SKKN một số biện pháp bồi dường nâng cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên trường mầm non thành sơn năm học 2016 2017

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUAN HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN TRƯỜNG
MẦM NON THÀNH SƠN NĂM HỌC 2016 - 2017

Người thực hiện: Hà Thị Nguyệt
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường MN Thành Sơn
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý

THANH HÓA, NĂM 2017


MỤC LỤC
1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2. Nội dung
2.1. Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu
2.1.1. Căn cứ nghiên cứu
2.1.2. Những khái niệm cơ bản về vấn đề nghiên cứu
2.1.3. Ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề nghiên cứu
2.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu tại cơ sở giáo dục
2.2.1. Thuận lợi

2.2.2. Khó khăn
2.3. Những biện pháp thực hiện và phương hướng hoạt động
2.3.1. Biện pháp 1: Bồi dưỡng giáo viên thông qua dự giờ
2.3.2. Biện pháp 2: Bồi dưỡng thông qua các buôi sinh hoat chuyên môn
2.3.3. Biện pháp 3: Bồi dưỡng giáo viên qua thăm quan, học tập kinh
nghiệm, tổ chức chuyên đề.
2.3.4. Biện pháp 4: Cử giáo viên đi học các lớp đào tạo ngắn hạn, dài hạn
2.3.5. Biện pháp 5: Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá giáo viên.
2.3.6. Biện pháp 6: Tổ chức tốt các hội thi
3. Kết luận, kiến nghị
4.1. Kết luận
4.2. Kiến nghị

Trang
1
1
2
2
2
2
2
3
3
4
5
5
6
6
7
7

8
8
9
10
11
11
11


1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục mầm non quyết định sự phát triển nhân cách con người mới XHCN.
Để quá trình giáo dục mầm non đạt hiệu quả đòi hỏi phải có đội ngũ giáo viên có
đầy đủ phẩm chất, năng lực và trình độ chuyên môn đáp ứng với yêu cầu đổi mới
hiện nay của ngành học và thực hiện theo tinh thần Nghị Quyết TWII khóa XIII
“đội ngũ giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục”. Muốn có được đội
ngũ giáo viên vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ, người cán bộ quản lý phải
luôn luôn có kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Bên cạnh đó tính đa dạng,
phức tạp đặc trưng của ngành học mầm non đó là: Vai trò của người giáo viên mầm
non rất quan trọng, là người đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện của trẻ và là
người mẹ thứ 2 của các cháu. Lao động của giáo viên mầm non là lao động mang
tính khoa học và nghệ thuật đòi hỏi công phu vì cô giáo là tấm gương cho trẻ học
và bắt chước. Chính vì thể mà cô giáo mầm non phải hội tụ đầy đủ những yêu cầu
về phẩm chất và năng lực chuyên môn để thực hiện mục tiêu chương trình giáo dục
mầm non [1].
Giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng đòi hỏi người lãnh đạo
nhà trường phải thường xuyên chú ý đến việc bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên
môn của giáo viên. Qua thực trạng về đội ngũ giáo viên ở trường Mầm non nơi tôi
đang công tác chưa đồng đều về trình độ chuyên môn, về thâm niên tuổi đời, tuổi
nghề. Chưa đáp ứng kịp thời với yêu cầu giáo dục mầm non. Nhận thức của giáo

viên Mầm non về công tác bồi dưỡng chuyên môn còn hạn chế, chưa đúng, chưa
đủ về vị trí, vai trò của công tác này trong nhà trường; hoặc việc tổ chức triển khai
công tác này thiếu sự tuân thủ những nguyên tắc nhất định; nội dung của công tác
bồi dưỡng chuyên môn nhiều khi thực hiện chưa đầy đủ, thiếu kế hoạch, còn chung
chung; biện pháp chỉ đạo triển khai công tác này chưa khoa học, không thường
xuyên, bên cạnh đó năng lực chuyên môn của đội ngũ giáo viên trong nhà trường
không đồng đều… Đó là nguyên nhân thực tiễn dẫn đến kết quả công tác bồi
dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trong trường còn hạn chế [1].
Đội ngũ cán bộ giáo viên trong trường là lực lượng nòng cốt của sự nghiệp
giáo dục, vì nó góp phần quyết định đến chất lượng giáo dục theo mục tiêu nhiệm
vụ của giáo dục đề ra nói chung và giáo dục Mầm Non nói riêng.
Đứng trước yêu cầu nội dung chương trình giáo dục mầm non, đòi hỏi mỗi
giáo viên phải thực sự say mê với công việc, luôn luôn tìm tòi khám phá cái mới để
phù hợp với chủ đề. Trong thời đại công nghiệp hóa hiện đại hóa phát triển mạnh,
yêu cầu giáo dục mầm non phải luôn có cái mới, đòi hỏi đội ngũ giáo viên phải
được bồi dưỡng thường xuyên về mọi mặt để đáp ứng thực tiễn. Để đạt được mục
tiêu và nhiệm vụ cơ bản cho nền Giáo dục và Đào tạo trong thời kỳ mới giai đoạn
lâu dài, sự phát triển trong tương lai của đất nước, phải trải qua quá trình dạy và
học trong tất cả các đơn vị trường học là việc làm cần thiết và cấp bách.
Trong năm học 2016 - 2017 trường Mầm non Thành Sơn, tiếp tục thực hiện
triển khai các cuộc vận động như: học tập làm theo “ Tấm gương của Bác” Cuộc
vận động “ Hai không” cuộc vân động “ Mỗi thầy cô là một tấm gương sáng cho
1


