Đa dạng sinh học và bảo tồn thiên nhiên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT
Học phần: Đa dạng sinh học và bảo tồn thiên nhiên
(Dùng cho Học viên cao học ngành Khoa học môi trường)
Số tín chỉ: 02
Mã số: ...........

Giảng viên: 1. TS. Nguyễn Chí Hiểu
2. PGS.TS Hoàng Văn Hùng

Thái Nguyên, 2017

1


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN TRÌNH ĐỘ THẠC SĨ

Đa dạng sinh học và bảo tồn thiên nhiên
(Biodiversity and nature conservation)
I. Thông tin về học phần
- Mã số môn học:
- Số tín chỉ: 02
- Học phần tiên quyết: .

- Học kỳ: 2
- Bộ môn phụ trách: Sinh thái và Biến đổi khí hậu
II. Thông tin về giảng viên
2.1 Giảng viên
Giảng viên 1:
- Họ và tên:
Nguyễn Chí Hiểu
- Chức danh khoa học:
Tiến sỹ, Giảng viên
- Địa chỉ: Email: Điện thoại: 0983640119
Giảng viên 2:
- Họ và tên:
Hoàng Văn Hùng
- Chức danh khoa học:
PGS.Tiến sỹ
- Địa chỉ: Email: Điện thoại: 0989372386
III. Mục tiêu học phần
Nhằm giới thiệu cho học viên những khái niệm cơ bản về Sinh học bảo tồn và
đa dạng sinh học. Sự tuyệt chủng và các mối đe dọa đối với tuyệt chủng do các hoạt
động của con người. Những vấn đề về sinh thái học liên quan đến bảo tồn các loài quý
hiếm, đang có nguy cơ tuyệt chủng. Các tiếp cận trong việc hình thành tái lập các quần
thể mới. Các phương pháp tiếp cận để thiết lập các ưu tiên cho bảo tồn, những vấn đề
về thiết kế, quản lý các khu bảo tồn cũng như phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái.
Những kiến thức về phát triển bền vững, các nghiên cứu điển hình về sự tham gia của
cộng đồng địa phương trong việc bảo tồn đa dạng sinh học, các nổ lực quốc tế trong
việc bảo tồn và phát triển cũng như vai trò của các nhà sinh học bảo tồn để đạt được
các mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học thế giới.
Các vấn đề về đa dạng sinh học Việt Nam: thực trạng, các nguyên nhân gây suy
thoái đa dạng sinh học và bảo tồn đa dạng sinh học Việt Nam
IV. Mô tả tóm tắt nội dung học phần

Bao gồm các nội dung cơ bản:
Chương 1. Sinh học bảo tồn và đa dạng sinh học
Chương 2. Những mối đe dọa đối với đa dạng sinh học
Chương 3. Bảo tốn cấp quần thể và loài
Chương 4. Bảo tồn ở cấp quần xã
Chương 5. Bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững
Chương 6. Bảo tồn đa dạnh sinh học ở Việt Nam
V. Nhiệm vụ của học viên

2


- Thực hiện đầy đủ, đúng quy định các yêu cầu về chuyên môn của giảng viên trong
quá trình tham gia môn học.
- Thực hiện nghiêm túc các quy định của nhà trường đối với học viên.
VI. Tài liệu học tập
6.1 Giáo trình:
- Lê Trọng Cúc, 2002. Đa dạng sinh học và bảo tồn thiên nhiên. NXB ĐHQGHN
6.2 Tài liệu tham khảo:
- Nguyễn Nghĩa thìn, (2005). Đa dạng sinh học và tài nguyên di truyền thực
vật ,Nhà Xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Phương Hoa (2009), Tìm hiểu luật đa dạng sinh học, NXB Lao Động Hà Nội.
- Võ Hành (2009), Đa dạng sinh học, NXB Khoa học kỹ thuật Hà Nội
- Đặng Ngọc Thanh (2009). Bảo tồn đa dạng sinh học biển Việt Nam. NXB
Khoa học tự nhiên và công nghệ.
- Đặng Thị Thu Hương, Nghiên cứu đặc điểm và đánh giá năng lực tái sinh tự
nhiên các loài cây gỗ của thảm cây bụi tại trạm đa dạng sinh học Mê Linh - tỉnh Vĩnh
Phúc. Đại học Sư phạm Thái Nguyên
- Nguyễn Nghĩa Thìn, 2004. Đa dạng sinh học và tài nguyên di truyền thực vật
VII. Tiêu chí đánh giá học tập của học viên

- Tham gia đầy đủ số tiết học trên lớp theo quy định;
- Chuẩn bị đầy đủ tài liệu trong quá trình học tập theo yêu cầu;
- Hoàn thành đầy đủ, đạt yêu cầu các bài kiểm tra, tiểu luận theo quy định;
- Hoàn thành đạt yêu cầu bài thi kết thúc môn học theo quy định.
VIII. Thang điểm đánh giá:
Thang điểm 10,0 (lấy 1 chữ số thập phân)
Trọng số điểm tổng kết môn học:
- Điểm 1: bài tiểu luận 1: trọng số: 0,1
- Điểm 2: bài tiểu luận 2: trọng số: 0,2
- Điểm 3: Bài thi cuối kỳ, trọng số: 0,7
IX. Nội dung chi tiết học phần
TT
1

