tổ chức
thành công giờ dạy mẫu cho đồng nghiệp dự, bằng các các nguyên liệu, tôi đã tổ chức
cho trẻ hoạt động theo nhóm, hướng trẻ biết tự nêu ý tưởng cùng với lời dẫn dắt hướng
tới mục tiêu, chủ đề cần truyền tải của cô đến với trẻ, giúp trẻ dễ dàng cảm nhận cái
đẹp, cái thực tế khi sử dụng chúng như: Có nhóm dùng chỉ làm sóng nước, bông làm
mây, lá cây khô xé làm tàu thuyền...Có nhóm sử dụng loại nguyên vật liệu khác nhau
như vỏ cây khô tạo thành cây dừa, võ sò để làm thuyền thúng, len mầu, giấy thiếc, nhủ
ánh để làm sóng nước…Bằng những nguyên vật liệu này tôi đã hướng trẻ biết hợp tác
với nhau để phối hợp các chi tiết tạo thành những bức tranh đa dạng về màu sắc, hài
hòa, cân đối và sống động.
Ví dụ ở: Chủ đề "Động vật" tôi cho trẻ sử dụng các lọ sữa, võ hộp, cúc
áo, xốp màu, len…để làm thành những chú lợn con, thỏ con. Rồi để làm được
“con voi” ngoài việc sử dụng các võ hộp, tôi cho trẻ nặn bằng đất nặn, hai tai
bằng vỏ ngao, ống hút làm 2 cái vòi và ngà, mắt bằng hạt na…hướng dẫn trẻ
dùng màu nước để phối mầu tạo chi tiết hết sức ngộ nghĩnh và đáng yêu, tăng
thêm vẽ sinh động của các con vật. Trước khi cho trẻ sử dụng các nguyên liệu đã
được vệ sinh sạch sẽ, đồ dùng đảm bảo an toàn khi sử dụng. Hay trong chủ đề

"Gia đình" với đề tài "Làm ngôi nhà của bé" tôi cho trẻ thực hiện theo nhóm,
mỗi nhóm một ý tưởng khác nhau và ngôi nhà của bé được tạo thành từ những
nguyên vật liệu khác nhau, có nhóm sử dụng rơm để làm mái nhà, vỏ cây làm
thân nhà, ngoài ra trẻ còn biết một số cành cây khô và lá cây khô để tạo thành
cây xanh, có nhóm thì lại sử dụng vỏ hộp sữa cắt làm nhà nhiều tầng, có những
trẻ biết tự nêu ý tưởng cho nhóm mình như trang trí thêm bình hoa cho ngôi nhà,
lấy que kem để làm hàng rào...Trong quá trình hướng trẻ đến tạo hình, qua việc
giúp trẻ sử dụng đa dạng các nguyên vật liệu tạo ra các sản phẩm tạo hình, cái
mà làm tôi nhận thấy rất rõ ở trẻ đó là tính chủ động, tự tin được năng lên rõ rệt,

9


có trách nhiệm trong công việc, biết trân trọng và bảo vệ sản phẩm của mình,
góp phần giúp trẻ phát triển tư duy, tính tò mò, trí tưởng tượng, óc sáng tạo.
Có thể cho rằng, qua việc sử dụng các nguyên vật liệu tạo ra các sản phẩm
tạo hình đối với trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn ở lớp tôi, tôi nhận thấy rằng, ngoài
việc phát triển tư duy, tính tò mò, trí tưởng tượng, óc sáng tạo mà thông qua các
hoạt động tạo hình, trẻ còn biết quý trọng giá trị vật chất tinh thần, nâng niu gìn
giữ sản phẩm mà mình đã tạo ra từ những vật liệu sẵn có không mất tiền mua mà
mang lại hiệu quả cao. Bên cạch đó, đem đến cho trẻ các mối quan hệ thân thiện,
tình đoàn kết gắn bó giữa trẻ với trẻ, và đều hướng tới mục đích đó là trẻ thích
cái đẹp, biết tạo ra cái đẹp, hướng tới cái đẹp và nuôi dưỡng cái đẹp.
3. Biện pháp 3: Phát huy tính tích cực trong hoạt động tạo hình thông
qua các hình thức giáo dục nhằm cho trẻ 5 - 6 tuổi B, Trường Mầm non Thị
Trấn 2, Ngọc Lặc.
Xuất phát từ đặc điểm tâm lý của trẻ 5 - 6 tuổi, để chuẩn bị hành trang kiến
thức cho trẻ bước vào lớp 1, thì trong các hoạt động giáo dục nói chung, tạo hình
cũng là một hoạt động chủ đạo hội tụ các yếu tố tích cực để phát huy tài năng, trí
tuệ cho trẻ. Đây chính là mục tiêu giáo dục toàn diện mà bản thân tôi cần quan tâm,