trẻ noi theo” để thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc và giáo dục trẻ trong trường
mầm non đầu tiên cán bộ giáo viên cần phải làm đó là: hiểu được nội dung các
cuộc vận động, các phong trào thi đua, hoàn thành nhiệm vụ chính trị trong đơn vị,
có kinh nghiệm và biện pháp trong vấn đề nâng cao chất lượng giáo dục trẻ. Tiếp
tục thực hiện tốt việc chỉ đạo, “Đề án nâng cao chất lượng giáo dục giai đoạn

miền núi 2013 – 2020”.
Từ thực tế cho thấy, nhiệm vụ bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn
cho giáo viên là rất quan trọng trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. Là
một người hiệu trưởng, được Đảng giao dân cử, với trách nhiệm quản lý và chỉ đạo
trường mầm non xã vùng cao của huyện, từ khi vào ngành, chưa có lớp học và
chưa có mảnh đất dành cho Nhà trường. Nhưng cho đến nay, quy hoạch trường
lớp, cơ sở vật chất… tất cả đã tương đối ổn định. Tuy nhiên, bản thân vẫn luôn băn
khoăn suy nghĩ, làm thế nào để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, chất lượng
chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ trong nhà trường? cần phải rút kinh nghiệm và
tìm ra biện pháp nào để quản lý, chỉ đạo chuyên môn được tốt hơn?...Do vậy việc
bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đòi hỏi người quản lý phải chủ
động xây dựng kế hoạch từng năm, bồi dưỡng định kì, bồi dưỡng thường xuyên…
làm thế nào để người giáo viên thấy được nhu cầu cần thiết phải tự bồi dưỡng
chuyên môn nghiệp vụ. Vậy làm thế nào để giúp giáo viên sáng tạo trong mỗi bài
giảng nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ? Chính vì thế bản thân tôi
mạnh dạn đưa ra đề tài “Một số biện pháp bồi dưỡng nâng cao chất lượng
chuyên môn cho giáo viên Trường mầm non” làm đề tài nghiên cứu và áp dụng
năm học 2016 – 2017.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Thông qua đề tài này, mục đích của tôi Bồi dưỡng kiến thức, chuyên môn cho
đội ngũ giáo viên, đảm bảo chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ, góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục ngày càng tốt hơn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Thông qua đề tài này, mục đích của tôi là tìm tòi, khám phá ra cách bồi dưỡng
nâng cao chuyên môn cho giáo viên ngày càng đạt chất lượng trong việc chăm sóc
giáo dục trẻ cho trẻ ở Trường Mầm non Thành Sơn..
1.4. Phương pháp nghên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý luận;
- Phương pháp điều tra thực trạng;
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn;

- Phương pháp bồi dưỡng cho giáo viên.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu
Bậc học Mầm non là nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân, có nhiệm vụ
chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục, hình thành cho trẻ cơ sở ban đầu của nhân cách
con người mới xã hội chủ nghĩa Việt nam. Mục tiêu của giáo dục Mầm non là
chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ từ 0- 5 tuổi, tạo cơ sở để trẻ phát triển toàn diện về thể
2


chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ. Đội ngũ giáo viên Mầm non là lực lượng chăm sóc
giáo dục trẻ, mọi thành công hay thất bại phụ thuộc hoàn toàn vào chất lượng của
đội ngũ giáo viên. Từ đó nhiệm vụ bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên lại càng quan
trọng hơn, quyết định hơn, làm đòn bẩy để nâng cao chất lượng giáo dục mầm non
[1].
Việc xây dựng bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên với phương châm là yêu
nghề mến trẻ và thực sự là người mẹ hiền thứ hai của trẻ. Để đạt được mục tiêu
trên chúng ta phải xây dựng được một tập thể sư phạm của nhà trường đủ về số
lượng, đảm bảo về chất lượng, đoàn kết, vững mạnh. Có như vậy mới đáp ứng
được yêu cầu của giáo dục hiện nay.
Thực hiện nhiệm vụ xây dựng đội ngũ giáo viên vững mạnh là việc làm rất
cần thiết, thường xuyên, liên tục. Vì đội ngũ giáo viên là người quyết định đến chất
lượng giáo dục toàn diện cho trẻ mầm non.
2.1.1. Căn cứ nghiên cứu
Nghị Quyết Trung ương 4 (Khóa VII), Nghị Quyết Trung ương 2 (Khóa VIII),
Nghị Quyết Trung ương 6 (Khóa IX) đều khẳng định mục tiêu giáo dục đất nước:
phải đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục, cơ sở vật chất kỹ
thuật phục vụ, đặc biệt là nguồn nhân lực ở vùng miền núi vùng dân tộc thiểu số,
để đáp ứng công cuộc đổi mới “Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa của đất nước” [2].
Chỉ thị 40-CT/TW ngày 15 tháng 6 năm 2004 có nêu mục tiêu thực hiện chiến

lược phát triển giáo dục: xây dựng đội ngũ nhà giáo được chuẩn hóa, đảm bảo chất
lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh
chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo. Để đạt
được mục tiêu đó, “Chú trọng bồi dưỡng, nâng cao trình độ, chất lượng đội ngũ
nhà giáo…” [3].
Quyết định số 14/2008/QĐ-BGDĐT ngày 07 tháng 4 năm 2008 ban hành
Điều lệ trường mầm non kèm theo thông tư 44/2010/TT-BGDĐT [4], Văn bản hợp
nhất số 05/2011/TT-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ giáo dục đào tạo về việc sửa đổi,
bổ sung một số điều của Điều lệ trường mầm non [5].
2.1. 2. Những khái niệm cơ bản về vấn đề nghiên cứu
Giáo dục mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt
nền móng cho sự phát triển về thể chất, nhận thức, tình cảm xã hội và thẩm mỹ cho
trẻ. Những kỹ năng mà trẻ được tiếp thu qua chương trình giáo dục mầm non sẽ là
nền tảng cho việc học tập và thành công sau này của trẻ. Những năm đầu đời đóng
vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành nhân cách và phát triển năng lực
của trẻ, bởi trẻ bẩm sinh đã có khả năng tiếp thu học tập, não bộ đã được lập trình
để tiếp nhận các thông tin cảm quan và sử dụng để hình thành hiểu biết và giao tiếp
với thế giới [6].
Việc chăm sóc tốt cho trẻ từ lứa tuổi trẻ thơ sẽ góp phần tạo nền móng vững
chắc cho sự phát triển trong tương lai của trẻ. Giáo dục mầm non sẽ chuẩn bị cho
trẻ những kỹ năng như tự lập, sự kiềm chế, khả năng diễn đạt rõ ràng, đồng thời
hình thành hứng thú đối với việc đến trường ở bậc tiếp theo là giáo dục tiểu học,
tăng khả năng sẵn sàng để bước vào giai đoạn giáo dục phổ thông. Để trẻ có bước
3