Tài liệu đọc bắt buộc/ tham
khảo
Chương 1. Sinh học bảo tồn và đa - Lê Trọng Cúc, 2002. Đa dạng
sinh học và bảo tồn thiên nhiên.
dạng sinh học
NXB ĐHQGHN
1.1. Khái niệm về sinh học bảo tồn
- Richard Primack (Võ Quý và
1.2. Khái niệm về đa dạng sinh học
cộng sự biên dịch), 1999. Cơ sở
sinh học bảo tồn. Nhà xuất bản
1.3. Định lượng đa dạng sinh học
1.4. Sự phong phú đa dạng sinh học ở Khoa học và Kỹ thuật
một số vùng trên trái đất
Nội dung

Ghi
chú

1.5. Những giá trị của đa dạng sinh
học

3


2

Chương 2. Những mối đe dọa đối - Lê Trọng Cúc, 2002. Đa dạng
sinh học và bảo tồn thiên nhiên.
với đa dạng sinh học
NXB ĐHQGHN
2.1. Sự tuyệt chủng
- Các vườn Quốc gia và Khu
2.2. Các loài dễ bị tuyệt chủng
Bảo tồn Thiên nhiên của Việt
Nam. Nhà xuất bản Nông
nghiệp, Hà Nội, 1995
- Sách đỏ Việt Nam. Nhà xuất
bản Khoa học và Kỹ thuật, 1992
- Nguyễn Nghĩa Thìn, 2004. Đa
dạng sinh học và tài nguyên di
truyền thực vật / NXB
ĐHQGHN

3

Chương 3. Bảo tốn cấp quần thể và - Lê Trọng Cúc, 2002. Đa dạng
sinh học và bảo tồn thiên nhiên.
loài
NXB ĐHQGHN
3.1. Những bất cập của quần thể nhỏ - Sách đỏ Việt Nam. Nhà xuất
3.2.
Quần
thể
biến
thái bản Khoa học và Kỹ thuật, 1992
(Metapopulation)
- Nguyễn Nghĩa Thìn, 2004. Đa
3.3. Sinh thái học cá thể (Autecology) dạng sinh học và tài nguyên di
3.4. Sự hình thành, tái lập các quần truyền thực vật / NXB
ĐHQGHN
thể mới
3.5. Chiến lược bảo tồn chuyển vị
3.6. Các cấp độ bảo tồn loài
3.7. Bảo tồn loài bằng pháp chế

4

- Lê Trọng Cúc, 2002. Đa dạng
sinh học và bảo tồn thiên nhiên.
4.1. Các khu bảo tồn
NXB ĐHQGHN
4.2. Thiết lập các ưu tiên cho việc - Nguyễn Hoàng Nghĩa, 1999.
bảo vệ
Bảo tồn đa dạng sinh học. Nhà
xuất bản Nông nghiệp, Hà Nội

4.3. Các thỏa thuận Quốc tế
- Lawrence (Ed.), 1993. Ethics,
4.4. Thiết kế các khu bảo tồn
Religion and biodiversity. East4.5. Quản lý các khu bảo tồn
West center, Honolulu, USA.
4.6. Bảo tồn bên ngoài các khu bảo
tồn
Chương 4. Bảo tồn ở cấp quần xã

4.7. Sinh thái học
(Restoration Ecology)
5

phục

hồi

Chương 5: Bảo tồn đa dạng sinh - Lê Trọng Cúc, 2002. Đa dạng
sinh học và bảo tồn thiên nhiên.

4


NXB ĐHQGHN
- Richard Primack (Võ Quý và
5.1. Phát triển bền vững và bảo tồn
cộng sự biên dịch), 1999. Cơ sở
5.2. Các xã hội truyền thống và sự đa
sinh học bảo tồn. Nhà xuất bản
dạng sinh học

Khoa học và Kỹ thuật
5.3. Những nỗ lực quốc tế trong công
tác bảo tồn và phát triển bền vững
học và phát triển bền vững

5.4. Vai trò của các nhà sinh học bảo
tồn
6

Chương 6: Bảo tồn đa dạnh sinh - Bộ Tài Nguyên và Môi trường,
Ngân hàng thế giới, 2005. Báo
học ở Việt Nam
cáo diễn biến Môi trường Việt
6.1 Thực trạng đa dạng sinh học ở Nam 2005. Đa dạng sinh học. Hà
Việt Nam
nội.
6.2. Suy thoái đa dạng sinh học ở - Lê Trọng Cúc, 2002. Đa dạng
sinh học và bảo tồn thiên nhiên.
Việt Nam
Nhà Xuất bản Đại học Quốc gia
6.3. Bảo tồn đa dạng sinh học ở Việt Hà Nội.
Nam
- Phạm Bình Quyền, Nguyễn
Nghĩa Thìn, 2002. Đa dạng sinh
học. NXB Đại học Quốc gia Hà
Nội.
- Richard B. Primack (Võ Quý,
Phạm Bình Quyền, Hoàng Văn
Thắng dịch) 1999. Cơ sở sinh
học Bảo tồn. NXB KH&KT Hà

Nội.

TRƯỜNG KHOA CHUYÊN MÔN

NGƯỜI VIẾT ĐỀ CƯƠNG

TS. Nguyễn Chí Hiểu

5