nhằm giúp trẻ hướng trẻ tới cái đẹp, biết trân trọng yêu quí cái đẹp và tạo ra cái
đẹp. Chính cái đẹp sẽ phát huy tính tích cực ở trẻ nhanh nhất, hiệu quả nhất.
Việc phát huy được tính tích cực cho trẻ trong mỗi hoạt động tạo hình, để
tính tích cực của trẻ được nhân lên, hào hứng trước những điểu mới lạ và không
bị nhàm chán với những gì quen thuộc. Vì vậy, tôi luôn suy nghĩ thay đổi các nội
dung hình thức tổ chức, từ việc chuẩn bị, cách vào bài, từ lời nói truyền cảm, nét
mặt, sử dụng các trò chơi, câu đố, bài hát…tạo tình huống bất ngờ để thu hút sự
chú ý của trẻ vào giờ học, không khí giờ học trở nên hào hứng, không gò bó mà
vẫn đạt kết quả cao.
Ví dụ: Khi dạy trẻ đề tài "Xé dán đàn cá đang bơi" mà tôi thực sự tâm
đắc và đã thu hút tính tích cực ở trẻ cao, bằng việc sử dụng giáo án điện tử Để
tạo cho trẻ hứng thú tôi cho trẻ chơi với trò chơi “Ô của bí mật”, trong ô cửa bí
mật này là những hình ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu của những chú cá mang nhiều
màu sắc, cảnh vật tự nhiên… được thể hiện trên màn hình, khi cho trẻ lựa chọn ô
cửa thì những hình ảnh này đã được mở ra, với những điều thú vị trẻ cảm thấy
thật sự bất ngờ, hướng tới cảm xúc riêng ở trẻ một cách tự nhiên, bằng việc cảm
nhận về đàn cá mà tôi chuẩn bị hướng tới cho trẻ thực hiện, đó là: Hình ảnh cá
bơi lượn, khung cảnh xa, gần, to, nhỏ, cách uốn lượn của các chú cá đáng yêu
khi đang bơi, kết hợp với những đường nét xa, gần, những chi tiết mềm mại,
thực tế trẻ đã có cảm giác thực sự khi thực hiện về bức tranh…
Hay với đề tài “Vẽ những con vật sống trong gia đình” Chủ đề: Những
con vật nuôi trong gia đình.
Ngoài việc cho trẻ hát về những con vật đáng yêu để hướng tới mục tiêu
của đề tài. Tôi đã thay đổi tổ chức cho trẻ theo một chương trình gắn với chủ đề
phù hợp vơí nội dung như: “Những con vật trong gia đình mà tôi yêu quí”. Với
lới dẫn của cô có ý nghĩa thuyết phục, cùng với những đoạn video clip như:
10


