Một số biện pháp phụ đạo học sinh yếu kém 5/6/2013 4:10:18 PM
Đổi mới phương pháp dạy học được hiểu là tổ chức các hoạt động tích cực cho người học, kích thích,
thúc đẩy, hướng tư duy của người học vào vấn đề mà họ cần phải lĩnh hội. Từ đó khơi dậy và thúc đẩy
lòng ham muốn, phát triển nhu cầu tìm tòi, khám phá, chiếm lĩnh trong tự thân của người học từ đó
phát triển, phát huy khả năng tự học của họ. Đối với học sinh bậc THCS cũng vậy, các em là những đối
tượng người học nhạy cảm việc đưa phương pháp học tập theo hướng đổi mới là cần thiết và thiết thực.
Vậy làm gì để khơi dậy và kích thích nhu cầu tư duy, khả năng tư duy tích cực, chủ động, độc lập, sáng
tạo phù hợp với đặc điểm của môn học đem lại niềm vui hứng thú học tập cho học sinh? Trước vấn đề
đó người giáo viên cần phải không ngừng tìm tòi khám phá, khai thác, xây dựng hoạt động, vận dụng,
sử dụng phối hợp các phương pháp dạy học trong các giờ học sao cho phù hợp với từng kiểu bài, từng
đối tượng học sinh, xây dựng cho học sinh một hướng tư duy chủ động, sáng tạo.
Để nâng dần chất lượng học sinh không phải là chuyện một sớm một chiều mà nó đòi hỏi phải có sự kiên
nhẫn và lòng quyết tâm của người giáo viên. Phụ đao học sinh yếu kém phải được giáo viên quan tâm
nhất là trong tình hình học tập hiện nay của học sinh, nhưng phụ đao như thế nào, phương pháp ra sao
thì đó cũng là một vấn đề đòi hỏi giáo viên cần phải không ngừng tìm hiểu.
Sau đây tôi xin phân tích một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh yếu kém để từ những
nguyên nhân đó có thể tìm ra hướng khắc phục khó khăn giúp học sinh vươn lên trong học tập.
I/ Nguyên nhân dẫn đến học sinh yếu kém:
1. Về phía học sinh:
Học sinh là người học, là người lĩnh hội những tri thức thì nguyên nhân học
sinh yếu kém có thể kể đến là do cá nhân học sinh trong đó có thể kể đến một số nguyên nhân sau.
- HS lười học: qua quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy rằng đa số các học
sinh yếu kém là những học sinh cá biệt, vào lớp không chịu chú ý chuyên tâm vào việc học, về nhà thì
không xem bài, không chuẩn bị bài, cứ đến giờ học thì cặp sách đến trường, nhiều khi học sinh còn
không biết ngày đó học môn gì, vào lớp thì không chép bài vì lí do là không có đem tập học của môn đó.
Còn một bộ phận không ít học sinh thì không xác định được mục đích của
việc học, đến lớp thì lo chọc phá bạn bè, gọi đến thì không biết trả lời, đang giờ học thì xin ra ngoài để
chơi.
Theo sách giáo khoa hiện hành thì để dễ dàng tiếp thu bài, nhanh chóng lĩnh
hội được tri thức thì người học phải biết tự tìm tòi, tự khám phá, có như thế thì khi vào lớp mới nhanh
chóng tiếp thu và hiểu bài một cách sâu sắc được. Tuy nhiên, phần lớn học sinh hiện nay đều không
nhận thức được điều đó. Học sinh chỉ đợi đến khi lên lớp, nghe giáo viên giảng bài rồi ghi vào những nội
dung đã học rồi về về nhà lấy sách ra “học vẹt” mà không hiểu được nội dung đó nói lên điều gì.
- Học sinh không có thời gian cho việc tự học: Với một vùng nông thôn cßn nghèo như Mai thñy, đa
số cuộc sống của người dân còn khó khăn vì vậy các em ngoài thời gian học ở trường về nhà các em
phải phụ giúp thêm gia đình một số việc như chăn bò, làm đồng, một số công việc khác nữa nên đã
chiếm hết thời gian học ở nhà. Bên cạnh đó một số bậc phụ huynh cứ nghĩ học sinh đến trường, học
những gì giáo viên giảng là đủ rồi mà còn chưa chú ý đến vấn đề tự học của học sinh. Một số bộ phận
học sinh thì cha mẹ đi làm thuê, phải làm công việc nhà, chăm sóc em nhỏ… Một số học sinh thậm chí
làm việc nhà quá nhiều nên không có thời gian để ngủ chứ đừng nói đến chuyện học bài, đây cũng là
một nguyên nhân rất quan trọng tác động trực tiếp đến ý thức của các em , học ngày càng yếu, chán học
rồi bỏ học.