đệm tốt nhất trước khi bước vào giáo dục tiểu học cần có 5 lĩnh vực phát triển là kỹ
năng ngôn ngữ và nhận thức, kỹ năng giao tiếp và hiểu biết chung, sự trưởng thành
tình cảm, năng lực xã hội, sức khỏe và thể chất [6]..
Qua khảo sát của tổ chức hỗ trợ phát triển giáo dục cho thấy, trẻ được đi học

mẫu giáo liên tục từ 18 – 72 tháng tuổi, trẻ tự tin trong giao tiếp, mạnh dạn trong
mọi việc trẻ ý thức được trách nhiệm và vai trò của mình, có lợi nhiều hơn cho
mức độ sẵn sàng đi học của trẻ và có tỷ lệ thiếu hụt thấp hơn trẻ không được đi học
liên tục từ 18 – 72 tháng tuổi, đặc biệt là ở lĩnh vực phát triển kỹ năng giao tiếp và
hiểu biết chung. Vì vậy, những trẻ khi bắt đầu đi học tiểu học nhưng chưa được
chuẩn bị thường bị thiệt thòi và thường khó có thể bắt kịp bạn bè [6].
Từ gia đình và nhà trường xã hội đều đưa nhiệm vụ chăm sóc và giáo dục trẻ,
tăng cường khả năng sẵn sàng đi học cho trẻ mầm non là nhiệm vụ rất quan trọng
trong công tác nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục, tạo tiền đề cho trẻ 5 tuổi
bước vào lớp 1. Để thực hiện được điều này giáo dục mầm non cần tập trung ưu
tiên các nguồn lực xây dựng cơ sở vật chất, nhân lực, chính sách nhằm tạo điều
kiện thuận lợi để trẻ có thể phát triển toàn diện.
Đối với việc chăm sóc và giáo dục trẻ, người giáo viên đóng vai trò rất quan
trọng trong việc quyết định việc học tập và phát triển của trẻ. Giáo viên được đào
tạo sư phạm mầm non tốt sẽ có nhiều thuận lợi với trẻ tích cực hơn, nhanh nhạy
hơn, cung cấp những trải nghiệm về phát triển nhận thức ngôn ngữ phong phú tốt
hơn. Vì thế cần phải xây dựng được các chương trình đào tạo giáo viên sư phạm
mầm non tốt và các chương trình bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên mầm non
đang giảng dạy để giúp họ có những kiến thức mới về sự phát triển của trẻ.
Giáo dục mầm non có vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ, giúp trẻ
phát huy được các khả năng trong giai đoạn đầu của trẻ. Vì vậy cần quan tâm chú
trọng hơn đến ngành học mầm non [6].
2.1.3. Ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề nghiên cứu
Đặc biệt đối với trẻ lứa tuổi này chủ yếu là ở trường nhiều hơn, ngoài gia đình
thì cô giáo được chăm sóc và giáo dục nhiều hơn “Người mẹ thứ hai” để giúp trẻ
có thêm tự tin, học hỏi khám phá, được nhiều điều từ chăm sóc và giáo dục ở
trường, những kiến thức đầu tiên cho trẻ trong môi trường trường lớp, giáo viên có
vai trò vô cùng quan trọng trong việc giáo dục ra một thế hệ “Mầm non” tương lai
cho đất nước.
Điều trước tiên không thể thiếu ở giáo viên là tình yêu thương đối với trẻ,

luôn luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm của mình, thực sự là người mẹ hiền thứ hai
và trong quá trình CSGD trẻ, giúp trẻ, tích cực tham gia các hoạt động có lòng
nhiệt tình và có lòng ham muốn môn học.
Nắm vững phương pháp giáo dục dành cho trẻ, phải tìm các giải pháp và sử
dụng các biện pháp dạy trẻ sao cho phù hợp, sáng tạo và thường xuyên thay đổi
các hình thức tổ chức cho trẻ để tránh sự nhàm chán.
Giáo viên phải là người có kinh nghiệm, phải có tính linh hoạt, tính tích cực
tìm tòi, sáng tạo, học hỏi kinh nghiệm qua mạng, từ bạn bè đồng nghiệp, sách báo.
4