Hình ảnh như: Những chú mèo đang cùng mẹ đùa với bóng, Chó đang nghểnh

tai bảo vệ nhà, cảnh đàn gà con nhỏ xíu cùng mà kiếm mồi…Đây là những hình
ảnh được tái tạo, tô vẽ nét đẹp đáng yêu về loài động vật thường hay gắn bó với
trẻ trong gia đình, để trẻ khắc ghi nét đẹp gần gủi với con vật, hướng tới tình
cảm yêu quý con vật thì khi tái tạo lại, trẻ dễ hoàn thành ý tưởng mà trẻ thích.
Đây chính là tính tích cực được nhân lên rõ rệt.
Với những hình ảnh từ đoạn video clip trẻ đã được xem, có thể tự đặt hàng
loạt câu hỏi, hàng loạt ý kiến của trẻ được đưa ra như: Tại sao đuôi của con chó lại
ngắn như vậy, hay cô ơi con thích con mèo có bộ lông màu vàng, Có trẻ con thích
con mèo buộc nơ, có trẻ thích gà đứng trên đống rơm…Đây chính là cánh được trẻ
miêu tả theo ý tưởng riêng của trẻ…Và cũng chính là kích thích tính tích sáng tạo
mà không bị gò bó, thụ động, không nhàm chán khi thực hiện đề tài.
Ngoài việc gây hứng thú cho trẻ tích cực trong giờ học, thì việc tạo không
khí thoải mái không bị mệt mỏi uể oải tập trung chú ý vào hoạt động cũng rất
quan trọng, mà là điều tôi cần quan tâm, chính vì vậy mà đối với mỗi một hoạt
động tạo hình cũng như các giờ học khác tôi thường cho trẻ thay đổi trạng thái
như: Phút thể dục, trò chơi nhẹ nhàng nhằm tăng thêm khả năng hứng phấn cho
trẻ qua các bài thơ, ca dao, đồng dao...Góp phần sinh động tạo sự hấp dẫn, mới
lạ của nội dung đề tài đến với trẻ.
Bên cạnh đó hoạt động tạo hình thông qua các hội thi nó là một hoạt động
bổ ích, thiết thực, là nền tảng cho trẻ hướng tới ước mơ sau này, và có thể nói,
bản thân cũng đã đúc rút kinh nghiệm trong nhiều năm công tác, qua việc trẻ
được tham gia các hội thi dưới nhiều hình thức và trong hai năm trở lại đây thì
việc tổ chức hội thi của ngành tuy không tổ chức. Song bản thân cho rằng cần
chú trọng để vận dụng hoạt động tạo hình vào các hoạt động giáo dục bằng
nhiều hiều hình thức tổ chức hội thi nhằm phát triển ở trẻ tinh thần thi đua, tính
đoàn kết để đạt tới mục đích mà trẻ mong làm được, từ đó nhằm phát huy tính
tích cực, chủ động ở trẻ hoàn thiện hơn, toàn diện hơn.
Ví dụ: Tôi tự xây dựng hàng loạt ý tưởng để vận dụng vào hoạt động giáo
dục tạo hình cho trẻ như: Tôi tổ chức bằng hình thức hội thi “Đôi tay khéo
léo”, ; Rồi hội thi “Triễn lãm đồ dùng, đồ chơi” của tổ; Thi “Những nghệ sỹ tí

hon tài năng” Hôi thi “Tài năng nhí”…tất cả những ý tưởng tôi đã vận dụng vào
nhiều hoạt động giáo dục, khi tổ chức hội thi thì sự hào hứng của trẻ hướng tới
hội thi cao hơn, phấn chấn hơn, linh hoạt hơn, bởi đã là hội thi thì có quy định
về thời gian, quy định về chủ đề, quy định về giải thưởng…trẻ sẽ tự mình đặt ra
mục tiêu là phải đạt được giải thưởng. Từ đó thức đẩy tư duy sáng tạo một cách
tích cực trong quá trình thực hiện ý tưởng của mình. Tôi tự nhận thấy khi tổ
chức dưới dạng hội thi kết quả rất khả quan.
Có thể thấy rằng, việc giúp trẻ phát huy tính tích cực trong hoạt động tạo
hình thì các biện pháp của giáo viên đặt ra phải có hệ thống, tính logic, tính khả thi
cao. Đó là dự kiến khả năng cần đạt của trẻ gắn với thực tiễn và phù hợp với khả
năng của trẻ. Qua biện pháp này tôi nhận thấy trẻ rất phấn chấn, hứng thú, tập trung
chú ý và kết quả các sản phẩm của mình tạo ra rất phong phú đa dạng và sáng tạo.
11


4. Biện pháp 4: Kích thích tính tích cực, sáng tạo của trẻ khi nhận xét,
đánh giá sản phẩm để đi đến thành công của trẻ trong tạo hình.
Trong quá trình tổ chức các hoạt động tạo hình cho trẻ ở
trường Mầm non, bên cạnh những biện pháp để phát huy tính tích
cực, sáng tạo trong hoạt động tạo hình, thì có một điều không thể
thiếu mà còn đọng lại ở giáo viên và trẻ cái “lỗi” quan trọng đó là
khi nhận xét, đánh giá sản phẩm của chính trẻ tạo ra như: Còn mờ nhạt về nội
dụng, xa rời trọng tâm, trẻ hiểu về cái tốt, cái xấu, cái hay, cái đẹp cho đến cách
diễn đạt ý tưởng còn lúng túng, chưa mạnh dạn, tự tin để giải thích cho bạn về tác
phẩm mà chính trẻ đã tạo ra. Có trẻ làm được nhưng lại chưa biết diễn đạt ý tưởng
để làm toát lên ý nghĩa giá trị của tác phẩm…Đó chính là giúp trẻ nắm
được các kỹ năng tạo hình cần thiết, cách sáng tạo sản phẩm, độ
tinh tế, nhạy bén, tính thẫm mỹ nghệ thuật, biết nhận ra cái chân
thực của cuộc sống, biết hòa mình vào cuộc sống để diễn tả nội
tâm, cái đẹp, cái hay, cái tốt, cái xấu đang diễn ra trước mắt trẻ…