- Học sinh bị hỏng kiến thức từ lớp nhỏ: Đây là một điều không thể phủ
nhận, với chương trình học tập hiện nay, để có thể học tốt, đặc biệt là các môn như Toán, Văn, Anh
văn… thì để việc học tập có kết quả thì đòi hỏi trước đó học sinh phải vốn kiến thức nhất định. Tuy nhiên,
hiện nay rất nhiều học sinh đã không có được những vốn kiến thức cơ bản ngay từ lớp nhỏ, từ đó càng
lên các lớp lớn hơn, học những kiến thức mới có kiên quan đến những kiến thức cũ thì học sinh đã quên
hết cho nên việc tiếp thu kiến thức mới trở thành điều rất khó khăn đối với các em. Nguyên nhân này có
thể nói đến một phần lỗi của giáo viên là chưa đánh giá đúng trình độ của học sinh.
2. Về phía giáo viên:
Học sinh học yếu không phải nguyên nhân toàn là ở học sinh mà một phần ảnh hưởng không
nhỏ là ở người giáo viên.
Thầy hay thì mới có trò giỏi. Ngày nay, để có thể thực hiện tốt trong công tác giảng dạy thì đòi hỏi
người giáo viên phải không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Tuy nhiên, ở đây
không phải giáo viên nào có trình độ học vấn cao, tốt nghiệp giỏi thì sẽ giảng dạy tốt mà ở đây đòi hỏi
người giáo viên phải biết lựa chọn phương pháp dạy học nào là tốt với từng đối tượng học sinh và với
từng nội dung kiến thức. Trên đây là một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh yếu kém mà bản
thân tôi nhận thấy trong quá trình công tác. Qua việc phân tích những nguyên nhân đó, bản thân tôi đưa
ra một số biện pháp để giáo dục, phụ đạo học sinh yếu kém như sau:
II. Các biện pháp phụ đạo học sinh yếu kém:
1. Giáo dục ý thức học tập cho học sinh:
- Giáo viên phải giáo dục ý thức học tập của học sinh ở bộ môn mình, tạo cho học sinh sự hứng
thú trong học tập bộ môn từ đó sẽ giúp cho học sinh có ý thức vươn lên. Trong mỗi tiết dạy giáo viên nên
liên hệ nhiều kiến thức vào thực tế để học sinh thấy được ứng dụng và tầm quan trọng của môn học
trong thực tiễn.
- Phải tạo cho không khí lớp học thoải mái nhẹ nhàng, đừng để cho học sinh sợ giáo viên mà hãy
làm cho học sinh thương yêu, tôn trọng mình. Giáo viên không nên dùng biện pháp đuổi học sinh ra
ngoài không cho học sinh học tiết học đó khi học sinh không ngoan, không chép bài vì làm như thế học
sinh sẽ không được học tiết đó thế là học sinh lại có một buổi học không thu hoạch được gì.
Chúng ta phải tìm cách khuyên nhủ, nhắc nhở học sinh giáo dục ý thức học tập của học sinh
hoặc dùng một biện pháp giáo dục đó chứ đừng đuổi học sinh ra ngoài trong giờ học.
- Dựa trên sự phân loại học sinh và ra các bài tập phù hợp với khả năng của từng đối tượng tạo
cho các em có niềm tin vào bản thân các em yếu chỉ yêu cầu vận dụng công thức, quy tắc để giải, có
như vậy dần dần các em nắm vững công thức, quy tắc rồi nắm vững các kiến thức cần nắm.
- Kiểm tra việc chuẩn bị bài của các em về số lượng cả về chất lượng thông qua các hình thức, có
thể thông qua truy bài của ban cán sự lớp, hay của các thành viên trong lớp, qua hình thức kiểm tra trực
tiếp của giáo viên bằng cách trình bày bài giải lên bảng, sau đó cho cả lớp nhận xét bài làm của bạn,
phát hiện chổ sai, chổ thiếu để sữa chữa bổ sung làm cho bài giải hoàn chỉnh, giúp cho các em học yếu
thấy được chổ mình hay mắc sai làm, chổ mình còn thiéu- yếu rút kinh nghiệm và làm cho bài toán đó trở
thành bài mẫu để giải các bài tương tự
- Động viên đúng mức đối với học sinh chưa hoặc không làm bài tập, cho các em phải làm dù sai,
trên cơ sở đó giáo viên có thể chỉ ra chổ sai, chổ thiếu cho từng học sinh, phải tạo cho các em có thói
quen làm bài tập ở nhà, biết được chổ thiếu-yếu của mình để tránh . Bên cạnh đó khen ngợi, khích lệ kịp
thời đối với từng tiến các em bộ của các em dù là một tiến bộ nhỏ từ đó giáo viên làm cho các em có
lòng tin vào bản thân mình .