Giáo viên phải là người có kiến thức chuyên môn vững vàng. Có sáng tạo
trong lời dẫn dắt bài dạy để gây hứng thú cho trẻ, thường xuyên nghiên cứu sưu
tầm các bài thơ, câu truyện, trò chơi phù hợp để lồng ghép tích hợp vào bài dạy.
Cần chuẩn bị đồ dùng đẹp, sinh động hấp dẫn. Cần nghiên cứu làm nhiều đồ dùng
đẹp khoa học, dễ sử dụng để thu hút trẻ và nâng cao hiệu quả của giờ học.Trong
khi dạy, nếu có đủ đồ dùng đẹp, nhất là đồ dùng đó do trẻ tự làm ra thì tiết học sẽ
hấp dẫn hơn. Đó là một yếu tố giúp trẻ hào hứng trong học tập và giáo viên truyền
thụ kiến thức cho trẻ có nhiều thuận lợi. Sử dụng và ứng dụng công nghệ thông tin
trong quá trình giảng dạy một cách thành thạo và phù hợp. Giờ hoạt động phải biết
sử dụng đồ dùng phù hợp, gây hứng thú cho trẻ. Biết chọn bài kết hợp phù hợp
theo nội dung bài dạy và sắp xếp bài dạy hợp lý, biết chọn nội dung tích hợp, trình
bày, hấp dẫn và phù hợp trẻ. Nắm vững đặc điểm nhận thức của từng cá nhân trẻ để
có phương pháp dạy phù hợp. Phát triển khả năng nhận thức về toán cho trẻ và
đảm bảo chất lượng giáo dục đồng bộ. Kết hợp trong giờ dạy khéo léo, sinh động
hấp dẫn gây hứng thú cho trẻ. Trong quá trình dạy, giáo viên phải quan tâm đến
kiến thức cá nhân để có biện pháp bồi dưỡng phù hợp. Phải tạo điều kiện dạy trẻ ở
mọi lúc, mọi nơi. Các bài tập chuẩn bị cho giờ hoạt động chung cũng như dạy các
kỹ năng về toán cho trẻ.Tạo môi trường, tâm thế thoải mái để trẻ hoạt động môn
làm quen với toán. Giáo viên phải có sự tham mưu với nhà trường và phối hợp với

các bậc phụ huynh để có đủ đồ dùng phục vụ cho trẻ hoạt động môn làm quen với
toán [6].
2.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu tại cơ sở giáo dục
Trường MN Thành Sơn nằm tại trung tâm xã Thành Sơn, cách trung tâm
huyện Quan Hóa khoảng 45 km. Trường có tổng diện tích là: 3.389m2. Nhà trường
được thành lập vào năm 2004, trường có 4 điểm trường với tổng số 21 cán bộ giáo
viên, nhân viên. Trình độ chuẩn 7/21 đ/c, trên chuẩn 14/21 đồng chí, Hiện tại, đội
ngũ giáo viên của trường là lực lượng trẻ, tuổi đời từ 25 – 40 nhiều giáo viên trẻ
mới ra trường.
- BGH: 03 (03: Đại học)
- Giáo viên: 17 (10 ĐH, 7 TC )
- Kế toán: 01 ( ĐH)
- Nhân viên y tế : 0
Nhà trường có: Tổng số phòng học: 09 phòng với 12 lớp học; tổng số học sinh
là 209 cháu
2.2.1. Thuận lợi
Trường luôn được sự quan tâm của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Quan
Hóa, của Đảng ủy và UBND Xã Thành Sơn.
Đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình trong
công việc. 67% CBGV có trình độ đào tạo trên chuẩn.
17/17 giáo viên tham gia thao giảng cấp trường, nhà trường mạnh dạn đăng
ký giáo viên tham gia thao giảng cấp huyện, cấp tỉnh và đạt 01 giáo viên giỏi
huyện giỏi tỉnh năm học 2016 - 2017.
5


2.2.2. Khó khăn
Căn cứ vào kết quả năm học vừa qua, thực tế cho thấy chất lượng giáo dục trẻ
ở trường mầm non Thành Sơn còn nhiều mặt hạn chế, đặc biệt thể hiện rõ trong
chất lượng của từng đợt tham gia hội thi các cấp, thao giảng cấp huyện, chất lượng

cuối năm học.
Do cơ sở vật đầu tư chưa đồng bộ, bàn ghế chưa đúng quy cách, đồ dùng đồ
chơi phụ thuộc nhiều vào giáo viên tự làm, chưa phù hợp với nhiệm vụ giáo dục
mầm non.
Nguồn thu nhập của phụ huynh chưa ổn định, chủ yếu nhân dân làm nghề làm
lúa nương sự hiểu biết của phụ huynh và nhân dân về giáo dục mầm non chưa
thực sự được các cấp ngành quan tâm. Còn mang tính ỉ lại cho Nhà nước và cấp
trên đầu tư.
Chưa được sự quan tâm đầu tư của các nhà hảo tâm về giáo dục mầm non
vùng cao, để có được kinh nghiệm và biện pháp thiết thực hơn về chất lượng giáo
dục trẻ mà cán bộ giáo viên cần phải nghiên cứu có biện pháp phù hợp đối với việc
bồi dưỡng nâng cao chất lượng giáo dục phù hợp đối với trẻ ở địa phương.
Địa bàn xã phân ra nhiều khu lẻ, khoảng cách các điểm trường cách nhau khá
xa từ 6 - 8 km, việc dồn khu, dồn lớp gặp nhiều khó khăn, bất cập. Đặc biệt là
trong việc triển khai thực hiện chương trình. Hiện nay nhà trường còn thực hiện
chương trình lớp MG ghép phải nuôi bán trú hai điểm, dẫn đến thực hiện phân
công giáo viên đứng lớp và tổ chức sinh hoạt chưa được thuận lợi.
Diện tích sân nhỏ hẹp, chưa đáp ứng được nhu cầu của nhà trường trong các
hoạt động như: Tổ chức ngày hội, ngày lễ; Tổ chức các hoạt động của cô và trẻ
như hoạt động ngoài trời.
Việc áp dụng công nghệ thông tin của một số giáo viên mới vào công tác
giảng dạy còn hạn chế sử dụng chưa thật hiệu quả.
2.3. Những biện pháp thực hiện và phương hướng hoạt động
Trước thực trạng đội ngũ giáo viên của trường, trong những năm qua, với vai
trò là Hiệu trưởng, bản thân tôi đã cố gắng nỗ lực bồi dưỡng để nâng cao chất
lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên như sau:
Vào đầu năm học, nhà trường tổ chức chuyên đề, hướng dẫn cho giáo viên
của mình thống nhất về phương pháp lên lớp, hướng dẫn và thống nhất làm hồ sơ
sổ sách, xây dựng kế hoạch năm học, tháng tuần; trong đó có kế hoạch tuyên
truyền, kế hoạch bảo đảm an toàn tuyệt đối cho trẻ… Xây dựng các tiết mẫu để

