SUY TIM TAM TRUONG

suy tim t©m tr¬ng
chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ

Ph¹m Nguyªn S¬n
bÖnh viÖn tWq® 108


 Kh¸i niÖm vÒ STTTR


§ãng van
§MC
§ãng van
hai l¸


Đặc tính th giãn

Đặc tính tâm trơng

của cơ tim

thụ động

chức năng tâm trơng thất trái

yếu tố sinh hoá

yếu tố cơ học

Ca ++

NO
Angiotesnin
Bradykinin

Sự hút tâm trơng






Đặc tính quán tính
Đặc tính thụ động

yếu tố cơ học






Thất phải
Màng ngoài tim
Lồng ngực
Hệ ĐMV


RL CH
ATP

bệnh THA

RL CH

Raa; BNP; ANP

phosphat

PHì đại
thất trái

Các yếu tố
khác

Rối loạn th giãn

NMCT

sẹo
nmct

RL hoạt động
đồng bộ
của cơ tim

PHì đại
thất trái

tăng độ cứng
của cơ tim

suy chức năng tâm trơng


suy tim

SUY chøc n¨ng
t©m thu

SUY chøc n¨ng
t©m tr¬ng

bÖnh tim m¹ch
(THA, bÖnh m¹ch vµnh .....)


Định nghĩa suy tim tâm trơng

Suy tim là trạng thái bệnh lý trong đó rối loạn chức
năng co bóp của cơ tim làm cho tim giảm khả năng
cung cấp máu theo nhu cầu của cơ thể, lúc đầu khi
gắng sức và sau đó cả lúc nghỉ ngơi.

Gần đây, với những tiến bộ về KHCN, ngời ta tách
ra suy tim tâm thu và suy tim tâm trơng (STTTr):
STTTr xảy ra khi có rối loạn th giãn cơ tim và tổn th
ơng đổ đầy tâm trơng làm cho thất trái không tiếp
nhận đợc đủ lợng máu từ tĩnh mạch phổi, đổ đầy
thất trái diễn ra với áp lực thấp tuy thể tích tống máu
của thất trái vẫn giữ ở mức bình thờng.

Dịch tễ học suy tim tâm trơng

1983, Echeverria và cs: tỷ lệ STTTr 40%, lâm
sàng của STTTr giống nh suy tim tâm thu.



1984, Dougherty và cs: 36% trong 188 BN suy
tim chụp thất trái bằng ĐVPX có EF 45% giảm
tính chun giãn của thất trái và rối loạn đổ đầy
tâm trơng. THA là bệnh lý thờng gặp ở BN suy
tim có EF% bình thờng (65% số BN).



1985, Soufer và cs: 42% số BN có EF% 45%
có rối loạn đổ đầy thất trái. THA và BMV là bệnh
chính gây RLCNTTr.

1995,

Vasan R.S. tổng kết 31 NC: tỷ lệ STTTr
thay đổi từ 13,3% đến 74%.


 Nguyªn nh©n STTTR

nguyên nhân suy tim tâm trơng
2 loại nguyên nhân chính :
Nguyên nhân cơ học hoặc ngoài cơ tim: hẹp van
hai lá, viêm màng ngoài tim co thắt ...
Nguyên nhân của bản thân cơ tim: (STTTr thực sự
hay STTTr nguyên phát):
. THA, hẹp van ĐMC
. Bệnh mạch vành
. Đái tháo đờng: rối loạn CNTTr chủ yếu do
thâm nhiễm cơ tim bởi glycosaminoglycan.
. Nguyên nhân gây xơ hoá cơ tim: tuổi cao,
viêm cơ tim, tác động của hệ RAA, catecholamin,
serotonin ....
. Rối loạn nhịp tim ...