- Thông qua hoạt động của ban cán sợ lớp, việc truy bài thường xuyên đối với các bạn học yếu
cũng là một cách để các bạn đó phải làm bài tập, tạo ra phong trào thi đua theo bàn học , theo nhóm học
hay theo từng tổ, nêu ra cách thưởng phạt công minh để các thành viên trong tổ thực hiện. Giao trách
nhiệm cho tổ trưởng, nhóm trưởng đưa ra phương pháp học tập của nhóm mình sao cho có hiệu quả, tổ
trưởng chỉ có thể vạch ra phương hướng giải rồi sau đó giao cho các thành viên khác của tổ giải sau đó
kiểm tra chéo kết quả chéo của nhau.
- Bên cạnh đó, việc giáo dục ý thức học tập của học sinh cũng phụ thuộc rất lớn vào giáo viên chủ
nhiệm, giáo viên chủ nhiệm là người gần gủi với học sinh, phải tìm hiểu đối từng đối tượng học sinh,
thường xuyên theo dõi các em về cả học lực và hạnh kiểm để kịp thời giáo dục, uốn nắn học sinh của
mình.
Ví dụ 1: Học sinh Nguyễn Văn A, học lớp 7A, không thích học nhưng vì bị
gia đình ép buộc đi học nên đến lớp không chú ý nghe giảng mà chỉ lo nói chuyện, làm mất trật tự trong
giờ học, kết quả là học sinh đó học tập kém.
_Hướng giải quyết: Trước tiên, Giáo viên chủ nhiệm trao đổi với chính
học sinh đó để tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến sự yếu kém của học sinh, đồng thời hỏi bạn bè của học
sinh đó về hoàn cảnh gia đình và sinh hoạt của học sinh. Từ đó giáo viên tìm hiểu được nguyên nhân và
thường xuyên gần gủi, khuyên nhủ học sinh về thái độ học tập, tổ chức các trò chơi có lồng ghép việc
giáo dục học sinh về ý thức học tập tốt và ý thức vươn lên trong học tập, làm cho học sinh nhận thấy tầm
quan trọng của việc học. Bên cạnh đó, giáo viên trao đổi với gia đình, phối hợp với gia đình giáo dục ý
thức của học sinh, khuyên nhủ gia đình không nên quágò ép học sinh mà từ từ hướng dẫn học sinh học
tập, thường xuyên gần gủi giúp đở em để em thấy được sự quan tâm của gia đình mà phấn đấu.
2. Kèm cặp học sinh yếu kém:
- Ngay từ đầu năm, giáo viên phải lập danh sách học sinh yếu kém bộ môn mình ở năm học
trước để nắm rõ các đối tượng học sinh, lập danh sách học sinh yếu kém và chú ý quan tâm đặc biệt đến
những học sinh này trong mỗi tiết học như thường xuyên gọi các em đó lên trả lời, khen ngợi khi các em
trả lời đúng…
- Tổ chức các nhóm học tập cho học sinh, trong nhóm có đủ các đối tượng học sinh khá, giỏi, trung
bình, yếu kém. Tạo ra phong tròa thi đua học tập giữa các tổ, giáo viên chỉ có thể hướng dẫn cho các
em nhóm trưởng hoặc các em học khác chỉ yêu cầu các bạn học yếu làm các bài tập dễ, các bài chỉ áp
dụng công thức, quy tắc để đưa ra kết quả, động viên các bạn học yếu trong nhóm mình đại diện cho tổ
phát biểu ý kiến nêu kết quả thảo luận để tạo cho các bạn sự tự tin trước tập thể, mạnh dạn trong học
tập nhưng cũng không được chê trách hay chế giếu bạn khi bạn nói sai., giáo viên bộ môn cũng thường
xuyên tạo mọi điều kiện tốt để các em được thể hiện mình trước tập thể bằng những câu trả lời ngắn dễ
những bài tập dể bằng cách áp dụnh công thức, quy tắc. Từ đó làm cho các bạn học yếu bị cuốn hút vào
việc học .
Lên kế hoạch cụ thể cho các nhóm học sinh này hoạt động và thường xuyên theo dõi, đôn đốc,
và thường xuyên kiểm tra các nhóm để có thể nắm bắt kịp thời tình hình của học sinh.