giáo viên dự giờ rút kinh nghiệm, học tập. Hướng dẫn tổ chức công tác tuyên
truyền các bậc cha mẹ nuôi dạy con theo khoa học. xây dựng kế hoạch chơi theo
chủ điểm. Thống nhất việc trang trí lớp theo chủ điểm quy định.
Đầu năm học xây dựng kế hoạch chỉ đạo khối chuên môn có kế hoach cụ thể
về thăm lớp, dự giờ trong khối nhà trẻ và mẫu giáo các giáo viên sẽ phối hợp dự
giờ chéo lẫn nhau. Bên cạnh đó, phân công phó hiệu trưởng tổ chức hộp chuyên
môn, họp khối để bàn bạc và chọn ra mỗi khối 01 giáo viên để dạy thao giảng mỗi
chủ đề để tập thể cùng nhau nhận xét, góp ý và rút kinh nghiệm.
6


Giáo viên năng lực chuyên môn còn yếu, giáo viên mới ra trường, hai tuần tôi
dự giờ một tiết/giáo viên, đưa ra những nhận xét, góp ý, khuyến khích giáo viên
phát huy những mặt mạnh, kịp thời điều chỉnh những hạn chế, bên cạnh đó, truyền
đạt lại những kinh nghiệm, những kỹ năng lên lớp để giáo viên tham khảo và sẽ dự
giờ lại vào tuần sau để xem giáo viên có sự tiến bộ hay không.
Bản thân tôi là một Hiệu trưởng có kinh nghiệm quản lý, rất nhiệt tình với
công việc, có tinh thần trách nhiệm và có thâm niên nghề nghiệp, đã qua lớp bồi
dưỡng về công tác quản lý giáo dục, có phẩm chất đạo đức tốt, có uy tín với tập thể
trong và ngoài nhà trường, có tinh thần dân chủ, tôn trọng và lắng nghe ý kiến tập
thể. Tuy nhiên tôi vẫn không ngừng học hỏi kinh nghiệm, tìm tòi, sáng tạo để nâng
cao nghiệp vụ cho bản thân. Tôi rất quan tâm đến công tác bồi dưỡng, nâng cao
kiến thức và kỹ năng sư phạm cho giáo viên, áp dụng linh hoạt các biện pháp cũng
như hình thức bồi dưỡng để từng bước nâng cao chất lượng cho giáo viên, luôn tạo
điều kiện để đội ngũ giáo viên tiếp cận kiến thức mới, phương pháp mới để tổ chức
vận dụng thiết thực vào tổ chức hoạt động cho trẻ.
Để việc bồi dưỡng và phát triển đội ngũ giáo viên có chuyên môn vững, chất
lượng cao để đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục của trường mình, trên cơ sở
đánh giá đúng thực trạng của cán bộ giáo viên trong những năm qua, trường đưa ra
kế hoạch thực hiện một số công tác bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên mầm non

trong nhà trường qua những biện pháp sau:
2.3.1. Biện pháp 1: Bồi dưỡng giáo viên thông qua dự giờ
Ngay từ đầu năm học tôi phân công Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn
lên kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên thông qua phương thức dự giờ trên lớp, kế
hoạch này được công khai trên Hội đồng sư phạm nhà trường.
Nhà trường sử dụng các hình thức: kiểm tra định kỳ, kiểm tra toàn diện, kiểm
tra chuyên đề…để đánh giá, xếp loại, rút kinh nghiệm, tư vấn cho giáo viên.
Qua dự giờ các tiết dạy của giáo viên, Ban Giám hiệu xác định mục đích, nội
dung dự giờ, thời gian dự giờ, nghiên cứu hồ sơ kiểm tra, đánh giá lần trước để
cùng phân tích ưu điểm, nhựợc điểm cần khắc phục trong thời gian tới, đồng thời
đề xuất những ý kiến mới, sáng tạo trong quá trình tổ chức các hoạt động để giáo
viên có thêm kinh nghiệm thiết kế bài dạy tốt hơn. Thông qua việc phân tích tiết
dạy, bồi dưỡng cách thức làm việc cho giáo viên, giáo viên mới ra trường ít kinh
nghiệm, đẻ tránh tình trạng giáo viên trẻ thụ động.
2.3.2. Biện pháp 2: Bồi dưỡng thông qua các buôi sinh hoat chuyên môn
Ban giám hiệu chỉ đạo và hướng dẫn các Tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch
năm học phải dựa trên kế hoạch năm của trường, từ đó cụ thể hóa thành kế hoạch
tháng, tuần.
Kế hoạch tổ chuyên môn phải được Ban Giám hiệu duyệt và trở thành văn
bản pháp lý để chỉ đạo hoạt động của tổ, kế hoạch tổ bao gồm: Chuyên đề trong
năm, kiểm tra dự giờ, kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi,…
Tổ chuyên môn có nhiệm vụ duyệt kế hoạch của giáo viên trước khi trình ban
Giám hiệu duyệt
7