Và việc nhận xét đánh giá là để khích lệ động viên kịp thời của cô
giáo đối với những sản phẩm mà trẻ đã làm ra từ đó phát huy thế
mạnh, tiềm năng sẵn có, hạn chế những nhược điểm trong tạo
hình được kịp thời.
Chính vì vậy, đối với trẻ lứa tuổi Mầm non thì rất thích được khen ngợi,
cho nên khi nhận xét sản phẩm cho trẻ tôi đã chú trọng nhận xét trẻ phù hợp với
tâm lý, khả năng nhận thức của trẻ để tạo cho trẻ cảm giác thoải mái, hứng thú,
tích cực tham gia vào các hoạt động.
Ví dụ: Khi sản phẩm của trẻ hoàn thành, dù sản phẩm đó có đẹp hay sấu
thì, đã hoàn thành hay chưa hoàn thành xong sản phẩm của mình thì
sự khích lệ động viên của cô và các bạn là rất quan trọng để trẻ có thể cố
gắng hơn nữa trong giờ hoạt động lần sau của mình. Ngoài việc trưng bày
sản phẩm, cách sắp xếp không gian để trẻ đẽ nhìn, dễ quan sát, tạo sự thân thiện,
gần gủi sau khi hoàn thành tác phẩm, thì việc cho trẻ khi nhận xét sản phẩm đảm
bảo tính khách quan, thoải mái, thì trước hết tôi luôn tôn trọng và ghi nhận
những ý tưởng và suy nghĩ của trẻ trong từng sản phẩm mà trẻ đã tạo ra.
Ví dụ cụ thể hơn: Khi cho trẻ nhận xét về đề tài “Vẽ con gà mái”, chủ
đề: Động vât. Trong thực tế ở lớp tôi có trẻ đó là: Phương Thảo khi đem sản
phẩm lên thấy các bạn cười ầm lên, bởi con gà khi trẻ vẽ có một ấn tượng khi
nhìn nhận khách quan đó là con gà đang nghếch cổ nhìn mồi, mỏ thì vươn dài
quá so với suy nghĩ của nhiều bạn khác, những đồ ăn của gà khác lạ đó “Cái
bánh”…Với bài này tôi đã trực tiếp hỏi trẻ, trẻ đã đặt ra hàng loạt ý tưởng như
mỏ gà dài vì con muốn gà lấy được thức ăn xa hơn gà của các bạn khác, ăn được
nhiều hơn và nhanh no hơn, cái bánh nó to nên mỏ gà phải to ạ…và tôi đã nhìn
thấy sự bất ngờ mà cháu Phương thảo lớp tôi đã có trí tưởng tượng thật sinh
động, ngộ nghĩnh và đáng yêu đã đem lại kết quả sáng tạo mà các bạn khác cần
phải ghi nhận ở bé.