- Tổ chức dạy nâng kém cho học sinh yếu kém: lập danh sách học sinh học yếu kém lên kế
hoạch dạy phụ đạo cho các em, một mặt là giúp các em có thể nêu lên những thắc mắc của các em về
những điều các em chưa hiểu trong tiết học chính khóa để giáo viên có thể giải đáp cho học sinh đồng
thời hướng dẫn cho học sinh làm bài tập. Mặt khác, ở buổi học phụ đạo này, giáo viên tùng bước bồi
dưỡng cho học sinh, từng bước lấp đầy những chổ hỏng kiến thức của học sinh, giúp học sinh có được
những kiến thức cơ bản nhất về chương trình học. Khi thực hiện việc dạy nâng kém, giáo viên phải
thường xuyên theo dõi kiểm tra học sinh để luôn nắm được tình hình học tập của các em, từ đó giáo viên
rút kinh nghiệmcho những giờ học sau.
- Đội TNTP phát động phong trào “đôi bạn cùng tiến” để học sinh có thể giúp đở lẫn nhau trong
học tập.
- Ví dụ 2: Trong lớp 7B có vài học sinh bị học yếu môn toán lí do là ở
những lớp trước học sinh không nắm rõ các kiến thức cơ bản, khi lên các lớp sau học sinh học tới những
kiến thức mới có liên quan đến kiến thức lớp dưới thì học sinh không nhớ nên không thể hiểu được nội
dung của bài mới. Từ đó làm họcsinh chán nãn và không thích học tập môn Toán nữa. Và kết quả là học
sinh đó chỉ đạt điểm trung bình 4.0 môn Toán ở cuối học kì I.
_Hướng giải quyết: Đối với giáo viên bộ môn Toán phải lập danh sách học
sinh có kết quả học tập yếu. Qua quá trình giảng dạy giáo viên tìm hiểu nguyên nhân. Từ những nguyên
nhân đó, giáo viên lên kế hoạch phụ đạo cho các em. Giáo viên soạn ra các bài tập cơ bản, tập hợp các
em học yếu lại hướng dẫn các em học tập.Tổ chức nhóm học tập cho học sinh trong mỗi nhóm có 1 – 2
học sinh khá giỏi để các em giúp đở nhau học tập. Trong quá trình phụ đạo giáo viên thường xuyên kiểm
tra để nắm bắt kịp thời sự tiến bộ của học sinh để có hướng dạy thích hợp hơn.
3. Một số biện pháp đối với học sinh cá biệt.
Đối với các học sinh cá biệt thì việc giúp cho các em vươn lên quả là một điều hết sức khó khăn
vì các em không có ý thức học tập, vào lớp thì không chịu học bài, không chú ý nghe giáo viên giảng bài,
về nhà không chuẩn bị bài mà chỉ lo đi chơi. Đối với đối tượng học sinh này, giáo viên bộ môn cần phải
phối hợp chặt chẻ với giáo viên chủ nhiệm thường xuyên nhắc nhở các em về ý thức thức học tập,
thường xuyên kiểm tra tập của học sinh, khi học sinh vi phạm thì giáo viên nên kết hợp với phụ huynh để
răn đe, giáo dục các em. Phối hợp chặt chẻ giữa nhà trường và gia đình giám sát việc học nhóm, học
phụ đạo của học sinh.
Trong quá trình giảng dạy trên lớp, giáo viên quan tâm đến học sinh thường xuyên , động viên
các em và tiếp sức cho các em kịp thời khi gặp khó khăn .
4. Rèn luyện về chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên:
Giáo viên cần phải không ngừng tìm tòi học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn ngiệp vụ, tìm
ra và vận dụng tốt các phương pháp dạy học mới.
Thực hiện soạn giáo án phù hợp với các đối tượng học sinh, các câu hỏi có tính chất tổng quát,
gợi mở…. Đặc biệt cần tạo cho các em có tinh thần vui vẽ, chờ đợi chuẩn bị tiết học, cần đọng viên các
em đúng lúc và với từng tiến bộ nhỏ của các em.
Bộ môn toán, lý là một bộ môn khoa học thực nghiệm đòi hỏi các em phảI tham gia làm thí
nghiệm qua đó tiếp thu kiến thức, ngoài ra giáo viên có thể đặt những câu hỏi vận dụng kiến thức trong
thực tế, hay tổ chức các trò chơi trong toán học, qua đó tạo sự vui vẽ, và càng ngày yêu thích môn học .
Người giáo viên dạy giỏi mới giúp cho học sinh có thể đi đến lĩnh hội tri thức một cách dễ dàng
và nhanh chóng. Giáo viên thường xuyên dự giờ trao đổi rút kinh nghiệm một cách thẳng thắng để cùng
bàn bạc tìm ra phương pháp dạy học hay cho từng nội dung giảng dạy.
Phần III:
Kết luận:
Trên đây là một số biện pháp phụ đạo học sinh yếu kém nhằm nâng dần chất lượng học sinh.