Quy định thời gian họp tổ: 2 lần/tháng:
- Lần 1: Tổ trưởng đánh giá lại tình hình hoạt động tháng qua, triển khai công
việc tháng tới, tập hợp ý kiến thảo luận nhóm để đi đến thống nhất chung. Trong
phiên họp, tổ trưởng phải thực hiện chức năng quản lý hành chính (kiểm tra thực

hiện chương trình ký duyệt giáo án, thống kê ngày giờ công, thực hiện chức năng
bồi dưỡng chuyên môn.
- Lần 2: Tổ chức thao giảng, triển khai nội dung các chuyên đề, làm đồ dùng
đồ chơi, hướng dẫn lập kế hoạch trong tháng, tuần, ngày.
2.3.3. Biện pháp 3: Bồi dưỡng giáo viên qua thăm quan, học tập kinh nghiệm,
tổ chức chuyên đề
Tổ chức tham quan học tập kinh nghiệm là một trong những biện pháp rất thú
vị và thực tế, đem lại hiệu quả cao trong quá trình bồi dưỡng giáo viên. Hàng năm
tôi xây dựng kế hoạch cho giáo viên được tham gia các lớp tập huấn, các đợt đi học
tập rút kinh nghiệm ở trường bạn trên địa bàn huyện. Từ đó giúp cán bộ giáo viên
tiếp thu kiến thức mới và củng cố kiến thức cũ nhằm nâng cao nghiệp vụ của bản
thân và đúc rút được kinh nghiệm áp dụng cho đơn vị của mình.
Cụ thể: Đầu năm học nhà trường tạo điều kiện cho cán bộ quản lý và giáo
viên, nhân viên được tham gia đầy đủ các đợt chuyên đề tại huyện. Sau đó tôi yêu
cầu các đồng chí đi tiếp thu về triển khai chuyên đề cho tất cả cán bộ giáo viên tại
trường, đặc biệt là tổ chức các tiết dạy mẫu ở các lĩnh vực cho giáo viên để được
học hỏi rút kinh nghiệm cụ thể:
Cô Hà Thị Nam - Tổ trưởng mẫu giáo, phụ trách khối mẫu giáo có 8 lớp với
159 cháu có 9 giáo viên, một tháng dạy mẫu 1-2 tiết.
Cô Hà Thị Thu - Tổ phó phụ trách khối nhà trẻ có 4 nhóm với 55 cháu , có 8
Giáo viên, một tháng dạy mẫu 1-2 tiết.
2.3.4. Biện pháp 4: Cử giáo viên đi học các lớp đào tạo ngắn hạn, dài hạn
Nhà trường khuyến khích và tạo điều kiện để các giáo viên học tập, nâng cao
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: hiện tại truờng có 3 giáo viên đang theo học lớp
Đại học, hiện nay có 14/17 đ/c đạt trên chuẩn.
Nhà trường đã tạo điều kiện để cán bộ giáo viên được học vi tính. Cụ thể: Về
tin học: 21/21 Cán bộ giáo viên sử dụng thành thạo, nhờ các biện pháp nêu trên,
trong những năm qua đội ngũ giáo viên đã có nhiều chuyển biến tốt về nhận thức,
có ý thức trách nhiệm cao, có tinh thần xây dựng tập thể. Đặc biệt là đội ngũ đã
thực sự gắn bó với nghề, xem nhà trường, lớp học là tổ ấm đã đóng góp rất lớn

trong việc xây dựng trường vững mạnh làm cho phong trào nhà trường ngày càng
ổn định về số lượng và chất lượng ngày càng cao.
Về tổ chức Đảng: Đã có 11 đồng chí được đứng trong hàng ngũ của Đảng, số
đảng viên trong trường hiện nay là 11 đồng chí, trực thuộc Đảng Ủy xã Thành Sơn.
Về trình độ văn hoá: 90% giáo viên có trình độ văn hoá 12/12
Trình độ chuyên môn nghiệp vụ: Giáo viên đạt trình độ chuẩn: 7/17, tỷ lệ
41%; trong đó trên chuẩn là 10/17 = 59%.
8


Đội ngũ giáo viên đã có nhiều chuyển biến tốt trong công tác chăm sóc, nuôi
dưỡng phong trào dạy giỏi qua các hội thi rất sôi nổi; 100% giáo viên tham gia hội
giảng trường, mạnh dạn đăng ký tham gia hội thi giáo viên giỏi cấp huyện, cấp tỉnh
và đạt giáo viên giỏi huyện, giỏi tỉnh.
Hằng năm, tham gia các phong trào thể dục thể thao, các đợt thi đua chào
mừng các ngày lễ lớn như 20/11 ngày nhà giáo Việt nam, và 8/3. Ngoài ra nhà
trường phát động 100% giáo viên hưởng ứng làm đồ dùng dạy học, đến nay tổng
số đồ dùng bền đẹp, phục vụ tốt cho các tiết dạy.
2.3.5. Biện pháp 5: Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá giáo viên
Kiểm tra là một chức năng quan trọng, vừa là một biện pháp giúp người quản
lý có hiệu quả, kiểm tra việc thực hiện bồi dưỡng chuyên môn là trách nhiệm của
cán bộ quản lý, qua kiểm tra, cán bộ quản lý nắm được đầy đủ những thông tin cần
thiết về tình hình thực hiện chuyên môn, đánh giá đúng phẩm chất năng lực của giáo
viên, phát hiện đúng những lệch lạc, thiếu sót để kịp thời bổ sung, điều chỉnh và uốn
nắn giáo viên nhằm nâng cao chất lượng các hoạt động chuyên môn của giáo viên.
Trong công tác quản lý nhà trường nếu thiếu kiểm tra chuyên môn thì việc chỉ đạo
chuyên môn của người Phó hiệu trưởng sẽ mất đi một nội dung quan trọng. Mặt
khác qua kiểm tra chuyên môn, người quản lý tác động đến hành vi của giáo viên,
nâng cao tinh thần trách nhiệm của họ đối với công việc, nâng cao ý thức tự bồi
dưỡng phấn đấu đáp ứng được yêu cầu chuyên môn của nhà trường