12

Và để trong cách nhận xét, đánh giá kỹ năng tạo hình về cái đẹp, cái
hay, cái tốt, cái xấu...ở trẻ tôi thấy còn hạn chế như: Trẻ hiểu nhưng diễn
đạt còn theo ý thích, chỉ biết nhìn nhận ở một phía, trẻ chỉ biết sản phẩm của
mình là đẹp mà chưa nói lên được thế nào là đẹp, làm sao lại xấu, rồi cái xấu đó
nó thể hiện như thế nào?... Để giúp trẻ hiểu sâu sắc và nắm chắc kiến thức cơ
bản các kỹ năng trong hoạt động tạo hình. Đây chính là yếu tố cơ bản để đi tới
thành công cho trẻ mà đối với cô giáo không thể thiếu được khi tổ chức cho trẻ
hoạt động tạo hình.
Ví dụ: Với hoạt động “Cắt dán theo ý thích”, chủ đề: “Tết và mùa xuân”,
với đề tài này ngoài việc tổ chức dưới hình thức hội thi, sau khi hoàn thành mỗi
đội sẽ là một thành viên thuyết trình về bài của mình. Trong quá trình nhận xét,
đánh giá tôi thấy có nhóm nhận xét, đánh giá rất tốt như về kỹ năng tạo hình từ
việc phối hợp màu sắc cho đến cách sắp xếp bố cục bức tranh xen lẫn ý tưởng đời
thực của trẻ trên bức tranh đã đem lại ấn tượng mạnh cũng như sức thuyết phục
mà khi nghe tôi cảm thấy thật sâu sắc. Nhưng có trẻ còn mang tính tự do khi nhận
xét, có trẻ cần phải có sự gợi ý của cô thì với diễn tả được nội tâm của mình, có
trẻ chưa nắm chắc về kỹ năng trong tạo hình thì tôi đã kịp thời giúp trẻ ghi nhớ lại
trong khi nhận xét, để từ đó giúp trẻ khắc sâu cơ bản kỹ năng trong tạo hình.
Trong quá trình tổ chức nhận xét, đánh giá trẻ luôn là đối tượng trung tâm,
song cô giáo cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Ngoài việc giúp trẻ khắc sâu các
kỹ năng trong hoạt động tạo hình mà còn giúp trẻ ghi nhận những tác phẩm trẻ đã tạo
ra. Đồng thời phát huy ở trẻ tính tích cực, sáng tạo hơn trong các giờ hoạt động tiếp
theo, bằng các thủ thuật khích lệ, động viên, khen ngợi kịp thời như: Khi trẻ làm tốt
thì tôi khích lệ trẻ dựa trên ý tưởng của trẻ để phát huy khả năng sáng tạo, còn khi trẻ
có chiều hướng không tích cực tôi luôn tạo sự gần gủi hơn và thường xuyên hơn để
khích lệ, động viên tạo cho trẻ có niềm tin hướng tới thành công.
Bằng những kinh nghiệm trong thực tế qua việc tổ chức nhận xét, đánh
giá tôi nhận thấy rằng khi tổ chức các hoạt động tiếp theo thì các kỹ năng tạo
hình của trẻ được phát huy một cách tích cực, rõ nét, các sản phẩm của trẻ trở

nên tinh tế, nâng cao tính thẫm mỹ, phong phú về nội dung. Bên cạnh đó tính tự
tin ở trẻ đã được thể hiện rất rõ nét, trẻ không bị gò bó, chủ động hơn, hứng thú
hơn. Mặt khác tôi thấy trẻ mạnh dạn hơn trong giao tiếp và tích cực sáng tạo hơn
trong từng tác phẩm nghệ thuật mà trẻ được trải nghiệm.
5. Biện pháp 5: Công tác phối hợp với phụ huynh nhằm nâng cao tính
tích cực, sáng tạo trong hoạt động giáo dục tạo hình.
Có thể khẳng định! Việc phối hợp với phụ huynh trong công tác chăm sóc
giáo dục trẻ nói chung, đặc biệt là trong hoạt động giáo dục tạo hình nói riêng là
biện pháp quan trọng nhất để phát huy tiềm năng thế mạnh ở trẻ về năng khiếu
tạo hình, cũng như nuôi dưỡng ước mơ về nghệ thuật trong tương lai sau này
của trẻ mà chính gia đình là nền tảng để kết nối biến ước mơ để của trẻ thành
hiện thực. Với ý nghĩa: “Gia đình, nhà trường đều là nhà, là tổ ẩm; Cô giáo và
mẹ là chắn để che chở cho con trưởng thành”.

13


Chính vì vậy, để giúp trẻ phát triển toàn diện thông qua hoạt động giáo dục
tạo hình, tôi đã giúp phụ huynh nhận thức đúng đắn và xác định rõ vai trò, trách
nhiệm của mình trong việc chăm sóc giáo dục trẻ đồng thời có nhận thức sâu sắc
hơn về hoạt động tạo hình, tôi thường xuyên gặp gỡ trao đổi với các bậc phụ huynh
thông qua giờ đón, trả trẻ, qua các buổi họp phụ huynh...giúp phụ huynh hiểu về ý
nghĩa và tầm quan trọng của hoạt động tạo hình trong trường Mầm non nói chung
và đối mới trẻ 5 tuổi lớp tôi nói riêng. Hoạt động tạo hình không chỉ giúp trẻ phát
triển khả năng thẩm mỹ, biết nhìn nhận cái đẹp và đánh giá cái đẹp mà còn giúp trẻ
rèn luyện đôi bàn tay khéo léo, vững chắc, linh hoạt hơn tạo tiền đề cho sự phát
triển sau này của trẻ, từ đó phụ huynh nắm bắt được tình hình của trẻ trên lớp và
phát hiện tài năng, năng khiếu của trẻ để phối hợp bồi dưỡng cho trẻ.
Ví dụ: Tôi đã trao đổi cùng phụ huynh về sở thích của trẻ, năng khiếu,
khả năng, nhu cầu của trẻ, cũng như đặc điểm tâm lý của trẻ khi ở gia đình trẻ