Thiết nghĩ, là một giáo viên thì chắc hẳn ai cũng muốn học sinh của mình ngoan và học giỏi, chính vì thế
mỗi giáo viên phải không ngừng tìm tòi hơn nữa, tìm ra nhiều biện pháp để giáo dục học sinh của mình
học tập tốt hơn. Để có thể vận dụng được những biện pháp trên để nâng dần chất lượng học sinh tôi có
một số kiến nghị như sau:
- Về phía nhà trường: Chỉ ®ạo và theo dõi chặt chẻ công tác phụ đạo học sinh yếu kém, chỉ đạo
cho các bộ phận đoàn thể trong nhà trường thực hiện tốt vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh, giáo dục
ý thức học tập cho học sinh. Thực hiện tốt phong trào xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực.
- Về phía Đoàn – Đội: Phát động nhiều phong trào thi đua học tập trong học sinh đồng thời tạo
nhiều sân chơi lành mạnh cho học sinh.
- Về phía giáo viên chủ nhiệm: Tăng cường công tác giáo dục ý thức học tập của học sinh, phối
hợp chặt chẻ với phụ huynh học sinh để kịp thời uốn nắn các em.
- Về phía giáo viên bộ môn: Tìm tòi ra những biện pháp giáo dụng có hiệu quả, thường xuyên
theo dõi học lực của học sinh để so sánh và đánh giá mức độ tiến bộ của học sinh, phải thường xuyên
rèn luyện nghiệp vụ sư phạm để giáo dục tốt học sinh.
Giáo viên thực hiện
Đặng Thị Hiền
•
Bài tham luận về công tác phụ đạo học sinh yếu kém
Kính thưa Đoàn Chủ tịch, Kính thưa Hội nghị! Được sự nhất trí của Đoàn Chủ tịch và Hội nghị, sau đây tôi xin trình
bày quan điểm về công tác phụ đạo học sinh yếu kém và nâng cao chất lượng mũi nhọn thi Đại học- Cao đẳng.
Trước hết, tôi xin bày tỏ quan điểm nhất trí cao với nội dung của bản tổng kết năm học 2012- 2013 và phương
hướng, nhiệm vụ, chỉ tiêu, giải pháp của năm học 2013- 2014 mà đồng chí Lê Thành Dương- Bí thư Chi bộ, Hiệu
trưởng, thay mặt cho Đoàn Chủ tịch trình bày trước Hội nghị.
Về công tác phụ đạo học sinh yếu kém và nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn thi Đại học- Cao đẳng, tôi
cho đây là vấn đề cốt lõi của giáo dục hiện nay.
Chúng ta đều biết, nói đến vấn đề cốt lõi là nói đến vấn đề trọng tâm làm nên giá trị của nhà trường, của mỗi
giáo viên và của ngành giáo dục. Tỉ phú Bill Gates đã từng nói: “Thành công không thể đến ngay một lúc, không ai
có thể kiếm hàng triệu đô la trong một đêm”. Trường THPT Nho Quan C mới thành lập, đến nay mới trải qua 6 năm
học, 6 năm xây dựng và trưởng thành. Qua bản thống kê, phân tích số liệu của nhà trường, ta thấy: kết quả giáo dục
toàn diện qua các năm học đều được nâng lên đáng kể. Đặc biệt là hai năm học gần đây (tôi xin không nhắc lại
những số liệu cụ thể qua các năm học). Có được chất lượng như hôm nay là cả một quá trình khó khăn mà chúng ta
đã tiếp nối từ hướng đi và cách làm đúng của các đồng chí cán bộ quản lí, đồng thời có những cải tiến cho phù hợp
với thực tiễn.
Về công tác bồi dưỡng HS yếu kém, đây thực chất là việc làm nâng cao chất lượng đại trà. Năm học 20122013, tỉ lệ HS yếu là: 93 HS = 9,94%; kém là 2 HS = 0,21%; tỉ lệ đỗ TN là 100%. Theo tôi, đây là những con số khả
quan. Nếu trong năm học này, chúng ta vẫn giữ kết quả này, hoặc thấp hơn, cũng vẫn là kết quả đáng ghi nhận. Bởi
vì, thực tế cho thấy, không chỉ ở trường THPT Nho Quan C, mà nói chung, những con số vẫn còn mang tính chủ
quan của mỗi chúng ta. Khi nhìn vào thực tế, không qua điểm số bài làm của HS, thì vấn đề mấu chốt là ở chỗ:
chúng ta cần một giải pháp giáo dục đạt đến kết quả thực chất.
Về công tác nâng cao chất lượng mũi nhọn thi ĐH- CĐ, qua hai năm học, chất lượng được nâng lên rõ rệt.