Vì vậy để công tác bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên đạt hiệu quả cao
nhất, cán bộ quản lý không được phép buông lỏng công tác kiểm tra. Công tác
kiểm tra việc thực hiện bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên đạt hiệu quả cao nhất,
cán bộ quản lý cần đảm bảo:
- Xác định rõ mục đích yêu cầu của từng đợt kiểm tra dựa trên yêu cầun hiệm
vụ cụ thể của nhà trường của năm học.
- Lên kế hoạch cụ thể trên cơ sở kế hoạch kiểm tra cả năm, học kỳ, đi sâu vào
kế hoạch từng đợt kiểm tra xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung, hình thức,
phương pháp kiểm tra.
- Làm tốt công tác tuyên truyền giúp cho giáo viên thông suốt việc kiểm tra,
khuyến khích tinh thần tự giác, trung thực của giáo viên để giáo viên chuẩn bị mọi
phương tiện và điều kiện tích cực góp phần thực hiện tốt cùng đợt kiểm tra đó
* Về nội dung kiểm tra: Kiểm tra về thực hiện qui chế chuyên môn, hồ sơ sổ
sách (Bài soạn, sổ chất lượng, sổ theo dõi trẻ, sổ ghi chép cá nhân về các buổi bồi
dưỡng chuyên môn…) phương pháp dạy của từng bài, từng chủ điểm, cách trang
trí tạo môi trường trong và ngoài nhóm lớp để đánh giá tình hình triển khai và thực
hiện chuyên môn của giáo viên có đúng như kế hoạch mà trường đã chỉ đạo xây
dựng hay không.
* Phương pháp kiểm tra: Kiểm tra dự giờ có báo trước, kiểm tra đột xuất về
các tiết dạy cũng như hoạt động thông qua phiếu dự giờ.
* Nguyên tắc kiểm tra, đánh giá: Kiểm tra phải đảm bảo tính khách quan và
công khai, công bằng và dân chủ. Sau kiểm tra phải có những nhận xét đánh giá
9


chính xác, phân tích các ưu điểm, tồn tại của giáo viên để giúp họ phát huy những
mặt mạnh, khắc phục những hạn chế áp dụng vào thực tế chăm sóc giáo dục trẻ.
*Thời gian kiểm tra: Một tháng phải được dự ít nhất một giờ dạy hoặc một hoạt
động, mỗi giáo viên phải được kiểm tra 3 - 4 lần trong một học kì. Ngoài ra, kiểm tra
hàng ngày, hàng tuần để kịp thời nhắc nhở giúp đỡ giáo viên về chuyên môn.

Trong năm học 2016-2017 Tổng số dự giờ các tiết dạy và hoạt động của giáo
viên từ tháng 9 cho đến nay là 72 tiết.
- Xếp loại tốt: 20 tiết
- Xếp loại khá: 46 tiết
- Xếp loại đạt yêu cầu: 6 tiết
Có thể nói, kiểm tra, đánh giá là khâu quan trọng trong việc bồi dưỡng chuyên
môn cho giáo viên. Có kiểm tra, đánh giá chính xác thì mới tìm ra được những ưu
điểm, tồn tại của giáo viên trong việc thực hiện các hoạt động. Từ đó giúp giáo
viên tìm ra các giải pháp khắc phục nhằm góp phần nâng cao chất lượng chuyên
môn cho đội ngũ giáo viên trong nhà trường.
2.3.6. Biện pháp 6: Tổ chức tốt các hội thi
Biện pháp bồi dưỡng thông qua các phong trào thi đua, tổ chức các hội thi,
hội giảng thường xuyên sẽ giúp giáo viên mạnh dạn, bình tĩnh tự tin khi lên lớp.
Để đạt được thành tích đòi hỏi mỗi người phải trau dồi năng lực sư phạm, nghệ
thuật lôi cuốn trẻ, phải chịu khó suy nghĩ tìm tòi, học hỏi đồng nghiệp, bạn bè…Từ
đó trình độ chuyên môn và tay nghề của giáo viên được nâng lên. Phong trào thi
đua gắn liền với các hội thi sẽ làm cho khí thế thi đua trong nhà trường càng sôi
nổi, có tác dụng tuyên truyền tới các bậc phụ huynh. Hàng năm trường tôi thường
tổ chức các hội thi: Thi trang trí nhóm lớp, Hội giảng chào mừng ngày nhà giáo
Việt Nam, Thi giáo viên giỏi cấp trường, thi làm đồ dùng dạy học….
Việc tổ chức các hội thi trong nhà trường có tác dụng thúc đẩy sự phấn đấu
vươn lên của giáo viên, thông qua hội thi, giáo viên khẳng định mình trước tập thể.
Song bên cạnh đó, việc tổ chức các hội thi cũng tạo được mối quan hệ thân ái, giúp
đỡ nhau và có trách nhiệm có tinh thần phấn đấu thi đua. Để các hội thi thành công
và có kết quả tốt đẹp, Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng tháng, thông
báo tới tập thể giáo viên nắm được nội dung, thời gian thi.
Ví dụ: Tháng 9: Thi trang trí nhóm lớp
Tháng 11: Hội giảng chào mừng ngày nhà giáo Việt nam .
Tháng 12: Thi giáo viên giỏi cấp trường; Thi làm đồ dùng dạy học
Tháng 3: Thi giáo viên giỏi cấp trường.