 C¬ chÕ cña STTTR


cơ chế của suy tim tâm trơng

Các cơ chế gây rối loạn CNTTr thờng có liên
quan đến ít nhất một trong 3 tổn thơng
chính:


- Đổ đầy thất trái giảm.
- Th giãn của thất trái chậm hoặc không trọn
vẹn.
- Tổn thơng đặc tính chun giãn thụ động

của thất trái.


sơ đồ đờng cong áp lực thể tích trong suy tim
tâm thu và suy tim tâm trơng
Suy CNTTh

Bình thờng

Suy CNTTr

áp
lực
thấ
t
trái

Thể tích thất trái

STTT: thất trái giảm co bóp và đờng cong áp lực thể tích cuối tâ
u dịch chuyển xuống dới và sang phải.
STTr: độ cứng của buồng thất tăng lên và đờng cong áp lực-thể
h cuối tâm trơng dịch chuyển lên trên và sang trái.




Cơ chế sinh lý bệnh: chuyển dịch lên trên và

sang trái đờng cong áp lực- thể tích thất trái

trong thì tâm trơng.


Với bất kỳ thể tích nào của thất trái thì áp lực

trong buồng thất đều cao.


Do áp lực đổ đầy của thất trái tăng nhĩ trái

tăng áp lực để đảm bảo duy trì việc đổ đầy
thất trái đợc bình thờng và đảm bảo cung lợng
tim. Tuy nhiên lại làm cho tăng áp lực của tĩnh
mạch phổi dẫn đến ứ trệ trong mao mạch phổi
BN khó thở, lúc đầu khi gắng sức, sau đó cả


Sinh lý bệnh của suy tim tâm trơng
Qúa tải áp
lực

Nhồi máu cơ tim
Phì đại thất trái
Thiếu máu cơ tim

Th giãn bất thờng

và

tăng tính cứng thành thất

áp lực đổ đầy thất

áp mao mạch phổi khi gắng sức
Rối loạn pha đổ đầy sớm
áp lực và kích thớc nhĩ tr

Rung nhĩ và cung lợng tim
Khả năng gắng sức
Khả năng gắng sức bình thờng

Khả năng gắng sức và
xuất hiện triệu chứng suy ti

Rối loạn CN tâm trơng
Suy CN tâm trơng
Suy tim tâm trơng


 ChÈn ®o¸n STTTR


ChÈn ®o¸n suy tim T©m tr¬ng

3 tiªu chuÈn chÈn §o¸n
 Cã c¸c triÖu chøng hay dÊu hiÖu cña suy
tim.
 Chøc n¨ng t©m thu # b×nh thêng (EF%
>45%).
 Cã nh÷ng b»ng chøng cña tæn th¬ng

CNTTr.


th«ng tim

Siªu ©m Doppler

SUY tim
t©m tr¬ng

§ång vÞ
phãng x¹

l©m sµng
XQ
§iÖn tim

MRI


lâm sàng, XQ và điện tim
Triệu chứng

STtâm thu

STtâm tr ơng

++

+

+

++

Tiền sử
Nhồi má u cơ tim
Tă ng huyết á p
Khá m lâm sàng:
Tim to

+

Tiếng thứ 3

+

Tiếng thứ 4

+

Hì
nh ảnh X quang
Tim to

++

+

ứ trệ phổi

++

++

++

+

+

++

Đ iện tâm đồ
Sóng Q của NMCTcũ
Dày thất trá i


siªu ©m TM


Các thông số Doppler dòng chảy qua van hai
lá
NP VALSALVA:
NP đạt yêu cầu
khi VE giảm 10%
so với giá trị
ban đầu

Tỷ lệ E/A

IVRT;
Tỷ lệ VTIE/VTIA
VE; VTIE; AT; DT; DE
Phân số đổ đầy
VA; VTIA; DA
VTIT
(AFF%)


C¸c th«ng sè Doppler dßng tÜnh m¹ch phæi

Tû lÖ S/D
Tû lÖ VTIS/VTID
Ph©n sè ®æ ®Çy nhÜ tr¸i
trong th× t©m thu (AFS%
HiÖu sè Da - DA

VS
VD
Va

VTIS
VTID
Da


Siªu ©m Doppler xung ®êng ra thÊt tr¸i


SI£U ¢M mµu TM

SI£U ¢M TISSue Doppler