Năm học 2012- 2013, trường THPT Nho Quan C xếp thứ 494/ gần 3000 trường THPT được xếp hạng toàn quốc,
tăng 147 bậc; điểm bình quân thi ĐH đứng thứ 15/33 trường THPT, BTTHPT trong tỉnh; điểm bình quân là 13,94tăng 1,25 điểm/ thí sinh. Đây là kết quả thực chất, mang tính khách quan, rất đáng mừng. Tuy vậy, nhìn rộng ra, sự
tăng cấp xếp hạng của trường ta giống như hiện tượng bèo nổi thì nước cũng nổi, như một cuộc chạy đua quyết liệt
về chất lượng giáo dục thực chất.
Học sinh của trường ta nằm gọn trong 7 xã được coi là khó khăn của huyện, của tỉnh. Sự trao đổi, tiếp biến
văn hoá, hoàn thiện nhân cách các em còn hạn chế. Nhiều em chưa bao giờ biết tự đặt ra câu hỏi: Tôi là ai? Chưa
bao giờ biết nghi ngờ kiến thức của người thầy: Điều thầy vừa nói liệu có đúng không, ta có nên kiểm nghiệm lại
không?,...
Việc bồi dưỡng HS yếu kém, nâng cao chất lượng mũi nhọn thi ĐH- CĐ đòi hỏi trường phải có hệ thống giải
pháp tổng thể, cụ thể, đồng bộ.
Vì vậy, tôi xin mạnh dạn đưa ra một vài giải pháp mang tính khái quát- và theo tôi là gốc rễ, bản chất của vấn
đề- như sau:
Một là, dù là đối tượng học sinh nào thì cũng cần được giáo dục toàn diện. Những học sinh học yếu, kém,
những học sinh chưa phát huy hết năng lực học tập của bản thân đa số là những em chưa nhận thức đúng đắn về
giá trị sống và kĩ năng sống. Vì vậy, bên cạnh việc dạy và học kiến thức khoa học, các em cần được quan tâm hơn
nữa về giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống. Bởi, mỗi học sinh có nhận thức tốt về giá trị sống, có kĩ năng sống tích
cực, và ý thức rõ về giá trị cá nhân thì sẽ có tác dụng thúc đẩy to lớn đến chất lượng giáo dục văn hoá. Đối với các
môn khoa học xã hội và nhân văn thì vấn đề này càng quan trọng hơn.
Hai là, người giáo viên khi đứng trước học sinh cần biết nhìn nhận tinh nhạy, phải trau dồi khả năng biết tự
đánh giá và đánh giá những vấn đề mang tính định tính, với thái độ độ lượng, bao dung nhằm khuyến khích những
giá trị mang tính cá nhân của mỗi học sinh được bộc lộ và phát triển tích cực. Để làm được việc này, mỗi giáo viên
phải tự rèn luyện bản thân bằng cách tự đặt ra áp lực cho mình trong công việc. Áp lực đó là: liệu số đông học sinh
mình đã và đang tiếp xúc xứng đáng đứng ở vị trí nào trong quá trình giáo dục và tự giáo dục, đứng ở vị thế nào
trong xã hội, chứ không phải là lớp mình, học sinh của mình có đạt được chỉ tiêu (mang tính định lượng) mà nhà
trường đã đặt ra không. Bởi theo tôi, suy cho cùng, nếu công tác giáo dục và đào tạo của ta không coi trọng thực
chất thì ta muốn cho học sinh kết quả nào cũng là điều nằm trong tầm tay.
Ba là, trong hoạt động chuyên môn giữa giáo viên với giáo viên, giữa giáo viên với học sinh, cần chú trọng
việc chia sẻ, trao đổi thông tin, những thông tin phù hợp với từng nhóm đối tượng. Dù học sinh yếu, kém hay khá,
giỏi thì việc chia sẻ thông tin phù hợp của giáo viên là rất cần thiết, giúp học sinh không chỉ có thêm tri thức mà còn
tự cải thiện phương pháp làm việc, làm gì, ở đâu, với ai, nguồn tài liệu nào,... Xã hội càng hiện đại thì giao tiếp của
con người càng phải tinh vi hơn, xã hội càng hiện đại thì hệ thống thông tin càng mở. Bản chất của giáo dục và đào
tạo phải là chia sẻ, biến quá trình giáo dục- đào tạo thành quá trình tự giáo dục- đào tạo. Vì vậy, xã hội hiện đại sẽ
không có chỗ đứng cho những người tự đặt mình ở vị thế độc tôn, khép kín,...