Trong các đợt thi, giáo viên trường tôi luôncó sự chuẩn bị và nỗ lực phấn đấu
để đạt kết quả cao nhất. Sau hội thi, trường tôi có tổng kết rút kinh nghiệm, khen
thưởng các cá nhân có thành tích xuất sắc với tổng kinh phí là: 4.200.000đ. Chính
vì làm tốt vấn đề trên nên đã động viên tinh thần phấn đấu của chị em, nâng dần
chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ của nhà trường. Qua hội thi này, chúng tôi thấy
chị em rất cố gắng và có nhiều cải tiến sáng tạo trong giảng dạy.
10


Sau khi áp dụng các biện pháp trên, chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo
viên được nâng lên rõ rệt, giáo viên nắm vững phương pháp dạy của bộ môn, có
hình thức tổ chức các tiết dạy linh hoạt sáng tạo, có tác phong sư phạm tốt.
* Kết qủa
Sau khi áp dụng các biện pháp trên, chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo
viên được nâng lên rõ rệt, giáo viên nắm vững phương pháp dạy của bộ môn, có
hình thức tổ chức các tiết dạy linh hoạt sáng tạo, có tác phong sư phạm tốt.
* Đánh giá xếp loại giáo viên cuối năm:
Xếp loại kết quả

Đầu năm

Cuối năm

Giáo viên xếp suất sắc

3/ 17

9/ 17

Giáo viên xếp loại Khá

5/ 17

5/ 17

Giáo viên xếp loại TB

9 /17

3/17

Đặc biệt trong hội thi giáo viên giỏi cấp trường vừa qua, trường tôi có 12 giáo
viên đăng ký tham gia thì có 4 giáo viên đạt, trong đó có 1 giáo viên giỏi cấp huện
và đạt giáo viên đạt cấp Tỉnh.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
Người giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và đào tạo. Việc
nâng cao năng lực sư phạm cho giáo viên có ý nghĩa quyết định chất lượng đội ngũ
giáo viên. Giáo viên là nguồn lực chủ yếu thực hiện các mục tiêu giáo dục trong
nhà trường.
Chính vì vậy công tác nâng cao năng lực sư phạm cho giáo viên mầm non
luôn được quan tâm đúng mức để đáp ứng yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao về chất
lượng đội ngũ giáo viên trong giai đoạn hiện nay. Làm tốt công tác nâng cao năng
lực sư phạm cho giáo viên, chắc chắn đội ngũ giáo viên sẽ có một trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ vững vàng, tự tin hơn trong công việc của mình.
3.2. Kiến nghị
* Đối với các cấp lãnh đạo cấp trên:
Trước tiên quan tâm hơn nữa về cơ sở vật chất, đặc biệt là đồ dùng đồ chơi
theo thông tư 02 của Bộ giáo dục, các thiết bị văn phòng, xây dựng nhà lớp học và
các phòng chức năng.

Tiếp tục phát triển, tạo điều kiện cho cán bộ quản lý và giáo viên ở các trường
mầm non học tập, nâng cao trình độ quản lý và trình độ chuyên môn.
Tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng cho cán bộ quản lý về việc quản lý hoạt
động vui chơi theo chương trình đổi mới.
Tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên về các biện pháp tổ chức hoạt động vui chơi
cho trẻ theo chương trình đổi mới hiện nay.
* Đối với các bậc cha mẹ:
11


Cần quan tâm phối hợp chặt chẽ với nhà trường, giáo viên để thực hiện tốt
công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
* Đối với giáo viên:
Tiếp tục thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục, trong giảng dạy thường xuyên
đổi mới phương pháp dạy học, phát huy tính tích cực, sáng tạo cho trẻ. Thường
xuyên ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy. Tích cực tự học, tự bồi dưỡng
chuyên môn.
Trên đây là bài sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp bồi dưỡng nâng cao
chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên tại trường mầm non Thành Sơn”
Trong quá trình viết sáng kiến do kinh nghiệm còn hạn chế nên không tránh khỏi
những thiếu sót rất mong được sự đóng góp ý kiến chân thành của các đồng chí
trong hội đồng khoa học của huyện và đồng nghiệp trong trường để sáng kiến kinh
nghiệm của tôi được đầy đủ và hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ

Thành Sơn, ngày 15 tháng 4 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.

NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

Hà Thị nguyệt

12


PHỤ LỤC
Tài liệu tham khảo:
[1]. Nguồn Internet
[2]. Nghị Quyết Trung ương 4 (Khóa VII); Nghị Quyết Trung ương 2 (Khóa
VIII); Nghị Quyết Trung ương 6 (Khóa IX).
[3]. Chỉ thị 40 - CT/TW .
[4]. Quyết định số 14/2008/QĐ-BGDĐT kèm Thông tư 44/2010/TT-BGDĐT.
[5]. Thông tư 05/2011/TT-BGDĐT.
[6]. Chương trình giáo dục mầm non (Bộ Giáo dục và Đào Tạo).

13


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH
GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Hà Thị Nguyệt
Chức vụ và đơn vị công tác: Hiệu trưởng Trường Mầm non Thành Sơn
Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,

hoặc C)

Năm học đánh
giá xếp loại

TT

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh
giá xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh...)

1

Một số kinh nghiệm tronh
công tác xã hội hóa giáo dục
mầm non

Phòng
GD&ĐT

B

2010-2011

Thực hiện một số biện pháp
quản lý chỉ đạo chất lượng
giáo dục Trường mầm non

Thành Sơn

Phòng
GD&ĐT

B

2013-2014

5

Công tác tham mưu cơ sở vật
chất trường mầm non

Phòng
GD&ĐT

C

2014-2015

6

Một số kinh nghiệm nhằm
nâng chất lượng giáo dục
Trường mầm non Thành Sơn

Phòng
GD&ĐT

C

2015-2016

4

14