thích gì? cần gì, làm gì, cảm xúc của trẻ về tạo hình như thế nào?...Và nguyện
vọng của phụ huynh để đặt ra mục tiêu cho trẻ...
Tôi thường xuyên cho phụ huynh xem những sản phẩm của trẻ, hướng dẫn
phụ huynh nắm bắt về các kỹ năng cơ bản cần thiết để hướng cho trẻ tại gia đình.
Ngoài ra tôi còn động viên phụ huynh mua sắm thêm đồ dùng, dụng cụ để trẻ được
ôn luyện ở nhà hàng ngày như giấy bút, vở bé tập tô màu, tìm các hình ảnh sinh
động trong sách báo, tạp chí để phụ huynh có thể dạy trẻ. Nặn, tô màu, xé dán,
chấm màu trang trí trên các tranh ảnh…tạo cho trẻ nắm vững hơn và khắc sâu hơn
các kỹ năng tạo hình, phụ huynh có thể sưu tầm nguyên vật liệu sẳn có ở gia đình
trẻ, nhắc nhở phụ huynh luôn quan tâm, động viên, khuyến khích trẻ kịp thời khi
trẻ có sự cố gắng hay khi trẻ tạo ra những sản phẩm đẹp, mới lạ....
Bên cạnh đó, trước khi tiến hành thực hiện các hoạt động tạo hình tôi
thường xuyên, chủ động trao đổi với phụ huynh về nội dung đề tài, mục đích, ý
tưởng, cách truyền đạt kiến thức đến với trẻ cho phụ huynh có thể nắm bắt để
định hướng cho trẻ tại gia đình về các đề tài đó, từ đó nhận thức của trẻ về hoạt
động tạo hình sẽ không xa rời với thực tế, không bị áp đặt, gò bó, tính chủ động
tích cực, sáng tạo sẽ được nhân lên, đồng thời rèn luyện thêm cho trẻ sự mạnh
dạn tự tin và khi thực hiện tác phẩm của mình.
Để hoạt động tạo hình của trẻ thành công hơn thì việc tuyên truyền đến
các bậc phụ huynh thông qua các hội thi, các ngày hội, ngày lễ, tôi luôn chủ
động, thường xuyên tuyên truyền để phụ huynh tích cực hưởng ứng động viên
khuyến khích trẻ tham gia và trong thực tế lớp tôi có một số phụ huynh tham gia
cùng cô như: Hội thi đồ dùng đồ chơi, phụ huynh đã rất tích cực để sưu tầm các
nguyên vật liệu sẵn có cùng với cô giáo tạo ra những đồ dùng đồ chơi cho trẻ
khám phá, trải nghiệm. Đây là việc làm vô cùng thiết thực và có ý nghĩa mà tôi
đã nhận được sự đồng tình, quan tâm ủng hộ của rất nhiều các bậc phụ huynh
lớp tôi, có những phụ huynh còn nhiệt tình sáng tạo ra nhiều đồ dùng đồ chơi từ
các nguyên vật liệu khác nhau để cho trẻ chơi ở nhà và ở lớp.
Ngoài ra ở gia đình vào những ngày nghỉ, ngày lễ lớn trong năm như ngày
tết thiếu nhi 1/6, ngày 30/4... tôi thường trao đổi với phụ huynh nên dành thời