Bốn là, trong các hội nghị phụ huynh học sinh, giáo viên chủ nhiệm cần biết phát huy năng lực điều hành
hội nghị, không phải là năng lực diễn thuyết theo kiểu nói kiểu nào phụ huynh cũng đồng thuận. Tôi cho rằng, điều
kiện kinh tế- văn hoá- xã hội và trình độ dân trí còn hạn chế (có phụ huynh còn giữ phong cách “hoang sơ tự nhiên”)
ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhận thức và sự phát triển toàn diện của con em mình, làm cho nhận thức về đời sống
và kết quả học tập của các em bị hạn chế. Vì vậy, qua các hội nghị phụ huynh, giáo viên chủ nhiệm cần tuyên truyền,
nói chuyện khéo léo, tế nhị, sao cho phụ huynh thay đổi được những nhận thức cũ kĩ, lạc hậu.
Năm là, trên cơ sở kế hoạch năm học đã được Hội nghị thông qua, nhà trường cần coi trọng hơn nữa công
tác ôn tập bồi dưỡng học sinh yếu kém, nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn mang tính tiền đề, lâu dài và bền
vững, tránh việc lựa chọn môn ôn tập và giáo viên ôn tập theo tỉ lệ bình quân, chủ nghĩa bình quân. Ai cũng đều
nhận ra điều này, người thành công là những dám nghĩ, dám làm, dám đi ngược với cái hiện tại để đạt được mục
tiêu lâu dài.
Kính thưa Đoàn Chủ tịch, kính thưa Hội nghị!
Được sự chỉ định và cho phép của hội nghị, trên đây tôi đã đề xuất một vài suy nghĩ mang tính cá nhân, với
mong muốn chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn của chúng ta càng ngày đi vào thực chất, có thể khẳng định tên
tuổi trong nền giáo dục chung của huyện, của tỉnh. Tôi rất mong được sự đồng cảm và chia sẻ của Chi bộ, Ban Giám
hiệu, của các đồng chí tổ trưởng chuyên môn và toàn thể các đồng chí giáo viên, công nhân viên trong trường.
Tôi xin trân trọng cảm ơn quý vị đã quan tâm lắng nghe. Xin chúc năm học mới thành công mới.
(Trần Ngọc Thuý- Giáo viên tổ Văn- Sử)
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHỤ ĐẠO HỌC SINH YẾU KÉM Ở TRƯỜNG THCS ĐẠI TỰ
Năm học 2013-2014 Trường THCS Đại Tự tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục một cách toàn
diện : chất lượng mũi nhọn, học sinh yếu kém, chất lượng đại trà, giáo dục đạo đức, pháp luật, rèn kĩ
năng sống… cho học sinh. Nhà trường luôn xác định phụ đạo học sinh yếu kém là một trong những
mục tiêu và nhiệm vụ quan trọng . Nhưng vấn đề đặt ra ở đây là làm sao để nâng cao chất lượng học
sinh yếu kém. Đây không phải chuyện một sớm một chiều mà nó đòi hỏi phải có sự kiên nhẫn và lòng
quyết tâm của người giáo viên.
Vậy những nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng học sinh yếu kém? Do đâu các em lại yếu kém đến
như vậy? Đó là vấn đề đòi hỏi người giáo viên phải tìm hiểu, để tìm ra giải pháp và hướng khắc phục
khó khăn giúp học sinh vươn lên trong học tập.Tôi thiết nghĩ đây không phải vấn đề mà chỉ riêng
trường THCS Đại Tự quan tâm mà đó là vấn đề chung cho tất cả các nhà trường.
Theo kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy, tôi nhận thấy rằng nguyên nhân dẫn đến tình trạng học
sinh yếu kém là do:
Thứ nhất về phía học sinh. Sinh sống ở xã Đại Tự - một xã vùng nông thôn còn nhiều khó khăn, bố
mẹ đi làm ăn xa nên các em thiếu sự quan tâm chăm sóc của gia đình. Vì vậy một số em trở nên lười
học , ham chơi. Ý thức phấn đấu vươn lên trong học tập ngày càng kém.
Thứ hai, về phía giáo viên. Theo cá nhân tôi học sinh yếu không phải hoàn toàn là do các em. Có thể
người giáo viên lựa chọn phương pháp dạy học chưa thực sự phù hợp với từng đối tượng học sinh, với
từng nội dung kiến thức bài dạy. Vì vậy để thực hiện tốt trong công tác giảng dạy để không còn tình
trạng học sinh yếu kém hay ngồi nhầm lớp đòi hỏi người giáo viên phải nghiên cứu, khảo sát và lựa
chọn những biện pháp giảng dạy tối ưu nhất ,hiệu quả nhất để dần nâng cao chất lượng học sinh.
