NGUYÊN TẮC QUẢN LÍ GIÁO DỤC


-
Nguyên tắc quản lý giáo dục là những luận điểm cơ
bản, những yêu cầu, những tiêu chuẩn chỉ đạo cho việc
xây dựng và tổ chức hoạt động của các cơ quan quản lý
giáo dục.
-
Nguyên tă
́
c qua
̉
n ly
́
gia
́
o du
̣
c la
̀
như
̃
ng tiêu chuâ
̉
n, quy
tă
́
c cơ ba
̉
n, nê
̀

n ta
̉
ng, như
̃
ng yêu câ
̀
u, như
̃
ng luâ
̣
n điê
̉
m
cơ ba
̉
n câ
̀
n pha
̉
i tuân theo trong tô
̉
chư
́
c va
̀
hoa
̣
t đô
̣
ng

qua
̉
n ly
́
gia
́
o du
̣
c nhă
̀
m đa
̣
t đươ
̣
c mu
̣
c tiêu pha
́
t triê
̉
n
gia
́
o du
̣
c đa
̃
đê
̀
ra.



Các nguyên tắc do con người đặt ra nhưng không phải do sự suy
nghĩ chủ quan, mà phải tuân thủ các đòi hỏi khách quan như:
-
Nguyên tắc phải thể hiện được yêu cầu của các quy luật khách
quan.
-
Các nguyên tắc phải phù hợp với mục tiêu của quản lý.
-
Các nguyên tắc phải phản ánh đúng đắn tính chất và các quan
hệ quản lý.
-
Các nguyên tắc quản lý phải đảm bảo tính hệ thống, tính nhất
quán và phải được đảm bảo bằng pháp luật.

Nhiều tác giả khác nhau có sự phân chia khác nhau. Nhìn
chung có thể gộp lại thành ba nhóm có quan hệ với nhau:
Nhóm thứ nhất: những nguyên tắc
chính trị-xã hội.
Nhóm thứ hai: những nguyên tắc về
tổ chức quản lý giáo dục.
Nhóm thứ ba: những nguyên tắc về
hoạt động quản lý giáo dục.

Nhóm thứ nhất: những nguyên tắc chính trị-
xã hội.
-
Những nguyên tắc này bao gồm: tính Đảng, tính giai

cấp; kết hợp nhà nước và nhân dân; tập trung dân
chủ; pháp chế xã hội chủ nghĩa.
-
Đây là nhóm nguyên tắc chung biểu thị những đặc
điểm chính trị, biểu thị tính định hướng xã hội chủ
nghĩa trong hoạt động quản lý giáo dục, đồng thời
phản ánh các quy luật, các quan hệ và quá trình
khách quan của giáo dục và quản lý giáo dục.

Nhóm thứ hai: những nguyên tắc về tổ chức quản
lý giáo dục.
Những nguyên tắc này bao gồm: thống nhất trong hệ
thống quản lý; kết hợp quản lý theo ngành và lãnh
thổ; kết hợp tập thể, cá nhân, chế độ thủ trưởng; tổ
chức quản lý cán bộ.
-
Các nguyên tắc này phản ánh việc tổ chức của chủ
thể quản lý giáo dục, tức là phản ánh sự tổ chức bên
trong của chủ thể quản lý. Đó là các nguyên tắc xây
dựng bộ máy quản lý nhà nước về giáo dục ở tất cả
các cấp quản lý.

Nhóm thứ ba: những nguyên tắc về hoạt động
quản lý giáo dục.
-
Những nguyên tắc này bao gồm: hiệu quả quản lý; kết
hợp các lợi ích; chuyên môn hóa; phối hợp các phương
pháp quản lý.
-
Đây là những nguyên tắc phản ánh hoạt động quản lý

của toàn bộ bộ máy quản lý cũng như của từng cán bộ
quản lý giáo dục. Các nguyên tắc này đều có quan hệ,
tác động lẫn nhau. Chúng đề cập đến việc tổ chức cụ thể
hoạt động quản lý hay là lao động quản lý của cơ quan
hay cán bộ quản lý giáo dục.






























!
"


!







#

$


!


%

&'(

)'*
+

,-(

.
/*
+
,'0,10,
0

)&23,410,.'3
!
5'*

).'%


'6

,4,'0

&&27,4
'%

&'6

,483*
!
,9:

%


&'(

)&';7
,4*
+
,'/*
+
9*

,'&'6
!
%

&'(

)&0

)&'%
!
<.*

,'0,<
.'%

=6

&'3
!
&2-(
!

,4
6
!
.'-

.83*
!
,9:

.*

,>6

?%

383*
!
83*
!
,9:

%

&'(

).*

.9(

?@


.'
'3:%,A6,'7

*
5'6

?'(

).*

.
55
@

,'$*
!
,4<&@

,'
4?*?.0

)

MỘT SỐ NGUYÊN TẮC CỤ THỂ
1. Nguyên tắc tính Đảng, tính giai cấp của quản lý nhà
nước về giáo dục.
- Nguyên tắc này có nghĩa là quản lý nhà nước về giáo
dục phải bảo đảm lợi ích của nhân dân lao động. Các
quyết định phải xuất phát từ lợi ích đó, biến các lợi ích,

các nguyện vọng của nhân dân, các nguyện vọng của
nhân dân lao động thành hiện thực.Tính giai cấp còn thể
hiện ở chỗ trong quản lý giáo dục phải thừa nhận vai trò
lãnh đạo của Đảng CSVN.

- Như vậy, theo tinh thần trên đây, các chủ trương,
chính sách của chủ thể quản lý giáo dục các cấp phải
theo đường lối của Đảng, cụ thể hóa đường lối đó
trong sự nghiệp phát triển giáo dục, làm cho sự nghiệp
giáo dục giữ vững mục tiêu xã hội chủ nghĩa, bảo đảm
công bằng xã hội, hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của cơ
chế thị trường đối với giáo dục, chống khuynh hướng
“thương mại hóa”, đề phòng khuynh hướng phi chính
trị hóa giáo dục và không truyền bá tôn giáo trong
giáo dục.

Xuất phát từ tính Đảng và tính giai cấp trong quản lý
giáo dục, giữa sự lãnh đạo của Đảng và việc quản lý
nhà nước về giáo dục có mối quan hệ qua lại chă
̣
t
chẽ, đa dạng và phong phú. Vấn đề phức tạp là làm
sao cho các biện pháp và hình thức thích hợp để thực
hiện đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Để thực hiện đường lối của mình, Đảng áp dụng các
biện pháp chính trị, thông qua các quy phạm chính trị;
nhưng Nhà nước lại sử dụng các biện pháp pháp luật,
thông qua các quy phạm pháp luật để thực hiện đường
lối chính sách ấy vì lợi ích của toàn xã hội. Không chỉ

là quan điểm chính trị, mà còn là các biện pháp, các
hình thức để thực hiện chính trị. Chẳng hạn, tổ chức và
quản lý việc dạy thêm, học thêm như thế nào chính là
thể hiện quan điểm chính trị và hình thức thực hiện
chính trị trong giáo dục.