14


gian cho trẻ đi tham quan dạo chơi ở công viên, thăm bảo tàng, nhà văn
hóa...Đây cũng là hình thức thông qua các hoạt động tham quan dã ngoại phụ
huynh có thể cho trẻ được trải nghiệm khám phá thế giới xung quanh trẻ qua các
hoạt động vui chơi, giải trí, mở rộng tầm hiểu biết cũng như trang bị hành trang
kiến thức cho trẻ đạt được kết quả cao.
Như vậy, với biện pháp phối kết hợp với phụ huynh trong công tác chăm
sóc giáo dục trẻ nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt động giáo dục tạo hình đã giúp
phụ huynh nhận thức sâu sắc hơn, đúng đắn hơn về tầm quan trọng của môn học
đối với sự hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ, từ đó tạo cho trẻ có được sự
tự tin, tính tích cực, tính tự giác cao trong học tập. Qua việc tuyên truyền đã giúp
phụ huynh được yên tâm, phấn khởi khi thấy con em mình đến trường không chỉ có
học múa, học hát và chơi, mà đến trường trẻ còn được cô giáo hướng dẫn, dạy trẻ
phát huy năng khiếu của mình qua hoạt động tạo hình, trẻ được khám phá về thế
giới xung quanh, và trẻ có thể tái hiện lại cuộc sống xung quanh mình một cách
chân thực, sinh động, ngộ nghĩnh đáng yêu qua từng sản phẩm. Đây chính là điều
kiện tốt nhất để phát triển toàn diện trong tương lai của trẻ.
IV. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm qua việc phát huy tính tích cưc, sáng
tạo trong hoạt động tạo hình cho trẻ 5 - 6 tuổi B, trường Mầm non Thị trấn 2
Qua quá trình thực hiện hoạt động tạo hình ở lớp tôi, bằng các biện pháp nêu
trên, tôi thấy, khả năng hoạt động tạo hình của trẻ tiến triển từng bước rỏ rệt. Trẻ
hứng thú say mê hoạt động tạo hình, có kỹ năng, kỷ xảo và sản phẩm tạo hình của trẻ
có giá trị nghệ thuật và mang tính thẩm mỹ. Có thể coi những tác phẩm nghệ thuật
chính là món ăn tinh thần của trẻ. Với một niềm tin "Mỗi ngày đến trường là một
ngày vui”, làm cho trẻ thêm yêu trường, yêu lớp, yêu cái đẹp, biết đánh giá về cái
đẹp, trân trọng cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp trong tâm hồn trẻ thơ.
Kết quả sau khi tôi áp dụng các biện pháp trên qua bảng đánh giá cuối
năm, cụ thể như sau:

T Nội dung khảo sát
TT

1
1
2
2
3
3
4
4

Trẻ hứng thú, tích
cực tham gia hoạt
động tạo hình
Tính sáng tạo thể
hiện trong các sản
phẩm tạo hình
Trẻ đã đạt được các
kỹ năng trong hoạt
động tạo hình
Tính tích cực của
trẻ qua nhận xét,
đánh giá sản phẩm

Tổng
số
trẻ
KS

35

35
35
35

Trước khi áp dụng biện
pháp
Đạt
Chưa đạt
Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ
trẻ (%) trẻ (%)

Sau khi áp dụng biện
pháp
Đạt
Chưa đạt
Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ
trẻ (%) trẻ
(%)

28

80

7

20

34

25

71,4

10

28,6

32

27

77,2

8

22,8

33

26

74,2

9

25,7

34

97,1

91,4
94,3
97,1

1

2,9

3

8,6

2

5,7

1

2,9

15


Như vậy, qua kết quả khảo sát so với đầu năm học 2016 - 2017, tôi thấy
rằng chất lượng trong hoạt động tạo hình của trẻ được tăng lên rõ rệt. Trẻ đã
phát huy được tính tích cực, khả năng sáng tạo qua các sản phẩm tạo hình. Trẻ
biết phối hợp các giác quan để khám phá tìm hiểu đặc điểm các sự vật hiện

tượng nhằm tái tạo lại sự vật hiện tượng xung quanh trẻ bằng các kỹ năng, kỹ
xảo tạo hình một cách tinh tế, chính xác, thẩm mĩ. Bên cạnh đó khả năng giao
tiếp của trẻ mạnh dạn hơn, tự tin hơn, biết đánh giá kết quả của mình, của bạn
một cách trung thực. Với kết quả trên cho thấy tư duy, nhận thức, niềm đam mê,
yêu thích của trẻ về hoạt động tạo hình được hình thành và phát triển toàn diện.
Bản thân đã có sự chủ động trong việc rèn kỹ năng, giúp cho trẻ có sự
sáng tạo hơn, linh họat hơn, nhanh nhẹn hơn, từ đó phát triển ở trẻ sự khéo léo,
trí tưởng tượng, óc sáng tạo và cũng đã khắc phục được những hạn chế yếu kém
của trẻ trong quá trình tham gia hoạt động tạo hình, giúp trẻ phát triển toàn diện
cả về đức, trí, thể, mỹ. Đây cũng chính là biện pháp đã được áp dụng vào thực
tiễn mà được nhà trường, đồng nghiệp đánh giá cao.