Từ những lí do trên tôi có một vài giải pháp về tình trạng học sinh yếu kém như sau:
Biện pháp thứ nhất. Mỗi thầy cô giáo phải xác định rõ dạy phụ đạo cho học sinh yếu kém là trách
nhiệm, là việc làm thường xuyên. Ngay từ đầu năm học giáo viên phải lập danh sách học sinh yếu kém
và lên kế hoạch dạy phụ đạo cho các em. Khảo sát để phân loại học sinh. Không nên dạy tràn lan cho
tất cả học sinh theo kiểu học đại trà. Tuyệt đối “không làm cho có” theo kiểu hình thức. Khi thực hiện
việc dạy phụ đạo học sinh yếu kém, giáo viên phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra học sinh để luôn
nắm được tình hình học tập của các em. Một mặt là giúp các em có thể nêu lên những thắc mắc về
những điều các em chưa hiểu trong tiết học chính khoá để giáo viên có thể giải đáp cho học sinh đồng
thời hướng dẫn cho học sinh làm bài tập, giải quyết những khó khăn. Mặt khác ở những buổi phụ đạo
này, giáo viên từng bước bồi dưỡng cho học sinh, từng bước lấp đầy những chỗ hổng kiến thức của học
sinh, giúp học sinh có những kiến thức cơ bản nhất về chương trình học.
Thứ hai. Động viên, khích lệ ý thức, thái độ học tập cho học sinh. Giáo viên phải tìm cách khuyên
nhủ, nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng mang tính nghiêm khắc, tuyệt đối không được đuổi học sinh ra ngoài,
gây áp lực hoặc xúc phạm học sinh.
Thứ ba. Thường xuyên kiểm tra đến vở ghi của các em, ưu tiên những câu hỏi, những bài tập vừa
sức cho các em. Điều đáng lưu ý ở đây là giáo viên luôn tôn trọng và làm cho học sinh cảm thấy vẫn
được tôn trọng, khuyến khích , tuyên dương khen ngợi kịp thời đối với từng tiến bộ nhỏ của các em. Từ
đó giáo viên làm cho các em có lòng tin vào bản thân mình và cảm thấy vẫn còn giá trị với thầy cô và
bạn bè và tập thể lớp.
đang ân cần chỉ bảo các em học sinh yếu kém
Thứ tư.Tổ chức nhóm học tập cho các em. Trong nhóm có đủ các đối tượng học sinh khá, giỏi, trung
bình, yếu, kém… tạo ra phong trào thi đua học tập giữa các tổ. Giáo viên chỉ hướng dẫn cho các em
nhóm trưởng giúp đỡ các bạn học yếu ( tuyệt đối không làm thay) và luôn động viên các bạn học yếu
trong nhóm mình trong tổ phát biểu ý kiến, trình bày kết quả thảo luận trong tổ để tạo cho các bạn sự
tự tin trước tập thể, mạnh dạn trong học tập nhưng cũng không được chê trách hay chế giễu bạn khi
bạn nói sai , làm sai.
Thứ năm. Ban Giám Hiệu luônchỉ đạo và theo dõi chặt chẽ kiểm tra sát sao về phân phối chương trình,
nội dung, thái độ, trách nhiệm của người dạy phụ đạo học sinh yếu kém, đặc biệt là hiệu quả chất
lượng của các buổi học để kịp thời đôn đốc, chấn chỉnh những thiếu sót, hạn chế trong hoạt động này.
Ngoài ra BGH chỉ đạo cho các bộ phận đoàn thể trong nhà trường thực hiện tốt vấn đề giáo dục đạo
đức, giáo dục ý thức học tập cho học sinh. Thực hiện tốt phong trào xây dựng “ Trường học thân
thiện học sinh tích cực”. Biện pháp này nhà BGH nhà trường đã và đang làm rất tốt.
Trên đây là một vài suy nghĩ của cá nhân tôi về biện pháp phụ đạo học sinh yếu kém tôi đã thực
hiện và đã có những thành công nhất định tại trường THCS Đại Tự. Tôi thiết nghĩ là một giáo viên thì
chắc hẳn ai cũng muốn học sinh của mình trở thành những học sinh ngoan, học giỏi. Thế nhưng điều
đó còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, nhưng yếu tố quan trọng nhất là phương pháp dạy học và
truyền thụ kiến thức của người thầy. Vì vậy tôi mong muốn rằng các thầy cô trường THCS Đại Tự nói
riêng và các thầy cô các trường bạn nói chung phải không ngừng tìm tòi ,học hỏi để tìm ra các biện
pháp tối ưu, hiệu quả nhất để giáo dục và dạy dỗ học sinh của mình ngày càng tiến bộ đáp ứng lòng
mong mỏi và kì vọng của nhà trường. các bậc phụ huynh và toàn xã hội.
Đại Tự, ngày 15/4/2014