16


C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận:
Qua quá trình nghiên cứu, tìm tòi và vận dụng các biện pháp nhằm phát
huy tính tích cực, khả năng sáng tạo trong việc tổ chức hoạt động giáo dục tạo
hình cho trẻ tại lớp 5 - 6 tuổi B, trường Mầm non Thị trấn 2 Ngọc Lặc. Ngoài
việc chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cơ bản, cần thiết cho đến các hình thức, thủ
thuật…Kinh nghiệm bản thân còn thấy vẫn chưa đủ để trẻ có thể phát huy hết
khả năng của mình. Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài bản thân rút
ra một số kết luận như sau:
Hoạt động tạo hình là một hoạt động giáo dục quan trọng đối với trẻ Mầm
non đặc biệt là đối với trẻ lứa tuổi 5 – 6 tuổi để trang bị hành trang kiến thức cho
trẻ trước khi trẻ bước vào lớp 1. Đây là một nhiệm vụ hết sức cần thiết đòi hỏi
người giáo viên phải nâng cao vai trò trách nhiệm trong việc chăm sóc giáo dục
trẻ nhằm giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
Trước hết cô giáo phải thực sự là người bạn lớn của trẻ, luôn kịp thời lắng

nghe ý kiến, giải thích, động viên giúp đỡ trẻ khi trẻ còn lúng túng. Trong quá
trình giảng dạy cần quan tâm đến khả năng hiểu biết của từng trẻ để có biện
pháp bồi dưỡng phù hợp.
Tích cực nghiên cứu, sáng tạo, tìm tòi, học hỏi để nâng cao trình độ hiểu
biết về mọi mặt nhằm trang bị cho mình những kiến thức về hoạt động tạo hình
trong quá trình tổ chức thực hiện.
Xây dựng thiết kế nội dung hoạt động, nội dung tích hợp
nhẹ
nhàng
không gò ép. Luôn tạo cho trẻ bầu không khí thoải mái, dân chủ
khi
nhận
xét,
đánh giá sản phẩm tạo hình của trẻ. Khuyến khích những sản
phẩm
mang
tính
sáng tạo, nhận xét góp ý của trẻ về sản phẩm của bạn, động
viên
trẻ
nêu
những
thắc mắc về vấn đề trẻ đang quan sát, tìm hiểu. Dành sự ưu
tiên thích đáng cho trẻ.
Bằng cả tấm lòng nhiệt tình, sự yêu nghề của mình với vốn kiến thức đã
được học để đem đến cho trẻ những gì cần thiết nhất, giúp trẻ tiến bộ ngoài ra
còn phải tích luỹ kinh nghiệm học hỏi đồng nhiệp, tham khảo tài liệu, tất cả
nhằm đem lại thành công cho trẻ.

17

Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động phối hợp với phụ huynh
trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục tạo hình cho trẻ.
Làm tốt công tác tham mưu với ban giám hiệu và phối kết hợp với các
đoàn thể trong nhà trường để cùng xây dựng kế hoạch, thống nhất các nội dung
phù hợp là biện pháp tốt nhất để phát huy tính tích cực, sáng tạo trong việc giáo
dục tạo hình của trẻ.
II. Kiến nghị:
Để khắc phục hạn chế và nâng cao chất lượng trong việc giảng dạy
các hoạt động học tập của trẻ nói chung và hoạt động tạo hình nói riêng để đáp
ứng được nhiệm vụ năm học đề ra, tôi xin có một số ý kiến đề xuất như sau:
Tăng cường công tác thi đua, khen thưởng, đây chính là nguồn khuyến
khích động viên để giáo viên thi đua phấn đấu.
Nhà trường cần bổ sung thêm một số tài liệu, sách vở cho giáo viên tham
khảo về kiến thức tổ chức giáo dục hoạt động tạo hình cho trẻ.
Cần tạo điều kiện cho giáo viên đi thăm quan, dự giờ của đồng nghiệp
nhằm học hỏi, đúc rút kinh nghiệm cho bản thân trong quá trình giảng dạy.
Tăng cường khuyến khích, động viên, khen thưởng kịp thời nhằm khuyến
lệ giáo viên tích cực nghiên cứu, sáng tạo có hiệu quả để phục vụ cho công tác
giảng dạy, đặc biệt là hoạt động tạo hình của trẻ
Trên đây là một số kinh nghiệm tôi đã áp dụng thành công trong quá trình
tổ chức hoạt động tạo hình. Kính mong được sự quan tâm góp ý của hội đồng
khoa học, đồng nghiệp, các cấp và những người quan tâm đến sáng kiến này, để
trong quá trình tổ chức thực hiện công tác chăm sóc giáo dục trẻ ngày càng đạt
hiệu quả tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
XÁC NHẬN
Ngọc Lặc, ngày 10 tháng 3 năm 2017
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
..........................................................
mình viết, không sao chép nội dung của
..........................................................
người khác.
..........................................................
Người viết sáng kiến
..........................................................
..........................................................
Trần Thị Chín
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC

18


19